GUZOGA
1 Awa majina a ana a Isalele* anginyile gu Ejipitu nu sh’awo Yakoba. Muthu wagasue wajile nu fami yenji: 2 Ribene, Simeone, Levi nu Yuda; 3 Isakale, Zabulona nu Benjame; 4 Dane, Nefetali, Gade nu Asele; 5 Athu agasue a mu fami ya Yakoba* akhalele 70. Uvi Yozefe wakhalele udi gale gu Ejipitu. 6 Gungima Yozefe wafuile. Aphangi’enji agasue nu athu agasue a gindongo ginyi afuile nji. 7 Enya Isalele avualele ana avula, avudile muavula. Alanduile gudivudisa, abuile diago enya ngolo, azalele gifutshi giagasue.
8 Gungima, fumu muko wasendesele guhinyina Ejipitu. Fumu muene gakhalelego mujiya Yozefe. 9 Wawambelele athu enji egi: “Talenu! Enya Isalele adi gudivudisa muavula, adi nji nu ngolo jiavula gutubalega. 10 Tuaatemenenu hagula adivudisago. Gula ndo lusugu gula ita yabua, mbaadibungisa nu mbalagaji jietu ha gutuluisa, gungima mbaaya gawo.”
11 Hene enya Ejipitu atombele mafumu ha guhana enya Isalele midimo yakola mukunda nu guamonesa lamba. Enya Isalele atungidile nji Farao membo a Phitome nu Ramesese ha gubambela ima ya gudia. 12 Uvi hakhalele ene mumonesa enya Isalele lamba, enya Isalele akhalele muvula luko muavula, akhalele mumuangana mu gifutshi. Hene enya Ejipitu asendesele guavila woma wavula. 13 Gishina giene enya Ejipitu akhalele mutshitshisa enya Isalele midimo yakola gifua ahiga. 14 A amonesele lamba diakola diago luholo a ahanele midimo ya gufutula mavu nu gulonda babrike, nu midimo iko yakola ya gudima mahia. Yadiago, a atshitshishile midimo yakola ya maluholo agasue nu shidi yagasue.
15 Gungima fumu wa gu Ejipitu watele maga nu Shifela nu Phuwa, akhetu mbadi a enya Hebelu anyi akhalele mukuatesa akhetu ako ha guvuala. 16 Waawambelele egi: “Tangua mudi mukuatesa akhetu a enya Hebelu ha guvuala, talenu gula muamona mona wa yala, mushiyenu; uvi gula udi mona wa mukhetu, mubembenu nu monyo.” 17 Uvi akhetu ene atumagelego ndaga jiawambelele fumu wa gu Ejipitu handaga akhalele muvuila Nzambi wa giamatshidia woma. Hene abembele ana a mala nu monyo. 18 Gungima, fumu wa gu Ejipitu watamegene akhetu ene, waahudile egi: “Mukunda natshi mudi mubemba ana a mala nu monyo?” 19 Ene amuvutudile egi: “Akhetu a enya Hebelu ashigo gifua akhetu a gu Ejipitu, handaga adi nu ngolo jiavula, ana diangela guvuala gutuama egi tuhete ha guakuatesa.”
20 Nzambi wakuatesele akhetu ene. Hene enya Isalele alanduile gudivudisa, abuile nji nu ngolo jiavula. 21 Luholo akhetu ene akhalele muvuila Nzambi wa giamatshidia woma, waahanele ana avula. 22 Gungima Farao wawambelele athu enji agasue egi: “Ana a mala agasue a enya Hebelu mudi naye guabishila mu muta wa Nile, uvi ana a akhetu agasue mudi naye guabemba nu monyo.”
2 Mu tangua diene, yala mumoshi wa mu giphuta gia Levi wazudile mona wa mukhetu wa mu giphuta gia Levi mu ulo. 2 Mukhetu muene wamitshile vumo, wavualele mona wa yala. Tangua diamonele egi mona muene wakhalele wabonga, wamusuegele mbeji thathu. 3 Hamonele muene egi gashigo luko nu luholo lua gumusuega, wazanguile musanda* walondewe nu papirise, wawukungile gudro nu uhafu, wambile mona mukatshi, gungima wahagele musanda wene mukatshi dia matetete* gu khulo ya muta wa Nile. 4 Uvi phangi’enji wa mukhetu wamaganele ndambu gualeha ha gutala gula itshi iza mubuila mona muene.
5 Gungima, mun’a Farao wa mukhetu wabulumugile gu muta wa Nile ha guya muzua meya. Enya mudimo enji a akhetu akhalele muwenda mu khulo ya Nile. Wamonele musanda hakatshi dia matetete,* hene watumine muenya mudimo wenji mumoshi ha guya guwuzula. 6 Tangua diakangudile muene musanda wene, wamonele mona wa yala wakhalele mudila. Wamuvuidile khenda, wazuelele egi: “Mona owu udi mun’a enya Hebelu.” 7 Gungima, phangi’a mona muene wawambelele mun’a Farao egi: “Watshigina nguye ngugutamegele mukhetu mumoshi wa muenya Hebelu hagula aze akhale guguwamuesela mona owu ba?” 8 Mun’a Farao wamuwambelele egi: “Ayi, nda.” Mona muene wa mukhetu wayile mbala imoshi, watamegele gin’a mona. 9 Mun’a Farao wamuwambelele egi: “Zangula mona owu uye n’enji, ukhale gunguwamuesela n’enji, ame mbangugufuta.” Hene mukhetu muene wazanguile mona, wayile n’enji ha gumuwamuesa. 10 Tangua diakudile mona muene, gin’a mona wayile n’enji gudi mun’a Farao. Mun’a Farao wamubuishile mun’enji, wamuhanele jina egi Moize,* wazuelele egi: “Idi handaga ngamunonele mu muta.”
11 Tangua diakudile Moize,* lusugu lumoshi wayile mutala aphangi’enji, wamonele midimo yakola akhalele mukalagala. Wamonele muenya Ejipitu mumoshi mubeta phangi’enji wa muenya Hebelu. 12 Watalele khanda nu khanda, gamonelego nga muthu, hene washiyile muenya Ejipitu muene, wamuvumbigile mu gishegele.
13 Uvi mu lusugu lualanduile, wazogele, wamonele enya Hebelu muyadi akhalele mulua. Wahudile muenya Hebelu wakhalele nu gubola egi: “Mukunda natshi udi mubeta phangi’aye?” 14 Muenya Hebelu munu wakhalele muluisa muko wamuvutudile egi: “Nanyi waguhagi fumu nga nzuji mukatshi dietu? Udi mutshigina gungushiya gifua luholo washiyi muenya Ejipitu ba?” Havile Moize ngenyi, wavile woma, wazuelele egi: “Yadiago, athu ajiyi gale ndaga yene!”
15 Gungima, Farao wavile ndaga yene, wakambele luholo lua gushiya Moize. Uvi Moize walengele, wayile gualeha nu Farao mu gifutshi gia enya Madiana ha gukhala guene. Tangua diahetele muene guene, wakhalele hashi hehi nu wina wa meya 16 Nganga-nzambi mumoshi wa gu Madiana wakhalele nu ana a akhetu sambadi. Ana a akhetu ene ayile muthaha meya ha guzalesa inuino ya shitu hagula anuise shitu jia sh’awo. 17 Uvi abambi a shitu a akayele gifua luholo ana guakaya gale. Hene Moize wazugile, waakuatesele,* wanuishile shitu jiawo meya. 18 Tangua avutugile gudi sh’awo Rewele,* waahudile egi: “Luholo lutshi mangino muavutuga mu phushi?” 19 Ene amuvutudile egi: “Muenya Ejipitu mumoshi watuhuluisa ha mago a abambi a imeme, muene watuthahela meya nu wanuishi shitu jietu.” 20 Rewele wawambelele an’enji a akhetu egi: “Muthu muene udi gui? Mukunda natshi muatunyi guza n’enji haha? Ndenu mumutamege aze tudie n’enji.” 21 Gungima, Moize watshiginyile gukhala gumbo dia Rewele. Rewele wamuhanele mun’enji Sefora mu ulo. 22 Gungima Sefora wavualele mona wa yala, Moize wamuhanele jina egi Gershome,* handaga wazuelele egi: “Ngabua ngenji mu gifutshi giangane.”
23 Ivo yavula gungima, fumu wa gu Ejipitu wafuile. Uvi enya Isalele alanduile gudila nu gumona lamba mukunda nu uhiga. Gudila guawo ha gutoga ukuateshi guakandugile uu nu gudi Nzambi wa giamatshidia. 24 Gungima Nzambi wavile gudila guawo, wawungulugile gikotelo giakotele muene nu Abalahama nu Izake nu Yakoba. 25 Nzambi wamonele malamba a enya Isalele, wavuile nji gudila guawo.
3 Moize wabuile mubambi wa imeme ya giwaji gienji Yetro, nganga-nzambi wa gu Madiana. Hakhalele muene mutuameza imeme mu mavu a luselenga gu khanda ya mayilo a kumbi, wahetele gu Horebe, mulundu wa Nzambi wa giamatshidia. 2 Gungima, muanjelo wa Yehowa wamonegele gudi muene mu dimi dia tshuya mukatshi dia gamutshi gakhalele mulema. Moize watalele, wamonele egi gamutshi gene gakhalele mulema uvi gakhalelego muhia. 3 Hene Moize wazuelele egi: “Ngusuene gale hehi nguteme gutala ndaga eyi ya gushimana, hagula ngumone mukunda natshi gamutshi gene gashigo muhia tshuya. 4 Tangua diamonele Yehowa egi Moize wakhalele musuena ha gutala, wamutamegele hakatshi dia gamutshi gene egi: “Moize! Moize!” Muene watayele egi: “Ame owu.” 5 Nzambi wamuwambelele egi: “Usuenyigo luko. Katula saphata jiaye handaga fundo udi wagumagana didi fundo dia gijila.”
6 Wamuwambelele luko egi: “Ame Nzambi wa sh’aye, Nzambi wa Abalahama, Nzambi wa Izake, Nzambi wa Yakoba.” Gungima Moize watshuigile phala yenji handaga wakhalele muvua woma ha gutala Nzambi wa giamatshidia. 7 Yehowa wazuelele luko egi: “Yadiago ngamona malamba a athu ami adi gu Ejipitu; ngavua nji gudila guawo luholo mafumu adi guaatshitshisa midimo gu ngolo. Ngudi mujiya muabonga lamba diawo. 8 Ngudi mubulumuga ha guahuluisa ha mago a enya Ejipitu ha guazola mu gifutshi ginyi hagula nguatuale mu gifutshi giabonga nu giakoma, gifutshi giazala pha nu miliki* nu wigi, mu mavu a enya Kanana nu enya Hete nu enya Amole nu enya Phelese nu enya Hivi nu enya Yebuse. 9 Tala! Gudila gua enya Isalele guaheta uu nu gudi ame. Ngudi mumona nji luholo enya Ejipitu adi guamonesa lamba. 10 Henyaha tegelela, ngudi gugutuma gudi Farao hagula uzole athu ami enya Isalele gu Ejipitu.”
11 Uvi Moize wawambelele Nzambi wa giamatshidia egi: “Ame ngudi nanyi hagula nguye gudi Farao ha guzola enya Isalele gu Ejipitu?” 12 Nzambi wamuvutudile egi: “Mbangukhala n’aye. Hagula ujiye egi ame ngagutuma, ngudi guguhana gijiyishilo egi: Tangua mbawuzola enya Isalele gu Ejipitu, mbamukombelela Nzambi wa giamatshidia ha mulundu owu.”
13 Uvi Moize wawambelele Nzambi wa giamatshidia egi: “Tangiza gale egi ngaya gudi enya Isalele, ngawambela egi, ‘Nzambi wa akhakh’enu wangutuma gudi enue.’ Gula ene anguhula egi, ‘Jina dienji nanyi?’ Itshi mbanguawambela?” 14 Nzambi wawambelele Moize egi: “Mbangubua Yagasue Ngatshigina Gubua.”* Wamulezele luko egi: “Wambela enya Isalele egi, ‘Muthu wana tamegewa egi Mbangubua Yagasue Ngatshigina Gubua wangutuma gudi enue.’” 15 Gungima Nzambi wawambelele luko Moize egi:
“Wambela enya Isalele egi, ‘Yehowa Nzambi wa akhakha enu, Nzambi wa Abalahama, Nzambi wa Izake nu Nzambi wa Yakoba wangutuma gudi enue.’ Diene jina diami ivo nu ivo. Athu a indongo yagasue mbaangujiya mu jina edi. 16 Henyaha nda ubungise akulu a enya Isalele waawambele egi, ‘Yehowa Nzambi wa akhakha enu, Nzambi wa Abalahama, Nzambi wa Izake nu Nzambi wa Yakoba wamonega gudi eme, wazuedi egi: “Ngamona diago malamba enu; ngamona nji ndaga enya Ejipitu adi gumikalagala. 17 Gishina giene ngudi gumilaya egi mbangumikatula mu lamba didi gumimonesa enya Ejipitu, mbangumituala mu gifutshi gia enya Kanana nu gia enya Hete, enya Amole, enya Phelese, enya Hivi nu gia enya Yebuse, gifutshi giazala pha nu miliki nu wigi.”’
18 “Ene mbaaguvuila; aye nu akulu a enya Isalele ndenu gudi fumu wa enya Ejipitu, muwambelenu egi: ‘Yehowa Nzambi wa enya Hebelu wazuedi nu esue. Tuabuba tuhane njila tuwende masugu thathu mu mavu a luselenga ha guya muhana Yehowa Nzambi wetu milambu.’ 19 Uvi ngudi mujiya muabonga egi fumu wa gu Ejipitu mbagashigo gumibemba ha guya. Mbawumibemba ha guya phamba gula koko dimoshi dia ngolo diamushinjiga ha guyitshita. 20 Mbangusununa koko diami ha guhana enya Ejipitu ndola mu ndaga jiagasue jia gushimana mbangukalagala mukatshi diawo. Gungima muene mbawumibemba ha guya. 21 Mbangutshita yagasue hagula enya Ejipitu amimonesele gisemo. Ngenyi tangua mbamuzuga ha guya, mbamushigo muya mago a githuhu. 22 Mukhetu wagasue udi naye gutoga milele nu ima iko yalondowe nu utadi wa siliva nu wolo, gudi mukhetu ana khala n’enji hehi nu gudi mukhetu ana khala n’enji inzo imoshi. Mbamusudiga an’enu a mala nu a akhetu ima yene. Mudi naye guzula enya Ejipitu ima yawo yagasue.”
4 Uvi Moize wawambelele Nzambi egi: “Henyaha itshi mbangukalagala gula ene atuna gawo gungutegelela, nga ndo atuna guvua mbimbi yami, handaga mbaazuela egi, ‘Yehowa gamonegelego gudi aye.’” 2 Yehowa wamuwambelele egi: “Itshi udi nayo ha mago?” Muene wamuvutudile egi: “Ngudi nu muhango.” 3 Nzambi wamuwambelele egi: “Umbe hashi.” Moize wawumbile hashi, muhango wene wabuile nyoga. Gungima walengele nyoga yene. 4 Uvi Yehowa wawambelele Moize egi: “Sununa koko diaye uyikuate gu ngonzo.” Moize wasunuine koko dienji, wayikuatele, nyoga yene yabalumugile luko muhango ha koko dienji. 5 Gungima Nzambi wamuwambelele egi: “Tshita ngenyi hagula enya Isalele atshigine egi Yehowa Nzambi wa akhakh’awo, Nzambi wa Abalahama, Nzambi wa Izake nu Nzambi wa Yakoba wamonega gudi aye.”
6 Yehowa wamuwambelele luko egi: “Nginyisa koko diaye moshi’a mulele waye wa holu.” Moize wanginyishile koko dienji moshi’a mulele. Hazolele muene koko diene, diakhalele dia guzala nu hute, diabuile diaphelegeta gifua neje! 7 Gungima wamuwambelele egi: “Vutula koko diaye moshi’a mulele waye wa holu.” Moize wavutudile koko dienji moshi’a mulele. Hazolele muene koko diene, diakhalelego luko nu hute, diavutugile gifua luholo diakhalele thomo! 8 Nzambi wazuelele egi: “Gula ene atuna gugutegelela nga ndo atshiginyilego ndaga ya thomo ya gushimana mbawukalagala, mbaagutshigina diago mukunda nu ndaga ya mbadi mbawutshita. 9 Uvi gula ene atshiginyilego mukunda nu ndaga mbadi jia gushimana mbawukalagala nu atuna gugutegelela, mbawuzula meya mu muta wa Nile ha guabundula mu mavu a gimigina. Meya ene mbaabalumuga mahatshi mu mavu.
10 Moize wawambelele Yehowa egi: “Ngabuba Yehowa, sendese mualeha uu nu henyaha udi muzuela nu muenya mudimo waye, ngana khalago nu ludimi lua leluga.* Ngana gukukuma, ngudi nji nu ludimi luanema.” 11 Yehowa wamuvutudile egi: “Nanyi wahanele muthu kano? Nanyi wana buisa muthu gatabu* nga gifua matshui nga gifofo? Nanyi wana kuatesa muthu ha gumona muabonga? Ishigo ame Yehowa ba? 12 Henyaha nda, mbangukhala n’aye tangua mbawuzuela.* Mbangugulongesa nji ndaga udi naye guzuela.” 13 Uvi Moize wazuelele egi: “Ngabuba Yehowa, tuma gaye muthu muko yonu watshigina gutuma.” 14 Yehowa wavidile Moize khabu, wamuwambelele egi: “Phangi’aye Alona muenya Levi gashigo guene ba? Ngudi mujiya egi wana zuela muabonga. Henyaha udi mu njila, udi muza ha gugutagana. Tangua mbaagumona, mbawusuanguluga. 15 Udi naye gumuwambela ndaga jidi naye guzuela muene. Mbangukhala nu aye nu phangi’aye tangua mbamuzuela. Mbangumilongesa ndaga mudi naye gukalagala. 16 Muene mbawuzuela nu athu ha fundo diaye. Mbawukhala muzueledi waye, uvi aye mbawukhala gifua Nzambi wenji.* 17 Mbawuzangula muhango owu ha koko diaye, mbawugukuatesa ha gukalagala ndaga jia gushimana.”
18 Hene Moize wavutugile gudi giwaji gienji Yetro, wamuwambelele egi: “Ngudi mutshigina guvutuga gu Ejipitu ha gujiya gula aphangi’ami adi guene awa gawo nu monyo.” Yetro wamuvutudile egi: “Nda mu guhuima.” 19 Gungima Yehowa wawambelele Moize gu Madiana egi: “Vutuga gu Ejipitu handaga athu agasue anyi akhalele mukamba gugushiya,* afile gale.”
20 Moize wazanguile mukaji’enji nu an’enji a mala, waanginyishile ha phunda, asendesele guvutuga gu Ejipitu. Wazanguile nji muhango wa Nzambi wa giamatshidia ha koko dienji. 21 Gungima, Yehowa wawambelele Moize egi: “Tangua mbawuvutuga gu Ejipitu, tshita yagasue ha gukalagala ndaga jiagasue jia gushimana ngaguhanele ngolo ha gutshita gutuama dia Farao. Uvi ame mbangukolesa mutshima wenji hagula gabembigo enya Isalele ha guya. 22 Udi naye guwambela Farao egi, ‘Yehowa udi muzuela egi: “Isalele udi mun’ami wa somi. 23 Ngudi guguwambela egi bemba mun’ami hagula aye angukombelele. Uvi gula watuna gumubemba, mbangushiya mun’aye wa somi.”’”
24 Hakhalele ene mu njila ha fundo diabandele ene, Yehowa wajile ha gumutagana, wakhalele mutshigina gumushiya. 25 Uvi Sefora wazanguile gaseso ga mazo,* wambile mun’enji wa yala gu mukanda. Watshitshile yagasue hagula gilema gia muila wa uyala wa mun’enji gikuate malu enji. Gungima wazuelele egi: “Ngatshita ngenyi handaga udi mulumi’ami wa mahatshi.” 26 Hene Nzambi wamubembele. Sefora wazuelele egi “mulumi’ami wa mahatshi,” handaga wambile mun’enji gu mukanda mu tangua dinyi.
27 Gungima Yehowa wawambelele Alona egi: “Nda mu mavu a luselenga ha gutagana nu Moize.” Hene Alona wayile, wataganele nu Moize gu mulundu wa Nzambi wa giamatshidia, wamuhanele beze ha gumumenega. 28 Moize wawambelele Alona ndaga jiagasue jiamulezele Yehowa, yago wamutumine. Wamuwambelele nji ndaga jiagasue jia gushimana jiamulezele Nzambi ha gukalagala. 29 Gungima, Moize nu Alona ayile, abungishile akulu agasue a enya Isalele. 30 Alona wawambelele akulu ndaga jiagasue Yehowa wawambelele Moize. Gungima, wakalegele ndaga jia gushimana gutuama dia enya Isalele. 31 Enya Isalele atshiginyile ndaga jiazuelele Moize. Tangua avile egi Yehowa wakhalele gudisagesa mukunda nu ene nu wamonele malamba awo, afugamele, ashiwugile phala mu mavu.
5 Gungima, Moize nu Alona ayile gudi Farao, amuwambelele egi: “Yehowa Nzambi wa Isalele wazuela egi, ‘Bemba athu ami aye hagula angukalegele wano mu mavu a luselenga.’” 2 Uvi Farao waavutudile egi: “Yehowa udi nanyi hagula ngumutumagele ha gubemba enya Isalele ha guya? Ngushigo mujiya Yehowa nga hazonda; mbangushigo nji mubemba enya Isalele ha guya.” 3 Uvi ene amuwambelele egi: “Nzambi wa enya Hebelu wazuedi nu esue. Tuabuba, tudi mutshigina guya mu masugu thathu mu mavu a luselenga ha guhana Yehowa Nzambi wetu milambu. Gula ndo, muene mbawututumina misongo nga ndo mbawutushiya gu phogo ya khusa.” 4 Fumu wa gu Ejipitu waavutudile egi: “Moize nu Alona, mukunda natshi mudi mukanga enya Isalele njila ha gukalagala mudimo? Vutugenu gu mudimo!”* 5 Farao waawambelele luko egi: “Enue hakhenu mudi mumona egi athu awa adi avula, uvi mudi mutshigina egi abembe gutshita mudimo wawo.”
6 Mu lusugu luene, Farao wawambelele tuphita tuenji tua mudimo nu enya Isalele akhalele mutuameza midimo egi: 7 “Muhanyigo luko athu muangu ha gukalegela babrike. Abembenu ene hakhawo aye adikambele nawo. 8 Uvi mushigo naye guzondesa guvula gua babrike adi naye gulonda. Adi naye gulonda guvula gua babrike akhalele mutshita thomo. Adi imonya, gishina giene adi mukaluga egi: ‘Tudi mutshigina guya, tudi mutshigina guhana Nzambi wetu milambu!’ 9 Atshitshisenu midimo yakola. Ahanenu midimo yavula hagula ahetshigo tangua dia gutegelela mbimbi jia mambo.”
10 Tuphita nu enya Isalele anyi akhalele mutuameza midimo, ayile, awambelele enya Isalele egi: “Farao wazuela egi, ‘Mbangushigo gumihana luko muangu. 11 Enue hakhenu ndenu mudikambele muangu fundo muajiya guwuheta. Uvi jiyenu egi tushigo muzondesa guvula gua babrike mudi naye gulonda.’” 12 Hene enya Isalele adimuangele mu gifutshi giagasue gia Ejipitu ha gukamba muangu.* 13 Tuphita tua mudimo tuakhalele guawambela mbala jiavula egi: “Lusugu nu lusugu muthu wagasue mukatshi dienu udi naye gulonda babrike guvula gumoshi nu anyi akhalele muene mulonda tangua akhalele gumihana muangu.” 14 Luko, tuphita tua midimo tua Farao tuabetele enya Isalele atombele ene ha gutuameza midimo. A ahudile egi: “Mukunda natshi muatageneselego guvula gua babrike gifua luholo muana tshita gale? Hamene muatageneselego, mangino nji muatshita luko ngenyi.”
15 Enya Isalele anyi atombewe ha gutuameza midimo ayile mudidila Farao egi: “Mukunda natshi udi mukalegela enya mudimo aye ndaga jia luholo elu? 16 Ashigo gutuhana muangu, uvi adi gutuwambela egi, ‘Londenu babrike!’ Athu aye ene adi mu gubola, uvi adi gutubeta.” 17 Farao waawambelele egi: “Mudi imonya, mudi diago imonya! Gishina giene mudi muzuela egi, ‘Tudi mutshigina guya, tudi mutshigina guhana Yehowa milambu.’ 18 Vutugenu gu mudimo; mbaashigo gumihana luko muangu, uvi mudi naye gulandula gulonda babrike mu guvula muana tshita gale.”
19 Hene enya Isalele atombewe ha gutuameza midimo amonele egi akhalele mu lamba diakola diago mukunda nu mukhuala wahanele Farao egi: “Mushigo naye guazondesela guvula gua babrike adi naye gutshita lusugu nu lusugu.” 20 Hazogele ene gumbo dia Farao, ataganele nu Moize nu Alona, akhalele guanengena. 21 Awambelele Moize nu Alona egi: “Yehowa atale milonga eyi muatukambela, amisophese handaga gula Farao nu enya mudimo enji adi gutumonesa lamba idi mukunda nu enue.* Enue muahaga phogo ya khusa ha mago awo hagula atushiye.” 22 Gungima Moize wawambelele Yehowa egi: “Yehowa, mukunda natshi wamonesa athu awa lamba? Mukunda natshi wangutumine haha? 23 Sendese lusugu ngayile mumona Farao ha gumuwambela mu jina diaye, muene udi mumonesa luko enya Isalele lamba diavula, uvi aye nu gutshita ndo nga ndaga imoshi ha guahuluisa.”
6 Gungima Yehowa wawambelele Moize egi: “Henyaha uza mumona ndaga nguza mutshita Farao. Mu ngolo jiami, mbangumushinjiga ha gubemba enya Isalele ha guya. Tangua mbadimona muene ngolo jiami, mbawaakaya mu gifutshi gienji.”
2 Nzambi wawambelele luko Moize egi: “Ame ngudi Yehowa. 3 Tangua ngakhalele gudimonesa gudi Abalahama nu Izake nu Yakoba, ngakhalele gudimonesa gifua Nzambi wa Ngolo Jiagasue. Uvi ngadijiyishilego gudi ene mu jina diami dia Yehowa. 4 Ngakotele nawo nji gikotelo ha guahana gifutshi gia Kanana, gifutshi ginyi akhalele gifua ngenji. 5 Henyaha ngavua gudila gua enya Isalele luholo enya Ejipitu a abuisa ahiga; ngawunguluga nji gikotelo giami.
6 “Gishina giene wambela enya Isalele egi: ‘Ame ngudi Yehowa, mbangumihuluisa gu midimo yakola idi gumihana enya Ejipitu. Mbangumikatula mu uhiga, mbangumihuluisa nu koko diami dia ngolo ha guhana ndola jiakola gudi enya Ejipitu. 7 Ame mbangumizula gifua athu ami, mbangukhala nji Nzambi wenu. Enue mbamujiya diago egi ame Yehowa Nzambi wenu wamikatuile gu midimo yakola gu Ejipitu. 8 Mbanguminginyisa mu gifutshi ngadilogele* ha guhana Abalahama nu Izake nu Yakoba. Mbangumihana gifutshi giene, mbagibua gienu. Ame Yehowa ngazuela.’”
9 Gungima Moize wawambelele enya Isalele ndaga jiene. Uvi amuvidilego handaga akhalele alebi gale muila nu akhalele mumona lamba diakola mukunda nu uhiga.
