Kapitulo 24
Sakey a Masamit-tan-Ampait a Mensahe
Pasingawey 6—Apocalipsis 10:1–11:19
Tema: Say pasingawey ed melag a lukot; saray eksperiensya ed templo; say impamaknol ed komapiton trumpeta
Panaon na Kasumpalan: Manlapud inkitrono nen Jesus nen 1914 anggad baleg a kairapan
1, 2. (a) Antoy resulta na komaduan ey-ey, tan kapigan a niyabawag ya asumpal la iyan ey-ey? (b) Siopa so nanenengneng nen Juan natan ya onleleksab manlapud tawen?
MAKADESYANG so komaduan ey-ey. Sinalot na satan so Kakristianoan tan saray papangulo to, say “kakatlo na saray totoo,” ya inwalwal bilang inatey ed espiritual. (Apocalipsis 9:15) Kayari na saya, seguradon inumameng nen Juan no antoy posiblin itarok na komatlon ey-ey. Balet magano pa! Agni asumpal so komaduan ey-ey—lapud agtayo ni asabi so punton nirekord ed Apocalipsis 11:14. Sakbay na satan, natasian ni nen Juan iray nagawgawa a sikaton mismo so aktibon mibiang. Onggapo itan ed makapakebbiew ya eksena:
2 “Tan anengneng ko so sananey ya anghel a mabiskeg a linmasur nanlapu ed tawen, ya aliktob na sakey a lurem; tan wala so bunlalakaw ed tagey na ulo to; tan say lupa to singa say banwa tan saray sali to singa ra lusek ya apoy.”—Apocalipsis 10:1.
3. (a) Siopa so ‘mabiskeg ya anghel’? (b) Antoy kabaliksan na kabunlalakaw ed ulo to?
3 Siopa iyan ‘mabiskeg ya anghel’? Mapatnag a say niglorian Jesu-Kristo ed sananey a betang. Sikatoy akawesan na lurem a nansanib ed sikato, a mangipapanonot ed sikatayo ed akadkaunan salita nen Juan nipaakar ed si Jesus: “Nia, ya onla dia ya ulopen na saray lurem; tan amin a mata sikato so nanengneng da, tan saray anugat met ed sikato.” (Apocalipsis 1:7; ikompara so Mateo 17:2-5.) Say kabunlalakaw ed ulo to so mangipapanonot ed sikatayo ed akadkaunan pasingawey nen Juan ed trono nen Jehova, a say ‘bunlalakaw et miparpara ed nengneng na esmeralda.’ (Apocalipsis 4:3; ikompara so Ezequiel 1:28.) Isusuheri na saman a kabunlalakaw so inkapalna tan kareenan ed kaliberliber na trono na Dios. Diad mipadparan paraan, sayan kabunlalakaw ed ulo na anghel so mangipabidbir ed sikato bilang sakey a nikaduman mensahero na kareenan, say nipasakbay a “Prinsipe na Kareenan” nen Jehova.—Isaias 9:6, 7.
4. Anto so tutukoyen na (a) lupa na mabiskeg ya anghel a “singa say banwa”? (b) saray sali na anghel a “singa ra lusek ya apoy”?
4 Say lupa na mabiskeg ya anghel et “singa say banwa.” Diad akadkaunan pasingawey nen Juan nipaakar ed si Jesus ed madibinon templo, naimano to a say itsura na lupa nen Jesus et “singa say agew no onsindag ed kabiskegan to.” (Apocalipsis 1:16) Si Jesus, bilang “banwa na inkatunong,” so mansinag a walaan na pananambal ed saray payak to diad kagunggonaan na saramay ontakot ed ngaran nen Jehova. (Malaquias 4:2) Aliwa lambengat a say lupa na sayan anghel so magloria noag pati say sali to, “a singa ra lusek ya apoy.” Say masekder a talindeg to et onman ed samay Sakey ya angiteran nen Jehova na “amin a pakauley . . . ed tawen tan dia ed dalin.”—Mateo 28:18; Apocalipsis 1:14, 15.
5. Anto so nanenengneng nen Juan ed lima na mabiskeg ya anghel?
5 Naimano ni nen Juan: “Tan wala ed lima to so sakey a libron [odino lukot] melag ya akabuskag: tan inyan to so kawanan a sali to dia ed dayat, tan say kawigi dia ed dalin.” (Apocalipsis 10:2) Sananey nin lukot? On, balet natan et ag-itan aselyoan. Panamegley nen Juan, nailaloan tayo so magano lan pakanengneng ed nagkalalo nin makapasagyat iran kiparungtal. Unona, balet, niiter ed sikatayo so eksena na ontumbok a nagawa.
