Panangareglo ed Sankatalbaan a Salisalan Diad Pankaabigan
“Si Jehova a mismo ed nikawanan mo so seguradon mangabil ed saray arari ed agew na sanok to.”—SALMO 110:5.
1, 2. Diad taon 70 K.P., anton agawa so nayarin mangiter na panduarwa ed sankatalbaan ya inkasoberano nen Jehova a Dios, ingen diad saman, siopa so angiteenan toy pabor to?
SAY sankatalbaan ya inkasoberano na Manamalsa ed tawen tan dalin so manunan salisalan ed arap na saray totoo tan angheles. Agmanbayag, napalinew iyan salisalan a mamimpinsan, ingen dakel iran siglo ya inangat na saray kakabusol nen Jehova so inkasoberano to. Peteg, say kadederal nen 70 K.P. ed syudad na Jerusalem a pati templo ton naitalaga ed Jehova a nayarin amalesa na panduarwa ed sankatalbaan ya inkasoberano na Manamalsa. Anggaman kuan, wala so makanan rason no akin ya agto pinili nensaman si Jehova a magmaliw a mibabakal a Dios ed biang na silalaman ya Israel.
2 Anto so rason? Diad saman a panaon inteen nen Jehova a Dios so pabor to ed sakey a balon nasyon, sakey ya espiritual ya Israel, “say Israel na Dios,” unong a tawag nen Pablo ed kongregasyon nen Jesu-Kristo. (Galacia 6:16) Diad saman, anggaman, legan na amin ya ibabagan Kristianon Panaon, ag-akibakal si Jehova para ed espiritual ya Israel bilang sakey a mibabakal a Dios ed parehon dalan ya akibakal para ed natural ya Israel ed silong na Mosaicon Ganggan a sipan. Inabuloyan to ingen iray Romanon sundalo, ed panagsugsog na saray Judios, a pateyen si Jesu-Kristo ed panamairapan a kiew ed Kalbaryo. Saman so 37 taon sakbay na komaduan kadederal ed Jerusalem na saray Romanos, nen 70 K.P.
3, 4. Manlapud saray agew nen Moises ya anggad si Arin Hezekias, panon ya impanengneng na Dios ed inkasikato a mibabakal, balet ed kipapasen na espiritual iran Israelitas, anto so tua ed pibabakal to tan ed pibabakal da?
3 Manlapud saray agew na propetan Moises ya anggad uley nen Arin Hezekias na Jerusalem, akibakal si Jehova a Dios a makapakelkelaw para ed Israel, tan saray Israelitas so akibakal ed silong to a tekep na makapatey iran ayura. (Deuteronomio 1:30; 3:22; 20:3, 4; Josue 10:42) Ingen aliwan ontan ed kaso na espiritual ya Israel! Manlapud impatey nen Jesu-Kristo ed paway na Jerusalem ya anggad Komon a Panaon tayo, agpinili na sayan mibabakal a Dios a mibakal ed pisikal a bakal para ed Israel na Dios. Mipadpara, agto inuturisaan iray esperitual ya Israelitas a tutugyopen na Kristianon kongregasyon a mibakal a tekep na material ya ayuran pibabakal. Walaan iray Kristianos na sananey a nengneng na pibabakal a gawaen.
4 Mikasakey ed saya, sakey ed saray manunan mibabakal ed Kristianon pananisia so nansulat ed kaparan Kristianos ed Corinto, Grecia: “Say ayura na pibabakal tayo so aliwan silalaman ingen pakapanyari na Dios a mamagbag na malet iran fortalezas. Sikatayo so mamagbag ed kaisipan tan balang atagey a bengatlan apalagey a sumpad kakabatan na Dios; tan itarok tayo so balang nonot ya adakep ed itutulok ed Kristo; tan mamenben tayo ed inkasikatayon akaparaan pian mamalesa na dusa ed balang itutunganga, tampol no say katutulok mo so sigpot ya asumpal.” (2 Corinto 10:4-6) Asasakbay ed parehon sulat, sinalita nen Pablo a “saray ayura ya inkatunong ed nikawanan tan nikawigi.”—2 Corinto 6:7; nengnengen met so Efeso 6:11-18.
Si Jehova so Mibakal ed Armagedon
5. Diad tanamanan na Getsemane, anton pasen so inala nen Jesus ed panangusar na material iran ayura diad dilin-pangidepensa, tan anton kurso a kiwas so inala na saray babangatan to?
