-
Rä Hesu go geꞌä rä MesiaNuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
-
-
RÄ NTHEKE 74
Rä Hesu go geꞌä rä Mesia
Juan mi ungä ntꞌo̱de ꞌne mi enä: «Mänꞌitꞌho ma dä ꞌñepu̱ näꞌä toꞌo mänꞌa ja rä nsu ke nuga». Nuꞌmu̱ rä Hesu ya mi pe̱ꞌtsi ngu 30 yä je̱ya, bi ma dende Galilea pa ha rä río Jordán, habu̱ Juan mi xixtehe yä jäꞌi. Rä Hesu bi yꞌapäbi Juan dä xixtehe ꞌnehe, pe Juan bi ꞌñembäbi: «¿Xi toꞌogiga pa go gä xixteheꞌi? Nuꞌi go ri ꞌñepi gi xixtehegi». Rä Hesu bi ꞌñembäbi: «Rä Zi Dada Jeoba ne ge nuꞌi go gi xixtehegi». Hänge Juan bi xixtehe rä Hesu ha rä río Jordán.
Ngu bi bo̱ni de ha rä dehe, rä Hesu bi xatuäbi Jeoba. Oraꞌä, bi xogi mähetsꞌi ꞌne bi hyandi bä käi rä mäkä tsꞌe̱di Äjuä ngu nꞌa rä domitsu. ꞌNe bi ntꞌo̱de nꞌa rä noya dende mähetsꞌi mi enä: «Nuꞌi go geꞌi mä hmäkä Tꞌu̱ꞌi, ꞌne xi di ho ri mꞌu̱i».
Rä Hesu bi hñäni rä mäkä tsꞌe̱di Äjuä ꞌne dende geꞌmu̱, bi zo̱ho̱ bi Mesia o Kristo. Dende oraꞌä, rä Hesu bi mu̱di bi ja näꞌä rä ꞌme̱fi xki nkargobi Jeoba.
Mꞌe̱fa de bi nxixtehe, rä Hesu bi ma ha rä yꞌotꞌä hai ꞌne ja bä ꞌmu̱hni po 40 yä pa. Nuꞌmu̱ bä pengi de gehni, bi ma bä tso̱ni Juan. ¿Gi pädi te bi mängä Juan ora bi hyandi rä Hesu? Näꞌä bi ꞌñenä: «¡Hyandi, rä Tꞌu̱kä De̱ti Äjuä nuꞌä häki rä pekado de rä xiꞌmhai!». Juan bi mängä njabu̱, ngeꞌä mi ne ge yä jäꞌi xä da ngue̱nda ge rä Hesu mi geꞌä rä Mesia. ¿Gi pädi te mä tentasio bi ñhandui rä Hesu ha rä yꞌotꞌä hai? Ma gä handihu̱.
«Bi ntꞌo̱de nꞌa rä noya de mähetsꞌi ꞌne bi ꞌñenä: “Go geꞌi mä hmäkä Tꞌu̱ꞌi, ꞌne xi di ho ri mꞌu̱i”» (Marcos 1:11).
-
-
Rä Zithu bi hñuꞌspäbi yä prueba rä HesuNuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
-
-
RÄ NTHEKE 75
Rä Zithu bi hñuꞌspäbi yä prueba rä Hesu
Mꞌe̱fa de bi nxixtehe, rä mäkä tsꞌe̱di Äjuä bi gu̱hni rä Hesu pa ha rä yꞌotꞌä hai. Rä Hesu hinte bi zi po 40 yä pa, ꞌne xa mi tsu̱di rä thuhu. Hänge rä Zithu bi hñuꞌspäbi yä tentasio. Ri mu̱di bi ꞌñembäbi: «Mu̱ go geꞌi rä Tꞌu̱ꞌi Äjuä, japäbi dä nthuhme nuya yä do». Pe rä Hesu bi dädi: «Xä tꞌofo ha rä Mäkä Tꞌofo habu̱ enä: “Hingä ho̱nse̱ po rä thuhme dä za dä mꞌu̱i rä jäꞌi, gatꞌho nuꞌä mängä Äjuä go geꞌä umbäbi rä te rä jäꞌi”».
