“Anggapo ni Too a Nansalita na Onia”

1, 2. (a) Akin a paoypaoy a pinmawil iramay opisyal ya imbakin mangerel ed si Jesus? (b) Akin a maomaong si Jesus a manbangat?

PIRMI sanok na saray Fariseo. Si Jesus et walad templo a manbabangat nipaakar ed Ama to. Saramay wadman ya ondedengel et nankaduay reaksion da; say karaklan et anisia ed sikato, labay balet na arum a sikatoy arestoen. Lapud agla napokpokan na saray lider na relihyon so sanok da, angibaki ira na saray opisyal a mangerel ed si Jesus. Balet, paoypaoy a pinmawil iramay opisyal. Kanian, impaipaliwawa na saray manunan saserdote tan Fariseo no antoy agawa: “Akin et agyo inawit?” Et oniay ebat na saray opisyal: “Anggapo ni too a nansalita na onia.” Talagan nandinayewan day panagbangat nen Jesus kanian agda nitepel ya arestoen.a​—Juan 7:45, 46.

² Aliwan saraman labat ya opisyal so nandinayew ed panagbangat nen Jesus. Dakel a totoo so nantitipon pian dengelen labat so bangat to. (Marcos 3:7, 9; 4:1; Lucas 5:1-3) Akin a maomaong a manbangat si Jesus? Unong a naaral tayo ed Kapitulo 8, inaro to ray katuaan ya imbangat to, tan inaro to so totoo a binangatan to. Maabilidar to met ya inusar iray metodo ed panagbangat. Aralen tayo so taloran epektibo a metodo ya inusar to tan no panon tayo iratan a naalig.

Pansiansiaen a Simpli

3, 4. (a) Akin a simpli so salitan inusar nen Jesus ed panagbangat to? (b) Panon a samay Sermon ed Palandey et sakey ya alimbawa na simplin panagbangat nen Jesus?

³ Kasin naisip yo no panon kalaknab so bokabularyo a sarag komon ya usaren nen Jesus? Balet, sano sikatoy manbabangat, agton balot angusar na salitan agnatalosan na saray dumerengel to, a say karaklan ed sikara et “andi aral tan kabanyakan.” (Gawa 4:13) Sikatoy makonsidera ed saray limitasyon da, agbalot angiter na dakerakel ya impormasyon ya agda nasabaan. (Juan 16:12) Simpli iray salitan uusaren to, balet saray katuaan a nipapasabi na saratan et napnoy karunongan.

⁴ Alaen pan alimbawa imay Sermon ed Palandey a nabasa ed Mateo 5:3–7:27. Say insimbawa nen Jesus ed saman a sermon et talagan ontatanek, a nalamo-lamot iray pamaakaran. Andian itan na komplikado iran ideya odino balikas. Diad tua, anggapo lawari salitan agnatalosan na anggan saray angkekelag nin ugugaw! Kampega, sanen asumpal lay Jesus a nansalita, “nankelkelaw ed panagbanga’to” so katooan, a nayarin kaiba ed saratan so dakel a dumaralos, managpastol, tan managsigay.​—Mateo 7:28.

5. Mangiter na saray alimbawa na saray diparan nen Jesus a simpli balet ta makabkabaliksan.

⁵ Sano manbabangat si Jesus, sikatoy mabetbet a manguusar na simpli tan antirikey iran balikas tan diparan a makabkabaliksan. Diad ontan et nipaslep to ed kanonotan tan kapusoan na saray onderengel ed sikato so mensahe to anggaman diad saman a panaon et anggapo ni iray libro. Imanoen so pigaran alimbawa: “Agkayo mangukom, pian agkayo naukom.” “Saray maksil agda nakaukolay mananambal, noag saray agmakayari.” “Say espiritu [so] malikeliket, balet say laman makapuy.” “Bayaran yo ed Cesar so bengabengatlan kien nen Cesar, tan ed Dios so saray kien na Dios.” “Lalo a mapalar so mangiter nen say mangawat.”b (Mateo 7:1; 9:12; 26:41; Marcos 12:17; Gawa 20:35) Ngalngali 2,000 a taon la so linmabas sanen imbaga to iratan, balet siansia nin agnalinglingwanan iratan a diparan.

