Silas—Sakey a Lapuan na Panamaseseg
NANLAPULAD inggapoy awaran na Kristiano, makana so kimey na saray matoor a managbiahen manangasikaso diad pamaseseg ed saray kongregasyon na totooy Dios tan diad pangikayat na maong a balita ed sankaarawian iran parti na dalin. Si Silas so sakey ed sankaunaan iran manangasikaso ya aturo, sakey a propeta tan manunaan a membro na kongregasyon ed Jerusalem. Sikatoy awalaan na importantin betang diad inyaligwas na panagpulong tan sakey ed saray misyonaryon nan-ebanghelyo ed teritorya na Europa. Panon a nagmaliw a kualipikadon tuloy si Silas pian gawaen iyan amin? Tan antoran walna na personalidad to so alay abig ya aligen?
Say Isyun Panaggalsim
Sanen linmesay tepet nipaakar ed panaggalsim nen ngalngali 49 K.P. a posiblin pansengegay kaapag-apag, kinaukolan ya ibunog na mananguley ya ulop diad Jerusalem so malinew a direksion ed limog na saray Kristiano pian naareglo so isyu. Diad sarayan sirkumstansia si Silas, ya atawag met a Silvano, so pinmatnag ed rekord na Biblia. Nayarin sikatoy sakey ed saray nandesisyon insan sikato met lay apili bilang sakey ya ibabaki na “saray apostoles tan mamasiken,” pian ipasabi so desisyon da ed “saray agagi . . . ed Antioquia, tan Siria tan Cilicia.” Diad Antioquia, si Silas tan Judas (Barsabbas), a kaiba di Bernabe tan Pablo, so angipasabi’d mensahen awit da, a mapatnag a mangisasalaysay ed saray agawa’d miting ed Jerusalem, saray adesisyonan, tan saray lugan na sulat. “Niligliwa da’ra [met] so agagi ed dakel a salita, tan pinaletan da ra.” Say maliket a nansumpalan et “akaliket” iray Kristiano ed Antioquia.—Gawa 15:1-32.
Makatantanda sirin so betang nen Silas diad impangareglo ed sayan manunan isyu. Balet aliwan mainomay so asainmin to. Ag-amta no panoy ikiwas na kongregasyon na Antioquia ed adesisyonan la. Kanian, “mankaukolan itan na sakey a walaay malaem a kakabatan tan taktika pian napalaknab so insulat na saray apostol ed sulat da,” so inkuan na sakey a komentarista. Say impamili ed si Silas parad sayan mankaukolay dunong ya asainmin so mangipapanengneng ed sikatayo ed inkatoo to. Sikatoy napanmatalkan a matoor a mangirepresenta ed saray panangiwanwan na mananguley ya ulop. Sikato so maseguron makabat met a manangasikaso ya akaimpluensia ed impakapanpupulangan sanen asigensigen so kongregasyon lapud sangsangan.
Kaiba nen Pablo a Nambaroy
Agnaseguro no kasin pinmawil odino andi si Silas ed Jerusalem kayari na satan a misyon. Antokamay kipapasen, kayari na impansuppiatan nen Bernabe tan Pablo nipaakar ed si Juan Marcos, pinili nen Pablo si Silas, a wala ed Antioquia ed saman a panaon, parad balon panbaroy a ginetman inmuna diad pamisita lamet ed saray syudad a pinulongan la nen Pablo sanen inmunan panagmisionaryon baroy to.—Gawa 15:36-41.
Nayarin apili si Silas lapud positibon awawey to nipaakar ed misyon to ed Gentil tan lapud autoridad to bilang propeta tan sangiyan na mananguley ya ulop a makapangipasabi ed saray desisyon da ed saray mananisia diad Siria tan Cilicia. Alay abig iray resulta. Isasalaysay na libro na Saray Gawa: “Dia ed indalan da ed saray syudad, initer da ed sikara, pian sumpalen da so saray ganggan a pinaabig na saray apostoles, tan saray mamasiken a wala ed Jerusalem. Kanian saray iglesia apaletan ira ed pananisia, et dinmakel so bilang da ed inagew-agew.”—Gawa 16:4, 5.