Nubye̱, rä Zithu bi hñuꞌspäbi mä nꞌa rä tentasio rä Hesu ꞌne bi ꞌñembäbi: «Mu̱ xa mäjuäni rä Tꞌu̱ꞌi Äjuä, nsagi dende näꞌä luga mänꞌa xä ñhetsꞌi de rä templo, ngeꞌä xä tꞌofo ha rä Mäkä Tꞌofo ge Äjuä ma dä pe̱hni yä e̱nxe̱ pa dä ñäñꞌäꞌi». Pe rä Hesu bi dädi ꞌne bi ꞌñembäbi: «Xä tꞌofo ha rä Mäkä Tꞌofo ge hingi debe gi hñuxä a prueba Jeoba».
Pa ri uadi, rä Zithu bi ꞌñembäbi rä Hesu: «Nuga dä za gä rꞌaꞌä gatꞌho rä tsꞌe̱di ꞌne gatꞌho rä dängä nsu de nuya yä hnini, ngeꞌä go xä tꞌe̱ntꞌä ha mä yꞌe̱ gatꞌhoyu̱, ꞌne nuga dä za gä umbäbi toꞌo go gä ne. Ho̱nse̱ mu̱ gi ndandiñähmu ꞌne gi nsundagi». Pe rä Hesu bi ꞌñembäbi rä Zithu: «¡ꞌUege de geki! Xä tꞌofo ha rä Mäkä Tꞌofo ge Äjuä ri Hmuu go geꞌä ri ꞌñepi gi nsunda ꞌne ho̱nse̱ꞌä ri ꞌñepi gi pe̱päbi».
Oraꞌä, rä Zithu nguntꞌä bi ma ꞌne bi zo̱ho̱ yä e̱nxe̱ pa bi umbäbi te dä zi rä Hesu. Mꞌe̱fa de geꞌä, rä Hesu bi mu̱di bi ungä ntꞌo̱de yä hogä noya de rä Tsꞌu̱tꞌhui Äjuä. Geꞌä rä ꞌme̱fi xki umbäbi Jeoba dä ja nuua ha rä Xiꞌmhai. Yä jäꞌi xa mi ho näꞌä mi udi rä Hesu, hänge mi te̱ni habu̱räza mi yꞌo.
«Ora mängä yä nkꞌuamba, mängä näꞌä go di mbenise̱, ngeꞌä näꞌä rä kꞌuamba ꞌne rä dada de rä nkꞌuamba» (Juan 8:44, TNM).
-
-
Rä Hesu bi gui de rä templo nuꞌu̱ mi mpaNuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
-
-
RÄ NTHEKE 76
Rä Hesu bi gui de rä templo nuꞌu̱ mi mpa
Ngu po rä zänä abril de rä je̱ya 30, rä Hesu bi ma ha rä templo ha Jerusalén. Ndunthi yä jäꞌi xki ꞌñehe pa dä yꞌo̱tꞌe rä ngo de rä Paskua. Ha näꞌä ngo, yä jäꞌi mi uni yä ofrenda de gä zuꞌue ha rä templo. Rꞌa yä jäꞌi mi tsitsꞌi yä zuꞌue dende ha yä nguu, pe märꞌaa mi tambäbi nuꞌu̱ yä jäꞌi mi mpa ha rä templo.
