No Panon ya Ibiig tan Daegen so Antokaman a Kakapuyan ed Espiritual

UNONG ED GRIEGON MITOLOHIYA, SI ACHILLES SO SANKASEBEGAN ED SARAY Griegon mibabakal ed Bakal na Troy, say kampanyan sumpad syudad na Troy. Unong ed alamat, sanen melag nin ugaw si Achilles, sikatoy inlebleb nen ina to ed saray danum na Ilog Styx, kanian sikatoy agmainomay a nadaeg nilikud labat ed samay amembenan ed sikato nen ina to​—say bantog a mukor nen Achilles. Ditan so eksakton inkaknaan tan inkaragasan nen Achilles ed makapatey ya impana nen Paris, say anak nen Arin Priam na Troy.

Saray Kristiano et sundalos nen Kristo, a kabiangan ed espiritual a pibabakal. (2 Timoteo 2:3) Oniay impaliwawa nen apostol Pablo: “Ag-itayo mitulot ed laman tan dala, noag ingen onsumpa itayo ed saray manunaan, onsumpa ed saray manuley ed mundo na saray kabilungetan, sumpa ed saray mauges ya espiritu ed pasen a mangatatawen.” On, say kakabusol tayo et si Satanas a Diablo tan saray demonyo to.​—Efeso 6:12.

Mabitar, magmaliw iyan aliwan patas a labanan no anggapoy tulong nen Jehova a Dios, a nadedeskribe bilang “mibabakal.” (Exodo 15:3) Pian nasalimbengan tayoy inkasikatayo sumpad mauges iran kalaban, naikdan itayoy sankabukel ya espiritual a kinlong. Kanian oniay impaseseg nen apostol Pablo: “Isulong yo so sankabukel a kinlong na Dios, pian nayarian yo so ontalindeg ya onsumpa ed saray pangalot na Diablo.”​—Efeso 6:11.

Say sankabukel a kinlong ya intarya nen Jehova a Dios et seguradon walaay sankaabigan a kualidad, a makayarin manuba ed antokaman a klase na iyaataki ed espiritual. Imanoen labat so inlista nen Pablo: balkes na katuaan, kabal na kaptekan, sapin na salisali na ebanghelyo, baleg a samper na pananisia, pamulaw na kilalaban, tan say kampilan na espiritu. Anto nin magmaong a kagawaan so pirawaten na sakey? Tekep na satan a sankabukel a kinlong, say sakey a Kristianon sundalo so manbiktorya anggan kapigan, anggaman ed sankairapan iran subok.​—Efeso 6:13-17.

Anggano say sankabukel ya espiritual a kinlong a nanlapud si Jehova et walaay sankaabigan a kualidad tan panlapuan itan na kiligenan tayo, nepeg ya agtayo ibaliwala iray bengabengatla. No nonoten so impasen ya agnadaeg ya Achilles, posibli kasin walaan ti met na kakapuyan, say espiritual a mukor nen Achilles? Makapatey itan no ag-itayo manalwar.

Usisam so Espiritual a Kinlong Mo

Sakey ya ice skater ya amiduan amedalyaay balitok ed Olympic, a mapatnag a walad kaksilan na bunigas, so biglan alukbob tan inatey legan a man-iinsayo. Kayarin tuloy et nireport so seryoson balita ed The New York Times: “Kapaldua ed 600,000 ya Amerikano a naataki ed puso a tinaon so andiay masakbay iran sintoma.” Malinew, say kipapasen na bunigas tayo so agnadetermina labat ed no antoy nalilikna tayo.