5 Sanen si Jesu-Kristo so wadia ed dalin, agbalot angusar na makapatey iran ayura ed dilin-panangidepensa. Diad labi na inkitapat ed tanamanan na Getsemane, say debotadon babangatan ton Simon Pedro so angala na kampilan tan sinigwat to so layag na aripen na Judion atagey a saserdote. Ingen makapakelkelaw ya impawil nen Jesus imay layag ed dugan pasen to tan inkuanto: “Amin na saraman so mangala na kampilan so ompatey ed kampilan. Odino isipen mo ya agko nayaryan a kerewen ed Amak a sikatoy mangibaki ed sayan bekta ed siak na masulok nen labinduan legion na angheles? Diad satan a kipapasen, panon balet a nasumpal iray Kasulatan ya ontan so kaukolan a nagawa ed sayan paraan?” (Mateo 26:52-54) Diad arap na sayan amin, nansiansia ra a neutral iray tuan manangalig ed dilin-managsakripisyon Anak na Dios, balanglad direkta tan agdirekta, sano nipaakar ed minumundon pibabakal.—Juan 17:16; 18:36.
6. Legan ed bakal na baleg ya agew na Makapanyarin amin a Dios ed Armagedon, anton talindeg so alaen na saray Tasi nen Jehova?
6 Dia, sirin, abuloyan iray nasyones a naitdan na paimano a legan na “bakal na baleg ya agew na Makapanyarin amin a Dios” diad “pasen ya atawag ed Hebreo na Armagedon,” saray Tasi nen Jehova so agbalot mibiang ed pilalaban. Ipuder da itan ed mibabakal a Dios, a “si Jehova na saray ehercitos,” a kaiba iray legion na angheles ed leksab na panangikapitan nen Jesu-Kristo.—Apocalipsis 16:14-16; 19:11-21; Salmo 84:12.
Ngalgalilan Itubat nen Jehova iray Militar ya Aktibidades To
7. Bilang mibabakal a Dios, diad anton titulo so asabin apagmaliwan nen Jehova, tan kasin sikato ni so nibilang ya ontan?
7 Say Dios na kadaanan ya Israel so akabatan tan atawag bilang Jehova tseva·’ohthʹ, odino si Jehova na saray ehercitos. (1 Samuel 1:3, 11) Diad Roma 9:29 (King James Version) inaon nen Kristianon apostol Pablo so Isaias 1:19 tan angisulat: “No ag-angitilak na bini ed sikatayo so Katawan na Sabaoth, nagmaliw tayo komon a singa Sodoma, tan agawa tayo komon a singa Gomora.” Ontan met, angisulat so Kristianon babangatan a Santiago: “Saray pannangis da ya upa so linmoob ed saray layag na Katawan na Sabaoth.” (Santiago 5:4, KJ; American Standard Version) Sirin inkuenta nen Pablo tan Santiago so Dios bilang si Jehova na saray ehercitos legan na inmunan siglo ed Komon a Panaon tayo. Kaleganan na saray mantotombokan a 18 siglo, ag-akibabaliy Dios ed silalaman a pibabakal ed biang na espiritual ya Israel, say Israel na Dios, ed paraan a ginawa to ed kadaanan ya Israel, ingen sikato ni so Jehova na saray ehercitos.
8-10. (a) Siopa so nanutorisa ed bakal ed tawen, tan akin a si Miguel so sankakualipikadoan a mibakal? (b) Anto so resulta na bakal diad tawen, tan pigara nin panaon so natitilak sakbay na bakal na baleg ya agew nen Jehova?
8 Diad inkianak na Mesianicon Panarian nen 1914 diad sampot na “saray panaon na Hentiles,” tinmerak so bakal ed mangatatawen ya ayaman na Dios a Jehova. (Lucas 21:24, KJ) Siopa so nanuturisa ed satan a bakal? Si Jehova a Dios a mismo. Imbaki to so nitronon Anak to ed lawak na bakal ed silong na ngaran a Miguel lapud sayan Sakey so sankakualipikadon onebat ed tepet a nibiang ed satan a ngaran, satan so, “Siopa So Singa Dios?” Tamtampol a si Miguel so kinmiwas bilang manangilaman ed pibabakal nen Jehova na saray ehercitos.
