13, 14. (a) Unong ed si apostol Pablo, kapigan so igapo na mangatatawen a kioli, tan sioparay napaoli? (b) Kapigan so kioli ed tawen na saray alanaan a mabilay ni anggad agew na Katawan?

¹³ Say impagamor a pakatebek diad inkilukas na komaliman selyo so sigpot a mitunosan ed arum iran teksto a misiglaotan ed mangatatawen a kioli. Alimbawa, insulat nen apostol Pablo: “Ta saya so ibaga mi ed sikayo lapud salita na Katawan, a sikatayon mabilay, ya atilak ya angga ed isasabi na Katawan, agtayon balot unaan so saray naugip. Ta say Katawan a dili onlasor a manlapu ed tawen, a pati sakey ya eyag, pati boses na arkanghel, tan say trumpeta na Dios: et saray inaatey ed Kristo ombilay ira ya unona. Insan sikatayo a mabilay, ya atilak naabot tayo’ra naani a piulopen ed saray kalureman, a miabet ed Katawan diman ed tagey: et ontan miayam itayo lawas ed Katawan.”​—1 Tesalonica 4:15-17.

¹⁴ Agaylan makapasagyat ya istorya so ibabaga na sarayan bersikulo! Saramay alanaan ya agagi nen Jesus a makaalagar ed kiwawala to, salanti, saramay siansia nin mabilay ed dalin legan na kiwawala to, so unaan ed tawen na saramay inaatey la. Saratan ya inaatey a mikasakey ed si Kristo so ombilay ya unona. Si Jesus so onlasor, salanti, ipaarap toy imano to ed sikara tan paolien to ra ed espiritun bilay, ya ikdan to ra na “kawes ya amputi.” Kayari na satan, saramay siansia nin mabilay bilang totoo so manumpal ed mangaraldalin a kurang da, a dakel ed sikara so maruksan papateyen na saray sumusumpa. Balet, sikaray agla naugip ed patey a singa agawa ed saray akauna nen say sikara. Imbes, sano ompatey ira, tampol iran nauman​—“dia ed sankakirem”—​a naala ed katawenan a mikasakey ed si Jesus tan ed saray kapara ran kabiangan na laman nen Kristo. (1 Corinto 15:50-52; ikompara so Apocalipsis 14:13.) Kanian, say kioli na saray alanaan a Kristiano so onggapon tampol kayari inlugan na apatiran managkabayo ed Apocalipsis.

15. (a) Anton maong a balita so intarya na impangilukas ed komaliman selyo? (b) Panoy pamantok na inlugan na Mananalo ed amputin kabayo?

¹⁵ Say impangilukas ed sayan komaliman selyo na lukot so angitarya na maong a balita nipaakar ed saray alanaan a manamasiansia na katooran ya analo tan nanmatoor ya anggad patey. Balet ag-itan angitarok na maabig a balita ed si Satanas tan say bini to. Say inlugan na Mananalo ed amputin kabayo so mantultuloy ya agnaamper tan mamantok ed panaon a pikuentaan na mundo a “mandukdukol ed kaugsan.” (1 Juan 5:19) Nipalinew iya diad pangilukas na Kordero ed komanem a selyo.

1, 2. (a) Anto so liknaan na pakaeksperiensya na maksil a yegyeg? (b) Anto so dedeskribien nen Juan sanen nilukas so komanem a selyo?

KASIN naeksperiensya yo lay maksil a yegyeg? Aliwan marakep ya eksperiensya itan. Say maksil a yegyeg so nayarin onggapo ed makaelew a mayegmeg tan maksil a dalagurog. Nayarin mankasil so yakayak na yegyeg legan a mantalikarkar kayon mananap na pansaniban​—nayarin diad silong na lamisaan. Odino nayarin nagawa itan a bigla, tan maksil a yakayak, a tumbokan na kabetag-betag na saray kagawaan, pan-ateet na saray muebles, tan anggan kakusbo ni ingen na saray bilding. Nayarin baleg so desyang, a patumbokan ni na saray makalnan yegyeg a mangarum ni ed deral tan gonigon.

² Sinononot ed saya, imanoen so deneskribe nen Juan diad impangilukas ed komanem a selyo: “Tan anengneng ko nen inlukas to so komanem a selyo, tan agawa so sakey a baleg a yegyeg.” (Apocalipsis 6:12a) Nepeg a nagawa iya ed parehon panaon na kilukas na arum iran selyo. Kapigan ed agew na Katawan so kagawa na sayan yegyeg, tan anton klase na yegyeg iya?​—Apocalipsis 1:10.