Mipara met itan ed espiritual a kipapasen tayo. Say bilin na Biblia et: “Say mangisip a manalalagey, imanoen to komon ompan napelag.” (1 Corinto 10:12) Anggano say espiritual a kinlong tayo so sankaabigan, niwala so kakapuyan. Makasengeg iya ed inkianak tayo ed kasalanan, tan say makasalanan tan ag-ayadyarin inkatoo tayo so magmainomay a manaeg ed determinasyon tayon manggaway linaway Dios. (Salmo 51:5) Anggaman ed maabig iran getma tayo, napalikdo itayo na manamalingon puso tayo diad pamabrikay mintis iran panagkatunongan odino baraan, kanian magmainomay tayo lan nibaliwala so kakapuyan tayo tan napalikdo tayoy inkasikatayo diad panisip a maabig so espiritual a kipapasen tayo.​—Jeremias 17:9; Roma 7:21-23.

Niarum ni, manbibilay itayo ed mundon mabetbet a nawetwet tan nayesyes so pantalos da ed duga tan makapuy. Nadetermina so duga odino makapuy a bengatla unong ed pakalikna na too. Say onian klase na panag-isip so nitatandoro ed saray patalastas, bantog a panligliwaan, tan say media. Mapatnag, no ag-itayo manalwar, nasagyat itayo ed ontan a panag-isip, tan nayarin onkapuy lay sankabukel ya espiritual a kinlong tayo.

Imbes a napelag ed ontan a mapeligron kipapasen, nepeg tayon talinengen so bilin na Biblia: “Dalepdep yo ed sikayon dili, no wala kayo ed pananisia; sali yo so sikayon dili.” (2 Corinto 13:5) Sano gawaen tayo itan, nabidbir tayo so antokaman a kakapuyan a nayarin onlelesa la tan makapanggawa tayoy nakaukolan iran kundang pian naapiger iratan sakbay a napasikmatan iratan na kakabusol tayo tan onataki ira. Balet, panon tayon gawaen itan a pananubok? Anto so pigaran sintomas a nakaukolan tayon bantayan diad sayan dilin-panangusisa?

Pamidbir ed Saray Sintoma

Say kaslakan a sintoma a nayarin mangipabitar ed espiritual a kakapuyan et say pakaliwat tayo ed saray inyugalin personal a panag-aral. Isipen na arum a kaukolan day manaral na malaglaem, balet ta ompatnag ya agda napanpelengan itan. Lapud inkaokupadoy bilay natan, mainomay so kapelag ed ontan a makapuy a kipapasen. Balet ta say alodloor et mabetbet ya ikatunongan na totoo a maong met so kipapasen da, lapud makababasa iray publikasyon a nibase’d Biblia anggan kapigan tan makakaatendi ira ed arum a Kristianon miting.

Say ontan a panagkatunongan so nengneng na dilin-panamalikdo. Singa itan sakey a toon manliknan agto la naarap so onyurong tan mangan na susto, kanian sikatoy onkamot anggan kapigan legan ton igaganat so nanduruman bengatla. Anggano agto naerasan, agmanbayag odino diad saginonor et onlesa iray problema ed bunigas. Mipadpara, no ag-itayo tuloytuloy a mangan na makapabunigas ya espiritual a tagano, agmanbayag et napawala tayoray makapuy a parti ed espiritual a kinlong tayo. Diad naynay a kipapaarap ed propaganda tan saray awawey na mundo, mainomay itayon natalonaan na saray makapatey a panangataki nen Satanas.

Say sakey nin sintoma na espiritual a kakapuyan et say kaandi na pakalikna ed inkaganatan diad espiritual a pibabakal tayo. Say sakey a sundalo ed panaon ya anggapoy guerra so agmakalikna ed desdes tan kapeligroay bakal. Kanian nayarin agto iisipen so inkaganatan ed pagmaliw ya akaparaan. No sikatoy biglan tawagen a miguerra, sikatoy maseguron ag-akaparaan. Ontan met ed espiritual a paraan. No abuloyan tayon ontayer so pakalikna tayo ed inkaganatan, magmaliw itayon kusokuso ya onresisti ed saray panangatakin onsabi ed sikatayo.