9 Sirin, nabasa tayo ed Apocalipsis 12:7-10: “Tinmerak so bakal ed tawen: Si Miguel tan saray angheles to so akibakal ed dragon, tan say dragon tan saray angheles to so akibakal ingen ta ag-ira analo, nisay aromog ni so pasen da ed tawen. Sirin nibantak so baleg a dragon, say daan ya uleg, samay sakey ya atawag na Diablo tan Satanas, a mamapalikdo ed interon panaayaman a dalin; sikato so nibantak ed dalin, tan saray angheles to so nibantak a kaiba to. Tan nadngel ko so maksil a boses a kuanto: ‘Natan sinmabi la so kilalaban tan pakayari tan panarian na Dios tayo tan pakauley na Kristo to, lapud say manangidalem ed agagi tayo so nibantak.’”
10 Anggad natan, masulok lan 70 taon kayari na satan a bakal ed katawenan, “antikey a peryodo na panaon” lambengat so natitilak sakbay na bakal ed baleg ya agew nen Jehova so onterak tan mabitar ya ipanengneng na Dios so inkasikato bilang si Jehova na saray ehercitos ed kaplesan a kailalakan na katooan.—Apocalipsis 12:12; Zacarias 14:3.
Say Mibabakal ed Kialangon nen Jehova
11. Anton aturon panaon so alagden na nakdaan a melag ya ulop tan baleg ya ulop, tan anto so magayagan abobonan da?
11 Diad silong na puyan, insulat na makabat ya Arin Solomon ed kadaanan ya Israel: “Nipaakar ed amin a bengatla wala so aturon panaon, anngan ingen say panaon ed balang pegdat ed silong na katawenan: . . . sakey a panaon para ed bakal tan sakey a panaon para ed deen.” (Eclesiastes 3:1-8) Diad dalin saray babangatan na manuuley ya Ari a “babaleg nen Solomon” so manalagar ed panaon tan okasyon para ed Sikato a mangitonton ed mananalon mangagatatawen iran angheles ed pibabakal diad Armagedon. (Mateo 12:42: Apocalipsis 19:11-16) Diman sikato so “manpastol [saray nasyones] ed tayukor na balatyang,” a buyaken ira ed sakey a setro a balatyang.” (Apocalipsis 19:15; Salmo 2:9) Agaylan say pikakareenan to, so analimbeng ed saray babangatan ya onabobon ed sikato ed makapataktakot a kililiktar da! Saya so mangilaktip ed balanglad nakdaan na “melag a pulok” a minanawir ed Panarian to tan say “baleg ya ulop” na “arum a karnero” to a manisia ed ilalo a manawir na Paraiso ed dalin ed leksab na mareen ya uley to ed sanlibon taon. (Lucas 12:32; Apocalipsis 7:9-17; Juan 10:16) Magayaga, ed “silong ya aninon mismo na Makapanyarin amin a Sakey,” sikara so onabobon a mamaknol lamet ed pananalo na Korderon-Ari, si Jesu-Kristo, diad pangalangon ed sankatalbaan ya inkasoberano nen Jehova a Dios.—Salmo 91:1.
12. Mamapayong a bakal so manlapud iner para ed saray nasyones, tan anton resulta unong ed Salmo 68:1, 2?
12 Aliwan inkalablabas, nayarin ibaga natan a satan a bakal a manlapud labas ya ayaman na too tan manasaglawi ed panangusar ed saray nipatuyong ya ayuran talonaan toray bomba nuklar ya akapaarap ed amin a mangaraldalin a nasyones, balanglad loob o paway na Nasyones Unidas a muyongan. Ontalineng: “Ontalindeg komon so Dios, nitaytayak komon so kakabusol to, tan saray mabiskeg a mangugula ed sikato so onbatik komon lapu ed sikato. A singa say asewek so nisiplog, komon sikara so pataynanen mo; a singa say lilin et natenaw lapu ed apuy, komon ta saray marelmeng so natawtaw a manlapud arap na Dios.”—Salmo 68:1, 2.
