Watchtower BIBLIOTHEEK ONLINE
Watchtower
BIBLIOTHEEK ONLINE
Papiamento (Aruba)
  • BIJBEL
  • PUBLICACION
  • REUNION
  • g04 8/11 pag. 28-29
  • Observando Mundo

No tin video disponibel pa loke bo a scoge.

Sorry, nos no por a play e video.

  • Observando Mundo
  • Spierta! 2004
  • Subtema
  • Articulonan Similar
  • Celebro Sobrecarga?
  • Tin investigado ta bisa cu “hacimento di demasiado cos pareu ta mucho pisa pa e celebro”, segun e corant di Canada Toronto Star. Estudionan ta parce di indica cu ora hende ta purba haci varios cos pareu, esei ta hiba na menos eficiencia, eror y asta malesa. Por ehempel, esei kisas ta “debilita memoria, causa dolor di lomba, por pone cu un persona tin mas chens di haya grip y indigestion y asta e por causa daño na djente y carni di djente.” Estudionan di e Instituto Nacional di Salubridad di Merca ta mustra cu ora hende ta haci cierto tareanan, esei ta activa diferente parti di e celebro. Pero ora nan ta purba haci dos of mas cos pareu, manera papia na telefon cellular mientras nan ta core auto, “e celebro de echo ta cuminsa stop di funciona”, segun dr. John Sladky, un neurologo di Universidad Emory. “E celebro no solamente no por hacie, e ta nenga di hacie.” Investigadonan ta bisa cu hende tin cu baha nan speed y acepta e echo cu nan celebro no por haci tur e cosnan cu nan ta pidie haci.
  • Especienan Nobo di Pisca
  • Cientificonan cu ta studiando e trayecto di e Riu Caura di Venezuela resientemente a anuncia “descubrimento di dies especie nobo di pisca.” Entre nan tin un pisca chikito “cu un rabo cora cora”, un “catfish cu un kuif di tengla” y “un piraña cu ta come tanto fruta como carni”, segun e corant Venezolano El Universal. E area aki casi birgen ta consisti di selvanan tropical y hopi canal di awa y a keda describi como un di e luganan mas rico na diversidad biologico riba e planeta. Cientificonan ta suplicando gobierno pa proteha e area, ya cu e ta ser menasa door di agricultura, pesca, proyectonan di construccion di cas, minanan y posibel proyectonan hidroelectrico.
  • Stress den Sala di Espera
  • Confundi Encuanto Loke Ta Bon y Loke Ta Malo
  • Mester Cobra Belasting pa Entiero di Bestia di Cas?
  • Menos Accidente di Avion
  • Epsom Salt Ta Scapa Hende Mohe na Estado
  • Custumbernan di Come di Teenager
  • Observando Mundo
    Spierta! 2003
  • Belasting Ta e Prijs pa Por Tin un “Sosiedad Civilisa”?
    Spierta! 2003
Spierta! 2004
g04 8/11 pag. 28-29

Observando Mundo

Celebro Sobrecarga?

Tin investigado ta bisa cu “hacimento di demasiado cos pareu ta mucho pisa pa e celebro”, segun e corant di Canada Toronto Star. Estudionan ta parce di indica cu ora hende ta purba haci varios cos pareu, esei ta hiba na menos eficiencia, eror y asta malesa. Por ehempel, esei kisas ta “debilita memoria, causa dolor di lomba, por pone cu un persona tin mas chens di haya grip y indigestion y asta e por causa daño na djente y carni di djente.” Estudionan di e Instituto Nacional di Salubridad di Merca ta mustra cu ora hende ta haci cierto tareanan, esei ta activa diferente parti di e celebro. Pero ora nan ta purba haci dos of mas cos pareu, manera papia na telefon cellular mientras nan ta core auto, “e celebro de echo ta cuminsa stop di funciona”, segun dr. John Sladky, un neurologo di Universidad Emory. “E celebro no solamente no por hacie, e ta nenga di hacie.” Investigadonan ta bisa cu hende tin cu baha nan speed y acepta e echo cu nan celebro no por haci tur e cosnan cu nan ta pidie haci.

Especienan Nobo di Pisca

Cientificonan cu ta studiando e trayecto di e Riu Caura di Venezuela resientemente a anuncia “descubrimento di dies especie nobo di pisca.” Entre nan tin un pisca chikito “cu un rabo cora cora”, un “catfish cu un kuif di tengla” y “un piraña cu ta come tanto fruta como carni”, segun e corant Venezolano El Universal. E area aki casi birgen ta consisti di selvanan tropical y hopi canal di awa y a keda describi como un di e luganan mas rico na diversidad biologico riba e planeta. Cientificonan ta suplicando gobierno pa proteha e area, ya cu e ta ser menasa door di agricultura, pesca, proyectonan di construccion di cas, minanan y posibel proyectonan hidroelectrico.

Stress den Sala di Espera

“Pashentnan Aleman tin cu warda un promedio di 48 minuut den sala di espera prome cu nan por drenta bai serca docter. Tin di nan ta warda hopi mas largo”, segun e revista Psychologie Heute. Un estudio resien cu e Instituto pa Analisis, Consulta y Desaroyo Strategico di Administracion Empresarial a haci di 610 oficina di docter a revela “con malcontento pashentnan ta cu e situacion.” Segun e informe, clinicanan cu no a haci nada pa alivia e problema “tawatin un reduccion di 19 porshento di pashentnan regular denter di un aña.” E nivel di stress tanto serca docter como asistent tawata hopi mas halto den salanan di espera demasiado yen cu den otro oficina di docter, y e eficiencia di trabou tawata 30 porshento menos. Ademas, e asistentnan tawata haci dos biaha mas tanto eror.