Balet, panon tayon nibagan napepelag tayo la ed ontan a kipapasen? Tepetan tayoy inkasikatayo na pigaran tepet a mangiparungtal ed peteg a kipapasen na saray gagawaen tayo: Panpepelengan ko kasi so mibiang ed ministeryo a singa inkapeleng kon manpasyar? Mabulos ko kasin ipapanaon so panagparaan ed saray miting a singa met ed panag-shopping odino panagbantay na TV? Kasin kakawananen ko iray gegemtan odino pankanawnawa ya intalirak ko sanen nagmaliw ak a Kristiano? Paniibegan ko kasi so nikuan a mainawan pambibilay na arum? Saraya so manangusisan tepet, balet ta makatulong iraya pian nabidbir so antokaman a kakapuyan ed sulong tayon espiritual a kinlong.

Lapud maespiritual so mananalimbeng a kinlong tayo, makana so iyagus a maong na espirituy Dios ed bilay tayo. Nipabitar iya diad laknab a pakapatnagan ed bunga na espiritu na Dios ed amin ya aktibidades tayo. Mainomay ka kasin onsyodot odino nadismaya sano walay ginawa odino imbaga na arum ya agmo labay? Mairap mo kasin awaten so simbawa, odino kasin liknaen mon naynay ka lan sisitaen na arum? Paniibegan mo kasin maong iray bendision odino agegemtan na arum a totoo? Nairapan ka kasin miulop ed arum, nagkalalo la ed saray kalimog mo? Say matuan dilin-pananantiya so makatulong ed sikatayo ta pian naimano no kasin say bilay tayo et napnoy bunga na espirituy Dios odino saray gawa na laman so agnaam-amtaan ya ompapatnag la.​—Galacia 5:22-26; Efeso 4:22-27.

Saray Positibon Kundang Pian Nadaeg so Espiritual a Kakapuyan

Sakey a bengatla so pamidbir ed saray sintoma na espiritual a kakapuyan; duman tuloy met so pangarap ed saratan tan panggaway kundang a mangipetek ed saray pamaakaran. Makapaermen, dakel so mangibaraan, mankatunongan, mangibaliwala ed problema, odino mangiburin walay problema. Agaylan mapeligro itan​—singa onlan mibakal a kulang so kinlong to! Mainomay itayon nadaeg na panangataki nen Satanas no ontan so kurang tayo. Imbes, kaukolan tayon gawaen a tampol so positibo iran kundang pian ipetek so antokaman iran depekto a naimano tayo. Anto so gawaen tayo?​—Roma 8:13; Santiago 1:22-25.

Lapud kabiangan itayo ed espiritual a pibabakal​—sakey a bakal a mangilalaktip ed pangontrol ed nonot tan puso na Kristiano​—nepeg tayon gawaen so amin ya anggaay nayarian tayo pian nasalimbengan iray abilidad tayo. Tandaan a saray kabiangan na espiritual a kinlong tayo et say “kinlong na kaptekan,” a manasalimbeng ed puso tayo, tan “say pamulaw na kilalaban,” a mamoprotekta ed nonot tayo. Say epektibon pangusar ed sarayan probisyon so mankabaliksay pambiktorya imbes a pakatalo.​—Efeso 6:14-17; Uliran 4:23; Roma 12:2.

Say suston pangisulong ed “say kinlong na kaptekan” so mankaukolan a naynay tayon surien so inkasikatayo nipaakar ed aro tayo ed inkatunong tan panaggula ed inkauges. (Salmo 45:7; 97:10; Amos 5:15) Kasin inmabeba laray estandarte tayo a singa la estandarte na mundo? Kasin panliliketan tayo natan so​—balanglan tudtua odino nipapalabas ed TV tan ed saray sinean, diad saray libro tan magasin​—bengabengatlan dati lagin akatalagnawan odino akaopendian tayo? Say aro ed inkatunong so ontulong ed sikatayo a manimano no antoy itatandoro na mundo bilang kawayangan tan inkakabat a diad tua manaya et kagletan tan inkamakulangkulang.​—Roma 13:13, 14; Tito 2:12.

