Pisalsalamatay Andukey a Bilay Diad Serbisyo’d si Jehova
UNONG ED SALAYSAY NEN OTTILIE MYDLAND
Banda’d kaunoray koma-19 a siglo, diad saman et manaampar ya onsasakda iray manlalayag a barko diad daungan na Kopervik ed mamasagur a Norway. Diad saraman ya agew et itutulak na totoo iray kariton tan iguguyor na saray kabayo iray karomata diad karsada. Uusaren ni na totoo iray hasag a pansilew, tan papapetangen iray apintaay amputin kaabungan na kiew tan dapol. Nianak ak diman nen Hunyo 1898, say mikadua ed limaran anak.
NEN 1905 et andiay trabaho si Tatay, kanian sikatoy linma’d Estados Unidos. Taloy taon ed saginonor et sikatoy sinmempet ya awit so malitan napnoy makapalikliket iran paabet parad ananak tan abe-abel a sida tan arum niran bengatla parad si Nanay. Balet say sankamablian ed saraman et saray tomo nen Charles Taze Russell ya apauloan na Studies in the Scriptures.
Intongtong nen Tatay ed kakaaro tan kakanayon iray naaralan to manlapud sarayan libro. Diad saray miting ed lokal a kapilya, inusar toy Biblia pian paneknekan ya anggapoy mandarlang ya impierno. (Eclesiastes 9:5, 10) Nen 1909, say taon a kayari insempet nen Tatay manlapud Estados Unidos, binisita nen Brother Russell so Norway tan nampaliwawa diad Bergen tan Kristiania, a natan et Oslo. Linma’d Bergen si Tatay pian ondengel ed sikato.
Maslak a totoo so angakusa’d si Tatay a mangiyaalibansay palso iran bangat. Sikatoy inambegyak tan tinulongan kon mangibunog ed saray tract na Biblia ed kakaabay. Nen 1912, intuloran koy marikit na sakey a klerigo na sakey a tract nipaakar ed impierno. Minudmora to kami nen Tatay. Abigbigla ak ta say marikit na klerigo et akapansalitay ontan kabanday!
Arum nin Estudyante na Biblia, a singa tawag ed Tastasi nen Jehova nensaman, so tunggal paminsan ya ombibisita’d sikami diad Kopervik, kaiba lay Theodor Simonsen, sakey a maong a managpaliwawa. Imbitaan koray totoo no sikatoy manpaliwawa’d abung mi. Sakbay a manpaliwawa et gotengtengen toy kutibeng insan mangansion, tan kayari na paliwawa to et mangansioy pansaran kanta. Sikatoy nirespito min maong.
Say sakey nin binmisita’d abung mi et si Anna Andersen, sakey a colporteur, odino sigpot-panaon a ministro. Binaleybaley ton biniahe so intiron Norway, a mabetbet et binisikleta to, a mangipapalimay literatura na Biblia ed totoo. Sikatoy datin opiser ed Salvation Army tan walaray kabat ton opiser na Salvation Army diad Kopervik. Sikatoy inabuloyan dan mangipaliwawa’d Biblia diad abung a pantitiponan da, tan inimbitaan koray totoon onla tan ondengel ed sikato.
Say sananey nin colporteur a binmisita’d sikami diad Kopervik et si Karl Gunberg. Sayan mapaabeba, maulimek, balet mapaelek, a too so nanlingkor met a tunggal paminsan bilang managpatalos ed sangan opisina diad Oslo. Pigaran taon ed saginonor et sankaiba kamin nanlingkor diman.
Naimpluensiaan na Relihyoso Iran Panmoria
Diad saman a panaon et maslak a totoo so aglambengat walaay mabiskeg a pananisia ed Dios tan ed say Biblia noagta nigalet met ira ed sisisiaen, a singa say impiernon apuy tan say Trinidad. Kanian agirogiro ira sanen imbangat na saray Estudyante na Biblia ya agmitunosan ed Biblia irayan doktrina. Naimpluensiaan ak ed mabiskeg iran panangakusay kakaabay mi a si Tatay et sakey ya erehes. Aminsan et inkuanko ni ingen ed sikato: “Aliwan tua so ibabangat yo. Erehiya itan!”
“Gala pa’d dia, Ottilie,” pinaseseg toak, “tan nengneng moy ibabaga na Biblia.” Insan to’d siak imbasa so Kasulatan. Bilang resulta, binmiskeg so kompiyansak ed sikato tan ed ibabangat to. Pinaseseg toak a manbasay Studies in the Scriptures, kanian kaleganay tiagew na 1914, mabetbet kon iyuyurongay manbasa ed pukdol a banbantagey baley.