10 Gungima Yehowa wawambelele Moize egi: 11 “Nda uwambele Farao, fumu wa gu Ejipitu egi abembe enya Isalele ha guzoga mu gifutshi gienji.” 12 Uvi Moize wawambelele Yehowa egi: “Ame ngana zuela mu lamba;* enya Isalele atunyi gunguvuila, luholo lutshi giwa Farao mbawunguvuila?” 13 Uvi Yehowa wawambelele luko Moize nu Alona ndaga adi naye guwambela enya Isalele nu Farao fumu wa gu Ejipitu, ha guzola enya Isalele gu Ejipitu.
14 Awa majina a mafumu a iphuta ya enya Isalele: Ribene, mona wa somi wa Isalele, an’enji a mala akhalele Hanoka, Phalu, Heselona nu Kalemi. Ene akhalele enya giphuta gia Ribene.
15 Ana a Simeone a mala akhalele: Yemuele, Yamine, Ohade, Yakine, Sohale, nu Shaula yonu gavualele nu mukhetu wa gu Kanana. Ene akhalele enya giphuta gia Simeone.
16 Awa majina a ana a Levi a mala gifua muakhalele fami jiawo: Geleshona, Kehate nu Melali. Levi wajingile ivo 137.
17 Awa majina a ana a Geleshona a mala: Libeni nu Shimeyi, gifua muakhalele fami jiawo.
18 Awa majina a ana a Kehate a mala: Amerame, Yisehale, Hebrone nu Uziele. Kehate wajingile ivo 133.
19 Ana a Melali a mala akhalele: Mali nu Mushi.
Athu awa ene akhalele enya giphuta gia Levi gifua muakhalele fami jiawo.
20 Gungima Amerame wadizudile mu ulo nu sh’enji wa mukhetu Yokebede; wavualele n’enji ana mala mbadi: Alona nu Moize. Gungima Amerame wajingile ivo 137.
21 Ana a Yisehale a mala akhalele Kora, Nefege nu Zikri.
22 Ana a Uziele a mala akhalele Mishaele, Elisafana nu Siteli.
23 Alona wadizudile mu ulo nu Elisheba, mun’a Aminadaba, galenge ga Nashona. Elisheba wavualele nenji Nadabe nu Abihu nu Eleazale nu Itamale.
24 Ana a mala a Kora akhalele Asile, Elekana, nu Abiasafe. Athu awa ene akhalele enya fami ya Kora.
25 Eleazale mun’a Alona wadizudile mu ulo nu mun’a Phutiyele; wavualele nenji Fineyase.
Athu awa ene akhalele mafumu a fami jia enya giphuta gia Levi, gifua muakhalele fami jiawo.
26 Athu awa Moize nu Alona ene Yehowa wawambelele egi: “Zolenu enya Isalele gu Ejipitu mu mahunji.”* 27 Ene nji ayile muwambela Farao fumu wa gu Ejipitu ha gubemba enya Isalele ha guzoga gu Ejipitu.
28 Lusugu luatele Yehowa maga nu Moize gu Ejipitu, 29 Yehowa wamuwambelele egi: “Ame Yehowa. Wambela Farao, fumu wa gu Ejipitu ndaga jiagasue ngudi guguwambela.” 30 Moize wavutudile Yehowa egi: “Ame nganago guzuela muabonga,* luholo lutshi giwa Farao mbawunguvuila?”
7 Gungima Yehowa wawambelele Moize egi: “Tala, ngudi gugubuisa gifua Nzambi* mukunda nu Farao. Phangi’aye Alona mbawubua profete waye. 2 Udi naye guwambela Alona ndaga jiagasue mbangugudijiga. Alona mbawujiwambela Farao; ngenyi muene mbawubemba enya Isalele ha gukatuga mu mavu enji. 3 Uvi ame mbangubemba egi Farao akolese mutshima wenji. Mbangukalagala nji ndaga jiavula jia gushimana gu Ejipitu. 4 Uvi Farao mbagashigo gumivuila. Mbangukalegela ngolo jiami ha guluisa enya Ejipitu,* mbanguhana enya Ejipitu ndola jiakola ha guzola athu ami avula* enya Isalele adi guene. 5 Enya Ejipitu mbaajiya diago egi ngudi Yehowa tangua mbangusununa koko diami ha gualuisa nu tangua mbanguzola enya Isalele mukatshi diawo.” 6 Moize nu Alona atshitshile ndaga jiagasue jiaawambelele Yehowa. Atshitshile diago gifua luholo luaawambele muene. 7 Tangua Moize nu Alona atele maga nu Farao, Moize wakhalele nu ivo 80 uvi Alona wakhalele nu ivo 83.
8 Gungima Yehowa wawambelele Moize nu Alona egi: 9 “Gula Farao wamiwambela egi, ‘Kalagalenu ndaga ya gushimana,’ aye Moize mbawuwambela Alona egi, ‘Zangula muhango waye ubishile hashi gutuama dia Farao.’ Muhango wene mbawubua nyoga yakoma.” 10 Gungima Moize nu Alona anginyile gumbo dia Farao, akalegele ndaga jiagasue gifua luholo luawambelele Yehowa. Alona wabishidile muhango wenji gutuama dia Farao nu enya mudimo enji, muhango wene wabuile nyoga yakoma. 11 Uvi Farao watamegene enya ndunge nu nganga. Nganga-ngombo jia gu Ejipitu jiakalegele nji ndaga ya luholo lumoshi nu wanga wawo.* 12 Muthu wagasue mukatshi diawo wabishidile muhango wenji hashi, mihango yene yagasue yabuile nyoga jiakoma. Uvi muhango wa Alona waminyine mihango yawo. 13 Uvi Farao wakolesele mutshima wenji, gavidilego Moize nu Alona gifua luholo luazuelele Yehowa.
14 Gungima Yehowa wawambelele Moize egi: “Farao udi nu mutshima wakola, watuna gubemba enya Isalele ha guya. 15 Hamene mu gimenegena nda udimone nu Farao, muene mbawuzoga ha guya gu Muta wa Nile; udi naye gumagana gu khulo ya muta wa Nile ha gutagana nenji. Zangula muhango waye wunu wabalumugile nyoga, nda nawo ha mago. 16 Muwambele egi, ‘Yehowa Nzambi wa enya Hebelu wangutumi gudi aye ha guguwambela egi: “Bemba athu ami aye angukombelele mu mavu a luselenga,” uvi uu nu luenyelu aye watuna gumutumagela. 17 Gishina giene Yehowa udi muzuela egi: “Mu ndaga eyi, mbawujiya egi ngudi Yehowa. Ngudi mubeta meya a Muta wa Nile nu muhango wami. Meya ene adi mubua mahatshi. 18 Jishui jia mu muta wa Nile mbajifua; meya a muta wa Nile mbaazola nji vumba diabola. Enya gu Ejipitu mbaashigo munua luko meya a muta wene.”’”
19 Gungima Yehowa wawambelele Moize egi: “Wambela Alona egi, ‘Sununa muhango waye gu khanda ya meya agasue a gu Ejipitu, mu mita yakoma nu mu tumita tuazonda,* nu mu mazanga a meya,* nu mu meya adi mu mafundo agasue ana bambela meya. Meya ene agasue mbaabua mahatshi.’ Mahatshi mbaakhala mu gifutshi giagasue gia Ejipitu uu nu mu mabungu a mitshi nu mabungu a maseso.” 20 Mbala imoshi Moize nu Alona atshitshile ndaga jiawambelele Yehowa. Alona wasunuine muhango wenji, wabetele meya a Muta wa Nile ha meso a Farao nu enya mudimo enji. Meya agasue a muta wa Nile abuile mahatshi. 21 Jishui jiakhalele mu muta wa Nile jiafuile. Muta wene wasendesele guzola vumba dianukha. Enya Ejipitu akhalelego nu luholo lua gunua meya a muta wa Nile. Mahatshi azalele mu gifutshi giagasue gia Ejipitu.
22 Nganga-ngombo jia gu Ejipitu jiatshitshile nji luholo lumoshi nu wanga wawo. Hene Farao wakolesele mutshima wenji, gavidilego Moize nu Alona gifua muazuelele Yehowa. 23 Gungima Farao wavutugile gumbo dienji, gamonelego ndaga yene gifua mulonga. 24 Enya Ejipitu agasue ahagele* mawina gu khulo ya muta wa Nile ha gukamba meya a gunua, handaga akhalelego nu luholo lua gunua luko meya a muta wene. 25 Sendese tangua Yehowa wabuishile meya a muta wa Nile mahatshi, masugu sambadi abalegele.
8 Yehowa wawambelele Moize egi: “Nda gudi Farao, muwambele egi: ‘Yehowa udi muzuela egi: “Bemba athu ami aye angukombelele. 2 Uvi gula watuna guabemba ha guya, mbanguzalesa gifutshi giaye giagasue nu minonge. 3 Minonge yene mbayizala mu muta wa Nile, mbayizoga, mbayingina monzo yaye, nu gu sugu yaye, nu ha gitanda giaye. Mbayingina nji mu jinzo jia enya mudimo waye, nu jia athu aye, nu mu mafundo* aye a guwetshiela mapha, nu mu ima iko uu nu mu ima* yaye ya gulondela pate. 4 Minonge mbayiminginyila nu aye nu athu aye nu enya mudimo aye agasue.”’”
5 Gungima Yehowa wawambelele Moize egi: “Wambela Alona egi: ‘Zangula muhango waye, uwusunune gu khanda ya mita yakoma ya gu Ejipitu nu mu tumita tuazonda* nu mu mazanga a meya. Zola minonge mu mita yene hagula ingine mu gifutshi gia Ejipitu.’” 6 Alona wasunuine muhango wenji gu khanda ya mita yagasue ya gu Ejipitu; minonge yazogele yazalele mu gifutshi giagasue. 7 Uvi nganga-ngombo jiatshitshile nji ndaga ya luholo lumoshi nu wanga wawo. Ene nji azolele minonge, yazalele mu gifutshi gia Ejipitu. 8 Farao watamegele Moize nu Alona waawambelele egi: “Bubilenu Yehowa hagula akatule minonge gumbo diami nu gudi athu ami. Ngenyi mbangubemba athu enu ha guya muhana Yehowa milambu.” 9 Gungima Moize wawambelele Farao egi: “Wajiya gunguwambela tangua ngudi naye gububila Nzambi ha gukatula minonge gumbo diaye, gudi enya mudimo waye, gudi athu aye nu mu jinzo jiaye. Mbayisala phamba mu muta wa Nile.” 10 Farao wamuwambelele egi: “Hamene.” Moize wamuwambelele egi: “Mbangutshita gifua luholo wazuela, hagula ujiye egi gushigo nu muthu muko udi gifua Yehowa Nzambi wetu. 11 Minonge mbayikatuga gumbo diaye, mu jinzo jiaye, gudi enya mudimo aye nu gudi athu aye. Mbayisala phamba mu muta wa Nile.”
12 Gungima Moize nu Alona akatugile gumbo dia Farao. Moize wabubidile Yehowa mukunda nu minonge yatumine muene gudi Farao. 13 Yehowa wakalegele ndaga jiamuwambelele Moize. Minonge yasendesele gufua mu jinzo, mu phango nu mu mahia. 14 Enya Ejipitu ayibungishile mu thundu jiavula jinyi athu ajiyilego gutanga. Gifutshi giagasue giasendesele guzoga vumba diabola. 15 Hamonele Farao egi minonge ishigo luko guene, wakolesele mutshima wenji, watunyine gutegelela Alona nu Moize gifua muadiangele guzuela Yehowa.
16 Yehowa wawambelele Moize egi: “Wambela Alona egi: ‘Thuphula muhango waye beta fuphi ya mavu, fuphi yene mbayibua jimue mu gifutshi giagasue gia Ejipitu.’” 17 Atshitshile ngenyi. Alona wathuphuile muhango wenji, wabetele fuphi ya mavu, jimue jiazalele ha mila ya athu nu ya shitu. Fuphi yagasue ya mavu yabuile jimue mu gifutshi giagasue gia Ejipitu. 18 Nganga-ngombo jiakambele nji guzola jimue nu wanga wawo uvi jiabingilego. Uvi jimue jiene jiasalele mu mila ya athu nu ya shitu. 19 Nganga-ngombo jiene jiawambelele Farao egi: “Idi muno wa Nzambi!” Uvi Farao walanduile gukolesa mutshima wenji, watunyile guategelela gifua muazuelele Yehowa.
20 Gungima Yehowa wawambelele Moize egi: “Zuga nu gimenegena giagasue, uye gudi Farao hadi mubulumuga muene gu muta wa Nile! Muwambele egi: ‘Yehowa wazuela egi: “Bemba athu ami hagula aye angukombelele. 21 Uvi gula watuna guabemba ha guya, mbangugutumina tudimu, nu aye nu enya mudimo waye nu athu aye nu mu jinzo jiaye. Jinzo jia enya Ejipitu mbajizala nu tudimu, mbatuzala nji nu mu mavu adi ene.* 22 Mu lusugu luene, mbangubamba mavu a Goshene fundo didi athu ami. Tudimu mbatushigo mukhala guene. Ngenyi aye mbawujiya egi, ame Yehowa ngudi haha mu gifutshi egi. 23 Mbangutshita hagula egi gudisha gukhale mukatshi dia athu ami nu athu aye. Ndaga eyi mbayikalegewa hamene.”’”
24 Yehowa wakalegele ndaga gifua muazuelele muene. Tudimu tuazalele mu inzo ya Farao nu mu jinzo jia enya mudimo enji nu mu mavu agasue a Ejipitu. Tuabolesele gifutshi giagasue. 25 Gungima Farao watamegele Moize nu Alona, waawambelele egi: “Ndenu muhane milambu gudi Nzambi wenu, uvi muhanelenu nayo mu gifutshi egi.” 26 Moize wamuwambelele egi: “Tuajiyilego gutshita ngenyi, handaga ima mbatuhana milambu gudi Yehowa Nzambi wetu, mbayikhala ya usala gudi enya Ejipitu. Gula tuahana milambu idi gima gia usala mukunda nu enya Ejipitu, ene mbaashigo gutusonona maseso ba? 27 Mbatutshita masugu thathu ha guheta mu mavu a luselenga, ha guhana Yehowa Nzambi wetu milambu guene, gifua muazuelele muene.”
28 Farao wazuelele egi: “Mbangumibemba ha guya muhana Yehowa Nzambi wenu milambu mu mavu a luselenga. Uvi mushigo naye guya gualeha. Bubilenu Nzambi wenu mukunda nu ame.” 29 Gungima Moize wamuwambelele egi: “Henyaha ngakatuga gudi aye, ngaya mububila Yehowa hagula egi hamene tudimu tudi gumbo dia Farao nu gudi enya mudimo enji nu gudi athu enji tukatuge. Uvi Farao udi naye gubemba gutuhuiga. Gatunyisago luko athu ha guya muhana Yehowa milambu.” 30 Gungima Moize wabembele Farao, wayile mububila Yehowa. 31 Yehowa watshitshile gifua muamuwambelele Moize. Tudimu tuakhalele gudi Farao nu gudi enya mudimo enji nu gudi athu enji tuakatugile, guasalelego nga gamoshi. 32 Uvi Farao wakolesele luko mutshima wenji, watunyine gubemba athu ha guya.
9 Yehowa wawambelele Moize egi: “Nda gudi Farao muwambele egi: ‘Yehowa Nzambi wa enya Hebelu wazuela egi: “Bemba athu ami aye angukombelele. 2 Uvi gula watuna guabemba ha guya, walandula nji guakanga njila, 3 tala! koko dia Yehowa* mbadishiya shitu jiaye mu temu. Misongo yakola mbayikuata phunda nu tubalu nu shamo nu imeme nu ngombe. 4 Yehowa mbawukhaphumuna shitu jia enya Isalele nu shitu jia enya Ejipitu. Gushigo nga shitu imoshi ya enya Isalele mbayifua.”’” 5 Yehowa watombele nji tangua ndola yene yakhalele naye gusendesa. Wazuelele egi: “Hamene Yehowa mbawutshita ndaga eyi mu gifutshi.”
6 Yehowa watshitshile ndaga eyi mu lusugu lualanduile. Shitu jia maluholo agasue jia enya Ejipitu jiafuile. Uvi gushigo nga shitu imoshi ya enya Isalele yafuile. 7 Farao wahudile athu, amuwambelele egi gushigo nga shitu imoshi ya enya Isalele yafui. Uvi muene walanduile gukolesa mutshima wenji. Gabembelego enya Isalele ha guya.
8 Yehowa wawambelele Moize nu Alona egi: “Zalesenu mago enu nu fuphi ya ha jigo. Gungima Moize udi naye guyikuwa gosa gutuama dia Farao. 9 Fuphi yene mbayimuangana mu gifutshi giagasue gia Ejipitu. Mbayizola ijimbo gu mila ya athu nu ya shitu mu gifutshi giagasue gia Ejipitu. Ijimbo yene mbayizola tushina nu phuta.”
10 Azanguile fuphi ya ha jigo, ayile gutuama dia Farao. Moize wayikuwile gosa, yazolele ijimbo ya tushina nu phuta gu mila ya athu nu ya shitu. 11 Nganga-ngombo jiakhalelego nu luholo lua guya gutuama dia Moize, handaga ene nji ijimbo yaazogele gifua athu agasue a gu Ejipitu. 12 Uvi Yehowa wabembele egi Farao akolese mutshima wenji. Hene watunyine gutegelela Moize nu Alona gifua luholo Yehowa wawambelele Moize.
13 Gungima Yehowa wawambelele Moize egi: “Zuga nu gimenegena giagasue, nda gutuama dia Farao, muwambele egi: ‘Yehowa Nzambi wa enya Hebelu udi muzuela egi: “Bemba athu ami aye angukombelele. 14 Henyaha ngudi guguhana ndola jiami jiagasue, nu gudi enya mudimo aye nu gudi athu aye hagula ujiye egi gushigo nu muthu muko gifua ame ha mavu agasue. 15 Ngakhalele naye gusununa koko ha gumishiya aye nu athu aye gu misongo ya gisambugila, nga ushigo luko ha mavu. 16 Uvi ngagubembele nu monyo ha gugumonesa ngolo jiami nu hagula egi jina diami dijiyiwe ha mavu agasue. 17 Uvi watuna gubemba athu ami, udi mulandula guakalegela ndaga nu lulendo luagasue. 18 Hamene mu tangua edi mbangunogesa mvula yakola ya may’a-nzanza, mvula ya luholo elu khenji yanogelego gu Ejipitu sendese gu gisendeselo gia gifutshi egi uu nu mangino. 19 Uvi aye tuma mbimbi gudi athu aye hagula anginyise shitu jiaye jiagasue mu dinda, azangule nji ima yaye iko yagasue yana khala mu temu, ayinginyise monzo. Muthu wagasue nu shitu yagasue mbayisala hanze mbayifua tangua mvula ya may’a-nzanza mbayinoga.”’”
20 Enya mudimo a Farao anyi anemesele mbimbi ya Yehowa anginyishile muphushi enya mudimo awo nu shitu jiawo mu jinzo. 21 Uvi athu anyi atunyile gunemesa mbimbi ya Yehowa abembele enya mudimo awo nu shitu jiawo hanze.
22 Yehowa wawambelele Moize egi: “Sununa koko diaye mu dilu hagula mvula ya may’a-nzanza inoge mu gifutshi giagasue gia Ejipitu. Inogele athu nu shitu nu muangu wagasue wa mu temu wa mu gifutshi gia Ejipitu. 23 Moize wasunuine muhango wenji gosa, Yehowa watumine miandu nu may’a-nzanza nu tshuya* ha mavu. Yehowa walanduile gunogesa mvula ya may’a-nzanza mu gifutshi gia Ejipitu. 24 Guakhalele nu may’a-nzanza; may’a-nzanza ene akhalele nu tshuya mukatshi. Akhalele nji akola. Sendese Ejipitu yabuile gifutshi, mvula ya may’a-nzanza ya luholo elu yakhalele khenji yanogele galego. 25 May’a-nzanza abolesele ima yagasue yakhalele mu mahia mu gifutshi giagasue gia Ejipitu, ashiyile nji athu nu shitu. Abolesele muangu wagasue, aboguele nji mitshi yagasue mu temu. 26 Uvi fundo diakhalele enya Isalele mu mavu a Goshene, mvula ya may’a-nzanza yanogelego.
27 Farao watamegele Moize nu Alona wawambelele egi: “Mbala eyi diago ngatshita gubola. Yehowa udi muthu wabonga, ame nu athu ami tuatshitshi gubola. 28 Bubilenu Yehowa hagula miandu nu may’a-nzanza ihue. Gungima ame mbangumibemba ha guya, mbamushigo luko mulalega haha.” 29 Moize wamuvutudile egi: “Tangua nguza muzoga mu dimbo, ngudi muya mutuphula mago ami gudi Yehowa. Miandu nu may’a-nzanza idi muhua; ngenyi aye mbawujiya egi mavu adi a Yehowa. 30 Uvi ame mujiya egi mbala yiyi nji aye nu enya mudimo aye mbamushigo muvuila Yehowa Nzambi woma.”
31 May’a-nzanza ene abolesele mitshi ya linene nu orje. Mu tangua diene orje yakhalele yamigina gale ha gukatula, uvi linene yakhalele yahagi gale iyaji. 32 Uvi mbuto jia ble nu jia epotre jiabolelego handaga jiakhalele khenji jikola galego.* 33 Moize wakatugile gudi Farao, wazogele mu dimbo. Watuphuile mago enji gutuama dia Yehowa, miandu nu may’a-nzanza yahuile, mvula nji yabembele gunoga. 34 Tangua Farao wamonele egi mvula nu may’a-nzanza nu miandu yahua, watshitshile luko gubola. Muene nu athu anji akolesele mitshima. 35 Farao walanduile gukolesa mutshima wenji. Watunyile gubemba enya Isalele ha guya gifua luholo Yehowa wawambelele Moize.
10 Gungima Yehowa wawambelele Moize egi: “Nda gudi Farao handaga ngabembi egi muene nu enya mudimo enji akolese mitshima yawo, hagula ngukalagale ndaga eji gutuama dienji, 2 nu hagula mbawuwambele an’aye nu ajigulu aye luholo ngahanele enya Ejipitu ndola, nu ndaga ngakalegele mukatshi diawo. Ngenyi mbamujiya diago egi ame ngudi Yehowa.”
3 Moize nu Alona ayile gudi Farao, amuwambelele egi: “Yehowa Nzambi wa enya Hebelu wazuela egi: ‘Uu nu tangua ditshi mbawulandula gutuna gungutumagela? Bemba athu ami aye angukombelele. 4 Uvi gula walandula gutuna ha gubemba athu ami ha guya, hamene mbangutuma matulu mu gifutshi giaye. 5 Mbayikhala lamba ha gumona hashi, handaga matulu ene mbaazala ha mavu agasue. Mbaadia ima yagasue yabembele may’a-nzanza nu mitshi yagasue idi muzoga mu mahia. 6 Matulu ene mbaazala mu jinzo jiaye nu mu jinzo jia enya mudimo aye agasue nu mu jinzo jiagasue jia gu Ejipitu. Ash’aye nu akhakh’aye khenji amonelego matulu a luholo elu sendese ana khala ene mu gifutshi egi uu nu mangino.’” Gungima Moize wazogele gumbo dia Farao.
7 Enya mudimo a Farao amuwambelele egi: “Uu nu tangua ditshi muthu yowu mbawulandula gutumonesa lamba?* Bemba athu awa aye akombelele Yehowa Nzambi wawo. Ushigo mumona luholo gifutshi gia Ejipitu giabola?” 8 Atamegele Moize nu Alona ha guvutuga luko gudi Farao. Farao waawambelele egi: “Ndenu mukombelele Yehowa Nzambi wenu. Uvi tuwambelenu, akuatshi mbaaya?” 9 Moize waavutuile egi: “Mbatuya nu mavuala etu nu athu etu a gukola, nu an’etu a mala nu an’etu a akhetu nu imeme yetu nu ngombe jietu. Handaga mbatuya mukalagala wano mukunda nu Yehowa.” 10 Farao waawambelele egi: “Gula ngamibemba diago ha guya nu enue nu an’enu, zuelenu egi Yehowa udi nu enue! Idi mumonega diago haphelo egi mudi mutshigina gutshita ndaga yabola. 11 Ndo, phamba mala mbaaya mukombelela Yehowa, handaga yene ndaga muatogi.” Gungima a akayele gumbo dia Farao.
12 Yehowa wawambelele Moize egi: “Sununa koko diaye mu gifutshi gia Ejipitu hagula matulu azoge adie muangu wagasue wa mu gifutshi nu ima yagasue yabembi may’a-nzanza.” 13 Mu tangua diene, Moize wasunuine muhango wenji mu mavu a Ejipitu, Yehowa watumine funji ya gu khanda ya mazogelo a kumbi, yabundjile lusugu lunu luagasue nu phipha inyi yagasue. Mu gimenegena, funji yene yabatele matulu. 14 Matulu ene ahetele mu gifutshi giagasue gia Ejipitu, amuanganene mafundo agasue. Yakhalele ndaga ya lamba diago. Yakhalele mbala ya thomo ha gumona matulu avula muzoga ngenyi mu dimbo, matulu avula ngenyi mbaazogigo luko. 15 Dimbo diabuitshile bui nu matulu ene handaga azalele muagasue. Adile mayiji agasue nu mabundu agasue abembele may’a-nzanza gu mitshi. Amanele ivunza yagasue, guasalelego nga diyiji dimoshi gu mutshi mu mavu agasue a Ejipitu.
16 Gungima Farao watamegele Moize nu Alona muphushi waawambelele egi: “Ngakalegela Yehowa Nzambi wenu gubola, ngamikalegela nji gubola. 17 Henyaha ngabuba, ngutoteselenu gubola guami khuta mu mbala eyi. Bubilenu nji Yehowa Nzambi wenu hagula akatule lamba edi diakola.” 18 Gungima wazogele* gumbo dia Farao, wayile mububila Yehowa. 19 Yehowa wakatuile funji gu khanda yakhalele, yakatugile gu khanda ya mayilo a kumbi, yatualele matulu agasue uu nu mu Kianga Giabenga. Guasalelego nga tulu dimoshi mu gifutshi giagasue gia Ejipitu. 20 Uvi Yehowa wabembele egi Farao akolese mutshima wenji, hene Farao watunyile guhana enya Isalele njila ha guya.
21 Gungima Yehowa wawambelele Moize egi: “Sununa koko diaye gosa hagula dimbo diagasue dia Ejipitu dibue mu phipha. Phipha yene iza mukhala yakola diago.”* 22 Havuile Moize ngenyi, wasunuine mbala imoshi koko dienji gosa, phipha yakola yabuitshile mu gifutshi giagasue gia Ejipitu masugu thathu. 23 Enya Ejipitu akhalelego gudimona, nga muthu mumoshi gakhalelego nu luholo lua gukatuga ha fundo diakhalele muene. Akhalele ngenyi masugu thathu. Uvi enya Isalele agasue akhalele mu muanya gumbo diawo. 24 Gungima Farao watamegele Moize wamuwambelele egi: Ndenu mukombelele Yehowa. Muajiya guya nga nu ene an’enu azonda; uvi imeme yenu nu ngombe jienu jidi naye gusala.” 25 Moize wamuvutuile egi: “Ndo, uvi udi naye gutuhana shitu* hagula tujishiye, tuhane Yehowa Nzambi wetu milambu ya guwetshia. 26 Mbatuya nji nu shitu jietu. Gushigo nga imoshi mbayisala, handaga tudi naye guhana jiko milambu ha gukombelela Yehowa Nzambi wetu. Luholo khenji tuheta galego guene, tushigo mujiya shitu itshi mbatuhana Yehowa.” 27 Uvi Yehowa wabembele egi Farao akolese mutshima wenji, hene Farao watunyile ha gubemba enya Isalele ha guya. 28 Farao wawambelele Moize egi: “Katuga gutuama diami! Ukambigo luko gumona phala yami, handaga lusugu mbawumona phala yami mbawudi mufua.” 29 Moize wamuvutudile egi: “Gima ndo. Mbangushigo mukamba luko gumona phala yaye.”
