Kasin Tutumboken Yo a Sigpot si Jehova?
“SARAY maptek sikara so makpel a singa leon.” (Uliran 28:1) Aagamilen da so pananisia, sitatalek ya onsasaral ed Salita na Dios, tan sitetepel ya onaabante diad serbisyo ed si Jehova ed arap na antokaman a kaatapan.
Legan a saray Israelitas so walad Sinai kayari impangiliktar na Dios ed sikara manlapud panangaripen na Ehipto nen koma-16 siglo K.K.P., duaran lalaki so nagkalautlan angipanengneng a sikaray makpel a singa saray leon. Impatnag da met so katooran ed si Jehova diad leksab na agpaborable iran sirkumstansya. Sakey ed sarayan lalaki et si Josue a taga Efraim, a katulongan nen Moises tan diad saginonor et aturon kasublayan to. (Exodo 33:11; Numeros 13:8, 16; Deuteronomio 34:9; Josue 1:1, 2) Say sakey et si Caleb, ilalak a laki nen Jefone ed tribu na Juda.—Numeros 13:6; 32:12.
Sitotoor tan siseseseg a ginawa nen Caleb so linawa nen Jehova. Say andukey a bilay to diad matoor a serbisyo ed Dios so nanggawa’d sikaton mangibaga ya ‘inonor [to] a masimoon si Jehova.’ (Josue 14:8) “Siak so sigpot a matoor ed KATAWAN, a Dios ko,” kuan na The New American Bible. Si Caleb so “sitotoor a tinmulok,” odino “sitotoor ya anumpal ed gagala,” nen Jehova a Dios. (Today’s English Version; The New English Bible) Diad sananey a panangibaga, inyabawag nen Caleb: “Siak so . . . sigpot-puson tinmumbok ed KATAWAN a Dios ko.” (New International Version) Komusta kayo? Kasin tutumboken yo a sigpot si Jehova?
Impansimasim ed Dalin
Isipen so inkasikayo a walad limog na saray Israelitas kayarin tuloy na impangibulos nen Jehova ed sikara manlapud inkaaripen ed saray Ehipsyos. Nengnengen no panon so sitotoor ya impanumbok nen Moises ed inter-Dios a bilibilin. On, tan imanoen so talek nen Caleb a si Jehova so wala ed saray totoo To.
Satan so komaduan taon kayari Intaynan ed Ehipto, tan saray Israelitas so nankampamento ed Cades-barnea diad kalawakan na Paran. Sikaray nanpakalso ed ketegan na Insipan a Dalin. Diad ganggan na Dios, ngalngalilan ibaki nen Moises so 12 managsimasim ed Canaan. Inkuanto: “Tatdang yo yan dalan ed Dapit-ilog [Negeb, NW], insan kayo onsegep ya onloob ed kapokpokdolan. Et nengneng yo so dalin, no anto; tan no saray totoo a manaayam diman et mabiskeg ira odino makapuy ira, no daiset ira odino dakel ira; Tan no anto so dalin a panaayaman da, no maong kasi odino mauges; tan no anto so saray ciudades a panaayaman da, no dia’d abel ira’n abung-abung ed campamento odino dia’d binakor a ciudad; tan no anto a [dalin], no mabona odino makebet, no wala so kakiewan to odino angapo. Manpabayani kayon maong, tan mangitarok kayo dia naani na bunga na dalin.”—Numeros 13:17-20.
Inggapo na 12 lalaki so mapeligron biahe ra. Sikaray nambaroy ya 40 agew. Diad Hebron et anengneng daray lalakin ankakabaleg. Diad lawak na Escol, naimano ra so inkamabunga na dalin tan diniside ra so mangawit na arum a bunga to. Agaylan ambelat so sakey a munil na ubas a nepeg itan ya isabit ed sakey a tayukor a panatangan na duaran too!—Numeros 13:21-25.
Kapawil ed kampamento na Israelita, inreport na saray managsimasim: “Linma kami ed dalin ya angibakian mo ed sikami, et tua a managus so gatas tan dilo: et saya so bunga to. Bangbalet, saray totoo a manaayam ed dalin mabiskeg ira, et saray ciudad aliber na bakor tan ankakabaleg ira a maong: sakey ni anengneng mi so saray anak nen Enac diman. Si Amalek manaayam ed abalaten [Negeb, NW]: tan saray Jetataet, Jebuseo, Amorite manaayam ira ed saman a dalin; tan saray taga Cananeo manaayam ira ed abay na dayat ed abay na Jordan.” (Numeros 13:26-29) Saray samploran managsimasim so ag-akaparaan a mangawat ed saray ganggan na Dios tan manmartsa a mamaarap ed Insipan a Dalin.
“Si Jehova Ibaan to Itayo”
Anggaman ontan, tekep na pananisia ed si Jehova a Dios, say mabayanin managsimasim a si Caleb so amaseseg: “Onla itayo a tampol, tan kayarianen tayo, ta lapu ed nasarag tayo a taloen.” Balet saray samploran managsimasim so mabiskeg a sinmumlang, a kuandan saray manaayam ed Canaan so mabibiskeg nen saray Israelitas. Impara na saray atalawan tan andi-pananisian managsimasim so inkasikara a singa lambengat duroduron.—Numeros 13:30-33.