Nen Agosto 1914 et nanseseksekan so totoo ed paway na bilding na lokal a peryodiko a babasaey nipaakar ed imbetag na Guerra Mundial I. Sinmabi Tatay tan anengneng toy agawa. “Salamat ed Dios!” so inkelyaw to. Atalosan to a say imbetag na bakal so kasumpalan na saray propesiya na Biblia ya ipupulong to. (Mateo 24:7) Panisiaan ed saman na dakel ya Estudyante na Biblia ya agmabayag et naala la ra’d tawen. Sanen ag-iya agawa, adismaya so arum.
Say Talindeg Ko’d Katuaan na Biblia
Nen 1915, diad edad a 17, asumpal koy anggad komawalon grado tan ginmapo ak a nan-opisina. Diad saman ko la abetbetay manbasa na The Watch Tower. Balet sanen asabi so 1918 insan agawa so regular iran miting ed Kopervik. Diad kagapo, limlimara kami nin onaatendi. Basaen miray publikasyon na Watch Tower Society, a singa say Studies in the Scriptures, tan singbaten so materyal ed panamegley na tepet tan ebat. Anggaman maong so pangitotongtong nen Nanay ed saray Estudyante na Biblia, agbalot nagmaliw a sakey ed sikami.
Diad panoopisinaan ko, manlapulad 1918, akabat koy Anton Saltnes, ya atulongan kon nagmaliw ya Estudyante na Biblia. Diad sayan panaon so impagmaliw kon regular a manangipalapag tan abaustimoan ak ed sakey ya asamblea diad Bergen nen 1921.
Nen Mayo 1925 et walay asamblea diad intiron Scandinavia diad Örebro, Sweden. Masulok a 500 so inmatendi, pati si Joseph F. Rutherford, say presidenti na Watch Tower Society. Manga 30 kamin nambiahe manlapud Oslo a nantren ed sakey a nireserban railroad car.
Niyanunsio ed sayan asamblea a say Sanga ed Mamaamianen a Europa so iletneg ed Copenhagen, Denmark, pian naasikasoy panagpulong diad intiron Scandinavia tan ed saray bansa a Baltic. Niasain dia si William Dey a taga-Scotland pian mangasikaso’d kimey a panagpulong. Sikatoy labalabay da, tan agnambayag et sikatoy pinabpablin pinangaranay Big Scotsman. Nen kagapo et anggapo ni amta nen William Dey ed antokaman a lenguahe ed Scandinavia, kanian sikatoy onyurong ed beneg legan na saray miting tan asamblea tan komisan toray ugugaw pian niyapasakey na atateng da so imano ra’d nibabaga ed plataporma.
Siningbat na The Watch Tower a Marso 1, 1925, so Apocalipsis kapitulo 12 tan insalaysay a sayan kapitulo et manutukoy ed inkianak na Panarian na Dios, tan sayan inkianak et agawa diad tawen. Impaliwawa na The Watch Tower ya agawa iya nen 1914. Mairap kon talosan itan, kanian binasak ya aminpigapiga so artikulo. Sanen atalosan kon siansia itan, manlikliket ak.
Sanen walaray pananguman ed pakatalos tayo’d saray tema na Biblia, agapol so arum tan sinmian manlapud totoo na Dios. Balet sano mairap kon talosan itan a pananguman, naynay kon basaen so materyal a maminpigapiga pian panggunaetan a talosan so panangipaliwawa. No agko nin siansia natalosan so balon eksplinasyon, alagaren koy panamalinew. Paulit-ulit, natutumangan ak ed ontan ya inkaanos.
Serbisyo’d Bethel
Diad pigaran taon et nantrabaho ak bilang bokkiper, sekretarya, tan auditor na baley. Nen 1928 et nansakit so mangaasikaso’d pinansial iran kuenta na Sosyedad tan kaukolan ya ompaway ed Bethel. Lapud walaan ak na eksperiensia ed ontan a kimey, siak so akerew ya onsalat. Ginmapo ak a nanserbi’d Bethel nen Hunyo 1928. Tunggal paminsan et bibisitaen kami nen Brother Dey pian man-audit ed saray kuenta. Indaulo met na pamilya min Bethel so publikon panagpulong diad Oslo, a saksakey ni ed saman so kongregasyon.
Inayudaan na arum ed sikami so inkargado’d panangipatulor na Bethel, si Brother Sakshammer, diad panagbalkot tan panangipawit na The Golden Age (natan et Awake!). Kaiba ira di Brother Simonsen tan Gunberg ed saramay inmayuda. Malikeliket kami’d saman ta, saray agagi so mabetbet a mangakansion legan kamin mantratrabaho.