Leleg a manbiabiahe iray misionaryo, amidua iran impaliis na masanton espiritu manlapud ginetma ran rota. (Gawa 16:6, 7) Akapiulop si Timoteo leleg na biahe, diad Listra, kayari na agnibagan “propesiya” nipaakar ed sikato. (1 Timoteo 1:18; 4:14) Diad panamegley na pasingawey ed si Pablo, a walaan met na langkap a manpropesiya, saray managbiahen kaiba to so niwanwan a manlayag a paarap ed Macedonia, diad Europa.—Gawa 16:9, 10.
Pinekpek tan Impangaw
Diad Filipos, “say manunaan a syudad ed distrito,” asagmakan nen Silas so agbalot nalingwanan a mairap a subok. Kayarin pinaekal nen Pablo so espiritu na panagbuyon manlapud aripen a bii, sanen anengneng na saray amo to a sikara so naandian lay anapan, ingguyor day Silas tan Pablo ed arap na saray mahistrado na syudad. Bilang resulta, sinagmak dan dua so inkapabpabanday diad inkipresenta ed publiko bilang managgaway-mauges, a ginabgabiang so kawes da, tan pinepekpek na baston diad tindaan.—Gawa 16:12, 16-22.
Saratan a panaglewet so aliwa lambengat a pirmin panagdusa, ya anggad alablabas lan sungdoan na too noagta, diad kaso nen Pablo tan Silas et ilegal so impanusa ed sikara. Akin? Say niletneg ed saray ley na Romano et agnayarin pekpeken so Romanon mibabaley. Si Pablo so mibabaley na Roma, tan nayarin ontan met si Silas. Kayari iran “alewet na dakel,” si Pablo tan Silas so impangaw ya akapeket so salisali ra. “Makapataktakot [irayan] instrumento,” so inkuan nen Gustav Stählin, a “diad satan et nikayang iray sali na saray priso no labayen, ta pian ag-ira makaugip.” Ingen, diad pegley labi, a maseguron atabek lay man-otot iran sugat so beneg da, “si Pablo tan si Silas manpipikasi ra, nankakanta ra na himno nipaakar ed Dios.”—Gawa 16:23-25.
Ibabaga na saya ed sikatayo so sakey nin bengatla nipaakar ed personalidad nen Silas. Sikatoy magayaga lapud sikaray maniirap nisesengeg ed ngaran nen Kristo. (Mateo 5:11, 12; 24:9) Mapatnag ya ontan met so awawey to ed akauna lan misyon ed Antioquia kanian ayarian nen Silas tan saray kaiba to a magmaliw ya epektibo diad panamaseseg tan panamabiskeg ed kongregasyon, a sengegay impanliket na kapara ran Kristianos. Lalon nanggayaga si Pablo tan Silas sanen sikaray mamilagron nibulos ed prisoan lapud yegyeg tan atulongan da so manbibikkel lan manangipangaw tan say pamilya ton mangagamil na pananisia ed Dios.—Gawa 16:26-34.
Ag-apagyaw si Pablo nisay si Silas na inkalewet tan inkipangaw da. Sanen nibaga’d sikaran nibulos ira, agda labay so onlimot a nababaingan diad Filipos, a singa iilaloan na saray mahistrado. Ag-ira tinmalaw noagta pinuliktaran da iramay matatangsit tan managlabin opisyales. “Nilewet da kami ed karaklan na too ya andi inkaukom, anta too kami a taga-Roma, et impokok da kami ed panangipangawan; et natan papawayen da kami ed maamot?” so tepet nen Pablo. “Andi ingen noag sikara so onla dia ed dili tan mangaon ed sikami.” Lapud natatakot ed pansumpalan, naobligan mikasi iray mahistrado ed say duara ya ontaynan ed syudad.—Gawa 16:35-39.
Kayari ran impabitar ed saray autoridad so kanepegan da bilang Romano, inmabobon si Pablo tan Silas ed kerew na saray mahistrado—basta makapanpatanir nira ed kakaaro ra. Diad pitunosan ed pakapangibiigan la natan na intiron panagpulong a baroy, “niligliwa” lamet nen Silas tan say kaiba to iray agagi insan ira pinmikal.—Gawa 16:40.