Sasaglawien na say pangisulong ed “say pamulaw na kilalaban” so pamasiansian malinew ed kanonotan iray alay abig a bendision a walad arapen, ya ag-itayo paisusuawi ed ipaparayag tan pananagyat na mundo. (Hebreos 12:2, 3; 1 Juan 2:16) Say pakawalaan na onian panmoria so ontulong ed sikatayon makapangiyuna ed espiritual ya intereses imbes ed materyal a pakagunggunaan odino personal a pankaabigan. (Mateo 6:33) Kanian, pian naseguro a sustoy inkisulong na sayan kabiangan na kinlong, nepeg a matua tayon tepetay inkasikatayo: Anto so gegemtanen ko ed bilay? Walaan ak kasi na espisipiko iran espiritual a kalat? Anto so gagawaen ko pian nadampot iratan? Balanglan kabiangan itayoy nakekeraan ya alanaan a Kristianos odino ed dakerakel a “baleg ya ulop,” kaukolan tayon aligen si Pablo, ya angikuan: “Agko ibilang so inkasiak a dili a sikato so akapet ko la: noag sakey so gawaen ko, lingwanan so saray bengatlan nabenegan, tan dampoten ko so saray bengatla a wala ed unaan.”​—Apocalipsis 7:9; Filipos 3:13, 14.

Anampot so deskripsion nen Pablo ed sankabukel ya espiritual a kinlong tayo diad onian simbawa: “Onkerew kayo ed espiritu ed amin a nengneng na pikakasi tan pikekerew ed amin a panaon, tan manpuyat kayo na nipaakar ed amin a kasiansiaan tan panangipikasi ed saray lapag a sasantos.” (Efeso 6:18) Mangipapabitar iya ed duaran positibon kundang a nayarian tayon gawaen pian nadaeg odino naamper so antokaman ya espiritual a kakapuyan: Bayuboan so maong a relasyon ed Dios, tan paeleten so pisisiglaotan ed kaparan Kristianos.

Onapit itayo ed si Jehova no inyugali tayo lay ontupleg ed sikato diad saray pikakasi ed “amin a nengneng” (panangipatua ed saray kasalanan tayo, ikekerew na panamerdona, ikerew na panangigiya, pisasalamat ed saray bendision, saray panangidayew a manlapud puso) tan “ed amin a panaon” (mapubliko, pribado, personal, biglaan). Sankabalgan itan a proteksion a niwala’d sikatayo.​—Roma 8:31; Santiago 4:7, 8.

Diad biek a dapag, nasisimbawa itayon ipikasi iray “lapag a sasantos,” salanti, saray kapara tayon Kristiano. Nayarin ipilaktip tayo ed saray pikakasi tayo iray agagi tayo ed espiritual a walad arawin daldalin a napapasegsegang odino maniirap ed arum a paraan. Balet komusta balet iray Kristianon katrabahoan tan nakakalimog tayo ed agew-agew? Matukoy met so pangipikasi ed sikara, a singa impangipikasi nen Jesus ed saray babangatan to. (Juan 17:9; Santiago 5:16) Say ontan iran pikakasi so mamaapit ed sikatayo tan mamabiskeg ed sikatayon ontalona ed saray panangataki na “mauges [a sakey].”​—2 Tesalonica 3:1-3.

Kaunoran, pansiansiaen a malet ed kanonotan so maaron simbawa nen apostol Pedro: “Say anggaan na ganaganay bengatla manasingger: mandangka kayo sirin, tan pampelengan yo so pikakasi. Lalo la a tuloy, agkomon naumas so aro yo ed sakey tan sakey; tan say aro dakel so sakoban ton kasalanan.” (1 Pedro 4:7, 8) Magmainomay ya onsebang iray ag-inkayadyari na totoo​—arum a totoo tan say dili tayo​—ed kapusoan tan kaisipan tayo tan magmaliw iratan a babeng tan pakagapolan. Amtan maong nen Satanas iyan kakapuyan na too. Say panamuyak tan pananaeg so sakey ed saray masilib a taktika to. Kanian, nepeg a sakbongan tayon tampol iray ontan a kasalanan tekep na aro ed sinansakey tan ‘agpapalongkitan so Diablo.’​—Efeso 4:25-27.