Mi zo̱ni rä Hesu ha rä templo, bi hyandi ge yä jäꞌi mi pa yä zuꞌue. ¡Nuꞌu̱ mi o̱tꞌe yä negosio ha rä templo, habu̱ mi so̱kämbeni rä Zi Dada Jeoba! ¿Te bi me̱fi rä Hesu? Bi gu̱ nꞌa xe̱ni rä nthähi ꞌne kongeꞌä bi yꞌe̱ni nuꞌu̱ yä de̱ti ꞌne nuꞌu̱ yä ndämfri de rä templo. ꞌNepu̱ bi pu̱ntsꞌuäbi yä mexa nuꞌu̱ yä jäꞌi mi paati yä bojä, ꞌne gatꞌho nuꞌu̱ yä bojä bi nxani ha rä hai. Nubye̱, rä Hesu bi ꞌñembäbi nuꞌu̱ mi pa yä domitsu: «¡Ju̱kihu̱ gatꞌho de gekua! ¡Rä ngu mä Dada hingä nꞌa rä tai!».
Nuꞌu̱ yä jäꞌi xki ntini ha rä templo himi tsa dä gamfri näꞌä mi thogi. Nuꞌu̱ yä de̱ni rä Hesu bi beni näꞌä profesia habu̱ mi enä de rä Mesia: «Xtä te mä nzaki po gä supꞌäꞌi ri mäkä nguu».
Ha rä je̱ya 33, rä Hesu mänꞌaki bi gui nuꞌu̱ yä jäꞌi mi mpa ha rä templo. Hinto mi hopäbi dä ꞌme̱tuäbi rä tꞌekꞌei rä ngu rä Dada.
«Hingi tsa gi pe̱päbihu̱ Äjuä ꞌne dä yꞌodä ri mfenihu̱ rä bojä» (Lucas 16:13).
-
-
Rä Hesu ñäui nꞌa rä samaritanaNuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
-
-
RÄ NTHEKE 77
Rä Hesu ñäui nꞌa rä samaritana
Mꞌe̱fa de xki thogi rä Paskua, rä Hesu ꞌne yä de̱ni bi mengi pa Galilea. Nuꞌu̱ bi thogi po Samaria ꞌne bi ntsaya getbu̱ de rä hnini Sicar, ha rä poso Jacob. Rä Hesu ja bi gohni bi ntsaya mientra nuꞌu̱ yä de̱ni bi ma bä tai rä ñhuni.
Nse̱kitho bi zo̱ho̱ nꞌa rä ꞌme̱hñä pa dä yꞌatꞌi rä dehe ha rä poso. Rä Hesu bi ꞌñembäbi: «Rꞌakägi nꞌa tu̱i rä dehe gä tsi». Näꞌä ꞌme̱hñä bi ꞌñembäbi: «¿Por hanja gi nzokägi?, nuga drä samaritana. Yä judío ꞌne yä samaritano hindi ntsitsꞌi». Rä Hesu bi dädi: «Nuꞌmu̱ gi pähmä toꞌogi, gi yꞌakägi rä dehe, ꞌne nuga gä rꞌaꞌi näꞌä rä dehe uni rä te». Näꞌä rä ꞌme̱hñä bi yꞌambäbi rä Hesu: «¿Xi te gi ne gi mää? Nuꞌi hingi pe̱ꞌtsi konte gi yꞌatꞌi rä dehe». Rä Hesu bi dädi: «Toꞌo dä zi näꞌä rä dehe di uniga, hingä ma dä zu̱ rä nduthe mänꞌaki». Näꞌä rä ꞌme̱hñä bi ꞌñenä: «Zi Hmuu, rꞌaki näꞌä rä deheꞌä».
ꞌNepu̱, rä Hesu bi ꞌñembäbi: «Gi ma guä embäbi ri däme dä ehe». Näꞌä rä ꞌme̱hñä bi dädi: «Nuga hindi pe̱ꞌtsi mä däme». Rä Hesu bi ꞌñenä: «Mäjuäni näꞌä gä mää, pe xkä ꞌmu̱hui ku̱tꞌa yä ñꞌo̱ho̱, ꞌne näꞌä rä ñꞌo̱ho̱ gi ꞌmu̱huibye̱; hingä ri däme». Näꞌä ꞌme̱hñä bi ꞌñenä: «Di handi ge nuꞌi rä mꞌe̱hniꞌi Äjuä. Mä hnini kamfri ge dä za gä xo̱kämbenihe Äjuä ha nunä tꞌo̱ho̱, pe yä judío enä ge ho̱nse̱ ha Jerusalén. Nuga di kamfri ge xti zo̱ho̱ rä Mesia, näꞌä ma dä ꞌñutkägihu̱ hanja ri ꞌñehe gä xo̱kämbenihu̱ Äjuä». Nubye̱ rä Hesu bi ꞌñembäbi: «Nuga go drä Mesia».