Manlapud Macedonia Anggad Babilonia
Ag-adismaya ed nagmaliw lawarin negatibon eksperiensia, tinmuloy ira di Pablo, Silas, tan saray kakaiba ra ed balon misionaryo iran lawak. Nidunget ira lamet ed problema diad Tesalonica. Lapud intalona nen Pablo ed ministeryo to ed loob na taloran Sabaton, inggaulo na saray maimon a sumusumpa so sakey a pangkat, kanian makabat no labi so itaynan na saray misionaryo. Amaarap ira ed Berea. Lapud impakaamta ed saray agawaan nen Pablo tan saray kaiba to ed satan a syudad, tinmumbok iray sumusumpa a nanlapud Tesalonica. Bukbukor nen Pablo so linma, bangta atilak si Silas tan Timoteo ed Berea pian asikasoen so grupo na balobalo niran interesado. (Gawa 17:1-15) Akiulop lamet si Timoteo tan Silas ed si Pablo diad Corinto, ya awit-awit so maong a balita tan nayarin sakey a regalon nanlapud matoor a kakaaro diad Macedonia. Talagan saya so amasarag ed mankakkaukolan ya apostol pian itunday sekular a kimey to, ya ambegya nin gagawaen to, pian ompawil a makmaksil ed sigpot-panaon a panagpulong. (Gawa 18:1-5; 2 Corinto 11:9) Diad Corinto, atukoy met si Silas tan Timoteo bilang saray ebanghelisador tan kakaiba nen Pablo. Kanian mapatnag ya agbalot tinmayer iray kimey da ed satan a syudad.—2 Corinto 1:19.
Say inkiusar na pronoun a “kami” diad intiro iran sulat ed saray taga-Tesalonica—a namparan satan so nisulat ed Corinto ed sayan peryodo—et nipasen a kabaliksan ton si Silas tan Timoteo so tinmulong ed impangisulat. Balet, ompatnag a say ideyan akibiang si Silas ed impansulat et manunan nibase ed imbaga nen Pedro nipaakar ed sakey ed saray dilin sulat to. Imbaga nen Pedro ya insulat toy unonan sulat to “dia ed panamegley nen Silvano, matoor ya agi.” (1 Pedro 5:12) Anggaman labay to labat lan ibagan si Silvano so angawit, say pandumaay estilo na duaran sulat nen Pedro so mangipanengneng a si Silas so nausar a mansulat pian isulat so unonan sulat balet andi ed komadua. Kanian, say impagmaliw nen Silas a sekretaryo so sakey anganko ed dakel ya abilidad tan teokratikon pribilihyo to.
Sakey ya Alimbawan Aligen
Sano molimolien tayoray bengatlan amta tayon ginawa nen Silas, makapadinayew so agawaan to. Sikatoy sakey ya ekselentin alimbawa parad saray kaplesan a misionaryo tan managbiahen manangasikaso. Mabulbulos ton kinobriay ararawin pasen diad pirmin impansakripisyo to, aliwan pian nagamoray materyal a bentaha odino kirayewan, noagta pian ontulong ed arum. Say getma to et say pamaseseg ed sikara tekep na makabat tan mataktikan simbawa, imparaan a maong tan maligsa iran paliwawa, ontan met ed seseg to diad lawak na ministeryo. Antokamay betang mo ed limog na organisadon totoo nen Jehova, no pambanikelan mo met so magmaliw a positibo—anggan diad arap na kairapan—nayarin sika met so sakey a lapuan na panamaseseg ed saray kapananisiaan mo.
[Mapa ed pahina 29]
(Parad aktual a format, nengnengen so publikasyon)
Komaduan Panagmisionaryon Biahe nen Pablo
Say Baleg a Dayat
Antioquia
Derbe
Listra
Iconio
Troas
Filipos
Amfipolis
Tesalonica
Berea
Atenas
Corinto
Efeso
Jerusalem
Caesarea
[Credit Line]
Mountain High Maps® Copyright © 1997 Digital Wisdom, Inc.