6. (a) Akin a matukoy a saray sali nen Jesus so walad tapew na dalin tan dayat? (b) Kapigan so sigpot ya inkasumpal na Salmo 8:5-8?
6 Pawilen tayo so deskripsion ed si Jesus. Saray mangapuy-apoy a sali to so walad tapew na dalin tan dayat, diad saratan et sikato natan so mangaagamil na sigpot a pakauley. Mipara itan ed nibaga ed mapropetikon salmo: “Ta sikato [si Jesus] so ginawam [nen Jehova] ya abebbeba nen say Dios, tan sikato so binalangetan mo na gloria tan galang. Sikato ginawam a wala so pakauley to ed saray kinimeyan na limalimam; sika inyan moy amin a bengabengatla ed silong na salisali to: Amin a karkarnero tan bakbaka, on, tan saray ayayep ed lawak, saray kamanokan ed tagey tan saray sira ed dayat, tan antokaman ya ondalan ed saray daladalan ed saray daydayat.” (Salmo 8:5-8; nengnengen met so Hebreos 2:5-9.) Sigpot ya asumpal iyan salmo nen 1914, sanen nitrono si Jesus bilang Ari ed Panarian na Dios tan ginmapo so panaon na anggaan. Kanian, nanlapula’d saman a taon et onaaplika so anengneng nen Juan dia ed sayan pasingawey.—Salmo 110:1-6; Gawa 2:34-36; Daniel 12:4.
Saray Pitoran Karol
7. Diad anton paraan a say mabiskeg ya anghel so kinmelyaw, tan antoy kabaliksan na kelyaw to?
7 Say pandadalepdep nen Juan ed sayan mabiskeg ya anghel so pinaer na anghel a mismo: “Tan tinmawag [say anghel] ed baleg a boses, singa say sakey a leon no onaglem; tan dia ed intawag to, pitora a karol so nansalita ed saray boses da.” (Apocalipsis 10:3) Say ontan a mabiskeg a kelyaw so angala na imano nen Juan, a mamepekder a si Jesus so tuan “Leon ed poli nen Juda.” (Apocalipsis 5:5) Amta met nen Juan a si Jehova, no maminsan et “onaglem.” Say panaglem nen Jehova et mapropetikon mangiyaabawag ed katipon lamet na espiritual ya Israel tan say isabi na makadesyang ya “agew nen Jehova.” (Oseas 11:10; Joel 3:14, 16; Amos 1:2; 3:7, 8) Malinew, sirin, say singa-leon a kelyaw na sayan mabiskeg ya anghel so mangipapasakbay na mipadpara iran makatantandan nagawgawa ed dayat tan dalin. Ontatawag itan ed pitoran karol a mansalita.
8. Antoray ‘boses na pitoran karol’?
8 Si Juan so akadngel ed apalabas na saray karol a manlalapud mismon trono nen Jehova. (Apocalipsis 4:5) Diad panaon nen David, no maminsan et say literal a karol so atukoy bilang “say boses nen Jehova.” (Salmo 29:3) Sanen maksil ya inyabawag nen Jehova so gagala to a mangigloria ed dilin ngaran to diad panaon na mangaraldalin a ministeryo nen Jesus, parad dakel et singa itan karol. (Juan 12:28, 29) Sirin, makatunongan ya ibaga a ‘saray boses na pitoran karol’ et balikas na saray gagala nen Jehova a mismo. Say katuaan a walay “pitora” a karol et mangisusuheri a nagnap so nadngel nen Juan.
9. Antoy igaganggan na sakey a boses a nanlapud tawen?
9 Balet ontalineng! Walay sananey nin boses a narerengel. Walaan itan na ganggan ya ompatnag a makapakelaw ed si Juan: “Tan sanen saray pitoran karol akapansalita la ra ed boses da, ngalngali la a mansulat ak: et nadngel ko so sakey a boses ed tawen a kuanto ed siak, Tatakan mo so saray bengatla a sinalita na pitora a karol, tan sikara so agmo isulat.” (Apocalipsis 10:4) Seguradon labalabay la nen Juan so ondengel tan mangirekord ed saratan a singa-karol a mensahe, a singa met ed say Juan a klase natan a magunaet a manaalagar ed pangiparungtal nen Jehova ed saray madibinon gagala to pian ipalapag. Saray ontan a panangiparungtal so onsabi lambengat ed aturon panaon nen Jehova.—Lucas 12:42; nengnengen met so Daniel 12:8, 9.