Näꞌä ꞌme̱hñä bi nextꞌihi bi mengi ha rä hnini ꞌne bi ꞌñembäbi nuꞌu̱ yä samaritano: «Xtä tini rä Mesia. Näꞌä pädi gatꞌho näꞌä xtä pe̱fi ha mä mꞌu̱i. Guä ehu̱ pa gi hyanthu̱». Hänge yä samaritano bi me̱ui näꞌä rä ꞌme̱hñä ha rä poso pa bi yꞌo̱de yä ntꞌudi rä Hesu.
Nubye̱, yä samaritano bi yꞌapäbi rä Hesu dä gohi kongeꞌu̱. Näꞌä bi gohni po yopa ha rä hnini Samaria ꞌne bi ꞌñutuäbi nuꞌu̱ yä menguni ndunthi yä tꞌo̱tꞌe. Ndunthi de geꞌu̱ bi gamfri ge rä Hesu mi geꞌä rä Mesia. Mꞌe̱fa, nuꞌu̱ yä jäꞌi bi ꞌñembäbi näꞌä ꞌme̱hñä: «Nubye̱ ya dä o̱dehe näꞌä mängä nuni ñꞌo̱ho̱, di pädihe xä ñho ge go xpä pe̱hni Äjuä pa dä ñäni yä mexiꞌmhai».
«Nuꞌu̱ toꞌo tsu̱ rä nduthe ꞌne ne dä ntsithe, dä ꞌñehe dä zi rä dehe de gä te nuꞌä tꞌunitho» (Apocalipsis 22:17).
-
-
Rä Hesu mi predika rä Tsꞌu̱tꞌhui ÄjuäNuꞌu̱ yä ntꞌudi ma gi pädi de rä Mäkä Tꞌofo
-
-
RÄ NTHEKE 78
Rä Hesu mi predika rä Tsꞌu̱tꞌhui Äjuä
Mꞌe̱fa de bi nxixtehe, rä Hesu bi mu̱di bi predika ꞌne mi embäbi yä jäꞌi: «Ya ꞌmu̱i getbu̱ rä Tsꞌu̱tꞌhui Äjuä». Rä Hesu ꞌne yä de̱ni bi predika po gatꞌho Galilea ꞌne Judea. Nuꞌmu̱ rä Hesu bi mengi pa ha rä hnini Nazaret, bi ma ha rä sinagoga, bi xoki rä royo de Isaías ꞌne bi hñeti habu̱ mi enä: «Rä Zi Dada Jeoba xä rꞌakägi rä mäkä tsꞌe̱di pa gä predika yä hogä noya». ¿Gi pädi? Yä jäꞌi de Nazaret ho̱nse̱ mi ne dä hyandi nuꞌu̱ yä milagro mi o̱tꞌe rä Hesu. Pe rä Hesu hixki hñäni rä mäkä tsꞌe̱di Äjuä ho̱nse̱ pa dä yꞌo̱tꞌe yä milagro. Rä Hesu xa mi ho dä ꞌñuti yä jäꞌi nuꞌu̱ yä rꞌayꞌo hogä noya de rä Tsꞌu̱tꞌhui Äjuä. Pa ri uadi, bi ꞌñembäbi nuꞌu̱ yä jäꞌi xki ntini ha rä sinagoga: «Ja huadi ri kumpli nunä profesia».