“Si Jehova ibaan to itayo. Ag kayo ontakot ed sikara,” kuan nen Caleb tan Josue. Saray salita ra so agtinalineng na baley. Sanen inkuan na baley a sikaray tupaken na bato, say Dios so sinmalet tan senentensyaan toray manag-nguronguro: “Andiduaruwa ya ag kayo naani onloob ed saman a dalin, a say nipaakar ed saman et insipan ko a malet a panayamen ta kayod’man, likod si Caleb a laki ya anak nen Jefone, tan si Josue a laki ya anak nen Nun. Ingen saray ankekelag yo . . . sikara so iloob ko naani, et nakabatan da naani so dalin ya impulisa’yo. . . . Et saray anak yo manteyengteyeng ira naani dia ed kalawakan ya apataplo a taon, . . . ya anga ed ag kaopot na saray bangkay yo dia ed kalawakan. Unong na bilang na saray agew ya impansimasim yo ed saman a dalin, a salanti apataplo ya agew, say balang sakey ya agew singa sakey taon, sangkaawit yo so inkamakasalanan yo, a salanti apataplo a taon.”—Numeros 14:9, 30-34.
Siansian Matoor Iran Taon ed Saginonor
Asumpal so 40-taon a sentensya, tan inatey so interon kailalakan na saray manag-nguronguro. Balet si Caleb tan Josue so siansian matoor ed Dios. Diad saray patar na Moab, binilang nen Moises tan si Atagey a Saserdoten Eleazar iray lalaki na militarya a mantaon na 20 tan manpatagey. Tinuro na Dios so sakey a laki manlapud kada tribu na Israel, ta pian pangimatalkan na pangapag ed Insipan a Dalin. Si Caleb, Josue, tan Eleazar so arum ed sikara. (Numeros 34:17-29) Anggaman mantaon la na 79, si Caleb so siansian aktibo, matoor, tan makpel.
Sanen binilang nen Moises tan Aaron so totoo diad Sinai sakbay a tuloy a sikaray sitatakot ya ag-onloob ed dalin na Canaan, say bilang na mibabakal iran lalaki na Israel so 603,550. Kayari apatiran dekada ed kalawakan, wala so memelag ya armada na 601,730. (Numeros 1:44-46; 26:51) Ingen, diad panangipangulo nen Josue tan si matoor a Caleb ed limog da, saray Israelitas so linmoob ed Insipan a Dalin tan nanggayaga ed nantutumbokan ya impanalo. Unong a lawas iilaloan nen Josue tan Caleb, iiter nen Jehova ed totoo to so pananalo ed saray bakal.
Diad inbaliw ed Ilog Jordan a kaiba so mibabakal a lalaki na Israel, sinakbat nen masiken a Josue tan Caleb iray responsabilidad da diad tinmumbok iran bakal. Anggaman kuan, kayari anemiran taon na bakal, dakel a dalin so siansia nin nepeg ya okupaan. Pagiten nen Jehova iray manaayam balet natan et inganggan ton apagen so dalin diad panamegley na panpapalaranan ed limog na saray tribu na Israel.—Josue 13:1-7.
Sigpot a Tinumbok To si Jehova
Bilang beterano ed dakel a bakal, si Caleb so tinmalindeg ed arap nen Josue tan inkuanto: “Apataplo so taon ko nen si Moises ya aripen nen Jehova inbaki to ak a manlapu ed Cades-barnea pian siimen ko so dalin; et inyakar ko ed sikato so salita lamet singa wala nen saman dia ed pusok. Manwari saray agagik ya akitatdang ed siak tinunaw da so puso na baley; balet inonor ko a masimoon si Jehova a Dios ko.” (Josue 14:6-8) On, sigpot a tinumbok nen Caleb si Jehova, a sitotoor a nanggawa ed linawa na Dios.
“Et,” inyarum nen Caleb, “Si Moises nansamba nen saman ya agew, ya inkuan to, Petepeteg a say dalin a ginatinan na salim sikato naani tawir mo tan saray anak mo lawas, lapu ed inonor mo a masimoon si Jehova a Dios ko. Et natan nia, si Jehova inyagel toak a mabilay, singa sinalita to, ed sarayan apataplo tan lima a taon, manlapu ed panaon ya inpansalita nen Jehova na saya a salita ed Moises, leleg a say Israel nanakar ed kalawakan: et natan, nia, ed saya ya agew walomplo tan lima so taon ko. Et ingen mabiskeg ak ed sayan agew, singaak nen saman dia ed agew ya inpangibaki nen Moises ed siak. Singa say biskeg ko nen saman, ontan so biskeg ko ni natan, nipaakar ed bakal, tan ompaway tan onloob. Natan sirin iter mo ed siak so saya a kapogaroan, a sikato so sinalita nen Jehova ed saman ya agew; ta nadngelan mo ed saman ya agew no panon so kiwawala na saray Anaceod’man, tan saray ciudad a kinutaan. Nayari a si Jehova wala naani ed siak, tan sikara so paekalen ko, singa sinalita nen Jehova.” Natan inala nen Caleb so Hebron bilang tawir.—Josue 14:9-15.
