TEPET NA SARAY KABATAAN
Antoy Gawaen Ko Pian Ganado Ak ya Man-ehersisyo?
Akin et kaukolan koy man-ehersisyo?
Diad arum a lugar, ngalngali anggapoy panaon na saray kabataan ya man-ehersisyo, tan makapuy so epekto na satan ed laman da. Duga sirin so ibabaga na Biblia ya “say panag-ehersisyo et makagunggona.” (1 Timoteo 4:8, paimanod leksab) Nia ray maong ya epekto to:
Balibali liknaan no man-ehersisyo ka. Legan kan mani-ehersisyo, say laman mo et mangipaway na endorphin (kemikal iraya diad utek ya gawaen to kan relaks tan maliket). Kanian ibabaga na arum ya say ehersisyo et natural ya panlaban ed depresyon.
“No ombatik ak na kabkabuasan, mas dakel so nagawaan ko ed sanagew tan mas maliket ak. Balibali agew ko.”—Regina.
Ontulong so ehersisyo pian balibali laman mo. Ombiskeg ka, mas marakep ya nengnengen so laman mo, tan mas walay kompiyansam ed sarilim.
“Sarag ko la natan so maka-samploran chin-up. Nen imbeneg a taon, agak anggan makasakey! Maliket ak ta amtak ya agko napapaulyanan so laman ko.”—Olivia.
Say ehersisyo et parukeyen toy bilay. Maabig so epekto na ehersisyo ed pusom tan balam. Ontulong so aerobics pian naiwasan so ataki ed puso, ya sakey ed saray manunan rason na ipatey.
“No regular itayon man-ehersisyo, ipapanengneng tayod Amalsa ya papablien tayo so bilay ya inter tod sikatayo.”—Jessica.
Tandaan: Talagan baleg so nitulong na ehersisyo ed laman mo, natan tan diad arapen. “Agmon balot ibagan, ‘Agak la komon nan-hiking odino binmatik,’” so imbaga na kabataan ya si Tonya. “No gagawaen koy anggaay nayarian kon man-ehersisyo, agkon balot itan pagbabawian.”
No say luganan et napaulyan, onsabi panaon ya agla itan onggana; ontan met so nagawa ed laman mo no agka man-ehersisyo
Akin et agak makakapan-ehersisyo?
Nia ray pigaran rason:
Say antam et agmo ni kaukolan so man-ehersisyo. “Iisipen na arum ya mabiskeg ira ta ugaw ni ra. No kabataan ka, say antam et agbalot onkapuy so laman mo. Isipen mo ya saray matatken labat so mansasakit.”—Sophia.
Anggapoy panaon mo. “Busy ak ya maong, kanian pati say pangan tan iyugip ko et kaukolan ko nin iyeskedyul. Pero mas mairap ya iyeskedyul so pan-ehersisyo.”—Clarissa.
Anggapoy membership mo ed gym. “Mabli bayar ed gym! Baleg so nagastos mo no ditan ka man-ehersisyo!”—Gina.
Isipen pa:
Anton talagay rason ya agka makakapan-ehersisyo? Siempre, talagan kaukolan moy mansagpot pian makapan-ehersisyo ka, pero tandaan mo ya nabawbawim so sagpot mo.
Antoy gawaen ko pian makapan-ehersisyo ak?
Nia ray pigaran suhestion:
Isip mo ya responsabilidad mon asikasoen so laman mo.—Galacia 6:5.
Agka manbabaraan. (Eclesiastes 11:4) Alimbawa, agto labay ya ibagan no anggapoy membership mo ed gym et agka la makapan-ehersisyo. Say gawam et manpili kay aktibidad ya labalabay mo tan regular mon gawaen itan.
Mantepet kad arum no antoy ehersisyo da pian makaala kay ideya.—Proverbio 20:18.
Dapat walay eskedyul mo. I-monitor moy sarilim ta iplanom no anto ni ray sarag mon gawaen.—Proverbio 21:5.
Mananap kay kaibam. No antam ya walay kaarom ya nakaibam a man-ehersisyo, mas natumbok moy eskedyul mo.—Eclesiastes 4:9, 10.
Wala ran talagay panaon ya nangirasan kan man-ehersisyo, pero agka dapat onsusuko.—Proverbio 24:10.
Magmaliw ya balanse
Bibilinen itayo na Biblia ya nepeg itayon “balanse ed saray kagagawa [tayo.]” (1 Timoteo 3:2, 11, paimanod leksab) Kanian diad panag-ehersisyo, nepeg ya balanse tayo met. No say rason ya mani-ehersisyo ka et pian labat ombalibali laman mo, ompan say pakanengneng na arum ed sika et ataptapew kan too. “Agak naguaguapoan ed laki ya balbaleg so muscle to pero agto uusaren so isip to,” so kuan na kabataan ya si Julia.
Tan agka papaimpluensyaan ed saray poster odino slogan ya ibabaga ran ayos labat ya sagaden moy laman mo ed panag-ehersisyo. Makapuy so epekto na satan tan agmo la laingen nagawaan iray “mas importantin bengatla” ed bilay.—Filipos 1:10.
Insan diad tua, ompan aliwa laingen so epekto ed sika na ontan iran poster tan slogan. Oniay imbaga na kabataan ya si Vera: “Wala ray bibii ya mangokolekta na litrato na totoo ya labay dan aligen so laman da, tan nenengnengen da iratan ya litrato no nangingirasan iran man-ehersisyo. Balet say epekto to laingen, ikokompara day laman da ed saratan ya totoo kanian nadidismaya ira. Mas marakep no say rason ya man-ehersisyo ka et lapud labay mon mabiskeg so laman mo, aliwa labat ya pian ondakep so itsuram.”