Tepetepet Manlapud Managbasa
Kasin mangidudumaduma so Dios ed impamili ed inmunan mananguley ya ulop a lalaki a walaan parehon rasa tan nasyonal ya abenegan—amin et Judios?
Andi, peteg ya andi. Amin daramay inmunan tinawag nen Jesus bilang babangatan to so Judios. Insan, nen Pentecostes 33 K.P., saray Judio tan proselitan Judios so inmunan alanaan na masanton espiritu tan diad ontan et midadasig a manuley a kaiba nen Jesus ed tawen. Diad saginonor lambengat a saray Samaritano tan ag-agalsiman iran akumbertin Judio so nisakop. Kanian, natalosan a say mananguley ya ulop ed satan a panaon so tutugyopen na Judios, ‘saray apostol tan mamasiken [ed Jerusalem],’ a singa asaglawi diad Gawa 15:2. Saraya so lalakin awalaan na araldalem a pakatalos ed Makasulatan a pikakabat tan dakel a taon na eksperiensia ed tuan panagdayew, tan awalaan ira na malaglaem a panaon pian onaligwas a magmaliw a matatken a Kristianon mamatatken.—Ipareng so Roma 3:1, 2.
Diad panaon na miting na mananguley ya ulop a nisalaysay ed Gawa kapitulo 15, dakel a Hentiles so nagmaliw a Kristiano. Isakop na saraya iray Aprikano, Europiano, tan totoon nanlapud arum iran rehyon. Ingen, anggapo so rekord a dinanman ed saratan a Hentiles so niyarum ed mananguley ya ulop pian gawaen so Inkakristiano a makapasagyat ed saray aliwan-Judio. Bangta sarayan balobalo nin akumbertin Kristianon Hentil so misimbangan a membro ed “[say] Israel na Dios,” maseguron nirespeto ra so inkatatken tan malaglaem ya eksperiensia na saray Judion Kristiano, singa saray apostol, a kabiangan na mananguley ya ulop ed saman. (Galacia 6:16) Imanoen diad Gawa 1:21, 22 no panoy impamabli ed ontan ya eksperiensia.—Hebreos 2:3; 2 Pedro 1:18; 1 Juan 1:1-3.
Diad dakel iran siglo et nikaduman akideneng so Dios ed nasyon na Israel, ya amilian nen Jesus na saray apostol to. Satan so aliwan lingo odino ag-inkahustisya ya anggaporay apostol a nanlapud natatawag natan ya Abalaten ya Amerika odino Aprika odino say Arawin Bukig. Nasabi panaon a saray lalaki tan bibiin nanlapud saratan a pasen so nawalaan na pankanawnawan makagamor na pribilihyo a mas engrande nen say pagmaliw ya apostol ed dalin, a membro na inmunan-siglon mananguley ya ulop, odino walaan na antokaman nin arum ya inkaturo diad limog na totoo na Dios natan.—Galacia 3:27-29.
Sakey ya apostol so apakiwas a mangibagan “say Dios angapo so pangiduma to ed saray totoo, no ag ingen dia ed balang nacion akuen to so antakot ed sikato tan mangawa na matunong.” (Gawa 10:34, 35) On, saray gungguna na dondon nen Kristo so lukas ed amin, ya anggapo so panangidumaduma. Tan saray sinansakey a manlapud kada tribu tan pansasalita tan nasyon so nisakop ed mangatatawen a Panarian tan ed baleg ya ulop a manbilay ed ando lan ando ed dalin.
Dakel a totoo so nagmaliw a sensitibo nipaakar ed rasa, pansasalita, odino nasyonal iran abenegan. Saya so iyiilustra na nabasa tayo diad Gawa 6:1 nipaakar ed sakey ya isyu a sengegay impanmeremere ed baetan na mansasalitay-Griegon Kristianos tan saramay mansasalitay Hebreo. Nayarin binmaleg itayo ed odino akaadapta na kaplesan iran inkasensitibo nipaakar ed lenguahe, rasa, eknikon abenegan, odino gender. Nisesengeg ed satan a petepeteg a posibilidad, maabig parad sikatayon mangisekar na determinadon sagpot pian abuloyan iray liknaan tan kiwas tayon namoldi ed panmoria na Dios, ya amin a too so parepareho ed imaton to, anggaman anto so akinpaway ya itsura tayo. Sanen impaikurit na Dios iray kualipikasyon parad mamatatken tan ministeryal ya ariripen, anggapoy sinalambit to nipaakar ed rasa tan nasyonal ya abenegan. Andi, iyaapasakey to so imano ed espiritual iran kualipikasyon na saramay makapanlingkor ed sikato. Satan so tua ed lokal a mamatatken, managbaroy a manangasikaso, tan saray personahe na sanga natan, a singa tua ed mananguley ya ulop nen inmunan siglo.