13. Legan a manpaparaan ed bakal, para ed siopa so balikas ed Salmo 45:1-6 ya inkipaarapan ed sayan nipanpanaon a dalan?
13 Saray panagparaan a para ed bakal na amin a bakal so mankukurang la. Bilang manunan Milalaban na Dios, say Mibabakal a para ed kaalangon nen Jehova so nipaliwawa ed onggendan iran salitan atibukel ed leksab a puyan na sakey a membro na nasyon ed Israel: “Sika so peteg a sankarakpan nen saray ilalak a lalaki. Say kalinggasan so nikalbo ed saray bibil mo. Sikato no akin a sika so benendito na Dios ed panaon ya andi-geter. Ibalkes mo so kampilan ed awak mo, O makapanyarin sakey, diad kagalangan mo tan karlangan mo. Tan diad karlangan mo et sika so ontalona; onkabayo a nisesengeg ed katuaan tan kauyamoan tan inkatunong, tan say kawanan a limam so mangibangat ed sika diad saray makapakebbiew a bengabengatla. Saray panam so makdem—a sikayon katooan so napepelag—diad puso na saray kakabusol na ari. Say Dios so tronom ed panaon ya andi-geter, anggan diad ando lan ando; say setro na inkaarim so sakey a setro na kaptekan.”—Salmo 45:1-6.
Nankakasakey Iray Nasyones A Sumpad Si Jehova
14, 15. Kayari na inkibulos ed inkapisok, antoran salita ed Salmo 2 a nanaon so apostol unong a nasusumpal, tan anton kerew ed Dios so ginawa da?
14 Kabebekta kayari na inkiletneg na Kristianon kongregasyon ed agew na Pentecostes 33 K.P., atalosan na saray apuyanan iran Kristianos so pakausaran na Salmo 2:1, 2. Nabasa iyan kasulatan ya: “Akin a saray nasyones so manggugulo tan saray nasyonal iran grupo so manesaesan ed inkasikara ed sakey a maapan bengatla? Tinmalindeg iray ari na dalin tan saray manunan manuley so nankakasakey bilang sakey a sumpad si Jehova tan sumpa ed alanaan to.” Kayarin saray apostoles na Alanaan a Sakey nen Jehova so nanirap ed inmunan inkaaresto tan makapuy-a-panangasikaso na kabusol iran Judios, sikara so akiulop ed kapara iran Kristianos tan insan nanaon ed sarayan salita na Salmo 2 a singa tinibukel nen Arin David. Inreport na Gawa 4:23-30 itan a bengatla, sasalitaen a:
15 “Kayari na inkibulos linma ra ed dilin totoo ra tan insalaysay iray bengatlan sinalita na saray manunan saserdote tan mamasiken ed sikara. Diad inpakadngel ed saya sikaray nankakasakey ya inkasil daray boses ed Dios tan inkuan: ‘Soberanon Katawan, sika so amalsa ed tawen tan dalin tan dayat tan amin a bengabengatla ed sikara, tan ed panamegley na espiritu santo imbaga na sangi na ateng min David, ya aripen mo, “Akin a saray nasyones so inmalagey tan saray totoo so manumameng ed maapan bengabengatla? Tinmalindeg iray ari na dalin tan saray manuley so nankakasakey bilang sakey a sumpad si Jehova tan sumpa ed alanaan to.” Anggan ontan, namparan si Herodes tan Pontio Pilato a tekep na saray lalaki na nasyones tan saray totoo na Israel so talagan nankakasakey ed sayan syudad a sumpad masanton aripen mon si Jesus, ya alanaan mo, pian gawaen iray bengabengatlan impasakbay a nagawa na limam tan simbawam. Tan natan, si Jehova, so angyan na inmano ed saray panisigensigen da, tan abuluyan iray ariripen mo a mansiansian mansalita na salita a tekep na inkakpel, bangta iyunat mo so limam para ed pantambal tan unong a saray tanda tan pasingayew so nagawa ed panamegley na ngaran na masanton aripen mon si Jesus.’”
16, 17. (a) Diad amin ya awaran na too, wala ta la so agawan pakapangiparengan ed no anto so ginmapon agawa nen 1914? Ipaliwawa. (b) Anton kurson kiwas so siansian aalaen na saray nasyones, diad ontan mikakasakey ed si Jehova a Dios a mansulat na anto, ed ‘libro na saray bakal to’?
16 Anggaman ontan, no nipaakar ed saray inmalsan nasyones, saray ararin mangipapasen ed inkasikaran nankakasakey bilang sakey, politikon papangulon nandaragup a sumpad si Jehova tan Alanaan a Sakey to, si Jesu-Kristo, anto so pangiparengan ed interon awaran na too no anto’y ginmapo ed apalabas a 76 taon nen 1914? Aliwan satan a taon lambengat sanen say inmunan guerra mundial so binmetag ed amin a kiwawala na katooan balet nagkalautla ed taon sanen saray panaon na Hentiles, “saray apuyanan a panaon na saray nasyones,” so anampot! (Lucas 21:24) Malinlinew a wala so babaleg a kasumpalan na Salmo 2 a manlapud satan a taon.