Matalek ed Ilalo na Panarian
Nen 1935 et atalosan mi a say “baleg ya ulop” so aliwan segundaryon mangatatawen a klase. Naaralan mi ya imbes et irerepresinta na satan so grupo a niliktar ed baleg a kairapan tan nawaalay pankanawnawan manbilay a maando ed Paraiso diad dalin. (Apocalipsis 7:9-14) Lapud sayan balon pakatalos, amoria na arum ya akibiang ed saray emblema’d Memoryal a mangaraldalin so ilalo ra, kanian intunda ray mibiang.
Anggaman agkon balot nanduaruwaay mangatatawen ya ilalok, mabetbet kon nononoten, ‘Akin a siak ni pinili na Dios?’ Liknaen kon agak makana’d ontan lan kabaleg a pribilihyo. Lapud melag ak, mabaing a marikit, derlawen koy inkasiak ed pagmaliw ya arin miuley ed si Kristo diad tawen. (2 Timoteo 2:11, 12; Apocalipsis 5:10) Balet, minorekdek koray salita nen apostol Pablo ya “anggapo so dakel a makapanyari” ya atawag, balet “pinili [na Dios] so saray bengatla a makapuy na mundo, ya onkana a pamabaing to ed saray bengatla a mabiskeg.”—1 Corinto 1:26, 27.
Say Kimey Legan na Guerra Mundial II
Nen Abril 9, 1940, nilusob na saray sundalo na Aleman so Norway, tan agnambayag et asamsam so bansa. Bilang resulta na saray kairapan lapud bakal, dakel so kinmiwas ed mensahe na Panarian. Manlapud Oktubre 1940 anggad Hunyo 1941, akapangipalima kami na masulok a 272,000 a libro tan bokleta. Kabaliksan na satan a kada sakey ed masulok a 470 a Tastasi nensaman diad Norway so akapangipalima, ed promedyo, na masulok a 570 a libro tan bokleta ed loob na saraman a siameran bulan!
Nen Hulyo 8, 1941, binisita na Gestapo so amin a manangasikason manangimaton tan binagaan daran no ag-ontunday panagpulong et ipisok dara’d panangipangawan a kampo. Limaran polis ya Aleman so linma’d Bethel tan kinompiska ray karaklan ed kaykayarian na Watch Tower Society. Ineerel day pamilyan Bethel tan inimbestigaan, balet anggapo’d sikami so nipisok. Diad kaunoran, nen Hulyo 21, 1941, say bilding na Sosyedad, diad Inkognitogaten 28 B, so akompiska, tan sinebelan kamin manpulong. Pinmawil ak ed Kopervik tan akala na sekular a trabaho pian suportaan koy inkasiak.
Diad saman a panaon et manpapayunir si Tatay. Sakey ya agew, sinmabi iray Nazi tan sinukimat day abung nen Tatay. Inala ran amin so literatura to, pati saray Biblia tan concordance na Biblia to. Dagdaiset so espiritual a taganon naaawat mi legan na sayan peryodo. Pian mansiansian mabiskeg ed espiritual, aminpigapiga min inaral iray daan a libro, a singa say libron Government, tan intultuloy mi nampulong.
Makapaermen, saray agagi so naapag-apag ed dakel a pasen. Say inkuay arum et nepeg mi manpulong a mapalaway tan onlan mankabkaabungan bangta liknaey arum a kaukolan mi so mankimey a maamot, a katongtongen iray totoo ed arum a paraan. Kanian agmantotongtong iray prominentin agagi, a datin akikooperan maong tan aaroen min tuloy. Nanermenan kon tuloy so inkaapag-apag da nen say dinanman a situasyon ya agawa’d bilay ko bilang sakey a Tasi.
Apasimbalon Kimey Kayari na Bakal
Kayari na bakal, diad tiagew na 1945 et binisita nen Brother Dey so Norway tan angimaton ed saray miting diad Oslo, Skien, tan Bergen. Sikatoy inmapelo ed saray agagi a lingwanan da laray agda pantutunosan tan kinerew ton onalagey so amin a malabay a manggawa’d satan. Inmalagey iran amin! Permanentin asolbar itan a gutgutan nen Disyembre 1945, kayari na imbisita nen Nathan H. Knorr, say presidenti ed saman na Watch Tower Society.