3. (a) Antoran nagawgawa so impasakbay nen Jesus ed propesiya to nipaakar ed tanda na kiwawala to? (b) Panoy pisiglaotan na literal iran yegyeg ed baleg a simbolikon yegyeg ed Apocalipsis 6:12?

³ Aminpigan sinalambit ed Biblia so literal tan piguratibo iran yegyeg ed dalin. Diad matalonggaring a propesiya to nipaakar ed tanda na kiwawala to ed pakayari na Panarian, impasakbay nen Jesus iray “yegyeg ed nambabangil a pasen.” Saraya so kabiangan na “gapo na kairapan.” Nanlapula’d 1914, diad biglan indakel na populasyon na dalin ed nilibon milyon, saray literal a yegyeg so pirmin angarum na gonigon ed panaon tayo. (Mateo 24:3, 7, 8) Anggaman ontan, anggano susumpalen na saratan so propesiya, saratan a yegyeg et natural tan pisikal iran desyang. Saratan so gapo na baleg a simbolikon yegyeg ed Apocalipsis 6:12. Diad tua, onsabi iya bilang makadesyang a kapantokan na pantutumbokan na saray pagpaunan yegyeg a manyakayak ed mangaraldalin a sistema na bengabengatla nen Satanas anggad saray pundasyon na satan.a

Saray Yegyeg ed Sosyedad na Too

4. (a) Kapigan ni so panatalaran na saray totoo nen Jehova ya onggapo ed 1914 iray makadesyang a nagawgawa? (b) Say 1914 so mananda ed anggaan na anton peryodo na panaon?

⁴ Nanlapula’d kapegleyan na dekada na 1870, tatalaranan la na saray totoo nen Jehova ya onggapo iray makadesyang a nagawgawa ed 1914 tan satan so mananda ed anggaan na Panaon na Gentil. Saya so peryodo na “pitoran panaon” (2,520 taon) a ginmapo manlapud inkagba na Davidikon panarian ed Jerusalem nen 607 B.C.E. ya anggad inkitrono nen Jesus ed mangatatawen a Jerusalem nen 1914 C.E.​—Daniel 4:24, 25; Lucas 21:24, King James Version.b

5. (a) Anto so inyanunsio nen C. T. Russell nen Oktubre 2, 1914? (b) Antoran mapolitikan gulo so agawa nanlapula’d 1914?

⁵ Kanian, sanen si C. T. Russell so aningbat ed teksto diad Brooklyn, New York, ed pamilya na Bethel ed kabuasan na Oktubre 2, 1914, onia so malinew ton inyanunsio: “Say Panaon na Gentil so anampot la; say agew na saray arari ra so angangga la.” Diad katuaan to, say sankamundoan a gulo a ginmapo nen 1914 so malaknab a tuloy a dakel so naandi ya abayag la iran monarkya. Say inkagba na pananguley na saray czar ed rebolusyon na Bolshevik nen 1917 et nansumpal ed abayag a komprontasyon ed baetan na Marxismo tan kapitalismo. Saray yegyeg na mapolitikan pananguman so mantutultuloy a manggugulo ed sosyedad na too ed interon mundo. Natan, dakel a gobierno so ag-anggan makapansiansia ed loob na masulok a sakey odino duaran taon. Say kaandian na kaligenan ed mapolitikan mundo so niyilustra ed kipapasen na Italya, ya awalaan na 47 a balon gobierno ed 42 labat a taon kayari na Guerra Mundial II. Balet saray ontan a pagpaunan yegyeg et gapo lambengat na kapantokan na pirmin gulo ed gobierno. Say resulta? Say Panarian na Dios labat so onsalat ed interon pananguley ed dalin.​—Isaias 9:6, 7.

6. (a) Panoy impaneskribe nen H. G. Wells ed balo tan makatantanda a panaon? (b) Anto so insulat na sakey a pilosopo tan sakey a politiko nipaakar ed panaon nanlapula’d 1914?