Say Kasumpalan na Sagradon Sekreto
10. Diad siopa so nansambaan na mabiskeg ya anghel, tan diad anton panangiyabawag?
10 Kaleganan to, walay sananey ya ipagawa nen Jehova ed si Juan. Kayari intanol na saray pitoran karol, nansalita lamet so mabiskeg ya anghel: “Tan say anghel ya anengneng ko a ginmatin ed dayat tan ed dalin intagey to so lima to a kawanan ed tawen. Tan sinambaan to ed ngaran na samay mabilay ed ando lan ando, ya amalsa ed tawen tan saray bengatlan wala ed sikato, tan say dalin tan saray bengatla a wala ed sikato, tan say dayat tan saray bengatla a wala ed sikato, a say panaon agla manabala.” (Apocalipsis 10:5, 6) Siopa so pansasambaan na mabiskeg ya anghel? Say niglorian Jesus so mansasamba, aliwan diad inkasikato, noagta diad sankatageyan ed amin ya Autoridad, si Jehova, say imortal a Manamalsa na katawenan tan say dalin. (Isaias 45:12, 18) Panamegley na sayan samba, ipapaseguro na anghel ed si Juan ya agla manabala so Dios.
11, 12. (a) Antoy kabaliksan na “agla manabala”? (b) Antoy nitarok ed kasumpalan?
11 Say Griegon salita a nipatalos dia a “manabala” et khroʹnos, a literal a mankabaliksan na “panaon.” Minoria sirin na arum a nepeg ya ipatalos iyan deklarasyon na anghel ya: “Anggapo la so panaon,” a singano mangangga la so panaon a singa ed pakaamta tayo. Balet say salita dia a khroʹnos so nausar ya anggapoy definite article. Kanian ag-iya ontutukoy ed panaon ed inkalapagan, imbes et “sakey a panaon” odino “sakey a panat na panaon.” Diad arum a salita, anggapo la so kaaruman nin panat na panaon (odino, panabala) nen Jehova. Say Griegon verb a nanlapud khroʹnos so nausar met ed Hebreos 10:37, a ditan et inaon nen Pablo so Habacuc 2:3, 4, ya insulat to a sikatoy “onsabi . . . agmanbayag.”
12 “Agla manabala”—agaylan makapasagyat iratan a salita parad ontatakken lan Juan a klase natan! Diad anton pamaakaran ya anggapo lay panabala? Ibabaga ed sikatayo nen Juan: “Balet dia ed saray agew na boses na komapito ya anghel, sano asingger lan paknolen to, say misteryo na Dios sikato la so nasumpal, unong ed maong a balita ya impaamta to ed saray aripen to a propetas.” (Apocalipsis 10:7) Sinmabi la so panaon nen Jehova a mangitarok ed sagradon sekreto ed maliket a kapantokan na satan, tekep na maglorian italona!
13. Anto so misteryo odino sagradon sekreto na Dios?
13 Anto iyan misteryo odino sagradon sekreto? Lalanoren na satan so bini ya insipan ya inmuna ed Eden, ya apaneknekan a manunan manutukoy ed si Jesu-Kristo. (Genesis 3:15; 1 Timoteo 3:16) Nipaakar met itan ed pakabidbiran ed bii a panlapuan na Bini. (Isaias 54:1; Galacia 4:26-28) Niarum ni, lalaktipen na satan so segundaryo iran membro na bini a klase tan say Panarian a panuleyan na Bini. (Lucas 8:10; Efeso 3:3-9; Colosas 1:26, 27; 2:2; Apocalipsis 1:5, 6) Say maong a balita nipaakar ed sayan nikadkaduman mangatatawen a Panarian so nepeg a nipulong ed interon dalin legan na panaon na anggaan.—Mateo 24:14.
14. Akin a say komatlon ey-ey so insiglaot ed Panarian na Dios?
14 Seguradon sankaabigan a tuloy iyan balita. Ingen, diad Apocalipsis 11:14, 15, say komatlon ey-ey so insiglaot ed Panarian. Akin? Lapud parad saramay katooan a mas lablabay da so sistema na bengabengatla nen Satanas, makapaermen a balita so pangipaknol ed trumpeta na maong a balita a say sagradon sekreto na Dios et asumpal la—salanti, say Mesianikon Panarian na Dios so wadia la. (Ikompara so 2 Corinto 2:16.) Kabaliksan na satan ya asingger lan naderal so uksoyan na mundo a labalabay da. Saray boses na pitoran karol, a mankarga na saratan a pasakbay a singa makadesyang a maksil a bagyo, so lalon onlilinew tan lalon onkakasil diad panasingger na baleg ya agew na panangibales nen Jehova.—Sofonias 1:14-18.