11 Gungima Yehowa wawambelele Moize egi: “Ngudi muhana Farao nu enya Ejipitu ndola iko. Gungima dia ndola yene, muene mbawumibemba ha guya. Tangua mbadimibemba muene ha guya, mbawumikaya diago ha fundo edi. 2 Henyaha wambela enya Isalele egi mala agasue nu akhetu agasue adi naye gutoga athu ana khala nawo hehi ima yalondewe nu utadi wa siliva nu wolo.” 3 Yehowa watshitshile egi enya Ejipitu amonesele enya Isalele gisemo. Enya mudimo a Farao nu enya Ejipitu agasue akhalele munemesa Moize muavula.
4 Moize wawambelele Farao egi: “Yehowa wazuela egi, ‘Mukatshi dia phipha, nguza mubalega mu gifutshi gia Ejipitu. 5 Ana a somi agasue a gu Ejipitu mbaafua, sendese gudi mun’a Farao wa somi udi mukhala ha nguasa ya ufumu uu nu gudi mona wa somi wa muenya mudimo wa mukhetu udi mukhukha mbuto. Ana a somi agasue a shitu mbaafua nji. 6 Athu mbaadila mangololo mu gifutshi giagasue gia Ejipitu. Athu khenji adidile galego luholo elu gu Ejipitu nu mbaashigo mudila luko ngenyi. 7 Uvi gushigo nga imbua imoshi mbayibalela* enya Isalele nga shitu jiawo hagula mujiye egi, Yehowa wajiya guhaga ukhaphumunyi mukatshi dia enya Ejipitu nu enya Isalele.’ 8 Enya mudimo aye agasue mbaaza mufugama gutuama diami, mbaazuela egi: ‘Nda nu athu agasue adi gugulandula.’ Ame mbanguya.” Gungima Moize wazogele gumbo dia Farao nu khabu jiakola.
9 Yehowa wawambelele Moize egi: “Farao mbagashigo gumivuila, muene mbawutuna gumivuila hagula egi ngukalagale luko ndaga jia gushimana jiavula gu Ejipitu.” 10 Moize nu Alona akalegele ndaga eji jiagasue jia gushimana gutuama dia Farao. Uvi Yehowa wabembele egi Farao akolese mutshima wenji, hagula gabembigo enya Isalele ha gukatuga mu gifutshi gienji.
12 Gungima Yehowa wawambelele Moize nu Alona gu Ejipitu egi: 2 “Mbeji eyi mbayikhala gisendeselo gia givo* mukunda nu enue. Mbayikhala mbeji ya thomo ya givo mukunda nu enue. 3 Wambela enya Isalele agasue egi: ‘Mu lusugu lua kumi lua mbeji eyi, muthu wagasue udi naye guzangula gimeme mukunda nu fami yenji;* inzo nu inzo gimeme gimoshi. 4 Uvi gula fami imoshi ishigo nu athu avula ajiya gudia gimeme gia mudidi; adi naye gudibungisa mu inzo yawo nu athu ako ana khala nawo hehi, ha gukhapha gimeme giene gifua mudi guvula guawo. Tangua mudi mukhapha gimeme giene, mudi naye gutadila guvula gua athu nu guvula gua saba muthu wagasue udi naye gudia. 5 Gimeme giene gidi naye gukhala gia mulume, gia givo gimoshi gishigo nu ginonga.* Muajiya gutomba mutumba wa gimeme nga wa khombo. 6 Mudi naye gubamba shitu yene uu nu mu lusugu lua 14 lua mbeji eyi. Gungima fami nu fami ya Isalele* idi naye gushiya shitu yene mu ngueze.* 7 Adi naye guzangula ndambo ya mahatshi, a akungi gu makunji mbadi a gijidigo nu gu baya diana kuata gijidigo gosa mu jinzo mbaadila shitu yene.
8 “‘Adi naye gudia mbiji mu phipha yene. Mbaawetshia mbiji yene ha tshuya, mbaayidia nu mapha ashigo nu levire nu mayiji alula. 9 Mudigo nga gitshinyi gimoshi gia mbiji yene ya gibisu nga ya gutelega; uvi iwetshienu ha tshuya nu muto nu misende nu ima yayo ya mu vumo. 10 Mushigo naye gubamba nga gitshinyi gimoshi gia mbiji uu nu mu gimenegena; uvi mbiji yagasue mbayisala uu nu mu gimenegena, mudi naye guyikonda tshuya hagula ishidile. 11 Tala ndaga mudi naye gutshita ha guyidia: Mudi naye gusudiga mikaba* yenu ha kete, nu saphata gu malu, nu mihango yenu ha mago. Mudi naye guyidia gatshididi. Idi Wano wa Pake ya Yehowa. 12 Mbangubalega mu gifutshi gia Ejipitu mu phipha yene, mbangushiya ana a somi agasue a mu gifutshi, sendese gudi athu uu nu gudi shitu. Mbanguhana nji nzambi jiagasue jia gu Ejipitu ndola. Ame Yehowa. 13 Mahatshi mbaakhala gifua njimbu mbayikuatesa ha gujiya jinzo mbamukhala. Tangua mbangumona mahatshi ene gu mifulo, mbangubalega. Ngenyi tangua mbanguhana enya Ejipitu ndola, enue mbamushigo mufua.
14 “‘Mudi naye guwunguluga lusugu elu nu gukalagala wano mu lusugu luene mukunda nu Yehowa. Mbamutshita wano wene mu indongo yenu yagasue. Mukhuala owu udi wa ivo nu ivo. 15 Mbamudia mapha ashigo nu levire masugu sambadi. Mu lusugu lua thomo, mbamukatula levire mu jinzo jienu, handaga sendese mu lusugu lua thomo uu nu mu lusugu lua sambadi, muthu mbawudia ima idi nu levire udi naye gushiyiwa.* 16 Mu lusugu lua thomo nu mu lusugu lua sambadi, mbamukalagala gudibungisa gua gijila. Mu masugu ene mbadi, nga muthu mumoshi gashigo naye gutshita mudimo. Uvi mudi naye gulonda phamba ima ya gudia muthu nu muthu udi naye gudia.
17 “‘Mudi naye gukalagala Wano wa Mapha Ashigo nu Levire handaga mu lusugu luene, mbanguzola athu* enu avula gu Ejipitu. Mudi naye gulandula gutshita wano mu lusugu luene indongo yenu yagasue. Mukhuala owu udi wa ivo nu ivo. 18 Mu mbeji ya thomo mu lusugu lua 14 mu ngueze, mudi naye gudia mapha ashigo nu levire uu nu mu ngueze ya lusugu lua 21 lua mbeji yene. 19 Mu masugu sambadi, mushigo naye gukhala nu levire mu jinzo jienu, handaga gula muthu wadia ima idi nu levire, ikhale udi ngenji nga muenya Isalele, udi naye gushiyiwa.* 20 Mushigo naye gudia nga gima gimoshi gidi nu levire. Mu jinzo jienu jiagasue, mudi naye gudia mapha ashigo nu levire.’”
21 Moize watamegele mbala imoshi akulu agasue a enya Isalele, waawambelele egi: “Ndenu mutombe mitumba ya shitu* mukunda nu fami jienu; ishiyenu ha guhana mulambu wa Pake. 22 Gungima mudi naye guzangula gitungu gia mayiji a hisophe, muanginyisa mu mahatshi mbaakhala mu longa, gungima mukungi mahatshi ene gu baya diana kuata gijidigo gosa nu gu makunji mbadi a gijidigo giene. Nga muthu mumoshi mukatshi dienu gashigo naye guzoga monzo yenji uu nu mu gimenegena. 23 Ngenyi tangua mbadibalega Yehowa ha gushiya enya Ejipitu, gula muene wamona mahatshi gu baya didi mukuata gijidigo gosa nu gu makunji mbadi a gijidigo giene, Yehowa mbawusombologa mifulo yenu; mbagashigo nji mubemba egi ndola ya gufua ingine* mu jinzo jienu.
24 “Mudi naye gutshita ndaga eji jiagasue handaga idi mukhuala wa ivo nu ivo mukunda nu enue nu an’enu. 25 Tangua mbamungina mu mavu mbaamihana Yehowa gifua muatendelele muene, mudi naye nji gulandula gukalagala wano owu. 26 Gula an’enu amihula nji egi: ‘Wano owu udi mukotelesa itshi?’ 27 Mudi naye guzuela egi: ‘Idi mulambu wa Pake mukunda nu Yehowa, handaga wasombologele jinzo jia enya Isalele gu Ejipitu. Wahanele enya Ejipitu ndola, uvi wahuluishile jinzo jietu.’”
Gungima athu afugamele phala mu mavu. 28 Enya Isalele ayile, akalegele ndaga gifua luholo Yehowa wawambelele Moize nu Alona. Akalegele diago ngenyi.
29 Mukatshi dia phipha, Yehowa washiyile ana a somi agasue a gu Ejipitu, sendese nu mona wa somi wa Farao, yago wakhalele muhinyina ha nguasa ya ufumu uu nu gudi mona wa somi wa muhiga wakhalele mu bologo* nu ana a somi agasue a shitu. 30 Mu phipha yene, Farao wazugile nu enya mudimo enji agasue nu athu ako agasue a gu Ejipitu. Enya Ejipitu akhalele mudila mangololo handaga jinzo jiawo jiagasue jiakhalele nu imbi. 31 Mu phipha yene, Farao watamegele mbala imoshi Moize nu Alona, waawambelele egi: “Zugenu, enue nu enya Isalele ako, katugenu mukatshi dia athu ami. Ndenu mukombelele Yehowa gifua luholo muazuedi. 32 Zangulenu nji imeme yenu nu ngombe jienu, ndenu genu gifua luholo muazuedi. Uvi mudi naye gutoga Nzambi ha gungukuatesa.”
33 Enya Ejipitu akhalele mushinjiga enya Isalele ha gukatuga mu gifutshi giawo muphushi, handaga akhalele muzuela egi: “Mukut’etu agasue tuabua gifua athu a gufua!” 34 Enya Isalele azanguile pate yawo yakhalele khenji imbiwa galego levire nu malonga awo a gulondela pate akhalele agulanga milele, a ahagele ha phanga jiawo, ayile nawo. 35 Enya Isalele akalegele ndaga jiaawambelele Moize, atogele enya Ejipitu milele nu ima yalondewe nu utadi wa siliva nu wolo. 36 Yehowa watumile enya Ejipitu ha gumonesela enya Isalele gisemo. A ahanele ima yagasue yatogele ene; enya Isalele azanguile ima yavula diago ya enya Ejipitu.
37 Gungima enya Isalele akatugile gu Ramesese, ayile gu Sukote. Akhalele mala* 600 000, uvi ana azonda atangewego. 38 Athu ako avula* ayile nji nawo. Enya Isalele ayile nu imeme nu ngombe, ayile nu shitu jiavula diago. 39 Azanguile pate akatugile nayo gu Ejipitu, asendesele guwetshia mapha ashigo nu levire. Pate yene yakhalelego nu levire, handaga akatugile gu Ejipitu mu gisagumuisa; hene akhalelego nu tangua dia gulonda ima ya gudia.
40 Enya Isalele akhalele gu Ejipitu, atshitshile guene ivo 430. 41 Gu gisugishilo gia ivo 430, mu lusugu luene diago, akombeledi* agasue a Yehowa akatugile gu Ejipitu. 42 Yakhalele phipha ya gukalagala wano ha gutumbuisa Yehowa luholo luaazolele muene gu Ejipitu. Mu indongo ya enya Isalele yagasue, mbaalandula nji gukalagala wano mu phipha eyi mukunda nu Yehowa.
43 Gungima Yehowa wawambelele Moize nu Alona egi: “Ngudi gumihana mukhuala mukunda nu Wano wa Pake egi: Nga ngenji mumoshi gajiyilego gudia ima ya Pake. 44 Uvi gula muthu udi nu muhiga* wenji wasumbile muene, udi naye gumumba gu mukanda. Gungima dia gumumba gu mukanda, muhiga muene wajiya giwa gudia ima ya Pake. 45 Ikhale ngenji nga muenya mudimo udi muhanewa lufuto, ashigo naye guyidia. 46 Gimeme giagasue gia Pake gidi naye gudiwa phamba monzo imoshi. Mushigo naye guzola nga ndambo ya mbiji yenji hanze, mushigo naye nji gubogola nga gifuwa gimoshi gia gimeme giene. 47 Enya Isalele agasue adi naye gukalagala Wano wa Pake. 48 Gula ngenji mumoshi yago wana khala mukatshi dienu udi mutshigina gukalagala Wano wa Pake mukunda nu Yehowa, mala agasue a monzo yenji adi naye thomo gumbiwa gu mukanda. Gungima muene mbawukalagala giwa Wano wa Pake, mbawubua nji gifua muenya Isalele wa guvualewa. Uvi gula muthu gambiwego gu mukanda, gajiyilego gudia Pake. 49 Ikhale enya Isalele nga ngenji jidi mukatshi dienu, mukut’enu agasue mudi naye gukalegela mukhuala wa luholo lumoshi.”
50 Enya Isalele agasue akalegele ndaga gifua luholo Yehowa wawambelele Moize nu Alona. Akalegele diago ngenyi. 51 Yehowa wazolele enya Isalele gu Ejipitu nu athu* ako avula mu lusugu luene.
13 Yehowa wawambelele luko Moize egi: 2 “Nguhane* ana a mala agasue a somi a enya Isalele. Ana a mala agasue a somi a enya Isalele adi ami; shitu jiagasue jia milume jia somi jidi nji jiami.”
3 Gungima Moize wawambelele enya Isalele egi: “Wungulugenu lusugu elu muazogele gu Ejipitu mu gifutshi muakhalele ahiga. Handaga Yehowa wamizolele mu gifutshi egi mu ngolo jienji.* Muajiyilego gudia nga gima gimoshi gidi nu levire. 4 Mudi muzoga mangino mu mbeji ya Abibe.* 5 Tangua Yehowa mbawuminginyisa mu gifutshi gia enya Kanana nu gia enya Hete, nu gia enya Amole, nu gia enya Hivi nu gia enya Yebuse, gifutshi gialayele muene gudi akhakha enu ha gumihana, gifutshi giazala pha nu miliki* nu wigi, mudi naye gulandula gukalagala wano owu mu mbeji eyi. 6 Mudi naye gudia mapha ashigo nu levire masugu sambadi. Mu lusugu lua sambadi, mbamukalagala wano mukunda nu Yehowa. 7 Mudi naye gudia mapha ashigo nu levire masugu sambadi. Muajiyilego gukhala nga nu gima gimoshi gidi nu levire gumbo dienu, muajiyilego nji gukhala nu levire mu membo enu agasue.* 8 Mu lusugu luene, mudi naye guwambela an’enu a mala egi, ‘Tudi mutshita wano owu ha gutangiza ndaga jiabonga jiatukalegele Yehowa tangua tuazogele gu Ejipitu.’ 9 Ndaga yene mbayikhala njimbu ha koko diaye nu giwungulugilo ha mbombo yaye, hagula mukhuala wa Yehowa ukhale mu kano diaye. Handaga Yehowa waguzolele gu Ejipitu mu ngolo jienji.* 10 Givo nu givo gula muaheta mu lusugu luene, mudi naye gulandula gunemesa mukhuala owu.
11 “Tangua Yehowa mbawuminginyisa mu gifutshi gia enya Kanana, gifutshi gialayele muene gudi enue nu gudi akhakh’enu ha gumihana, 12 mudi naye guhana Yehowa ana agasue a mala a somi nu shitu jiagasue jia milume jia somi mbamuheta. Handaga mukut’awo agasue adi a Yehowa. 13 Mbawufuta gimeme ha fundo dia mun’a phunda wagasue wa somi. Uvi gula wagifutshilego, udi naye gubogola mun’a phunda shingo. Ana a somi agasue mbaavualewa gudi an’aye a mala, udi naye guasumba nji.
14 Mu masugu adi muza gula an’enu amihula egi: ‘Ndaga eyi idi mukotelesa itshi?’ Mudi naye guawambela egi: ‘Yehowa watuzolele mu ngolo jienji* gu Ejipitu fundo tuakhalele mu uhiga. 15 Farao wakhalele nu muto wakola, watunyile gutubemba ha guya, hene Yehowa washiyile ana agasue a mala a somi a mu mavu a Ejipitu nu shitu jiagasue jia somi jia milume. Gishina giene tudi muhana Yehowa an’etu agasue a mala a somi nu shitu jiagasue jia somi jia milume. Tudi musumba nji an’etu agasue a mala a somi.’ 16 Ndaga yene idi naye gukhala gifua njimbu ha koko diaye nu ha mbombo* yaye, handaga Yehowa watuzolele gu Ejipitu mu ngolo jienji.”*
17 Tangua Farao waahanele njila ha guya, njila ya hehi ya gubalegela yakhalele njila ya enya Filistiya. Uvi Nzambi gaatuamezelego mu njila yene handaga wazuelele egi: “Gula athu a aluisa, enya Isalele ajiya gusombegesa matangi awo, avutuga gu Ejipitu.” 18 Hene Nzambi waatuamezele mu njila yaleha ya mu mavu a luselenga gu khanda ya Kianga Giabenga. Uvi enya Isalele azogele gu Ejipitu mu ndonga gifua masuta adi muya gu ita. 19 Moize wazanguile nji ifuwa ya Yozefe, handaga Yozefe wawambelele aphangi’enji ha gudiloga. Wazuelele egi: “Nzambi mbawumikuatesa diago. Tangua mbamukatuga gu Ejipitu, mudi naye guya nu ifuwa yami.” 20 Enya Isalele akatugile gu Sukote, ahagele phundo yawo gu Ethame gu khulo ya mavu a luselenga.
21 Mu muanya Yehowa wakhalele muwenda gutuama diawo mu kunji dia tuta ha gualeza njila. Uvi mu phipha wakhalele guatuameza nu zenyi* dia tshuya. Ngenyi akhalele muwenda nu mu muanya nu mu phipha. 22 Mu muanya, tuta diene diakhalelego mukatuga gutuama diawo. Mu phipha nji, zenyi dia tshuya diakhalelego mukatuga gutuama diawo.
14 Yehowa wawambelele Moize egi: 2 “Wambela enya Isalele egi avutuge, aye atunge phundo yawo gutuama dia Pihahilote hakatshi dia Migedole nu kianga, gutuama dia Bale-Sefone. Mudi naye gutunga phundo yenu ha sambua dia fundo diene, hehi nu kianga. 3 Ngenyi Farao mbawuzuela egi: ‘Enya Isalele abua tunga-tunga. Atota mu mavu a luselenga, ashigo mumona luholo lua guzoga.’ 4 Mbangubemba egi Farao akolese mutshima wenji nu alandule enya Isalele. Mbangutumbuisa jina diami tangua mbangubinga Farao nu masuta enji agasue. Enya Ejipitu mbaajiya diago egi ngudi Yehowa.” Enya Isalele akalegele ngenyi.
5 Gungima athu awambelele fumu wa Ejipitu egi enya Isalele alenga. Farao nu athu enji asombegesele mbala imoshi matangi awo mukunda nu enya Isalele. Azuelele egi: “Mukunda natshi tuakalagala ndaga ya luholo elu? Mukunda natshi tuabemba ahiga etu enya Isalele ha guya?” 6 Hene, Farao walondele phusu-phusu jienji jia ita, wazanguile masuta enji, alanduile enya Isalele. 7 Wazanguile phusu-phusu 600 jiabalega gubonga nu phusu-phusu jiko jiagasue jia gu Ejipitu, nu masuta akhalele muwendesa phusu-phusu jiene. 8 Yehowa wabembele egi Farao, fumu wa gu Ejipitu akolese mutshima wenji. Farao walanduile enya Isalele, uvi enya Isalele akhalelego nu woma* tangua akhalele muzoga gu Ejipitu. 9 Tangua enya Isalele akhalele mu phundo yawo hehi nu kianga, hehi nu Pihahilote ha sambua dia Bale-Sefone, Farao nu phusu-phusu jienji nu masuta enji akhalele muwendesa tubalu nu masuta enji akhalele muwenda ha malu, akhalele gualandula, asuenele hehi nawo.
10 Tangua Farao nu masuta enji asuenele hehi nu enya Isalele, enya Isalele athuphuile meso awo, amonele enya Ejipitu nu gualandula. Avuile woma, asendesele gudidila Yehowa mangololo. 11 Awambelele Moize egi: “Mafundo a gufunda athu ahui gu Ejipitu, hene watuzodi ha guza mufuila mu mavu a luselenga ba? Ndaga itshi eyi watukalagala? Mukunda natshi watuzodi gu Ejipitu? 12 Tangua tuakhalele gu Ejipitu tuaguwambelelego egi: ‘Tubembe getu tukhale ahiga a enya Ejipitu ba’? Handaga muabonga tukalegele getu enya Ejipitu mudimo ha fundo dia gufua mu mavu a luselenga.” 13 Uvi Moize wawambelele enya Isalele egi: “Muvuigo woma. Khalenu nu ngolo, talenu luholo Yehowa wuza gumihuluisa mangino; handaga enya Ejipitu awa mudi mumona, mbamushigo guamona luko nga hazonda. 14 Yehowa hakhenji muene mbawumiluila, uvi enue khalenu genu tedie.”
15 Yehowa wawambelele Moize egi: “Mukunda natshi udi mulandula gungudidila? Wambela enya Isalele ha gulandula guya gutuama. 16 Thuphula muhango waye, sununa koko diaye holu dia kianga meya adikhaphumune, hagula enya Isalele azawuge mukatshi dia kianga ha mavu a gimigina. 17 Uvi ame ngudi mubemba egi enya Ejipitu akolese mitshima yawo ha gulandula enya Isalele; ngenyi mbanguditumbuisa tangua mbangubinga Farao nu masuta enji agasue nu phusu-phusu jienji jia ita nu masuta enji ana wendesa tubalu. 18 Mbangutumbuisa jina diami tangua mbangubinga Farao nu phusu-phusu jienji jia ita nu masuta enji ana wendesa tubalu. Ngenyi enya Ejipitu mbaajiya diago egi ngudi Yehowa.”
19 Muanjelo wa Nzambi wa giamatshidia munu wakhalele muwenda gutuama dia enya Isalele, wakatugile, wayile gungima diawo. Kunji dia tuta diakhalele gutuama diawo, diakatugile nji, diayile mumagana gungima diawo. 20 Kunji diene dia tuta diakhalele hakatshi dia enya Ejipitu nu enya Isalele. Gu khanda iko diakhalele diabuita, uvi gu khanda iko diakhalele muhana kiajiji mu phipha. Hene enya Ejipitu akhalelego nu luholo lua gusuena hehi nu enya Isalele phipha inyi yagasue.
21 Moize wasunuine koko dienji holu dia kianga, Yehowa watumine funji yakola ya gu khanda ya mazogelo a kumbi phipha inyi yagasue, wavutuile meya a kianga gungima, hene mavu a gimigina a mu kianga amonegene, meya adikhaphumuine. 22 Enya Isalele abalegele mukatshi dia kianga mu mavu a gimigina, meya amaganele gifua ibayi gu koko diawo dia madia nu gu koko diawo dia mahidi. 23 Enya Ejipitu a alanduile. Tubalu tuagasue tua Farao nu phusu-phusu jienji jia ita nu masuta enji akhalele muwendesa tubalu, a alanduile mukatshi dia kianga. 24 Mu makolombolo,* Yehowa yago wakhalele mu tuta nu mu zenyi dia tshuya watalele masuta a enya Ejipitu, waatunganesele. 25 Wakhalele mukatula pine jia phusu-phusu jiawo; hene enya Ejipitu akhalele muwendesa phusu-phusu jiawo mu lamba. Akhalele muzuela egi: “Tulengenu enya Isalele, handaga Yehowa udi guanginyina ha guluisa enya Ejipitu.”
26 Gungima Yehowa wawambelele Moize egi: “Sununa koko diaye holu dia kianga hagula meya avutuge, atshuige enya Ejipitu nu phusu-phusu jiawo jia ita, nu masuta awo adi muwendesa tubalu.” 27 Moize wasunuine mbala imoshi koko dienji holu dia kianga. Tangua guma guakhalele mukamba gutshia, meya avutugile luholo akhalele. Tangua enya Ejipitu akhalele mukamba gulenga, Yehowa waalutuile* mukatshi dia kianga. 28 Tangua meya avutugile, atshuigile phusu-phusu jia ita nu awendeshi a tubalu nu masuta agasue a Farao anginyile mu kianga ha gulandula enya Isalele. Nga mumoshi mukatshi diawo gasalelego nu monyo.
29 Uvi enya Isalele awendele mu mavu a gimigina mukatshi dia kianga, meya amaganele gifua ibayi gu koko diawo dia madia nu gu koko diawo dia mahidi. 30 Ngenyi Yehowa wahuluishile enya Isalele mu lusugu luene ha mago a enya Ejipitu. Enya Isalele amonele imbi ya enya Ejipitu gu khulo ya kianga. 31 Enya Isalele amonele nji luholo Yehowa wakalegele ngolo jienji jiavula* ha gushiya enya Ejipitu. Athu asendesele guvuila Yehowa woma nu gusha gutshigina gudi Yehowa nu gudi muenya mudimo wenji Moize.
15 Mu tangua diene, Moize nu enya Isalele ayimbile lungimbo elu mukunda nu Yehowa egi:
“Mbanguyimbila Yehowa, handaga lukuma luenji luajiyiwa muavula.
Wabishidile tubalu nu awendeshi a tubalu tuene mu kianga.
2 Yah* udi ngolo jiami handaga wanguhuluisa.
Muene Nzambi wami, mbangumutumbuisa; Nzambi wa akhakh’ami, mbangumunemesa.
3 Yehowa udi mului wakola wa ita. Jina dienji Yehowa.
4 Muene wabishidile phusu-phusu jia Farao nu masuta enji mu kianga,
Masuta enji abalega ngolo afuile mu Kianga Giabenga.
5 Meya adi muhuhua a atshuigile; ashiwugile uu nu hashi mu meya gifua seso.
6 Oo Yehowa, koko diaye dia madia didi nu ngolo jiavula diago;
Oo Yehowa, koko diaye dia madia diajiya gutshiongonona mbalagaji.
7 Mu ngolo jiaye jiavula, wajiya gubinga mbalagaji jiaye;
Khabu jiaye jidi gifua tshuya, jiana guakonda gifua muangu.
8 Aye wafujile muhehe waye, meya adibungishile fundo dimoshi;
Amaganele gifua gibayi;
Meya anyi akhalele muhuhua, adikuatele gifua seso hakatshi dia kianga.
9 Mbalagaji wazuelele egi: ‘Mbangualandula! Mbanguakuata!
Mbanguatambula umonyi wawo, mbanguatambula ima yagasue ngatshigina!
Mbanguhomona phogo yami ya khusa! Mbanguashiya!’
10 Watumine muhehe waye, kianga giaatshuigile;
Ashiwugile gifua utadi wanema mu muta wakoma.
11 Oo Yehowa, nzambi mutshi udi gifua aye?
Aye wana monesa diago egi udi Nzambi wa gijila, nanyi udi gifua aye?
Aye tudi naye guvuila woma nu gutumbuisa nu ngimbo handaga wana kalagala ndaga jia gushimana.
12 Wasunuine koko diaye dia madia, mavu a aminyine.
13 Mu guzumba guaye gua giamatshidia, watuamezele athu wasumbile;
Mu ngolo jiaye, mbawatuameza ha fundo diaye dia gijila.
14 Athu mbaavua ndaga yene, mbaadigita;
Woma wakola* mbawukuata enya Filistiya.
15 Mu tangua diene, mafumu a iphuta ya enya Edome mbaavua woma wakola,
Mafumu a ngolo* a enya Moaba mbaadigita.
