Kapigan Inyanak si Jesus?

Say ebat na Biblia

Ag-ibabaga na Biblia so petsa na inkiyanak nen Jesu-Kristo, a singa ipapanengneng na sarayan reperensya:

• “Agtayo amta so tuan petsa na inkiyanak na Kristo.”​—New Catholic Encyclopedia.

• “Agtayo amta so eksakton petsa na inkiyanak na Kristo.”​—Encyclopedia of Early Christianity.

Agdirektan eebatan na Biblia so tepet ya, ‘Kapigan Inyanak si Jesus?’ balet nabasa ditan so duaran agawa ed panaon na inkiyanak to ya akakombinse ed dakel a totoo ya aliwan Disyembre 25 so inkiyanak to.

Aliwan diad panaon na winter

1. Say panagparehistro. Antis ya inyanak si Jesus, ingganggan nen Cesar Augusto ya “manparehistro so amin a totoo.” Kaukolan ya manparehistro so amin “diad dilin syudad to,” a nayarin kaukolan day manbyahe na sakey simba o masulok ni. (Lucas 2:1-3) Satan ya ganggan​—ya ginawa pian makatulong ed panagsingil na buis tan ed panagsundalo—​et seguradon agnagustoan na saray totoo kanian imposible ya puersaen ira nen Augusto ya manbyahe na arawi ed panaon na winter ta lalo ran onsyodot.

2. Saray karnero. Saray managpastol et “manaayam ed kaumaan tan sanlabin manbabantay na saray pulok da.” (Lucas 2:8) Ibabaga na libron Daily Life in the Time of Jesus ya walad paway iray pulok manlapud “samay simba antis na Paskua [sampot na Marso]” ya anggad kapegleyan na Nobyembre. Insan inyarum na satan: “Akapukok iray pulok legan na panaon na winter; kanian ipapanengneng na sayan impormasyon ya aliwan duga so ibabaga ran petsa na Krismas ed panaon na winter, ta ibabaga na Ebanghelyo ya walad uma iray managpastol.”

Diad kagapoy autumn

Sarag tayon kalkulaen so inkiyanak nen Jesus no manbilang tayo na paatras manlapud petsa na impatey to nen Paskua, Nisan 14 diad panaon na spring ed taon 33 C.E. (Juan 19:14-16) Manga 30 so taon nen Jesus nen inggapo to so talora tan kapalduan taon ya ministeryo to, kanian sikatoy inyanak sirin nen kagapoy autumn na 2 B.C.E.​—Lucas 3:23.

Akin et Disyembre 25 so Krismas?

Anggapoy ebidensya ya inyanak si Jesu-Kristo nen Disyembre 25, kanian akin et seselebraan so Krismas ed sayan petsa? Ibabaga na Encyclopædia Britannica ya nayarin pinili iya na saray lider na simbaan pian “ibansag itan ed petsa na paganon piesta na Roma parad ‘inkiyanak na agnatalo ya agew,’” ed panaon na winter solstice. Ibabaga met na The Encyclopedia Americana ya papanisiaan na dakel ya iskolar ya ginawa itan “pian mas naawat na saray pagano ya akomberte so Inkakristiano.”