6, 7. (a) Pian simpli so pangiyaral tayo, akin ya importante so pangusar na simplin salita? (b) Panon tayon napaliisan so pangibaga na dakdakel ya impormasyon ya agnasabaan na iyaaralan tayoy Biblia?

⁶ Panon tayon napagmaliw a simpli so panagbangat tayo? Say sakey ya importantin kakaukolanen et say pangusar na simplin salita a natalosan a tampol na maslak a totoo. Saray manunan katuaan na Biblia et aliwan komplikado. Ipaparungtal nen Jehova so gagala to ed saramay masimoon tan mapaabeba’y kapusoan da. (1 Corinto 1:26-28) Saray simplin salita a pinilipili so epektibon makapangipasabi ed saray katuaan na Salita na Dios.

⁷ Pian simpli so pangiyaral, kaukolan a paliisan tayoy mangibaga na dakerakel ya impormasyon ya agnasabaan na iyaaralan tayo. Kanian, sano iyaaral tayo so Biblia, agtayo la kaukolan ya ipaliwawa ni so kada detalye; tan agmet kaukolan ya apuraen tayon kobrian so materyal a singano mas importante ni so pakasumpal ed pigaran pahina. Imbes, maabig no itukoy tayo ed saray pankaukolan tan abilidad na iyaaralan so kapeles na panangiyaral. Say kalat tayo et tulongan so iyaaralan a magmaliw a patumbok nen Kristo tan managdayew nen Jehova. Lapud satan, igana tayo so magenap a panaon pian natalosan na iyaaralan so leksion. Diad ontan labat a paraan a natanek so puso na iyaaralan tan napakiwas a mangiyaplika ed naaralan to.​—Roma 12:2.

Pangusar na Matukoy Iran Tepet

8, 9. (a) Akin ya angusar si Jesus na saray tepet? (b) Panoy impangusar nen Jesus na saray tepet pian tulongan si Pedro a makapankonklusyon na duga nipaakar ed panagbayar na buis ed templo?

⁸ Mabetbet a manguusar si Jesus na saray tepet, anggan sano mas magano la komon no diretsaan to lan ibagay punto ed saray katongtong to. Kanian, akin a kaukolan to ni mantepet? No maminsan, sikatoy manguusar na mataktika iran tepet pian niwalwal iray motibo na saray onsusumpa, diad ontan et napepe ira. (Mateo 21:23-27; 22:41-46) Balet, kaslakan lan sikatoy manetepet pian nibesngaw na saray babangatan to so walad kanonotan da tan pian napakiwas tan nipasal iran mannonot. Kanian, itetepet to iray tepet a singa say “Panon so isisip yo?” tan “Sisiaen mo ya?” (Mateo 18:12; Juan 11:26) Lapud panguusar nen Jesus na saray tepet, natatanek tan napapakiwas to so kapusoan na saray babangatan to. Imanoen pa iyan alimbawa.

⁹ Diad sakey ya inkagawa, tinepetan na saray managsingil na buis si Pedro no kasin binayaran nen Jesus so buis ed templo.c Et tampol ya inmebat si Pedro na “On.” Diad saginonor, akikatunongan si Jesus ed sikato: “Anto so isisip mo, Simon? Saray arari dalin siopa so pansingilan da na impuesto ono buis? Ed saray anak da, ono ed saray sankaili?” Et inmebat si Pedro: “Ed saray sankaili.” Et inkuan nen Jesus: “Saray anak ag-ira sirin ombuis.” (Mateo 17:24-27) Seguradon mapatnag la ed si Pedro so punto na saray tepet, lapud amta lan saray pamilya na arari et libre ed buis. Kanian, bilang bogbogtong ya Anak na mangatatawen ya Ari a dadayewen ed templo, ag-obligado si Jesus a manbayar na buis. Imanoen ya imbes a basta labat la ibaga nen Jesus ed si Pedro so dugan ebat, sikatoy mataktikan anepet pian tulongan si Pedro a makapankonklusyon na duga tan posiblin natebek nen Pedro a kaukolan ni so mannonot a maong antis ya onebat no sikatoy natepetan lamet ed arapen.