Athu agasue a gu Kanana mbaaleba muila.
16 Ene mbaavua woma, mbaadigita mangololo.
Oo Yehowa, mukunda nu ngolo jia koko diaye, ene mbaasala agumagana gifua seso
Uu nu tangua athu aye mbaabalega,
Uu nu tangua athu wafugile mbaabalega.
17 Aye mbawatuameza ha gukhala ha mulundu waye,*
Fundo walondele hagula ukhale, Oo Yehowa,
Fundo dia gijila walondele nu mago aye, Oo Yehowa.
18 Yehowa mbawuhinyina ivo nu ivo.
19 Tangua tubalu tua Farao nu phusu-phusu jienji jia ita nu masuta enji akhalele muwenda holu dia tubalu anginyile mu kianga,
Yehowa wavutuile meya a mu kianga, a atshuigile,
Uvi enya Isalele awendele ha mavu a gimigina mukatshi dia kianga.”
20 Gungima profete* Miriame, phangi’a Alona, wazanguile gangoma ha mago, akhetu agasue amulanduile, akhalele mushiga tungoma nu gukina. 21 Ha guhana mala mvutu, Miriame wayimbile egi:
“Yimbilenu Yehowa handaga waditumbuisa muavula.
Wabishila gabalu nu muwendeshi wago mu kianga.”
22 Gungima Moize watuamezele enya Isalele, akatugile gu Kianga Giabenga, ayile mu mavu a luselenga a Shule. Awendele masugu thathu mu mavu a luselenga, uvi amonelego meya. 23 Ahetele gu Mara,* uvi anuilego meya a Mara handaga akhalele alula. Hene fundo diene diatamegewe egi Mara. 24 Hene enya Isalele akhalele muzuela ndaga jiabola mukunda nu Moize egi: “Itshi tunua giwa?” 25 Moize wabubidile Yehowa, Yehowa wamulezele mutshi umoshi. Moize wambile mutshi wene mu meya, gungima meya ene abongele.
Hakhalele ene gu Mara, Nzambi waahanele mukhuala, waawambelele nji ndaga adi naye gukalagala. Wakhalele mutshigina gujiya ndaga jiakhalele mu mitshima yawo. 26 Wazuelele egi: “Gula muategelela mbimbi ya Yehowa Nzambi wenu, muakalagala ndaga jidi jiabonga gu meso enji, gula mualandula nji muabonga mikhuala yenji, muayitumagela yagasue, mbangushigo gumihana nga ndola imoshi ya misongo gifua inyi ngahanele enya Ejipitu handaga ame Yehowa ngudi gumisaga.”
27 Gungima ahetele gu Elima. Fundo diene diakhalele nu tu ito tua mita 12 nu samba 70. Atungile phundo yawo guene, hehi nu meya.
16 Enya Isalele agasue akatugile gu Elima, ahetele mu mavu a luselenga a Sine. Sine idi hakatshi dia Elima nu mulundu wa Sinayi. Ahetele ha fundo diene mu lusugu lua 15 lua mbeji ya mbadi sendese akatugile gu Ejipitu.
2 Gungima enya Isalele agasue asendesele guzuela ndaga jiabola mukunda nu Moize nu Alona mu mavu a luselenga. 3 Akhalele muzuela egi: “Nga Yehowa watushiyile getu gu Ejipitu tangua tuakhalele mudia nzungu jia mbiji nu tangua tuakhalele mudia mapha uu tuakuta. Henyaha muatubata haha mu mavu a luselenga hagula mukut’etu agasue* tufue gu nzala.”
4 Gungima Yehowa wawambelele Moize egi: “Ngudi guminogesela mapha mu dilu. Lusugu nu lusugu, muthu wagasue mukatshi dienu udi naye guzoga ha gunona guvula gua mapha adi naye gudia, hagula ngulole athu awa. Ngenyi mbangumona gula mbaatumagela mukhuala wami nga ndo. 5 Uvi mu lusugu lua samano tangua mbaaya munona mapha, adi naye gunona mukunda nu masugu mbadi gubalega luholo ana nona gale mu masugu ako, gungima mbaalonda mapha ene.”
6 Moize nu Alona awambelele enya Isalele agasue egi: “Mu ngueze ya mangino muza mujiya diago egi Yehowa wamizolele mu mavu a Ejipitu. 7 Mu gimenegena mbamumona lutumbu lua Yehowa, handaga Yehowa wavua ndaga jiagasue jiabola mudi muzuela mukunda nu muene. Esue tudi akuatshi hagula mutumone gubola?” 8 Moize wazuelele luko egi: “Haza Yehowa gumihua mbiji ya gudia mu ngueze nu mapha mu gimenegena uu nu tangua mbamukuta, mbamujiya egi Yehowa wavui ndaga jiabola muazuedi mukunda nu muene. Uvi esue tudi akuatshi? Muazuelelego ndaga jiabola mukunda nu esue, uvi muajizuedi mukunda nu Yehowa.”
9 Gungima Moize wawambelele Alona egi: “Wambela enya Isalele agasue egi: ‘Izenu gutuama dia Yehowa, handaga muene wavui ndaga jiabola muazuedi mukunda nu muene.’” 10 Hakhalele Alona muwambela enya Isalele agasue ndaga yene, mukut’awo agasue atalele gu khanda ya mavu a luselenga, amonele lutumbu lua Yehowa mu tuta.
11 Yehowa wawambelele luko Moize egi: 12 “Ngavua ndaga jiagasue jiazuela enya Isalele. Awambele egi: ‘Mu ngueze* mbamudia mbiji, uvi mu gimenegena mbamudia mapha uu nu tangua mbamukuta. Ngenyi mbamujiya diago egi ame Yehowa ngudi Nzambi wenu.’”
13 Mu ngueze inyi, tunjila* tuajile, tuazalele pha mu phundo ya enya Isalele, uvi mu gimenegena mame azalele mu mavu hehi nu phundo yene. 14 Tangua mame amiginyile, guakhalele nu tuma tumoshi tuazonda mu mavu gifua mbuto; tuma tuene tuakhalele tuazonda diago gifua sugadi ilaphe. 15 Tangua enya Isalele amonele tuma tuene, asendesele gudihula egi: “Eyi itshi luko?” Handaga akhalelego mujiya tuma tuene. Moize waawambelele egi: “Wawa mapha amihana Yehowa ha gudia. 16 Yehowa wazuela egi: ‘Muthu nu muthu udi naye gunona ima eyi mu guvula gudi naye muene gudia. Mudi naye guzula omere umoshi* mukunda nu muthu mumoshi ha gudivua nu guvula gua athu adi mu tenta jienu.’” 17 Enya Isalele asendesele gunona; ako anonele yavula, uvi ako yazonda. 18 Tangua athesele ima yene mu gizongelo gia omere, athu anonele yavula, akhalelego nayo yavula gubalega; athu anonele yazonda nji, akhalelego nayo yazonda gubalega. Muthu nu muthu mukatshi diawo, wanonele mu guvula guakhalele naye muene gudia.
19 Gungima Moize waawambelele egi: “Muthu gabembigo ima yene uu nu mu gimenegena.” 20 Uvi atshitshilego ndaga yaawambelele Moize. Tangua athu ako abembele ima yene uu nu mu gimenegena, yanginyile mavinyo, yasendesele guzola vumba diabola. Hene Moize waavuidile khabu. 21 Akhalele munona ima yene gimenegena giagasue, muthu wagasue wakhalele munona guvula guajiya muene gudia. Uvi gula muanya wazoga, ima yene yagasue yakhalele musala mu mavu, yakhalele mubua meya-meya.
22 Mu lusugu lua samano, akhalele munona mashinda mbadi a mapha, yakotelesa egi izongelo mbadi ya omere mukunda nu muthu mumoshi. Mafumu agasue a enya Isalele ajile muwambela Moize ndaga yene. 23 Moize waawambelele egi: “Yehowa udi muzuela egi hamene mbamushigo mutshita mudimo nga umoshi, handaga ludi lusugu lua guhuluguga lua gijila lua Yehowa. Wetshienu yagasue muatshigina guwetshia, telegenu nji yagasue muatshigina gutelega; ima yagasue mbayisala, ibambenu uu nu mu gimenegena.” 24 Enya Isalele abambele mapha ene uu nu mu gimenegena gifua luholo luazuelele Moize. Mapha ene anginyilego mavinyo mukatshi, azolelego nji vumba diabola. 25 Moize waawambelele egi: “Idienu mangino, handaga mangino idi lusugu lua guhuluguga lua Yehowa. Lusugu lua mangino mushigo musanga mapha mu mavu. 26 Mbamunona mapha masugu samano, uvi mu lusugu lua sambadi, Lusugu lua Guhuluguga, mbaashigo mukhala guene.” 27 Uvi enya Isalele ako azogele mu lusugu lua sambadi ha gunona mapha, uvi asangelego nga gima gimoshi.
28 Yehowa wahudile Moize egi: “Uu nu tangua ditshi mbamutuna gutumagela mikhuala yami? 29 Mujimbilago egi ame Yehowa ngamihanyi Lusugu lua Guhuluguga. Gishina giene ngudi gumihana mapha a masugu mbadi mu lusugu lua samano. Mu lusugu lua sambadi, muthu wagasue udi naye gusala ha fundo didi muene; nga muthu gakatugago gumbo dienji.” 30 Hene mu lusugu lua sambadi, athu asendesele gutumagela mukhuala wa Lusugu lua Guhuluguga.*
31 Enya Isalele atamegele mapha ene egi “mana.”* Akhalele alaphe gifua tumbuto tuazonda tua koliyandre, mu kano akhalele gifua gato galondewe nu wigi. 32 Moize wazuelele egi: “Yehowa wazuela egi: ‘Zalesenu mana mu gizongelo gia omere, muabambe hagula anenu mbaamone mapha ngamihanele mu mavu a luselenga tangua ngamizolele gu Ejipitu.’” 33 Gungima Moize wawambelele Alona egi: “Zangula bungu, unginyise omere* imoshi ya mana mukatshi, uhage bungu diene gutuama dia Yehowa; muyibambe mukunda nu indongo idi muza.” 34 Alona wayizanguile, wayihagele gutuama dia Gamushete ga Ndando* hagula ibambewe gifua luholo Yehowa wawambelele Moize. 35 Enya Isalele adile mana ivo 40 uu nu tangua ahetele mu mavu akhalele nu athu. Akhalele mudia mana uu nu tangua ahetele gu mudidilo wa gifutshi gia Kanana. 36 Gizongelo gimoshi gia efa* giakhalele mungina izongelo kumi ya omere.*
17 Enya Isalele agasue akatugile mu mavu a luselenga a Sine, akhalele muya nu gumagana mu mafundo agudisha gifua luholo Yehowa wakhalele guawambela. Gungima ahagele phundo yawo gu Refidime, uvi fundo diene diakhalelego nu meya hagula athu ajiya gunua.
2 Enya Isalele asendesele gumanesa Moize, amuwambelele egi: “Tuhane meya a gunua!” Uvi Moize waawambelele egi: “Mukunda natshi mudi gungumanesa? Mukunda natshi mushigo mushila Yehowa mutshima?” 3 Uvi athu akhalele nu luhungu* luakola, asendesele guwambela Moize ndaga jiabola egi: “Mukunda natshi watuzodi gu Ejipitu? Watuzodi nu an’etu nu shitu jietu hagula tuze tufue nu luhungu?” 4 Gungima Moize wawambelele Yehowa egi: “Ngutshita itshi nu athu awa? Gualeha ndo adi gungusonona maseso!”
5 Yehowa wawambelele Moize egi: “Zula akulu ako a enya Isalele, balega nawo gutuama dia athu. Zangula nji muhango waye wabetele nawo Muta wa Nile, nda. 6 Mbangumagana gutuama diaye ha seso gu Horebe. Udi naye gubeta seso diene, gungima meya mbaazoga muene, athu mbaanua.” Moize watshitshile ngenyi ha meso a akulu a enya Isalele. 7 Hene wahanele fundo diene jina egi Masa* nu Meriba,* handaga enya Isalele amumanesele nu atunyile gushila Yehowa mutshima tangua azuelele egi: “Yehowa udi mukatshi dietu nga ndo?”
8 Gungima enya Amaleke ajile muluisa enya Isalele gu Refidime. 9 Moize wawambelele Yoshua egi: “Tomba mala, ndenu muluise enya Amaleke. Hamene ame mbangumagana ha songi ya mulundu nu muhango wa Nzambi wa giamatshidia ha mago.” 10 Yoshua wakalegele gifua luholo luamuwambelele Moize, waluishile enya Amaleke. Moize nu Alona nu Hule akandugile ha songi ya mulundu.
11 Tangua mago a Moize akhalele agutuphula gosa, enya Isalele akhalele mubalega enya Amaleke ngolo; uvi gula washigula mago enji, enya Amaleke akhalele guabalega ngolo. 12 Tangua mago a Moize aholele, Alona nu Hule azudile seso, ayihagele hashi, Moize wakhalele hene. Gungima atuphuile mago a Moize yowu khanda, yowu khanda; ngenyi mago enji asalele agumagana uu nu hashiwugile tangua. 13 Yoshua wabingile enya Amaleke nu phogo ya khusa.
14 Yehowa wawambelele Moize egi: “Sonega ndaga eyi mu mukanda hagula athu ayibuitshigo mutshima: ‘Mbangushiya diago enya Amaleke hagula jina diawo ditote ha mavu.’ Wambela nji Yoshua ndaga yene.” 15 Gungima Moize watungile giwotshielo, wagihanele jina egi Yehowa-Nisi.* 16 Wazuelele egi: “Luholo enya Amaleke adi muluisa nguasa ya ufumu ya Yah, Yehowa mbawaluisa mu indongo yawo yagasue.”
18 Yetro nganga-nzambi wa gu Madiana, giwaji gia Moize, wavuile lumene lua ndaga jiagasue jiakalegele Yehowa mukunda nu Moize nu mukunda nu athu enji enya Isalele, nu luholo luaazolele muene gu Ejipitu. 2 Mu tangua dimoshi ngenyi, Moize wavutudile mukaji’enji Sefora gumbo dia giwaji gienji Yetro. Hene Yetro wazudile Sefora, 3 nu an’enji mbadi a mala. Mun’enji mumoshi wa yala jina dienji diakhalele Gershome,* handaga Moize wazuelele egi: “Ngabua ngenji mu gifutshi giangane.” 4 Muko jina dienji diakhalele Eliezele,* handaga Moize wazuelele egi: “Nzambi wa tata wami udi mukuateshi wami, muene wanguhuluishile ha mago a Farao wakhalele mukamba gungushiya.”
5 Gungima Yetro giwaji gia Moize, wazudile ana a Moize nu mukaji’enji Sefora, wajile nawo gudi Moize mu mavu a luselenga fundo diakhalele muene gu mulundu wa Nzambi wa giamatshidia. 6 Watumidile Moize mbimbi egi: “Ame giwaji giaye Yetro, ngudi muza nu mukaji’aye nu an’aye mbadi.” 7 Moize wayile mbala imoshi ha gutagana giwaji gienji, wafugamele gutuama dienji, wamuhanele beze. Adihudile lumene, gungima anginyile mu tenta.
8 Moize wawambelele giwaji gienji ndaga jiagasue Yehowa wakalegele Farao nu enya Ejipitu mukunda nu enya Isalele. Wamuwambelele nji malamba ataganele nawo mu njila, nu luholo Yehowa waahuluishile. 9 Yetro wasuangulugile nu ndaga jiagasue jiabonga jiakalegele Yehowa mukunda nu enya Isalele tangua diaahuluishile muene gu Ejipitu.* 10 Gungima wazuelele egi: “Yehowa atumbuishiwe, handaga wamihuluisa ha mago a enya Ejipitu nu ha mago a Farao, wamikatula nji mu uhiga wa enya Ejipitu. 11 Henyaha ngajiya giwa egi Yehowa udi Nzambi wakoma gubalega nzambi jiko jiagasue, handaga wahanyi ndola gudi athu akhalele mukalegela akombeledi enji ndaga jiabola nu lulendo luagasue.” 12 Gungima Yetro giwaji gia Moize, wajile nu mulambu wa guwotshia nu milambu iko mukunda nu Nzambi. Alona nu akulu agasue a gu Isalele ajile ha gudia n’enji gutuama dia Nzambi wa giamatshidia.
13 Lusugu lualanduile, Moize wakhalele hashi ha gusophesa athu gifua luholo luakhalele muene mutshita; athu akhalele muza mumagana gutuama dienji sendese mu gimenegena uu nu mu ngueze. 14 Tangua giwaji gia Moize wamonele ndaga jiagasue jiakhalele mutshita muene mukunda nu athu, wamuhudile egi: “Mukunda natshi udi mutshita ngenyi? Mukunda natshi udi mukhala hakhaye ha gusophesa athu agasue adi muza mumagana gutuama diaye sendese mu gimenegena uu nu mu ngueze?” 15 Moize wamuvutuile egi: “Handaga athu adi muza gudi ame ha gukamba utuameji wa Nzambi. 16 Gula mulonga wabua, ana gunguwambela nawo. Gungima ngudi naye gusophesa athu ene nu guawambela badesizio a Nzambi wa giamatshidia nu mikhuala yenji.”
17 Uvi giwaji gienji wamuwambelele egi: “Luholo luaye lua gukalagala ndaga ludi luabola. 18 Aye nu athu adi muza gugumona mbamuhuila diago, handaga mudimo owu udi wakola, wajiyilego guwukalagala hakhaye. 19 Henyaha ngutegelele. Ngudi guguhana longo, Nzambi mbawukhala nji nu aye. Aye khala muzueledi wa athu gudi Nzambi wa giamatshidia, khala nji muya nu milonga yawo gudi muene. 20 Udi naye guakotelesela badesizio nu mikhuala, udi naye nji guawambela luholo adi naye gukhala nu ndaga adi naye gukalagala. 21 Uvi tomba athu atema mukatshi diawo, anyi ana guvuila Nzambi woma, athu a gushila mutshima, ana zuela giamatshidia, anyi ana khala ndo nu nzala yakola ya makuta, ahage mafumu a athu 1 000, mafumu a athu 100, mafumu a athu 50 nu mafumu a athu 10. 22 Ene mbaasophesa milonga mbayibua.* Mbaasophesa milonga yazonda-zonda, uvi milonga yakola mbaagubatela nayo. Khapha nawo ginemo hagula mudimo waye ukhale waleba. 23 Gula watshita ngenyi, nu gula idi mu gudivua nu gutshigina gua Nzambi, mbawutshita muabonga mudimo waye, muthu wagasue mbawuvutuga nji gumbo dienji nu gusuanguluga.”
24 Moize wavuile malongo amuhanele giwaji gienji, wakalegele nji ndaga jiagasue jiamuwambelele muene. 25 Moize watombele athu atema mukatshi dia enya Isalele agasue, waahagale mafumu a athu 1 000, ako mafumu a athu 100, ako mafumu a athu 50, ako mafumu a athu 10. 26 Athu ene akhalele musophesa milonga yagasue yakhalele mubua. Gula milonga idi yakola, akhalele muya nayo gudi Moize, uvi milonga yagasue yazonda-zonda akhalele guyisophesa ene hakhawo. 27 Gungima Moize wayile mutuala giwaji gienji mu njila; giwaji gienji wavutugile mu gifutshi giawo.
19 Hazogele enya Isalele gu Ejipitu, gungima dia mbeji thathu, ahetele mu mavu a luselenga a Sinayi. 2 Mu lusugu luene akatugile gu Refidime, ayile mu mavu a luselenga a Sinayi, ahagele phundo yawo mu mavu a luselenga. Enya Isalele ahagele phundo yawo guene ha sambua dia mulundu.
3 Gungima Moize wakandugile gudi Nzambi wa giamatshidia gu mulundu. Yehowa wamutamegele sendese gu mulundu, wamuwambelele egi: “Tala ndaga udi naye guwambela ajigulu a Yakoba, ndaga udi naye guwambela enya Isalele: 4 ‘Enue hakhenu muadimonele ndaga ngakalegele enya Ejipitu ha gumibata gudi ame gifua luholo njila ya khuyi yana bata an’enji mu mahambu. 5 Henyaha gula muangutumagela nu mutshima wenu wagasue nu muanemesa gikotelo giami, mbamubua athu ami diago* mukatshi dia athu agasue a ha mavu; handaga mavu agasue adi ami. 6 Mbamubua mafumu nu nganga-nzambi. Mbamubua nji gifutshi giami gia gijila.’ Mbimbi eji jiene udi naye guwambela enya Isalele.”
7 Moize wabulumugile, watamegele akulu a enya Isalele, waawambelele ndaga jiagasue jiamulezele Yehowa. 8 Gungima athu agasue azuelele egi: “Mbatutshita ndaga jiagasue jiazuela Yehowa.” Moize wayile mbala imoshi muwambela Yehowa ndaga yazuelele athu. 9 Yehowa wawambelele Moize egi: “Ngudi muza gudi aye mukatshi dia tuta diabuita hagula athu anguvue tangua mbanguzuela nu aye nu hagula alandule gugushila mutshima.” Gungima Moize wayile muwambela Yehowa ndaga jiazuelele enya Isalele.
10 Yehowa wawambelele Moize egi: “Nda gudi athu, awambele ha gudiphelegetesa mangino nu hamene. Adi naye nji guwovua milele yawo. 11 Adi naye gudilondega mukunda nu lusugu lua thathu, handaga mu lusugu luene lua thathu, Yehowa mbawubulumuga ha Mulundu wa Sinayi ha meso a athu agasue. 12 Udi naye guhaga mididilo mukunda nu athu agasue gu khulo ya mulundu, udi naye guawambela egi: ‘Mutema genu! Mukandugago gu mulundu, mukuatshigo nji mudidilo wa mulundu wene. Muthu wagasue mbawukuata mulundu, udi naye gushiyiwa. 13 Nga muthu mumoshi gashigo naye gukuata muthu wa luholo elu, uvi mudi naye gumusonona maseso nga mifula;* ikhale shitu nga muthu, udi naye gushiyiwa.’ Uvi gula ashiga phungi,* athu ajiya giwa gusuena hehi nu mulundu.”
14 Gungima Moize wakatugile gu mulundu, wabulumugile gudi athu; waawambelele ha gudiphelegetesa, awevele nji milele yawo. 15 Waawambelele egi: “Dilondegenu mukunda nu lusugu lua thathu. Mubungisago muila nu akhetu.”*
16 Mu gimenegena gia lusugu lua thathu, miandu nu guhenya gua mvula nu tuta diabuita yamonegene ha mulundu. Phungi yadidile mangololo, athu agasue akhalele mu phundo asendesele gudigita. 17 Gungima Moize wazolele athu mu phundo ha guya mutagana nu Nzambi wa giamatshidia, amaganele gu mbongo ya mulundu. 18 Mulundu wagasue wa Sinayi wazalele pha nu mishi, handaga Yehowa wabulumugile guene mu tshuya. Mishi yene yakhalele mukanduga gosa gifua mishi yana zoga mu fulu. Mulundu wagasue wakhalele mudigita mangololo. 19 Tangua matululu a phungi akhalele gudivudisa, Moize wazuelele, Nzambi wa giamatshidia* wamuhanele mvutu.
20 Yehowa wabulumugile ha songi ya Mulundu wa Sinayi. Gungima Yehowa watamegele Moize ha songi ya mulundu wene, Moize wakandugile. 21 Yehowa wawambelele Moize egi: “Bulumuga uwambele enya Isalele egi akambigo gubalega mididilo ya mulundu ha gutala Yehowa, gula ndo avula mukatshi diawo mbaafua. 22 Nganga-nzambi jiana suena hehi nu Yehowa tangua diagasue jidi naye gudiphelegetesa hagula Yehowa gaashiyigo.” 23 Uvi Moize wawambelele Yehowa egi: “Athu ajiyilego gukanduga gu Mulundu wa Sinayi, handaga watutemesa gale egi: ‘Hagenu mididilo mu khulo ya mulundu wene, ubuisenu nji wa gijila.’” 24 Uvi Yehowa wamuwambelele egi: “Nda, bulumuga, gungima kanduga nu Alona; uvi ubembigo egi nganga-nzambi nu athu ako abalege mididilo ha guza gudi Yehowa hagula muene gaashiyigo.” 25 Hene Moize wayile gudi athu, waawambelele ndaga jiene.
20 Gungima Nzambi wahanele enya Isalele mikhuala eyi yagasue, waawambelele egi:
2 “Ame Yehowa Nzambi wenu wamizolele gu Ejipitu, mu gifutshi muakhalele ahiga. 3 Ushigo naye gukombelela nzambi jiko phamba ame.*
4 “Ushigo naye gusonga gisongo nga gifuanesa gia gima gidi gosa mu dilu nga hashi’a mavu nga mu mita. 5 Ushigo naye guyifugamela nga guyikombelela,* handaga ame Yehowa Nzambi waye ngana toga egi athu angukombelele phamba ame.* Ngana hana ana ndola mukunda nu gubola gua ash’awo uu nu mu gindongo gia thathu nu gia nguana gia athu adi nu ame umbalagaji. 6 Uvi ngana landula gumonesa guzumba gua giamatshidia gudi athu ana gunguzumba nu ana tumagela mikhuala yami nu gudi ajigulu awo ivo yavula.*
7 “Ushigo naye gusegulula* jina dia Yehowa Nzambi waye, handaga Yehowa mbawuhana ndola gudi muthu wagasue udi musegulula jina dienji.
8 “Ubuitshigo Lusugu lua Guhuluguga mutshima, hagula lukhale lua gijila. 9 Udi naye gukalagala midimo yaye yagasue mu masugu samano, 10 uvi lusugu lua sambadi ludi lusugu lua guhuluguga mukunda nu Yehowa Nzambi waye. Ushigo naye gukalagala nga mudimo umoshi, nga aye nga mun’aye wa yala, nga mun’aye wa mukhetu, nga muhiga waye wa yala, nga muhiga waye wa mukhetu, nga shitu yaye ya hembo, nga ngenji idi gumbo diaye.* 11 Handaga Yehowa wafugile dilu nu mavu nu kianga nu ima yagasue idi muene mu masugu samano, uvi mu lusugu lua sambadi wahulugugile. Gishina giene Yehowa washimbigile Lusugu lua Guhuluguga nu walubuishile lua gijila.
12 “Nemesa sh’aye nu gin’aye, hagula ukhale nu monyo masugu avula mu gifutshi gidi guguhana Yehowa Nzambi waye.
13 “Ushiyigo muthu.
14 “Ukalagalago uthambi.*
15 “Ukuyigo.
16 “Gula agutamega ha guzuela ndaga yatshitshi muthu, uzuedigo ndaga jia mambo.
17 “Uvuilago inzo ya mukuenu nzala. Uvuilago mukaji’a mukuenu nzala, nga muhiga wenji wa yala, nga muhiga wenji wa mukhetu, nga ngombe yenji ya mulume, nga phunda yenji, nga gima gienji giagasue.”
18 Tangua athu agasue avuile muandu wa mvula nu gudila gua phungi, nu tangua amonele guhenya gua mvula nu mishi yakhalele muzoga gu mulundu, adigitshile, amaganele gualeha. 19 Gungima awambelele Moize egi: “Aye zuela nu esue, tudi mutegelela, uvi Nzambi gazuedigo nu esue hagula tufuigo.” 20 Uvi Moize waawambelele egi: “Muvuigo woma handaga Nzambi wa giamatshidia waji mutala gula mudi gumutumagela, hagula mulandule gumuvuila woma nu mutshitshigo gubola.” 21 Enya Isalele alanduile gumagana gualeha, uvi Moize wayile hehi nu tuta diabuita, fundo diakhalele Nzambi wa giamatshidia.
