Agbalot Onsaew so Dalan na Aro
“Panpirawatan yo a siseseseg so saray angkakabaleg a langkap. Tan sakey a sankaabigan ni a dalan so ipanengneng ko ed sikayo.”—1 CORINTO 12:31.
1-3. (a) Panon a mipadpara so panangipatnag na aro ed panaral na balon lenguahe? (b) Antoran sengegan a magmaliw a makapaangat so panangipatnag na aro?
ASALIM ta lay nanaral na balon lenguahe? Tuan makapaangat itan! Siempre, naaralan na ugaw so sakey a lenguahe dia lambengat ed naynay a pakarengel ed satan. Magmainomay a sepsepen na utek to iray tanol tan kabaliksan na saray salita, kanian agmanbayag et sarasarag la itan ya ibalikas na ugaw ed inkasikaton dili, a nayarin marmarlas ni ingen. Balet aliwan ontan ed saray wala la’d edad. Maminpigapiga tayon bukayen so diksionaryo ed sankailin lenguahe, ta pian kabisadoen labat so pigaran manunan balikas ed sankailin pansasalita. Balet, nasabi panaon tan tekep na lanang a pakauusar, makapannonot ti la unong ed balon lenguahe tan magmainomay la itan ya isalita.
2 Say panaral ed pangipatnag na aro so mipadparan tuloy ed panaral na balon lenguahe. Tua, walay sukat na sayan madibinon kualidad a nisipor la’d totoo. (Genesis 1:27; ikompara so 1 Juan 4:8.) Siansia, say panaral a mangipatnag na aro et mankaukolay ekstraordinaryon sagpot—nagkalalo la natan, a samsamet lay kasiporan a panangaro. (2 Timoteo 3:1-5) Onia no maminsan so kipapasen ed mismon loob na pamilya. On, dakel so binmaleg ed maramsak a kaliberliber a mataltalag a nasalambit iray maaron salita—no bilang ta wala. (Efeso 4:29-31; 6:4) Panon tayo sirin a naaralan so pangipatnag na aro—anggano mataltalag tayo itan a naeksperiensia?
3 Makatulong so Biblia. Diad 1 Corinto 13:4-8, intarya nen Pablo so malinew a deskripsion ed no panon so ikukurang na sayan sankatageyan a porma na aro, ya aliwan say literal a kabaliksan to. Say pangonsidera ed sarayan bersikulo so ontulong ed sikatayo pian natalosan so nengneng na sayan madibinon kualidad tan magmaong a manginlong ed sikatayo pian nipatnag itan. Konsideraen tayo pay pigaran aspekto na aro unong ed deneskribe nen Pablo. Palaknaben tayo iratan diad taloran kategorya: say kondukta tayo ed inkalapagan; insan, mas espisipiko, say relasyon tayo ed arum; tan, diad kaunoran, say panagsungdo tayo.
Ontulong ed Sikatayo so Aro Pian Natalonaan so Kinon
4. Say Biblia so mangiiter na anton aralem a pakatalos nipaakar ed imon?
4 Kayari na saray pilimeron komento to nipaakar ed aro, oniay insulat nen Pablo ed saray taga-Corinto: “Say aro et aliwan maimon.” (1 Corinto 13:4, NW) Say imon so makapangipatnag na panibeg ya atekepay syodot lapud aligwas odino saray adampot na arum. Makadesyang so ontan ya imon—diad pisikal, emosyonal, tan espiritual a paraan.—Uliran 14:30; Roma 13:13; Santiago 3:14-16.
5. Panon a makatulong ed sikatayo so aro ta pian natalonaan so imon sano singa nibabaliwala itayo ed pigaran teokratikon pribilihyo?
5 Mitunosan ed saya, tepetan mo pay inkasika, ‘Makakaibeg ak kasi sano singa nibabaliwala ak ed pigaran teokratikon pribilihyo?’ No say ebat mo et on, agnadidismaya. Papanonotan itayo na managsulat na Biblia a si Santiago a say ‘pirawat a pakakaibeg’ so wala ed amin ya ag-ayadyarin totoo. (Santiago 4:5) Say aro ed agim so ontulong ed sika pian napansiansiam so balansin awawey mo. Ontulong itan ed sika ta pian miliket ka ed saramay manliliket tan agmomoriaen itan bilang pakainsultoan sano walay sananey ya akaawat na bendision odino komplimento.—Ikompara so 1 Samuel 18:7-9.