10. Panon tayon epektibon nausar iray tepet sano mankakabkaabungan itayo?

¹⁰ Panon tayon epektibon nausar iray tepet diad ministeryo tayo? Sano manpupulong itayo, sarag tayoy mantepet pian nasagyat so interes na totoo, tan ompan satan so polaing pian ninabang tayo so maong a balita. Alimbawa, no say angilukas ed puerta et maedad la, nayarin oniay marespeto tayon itepet ed sikara, “Anto met ey so naiimano yon impanguman la na mundo natan?” Sano inmebat la ra, insan tayo nayarin itepet, “Diad padesir yo, anto kasi nakaukolan pian magmaliw a mas maabig a pasen a pambilayan iyan mundo?” (Mateo 6:9, 10) No say angilukas na puerta et sakey ya inan walaay angkelag nin ananak, nayarin oniay itepet tayo, “Kasin inumameng yo la no anto la kasi kipapasen na sayan mundo sano baleg la iray anak yo?” (Salmo 37:10, 11) No maobserba itayo sano mamapaarap itayo ed sakey ya abung, nayarin makapampili itayo na tepet ya ontukoy ed paninteresan na akan-abung.

11. Panon tayon epektibon nausar iray tepet sano mangiyaaral na Biblia?

¹¹ Panon tayon epektibon nausar iray tepet sano mangiyaaral na Biblia? Saray pinilipilin tepet so ontulong ed sikatayo pian nibesngaw na iyaaralan so liknaan to. (Uliran 20:5) Bilbilang et iyaaral tayo so kapitulo a “Panagbilay a Makapaliket ed Dios” diad libron Anto so Peteg ya Ibabangat na Biblia?d Sisingbaten na satan a kapitulo so panmoria na Dios ed saray pamaakaran a singa say seksual ya imoralidad, panagbuanges, tan panagtila. Nayarin napatnagan ed saray ebat na iyaaralan a natatalosan to no anto so ibabangat na Biblia, balet kasin sikatoy onabobon ed nanaaralan to? Onia sirin so nayari tayon itepet ed sikato “Parad sika, makatunongan kasi so panmoria na Dios ed saratan a pamaakaran?” Nayari tayo met ya itepet, “Panon mon niyaplika iyan impormasyon ed bilay mo ey?” Tandaan balet, a kaukolan tayoy magmaliw a mataktika, tan respetoen so iyaaralan. Agtayon balot labay a sikatoy nabaingan lapud saray tepet tayo.​—Uliran 12:18.

Pangusar na Mapuersan Panagkatunongan

12-14. (a) Panon so impangusar nen Jesus ed abilidad ton mikatunongan? (b) Anton mapuersan panagkatunongan so inusar nen Jesus sanen imbaga na saray Fariseo a si Satanas so nanlapuan na pakapanyari to?

¹² Lapud perpektoy nonot nen Jesus, alay dunong ton mikatunongan. No maminsan, sikatoy manguusar na mapuersan panagkatunongan pian suppiaten iray lingon akusasyon na saray onsusumpa ed sikato. Diad kaslakan et uusaren toy makatangguyor a panagkatunongan pian ibangat so makana iran leksion ed saray patumbok to. Imanoen tayo so pigaran alimbawa.

¹³ Kayari nen Jesus a pinaabig so bulag tan emel a lakin aselepay demonyo, oniay inyakusa na saray Fariseo: “Sayan too agto papawayen so saray demonyo, noag lapu ed Beelzebub [Satanas] a katawan na saray demonyo.” Apilitan iran mamidbir a nakaukolay mas ni nen say pakapanyari na too pian napapaway iray demonyo. Balet, ibabaga ran nanlapud si Satanas so pakapanyari nen Jesus. Satan ya akusasyon et aliwa labat lan palso noagta agmet makatunongan. Pian iwalwal so pikewet a kanonotan da, oniay inyebat nen Jesus: “Balang panarian a naapag ya onsumpa ed sikato lanlamang niyakar ed kadederal; tan amin a syudad ono abung a naapag ya onsumpa ed sikato lanlamang, agmakapansiansia. Et no si Satanas papawayen to si Satanas, sikato so naapag ya onsumpa ed sikato lanlamang; panon siri pakapansiansia na panarian to’d satan?” (Mateo 12:22-26) Singa onia so labay ya ibaga nen Jesus: “No aripen ak nen Satanas, a susumbraen koy ginawa to, no ontan sirin et kokontraen nen Satanas so dili toran getma tan agmanbayag et nakusbo.” Panon da nin nasuppiat itan a makakombinsin panagkatunongan?

