Antoy Epekto na Gadyet ed Pikakaarom?
Lapud text, email, videoconference, tan social media, mainomay lan makapantongtong iray totoo anggano nandumaan ya bansa so kawalaan da. Parad sikara, talagan mausausar so gadget tan teknolohiya.
Balet, saramay akadepende labat ed gadyet da pian mikaaro et . . .
agda tanton nipapanengneng so pililikna ed kakaaro da.
mabetbet ya maermen tan singa anggapoy kana na bilay da.
makasarili tan agda iisipen so pankaabigan na arum.
NO ANTOY DAPAT MON NAAMTAAN
PILILIKNA
Pian natalosan tayoy nalilikna na arum kaukolan ya walay panaon tayon isipen so situasyon da, pero agtayo itan nagawaan no text tayo lan text tan nengneng tayo lan nengneng na saray post ed social media.
No manpakontrol kad gadyet mo, nasabi panaon et agaylay karakel lay message mo kanian agmo la nabasa tan nareplayan so message na kaarom. Nayarin bastam labat lan i-delete so amin ya walad inbox mo kanian agmo la napansin ya manpapatulong manaya so kaarom.
ISIPEN PA: Panon mon nipanengneng so tuan “pililikna” ed saray kakaarom no tawagan odino i-message mo ra?—1 PEDRO 3:8.
MAERMEN
Diad sakey ya impan-research, naamtaan ya dakel a totoo so nagmaliw ya mas maermen kayari dan nan-browse ed social media. Imbaga na saray researcher ya pakalikna na arum ya totoo et sinayang da labat so oras da kayari ran nan-browse na picture tan saray update ed social media.
Sakey ni, no nanengneng da ray balibalin picture ya in-post na arum, ompan ikompara day bilay da. Lapud satan et nayarin isipen da ya malikeliket iray arum samantalang sikara et boring so bilay da.
ISIPEN PA: No manguusar kay social media, panon mon naiwasan ya ikomparay sarilim ed arum?—GALACIA 6:4.
MAKASARILI
Apansin na sakey a maestra ya makasarili so arum ya estudyante to ta say labay da labat ya kaaro et saramay makatulong ed sikara. Akapokus labat ira ed no antoy naala da. Say turing dad saray kaaro da et singa apps ed gadyet ya sarag dan erepen no agda la kailangan.
ISIPEN PA: Kasin nanengneng ed saray post mo ya manpapasikat odino mikokompetensia ka?—GALACIA 5:26.
NO ANTOY NAGAWAAN MO
ISIPEN NO DUGAY PANGUUSAR MOD GADYET MO
No dugay pangusar mod gadyet mo tan agka manpakontrol ed satan, makatulong itan pian lanang mon nakumusta iray kakaarom tan mas lalon onelet so pankakaaro yo.
PRINSIPYOD BIBLIA: “Say aro . . . agto aanapey dilin pankaabigan to.”—1 CORINTO 13:4, 5.
Kargaan na check iray labay mon gawaen, odino isulat mo ray arum nin naisip mo.
Personal ya mitongtong (imbes ya diad text odino email)
Isinop (odino i-silent) so cellphone no walay katongtong
Bawasan so oras ed social media
Ondengel ya maong ed katongtong
Kontaken so kaaro ya walad mairap ya situasyon