6. Anto so alodloor a kipapasen ya agawa ed inmunan-siglon kongregasyon na Corinto?
6 Iyaarum nen Pablo a say aro et “agto ipasirayew so inkasikato, aliwan mapangta.” (1 Corinto 13:4) No walaan itayoy talento odino abilidad, agnakaukolan ya ipangta itan. Mapatnag, problema iya ed arum a maambisyon a totoo ya akaloob ed kongregasyon na kadaanan a Corinto. Nayari pa lagin walaan iray superyor ya abilidad ed panamalaknab na saray ideya odino mas epektibon paraan ed panggaway bengabengatla. Say pangipapasirayew da’d inkasikaran dili so nayarin sengegay inkaapag-apag ed dalem na kongregasyon. (1 Corinto 3:3, 4; 2 Corinto 12:20) Lalon linmoor so kipapasen kanian diad saginonor et kinaukolan a baaten nen Pablo iray taga-Corinto lapud ‘susungdoan da a sililiket so makulangkulang,’ a tinawag nen Pablo tekep na impansita, bilang “manunaan ya apostoles.”—2 Corinto 11:5, 19, 20.
7, 8. Ipanengneng manlapud Biblia no panon tayon usaren so antokaman a nisipor lan talento a walad sikatayo pian niyalibansa so pankakasakey.
7 Nayarin onlesa so ontan met a kipapasen natan. Alimbawa, nayarin say arum et walaay tendensian mangilastog ed saray agawaan da ed ministeryo odino ed saray pribilihyo ra ed loob na organisasyon na Dios. Anggano walaan itayoy nikadkaduman dunong odino abilidad ya anggapo ed kongregasyon, rason la kasi itan pian manpasirayew? Anggaman kuan, nausar tayoy antokaman a nisipor lan talento a walad sikatayo pian niyalibansa so pankakasakey—aliwan say inkasikatayo.—Mateo 23:12; 1 Pedro 5:6.
8 Insulat nen Pablo ya anggano dakel so membro na sakey a kongregasyon, “say Dios inuksoy [“tinugyop,” NW] to so laman.” (1 Corinto 12:19-26) Say Griegon salita a nipatalos a “tinugyop” so mankabaliksay pantutunosan, a singa ed panlalaok na kolor. Kanian kaukolan ya anggapo so indibidual ed loob na kongregasyon a mangipasirayew ed saray abilidad to tan salien ton dominaen so arum. Say kinon tan ambisyon so andiay pasen ed loob na organisasyon na Dios.—Uliran 16:19; 1 Corinto 14:12; 1 Pedro 5:2, 3.
9. Antoran manamasakbay ya alimbawa so itatarya na Biblia nipaakar ed saray indibidual ya aanapen da lambengat so dilin pankaabigan da?
9 Say aro “agto anapen so kien to.” (1 Corinto 13:5) Agkokontrolen na maaron too so arum ta pian nagegemtan toy labay to. Lugan na Biblia iray manamasakbay ya alimbawa nipaakar ed saya. Diad pangiyilustra: Nabasa tayo so nipaakar ed si Delila, Jezabel, tan Atalia—bibiin angontrol ed arum makasengeg ed sinisiblet iran gagala ra. (Uko-ukom 16:16; 1 Arari 21:25; 2 Awaran 22:10-12) Wadtan met so ilalak nen Arin David a si Absalom. Inasinggeran toramay linmoob ed Jerusalem a manaanap na hustisya tan masilib ton impasagilig a say korte na ari et agto lilimenen iray problema ra. Insan parungtalan ton imbaga a say talagan kakaukolanen na korte et sakey a masimpatiyan too a singa sikato! (2 Samuel 15:2-4) Siempre, interesado si Absalom, aliwan ed saray nabebelatan, noagta ed inkasikato. Onaakto bilang ari a tinuro to lay inkasikato, inimpluensiaan toy kapusoan na dakerakel. Balet sinmabi panaon, nidunget si Absalom ed makadesyang ya inkatalo. Diad impatey to, sikato ni ingen so makapabaing a niponpon.—2 Samuel 18:6-17.