¹⁴ Ag-anampot ed satan so impikatunongan nen Jesus ed sikara. Lapud amta ton mamapapaway met na dedemonyo iray mismon babangatan na saray Fariseo, tinepetan to ra na simpli balet ta mapuersan tepet: “Et siak no lapud Beelzebub so pamapapaway ko’d saray demonyo, lapu ed siopa met sirin so panamapaway na saray anak [odino, saray babangatan] yo’d sikara?” (Mateo 12:27) Singano onia so argumento nen Jesus: “No mamapapaway ak na saray demonyo panamegley na pakapanyari nen Satanas, no ontan sirin et satan met a pakapanyari so uusaren na saray mismon babangatan yo.” Anto ni nibaga na saray Fariseo ey? Seguradon agdan balot bidbiren a nanlapud si Satanas so pakapanyari na saray babangatan da. Impuliktar sirin nen Jesus ed sikara so pikelkel a panagkatunongan da, ya impakabaingan dan mismo. Agta anggano babasaen tayo labat so nipaakar ed panagkatunongan nen Jesus et natetenyeg lay liknaan tayo? Kanian, nonot yo pa labat iramay ulop na totoon akadngel a mismo ed si Jesus. Seguradon say impakanengneng da ed sikato tan impakadngel da ed tono na boses to et lalon amabiskeg ed saray salita to.

15-17. Mangisalaysay na alimbawa no panoy impangusar nen Jesus ed panagkatunongan ya “agnagkalalo” pian ibangat so makapaligsa iran katuaan nipaakar ed Ama to.

¹⁵ Angusar met si Jesus na makatunongan tan makatangguyor a panagkatunongan pian ibangat iray makapaseseg tan makapaligsan katuaan nipaakar ed Ama to. Mabetbet ton gagawaen itan diad panguusar ed saray salitan “agnagkalalo” pian tulongan iray katongtong to a mas lalon nakombinsi ed saray amta da lan katuaan.e Lapud sayan klase na panagkatunongan et imbase ed panangikompara, saya so mangipaslep a maong. Aralen tayo so duara labat ya alimbawa.

¹⁶ Sanen paibabangat iray babangatan nen Jesus ed sikato a manpikasi, deneskribe to so inkamaabuloy na ag-ayadyarin toon atateng a “mangiter na saray maong a panangaro” ed saray anak da. Insan to sinampotan: “No sikayo sirin, anta mauges kayo, amta yo so mangiter na saray maong a panangaro ed saray anak yo agkasi nagkalalo a say Ama yo a mangatatawen mangiter na espiritu santo ed saray onkerew ed sikato?” (Lucas 11:1-13) Say punto nen Jesus et base ed panangikompara. No saray makasalanan a toon atateng ni lanlamang et mangitatarya na pankaukolan na ananak da, agmas nagkalalo ni a mangiter na masanton espiritu so mangatatawen ya Ama tayo ed saray matoor a mandadayew ed sikato a mapaabeban onsisingger ed sikato ed pikakasi, ta sikatoy naspot tan matunong ed amin a pamaakaran!

¹⁷ Angusar met si Jesus na miparan panagkatunongan sanen inter to so makabat a simbawa ed no panon ya arapen so kapagaan. Inkuan to: “Morekdek yo’ray wawak, ya ag-ira mantanem, tan ag-ira manani, ya andian ira na pantiponan ono kamalir; et tataganoen ira na Dios; agkayo kasi mamabli nen saray manok! Nonoten yo so saray lirio, no panon so katutubo ra; ag-ira mansagpot, tan ag-ira maninaramey . . . Balet no ontan so pangawes na Dios ed dika dia ed dalin, natan wala, et nibantak nabuas ed dalikan . . . agnagkalalo so pangawes to ed sikayo, O sikayo melag a pananisia”! (Lucas 12:24, 27, 28) No saray manok tan rosrosas ni lanlamang et papablien nen Jehova, agmas nagkalalo ni so panamabli to ed totoon mangaaro tan mandadayew ed sikato! Diad ontan a panagkatunongan, seguradon apakiwas nen Jesus so kapusoan na saray onderengel ed sikato.