17 Diad panampot na panaon na saray Hentil nen 1914, anggapo ed saray nasyones—anggan ingen saray nasyones ya inkuan a Kakristianoan, ta dakel iran mibabaley a marelihyoson moriaen day inkasikara bilang espiritual ya Israelitas—so onkiling a mangabrasa ed Alanaan a Sakey nen Jehova, si Jesu-Kristo, ed trono na pakauley ed dalin. Tan natan, 71 a taon kayarin “say maong a balita na panarian” so ginmapo ya “impulong ed amin ya atooan a dalin pian onkanan pantasi ed amin a nasyones,” a manlapud 1919 manpatuloy, saray nasyones ed loob tan paway na Kakristianoan so petepeteg ya ag-amagalang ed abayaglan-nibelyaw ya Ari nen Jehova tan angisamba na katooran ed sikato unong ya ipulisay da so dilin pakauley da ed dalin. (Mateo 24:14) Diad biek a dapag, sikara ed kasampotan so akasabi ed panaon tan kipapasen sano sikara so mikasakey ed si Jehova a mansulat, a singa, sikato so engranden kasumpalan ed “libro na saray Bakal nen Jehova.”—Numeros 21:14.
Maglorian Impanalo na Mibabakal na Dios
18. Diad anton kiwas ed biang nen Jehova so abobonan tayo, tan siopa so wala ed dapag to, a singa onman, diad kasumpalan na Salmo 110?
18 Onarap, sirin, ed kundang na bakal, O Jehova na ehercitos, a tekep na maarin Anak mo, si Jesu-Kristo, ed dapag mo! Diad sikato so inkipaarapan na mapropetikon balikas: “Manuley ka ed leet na kakabusol mo. Si Jehova a mismo ed nikawanan mo so seguradon mamagbag ed saray arari a misemiseen diad agew na sanok to. Sikato so mangukom ed limog na saray nasyones, panoen to so paspasen na bangbangkay. Sikato so seguradon mamagbag a misemiseen so ulo na saray matoon dalin.”—Salmo 110:2, 5, 6.
19. No nipaakar ed bakal na baleg ya agew na Makapanyarin amin a Dios ya asingger lan nagawa. anton pikakasi so iyopresi ed sikato ed biang na baleg ya ulop na arum a karnero?
19 O Jehova na ehercitos, komon ta saray matoor iran ariripen mo ed dalin so magmaliw a magayaga iran tasi na agnaikumparan pananalom diad panamegley na mibabakal ya Arim, si Jesu-Kristo, ed okasyon na bakal ed baleg ya agew na Dios a Makapanyarin amin ed pasen ya atawag ed Hebreo ya Har–Magedon! (Apocalipsis 16:14) Mikasakey ed nakdaan na tuan espiritual iran Israelitas, komon ta saray singa-karneron baleg ya ulop ya “inurasan daray kawes tan pinaputi ra ed dala na Cordero” so magayagan “pinmaway a manlapud baleg ya irap” a magmaliw iran mangaraldalin a tastasi ed ando lan ando! (Apocalipsis 7:14) Diad silong na maaron panangasikasom, makaliktar ira komon ya ag-ompatey ed bulos-ed-bakal a pasen na mananalon Anak, a manuley ed alinisan a dalin a satan so napagmaliw a masanting a paraiso, a mitunosan ed orihinal a gagalam. Komon ta sikara so mapatnag a mantasi ed amin daray napaoli ed patey diad pangalangon ed inkasoberano a satan so kanepegan mo ed amin a talba! Misalamat tayo a sika la so makaresolbe ed sankatalbaan a salisalan ed pankaabigan, on, ed ando lan ando!
Nanonotan Mo Ta?
◻ Anto so manunan salisalan ed arap na totoo tan angheles?
◻ Anto so walan pandumaan ed pegley na pibabakal nen Jehova para ed daan ya Israel tan ed espiritual ya Israel?
◻ Legan na Armagedon, anton talindeg so laen na saray Tasi nen Jehova, tan akin?
◻ Kapigan a say Salmo 2:1, 2 so walaan na agnatombokan a kasumpalan?
◻ Panon a say sankatalbaan a salisalan et naresolbe ed kaabigan?
[Saray litrato ed pahina 20, 21]
Say “baleg ya ulop” so mangayaga ed mananalon Corderon-Ari na Dios