22 Gungima Yehowa wawambelele Moize egi: “Wambela enya Isalele egi: ‘Muamonyi luholo ngazuedi nu enue, sendese mu dilu. 23 Mushigo naye gutshita nzambi jia utadi wa siliva ha gujikombelela hamoshi nu ame, mushigo naye nji gutshita nzambi jia wolo. 24 Mudi naye gungutungila giwotshielo gia mavu, mbamunguhana milambu yenu ya guwotshia nu milambu yenu ya guhuima, nu imeme yenu, nu ngombe jienu ha giwotshielo giene. Fundo diagasue mbangutomba egi athu angukombelele,* mbanguza gudi enue, mbangumisuanguluisa. 25 Gula muatshigina gungutungila giwotshielo gia seso, mudi naye gukalegela maseso gifua luholo adi, mushigo naye guasonga nga guakoka;* handaga gula muagitunga nu maseso agukoka, mbangushigo mutshigina giwotshielo giene. 26 Ushigo naye gukanduga gu giwotshielo giami ha gikandugilo,* hagula thowa yaye imuenegago.’
21 “Hana enya Isalele mikhuala yiyi iko:
2 “Gula wasumba muhiga udi muenya Hebelu, muene mbawukhala muhiga waye ivo samano, uvi mu givo gia sambadi, mbawuzoga mu uhiga gufuta ndo nga gima. 3 Gula muhiga muene wajile hakhenji, mbawuvutuga hakhenji. Uvi gula wajile nu mukaji’enji, mbawuvutuga nji n’enji. 4 Gula fumi’enji wamuhana mukhetu, mukhetu muene wavuala n’enji ana a mala nga a akhetu, ana nu mukhetu muene mbaasala nu fumi’enji, uvi muene muhiga mbawuya hakhenji. 5 Uvi gula muhiga muene watuna genji, wazuela egi: ‘Ngana zumba fumi’ami nu mukaji’ami nu an’ami; ngushigo mutshigina guzoga mu uhiga,’ 6 fumi’enji udi naye guya n’enji gutuama dia Nzambi wa giamatshidia. Gungima mbawuya n’enji hehi nu mufulo nga gu kunji dia mufulo, mbawumukobola kutshi nu ndongo;* ngenyi muthu muene mbawusala muhiga wenji ivo nu ivo.
7 “Gula muenya Isalele mumoshi wadiga mun’enji wa mukhetu mu uhiga, mona muene mbagashigo muzoga mu uhiga gifua luholo ahiga a mala ana zoga. 8 Gula fumi’a muhiga muene gashigo musuanguluga n’enji, nu gashigo mutshigina egi abue mukaji’enji, uvi udi mutshigina gumusumbisa gudi muthu muko,* gashigo naye gumusumbisa gudi ngenji, handaga gutshita ngenyi gudi ndaga yabola.* 9 Gula muenya Isalele muene watomba muhiga muene mukunda nu mun’enji wa yala, udi naye gumukalegela ndaga gifua mun’enji wa mukhetu. 10 Gula mona muene* wazula mukhetu muko, gashigo naye guzondesa ima ya gudia ya mukhetu wa thomo, nga guvula gua milele adi naye gumuhana, gashigo naye nji gubemba gubungisa n’enji muila. 11 Gula yala muene gamutshitshilego ndaga eji thathu, mukhetu muene mbawuya genji gufuta ndo nga gima.
12 “Gula muthu wabeta muthu muko, wamushiya, muene nji udi naye gushiyiwa. 13 Uvi gula muthu muene gakhalelego nu matangi a gumushiya, Nzambi wa giamatshidia wabemba nji egi ndaga yene ikalegewe, mbanguguwambela fundo didi naye muene gulengela. 14 Gula muthu wavuila muthu muko khabu jiakola nu wamushiya nu mutshima umoshi, muene nji udi naye gushiyiwa ikhale waya gudisuega gu giwotshielo giami. 15 Muthu wagasue wabeta sh’enji nga gin’enji udi naye gushiyiwa.
16 “Gula muthu wakuata muthu muko gu ngolo nu wamusumbisa, nga ndo amusanga wakuatshi gale muthu muene, udi naye gushiyiwa.
17 “Muthu wagasue wata* sh’enji nga gin’enji mukumbu udi naye gushiyiwa.
18 “Gula athu adi mumana, mumoshi wasonona muko seso nga ndo wamubeta khome,* uvi muthu muene nu gufua ndo, wabanda ha gitanda nu misongo, ndaga mudi naye gutshita yenyeyi: 19 Gula muthu yago wabetewa udi nu luholo lua guzuga nu lua guwenda hanze nu mutshi, muthu wamubetshi gashigo naye guhanewa ndola. Uvi mbawumufuta mukunda nu masugu adile muene gutshita ndo mudimo, uu nu tangua mbadivua muene muabonga.
20 “Gula muthu wabeta muhiga wenji wa yala nga wa mukhetu nu mutshi, muhiga muene wafua mukunda nu ibundo yene, muthu muene udi naye guhanewa ndola. 21 Uvi gula muthu muene gafuilego gungima dia lusugu lumoshi nga masugu mbadi, fumi’enji gashigo naye guhanewa ndola handaga wamusumbile nu makuta enji.
22 “Gula athu adi mulua, adikuma nu mukhetu udi gu vumo, mukhetu muene wavuala mona wa gabisu,* uvi muthu nu gufua ndo,* muthu wamukumi udi naye gufuta gima mulumi’a mukhetu muene mbaamutoga; muene mbawugifuta ha meso a manzuji. 23 Uvi gula mukhetu nga mona wafua, muthu munu wamukumi udi naye nji gufua. 24 Gula muthu wabula muthu muko diso, muene nji adi naye gumubula diso; gula muthu wasogola muthu muko dizo, muene nji adi naye gumusogola dizo; gula muthu wabogola muthu muko koko nga kulu, muene nji adi naye gumutshita ngenyi. 25 Gula muthu wahisa muthu muko tshuya, muene nji adi naye gumuhisa tshuya; gula muthu wanamenesa muthu muko, muene nji adi naye gumunamenesa; gula muthu wabeta muthu muko, muene nji adi naye gumubeta.
26 “Gula muthu wabeta muhiga wenji wa yala nga wa mukhetu gu diso nu wamubula diso diene, udi naye gumubemba ha guya. Muhiga muene gashigo naye gumufuta nga gima mukunda nu diso dienji. 27 Gula wasogola muhiga wenji wa yala nga wa mukhetu dizo, udi naye gubemba muhiga muene ha guya. Muhiga muene mbagashigo gumufuta nga gima mukunda nu dizo dienji.
28 “Gula ngombe yanamenesa yala nga mukhetu nu mbinga, gula muthu muene wafua, mudi naye guyisonona maseso ha guyishiya, mushigo naye gudia mbiji ya ngombe yene; uvi fumi’a ngombe gashigo naye guhanewa ndola. 29 Uvi gula ngombe yana khala nu khadilo dia gubeta athu mbinga, atemesele gale nji fumi’a nayo uvi muene nu guyimba ndo mu luphango, gula ngombe yene yashiya yala nga mukhetu, mudi naye guyisonona maseso, fumi’a nayo udi naye nji gushiyiwa. 30 Gula atoga fumi’a ngombe yene ha gufuta gibawu hagula gashiyiwago,* udi naye gufuta ndando yagasue yamutogewa. 31 Gula ngombe yene yashiya mona wa yala nga wa mukhetu, mukhuala owu umoshi wene mudi naye gulandula mukunda nu fumi’a ngombe yene. 32 Gula ngombe yabeta muhiga wa yala nga wa mukhetu nu mbinga, fumi’a ngombe yene udi naye guhana bashekele 30* gudi fumi’a muhiga muene; uvi adi naye gusonona ngombe yene maseso ha guyishiya.
33 “Gula muthu wabemba wina wa wuhululu, nga ndo wahaga wina uvi nu guwutshuiga ndo, gula ngombe nga phunda yabua mu wina wene, 34 fumi’a wina udi naye guyifuta. Udi naye guhana makuta gudi fumi’a shitu yinyi yabui mu wina; ngenyi shitu yene yafui mbayibua yenji. 35 Gula ngombe ya muthu yabeta ngombe ya muthu muko, gula ngombe yene yafua, afumi’a najio adi naye gudiga ngombe yasadi nu monyo, akhaphi makuta; adi naye nji gukhapha ngombe inyi yafui. 36 Nga ndo gula ngombe yana khala nu khadilo dia gutua shitu jiko mbinga, uvi fumi’a nayo gana guyimba ndo mu luphango, gula ngombe yene yashiya ngombe iko, fumi’a nayo udi naye gufuta ngombe iko; ngenyi ngombe inyi yafui mbayibua yenji.
22 “Gula muthu wakuya ngombe nga gimeme giangane, wayishiya nga ndo wayisumbisa, udi naye guhana ngombe thano mukunda nu ngombe yakuyi muene nga imeme nguana mukunda nu gimeme giakuyi muene.
2 (“Gula akuata nzangi nu gukuya mu phipha, amubeta wafua, muthu wamushiyi gashigo nu mukudi wa mahatshi. 3 Uvi gula wayi mukuya mu gimenegena, amukuata nu amushiya, muthu wamushiyi udi nu mukudi wa mahatshi.)
“Udi naye gufuta ima yakuyi muene. Uvi gula gashigo nu ima ya gufuta, adi naye gumudiga mu uhiga mukunda nu ima yakuyi muene. 4 Gula ima yakuyi muene yasangewa nu monyo ha mago enji, ikhale ngombe nga phunda nga gimeme, udi naye gufuta shitu mbadi ha fundo diayo.
5 “Gula muthu udi mudisa shitu jienji mu dihia dienji nga mu dihia dienji dia vinyo, uvi wajibemba jiaya mudia mu dihia diangane, udi naye gufuta ima yabonga ya mu dihia dienji nga ya mu dihia dienji dia vinyo gudi fumi’a dihia diene.
6 “Gula muthu wamba tshuya, tshuya tuene tuahisa mitshi ya miya, gungima tuaya uu nu mu dihia dia muthu muko, tuahisa itungu yenji ya mbuto nga mbuto jienji jinyi adi khenji akatulago nga dihia dienji dia mudidi, muthu wambi tshuya tuene udi naye gufuta ima inyi yagasue yahi.
7 “Gula muthu wahana muthu muko makuta nga ima yenji iko ha gumubambela, uvi ima yene yakuyiwa monzo ya muthu muene, gula akuata nzangi yayikuyi, udi naye gufuta ima yene mbala mbadi. 8 Uvi gula akuatelego nzangi yakuyi ima yene, adi naye guya nu fumi’a inzo gutuama dia Nzambi wa giamatshidia ha gujiya gula muene wazudi* ima yangane nga ndo. 9 Gula athu muyadi adi mutenda gima, ikhale ngombe nga phunda nga gimeme nga mulele nga gima giko giatotshi, gula mumoshi mukatshi diawo wazuela egi: ‘Gima egi gidi giami,’ adi naye guya nu mulonga wene gutuama dia Nzambi wa giamatshidia. Muthu munu Nzambi mbawufuisa milonga, mbawufuta muthu munu akhadi mutenda n’enji ima mbala mbadi.
10 “Gula muthu wahana muthu muko phunda nga ngombe nga gimeme nga shitu yenji iko ha gumubambela, gungima shitu yene yafua nga ndo yabogoga nga yakuyiwa, uvi muthu nu guyimona ndo, 11 muthu wakhadi mubamba shitu yene udi naye gudiloga gutuama dia Yehowa egi gazudilego* shitu yangane; fumi’a shitu udi naye gutshigina ndaga yene. Ngenyi muthu muene mbagashigo mufuta shitu yene. 12 Uvi gula shitu yene yakuyiwa ha mago enji, udi naye guyifuta gudi fumi’a nayo. 13 Uvi gula shitu yene yashiyiwa gudi shitu ya mu foto, udi naye guyibata gifua gijiyishilo. Gashigo naye gufuta shitu iko mukunda nu shitu yashiyiwa gudi shitu ya mu foto.
14 “Uvi gula muthu wasomba shitu gudi muthu muko, uvi shitu yene yabogoga nga ndo yafua tangua fumi’a nayo gashigo hene, muthu wayisombi udi naye guyifuta. 15 Uvi gula fumi’a shitu udi hene, muthu wayisombi gashigo naye guyifuta. Uvi gula wahanele makuta hagula shitu yene iye imutshitshile mudimo, makuta ene adi muta ndando ya shitu yashiyiwa.
16 “Gula yala walumbula mona wa mukhetu udi gandongo,* udi khenji gasogewe* gale ndo nu wabungisa n’enji muila, udi naye gufuta ima hagula abue mukaji’enji. 17 Gula sh’a mona muene watuna nu mutshima umoshi ha guhana mun’enji mu ulo gudi yala muene, yala muene udi naye gufuta makuta mu gudivua nu guvula gua ima yana hanewa ha guzula mukhetu mu ulo.
18 “Udi naye gushiya nganga yagasue ya mukhetu.
19 “Muthu wagasue udi mubungisa muila nu shitu udi naye gushiyiwa.
20 “Muthu wagasue udi muhana milambu gudi nzambi jiko uvi gudi Yehowa hakhenji ndo udi naye gushiyiwa.
21 “Ukalegelago ngenji ndaga jiabola, ushigo naye nji gumusagesa, handaga enue nji muakhalele ngenji mu gifutshi gia Ejipitu.
22 “Umonesago mukhetu wa gafunda nga mun’a shiye* lamba. 23 Gula wamumonesa lamba, muene wangudidila, ame mbanguvua diago gudila guenji; 24 mbanguvua khabu jiakola, mbangugushiya nu phogo ya khusa; ngenyi akaji’aye mbaabua akhetu a gafunda, an’aye nji mbaasala an’a shiye.
25 “Gula wasomba phutu udi mukatshi dia athu ami makuta, muthu udi mujinga n’enji hehi, umukalegelago ndaga gifua muana tshita muthu wana somba athu ako makuta hagula amuvutudile nu makuta ako holu. Ushigo naye gumutoga ha guguvutudila makuta ako holu.
26 “Gula watambula mulele wa mukuenu handaga udi nu mukudi waye,* udi naye guwuvutula gutuama egi ngueze ibue. 27 Handaga udi mulele umoshi udi nawo muene, gashigo nu mulele uko ha guditshuiga;* muene mbawuditshuiga itshi ha gubanda? Gula muene wangudidila, ame mbangumutegelela diago, handaga ngudi Nzambi wa khenda.
28 “Ushigo naye guta* Nzambi mukumbu, ushigo naye nji guta fumu* wa athu aye mukumbu.
29 “Udi naye gunguhana ndambo ya ima mukatshi dia mbuto jiaye jiavula nu maji aye nu matombe aye. Udi naye nji gunguhana ana agasue a somi a an’aye a mala. 30 Ndaga udi naye gukalagala nu ngombe yaye nga nu gimeme giaye yenyeyi: Gula yavualewa, idi naye gukhala nu gin’enji masugu sambadi. Uvi mu lusugu lua nage, udi naye gunguhana nayo.
31 “Mudi naye gukhala athu ami a gijila, mushigo naye gudia mbiji ya shitu yashiyiwa gudi shitu ya mu foto mu temu. Mudi naye guyimbila jimbua.
23 “Umuangigo mene jia mambo. Udibungisago nu muthu wabola ha guzoga uthemua wa mambo. 2 Utshitshigo ndaga yabola handaga wamona athu avula mutshita ngenyi; tangua udi muta uthemua gutuama dia manzuji, uzuedigo ndaga jia mambo ha gusuanguluisa athu avula. 3 Gula udi musophesa milonga ya muthu udi phutu, ushigo naye gumubingisa handaga udi phutu.
4 “Gula wamona ngombe nga phunda ya mbalagaji waye muwungagana, udi naye gumuvutuila nayo. 5 Gula wamona phunda ya muthu udi nu aye umbalagaji ya gubua, ginemo giayibanjiginya, ushigo naye gutshita gifua wayimonelego, gungima uyi gaye. Uvi udi naye gukuatesa muthu muene ha guyizugisa.
6 “Gula udi musophesa mulonga wa phutu, udi naye guwusophesa nu giamatshidia giagasue.
7 “Tuna ndaga jia mambo* athu adi muzuela mukunda nu muthu muko, ushigo naye nji gushiya muthu gatshitshilego gubola nga muthu wabonga; handaga ame mbangushigo mutotesela muthu wakalagala ndaga yabola* ya luholo elu.
8 “Tangua udi musophesa milonga, gula aguhana ima* ha gubingisa muthu udi nu milonga, utshiginago; handaga ima yene yajiya guhuiga muthu watema udi musophesa ha gumba mambo, yajiya nji gutuma muthu wabonga ha gusombegesa badesizio enji.
9 “Ushigo naye gusagesa ngenji. Mudi mujiya muabonga luholo ngenji jiana gudivua,* handaga enue hakhenu muakhalele ngenji mu mavu a Ejipitu.
10 “Udi naye gukuna mbuto mu mavu aye nu gujikatula mu sungi ya ivo samano. 11 Uvi mu givo gia sambadi, mushigo naye gukuna nga gima, mudi naye gubemba mavu afukhe. Phutu jidi mukatshi dia athu aye mbajidia ima ya mvumbu mbayizoga mu mavu ene; inyi mbajibemba, shitu jia mu foto mbajiyidia. Udi naye nji gutshita ngenyi mukunda nu dihia diaye dia vinyo nu dihia diaye dia mitshi ya olive.
12 “Udi naye gutshita midimo yaye mu masugu samano; uvi mu lusugu lua sambadi, udi naye gubemba gutshita midimo yaye yagasue hagula ngombe yaye nu phunda yaye ihuluguge, nu hagula ahiga aye nu ngenji ahete luko ngolo.
13 “Mudi naye gutshita ndaga jiagasue ngamiwambela, mushigo naye gutumbula majina a nzambi jiko, avuiwago nji mu makano enu.
14 “Mudi naye gutshita mawano mukunda nu ame mbala thathu givo nu givo. 15 Mudi naye gukalagala Wano wa Mapha Ashigo nu Levire. Mbamudia mapha ashigo nu levire mu masugu sambadi, mu tangua diatombewe mu mbeji ya Abibe,* gifua luholo ngamiwambelele; handaga ngamizolele gu Ejipitu mu tangua diene. Nga muthu mumoshi mukatshi dienu gashigo naye guza gutuama diami mago a githuhu. 16 Mudi naye nji gukalagala Wano wa Gukatula* mbuto jia thomo muakunyile mu mahia enu; nu Wano wa Gubela Ima* gu gisugishilo gia givo, hamudi muhela mabundu muakunyile mu mahia enu. 17 Mala agasue mukatshi dienu adi naye guya gutuama dia Yehowa Fumu wa giamatshidia mbala thathu mu givo.
18 “Mushigo naye guhana mahatshi a mulambu wami hamoshi nu ima idi nu levire. Maji a milambu yahanewa gu mawano ami ashigo naye gusala uu nu mu gimenegena.
19 “Mudi naye gubata mabundu a thomo abalega gubonga a mu mahia enu gu inzo ya Yehowa Nzambi wenu.
“Mushigo naye gutelega mutumba wa khombo udi munua mele a gin’enji.
20 “Ngudi mutuma muanjelo gutuama dienu ha gumibamba mu njila nu ha gumibata ha fundo ngalondele mukunda nu enue. 21 Mutegelelenu, mutumagelenu nji. Mumulumbugilago handaga muene mbagashigo gumitotesela gubola guenu, ndaga ya muene udi mutshita mudimo mu jina diami.* 22 Uvi gula muamutumagela nu mutshima wenu wagasue nu muakalagala ndaga jiagasue ngazuela, ame mbangubua mbalagaji wa mbalagaji jienu, nu mbangutuna athu adi gumituna. 23 Muanjelo wami mbawuya gutuama dienu, mbawumituameza mu mavu a enya Amole, nu a enya Hete, nu a enya Phelese, nu a enya Kanana, nu a enya Hivi nu mu mavu a enya Yebuse. Ame mbangushiya diago athu awa. 24 Mushigo naye gufugamela nzambi jiawo jia isongo, nga gubemba egi athu amitume ha gujikombelela; mushigo naye nji gulandula makalegelo awo. Uvi mudi naye gumuanga isongo yene nu gubuisa makunji awo a gijila. 25 Mudi naye gukombelela Yehowa Nzambi wenu, ngenyi muene mbawuvudisa ima yenu ya gudia* nu meya enu. Mbawukatula nji misongo mukatshi dienu. 26 Mu gifutshi gienu mbamukhadigo nu akhetu ana zola mavumo nga ikunya.* Ame mbanguvudisa masugu a monyo wenu.*
27 “Gutuama egi muhete, athu mbaavua woma wami. Mbangutunganesa athu agasue mbamutagana nawo, mbangulengesa nji mbalagaji jienu jiagasue gutuama dienu. 28 Tangua mbamukhala mu njila, mbangulebesa mbalagaji jienu muila;* mbangukaya enya Hivi nu enya Kanana nu enya Hete gutuama dienu. 29 Mbangushigo guakaya gutuama dienu mu givo gimoshi, hagula mavu asadigo temu nu hagula shitu jiabala jia mu foto jinyi jiajiya gumitshita gubola jidivudisago. 30 Mbanguakaya mage-mage gutuama dienu, uu nu tangua mbamubua avula nu mbamutambula mavu ene.
31 “Mbanguhaga mudidilo wenu sendese gu Kianga Giabenga uu nu gu kianga gia enya Filistiya, sendese nji mu mavu a luselenga uu nu gu Muta wa Efrata; mbanguhana athu a mu mavu ene ha mago enu, mbamuakaya nji gutuama dienu. 32 Mushigo naye gukota nawo gikotelo nga nu nzambi jiawo. 33 Athu ene ashigo naye gukhala mu gifutshi gienu, hagula amitumigo ha gungutshitshila gubola. Gula muakombelela nzambi jiawo, mbayibua muheto gudi enue.”
24 Gungima Nzambi wawambelele Moize egi: “Kanduga gu mulundu gudi Yehowa nu Alona nu Nadabe nu Abihu nu akulu 70 a gu Isalele, mufugame gualeha, mungukombelele. 2 Aye Moize hakhaye udi naye gusuena hehi nu Yehowa; uvi athu ako anyi udi nawo asuenyigo hehi, enya Isalele nji ashigo naye gukanduga gu mulundu nu aye.”
3 Moize wayile muwambela enya Isalele ndaga jiagasue jiamuwambelele Yehowa nu badesizio enji agasue; athu agasue amuvutuile hamoshi egi: “Mbatukalagala ndaga jiagasue jiazuela Yehowa.” 4 Moize wasonegele mbimbi jiagasue jiazuelele Yehowa. Gungima wazugile nu gimenegena giagasue, watungile giwotshielo gu mbongo ya mulundu, watungile nji makunji 12 akhalele mumonesa iphuta 12 ya Isalele. 5 Gungima watumine mavuala a mala a gu Isalele ha guhana milambu ya guwotshia nu ngombe gifua milambu ya guhuima gudi Yehowa. 6 Moize wazudile ndambo ya mahatshi, waambile mu malonga, ndambo iko wayimiangele holu dia giwotshielo. 7 Gungima wazudile mukanda wa gikotelo, wawutangele gutuama dia athu mu dijui diakola. Athu azuelele egi: “Mbatukalagala ndaga jiagasue jiazuela Yehowa, mbatumutumagela nji.” 8 Moize wazudile mahatshi, waamiangele athu, wazuelele egi: “Mahatshi awa adi mahatshi a gikotelo Yehowa wakotshi nu enue mu gudivua nu mbimbi eji jiagasue muavua.”
9 Moize nu Alona nu Nadabe nu Abihu nu akulu 70 a gu Isalele akandugile, 10 amonele Nzambi wa Isalele. Goshi’a ikanzo yenji guakhalele mumonega gifua fundo abumbile nu maseso a safire, guakhalele guaphelegeta gifua dilu. 11 Muene gatshitshilego atuameji awa a Isalele gubola; atuameji ene amonele Nzambi wa giamatshidia mu vizio, adile, anuile.
12 Yehowa wawambelele Moize egi: “Kanduga gudi ame gu mulundu, ukhale guene. Mbanguguhana maseso, mbangusonega mikhuala ha maseso ene hagula uyilongese enya Isalele. 13 Moize wayile nu muenya mudimo wenji Yoshua, gungima wakandugile gu mulundu wa Nzambi wa giamatshidia. 14 Uvi wawambelele akulu egi: “Enue tunengenu haha uu nu tangua mbatuvutuga. Muasala nu Alona nu Hule. Muthu wagasue udi nu mulonga, aye a amone.” 15 Moize wakandugile gu mulundu tangua tuta diakhalele mutshuiga mulundu wene.
16 Lutumbu lua Yehowa luakhalele gu Mulundu wa Sinayi, tuta diatshuigile mulundu wene masugu samano. Mu lusugu lua sambadi, Nzambi watamegele Moize mukatshi dia tuta diene. 17 Lutumbu lua Yehowa luakhalele mumonega gudi enya Isalele gifua tshuya tuakoma holu dia mulundu. 18 Moize wanginyile mukatshi dia tuta diene, wakandugile gu mulundu. Wakhalele guene masugu 40 phipha nu muanya.
25 Gungima Yehowa wawambelele Moize egi: 2 “Wambela enya Isalele ha gungubatela misomo; mbamuzula musomo wa muthu wagasue watshigina guhana nu mutshima wenji wagasue. 3 Misomo yawo mudi naye gutshigina yenyeyi: Wolo, utadi wa siliva, kuivre, 4 wanda wa ble, uvuji wa shitu wabenguluga, wanda wabenga, linene yabonga, nu uvuji wa khombo, 5 nu ilema ya imeme ya milume yagukunga mukubu wabenga, nu ilema ya nzundu, nu mitshi ya akasia, 6 nu maji a gumba mu mienda, nu maji a balesame ha gulonda maji a gijila, nu uhafu wa vumba diabonga, 7 nu maseso a onikise, nu maseso ako ha guhaga ha efode nu ha gamulele ga ha thulo. 8 Adi naye gulonda fundo dia gijila ha gungukombelela, ame mbangukhala* mukatshi diawo. 9 Mudi naye gulonda inzo ya tenta nu ima yenji yagasue ya mukatshi gifua luholo ngudi gugudijiga.
10 “Adi naye gutshita mushete nu mabaya a mutshi wa akasia. Mushete wene mbawukhala guleha bakude mbadi nu ndambo,* gukoma kude imoshi nu ndambo, nu gitala gia kude imoshi nu ndambo. 11 Mbawuwukunga wolo wabonga hanze nu mukatshi. Mbawuhaga mubalo* wa wolo mu khulo yenji yagasue. 12 Mbawulondela mushete wene minengu nguana ya wolo; mbawuyihaga holu dia malu agasue nguana a mushete wene, minengu mbadi gu khanda imoshi, iko mbadi gu khanda iko. 13 Mbawulonda mihitu mbadi* nu mabaya a mutshi wa akasia, udi naye gukunga mihitu yene wolo. 14 Mbawunginyisa mihitu yene gu minengu idi gu khanda jia Mushete ha guwubata. 15 Mihitu yene idi naye gusala gu minengu ya Mushete wene; ashigo naye guyikatula. 16 Mukatshi dia Mushete wene, mbawumba maseso* adi nu mikhuala yami mbanguguhana.
17 “Mbawulondela mushete wene gitshuigilo gia wolo wabonga; mbagikhala guleha bakude mbadi nu ndambo, gukoma kude imoshi nu ndambo. 18 Mbawulonda basheribe mbadi a wolo; mbawukalegela marto ha gulonda basheribe ene gu songi mbadi jia gitshuigilo giene. 19 Londa basheribe, ahage gu songi jiagasue mbadi jia gitshuigilo; songi nu songi mbawuhaga sheribe mumoshi. 20 Basheribe ene mbaakhala yowu sambua, muko sambua; mahambu awo mbadi mbaakhala agusununa holu ha gutshuiga gitshuigilo. Meso awo adi naye gutala ha gitshuigilo. 21 Mbawuhaga gitshuigilo giene holu dia Mushete, mukatshi dia Mushete wene mbawumba maseso adi nu mikhuala yami mbanguguhana. 22 Mbangudimonesa gutuama diaye holu dia gitshuigilo, mbanguta naye maga hene. Hakatshi n’a katshi dia basheribe mbadi adi holu dia mushete wa gikotelo,* hene mbangugudijiga mikhuala yagasue udi naye guwambela enya Isalele.