10. Panon tayon nidemostra a nenengnengen tayo so pankaabigan na arum?
10 Pasakbay iya ed saray Kristiano natan. Laki man odino bii, nayarin walaan itayoy makatangguyor iran abilidad. Nayarin mainomay ed sikatayoy manganamot, a singa panangibaga, diad pandomina ed pantotongtong odino diad pangipasoot tayo’d panmoria tayo ed saramay walaan na miduman panmoria. Balet, no talagan maaro itayo, imanoen tayo so pankaabigan na arum. (Filipos 2:2-4) Agtayo anamoten so arum odino iyalibansa iray kuestionablin ideya lapud eksperiensia tayo odino ed kipapasen tayo ed organisasyon na Dios, a singano saray panmoria tayo lambengat so makanepegan a konsideraen. Imbes, tandaan tayo so proverbio na Biblia: “Saray mapangta onla ed unaan na kabagbag, tan say mapasang ya espiritu ed unaan na kapelag.”—Uliran 16:18.
Pagmaliwen na Aro Iray Relasyon a Mareen
11. (a) Diad antoran dalan a nipanengneng tayo so aro a namparan mapangasi tan magalang? (b) Panon tayon nipanengneng ya agtayo panliliketan so ag-inkatunong?
11 Insulat met nen Pablo a say aro et “agmanpasnok” tan “agmanisip na mauges.” (1 Corinto 13:4, 5) On, amperen itayo na aro ya onkiwas a garambasal, mabanday, odino agmarespeto. Imbes, ikonsidera tayo so liknaan na arum. Alimbawa, paliisan na maaron too so panggaway bengatlan mangonigon ed konsiensia na arum. (Ikompara so 1 Corinto 8:13.) Say aro et “agto panliketan so ag-onkatunongan, balet manliket ed katuaan.” (1 Corinto 13:6) No pinabli tayo so ganggan nen Jehova, agtayo leglemewen so inkaseryoso na imoralidad odino panliketan iray bengatlan kagula na Dios. (Salmo 119:97) Ontulong ed sikatayo so aro ta pian panggayagaan so bengabengatlan makapabiskeg imbes a say makapakapuy.—Roma 15:2; 1 Corinto 10:23, 24; 14:26.
12, 13. (a) Panon so ikiwas tayo sano walay akaopendi ed sikatayo? (b) Mangiter na saray alimbawa ed Biblia ya anggan say marason ya isanok et pansengegay ikiwas tayon agmakabat.
12 Insulat nen Pablo a say aro et “agmanpasnok” (“agmasinti,” Phillips). (1 Corinto 13:5) Tua, normal lambengat ed sikatayon ag-ayadyarin totoo so onsyodot odino oningongot sano walay akaopendi ed sikatayo. Balet, makapuy so panem-em ed abayaglan iimbelan odino sipapasnok ni. (Salmo 4:4; Efeso 4:26) No agnabanlongan, anggan say marason ya isanok et pansengegay ikiwas tayon agmakabat, tan eebatan tayo itan ed si Jehova.—Genesis 34:1-31; 49:5-7; Numeros 12:3; 20:10-12; Salmo 106:32, 33.
13 Lapud ag-inkayadyari na arum, impaapektaan na pigara so iyaatendi ra ed saray Kristianon miting odino pibibiang da ed lawak na ministeryo. Diad apalabas et dakel ed saraya so nakomendaan ya akibarangkaan nisesengeg ed pananisia, a nayari pa lagin nansungdo ira ed isusumpa na pamilya, panagludlurey na saray katrabaho, tan arum ni. Sinungdoan da so ontan iran pakasbelan lapud minoria ran subsubok iratan ed katooran da, tan manepeg labat ya ontan. Komusta balet sano walay makapasakit ya imbaga odino ginawa na sakey a kaparan Kristiano? Agta subok met itan ed katooran tayo? On, lapud no mansiansia itayon maunganget, ‘papalonkitan tayo so Diablo.’—Efeso 4:27.
14, 15. (a) Anto so kabaliksay “manbibilang na inkasakitan”? (b) Panon tayon naalig si Jehova diad inkamaperdona to?
14 Tekep na maabig a rason, inyarum nen Pablo a say aro et “agmanbibilang na inkasakitan.” (1 Corinto 13:5, NW) Dia et inusar to so terminon nipaakar ed panagkuenta, a mapatnag a mangisusuheri ed panangilistay kasalanan ed kuadernon panagkuentaan ta pian ag-itan nalingwanan. Kasin inkamaaro so permanentin pangirekord ed kanonotan na makapasakit a salita odino gawa, a singano nakaukolan tayo itan a pangibasiyan ed arapen? Alay liket tayo ta ag-itayo uusisaen nen Jehova ed ontan ya inkaruksa! (Salmo 130:3) On, sano magbabawi itayo, buburaken toray kasulitan tayo.—Gawa 3:19.