Mꞌe̱fa, rä Hesu bi ma ha rä ndehe Galilea, ꞌne ja bä tinini goho de nuꞌu̱ yä de̱ni. ¿Gi pädi te yä thuhuꞌu̱? Yä thuhu Pedro, Andrés, Santiago ꞌne Juan. Nuꞌu̱ mi mpe̱fi de gä me̱huä. Rä Hesu bi joni kongeꞌu̱ ꞌne bi ꞌñembäbi: «Guä ehehu̱ kongeki ꞌne nuga ma gä utꞌäꞌihu̱ gi mpe̱huähu̱ de gä jäꞌi». Nuꞌu̱ nguntꞌä bi zopu̱ yä negosio ꞌne bi de̱ni rä Hesu. Bi ñꞌoꞌu̱ po gatꞌho Galilea pa bi ungä ntꞌo̱de de rä Tsꞌu̱tꞌhui Äjuä, tanto ha yä sinagoga, ha yä tai ꞌne ha yä ꞌñuu. Ndunthi yä jäꞌi mi de̱ni habu̱ gatꞌho mi paꞌu̱. ¿Gi pädi? Yä jäꞌi de nuꞌu̱ yä dähni mi kohi xa yabu̱ ngu Siria, bi zo̱ho̱ bi yꞌo̱de te gatꞌho mi pe̱fi rä Hesu.
Mꞌe̱fa, rä Hesu ꞌnehe bi umbäbi rä tsꞌe̱di rꞌa de nuꞌu̱ yä de̱ni pa dä yꞌo̱the yä jäꞌi ꞌne pa dä yꞌe̱ni yä u̱xjua. Märꞌaa mi pe̱ui pa dä predika ha yä dähni ꞌne yä ha tꞌu̱kä hnini. ꞌNehe, asta rꞌa yä ꞌme̱hñä ngu María Magdalena, Juana ꞌne Susana, mi de̱ni rä Hesu pa dä me̱päbi.
Rä Hesu mꞌe̱tꞌo bi ꞌñuti nuꞌu̱ yä de̱ni hanja dä ꞌñudi de rä Noya Äjuä, ꞌne mꞌe̱fa bi me̱hni dä predika. Mientra mi yꞌo po Galilea, mä ndunthi yä jäꞌi bi gamfri rä Hesu ꞌne bi nxixtehe. Koꞌmu̱ mi ndunthi nuꞌu̱ yä jäꞌi mi ne dä bädi de Äjuä, hänge rä Hesu bi ꞌñembäbi nuꞌu̱ yä de̱ni: «Yꞌaphu̱ Äjuä nuꞌä toꞌo rä me̱ti rä sofo pa dä pe̱hnä ndunthi yä me̱fi pa dä gu̱ꞌtsuä rä sofo». Mꞌe̱fa, rä Hesu bi huahni mä 70 yä de̱ni ꞌne bi me̱hni de gä yoho pa dä predika po gatꞌho Judea. Nuꞌu̱ mi uti yä jäꞌi de rä Tsꞌu̱tꞌhui Äjuä. Ora bä pengiꞌu̱, nuꞌu̱ xa mi johya ꞌne mi ne dä metuäbi rä Hesu tengu xki mabiꞌu̱. Rä Zithu ya hinte mi tsa te dä me̱fi pa dä ꞌmaꞌmi rä predicación.
Änte de xä mengi rä Hesu ha mähetsꞌi, bi xahni yä de̱ni pa njabu̱ nuꞌu̱ xä sigi xä predika. Rä Hesu bi mandäbiꞌu̱: «Predikahu̱ nuꞌu̱ yä hogä noya de rä Tsꞌu̱tꞌhui Äjuä po gatꞌho rä xiꞌmhai. ꞌÑutihu̱ yä jäꞌi de rä Noya Äjuä ꞌne xiꞌtsihu̱».
«ꞌNehe pe̱ꞌtsi te gä ungä ntꞌo̱de yä rꞌayꞌo hogä noya de rä Tsꞌu̱tꞌhui Äjuä ha märꞌa yä dähni, ngeꞌä pa geꞌä bä ꞌme̱nꞌkägi» (Lucas 4:43, TNM).
-