Confundi Encuanto Loke Ta Bon y Loke Ta Malo

“Casi un di cada cuater Australiano a admiti cu nan ta horta cosnan manera papel cu pen di trabou”, segun e corant The Sun-Herald di Sydney. Un encuesta entre mas cu 2.000 oficinista a revela cu algun custumber cu ta comun na trabou ta entre otro di bai den informacion personal cu ta trata asunto di nan coleganan, uza Internet pa motibonan personal durante ora di trabou, baha programa for di Internet riba computer di trabou sin cu nan tin autorisacion pa esei y uza programa di computer di oficina na cas. Segun Garie Dooley, kende a supervisa e encuesta, “tin hopi hende cu claramente ta confundi encuanto loke ta bon y loke ta malo.”

Mester Cobra Belasting pa Entiero di Bestia di Cas?

E corant di Japon IHT Asahi Shimbun ta informa cu un tempel budista na Japon resientemente a entama un caso contra instancianan di belasting pasobra segun e tempel, e entradanan cu e ta ricibi di entiero, cremacion y wardamento di shinishi di bestia di cas mester tin despensacion di belasting. E oficina di belasting a argumenta cu cremacion y servicionan religioso pa bestia di cas ta constitui “negoshi a base di contract” y e wardamento di shinishi ta pone e tempel den e categoria di “negoshi di deposito.” Di otro banda, e tempel ta pretende cu “un servicio di conmemoracion ta un acto religioso, cu tin como meta pa cura e tristesa di doñonan di bestia cu ta na luto y pa consola alma di bestia”, sin e proposito di haci ganashi.

Menos Accidente di Avion

Na aña 2003 e cantidad mundial di accidentenan aereo tawata esun mas abou for di decada di 1950, tempo cu a cuminsa tene registro di esei, segun e revista Flight International. E total di 702 morto tawata e cantidad mas abou for di 1990, apesar cu di e tempo ei en adelante tawatin un aumento di 40 porshento den trafico aereo. E corant di London, Daily Telegraph, ta bisa cu un motibo duna “pa e mehoramento general den siguridad tawata un reduccion den e cantidad di incidentenan caminda eror di nabegacion a pone avion dal den tereno halto. Expertonan ta bisa cu pa un parti esaki ta debi na sistemanan nobo cu ta alerta presencia di tereno, pero nan ta bisa cu e tecnologia ‘no ta infalibel.’” Hopi avion bieu no ta ekipa cu e sistemanan ei.

Epsom Salt Ta Scapa Hende Mohe na Estado

Un terapia simpel y barata uzando e salo sulfato di magnesia hidrata (Epsom salt) por reduci cu 50 porshento e chens cu hende mohe ta haya un complicacion posiblemente fatal durante embaraso, segun The Times di London. Eclampsia, un forma peligroso di presion halto cu ta causa djimbi, ta mata tur aña rond mundo mas cu 50.000 mohe y nan yiu cu no a nace. Aunke na Merca ya pa añanan nan ta uza infuus of inyeccion cu ta contene epsom salt pa trata preeclampsia—locual por desaroya bira eclampsia si no trat’e—e terapia no a bira popular den mayoria otro pais. Pesei, un team internacional di docter na e Instituto pa Ciencia di Salu na Oxford, Inglatera, ‘a dicidi di test e beneficionan di e salo aki door di tene un prueba riba 10.000 mohe den 33 pais’, segun The Times. “Despues di tres aña nan a stop e prueba . . . mas tempran pasobra a bira bisto con efectivo e tratamento tawata: dunando sulfato di magnesia na hende mohe cu preeclampsia a reduci nan riesgo di haya djimbi cu 58 porshento. El a reduci nan riesgo di muri cu 45 porshento.” E tratamento “ta costa solamente £3 [ocho florin] pa hende mohe, locual ta hacie . . . accesibel pa mohenan di paisnan den desaroyo.”

Custumbernan di Come di Teenager

“Un cantidad alarmante di mucha mohe teenager cu ta bai scol, ta salta cuminda como cu nan ta precupa cu nan figura y nan ta desea di imita modelonan y artistanan popular”, segun un informe den Daily Telegraph di London. Un estudio di e custumbernan di come di 300.000 alumno, efectua door di e Departamento di Educacion di Salu di Scolnan di Gran Bretania a revela cu mas cu 40 porshento di hobensita di 14 y 15 aña “tawata bai scol sin desayuna. Compara cu datonan similar compila na 1984, e cantidad di mucha mohe cu ta sali cas sin come a bira casi dobel.” E cantidad di esnan cu ta salta cuminda di merdia tambe a aumenta, for di 2 porshento na 1984 te na 18 porshento na 2001. Debi na e riesgo grave cu e alumnonan por desaroya trastornonan di come manera anorexia nervosa y bulimia, autoridadnan a haci un yamada riba cabesnan di scol di mucha mohe pa vigila e peso di nan alumnonan. Mucha homber tambe ta mustrando mas interes den tene dieta. Entre nan, 31 porshento di mucha homber di 12 y 13 aña, y 25 porshento di esnan di 14 y 15 aña kier perde peso, un aumento for di respectivamente 26 y 21 porshento.

    Publicacion na Papiamento (Aruba) (2002-2024)
    Log Out
    Log In
    • Papiamento (Aruba)
    • Comparti
    • Preferencianan
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Condicionnan di Uzo
    • Maneho di Privacidad
    • Configuracion di Privacidad
    • JW.ORG
    • Log In
    Comparti