⁶ Ituturo na saray historyador, pilosopo, tan saray politikon papangulo so taon 1914 bilang gapoan na balo tan makatantandan panaon. Kalabas na labin-piton taon manlapud satan a panaon, nankomento si historyador a H. G. Wells: “Manliket so propeta a manpropesiya ed saray maabig iran bengatla. Balet say kimey to et say pangibaga ed nanenengneng to. Nanenengneng to so mundo a siansia nin kontrolado na saray sundalo, nasyonalistiko, managpatubo na baleg, tan saray mipapalaran ed pinansyal; mundo ya aliktob na inap tan gulaan, a maples a mamipirdi ed nakekeran pribado iran kawayangan, a lingon mamapaarap ed pirmi iran gotgotan na saray nandurumay rasa, tan manpaparaan parad sananey ni lamet iran bakal.” Nen 1953 et insulat na pilosopo a si Bertrand Russell: “Nanlapula’d 1914, amin a mapaga ed saray kurang na mundo so agonigon a tuloy ed pinmatnag a singa sakey a kapalaran tan inggeter lan martsa a mamaarap ed lawas babaleg a desyang. . . . Nanenengneng da so rasa na too, singa say palbayani na sakey a Griegon trahedya, a papakiwasen na saray masanok a dirios tan aliwa lan katawan na kapalaran.” Nen 1980 et onia so inkuan na politikon si Harold Macmillan, diad panmomoli-moli to ed mareen a gapo na koma-20 a siglo: “Amin a bengatla so onaligwas lan onaligwas. Saya so mundon nianakan ko. . . . Bigbigla tan ag-inilaloan, sakey a kabuasan nen 1914 et anampot so amin a bengatla.”

7-9. (a) Antoran gulo so nanyegyeg ed sosyedad na too nanlapula’d 1914? (b) Saray gulo ed sosyedad na too legan na kiwawala nen Jesus so diad kaunoran et mangisakop ed anton situasyon ed limog na katooan?

⁷ Say Guerra Mundial II so angitarok na sananey nin pirmin kaguloan. Tan saray ankekelag a bakal pati saray internasyonal a terorismo so mantutultuloy a manyeyegyeg ed dalin. Panuumamengan na dakel a totoo so sesga na saray terorista odino pangusar na saray Estado ed saray armas parad palanit a panagderal.​—Jeremias 17:5.

⁸ Balet, nilikud ed saray bakal et wala niray arum a bengatla a manyeyegyeg ed sosyedad na too anggad saray pundasyon na satan nanlapula’d 1914. Sakey ed saray makapakebbiew a maong a gulo et resulta na samay inkagba na stock-market na E.U. nen Oktubre 29, 1929. Saya so sengegan na Baleg a Depresyon, ya angapekta ed amin na saray kapitalistan bansa. Saman ya inkusbo na ekonomya so linmigen ed baetan na 1932 tan 1934, balet siansia nin nalilikna tayoy epekto na satan. Nanlapula’d 1929 et say mundon mankalkalinatey ed ekonomya so nireremedyoan na saray temporaryon pakana. Saray gobierno so nigalet ed panag-utang. Say krisis ed produkto na petrolyo nen 1973 tan say inkusbo na stock market nen 1987 so angarum ed inkayegyeg na empiryo na pinansyal. Diad kaleganan, minilyon a totoo so kaslakan a mansasaliw panamegley na utang. Dakerakel so biniktima na saray panagsaol ed pinansyal, saray piramid a pakana, tan saray loterya tan arum niran manamalikdon sugal, a dakel ed saratan so iisponsoran na saray gobierno a nepeg komon a manalimbeng ed totoo. Anggan saray managkalar na Kakristianoan diad telebisyon so manpirawat ed minilmilyon a dolyar a betang da!​—Ikompara so Jeremias 5:26-31.

⁹ Mas asakbay ni, saray kaguloan ed ekonomya so angiter na pankanawnawa ed si Mussolini tan Hitler a manamsam na pakapanyari. Say Babilonia a Baleg so agnanabala diad impangala ed pabor da, tan say Vatican so nampirma na saray paknaan ed Italya nen 1929 tan ed Alemanya nen 1933. (Apocalipsis 17:5) Saray mauddiem ya agew a tinmumbok et seguradon kabiangan na kasumpalan na propesiya nen Jesus nipaakar ed kiwawala to, a diad kaunoran et mangisakop ed “irap na saray nasyon, dia ed katanagel . . . saray totoo napunaw ira nisengeg ed takot, tan egagel da ed saray bengatlan onsabi ed mundo.” (Lucas 21:7-9, 25-31)c On, saray yegyeg a ginmapon nanyegyeg ed sosyedad na too nen 1914 so nantultuloy, tekep na saray mabiskeg niran katumbokan a yegyeg.