Diad kaleganan, nen Hulyo 17, 1945, akaawat ak na telegrama manlapud branch servant, si Brother Enok Öman, a kuanto: ‘Kapigan so ipawil mo’d Bethel?’ Inkuay arum a kaukolan ya agak oonla ta pian naasikasok so tatay ko, a masulok to lan 70 ed saman. Balet pinaseseg ak nen Tatay ya ituloy koy serbisyok ed Bethel et ginawak iman. Nen 1946 met a si Marvin F. Anderson, sakey ya agin taga-Estados Unidos, so nagmaliw a manangasikasoy sanga, tan naorganisa lamet so panagpulong a kimey.
No panagbakasyon ed tiagew et onsesempet ak ed Kopervik pian komustaey pamilyak. Agnagmaliw a Tasi so duaran agik a laki tan duaran agik a bii, balet sikaray lawas makaaro’d sikami nen Tatay. Sakey ed saray kuyak et nagmaliw a kapitan tan superbisor ed daungan, tan say yugtan kon laki et maestro. Anggaman agak daakan ed materyal, ibabaga nen Tatay ed sikara: “Mas mayaman si Ottilie nen say sikayo.” Tan tua itan! Say atipon da so agmipara ed espiritual a kayamanan a panggagayagaan ko! Inatey si Tatay ed edad a 78 nen 1951. Inatey met la si Nanay nen 1928.
Sakey a makapalikliket ya ebento’d bilay ko et say inyatendik ed internasyonal a kombension na totoo nen Jehova diad New York City nen 1953. Diad saman a taon et linmagpas ed 500,000 so bilang na manangipalapag ed lawak a mundo, tan masulok a 165,000 so inmatendi’d kombension! Sakbay na kombension nen 1953, sakey simba ak a nantrabaho diad Brooklyn Bethel, saray hedkuarter na organisasyon nen Jehova ed dalin.
Gagawaen so Anggaay Nayarian Ko
Nen imbebeneg iran taon et kinmapuy lay pakanengneng ko lapud katarata. Diad tulong na atagey a gradon antipara tan ed magnifying glass, makabasa ak met ni na angkabaleg a letra. Tan bibisitaen ak na Kristianon agagin bibii tan ibabasaan da ak a mamidua’d sakey simba, a pisalsalamatan ko.
Limitado met lay pakapanpulong ko. No tiagew et tunggal paminsan ya ipapaway ak na Kristianon agagin bibii ya aka-wheelchair ed sakey a lugar a makapanpulong ak. Maparanay ko met a papatuloran iray eskuelaan diad Kopervik na saray magasin tan brosyur, a singa say eskuelaan ya elementarya a nan-eskuelaan ko ngalngali 100 taon lay apalabas. Maliket ak ta siansia nin posibli parad siak so magmaliw a regular a manangipalapag.
Maong ta say pananganan tan say Kingdom Hall so walad parihon grado a kawalaay kuartok diad Bethel, a nanlapulad 1983 et nipaalagey ed Ytre Enebakk ed paway na Oslo. Kanian nayarian koy miteksto’d kabuasan, mirungo, tan miaral panamegley na takarang. Tan maliket ak ta siansia nin nayarian koy makapi-kombension tan makapi-asamblea. Panggagayagaan koy pakapinengnengan ed kakaaron kabkabat ko’d dakel lan taon, ontan met ed balo niran agagi tan dakel a makalakal ya ananak na Tastasi.
Panamasiansia’d Pananisia Anggad Kasampotan
Sakey a bendision so napaliberay aktibo, maabig, tan maespiritual a totoo dia ed Bethel. Sanen ginmapo ak a manlingkor ed Bethel, say intiron pamilya so tugyopen na saramay walaay mangatatawen ya ilalo. (Filipos 3:14) Natan et amin a walad Bethel nilikud ed siak so maniilalon manbilay a maando diad dalin.
Tua, inilaloan min onkiwas komon si Jehova a masasakbay. Ingen, panliketan koy pakanengneng ed baleg ya ulop a lalon ondarakel. Agaylan idaraak so nanenengneng ko! Sanen pilpilimerok so akibiang ed ministeryo, wala labat so 5,000 manangipalapag ed sankamundoan. Natan et wala lay masulok a 5,400,000! On, anengneng ko a ‘say daiset nagmaliw . . . a sanlibo, tan say melag nagmaliw a . . . mabiskeg a nasyon.’ (Isaias 60:22) Kaukolan tayon lawas alagden si Jehova, a singa insulat nen propeta Habacuc: “Anggan manabala, sikato so alagden mo; ta petepeteg ya onsabi, ya agmanbayag.”—Habacuc 2:3.