18, 19. Panon itayon mikatunongan ed sakey a mangibabagan agto panisiaan so Dios ya agto nanengneng?

¹⁸ Diad ministeryo tayo, labay tayon usaren so dugan panagkatunongan pian suppiaten iray palson sisisiaen. Kaliktan tayo met ya usaren so makatangguyor a panagkatunongan pian ibangat iray makapaligsan katuaan nipaakar ed si Jehova. (Gawa 19:8; 28:23, 24) Kasin kaukolan tayo nin aralen so pangusar na komplikadon panagkatunongan? Andi la. Naaral tayo ed si Jesus a sankaepektiboan iray makatunongan ya argumento ya impresenta ed simplin paraan.

¹⁹ Singa bilang, antoy iyebat tayo no walay mangibaga ed sikatayo ya agto napanisiaan so Dios ya agto nanengneng? Nayari tayon ikatunongan so tatawagen a natural law a no walay epekto et walay sengegan. Sano walay nanenengneng tayon epekto, natebek tayo a walay sengegan. Nayarin oniay ibaga tayo: “No wala kayo ed nisulinek a lugar insan kayo akanengneng na balibalin abung a walaay dakel ya abasto (epekto), agta tampol yon panisiaan a walay nanggawa ed satan (sengegan)? Ontan met, sano nanenengneng tayo so mapatpatnag ya inkadesinyo na palsa tan say dalin a singano walaay ‘eskaparate’ a napno na abasto (epekto), agta makatunongan labat a panisiaan a walay nanggawa ed satan (sengegan)? Oniay ikakatunongan a mismo na Biblia: “Amin ya abung pinaalagey na bengatlan too; balet say amaalagey ed saray amin a bengatla sikato so Dios.” (Hebreo 3:4) Siempre, anggan panon lay inkaabig tayon mankatunongan, agtayo nakombinse so amin.​—2 Tesalonica 3:2.

20, 21. (a) Panon tayon nausar so “agnagkalalo” a panagkatunongan pian ipabitar iray kalidad tan paraan nen Jehova? (b) Anto so singbaten tayo ed onsublay a kapitulo?

²⁰ Sano manbabangat itayo, balang lan diad lawak na kimeyan odino diad kongregasyon, nayari tayo met ya usaren so “agnagkalalo” a panagkatunongan pian ipabitar iray kalidad tan paraan nen Jehova. Alimbawa, pian nipanengneng a say doktrinan andi-anggaan a panamairap ed impierno et agmamapagalang ed si Jehova, nayarin ibaga tayo: “Siopan maaron ama so manusa ed anak to diad pansinit ed lima na ugaw? Agmas nagkalalon kagula na maaron mangatatawen ya Ama so mismon ideya ya impierno!” (Jeremias 7:31) Pian nipurek so panangaro nen Jehova ed sakey a naeermenan a kapananisiaan, nayarin onia so ibaga tayo: “No say melmelag ni lanlamang ya anuyaw et papablien nen Jehova, agmas nagkalalo a papablien tan aaroen To so kada managdayew to diad dalin, a kaiba ka!” (Mateo 10:29-31) Natulongan itayo na ontan a panagkatunongan pian natanek so kapusoan na arum.

²¹ Kayari tayon nausisa so talora ni labat ed saray metodo ya inusar nen Jesus ed panagbangat, alinewan itayo la a saramay opisyal ya agda nitepel ya erelen si Jesus et aliwan panangilablabas so imbaga ran: “Anggapo ni too a nansalita na onia.” Diad onsublay a kapitulo, singbaten tayo so sakey nin metodo a diad satan et laut lan akabkabat si Jesus ed panagbangat, salanti, saray ilustrasyon.