Say Akabuskag a Lukot
15. Antoy imbaga ed si Juan na boses a nanlapud tawen tan say mabiskeg ya anghel, tan antoy epekto na satan ed si Juan?
15 Legan ya aalagden nen Juan so pamaknol ed sayan komapiton trumpeta tan say pangisumpal ed sagradon sekreto na Dios, sikatoy naikdan na kaaruman ya asainmin: “Tan say boses a nadngel ko a nanlapu ed tawen sikatoy nadngel kon akisalita lamet ed siak, tan kuanto, Onla ka, alam so libro ya akabuskag ed lima na anghel a ginmatin dia ed dayat tan dia ed dalin. Et linma ak ed anghel, ya inkuan ko ed sikato ya iter to ed siak so libron melag. Tan sikato kuan to ed siak, Alam, tan sikatoy akmonen mo; et sikato gawaen to ya ampait so eges mo, balet dia ed sangim sikato so masamit a singa dilo. Et inalak so libron melag dia ed lima na anghel, tan sikatoy inakmon ko; tan sikatoy masamit dia ed sangik a singa dilo: tan sanen sikatoy naakmon ko, pinmait so eges ko. Tan kuan da ed siak: Nakaukolan a manpropeta ka lamet dia ed dakerakel a baley tan katooan tan panagsalita, tan saray arari.”—Apocalipsis 10:8-11.
16. (a) Panon a walaan si propeta Ezequiel na eksperiensya a mipadpara ed si Juan? (b) Akin a say melag a lukot so masamit parad si Juan, balet akin ya ampait itan a tunawen?
16 Say eksperiensya nen Juan so mipadpara ed si propeta Ezequiel legan na inkibantak to ed dalin na Babilonia. Sikato met so niganggan a mangan ed sakey a lukot a masamit ed sangi to. Balet sanen napno so eges to na satan, alikna toy responsabilidad a mangipasakbay ed saray ampait a bengatla ed rebelyoson abung na Israel. (Ezequiel 2:8–3:15) Say akabuskag a libro odino lukot ya inter na niglorian Jesu-Kristo ed si Juan et sakey met a madibinon mensahe. Si Juan so nakaukolan a manpulong nipaakar ed “dakerakel a baley tan katooan tan panagsalita, tan saray arari.” Masamit parad sikato so pangan ed sayan lukot lapud nanlapu itan ed Dios. (Ikompara so Salmo 119:103; Jeremias 15:15, 16.) Balet ta alikna ton ampait itan a tunawen lapud—singa akauna lan agawa ed si Ezequiel—ipapasakbay na satan so ampasager iran bengatla parad saray rebelyoson totoo.—Salmo 145:20.
17. (a) Sioparay angibaga ed si Juan a manpropesiya “lamet,” tan antoy kabaliksan na saya? (b) Kapigan so nigeter a kasumpal na dramatikon panangilitrato ya anengneng nen Juan?
17 Seguradon si Jehova a Dios tan si Jesu-Kristo iramay angibaga ed si Juan a manpropesiya lamet. Si Juan, anggaman nibantak ed isla na Patmos, so nampropesiya la nipaakar ed totoo, nasyones, pansasalita, tan arari diad panamegley na impormasyon a nirekord la ed libro na Apocalipsis. Say salitan “lamet” et kabaliksan ton sikatoy nepeg a mansulat tan mangipalapag ed nakekeraan ya impormasyon a nirekord ed libro na Apocalipsis. Balet nonoten a diad saya, si Juan so aktual a mibibiang ed mapropetikon pasingawey. Diad tua, say inrekord to et sakey a propesiya a nasumpal kayari na 1914, sanen inala na mabiskeg ya anghel so posisyon to sanen intarangka toy sali to ed dalin tan ed dayat. Anto, sirin, so kabaliksan na sayan dramatikon panangilitrato ed Juan a klase natan?