23 “Mbawulonda nji mesa nu mabaya a mutshi wa akasia; mesa ene adi naye gukhala guleha bakude mbadi, gukoma kude imoshi, gitala kude imoshi nu ndambo. 24 Mbawaakunga wolo wabonga, mbawaasembega nji wolo mu khulo. 25 Mbawulonda mubalo mu khulo ya mesa ene, mbawukhala gukoma basantimetre sambadi nu ndambo;* mbawusembega mubalo* wa mesa ene nu wolo. 26 Mbawulonda minengu nguana ya wolo mukunda nu mesa ene; udi naye guhaga minengu yene mu khomo* nguana jia mesa, mu mafundo malu nguana adi agukuatagana nu mesa. 27 Minengu yene idi naye gukhala hehi nu songi jia mesa hagula yajiya gukuata mihitu ya gubatela mesa. 28 Mihitu yene mbawuyilonda nu mitshi ya akasia, gungima mbawuyikunga wolo, mbayimikuatesa ha gubatela mesa.
29 “Mbawulonda nji malonga mukunda nu mesa, nu makhopho nu mabungu ha gumbila milambu ya matombe. Udi naye gulonda ima yene nu wolo wabonga. 30 Udi naye guhaga mapha a gunguhuila milambu* holu dia mesa.
31 “Udi naye gulonda gihagelo gia mienda nu wolo wabonga. Mbawukalegela marto ha gulondela gihagelo giene. Shina dia gihagelo giene nu mutshi wenji nu thango nu makhopho enji nu ibumbi ya iyaji nu iyaji, idi naye gulondewa gu gima gimoshi. Mushigo naye gulonda gitshinyi gimoshi-gimoshi gia gudikhalela. 32 Mutshi wa gihagelo gia mienda udi naye gukhala nu thango samano, thango thathu gu khanda imoshi, jiko thathu gu khanda iko. 33 Gu khanda imoshi ya thango, mbamulonda makhopho thathu adi gifua iyaji ya mutshi wa amande nu ibumbi ya iyaji nu iyaji ya gudihatelela; gu khanda iko ya thango, mbamulonda nji makhopho thathu adi gifua iyaji ya mutshi wa amande, nu ibumbi ya iyaji nu iyaji yagudihatelela. Thango samano jia mutshi wa gihagelo gia mienda jidi naye gukhala luholo elu. 34 Mutshi wa gihagelo gia mienda mbawukhala nu makhopho nguana agulonda gifua iyaji ya mutshi wa amande, mbawukhala nji nu ibumbi ya iyaji nu iyaji yagudihatelela. 35 Gibumbi gimoshi gia iyaji mbagikhala ha mbongo ya thango mbadi jia thomo jidi mukatuga gu mutshi wa gihagelo gia mienda; mbamulonda nji gibumbi giko goshi’a thango mbadi jidi muhatelela, nu gibumbi giko goshi’a thango mbadi jia gisugishilo. Mudi naye gutshita ngenyi mukunda nu thango samano jia mutshi wa gihagelo gia mienda. 36 Ibumbi ya iyaji nu thango nu mutshi wa gihagelo gia mienda idi naye gulondewa gu gitshinyi gimoshi gia wolo wabonga. Mushigo naye gulonda gitshinyi gimoshi-gimoshi giagudikhalela. 37 Mbawugilondela mienda sambadi; ngenyi gula alemesa mienda yene, mbayiphelegetesa gutuama dia gihagelo giene gia mienda. 38 Sizo* jia gihagelo giene gia mienda nu malonga enji a gubatela tshuya idi naye gulondewa nu wolo wabonga. 39 Gihagelo giene gia mienda nu ima yenji eyi yagasue, adi naye guyilonda nu talanta imoshi* ya wolo wabonga. 40 Tshita yagasue ha gulonda ima yene gifua luholo ngagudijigile holu dia mulundu.
26 “Mbawuzangula milele kumi ya linene yabonga yaguwonga, nu wanda wa ble, nu uvuji wa shitu wabenguluga, nu wanda wabenga ha gulondela inzo ya tenta. Mbawulonda ifuanesa ya basheribe gu milele yene. 2 Mulele wagasue wa tenta udi naye gukhala guleha bakude 28,* gukoma bakude 4. Milele yene yagasue idi naye gukhala nu gukoma nu guleha gua luholo lumoshi. 3 Udi naye guzula milele thano ya tenta, uyitungi ibui mulele umoshi wakoma; mbawuzula nji milele iko thano, uyitungi ibui mulele umoshi wakoma. Ngenyi mbamubua nu milele mbadi yakoma. 4 Gu songi ya mulele wagasue wakoma wa tenta, mudi naye gutunga makhose nu wanda wa ble hagula ajiya gukuatenesa milele yene mbadi yakoma fundo dimoshi. 5 Mbawulonda makhose 50 gu songi ya mulele umoshi wa tenta nu makhose ako 50 gu songi ya mulele uko wa tenta, hagula milele yene yajiya guditala sambua nu sambua fundo mbayibungishiwa. 6 Udi naye gulonda tungowela 50 tua wolo tuagukuatenesela milele ya tenta, gungima mbawukuatenesa milele yene nu tungowela tuene, ngenyi inzo ya tenta mbayibua ya mulele umoshi.
7 Udi naye gulonda milele 11 nu uvuji wa khombo ha gutshuiga holu dia inzo ya tenta. 8 Mulele wagasue wa tenta udi naye gukhala guleha bakude 30, gukoma bakude 4. Milele yagasue 11 mbayikhala guleha gumoshi nu gukoma gumoshi. 9 Udi naye gukuatenesa milele thano ya tenta hagula ibue mulele umoshi wakoma; udi naye nji gukuatenesa milele iko samano ya tenta hagula ibue mulele umoshi wakoma. Gungima udi naye gufugula mulele wa samano udi mutshuiga gutuama dia inzo ya tenta. 10 Mbawulonda makhose 50 gu songi ya mulele umoshi wa tenta, nu makhose ako 50 gu songi ya mulele uko wa tenta ha fundo mbayikuatenesewa. 11 Udi naye gulonda tungowela 50 tua kuivre tuagukuatenesela mulele wa tenta, gungima udi naye gunginyisa tungowela tuene mu makhose ha gubungisa milele ya tenta ibue mulele umoshi. 12 Gitshinyi gia milele ya tenta inyi yasala mbagizenzelela. Gitshinyi gia hakatshi na katshi gia mulele wa tenta ginyi mbagisala, mbagizenzelela gungima dia inzo ya tenta. 13 Guleha gua milele mbayisala muzenzela gula atshuiga inzo ya tenta gudi naye gukhala kude imoshi khanda jiagasue.
14 “Udi naye nji gulonda gitshuigilo gia inzo ya tenta nu ilema ya imeme ya milume yagukunga mukubu wabenga; holu dienji udi naye gutshuiga gitshuigilo giko gialondewe nu ilema ya nzundu.
15 “Udi naye gulonda makunji a inzo ya tenta nu mabaya a mutshi wa akasia, mbawaamagenesa mu molu. 16 Kunji diagasue didi naye gukhala guleha bakude kumi, uvi gukoma kude imoshi nu ndambo. 17 Kunji diagasue didi naye gukhala nu malu mbadi agudihatelela. Makunji agasue a inzo ya tenta udi naye guatshita ngenyi. 18 Udi naye gulonda makunji 20 mukunda nu khanda ya koko dia mahidi* dia inzo ya tenta.
19 “Udi naye gulonda mawina 40 nu utadi wa siliva goshi’a makunji 20: Mawina mbadi goshi’a kunji dia thomo mukunda nu malu enji mbadi, mawina mbadi goshi’a malu mbadi a kunji diagasue dialandula. 20 Udi naye nji gulonda makunji 20 mukunda nu khanda ya koko dia madia dia inzo ya tenta, 21 udi naye nji gulonda mawina 40 nu utadi wa siliva mukunda nu makunji ene; goshi’a kunji diagasue gudi naye gukhala nu mawina mbadi. 22 Udi naye gulonda makunji samano mukunda nu khanda ya gungima dia inzo ya tenta gu mayilo a kumbi. 23 Udi naye gulonda makunji mbadi ha guahaga gu khomo jia gibayi gia gungima gia inzo ya tenta. 24 Makunji ene adi naye gukhala mbadi sendese hashi uu nu gosa, uu nu gu munengu wa thomo. Mudi naye gutshita ngenyi mukunda nu makunji agasue mbadi, ngenyi ene mbaabua makunji mbadi a ha khomo. 25 Makunji mbaakhala nage nu mawina enji 16 alondewe nu utadi wa siliva; goshi’a kunji diagasue gudi naye gukhala nu mawina mbadi.
26 “Udi naye gulonda mabaya a mutshi wa akasia ha guakuatenesa hamoshi nu makunji a inzo ya tenta, mabaya thano mukunda nu khanda ya sud, 27 mabaya ako thano mukunda nu khanda ya nord, ako thano mukunda nu khanda ya mayilo a kumbi gungima dia inzo ya tenta. 28 Baya dia hakatshi didi mubalega hakatshi na katshi dia makunji, didi naye gusendesa gu songi imoshi ya inzo ya tenta uu nu gu songi iko.
29 “Mbawukunga makunji ene wolo, mbawaalondela minengu ya wolo hagula ikuate mabaya, mbawukula nji mabaya ene wolo. 30 Udi naye gulonda inzo ya tenta gifua luholo ngaguwambelele gu mulundu.
31 “Udi naye gulonda rido nu wanda wa ble, nu uvuji wa shitu wabenguluga, nu wanda wabenga, nu linene yabonga yaguwonga. Udi naye nji gulonda ifuanesa ya basheribe gu rido yene. 32 Mbawukudiga rido yene gu makunji nguana a mutshi wa akasia akungiwe wolo. Misumadi mudi naye gukhokhela rido yene gu makunji idi naye gukhala ya wolo. Mbamumagenesa makunji mu mawina nguana alondewe nu utadi wa siliva. 33 Udi naye guzenzelesa rido yene goshi’a tungowela akuatenesa mulele wa tenta, gungima uhagi mushete wa gikotelo gungima dia rido. Rido yene mbayikhaphumuna Fundo dia Gijila nu Fundo Diabalega Gijila. 34 Udi naye gusha gitshuigilo holu dia mushete wa gikotelo,* gungima uhagi mushete wene ha Fundo Diabalega Gijila.
35 Mbawuhaga mesa gutuama dia rido, nu gihagelo gia mienda gidi guditala nu mesa gu khanda ya sud ya inzo ya tenta; mesa udi naye guahaga gu khanda ya nord. 36 Mukunda nu mufulo wa inzo ya tenta, mudi naye gulonda rido nu wanda wa ble, nu uvuji wa shitu wabenguluga, nu wanda wabenga, nu linene yabonga yaguwonga. 37 Mbawutshita makunji thano a mutshi wa akasia mukunda nu rido yene, mbawaakunga wolo. Ima ya guzenzelesela rido yene idi naye nji gukhala ya wolo, mbawutshita mawina thano a kuivre mukunda nu makunji ene.
27 “Mbawulonda giwotshielo nu mabaya a mutshi wa akasia; mbagikhala guleha bakude thano,* gukoma bakude thano. Khanda jiagasue jia giwotshielo giene jidi naye gukhala luholo lumoshi. Gitala gienji gidi naye gukhala bakude thathu. 2 Mbawulonda mbinga mu khomo nguana jia giwotshielo; giwotshielo nu mbinga jienji jidi naye gulondewa gu gima gimoshi,* mbawukunga giwotshielo giene kuivre. 3 Mbawulonda bakantine agukatudila fuphi* ha giwotshielo nu jiphawu* nu malonga nu somo nu malonga a gubatela tshuya; ima eyi yagasue ya giwotshielo udi naye guyilonda nu kuivre. 4 Mbawulonda gisamba gia kuivre mukunda nu giwotshielo giene, mu khomo nguana jia gisamba giene, mbawulonda minengu nguana ya kuivre. 5 Mbawuhaga gisamba giene goshi’a mubalo wa giwotshielo, mbagikhala hakatshi n’a katshi dia giwotshielo, ndambu izogi gonze. 6 Mbawulonda mihitu* nu mitshi ya akasia mukunda nu giwotshielo giene, gungima uyikudi kuivre. 7 Mbamunginyisa mihitu yene mu minengu hagula ikhale gu khanda mbadi jia giwotshielo, ngenyi mbayimikuatesa ha gubata giwotshielo giene. 8 Mbawulonda giwotshielo gifua mushete wa mabaya wa uhululu. Udi naye gulonda giwotshielo giene gifua luholo ngagudijigile gu mulundu.
9 “Udi naye gulonda luphango mukunda nu inzo ya tenta. Gu khanda ya sud, luphango luene mbalukhala nu rido jialondewe nu linene yabonga yaguwonga; rido jiene mbajikhala guleha bakude 100. 10 Luphango luene mbalukhala nu makunji 20 nu mawina 20 a kuivre mukunda nu makunji ene. Ima ya gukuatenesela makunji ene nu minengu yayo idi naye gukhala ya utadi wa siliva. 11 Rido jia gu khanda ya nord jidi naye nji gukhala guleha bakude 100, mbagukhala nji nu makunji 20 nu mawina 20 a kuivre mukunda nu makunji ene. Ima ya gukuatenesela makunji nu minengu yayo idi naye nji gukhala ya utadi wa siliva. 12 Barido a gu khanda ya mayilo a kumbi a luphango adi naye gukhala bakude 50, mudi naye nji gulonda makunji kumi nu mawina kumi a makunji ene. 13 Gu khanda ya mazogelo a kumbi, luphango ludi naye gukhala gukoma bakude 50. 14 Gu khanda imoshi ya mufulo, barido mbaakhala bakude 15, mbagukhala nji nu makunji thathu nu mawina thathu a makunji ene. 15 Uvi gu khanda iko ya mufulo, barido mbaakhala bakude 15, mbagukhala nji nu makunji thathu nu mawina thathu a makunji ene.
16 “Mufulo wa luphango udi naye gukhala nu rido guleha bakude 20, rido yene idi naye gutungiwa nu wanda wa ble, nu uvuji wa shitu wabenguluga nu wanda wabenga, nu linene yabonga yaguwonga; mbamuhaga nji makunji nguana nu mawina nguana a makunji ene. 17 Makunji agasue a luphango adi naye gukhala nu minengu yalondewe nu utadi wa siliva nu ima ya utadi wa siliva ya gukuatenesela makunji, uvi mawina a makunji ene adi naye gukhala a kuivre. 18 Luphango luene mbalukhala guleha bakude 100, gukoma bakude 50, gitala bakude 5; mbalukhala nu barido a linene yabonga ya guwonga, nu mawina a kuivre a makunji. 19 Ima yagasue ya mudimo ya mu inzo ya tenta nu ibende yagasue ya sungu-sungu mudi naye gujiga mu mavu ha gukuata tenta nga luphango, idi naye gukhala ya kuivre.
20 “Udi naye guwambela enya Isalele ha gugubatela maji abonga a olive a gumba mu mienda, hagula mienda yene ijimigo. 21 Mu inzo ya tenta ya gudibungishila, ha fundo didi gutuama dia rido idi hehi nu mushete wa gikotelo,* Alona nu an’enji mbaatshita yagasue hagula mienda ikhale mulema gutuama dia Yehowa sendese mu ngueze uu nu mu gimenegena. Udi mukhuala wa ivo nu ivo mukunda nu enya Isalele; indongo yawo yagasue mbayiza, idi naye gutumagela mukhuala owu.
28 “Tamega phangi’aye Alona mukatshi dia enya Isalele nu an’enji a mala Nadabe, Abihu, Eleazale nu Itamale hagula akhale nganga-nzambi jiami. 2 Udi naye gulondela phangi’aye Alona milele ya gijila yabonga ha gumuhana ginemua. 3 Udi naye guta maga nu athu agasue ana jiya mudimo muabonga* anyi ngahanele ndunge. Ene mbaalondela Alona milele ha gumubuisa muthu wa gijila hagula akhale nganga-nzambi wami.
4 “Milele mbaalonda ene yenyeyi: gamulele ga ha thulo, efode, gazagu gashigo nu mago, lopho dia kare-kare, gitambala nu mukaba; mbaalonda milele eyi ya gijila mukunda nu phangi’aye Alona nu an’enji a mala, hagula muene wajiya gukhala nganga-nzambi wami. 5 Athu ana tshita mudimo muabonga mbaakalegela wolo nu wanda wa ble, nu uvuji wa shitu wabenguluga, nu wanda wabenga nu linene yabonga.
6 “Adi naye gulonda efode ya wolo nu wanda wa ble, nu uvuji wa shitu wabenguluga, nu wanda wabenga nu linene yabonga yaguwonga. Adi naye nji gulonda ifuanesa gu efode yene. 7 Efode yene idi naye gukhala nu itshinyi mbadi ya milele gu songi, ha gubungishila gitshinyi gia gutuama nu gia gungima ha phanga. 8 Mukaba* mbaajitshiga gu efode hagula ikuatagane muabonga, adi naye nji guwulonda nu ima eyi: wolo, wanda wa ble, uvuji wa shitu wabenguluga, wanda wabenga, nu linene yabonga yaguwonga.
9 “Udi naye guzula maseso mbadi a onikise, usonega majina a ana a Isalele ha maseso ene, 10 majina samano gu seso dimoshi, majina ako samano gu seso diko, sendese nu mona wa somi uu nu gudi mona wa galenge. 11 Muthu wana sonega ha maseso mbawusonega majina a ana a Isalele ha maseso mbadi gifua luholo luana sonega muene gu kashe. Gungima udi naye guhaga maseso ene holu dia ima yalondewe nu wolo. 12 Udi naye guhaga maseso ene mbadi ha itshinyi ya milele ya efode ya ha phanga gifua maseso a giwungulugilo mukunda nu ana a Isalele. Alona udi naye gubata majina a ana a Isalele gutuama dia Yehowa holu dia milele yenji mbadi ya ha phanga gifua giwungulugilo. 13 Udi naye gulonda ima ya wolo mukunda nu maseso ene, 14 nu tumalenge mbadi tua wolo wabonga tuaguwonga gifua lungonji; gungima udi naye gukudiga tumalenge tuene gu ima ya wolo mualondji mukunda nu maseso.
15 “Udi naye guwambela muthu wana londa ifuanesa gu milele ha gulonda gamulele ga ha thulo mudi naye gukalegela ha gujiya badesizio a Nzambi. Gamulele gene gadi naye gukalegewa gifua efode, adi naye gugalonda nu wolo nu wanda wa ble, nu uvuji wa shitu wabenguluga, nu wanda wabenga nu linene yabonga yaguwonga. 16 Gula afugula gamulele gene mu itshinyi mbadi, khanda jiagasue nguana jidi naye gukhala jia luholo lumoshi, guleha basantimetre hehi nu 22,* gukoma nji basantimetre hehi nu 22. 17 Udi naye gusembega gamulele gene nu maseso mu milongo nguana. Mulongo wa thomo udi naye gukhala nu maseso awa: rubi, topaze nu emerode. 18 Mulongo wa mbadi: tirkuaze, safire nu jaspe. 19 Mulongo wa thathu: seso dia lesheme* nu agate nu ametiste. 20 Mulongo wa nguana: krizolite nu onikise nu jade. Maseso awa agasue adi naye guhagewa mu tuma tualondewe nu wolo. 21 Maseso ene mbaakhala nu majina a ana 12 a Isalele. Jina diagasue didi naye gusonegewa gu seso gifua luholo ana sonega isona gu kashe. Jina nu jina mbadimonesa giphuta gimoshi mukatshi dia iphuta 12 ya Isalele.
22 “Mukunda nu gamulele ga ha thulo, udi naye gulonda malenge a wolo wabonga, waatungi gifua ngonji. 23 Udi naye gulonda minengu mbadi ya wolo mukunda nu gamulele ga ha thulo, gungima udi naye gukuatenesa minengu yene mbadi gu songi mbadi jia gamulele gene. 24 Udi naye gunginyisa ngonji jiene mbadi jia wolo mu minengu mbadi idi gu songi jia gamulele ga ha thulo. 25 Udi naye gunginyisa songi mbadi jia ngonji jiene mu ima mbadi yalondewe nu wolo, gungima udi naye gukuatenesa ngonji jiene gu milele ya ha phanga ya efode gutuama. 26 Udi naye gulonda minengu mbadi ya wolo ha guyihaga gu khomo mbadi jia gamulele ga ha thulo moshi, gu songi gu khanda idi gudikuma nu efode. 27 Udi naye gulonda minengu iko mbadi ya wolo ha guyihaga gutuama dia efode, ha mbongo ya milele mbadi ya ha phanga ya efode, hehi nu fundo idi mukuatagana ha thunda ya mukaba* wa efode. 28 Shinga ya ble idi naye gukuata gamulele ga ha thulo; minengu ya shinga yene nji idi naye gukuata minengu ya efode, hagula gamulele ga ha thulo gasale ha fundo diago; ngenyi gamulele gene mbagashigo mukatuga holu dia efode ha thunda ya mukaba.*
29 “Tangua mbadingina Alona ha Fundo dia Gijila, udi naye gubata majina a ana a Isalele ha gamulele ga ha thulo gadi naye gukalegela muene ha gujiya badesizio a Nzambi; udi naye gugabata ha thulo yenji gifua giwungulugilo gia tangua diagasue gutuama dia Yehowa. 30 Udi naye gunginyisa Ulime nu Tumime* mu gamulele ga ha thulo mudi naye gukalegela ha gujiya badesizio a Nzambi. Ngenyi Ulime nu Tumime mbayikhala ha thulo* ya Alona tangua mbadingina muene gutuama dia Yehowa. Alona udi naye gusudiga ha thulo yenji ima idi naye gukalegela muene ha gusophesa ndaga jia enya Isalele, udi naye guyisudiga tangua diagasue gutuama dia Yehowa.
31 “Udi naye gulonda gazagu ga efode gashigo nu mago phamba nu wanda wa ble. 32 Hakatshi na katshi dia gazagu gene gu thunda, udi naye gubemba hulu dia gunginyishila muto. Muthu wana tunga milele udi naye gutunga khulo ya shingo ya mulele wene. Ngenyi mbayikhala gifua shingo ya gazagu ga masuta hagula itawugago. 33 Gu khulo ya gazagu gene gu khanda ya mbongo, mbawulonda tumabundu tua grenade nu wanda wa ble, nu uvuji wa shitu wabenguluga, nu wanda wabenga; hakatshi dia gabundu ga grenade nu gabundu gako, mbawuhaga tungenze* tua wolo. 34 Gu khulo yagasue ya khanda ya mbongo ya gazagu gene, mbagukhala haha gangenze ga wolo, haha gabundu ga grenade, haha gangenze ga wolo, haha gabundu ga grenade. 35 Alona udi naye gusudiga gazagu gene ha gutshita mudimo wenji. Tangua mbadingina muene ha fundo dia gijila gutuama dia Yehowa nu tangua mbadizoga muene, matululu a tungenze tuene adi naye guvuiwa hagula gafuigo.
36 “Udi naye gulonda ginzanza gia wolo wabonga gidi mungedima, usonega holu dia ginzanza giene gifua luholo ana sonega gu kashe egi: ‘Yehowa udi Nzambi wa gijila.’ 37 Udi naye gukuatenesa ginzanza giene gu gitambala nu shinga ya ble; gidi naye gukhala tangua diagasue gutuama dia gitambala. 38 Ginzanza giene mbagikhala ha mbombo ya Alona. Gula muthu wakalagala gubola mukunda nu ima ya gijila inyi enya Isalele abuishile ya gijila tangua ayihanele gifua kado ga gijila gudi Nzambi, gubola gua muthu muene mbagukhala ha muto wa Alona. Ginzanza giene gidi naye gukhala tangua diagasue ha mbombo ya Alona hagula Yehowa asuanguluge n’enji.
39 “Udi naye gutunga lopho dia kare-kare nu linene yabonga, udi naye nji gulonda gitambala nu linene yabonga nu mukaba.
40 “Mbawulondela nji ana a Alona malopho abonga nu mikaba nu itambala ha guahana ginemua. 41 Mbawusudiga phangi’aye Alona nu an’enji milele yene, mbawaamba maji, mbawaahaga gu mudimo wawo,* mbawaabuisa nji athu a gijila; ngenyi ene mbaabua nganga-nzambi jiami. 42 Mbawaalondela nji mikayi* ya linene ha gutshuiga thowa jiawo. Idi naye gusendesa ha kete uu nu mu matanga a malu. 43 Alona nu an’enji adi naye gusudiga mikayi yene tangua adi mungina mu inzo ya tenta ya gudibungishila nga tangua adi musuena hehi nu giwotshielo ha gukalagala mudimo ha fundo dia gijila; adi naye gutshita ngenyi hagula akhadigo nu gubola nu afuigo. Ndaga eyi idi mukhuala wa ivo nu ivo mukunda nu Alona nu ajigulu* enji.
29 “Ndaga udi naye gutshita ha guabuisa athu a gijila hagula akhale nganga-nzambi jiami yenyeyi: Udi naye guzula mutumba wa ngombe wa mulume nu imeme mbadi ya milume ishigo nu ginonga gu muila, 2 nu dipha dishigo nu levire, nu mapha ashigo nu levire alondewe gifua minengu agubungisa nu maji, nu bagato ashigo nu levire agukula maji. Udi naye gualonda nu phupha ya mbuto jia ble iladiege-diege. 3 Udi naye guamba mu gitunga, waabatshi gutuama diami mu gitunga giene hamoshi nu ngombe ya mulume nu imeme mbadi ya milume.
4 “Udi naye guya nu Alona nu an’enji a mala ha mufulo wa inzo ya tenta ya gudibungishila, waazuishi meya. 5 Gungima mbawuzangula milele, usudiga Alona lopho nu gazagu ga efode gashigo nu mago nu efode nu gamulele ga ha thulo; mbawumujitshiga nji muabonga mukaba* wa efode ha kete. 6 Mbawumusudiga gitambala gu muto, gungima uhagi njimbu ya gijila* holu dia gitambala giene; 7 gungima mbawuzula maji a gijila umumbi ha muto ha gumubuisa nganga-nzambi.
8 “Mbawusuenesa an’enji a mala, waasudiga malopho, 9 nu mikaba ha kete, usudiga nji Alona mukaba wene, gungima waasudiga itambala* gu mito. Ngenyi ene nu ajigulu awo mbaakhala nganga-nzambi. Udi mukhuala wa ivo nu ivo. Yene ndaga udi naye gutshita ha guhaga Alona nu an’enji gu mudimo wa nganga-nzambi.*
10 “Udi naye guya nu ngombe ya mulume gutuama dia inzo ya tenta ya gudibungishila, Alona nu an’enji a mala mbaahaga mago awo holu dia muto wa ngombe yene. 11 Shiya ngombe yene gutuama dia Yehowa ha mufulo wa inzo ya tenta ya gudibungishila. 12 Zula ndambo ya mahatshi a ngombe yene gu muno, waakunge gu mbinga jia giwotshielo, mahatshi ako anyi asala waabundule mu shina dia giwotshielo. 13 Gungima zula maji agasue adi mutshuiga mala nu maji adi gu diyi nu jiso mbadi nu maji a jiso jiene, awetshie ha giwotshielo hagula azole mishi. 14 Uvi mbiji nu gilema nu tuji tua ngombe yene, udi naye guyikonda tshuya gonze ya phundo. Idi mulambu mukunda nu gubola.