Inawat nen masiken a Caleb so sankairapan iran asainmin, singa say pasen ya obong na ankabaleg iran lalaki. Balet ta saya so aliwan tanton mairap parad sayan 85-años a mibabakal. Asabi panaon et sarayan maton a manaayam ed Hebron so apagit. Si Otniel, ilalak na yogtan ya agi nen Caleb tan sakey ya ukom ed Israel, so anakup ed Debir. Diad saginonor et sayan duaran syudad so nanayaman na saray Levita, tan say Hebron so nagmaliw a syudad na salimbengan parad agginagalan akapatey.—Josue 15:13-19; 21:3, 11-16; Uko-ukom 1:9-15, 20.
Lawas Tumboken a Sigpot si Jehova
Si Caleb tan Josue so totoon ag-ayadyari. Anggaman kuan et sitotoor dan ginawa so linawa nen Jehova. Say pananisia ra so agkinmapuy legan na 40 taon na kairapan diad kalawakan makasengeg ed ag-intulok na Israel ed Dios. Mipadpara, ag-aabuloyan na saray modernon-agew ya ariripen nen Jehova so antokaman a mangamper ed serbisyo ra diad kirayewan na Dios. Lapud kabat da a wala so bakal ed baetan na organisasyon na Dios tan ed si Satanas a Diablo, sikara so matoor, mantutultuloy a manggugunaet a paliketen so mangatatawen ya Ama ra diad amin a bengatla.
Alimbawa, dakel ed totoo nen Jehova so anagmak na maruksan panagtrato tan anggan ipapatey pian selebraan so Pangdem na Katawan, odino Memoryal na impatey nen Jesu-Kristo. (1 Corinto 11:23-26) Nipaakar ed saya et inreport na sakey a Kristianon bii a nipisok ed kampo na panangipangawan na Nazi legan na Guerra Mundial II:
“Nibaga’d balang sakey ya onla ed pesakan diad alas 11 na labi. Diad eksakton alas 11 na labi. sikami so nantitipon, 105 ed bilang. Sikami so maapit a nantanyareg ya onlimpek, diad pegley na taboriten walaan na amputin abel a kawalaan na saray emblema. Sakey a kandela so nanliwawa ed kuarto, unong a say silew ya elektrik so ompan mangipaimano ed sikami. Liknaan mi singa agsibilisadon Kristianos diad saray katakomba. Satan so seryoson tuloy ya okasyon. Imbalikas mi lamet iray masimoon a samba mi ed Ama tayo pian usaren so amin a biskeg mi diad kitandoro na masanton ngaran To, pian ontalindeg a sitotoor parad Say Teokrasya.”
Anggaman ed saray subok tayo bilang apasegsegang ya ariripen nen Jehova, makapanmatalek itayo ed inter-Dios a biskeg pian sikatoy lingkoran a sitetepel tan mangitarok na galang ed masanton ngaran to. (Filipos 4:13) Diad pambabanikel tayon mamaliket ed si Jehova, maabig para’d sikatayo a nonoten si Caleb. Say ehemplo to diad sigpot a pananumbok ed si Jehova so anagyat a tuloy ed malangwer a laki a linmoob ed kimey a sigpot-panaon a panagpulong nen 1921. Insulat to:
“Anggaman say pagmaliw a payunir et mankabaliksan na panaynan ko’d komportablen trabaho ed modernon imprintaan ed Coventry [Inglatera], anggaporay pagbabawi. Say dedikasyon ko so anolbar la’d pamaakaran; say bilay ko so nitalaga la’d si Jehova. Nanonotan ko si Caleb, a linmoob ed Insipan a Dalin a kaiba nen Josue tan diad sikato et nibaga, ‘Inonor to a masimoon [sigpot, NW] si Jehova a Dios.’ (Josue 14:8) Ompatnag ed siak a satan so kalikaliktan ya awawey. Kabat kon say ‘sigpot’ a panlingkor ed Dios so manggawa’d nitalagan bilay ko a lalon makana; ikdan to’ak na babaleg a pankanawnawa pian mamawala na bunga a mananda ed sakey a Kristiano.”
Si Caleb so maseguron abendisyonan diad sigpot a sitotoor ya impanumbok ed si Jehova, a lawas nanggunaet a manggawa ed madibinon linawa. Singa sikato, arum so awalaan na baleg a gayaga tan mayaman iran bendisyon diad serbisyo ed Dios. Komon ta ontan so eksperiensia yo bilang sakey a toon mantutultuloy a sigpot a manutumbok ed si Jehova.
[Litrato ed pahina 26]
Si Caleb tan Josue so matoor ed si Jehova ed leksab na subok. Kasin matoor kayo?