Mansiansian Mabiskeg ed Espiritual Natan

No naimanom ya amusaga lay buek mo odino aliwan maayos so korbatam, antoy gawaen mo? Maseguron apigeren mo iratan a tampol. Say arum a totoo et basta paulyanan da iratan, ya iisipen dan ag-importanti iratan. Komon ta onkiwas itayo met a tampol no nipaakar ed espiritual iran kakapuyan tayo. Mainomay a nasita na totoo so depekto ed pisikal, balet saray espiritual a depekto ya agnaipetek so manresulta ed agpanangabobon nen Jehova.​—1 Samuel 16:7.

Maaron intarya la nen Jehova so amin a nakaukolan tayo pian natulongan itayon mangekal ed antokaman ya espiritual a kakapuyan tan mansiansian mabiskeg ed espiritual. Diad panamegley na saray Kristianon miting, publikasyon a nibase’d Biblia, tan matatken tan manangiyansakit a kaparan Kristianos, sikatoy naynay a mamapanonot tan mangisusuheri no anto so nepeg tayon gawaen. Akauley ti lan mangawat tan mangiyaplika ed saratan. Mankaukolan iya na sagpot tan dilin-disiplina. Balet ta nonoten so matuan imbaga nen apostol Pablo: “Ombatik ak, aliwa a singa panduaruwaan; onia miponitian ak, aliwa a singa say manlewet ed dagem; noag ingen leweten ko so laman ko, tan yan ko ed silong na kaaripenan: ta agla piga no nagawa, no kayarik ya angipulong ed saray arum, siak a dili so nipulisay.”​—1 Corinto 9:26, 27.

Manlikas, tan agbalot aabuloyan ya onlesa so espiritual a mukor nen Achilles. Imbes, mapaabeba tan makpel tayon gawaen komon so nakaukolan natan ta pian nibiig tan nadaeg so antokaman ya espiritual a kakapuyan a walad sikatayo.

[Blurb ed pahina 19]

“DALEPDEP YO ED SIKAYON DILI, NO WALA KAYO ED PANANISIA; SALI YO SO SIKAYON DILI.”​—2 Corinto 13:5.

[Blurb ed pahina 21]

“PAMPELENGAN YO SO PIKAKASI. LALO LA A TULOY, AGKOMON NAUMAS SO ARO YO ED SAKEY TAN SAKEY; TA SAY ARO DAKEL SO SAKOBAN TON KASALANAN.”​—1 Pedro 4:7, 8.

[Kahon/Litrato ed pahina 20]

TEPETAN MO PAY INKASIKA . . .

◆ Panpepelengan ko kasin ipanaon so panagparaan ed saray miting a singa met diad panag-shopping odino panagbantay na TV?

◆ Paniibegan ko kasi so nikuan a mainawan pambibilay na arum?

◆ Mainomay ak kasin onsyodot sano walay ginawa odino imbaga na arum ya agko labay?

◆ Mairap ko kasin awaten so simbawa, odino kasin liknaen kon naynay ak lan sisitaen na arum?

◆ Nairapan ak kasin miulop ed arum?

◆ Inmabeba la kasi so estandartek a singa la estandarte na mundo?

◆ Walaan ak kasi na espisipiko iran espiritual a kalat?

◆ Anto so gagawaen ko ta pian nadampot ko iray espiritual a kalat ko?

[Picture Credit Lines ed pahina 18]

Achilles: Nanlapud libron Great Men and Famous Women; Romano iran sundalo tan pahina 21: Historic Costume in Pictures/Dover Publications, Inc., New York