Say Melag a Lukot Natan
18. Diad gapo na agew na Katawan, anton interes so impatnag na Juan a klase ed libro na Apocalipsis?
18 Say anengneng nen Juan so makatantandan mangipapaimano ed eksperiensya na Juan a klase diad inggapo na agew na Katawan. Say pakatalos da ed saray gagala nen Jehova, kalaktip lay ipapabitar na pitoran karol, so aliwa nin nagnap ed saman. Balet, in-interesado ira ed Apocalipsis, tan kinomentoan nen Charles Taze Russell so dakel a kabiangan na satan legay bilay to. Kayari na impatey to nen 1916, dakel ed saray sulat to so tinipon tan impalapag ed sakey a libron apauloan na The Finished Mystery. Balet, asabi panaon et sayan libro so amorian agmagenap a mangipaliwawa ed Apocalipsis. Say nakdaan na saray agagi nen Kristo so nanalagar na daiset, anggad saray pasingawey so ginmapon nasumpal, parad suston pakatalos ed satan ya impuyan a rekord.
19. (a) Panon so impangusar nen Jehova a Dios ed Juan a klase anggan sanen antis ni na sigpot ya inkipalapag na saray boses na pitoran karol? (b) Kapigan niiter ed Juan a klase so akabuskag a melag a lukot, tan antoy kabaliksan na saya parad sikara?
19 Anggaman ontan, singa si Juan, inusar ira nen Jehova anggan sanen antis na sigpot a kipalapag na saray boses na pitoran karol. Makulikuli iran nampulong ed loob na 40 a taon sakbay na 1914, tan nanggunaetan day mansiansian aktibo legan na inmunan guerra mundial. Pinaneknekan da a sikara iramay aromogan a mangiiter na tagano ed manepeg a panaon diad sankaabungan, sanen sinmabi so katawan. (Mateo 24:45-47) Kanian, nen 1919 et sikara iramay inikdan na akabuskag a melag a lukot—salanti, sakey ya akalukas a mensahe ya ipulong ed katooan. Singa si Ezequiel et walaan ira na mensahe parad agmatoor ya organisasyon—say Kakristianoan—a mangibabagan manlilingkor ed Dios balet, diad tua, et andi. Singa si Juan, nepeg niran manpulong a nagkalalo nipaakar ed “dakerakel a baley tan katooan tan panagsalita, tan saray arari.”
20. Anto so inlitrato na impangan nen Juan ed lukot?
20 Say impangan nen Juan ed lukot so angilitrato ed impangawat na saray agagi nen Jesus ed sayan asainmin. Nagmaliw itan a kabiangan da anggad punto a sikara la natan so isisiglaot ed sayan porsyon na apuyanan a Salita na Dios, a mangaala na biskeg ed satan. Balet say nepeg ya ipulong da et walaan na saray balikas na panangukom nen Jehova ya aliwan masamit parad dakel a katooan. On, laktipen na satan iray salot a nipasakbay ed Apocalipsis kapitulo 8. Balet, parad sarayan masimoon a Kristiano masamit so pakaamta ed saratan a panangukom tan masamit so pakatebek ya uusaren ira lamet nen Jehova diad pangiyaabawag ed saratan.—Salmo 19:9, 10.
21. (a) Panon a say mensahe na melag a lukot et nagmaliw a masamit met parad baleg ya ulop? (b) Akin a say maong a balita et mauges a balita parad saray kakabusol?
21 Asabi panaon, say mensahe na sayan lukot so nagmaliw met a masamit ed “baleg ya ulop . . . a nanlapu ed balang nasyon tan amin na saray kailalakan, tan binaleybaley, tan salita” ya aromog a mansibek lapud saray makapadimlan bengatla ya anengneng dan nagagawa ed Kakristianoan. (Apocalipsis 7:9; Ezequiel 9:4) Saraya, met, so aktibon mangiyaabawag ed maong a balita, ya uusaren daray masamit, mananam iran salita diad paneskribe ed alay abig a probisyon nen Jehova parad saray kinmarneron Kristiano. (Salmo 37:11, 29; Colosas 4:6) Balet parad saray kakabusol et mauges iyan balita. Akin? Kabaliksan na satan a say sisteman panmamatalkan da—tan angitarok ni ingen na temporaryon inkapenek da—so nepeg a naandi. Parad sikara, say maong a balita et mankabaliksan na kadederal.—Filipos 1:27, 28; ikompara so Deuteronomio 28:15; 2 Corinto 2:15, 16.
[Saray litrato ed pahina 160]
Say Juan a klase tan saray iba ra so mangiyaabawag ed masamit-tan-ampait a mensahe ed amin a katooan