15 Naalig tayoy Jehova ed onian a paraan. Kaukolan ya agtayo masinsinti sano walay singano manleglemew ed sikatayo. No mainomay itayon nasakitan, mas lalon napapasakitan tayoy inkasikatayo nen say inkapasakitan tayo’d toon akaopendi’d sikatayo. (Eclesiastes 7:9, 22) Imbes, nakaukolan tayon tandaan a say aro et “amin sisiaen to.” (1 Corinto 13:7) Siempre, agtayo labay so pataksaan, balet agtayo kapainap ed saray motibo na agagi tayo. Inerman a posibli, komon ta ipasen tayon anggapoy mauges ya intension na arum a too.—Colosas 3:13.
Ontulong ed Sikatayo so Aro Pian Makapansungdo
16. Diad antoran sirkumstansia a makatulong so aro ed sikatayo pian magmaliw a manangitepel?
16 Insan ibabaga ed sikatayo nen Pablo a “say aro manangitepel.” (1 Corinto 13:4) Ontulong itan ed sikatayo ta pian makapansungdo ed makapasubok iran kipapasen, anganko et diad andukey a panat na panaon. Alimbawa, dakel a Kristiano so taotaon lan nambilay ed loob na sankaabungan a naapag ed relihyon. Say arum et walad kasuloan, aliwan lapud panlabay, noagta ag-ira makaromog na manepeg a kapareha “dia ed linawa na Katawan lambengat.” (1 Corinto 7:39; 2 Corinto 6:14) Insan wala met iray mibabarangkaan ed makapaletey iran problema ed bunigas. (Galacia 4:13, 14; Filipos 2:25-30) Peteg, a diad sayan ag-ayadyarin sistema et amin so nidunget ed kipapasen a mankaukolay arum a nengneng na panagsungdo.—Mateo 10:22; Santiago 1:12.
17. Anto so ontulong ed sikatayo ta pian makapansungdo ed amin a bengabengatla?
17 Papaseguroan itayo nen Pablo a say aro et “amin itepel to, . . . amin ilaloan to, amin sungdoan to.” (1 Corinto 13:7) Say aro ed si Jehova so ontulong ed sikatayo ta pian naitepel tayoy antokaman a kipapasen nisesengeg ed inkatunong. (Mateo 16:24; 1 Corinto 10:13) Agtayo pipirawaten so magmaliw a martir. Diad kasunian, say kalat tayo et pambilay a mareen, maulimek a kabibilay. (Roma 12:18; 1 Tesalonica 4:11, 12) Anggaman kuan, sano onlesa iray subok ed pananisia, saraya so maliket tayon sungdoan bilang kabiangay sakripisyo ed Kristianon inkababangatan. (Lucas 14:28-33) Legan tayon mansusungdo, panggunaetan tayon mantinien so positibon panmoria, ya iilaloan so magmaong a pansumpalan ed utel na makapasubok iran kipapasen.
18. Panon a nakaukolan so panagsungdo anggan diad paborablin panaon?
18 Aliwa lambengat a say kairapan so sungdoan. No maminsan, say pansungdo et mankabaliksan itan na pansiansia lambengat, pian mantultuloy ed totontonen a basbas balanglan walay makapasubok iran kipapasen odino anggapo. Lalaktipen na panagsungdo so panmantini na maong ya espiritual a rotina. Alimbawa, walaan ka kasi na makabaliksan a pibibiang ed ministeryo, unong ed saray sirkumstansiam? Kasin babasaen tan dadalepdepen moy Salita na Dios tan manpipikasi ka ed mangatatawen ya Amam? Regular ka kasin onaatendi ed saray miting ed kongregasyon, tan kasin nagugunggunaan ka ed panpapasesegan a kaiba iray kapanisiaan mo? No ontan, balanglan diad kaplesan et paborabli odino makapagonigon a panaon, mansusungdo ka. Ag-onsusuko, lapud “dia ed panaon to manani itayo, noag itayo pinmakil.”—Galacia 6:9.