15 “Gungima mbawuzula gimeme gimoshi gia mulume, Alona nu an’enji a mala mbaahaga mago awo ha muto wa gimeme giene. 16 Shiya gimeme giene, zangula mahatshi agio, amiange gu khanda jiagasue jia giwotshielo. 17 Batula gimeme giene itshinyi-itshinyi, weva mala nu misende yagio, gungima bungisa itshinyi yene nu muto. 18 Udi naye guwetshia gimeme giene giagasue ha giwotshielo hagula gizole mishi. Idi mulambu wa guwotshia wa vumba diabonga mukunda nu Yehowa. Idi mulambu wawetshiewe ha tshuya mukunda nu Yehowa.
19 “Gungima udi naye guzula gimeme giko gia mulume, Alona nu an’enji a mala mbaahaga mago awo ha muto wa gimeme giene. 20 Shiya gimeme giene, zula ndambo ya mahatshi agio umbe gu songi ya kutshui dia madia dia Alona, nu gu songi jia matshui a madia a an’enji a mala, nu gu muno wa shina wa gu koko diawo dia madia, nu gu muno wa shina wa gu kulu diawo dia madia, mianga mahatshi gu khanda jiagasue jia giwotshielo. 21 Gungima zangula ndambo ya mahatshi adi ha giwotshielo nu ndambo ya maji a gijila, umbe Alona nu gu milele yenji, umbe nji an’enji nu gu milele yawo, hagula muene nu an’enji abue athu a gijila, milele yawo nji ibue ya gijila.
22 “Gungima zula maji a gimeme giene nu mukila wagio wa maji-maji nu maji adi mutshuiga mala nu maji a diyi nu jiso mbadi nu maji a jiso jiene nu kulu dia madia dia gimeme giene, handaga gidi gimeme giahanewa hagula Alona nu an’enji asendese mudimo wa nganga-nzambi. 23 Mu kinda gia mapha ashigo nu levire gidi gutuama dia Yehowa, zangula nji dipha didi gifua bundu nu dipha dialondewe nu maji didi gifua munengu nu gato. 24 Mbawuhaga ima eyi yagasue ha mago a Alona nu a an’enji a mala, mbawuyihunga gutuama nu gungima gifua mulambu wa guhunga gutuama dia Yehowa. 25 Gungima mbawuzangula ima yene ha mago awo, mbawuyiwetshia ha giwotshielo holu dia mulambu wa guwotshia wa vumba diabonga gutuama dia Yehowa. Idi mulambu wawetshiewa mukunda nu Yehowa.
26 “Gungima zula thulo ya gimeme giahanewa hagula Alona asendese mudimo wa nganga-nzambi, ihunge gutuama nu gungima gifua mulambu wa guhunga gutuama dia Yehowa; gungima mbayibua shinda diaye. 27 Udi naye gubuisa ima eyi ya gijila: Kulu nu thulo ya gimeme giahanewe mulambu hagula Alona nu an’enji a mala asendese mudimo wa nganga-nzambi; itshinyi eyi yahungiwe gutuama dia Nzambi. 28 Ima yene mbayikhala ya Alona nu an’enji a mala. Udi mukhuala wa ivo nu ivo enya Isalele adi naye gutumagela, handaga idi shinda dia gijila; diene mbadibua shinda dia gijila enya Isalele adi naye guhana. Idi shinda diawo dia gijila mukunda nu Yehowa diazudiwa mu milambu yawo ya guhuima.
29 “Gungima dia gufua gua Alona, an’enji a mala mbaakalegela milele yenji ya gijila tangua mbaambiwa maji nu mbaatombewa ha gubua nganga-nzambi. 30 Mukatshi dia ana a Alona, nganga-nzambi mbawuhingana ha fundo dienji nu mbawungina mu inzo ya tenta ya gudibungishila ha gukalagala mudimo ha fundo dia gijila, udi naye gusudiga milele yene masugu sambadi.
31 “Mbawuzangula mbiji ya gimeme giahanewe hagula Alona nu an’enji asendese mudimo wa nganga-nzambi, uyitelega ha fundo dia gijila. 32 Alona nu an’enji mbaadia mbiji ya gimeme giene nu mapha adi mu gitunga gidi ha mufulo wa inzo ya tenta ya gudibungishila. 33 Adi naye gudia ima yahanewe mulambu wa gutotesela gubola ha guabuisa nganga-nzambi* nu ha guabuisa athu a gijila. Uvi gula muthu gahanewego njila* ha gudia ima yene, gashigo naye guyidia handaga idi ima ya gijila. 34 Gula mapha nu mbiji ya shitu yahanewe mulambu hagula Alona nu an’enji asendese mudimo wa nganga-nzambi yasala uu nu mu gimenegena, udi naye guyikonda tshuya. Mushigo naye guyidia handaga idi ima ya gijila.
35 “Udi naye gukalagala ndaga eji jiagasue mukunda nu Alona nu an’enji gifua luholo ngaguwambela. Ha guahaga gu mudimo wa nganga-nzambi,* mbayiguzula masugu sambadi. 36 Lusugu nu lusugu, udi naye guhana ngombe gifua mulambu mukunda nu gubola ha gutshuiga gubola nu ha guphelegetesa giwotshielo. Udi naye nji gumba maji ha giwotshielo giene ha gugibuisa gia gijila. 37 Mu masugu sambadi, udi naye guhana milambu mukunda nu gutotesela gubola ha guphelegetesa giwotshielo, hagula gibue giwotshielo giabalega gijila. Muthu wagasue mbawukuata giwotshielo giene udi naye gukhala wa gijila.
38 “Ima udi naye guhana milambu ha giwotshielo tangua diagasue yenyeyi: Lusugu nu lusugu udi naye guhana tumitumba mbadi tua imeme tua givo gimoshi. 39 Udi naye guhana mutumba umoshi wa gimeme mu gimenegena, mutumba uko wa gimeme mu ngueze.* 40 Mukunda nu mutumba wa thomo wa gimeme, udi naye gubata kilo gimoshi* gia phupha iladiege-diege yagubungisa nu litre* imoshi ya maji abonga a olive nu litre imoshi ya matombe a gumba ha giwotshielo gifua mulambu. 41 Mu ngueze* udi naye guhana mutumba wa mbadi wa gimeme hamoshi nu mulambu wa mbuto nu mulambu wa matombe. Milambu yene idi naye gukhala luholo lumoshi nu inyi wahanyi mu gimenegena. Udi naye guwuhana gifua mulambu wa vumba diabonga wawetshiewa mukunda nu Yehowa. 42 Mu indongo yenu yagasue, mbamukhala muhana mulambu wene wa guwotshia tangua diagasue ha mufulo wa inzo ya tenta ya gudibungishila gutuama dia Yehowa, fundo mbangudimonesa gudi enue ha guta n’enu maga.
43 “Diene fundo mbangudimonesa gudi enya Isalele; mukunda nu lutumbu luami, fundo diene mbadibua dia gijila. 44 Inzo ya tenta ya gudibungishila nu giwotshielo mbanguyibuisa ya gijila, mbangubuisa nji Alona nu an’enji athu a gijila hagula akhale nganga-nzambi jiami. 45 Mbangukhala mukatshi dia enya Isalele, mbangukhala nji Nzambi wawo. 46 Ene mbaajiya diago egi ame Yehowa Nzambi wawo, munu waazolele mu mavu a Ejipitu ha gukhala mukatshi diawo. Ame Yehowa Nzambi wawo.
30 “Mbawulonda giwotshielo nu mabaya a mitshi ya akasia ha guwetshiela uhafu. 2 Khanda jiagasue jia giwotshielo giene jidi naye gukhala luholo lumoshi, guleha kude imoshi,* gukoma kude imoshi, gitala kude jiyadi. Giwotshielo nu mbinga jienji idi naye gulondewa gu gima gimoshi. 3 Udi naye gukunga giwotshielo giene wolo wabonga: Holu, gu khanda jiagasue, nu gu mbinga jiagio; udi naye gulonda mubalo* wa wolo mu khulo ya giwotshielo giene. 4 Mbawulonda nji minengu mbadi ya wolo goshi’a mubalo* wa giwotshielo giene, iyadi khanda imoshi, iyadi khanda iko hagula wajiya gunginyisa mihitu* yagubatela giwotshielo giene. 5 Mbawulonda mihitu yagubatela giwotshielo giene nu mabaya a mitshi ya akasia, gungima mbawuyikula wolo. 6 Mbawuhaga giwotshielo giene gutuama dia rido idi hehi nu Mushete wa Gikotelo, gutuama dia gitshuigilo gidi holu dia mushete wene, fundo mbangudimonesa gudi aye.
7 “Tangua Alona mbawukhala mulondega mienda gimenegena giagasue, mbawuwetshia uhafu wa vumba diabonga holu dia giwotshielo giene ha guzola mishi. 8 Alona mbawukonda nji uhafu tangua mbadikhala muene mulemesa mienda mu ngueze.* Idi mulambu wa uhafu mbamukhala muhana gutuama dia Yehowa masugu agasue mu indongo yenu yagasue. 9 Mushigo naye guhana uhafu unu mukhuala udi mutunyisa holu dia giwotshielo giene, nga mulambu wa guwotshia nga mulambu wa mbuto; mushigo naye nji gubundula mulambu wa matombe holu dia giwotshielo giene. 10 Alona udi naye guzangula ndambo ya mahatshi a shitu ya mulambu wa gutotesela gubola, ambi gu mbinga jia giwotshielo ha guphelegetesa giwotshielo giene. Udi naye gutshita ngenyi mbala imoshi mu givo ha gugiphelegetesa; indongo yawo yagasue mbayitshita nji ngenyi ivo nu ivo. Giwotshielo giene gidi giabalega gijila gu meso a Yehowa.”
11 Gungima Yehowa wawambelele Moize egi: 12 “Tangua diagasue mbawutanga enya Isalele ha gujiya guvula guawo, muthu nu muthu udi naye guhana Yehowa gibawu mukunda nu monyo wenji mu tangua diene. Adi naye gutshita ngenyi hagula nga ndola imoshi yaabuilago mu tangua mbaakhala musonega majina awo. 13 Athu agasue anyi mbawusonega majina awo, adi naye guhana ima eyi: Gitshinyi gia shekele* mu gudivua nu shekele ana kalegela ha fundo dia gijila. Shekele imoshi idi bagera 20.* Gitshinyi gimoshi gia shekele gidi musomo mukunda nu Yehowa. 14 Muthu wagasue wasonegesa jina udi nu ivo 20 nu holu, mbawuhana musomo gudi Yehowa. 15 Muthu wagasue udi naye guhana gitshinyi gia shekele* gifua musomo gudi Yehowa hagula muhuluise mionyo yenu. Muenya umonyi gashigo naye guhana yavula gubalega inyi yatogewa, phutu nji gashigo naye guhana yazonda. 16 Udi naye guzula makuta a utadi wa siliva ahanyi enya Isalele ha guhuluisa mionyo yawo, waahanyi mukunda nu midimo ya inzo ya tenta ya gudibungishila hagula Yehowa akhale muwunguluga ana a Isalele.”
17 Yehowa wawambelele luko Moize egi: 18 “Londa longa dia kuivre dia guzuila meya nu gihagelo gia longa diene; dihage hakatshi dia inzo ya tenta ya gudibungishila nu giwotshielo, gungima mba meya mukatshi dia longa diene. 19 Alona nu an’enji a mala mbaawevua mago awo nu malu awo guene. 20 Tangua mbaangina mu inzo ya tenta ya gudibungishila nu tangua mbaasuena hehi nu giwotshielo ha gukalagala mudimo wawo nu ha guhana milambu ya guwotshia gudi Yehowa hagula izole mishi, adi naye guzua meya hagula afuigo. 21 Adi naye guweva mago awo nu malu awo hagula afuigo; ndaga yene mbayikhala mukhuala wa ivo nu ivo mukunda nu Alona nu ajigulu enji indongo yawo yagasue.”
22 Yehowa wawambelele luko Moize egi: 23 “Zangula mananashi awa a vumba diabonga: Bakilo 6 a mire yakola, bakilo 3 a kanele ya vumba diabonga, bakilo 3 a kilamise* ya vumba diabonga, 24 nu bakilo 6 a kasia; adi naye guthesa ima yagasue mu gudivua nu shekele ana kalegela ha fundo dia gijila, nu hine imoshi* ya maji a olive. 25 Gungima londa maji a gijila nu ima yene; udi naye guyibungisa muabonga.* Mbaakhala maji a gijila.
26 “Udi naye gumba maji ene gu ima eyi yagasue: Inzo ya tenta ya gudibungishila, mushete wa gikotelo, 27 nu gu mesa nu ima yenji yagasue, nu gu gihagelo gia mienda nu ima yenji, nu gu giwotshielo ana wetshiela uhafu, 28 nu gu giwotshielo gia mulambu wa guwotshia nu ima yenji yagasue, nu gu longa nu gu gima giaguhagela longa diene. 29 Udi naye guyiphelegetesa hagula ikhale yabalega gijila. Muthu wagasue mbawukuata ima yene* udi naye gukhala wa gijila. 30 Udi naye gumba Alona nu an’enji a mala maji ha guabuisa athu a gijila hagula akhale nganga-nzambi jiami.
31 “Mbawuwambela enya Isalele egi: ‘Maji awa mbaasala maji a gijila mukunda nu ame indongo yenu yagasue. 32 Mushigo naye gudikula maji awa gu muila, mushigo naye nji gulonda maji ako nu ima mualondele nayo maji awa handaga adi maji a gijila. Adi naye gulandula gukhala maji a gijila mukunda nu enue. 33 Muthu mbawulonda maji ako gifua maji awa nu mbawukula ndambo ya maji ene gudi muthu gashigo nganga-nzambi,* udi naye gushiyiwa.’”*
34 Gungima Yehowa wawambelele Moize egi: “Zangula mananashi awa: Mamboso a sitakite, onika, mananashi a galebanume, nu uhafu wabonga ulaphe. Mananashi awa agasue adi naye gukhala guvula gumoshi. 35 Bungisa ima eyi yagasue ulonde uhafu; ifutule muabonga* uyimbe mungua, hagula ulonde uhafu wabonga ushigo nu ima iko mukatshi, udi wa gijila. 36 Udi naye gutua ndambo ya uhafu wene, uwubuishi phupha yabonga, gungima umbi ndambo ya phupha yene gutuama dia mushete wa gikotelo mu inzo ya tenta ya gudibungishila, fundo mbangudimonesa gudi aye. Uhafu wene mbawukhala wabalega gijila mukunda nu enue. 37 Mushigo naye gulonda uhafu wenu hakhenu nu ima mualondela nayo uhafu owu handaga udi uhafu wa gijila mukunda nu Yehowa. 38 Muthu wagasue mbawulonda uhafu wa luholo lumoshi nu owu ha gusuanguluga nu vumba dienji, udi naye gushiyiwa.”*
31 Yehowa wawambelele luko Moize egi: 2 “Tala, ngatomba* Besalele mun’a Uri, mujigulu wa Hule wa mu giphuta gia Yuda. 3 Mbangumuzalesa nu nyuma yami, mbangumuhana nji ndunge nu gutema nu ujiyi wa gutshita midimo ya maluholo agasue, 4 ha gulondega gutuama luholo adi naye gutshita ima muabonga, nu ha gulonda ima nu wolo nu utadi wa siliva nu kuivre, 5 ha gubatula maseso nu guasonga, nu ha gulonda ima ya mabaya ya maluholo agasue. 6 Ngatombi nji Oholiabe mun’a Ahisamaka wa mu giphuta gia Dane ha gumukuatesa; ngudi nji muhana ndunge gudi athu agasue ana kalagala mudimo muabonga* hagula atshite ima eyi yagasue ngaguwambelele: 7 inzo ya tenta ya gudibungishila, nu mushete wa gikotelo, nu gitshuigilo gia mushete wene, nu ima yagasue ya mu inzo ya tenta, 8 nu mesa nu ima yenji, nu gihagelo gia mienda gia wolo wabonga nu ima yenji yagasue, nu giwotshielo gia uhafu, 9 nu giwotshielo gia milambu ya guwotshia nu ima yenji yagasue, nu longa nu gihagelo gia longa diene, 10 nu milele yagutunga muabonga, nu milele ya gijila mukunda nu nganga-nzambi Alona, nu milele mbayisudiga an’enji a mala ha gutshita mudimo wa nganga-nzambi, 11 nu maji a gijila nu uhafu wa vumba diabonga mukunda nu fundo dia gijila. Mbaatshita ima eyi yagasue ngaguwambelele.”
12 Yehowa wawambelele luko Moize egi: 13 “Wambela enya Isalele egi: ‘Mudi naye gunemesa diago masugu ami a guhuluguga, handaga idi gijiyishilo hakatshi dienu nu ame mu indongo yenu yagasue hagula mujiye egi ame Yehowa ngudi gumibuisa athu a gijila. 14 Mudi naye gunemesa Lusugu lua Guhuluguga, handaga ludi lusugu lua gijila mukunda nu enue. Muthu wagasue udi musegulula lusugu luene udi naye gushiyiwa. Gula muthu wakalagala nga mudimo utshi mu lusugu luene, udi naye nji gushiyiwa.* 15 Mudi naye gukalagala mudimo mu masugu samano, uvi lusugu lua sambadi ludi lusugu lua guhuluguga; mudi naye gulunemesa. Lusugu luene ludi lua gijila mukunda nu Yehowa. Muthu wagasue mbawukalagala mudimo mu Lusugu lua Guhuluguga udi naye gushiyiwa. 16 Enya Isalele adi naye gunemesa Lusugu lua Guhuluguga; adi naye gulunemesa mu indongo yawo yagasue. Idi gikotelo gia ivo nu ivo. 17 Idi gijiyishilo gia mayilago hakatshi diami nu enya Isalele, handaga Yehowa wafugile dilu nu mavu mu masugu samano, uvi mu lusugu lua sambadi wahulugugile, wasuangulugile nu mudimo wenji.’”
18 Hamanesele muene guta maga nu Moize gu Mulundu wa Sinayi, wamuhanele maseso mbadi a gikotelo asonegele muene nu muno wenji.
32 Mu tangua diene, enya Isalele amonele egi Moize wakhalele mushipha ha gukatuga gu mulundu. Hene adibungishile, ajietele Alona, amuwambelele egi: “Tulondele nzambi munu mbawuwenda gutuama dietu, handaga tushigo mujiya ndaga itshi yabuila Moize yowu watuzolele gu Ejipitu.” 2 Alona waawambelele egi: “Zangulenu tuzeya tua wolo tudi gu matshui a akaji’enu nu an’enu a mala nu an’enu a akhetu, mungubatele nato.” 3 Athu agasue asendesele gukatula tuzeya tua wolo tuakhalele gu matshui awo, atuhanele Alona. 4 Alona wazanguile wolo wene, wawulondele nu gikadigilo gia gusongela ima, gungima watshitshile gisongo gia mun’a ngombe. Asendesele guzuela egi: “Oo Isalele, Nzambi waye waguzolele gu Ejipitu muene yowu.”
5 Hamonele Alona ndaga yene, watungile giwotshielo gutuama dia gisongo giene. Gungima wazuelele mu dijui diakola egi: “Hamene mbatukalagala wano mukunda nu Yehowa.” 6 Mu lusugu lualanduile azugile nu gimenegena giagasue, asendesele guhana milambu ya guwotshia nu milambu ya guhuima; gungima akhalele hashi ha gudia nu gunua. Gungima dienji azugile ha gusuanguluga.
7 Hene Yehowa wawambelele Moize egi: “Nda, bulumuga, handaga athu aye wazolele gu Ejipitu atshita ndaga yabola. 8 Abemba muphushi njila ngaawambelele ha gulandula. Adilondela gisongo gia mun’a ngombe, adi gugifugamela nu adi gugihana milambu, adi muzuela egi: “Oo Isalele, Nzambi waye waguzolele gu Ejipitu muene yowu.” 9 Yehowa wawambelele luko Moize egi: “Ngamona egi athu awa adi enya mito yakola diago. 10 Henyaha ngubembe nguashiye mukut’awo agasue mu khabu jiami jiakola, ngenyi ha fundo diawo mbangugubuisa gifutshi giakoma.”
11 Gungima Moize wabubidile Yehowa Nzambi wenji, wamuwambelele egi: “Oo Yehowa, aye wazolele athu aye mu gifutshi gia Ejipitu mu ngolo jiaye. Henyaha mukunda natshi udi naye guavuila khabu jiakola ngenyi? 12 Enya Ejipitu mbaazuela egi: ‘Nzambi wawo wakhalele nu matangi abola tangua diazolele muene athu enji gu Ejipitu. Wakhalele mutshigina guashiya gu milundu nu guamanesela mukut’awo agasue ha mavu.’ Bemba guvua khabu jiakola, sombegesa* desizio diaye, ubatelago athu aye malamba. 13 Tangiza luholo wadilogele gudi enya mudimo aye Abalahama nu Izake nu Isalele egi: ‘Mbanguvudisa ajigulu* enu gifua themua mu dilu, mbanguahana gifutshi egi giagasue ngatombele mukunda nu ene hagula gikhale giawo ivo nu ivo.’”
14 Hene Yehowa wasombegesele* desizio dienji dia gubatela athu enji malamba.
15 Gungima Moize wakatugile gu mulundu, wabulumugile nu maseso mbadi a gikotelo ha mago enji. Maseso ene akhalele agusonega gu khanda jiagasue mbadi nu gutuama nu gungima. 16 Nzambi walondele maseso ene; muene nji wasonegele isona yakhalele ha maseso ene. 17 Tangua Yoshua wavuile matululu a athu akhalele mukaluluga, wawambelele Moize egi: “Ngudi muvua matululu mu phundo gifua athu adi mulua ita.” 18 Uvi Moize wamuwambelele egi:
“Ishigo matululu a ngimbo jia athu abinga ita,
Ishigo nji matululu a athu abingiwa gu ita;
Uvi matululu ngudi muvua adi matululu a ngimbo jia luholo luko.”
19 Hahetele Moize hehi nu phundo, wamonele mun’a ngombe nu athu mukina ulumbu, wavuile khabu jiabala; wabishidile maseso akhalele ha mago enji gu mbongo ya mulundu, maseso ene amuanganele. 20 Moize wazanguile mun’a ngombe wene, wawumbile ha tshuya, wawutuile, wabuile fuphi; gungima wambile fuphi yene mu meya, wawambelele enya Isalele ha guanua. 21 Moize wahudile Alona egi: “Ndaga itshi athu awa agukalagala hagula waatume ha gutshita gubola guakoma gua luholo elu?” 22 Alona wamuvutuile egi: “Fumu wami, ulabigo guvua khabu jiabala. Aye hakhaye udi mujiya egi athu awa ana tshigina gukalagala ndaga jiabola. 23 Anguwambela egi: ‘Tulondele nzambi munu mbawuwenda gutuama dietu, handaga tushigo mujiya ndaga itshi yabuila Moize yowu watuzolele gu Ejipitu.’ 24 Hene ngaawambela egi: ‘Muthu wagasue udi nu ima ya wolo ayikatule, anguhane nayo.’ Gungima ngayimbi ha tshuya, hene mun’a ngombe owu wazogi.”
25 Moize wamonele egi athu alumbugile handaga Alona waabembele ha gulumbuga, hene adifuishile musonyi gu meso a mbalagaji jiawo. 26 Moize wamaganele ha mufulo wa phundo, wazuelele egi: “Athu agasue adi gu khanda ya Yehowa, izenu gudi ame!” Enya Levi agasue adibungishile gudi Moize. 27 Gungima waawambelele egi: “Yehowa Nzambi wa Isalele wazuela egi: ‘Muthu wagasue udi naye guzola phogo yenji ya khusa, abalege mukatshi dia phundo yagasue mufulo nu mufulo ha gushiya phangi’enji, nga futa dienji, nga muthu wagasue ana khala n’enji hehi.’” 28 Enya Levi akalegele ndaga yazuelele Moize. Hene mala 3 000 ashiyiwe mu lusugu luene. 29 Gungima Moize wazuelele egi: “Mangino diphelegetesenu* mukunda nu mudimo wa Yehowa, handaga mualuishi an’enu nu aphangi’enu; gishina giene Nzambi uza gumishimbiga mangino.”
30 Mu lusugu lualanduile, Moize wawambelele enya Isalele egi: “Muakalagala gubola guakoma diago, henyaha ngudi mukanduga gudi Yehowa ha gumububila, matangua ako wajiya gumitotesela gubola guenu.” 31 Moize wavutugile gudi Yehowa gu mulundu, wamuwambelele egi: “Athu awa akalagala gubola guakoma diago! Adilondela nzambi wa wolo! 32 Henyaha gula watshigina atotesele gubola guawo; gula ndo, ngabuba, katula jina diami wasonegele mu mukanda waye.” 33 Uvi Yehowa wawambelele Moize egi: “Muthu wangukalegela gubola, muene mbangukatula jina dienji mu mukanda wami. 34 Henyaha nda utuameze athu ha guya ha fundo ngaguwambelele. Tala, muanjelo wami mbawuwenda gutuama diaye; lusugu mbangusophesa athu, mbanguahana ndola mukunda nu gubola guawo.” 35 Gungima Yehowa wasendesele guhana enya Isalele ndola mukunda nu mun’a ngombe munu atogele Alona ha guakalegela.
33 Yehowa wawambelele luko Moize egi: “Aye nu athu wazolele gu Ejipitu katugenu haha. Ndenu mu gifutshi ngadilogele gudi Abalahama nu Izake nu Yakoba egi: ‘Mbangugihana gudi ajigulu* enu.’ 2 Mbangutuma muanjelo wami gutuama dienu, mbangukaya enya Kanana nu enya Amole nu enya Hete nu enya Phelese nu enya Hivi nu enya Yebuse. 3 Nda mu gifutshi gidi giazala pha nu miliki nu wigi. Uvi ame mbangushigo muya mukatshi dienu, gula ndo ngajiya gulaba gumishiya mu njila handaga mudi enya mito yakola.”
4 Tangua athu avuile mbimbi eji jia lamba, avuile gikenene giavula, nga muthu mumoshi gasudigilego ima yenji ya ndando.* 5 Gungima Yehowa wawambelele Moize egi: “Wambela enya Isalele egi: ‘Mudi enya mito yakola. Gula ngabalega mukatshi dienu nga mukunda nu tangua dimoshi, ngajiya gumishiya mukut’enu agasue. Henyaha musudigago ima yenu ya ndando tangua ngudi mutangiza ndaga ngudi naye gumikalagala.’” 6 Hene enya Isalele akatudile* ima yawo ya ndando sendese tangua akhalele gu Mulundu wa Horebe, ayisudigilego luko.
7 Gungima Moize wazudile tenta yenji, wayile nayo gonze ya phundo, wayijigile ndambo gualeha; wayitamegele egi inzo ya tenta ya gudibungishila. Muthu wagasue wakhalele mutshigina gujiya utuameji wa Yehowa, wakhalele muya gu inzo ya tenta ya gudibungishila, gonze ya phundo. 8 Hakhalele Moize muzoga ha guya gu inzo ya tenta, athu agasue akhalele muzuga mu molu, amagana gutuama dia mifulo ya tenta jiawo; gungima akhalele mutala Moize uu nu tangua diakhalele mungina muene mu inzo ya tenta. 9 Tangua diakhalele Moize mungina mu inzo ya tenta, kunji dia tuta diakhalele mubulumuga dimagana ha mufulo wa inzo ya tenta tangua Nzambi wakhalele muzuela n’enji. 10 Tangua diagasue athu akhalele mumona kunji dia tuta mumagana ha mufulo wa inzo ya tenta, muthu wagasue wakhalele mufugama phala mu mavu ha mufulo wa tenta yenji. 11 Yehowa wakhalele muta maga nu Moize phala nu phala, gifua luholo muthu wana guta maga nu muthu muko. Gula Moize wavutuga gu phundo, muenya mudimo wenji Yoshua mun’a Nune wakhalele musala gu inzo ya tenta, gakhalelego mukatuga.