Aro—“Sakey a Sankaabigan Ni a Dalan”
19. Panon a say aro et “sakey a sankaabigan ni a dalan”?
19 Indanet nen Pablo so kaimportantiay panangipatnag na aro diad impanawag to ed sayan madibinon kualidad a “sakey a sankaabigan ni a dalan.” (1 Corinto 12:31) “Sankaabigan” ed anton pantalos? Bueno, kapkapangibinsabinsa nen Pablo ed saray langkap na espiritu, a kaslakan ed limog na saray inmunan siglon Kristiano. Makapanpropesiya so arum, apagamoran so arum na pakayari a manambal na sakisakit, dakel so naikdan na abilidad a mansalitay nanduruman pansasalita. Talagan makapakelkelaw iran langkap! Ingen, oniay imbaga nen Pablo ed saray taga-Corinto: “No mansalita ak komon ed dila na totoo, tan saray angheles, balet anggapoy arok, nagawa ak a singa mantaknol a gansa odino manbanengbeng a piangpiang. Tan no wala komon so langkap na inkapropeta ed siak, tan amtak komon ya amin so misteryos tan amin a karunongan; tan no wala komon ya amin ed siak so pananisia, ta pian napaalis ko komon so saray kapalandeyan, et no anggapoy arok andi kakanaan ko.” (1 Corinto 13:1, 2) On, anggan saray gawan nayarin nipasen a makanakana so magmaliw a “gawa ya inatey” no say walan motibo na saratan et aliwan aro ed Dios tan ed kakaabay.—Hebreos 6:1.
20. Akin a kinaukolan so tuloytuloy a sagpot no labay tayon bayuboan so aro?
20 Angiter si Jesus na sananey a rason no akin a kaukolan tayon bayuboan so madibinon kualidad na aro. “Lapu ed saya amin a too nabidbiran da a sikayo ray babangatan ko,” so inkuan to, “no wala so aro yo ed sakey tan sakey.” (Juan 13:35) Ipapabitar na salitan “no” ya akauley lay kada Kristiano no aralen ton ipatnag so aro odino andi. Anggaman kuan, say panayam ed arum a bansa so agmismon mamaskar ed sikatayo ta pian aralen so lenguahe to. Ontan met, say iyatendi lambengat ed saray miting ed Kingdom Hall odino pilimog ed kapara iran Kristiano so aliwan automatikon mangibangat ed sikatayo pian nipatnag so aro. Say panagaral ed sayan “lenguahe” so mankaukolay tuloytuloy a sagpot.
21, 22. (a) Panon so ikiwas tayo sano agtayo makakapet ed pigaran aspekto na aro a siningbat nen Pablo? (b) Diad anton dalan a nibagan say ‘aro so agbalot onsaew’?
21 No maminsan et ag-itayo makakapet ed pigaran aspekto na aro a siningbat nen Pablo. Balet agnadidismaya. Maanos mo itan ya iyaplika. Mantultuloy kan ontupleg ed Biblia tan iyaplikam iray prinsipyo to diad pidedeneng mo’d arum. Agmon balot lilingwanan so alimbawa ya impanengneng a mismo nen Jehova ed sikatayo. Sinimbawa nen Pablo iray taga-Efeso: “Manaanosan kayo ed sakey tan sakey, mapangasi, manpeperdonaan so sakey tan sakey, a singa met say Dios pinerdona to kayo ed Kristo.”—Efeso 4:32.
22 No panon a say panaral moy pangibalikas na sakey a balon lenguahe a magmaliw lanlamang a mainomay ed kaunoran, onsabi panaon a maseguron magmaliw lan mainomay so pangipatnag ed aro. Papaseguroan itayo nen Pablo a say “aro agbalot mangangga [“onsaew,” NW].” (1 Corinto 13:8) Aliwan singa saray mamilagron langkap na espiritu, agbalot mangangga so aro. Kanian itultuloy ya aralen so pangipatnag ed sayan madibinon kualidad. Singa say impanawag ed satan nen Pablo, “sakey a sankaabigan ni a dalan.”
Kasin Nipaliwawa Yo?
◻ Panon a makatulong ed sikatayo so aro ta pian natalonaan so kinon?
◻ Diad antoran dalan a makatulong so aro ed sikatayo pian niyalibansa so kareenan ed dalem na kongregasyon?
◻ Panon a makatulong ed sikatayo so aro ta pian makapansungdo?
◻ Panon a say aro et “sakey a sankaabigan ni a dalan”?
[Litrato ed pahina 19]
Ontulong ed sikatayo so aro ta pian palabasen iray kakulangan na kapananisiaan tayo
[Saray litrato ed pahina 23]
Say panagsungdo et mankabaliksay panmantini ed teokratikon rotina tayo