12 Gungima Moize wawambelele Yehowa egi: “Wanguwambela egi: ‘Tuameza athu awa,’ uvi nu gunguwambela ndo muthu mbanguya n’enji. Wanguwambela nji egi: ‘Ngajiya gale jina diaye,* wana gungusuanguluisa.’ 13 Ngabuba, gula ngana gugusuanguluisa, ngulongese luholo luaye lua gukalagala ndaga* hagula ngugujiye nu ngulandule gugusuanguluisa. Ujimbilago nji egi athu awa adi athu aye.” 14 Nzambi wamuwambelele egi: “Ame hakhami* mbanguya nu aye, mbanguguhana nji guhuima.” 15 Moize wamuwambelele egi: “Gula aye hakhaye* watuna guya nu ame, utuwambelago ha gukatuga haha. 16 Luholo lutshi athu mbaajiya egi ame nu athu aye tuana gugusuanguluisa? Gula waya nu esue, ame nu athu aye mbatukhala agudisha nu athu ako agasue a ha mavu.”
17 Yehowa wawambelele Moize egi: “Mbangugukalegela nji ndaga eyi watoga, handaga wana gungusuanguluisa, ngajiya gale nji jina diaye.” 18 Gungima Moize wamuwambelele egi: “Ngabuba, nguleze lutumbu luaye.” 19 Uvi muene wamuwambelele egi: “Mbangugumonesa lutumbu luami,* mbangulongesa nji jina dia Yehowa gutuama diaye; muthu wagasue ngatshigina, mbangumukalegela ndaga mu luholo luabonga, mbangumuvuila nji khenda.” 20 Nzambi wamuwambelele luko egi: “Wajiyilego gumona phala yami, handaga gushigo nu muthu wajiya gungumona asadi nu monyo.”
21 Yehowa wazuelele nji egi: “Fundo diene edi hehi nu ame. Khala holu dia seso. 22 Tangua lutumbu luami mbalubalega, mbanguguhaga mu wina dia seso, mbangugubamba nji nu koko diami uu nu tangua mbangubalega. 23 Gungima mbangukatula koko diami, ngenyi mbawumona kunda diami. Uvi phala yami yajiyilego gumonewa.”
34 Gungima Yehowa wawambelele Moize egi: “Songa maseso mbadi gifua anyi wakhadi nawo thomo, ha maseso ene mbangusonega mbimbi jiakhalele ha maseso a thomo anyi wamuangele. 2 Dilondege ha gukanduga gu Mulundu wa Sinayi hamene mu gimenegena. Mbawumagana gutuama diami ha songi ya mulundu wene. 3 Uvi nga muthu mumoshi gakandugago nu aye, ashigo naye nji gumona nga muthu mumoshi hehi nu mulundu. Nga imeme nu ngombe ishigo naye gudia muangu hehi nu mulundu wene.”
4 Moize wasongele maseso mbadi gifua anyi akhalele nawo muene thomo; wazugile nu gimenegena giagasue wayile gu Mulundu wa Sinayi gifua luholo Yehowa wamuwambelele, wayile nu maseso ene mbadi ha mago. 5 Gungima Yehowa wabulumugile mu tuta, wamaganele hehi nu Moize, wamulongesele jina dia Yehowa. 6 Yehowa wakhalele mubalega gutuama dienji, wakhalele muzuela egi: “Yehowa, Yehowa, Nzambi wa khenda nu wa gisemo, wazala pha nu guzumba gua giamatshidia, ganago guvua khabu muphushi, Nzambi wazala pha nu giamatshidia;* 7 wana monesa guzumba gua giamatshidia gudi inunu nu inunu ya athu, wana totesela athu anago gumutumagela nu athu ana gumulumbugila nu athu ana kalagala gubola, uvi wana hana athu abola ndola, wana hana ndola gudi ana nu ajigulu mukunda nu gubola gua ash’awo uu nu mu gindongo gia thathu nu gia nguana.”
8 Moize wafugamele muphushi phala mu mavu, wakombelele. 9 Gungima wazuelele egi: “Oo Yehowa, gula ngana gugusuanguluisa, ngabuba Yehowa, nda nu esue ngatshima tudi enya mito yakola, tutotesele gujimbila guetu nu gubola guetu, tuzule gifua athu aye diago.” 10 Nzambi wazuelele egi: “Ngudi mukota gikotelo egi: Mbangukalagala ndaga jia gushimana gutuama dia athu aye agasue, jinyi khenji jikalegewego ha mavu agasue nga mu ifutshi yagasue; athu agasue muana jinga nawo mbaamona midimo ya Yehowa handaga ngudi mukalagala ndaga imoshi ya gushimana nu enue.
11 “Tegelela muabonga ndaga ngudi guguwambela mangino. Ngudi mukaya enya Amole, nu enya Kanana, nu enya Hete, nu enya Phelese, nu enya Hivi, nu enya Yebuse gutuama diaye. 12 Temienu hagula mukotshigo gikotelo nu athu a mu gifutshi ginyi mbamuya, gula ndo mbayikhala muheto mukatshi dienu. 13 Uvi mudi naye gumuanga iwotshielo yawo, nu makunji awo a gijila,* mudi naye nji gubatula mitshi yawo ya gijila. 14 Mushigo naye gufugamela nzambi muko handaga Yehowa wana* tshigina egi athu amukombelele phamba muene.* Yadiago, muene udi Nzambi wana tshigina egi athu amukombelele phamba muene. 15 Temienu hagula mukotshigo gikotelo nu athu a mu gifutshi ginyi mbamuya, handaga tangua mbaakhala mutshita uthambi nu nzambi jiawo nu mbaakhala gujihana milambu, muthu wajiya gumitamega, ngenyi muajiya gudia ima ya milambu yawo. 16 Gungima mbamuzula an’awo a akhetu mukunda nu an’enu a mala, ngenyi tangua an’awo a akhetu mbaakhala mukalagala uthambi nu nzambi jiawo, mbaatuma an’enu a mala ha gukalagala nji uthambi nu nzambi jiawo.
17 “Mushigo naye gulonda nzambi jia utadi.
18 “Mudi naye gukalagala Wano wa Mapha Ashigo nu Levire. Mbamudia mapha ashigo nu levire gifua luholo ngamiwambelele; tshitenu ngenyi masugu sambadi mu mbeji ya Abibe* mu tangua diatombewe, handaga muazogele gu Ejipitu mu mbeji ya Abibe.
19 “Ana agasue a somi a mala* adi ami, shitu jiaye jiagasue jia somi jia milume jidi nji jiami ikhale ngombe nga imeme. 20 Udi naye gufuta gimeme ha guhuluisa mona wa somi wa phunda, uvi gula wagifutshilego, udi naye gugibogola shingo. Udi naye gusumba ana agasue a somi a an’aye a mala. Nga muthu gashigo naye guza gutuama diami mago a githuhu.
21 “Mbawutshita mudimo masugu samano, uvi mu lusugu lua sambadi, udi naye guhuluguga.* Ikhale mu sungi ya gudima mahia nu mu sungi ya gukatula mbuto, udi naye guhuluguga.
22 “Udi naye gukalagala Wano waye wa Phoso nu mabundu a thomo a mu sungi ya gukatula mbuto jia ble, nu Wano wa Gubela Ima* gu gisugishilo gia givo.
23 “Mbala thathu mu givo, athu* aye agasue adi naye guya gudimonesa gutuama dia Yehowa Fumu wa giamatshidia, Nzambi wa Isalele. 24 Mbangukaya ifutshi gutuama diaye, mbangukomesa nji gifutshi giaye. Tangua mbawukhala muya ha gumona phala ya Yehowa Nzambi waye mbala thathu mu givo, gushigo nga muthu mbawukamba guzula mavu aye.
25 “Mushigo naye guhana mahatshi a mulambu wami hamoshi nu gima giagasue gidi nu levire. Mulambu wa Wano wa Pake ushigo naye gusala uu nu mu gimenegena.
26 “Udi naye gubata mabundu a thomo abalega gubonga a mu mahia aye gu inzo ya Yehowa Nzambi waye.
“Ushigo naye gutelega mutumba wa khombo udi muwamua mele a gin’enji.”
27 Yehowa wawambelele luko Moize egi: “Udi naye gusonega mbimbi eji handaga ngudi mukota gikotelo nu aye nu enya Isalele mu gudivua nu mbimbi eji.” 28 Moize wasalele guene nu Yehowa masugu 40 phipha nu muanya. Gadilego nga dipha, ganuilego nji meya. Wasonegele Mikhuala Kumi* ya gikotelo holu dia maseso.
29 Gungima Moize wakatugile gu Mulundu wa Sinayi, wabulumugile nu maseso mbadi a gikotelo ha mago enji. Tangua diakhalele mubulumuga muene, gakhalelego mujiya egi phala yenji yakhalele muhenya handaga watele maga nu Nzambi. 30 Tangua Alona nu enya Isalele agasue amonele egi phala ya Moize idi muhenya, avuile woma ha gusuena hehi n’enji.
31 Uvi Moize waatamegele, hene Alona nu mafumu agasue a enya Isalele ajile gudi muene, watele nawo maga. 32 Gungima enya Isalele agasue asuenele hehi nu Moize, waahanele mikhuala yagasue yamuhanele Yehowa gu Mulundu wa Sinayi. 33 Tangua Moize wakhalele mumanesela guta nawo maga, wakhalele guditshuiga mulele gu phala. 34 Uvi hakhalele mungina Moize gutuama dia Yehowa ha guta n’enji maga, wakhalele mukatula mulele wene uu nu tangua diakhalele muzoga muene. Gungima wakhalele muzoga nu wakhalele muwambela enya Isalele mikhuala yakhalele gumuhana Nzambi. 35 Enya Isalele akhalele mumona egi phala ya Moize yakhalele muhenya; hene Moize wakhalele muvutula luko mulele gu phala yenji uu nu tangua diakhalele mungina muene luko ha guta maga nu Nzambi.*
35 Gungima Moize wabungishile enya Isalele agasue, waawambelele egi: “Ima yamitoga Yehowa ha gukalagala yenyeyi: 2 Mudi naye gukalagala mudimo mu masugu samano, uvi lusugu lua sambadi ludi lusugu lua gijila mukunda nu enue, ludi lusugu lua guhuluguga mukunda nu Yehowa. Muthu wagasue mbawukalagala mudimo mu lusugu luene udi naye gushiyiwa. 3 Mu lusugu lua guhuluguga, mushigo naye gulemesa tshuya mu mafundo muana khala.”
4 Moize wawambelele luko enya Isalele agasue egi: “Yehowa wazuedi egi: 5 ‘Zangulenu musomo mukatshi dia ima yenu mukunda nu Yehowa. Muthu wagasue munu mutshima wenji wamutumi ha guhana musomo gudi Yehowa, aze nu wolo nu utadi wa siliva nu kuivre, 6 nu wanda wa ble, nu uvuji wa shitu wabenguluga, nu wanda wabenga, nu linene yabonga, nu uvuji wa khombo, 7 nu ilema ya imeme ya milume yagukunga mukubu wabenga, nu ilema ya nzundu, nu mabaya a mutshi wa akasia, 8 nu maji a gumba mu mienda, nu maji a balesame ha gulonda maji a gijila, nu uhafu wa vumba diabonga, 9 nu maseso a onikise, nu maseso ako a guhaga ha efode nu ha gamulele ga ha thulo.
10 “Athu agasue ana jiya gukalagala mudimo muabonga* mukatshi dienu adi naye guza ha gukalagala ima eyi yagasue yazuedi Yehowa: 11 inzo ya tenta nu milele yayo nu gitshuigilo giayo, nu tungowela tuagukuatenesela milele ya tenta, nu makunji enji, nu mabaya enji nu makunji enji akoma nu mawina a makunji ene; 12 nu Mushete wa gikotelo nu mihitu* ya mushete wene, nu gitshuigilo gienji, nu rido ha gukhaphumuna fundo dia gijila nu fundo diabalega gijila; 13 nu mesa nu mihitu yenji nu ima yenji yagasue nu mapha ahanewe gudi Nzambi; 14 nu gihagelo gia mienda nu ima yenji yagasue, nu mienda nu maji a gumba mu mienda yene; 15 nu giwotshielo gia uhafu nu mihitu yenji; nu maji a gijila nu uhafu wa vumba diabonga; nu rido yaguhaga ha mufulo wa inzo ya tenta; 16 nu giwotshielo gia milambu ya guwotshia nu gisamba gienji gia kuivre, nu mihitu yenji nu ima yenji yagasue; nu longa nu gihagelo gia longa diene; 17 nu rido jia luphango nu makunji enji nu mawina a makunji ene; nu rido ya guhaga ha mufulo wa luphango; 18 nu ibende* ya sungu-sungu adi naye gujiga mu mavu ha gukuata inzo ya tenta, nu ibende ya sungu-sungu mukunda nu luphango, nu shinga jiayo; 19 nu milele yagutunga muabonga mukunda nu mudimo wa ha fundo dia gijila, nu milele ya gijila mukunda nu nganga-nzambi Alona, nu milele mbayisudiga an’enji a mala ha gutshita mudimo wa nganga-nzambi.’”
20 Gungima enya Isalele agasue akatugile gutuama dia Moize. 21 Muthu wagasue munu mutshima wenji wamutumine ha gubatela Yehowa musomo, wajile nawo ha gukuatesa mudimo wa gutunga inzo ya tenta ya gudibungishila nu mukunda nu midimo yagasue yakhalele mukalegewa mu tenta yene, nu mukunda nu milele ya gijila. 22 Mala nu akhetu agasue anyi akhalele musuanguluga guhana misomo, akhalele muza nu sele nu tuzeya nu minengu nu tuzeya tuko nu ima iko yagasue ya wolo. Mukut’awo agasue ahanele Yehowa misomo yawo* ya wolo. 23 Athu agasue akhalele nu wanda wa ble nu uvuji wa shitu wabenguluga nu wanda wabenga nu linene yabonga nu uvuji wa khombo nu ilema ya imeme ya milume ya gumba mukubu wabenga nu ilema ya nzundu, ajile nayo. 24 Athu agasue akhalele nu musomo wa utadi wa siliva nu wa kuivre, awubatele gudi Yehowa; athu agasue akhalele nu mabaya a mitshi ya akasia, a abatele nji mukunda nu midimo ya maluholo agasue.
25 Akhetu agasue akhalele mujiya gutunga muabonga nu mago awo atungile wanda wa ble nu uvuji wa shitu wabenguluga nu wanda wabenga nu linene yabonga, ajile nayo. 26 Akhetu agasue anyi akhalele mujiya gutunga muabonga, anyi mitshima yawo yaatumile, atungile uvuji wa khombo.
27 Mafumu abatele maseso a onikise nu maseso ako ha guhaga ha efode nu ha gamulele ga ha thulo, 28 nu maji a balesame nu maji agulemesela mienda nu ha gulondela maji a gijila nu mukunda nu uhafu wa vumba diabonga. 29 Mala nu akhetu agasue a gu Isalele anyi mitshima yawo yakhalele guatuma, abatele ima mukunda nu mudimo unu Yehowa wawambelele Moize egi udi naye gutshitshiwa; abatele ima yene gifua musomo gudi Yehowa.
30 Gungima Moize wawambelele enya Isalele egi: “Tegelelenu, Yehowa watombi Besalele mun’a Uri, mujigulu wa Hule wa mu giphuta gia Yuda. 31 Wamuzalesa nu nyuma ya Nzambi hagula akhale nu ndunge nu gutema nu ujiyi wa gutshita midimo ya maluholo agasue, 32 ha gulondega gutuama luholo adi naye gutshita ima muabonga, nu ha gulonda ima nu wolo nu utadi wa siliva nu kuivre, 33 nu ha gubatula maseso nu ha guasonga, nu ha gulonda ima ya mabaya ya maluholo agasue. 34 Wamuhanyi ndunge jia gulongesa, wahanyi nji ndunge jiene gudi Oholiabe mun’a Ahisamaka wa mu giphuta gia Dane. 35 Nzambi waahanyi ndunge jiavula* ha gutshita mudimo wagasue wa athu ana tshita midimo ya mago, wa athu ana londa ifuanesa gu milele, nu wa athu ana tunga nu wanda wa ble, nu uvuji wa shitu wabenguluga, nu wanda wabenga, nu linene yabonga, nu wa athu ana tunga milele. Athu awa mbaatshita midimo ya maluholo agasue nu mbaalondega gutuama luholo midimo yene yagasue idi naye gukalegewa.
36 “Besalele mbawutshita mudimo nu Oholiabe nu athu agasue ana jiya gutshita mudimo muabonga* anyi Yehowa wahanyi ndunge nu gutema hagula ajiye luholo lua gutshita midimo yagasue ya gijila gifua muazuelele Yehowa.”
2 Moize watamegele Besalele nu Oholiabe nu athu agasue anyi akhalele mutshita mudimo muabonga anyi Yehowa wahanele ndunge, athu anyi mitshima yawo yaatumile ha gudihana ha gutshita mudimo. 3 Gungima azudile misomo yagasue enya Isalele ahanele Moize mukunda nu mudimo wa gijila. Uvi, lusugu nu lusugu mu gimenegena, alanduile gumubatela misomo gifua luholo mitshima yawo yakhalele guatuma ha guhana.
4 Hasendesele ene gutshita mudimo wa gijila, athu agasue anyi akhalele mujiya mudimo muabonga akhalele muza mumoshi-mumoshi, 5 awambelele Moize egi: “Athu adi muza nu ima yavula gubalega inyi tudi naye gukalegela mudimo unu Yehowa watutogi ha gutshita.” 6 Moize watumine athu ha gubalega mu phundo yagasue ha guwambela athu egi: “Mala nu akhetu, mubatshigo luko ima yavula mukunda nu musomo wa gijila.” Ngenyi atunyishile athu ha gubata luko ima. 7 Ima yene yakhalele yatagana mukunda nu mudimo wagasue wakhalele naye gukalegewa, yakhalele diago yavula gubalega inyi akhalele nayo funu.
8 Athu agasue akhalele mujiya gutshita mudimo muabonga alondele inzo ya tenta nu milele kumi ya linene yabonga ya guwonga nu wanda wa ble, nu uvuji wa shitu wabenguluga, nu wanda wabenga; walondele* ifuanesa ya basheribe holu dia milele yene. 9 Mulele wagasue wa tenta wakhalele guleha bakude 28,* gukoma bakude 4. Milele yagasue ya tenta yakhalele gukoma nu guleha gua luholo lumoshi. 10 Wakuatenesele milele thano ya tenta fundo dimoshi, milele iko nji thano ya tenta fundo dimoshi. 11 Gungima walondele makhose nu wanda wa ble gu songi ya mulele wa thomo wa tenta ha fundo akhalele naye gukuatenesela milele yene. Watshitshile nji luholo lumoshi gu songi iko ya mulele wa tenta ha fundo akhalele naye guyikuatenesa. 12 Wahagele makhose 50 gu songi ya mulele umoshi wa tenta, makhose ako 50 gu songi ya mulele uko wa tenta fundo akhalele naye guyikuatenesa hagula makhose ene adikume. 13 Gungima walondele tungowela 50 tua wolo, wakuatenesele milele ya tenta hamoshi nu tungowela tuene, ngenyi inzo ya tenta yabuile ya mulele umoshi.
14 Gungima walondele milele 11 nu uvuji wa khombo ha guhaga holu dia inzo ya tenta. 15 Mulele wagasue wa tenta wakhalele guleha bakude 30, gukoma bakude 4. Milele yene 11 ya tenta yakhalele guleha nu gukoma gua luholo lumoshi. 16 Gungima wakuatenesele milele thano ya tenta fundo dimoshi, wakuatenesele nji milele iko samano ya tenta fundo dimoshi. 17 Gungima walondele makhose 50 gu songi ya mulele wa thomo wa tenta ha fundo akhalele naye guyikuatenesa, walondele nji makhose ako 50 gu songi iko ya mulele uko wa tenta ha fundo akhalele naye guyikuatenesa. 18 Walondele tungowela 50 tua kuivre ha gukuatenesela milele yene ya tenta hamoshi hagula ibue mulele umoshi.
19 Walondele gitshuigilo nu ilema ya imeme ya milume yagukunga mukubu wabenga mukunda nu inzo ya tenta, nu gitshuigilo giko gia ilema ya nzundu ha gutshuiga holu.
20 Gungima walondele makunji a inzo ya tenta nu mabaya a mutshi wa akasia, amaganesele makunji ene mu molu. 21 Kunji diagasue diakhalele guleha bakude kumi, gukoma kude imoshi nu ndambu. 22 Kunji diagasue diakhalele nu malu mbadi agudihatelela. Walondele makunji agasue a inzo ya tenta luholo elu. 23 Walondele makunji mukunda nu khanda ya koko dia mahidi* dia inzo ya tenta. Makunji ene akhalele 20. 24 Gungima walondele mawina 40 a utadi wa siliva ha gumba goshi’a makunji 20, mawina mbadi mukunda nu malu mbadi a kunji dia thomo; goshi’a kunji diagasue dialandula mawina mbadi mukunda nu malu enji mbadi. 25 Walondele makunji 20 mukunda nu gibayi giko gia inzo ya tenta, gu khanda ya nord, 26 nu mawina 40 a utadi wa siliva mukunda nu makunji ene: Mawina mbadi mukunda nu kunji dia thomo, nu mawina mbadi mukunda nu kunji diagasue dialandula.
27 Mukunda nu gibayi gia gungima dia inzo ya tenta, gu khanda ya mayilo a kumbi, walondele makunji samano. 28 Walondele makunji mbadi ha guhaga ha khomo mbadi jia gibayi gia gungima dia inzo ya tenta. 29 Makunji ene mbadi akhalele musendesa hashi uu nu gosa, uu nu gu munengu wa thomo. Watshitshile ngenyi mukunda nu makunji mbadi a ha khomo. 30 Makunji ene agasue akhalele nage nu mawina enji 16 a utadi wa siliva; goshi’a kunji diagasue guakhalele nu mawina mbadi.
31 Gungima walondele mabaya a mutshi wa akasia, mabaya thano mukunda nu makunji a gu khanda imoshi ya inzo ya tenta, 32 nu mabaya ako thano mukunda nu makunji a gu khanda iko ya inzo ya tenta, nu makunji thano a inzo ya tenta mukunda nu khanda ya gungima, gu khanda ya mayilo a kumbi. 33 Gungima walondele baya dia hakatshi ha gubalega hakatshi na katshi dia makunji, sendese gu songi imoshi uu nu gu songi iko. 34 Wakungile makunji ene wolo, walondele minengu ya wolo mukunda nu makunji ene hagula ikuate mabaya, wakungile nji mabaya ene wolo.
35 Gungima walondele rido nu wanda wa ble, nu uvuji wa shitu wabenguluga, nu wanda wabenga, nu linene yabonga yaguwonga. Walondele nji ifuanesa ya basheribe gu rido yene. 36 Walondele makunji nguana a mutshi wa akasia mukunda nu rido yene, waakungile wolo; walondele nji misumadi ya wolo ha gukhokhela rido nu mawina nguana a utadi wa siliva mukunda nu makunji ene. 37 Gungima walondele rido nu wanda wa ble, nu uvuji wa shitu wabenguluga, nu wanda wabenga, nu linene yabonga yaguwonga mukunda nu mufulo wa inzo ya tenta, 38 walondele nji makunji thano mukunda nu rido yene nu misumadi ha gukhokhela rido yene. Wakungile wolo gu songi jia makunji ene nu gu ima* ya gukuatenesela rido, uvi mawina thano a makunji ene akhalele a kuivre.
37 Besalele walondele Mushete wa Gikotelo nu mabaya a mutshi wa akasia. Mushete wene wakhalele guleha bakude* mbadi nu ndambo, gukoma kude imoshi nu ndambo nu gitala gia kude imoshi nu ndambo. 2 Wawukungile wolo wabonga hanze nu mukatshi, walondele nji mubalo* wa wolo mu khulo yenji. 3 Gungima walondele minengu nguana ya wolo mukunda nu mushete wene ha guyihaga holu dia malu enji nguana: Minengu mbadi gu khanda imoshi, minengu iko mbadi gu khanda iko. 4 Gungima walondele mihitu* nu mabaya a mutshi wa akasia, wayikungile wolo. 5 Wanginyishile mihitu yene gu minengu yakhalele gu khanda mbadi jia Mushete wa Gikotelo ha guwubata.
6 Walondele gitshuigilo gia mushete wene nu wolo wabonga. Giakhalele guleha bakude mbadi nu ndambo, gukoma kude imoshi nu ndambo. 7 Walondele basheribe mbadi a wolo nu marto gu songi mbadi jia gitshuigilo giene. 8 Sheribe mumoshi wakhalele gu songi imoshi, muko gu songi iko. Walondele basheribe gu songi mbadi jia gitshuigilo giene. 9 Basheribe ene mbadi akhalele yowu sambua diko, muko sambua diko, mahambu awo akhalele agusununa holu, akhalele mutshuiga gitshuigilo. Phala jiawo jiakhalele mutala ha gitshuigilo.
10 Gungima walondele mesa nu mabaya a mutshi wa akasia. Akhalele guleha bakude mbadi, gukoma kude imoshi, gitala kude imoshi nu ndambo. 11 Wakungile mesa ene wolo wabonga, wasembegele khulo ya mesa ene nu wolo. 12 Walondele mubalo mu khulo ya mesa ene, wakhalele basantimetre sambadi nu ndambo,* wasembegele mubalo* wene nu wolo. 13 Walondele nji minengu nguana ya wolo mukunda nu mesa ene, wayihagele mu khomo nguana fundo akuatenesele malu nguana a mesa ene. 14 Minengu yakhalele hehi nu mubalo hagula yajiya gukuata mihitu ya gubatela mesa. 15 Gungima walondele mihitu nu mabaya a mutshi wa akasia ha gubatela mesa, wayikungile wolo. 16 Walondele nji ima ya guhaga ha mesa: malonga, makhopho, nu mabungu agumbila milambu ya matombe. Wayilondele nu wolo wabonga.
17 Gungima walondele gihagelo gia mienda nu wolo wabonga. Wagilondele nu marto. Walondele nji shina dia gihagelo giene nu mutshi wenji nu makhopho nu ibumbi ya iyaji nu iyaji; ima eyi yagasue yakhalelego yagudikhalela, ayilondele gu gitshinyi gimoshi gia wolo. 18 Mutshi wa gihagelo giene gia mienda wakhalele nu thango samano, thango thathu gu khanda imoshi, jiko thathu gu khanda iko. 19 Gu khanda imoshi ya thango, walondele makhopho thathu akhalele gifua iyaji ya mutshi wa amande, walondele nji ibumbi ya iyaji nu iyaji ya gudihatelela; gu khanda iko ya thango, walondele nji makhopho thathu akhalele gifua iyaji ya mutshi wa amande nu ibumbi ya iyaji nu iyaji ya gudihatelela. Thango samano jia mutshi wa gihagelo gia mienda jiakhalele ngenyi. 20 Mutshi wa gihagelo gia mienda wakhalele nu makhopho nguana agulonda gifua iyaji ya mutshi wa amande, wakhalele nji nu ibumbi ya iyaji nu iyaji ya gudihatelela. 21 Gibumbi gimoshi gia iyaji giakhalele ha mbongo ya thango mbadi jia thomo jidi mukatuga gu mutshi wa gihagelo gia mienda, walondele nji gibumbi giko goshi’a thango mbadi jidi muhatelela nu gu gibumbi giko goshi’a thango mbadi jia gisugishilo. Watshitshile ngenyi mukunda nu thango samano jia mutshi wa gihagelo gia mienda. 22 Ibumbi ya iyaji nu thango nu mutshi wa gihagelo gia mienda yalondewe nu marto, ayilondele gu gitshinyi gimoshi gia wolo wabonga, ima yene yakhalelego yagulonda gitshinyi gimoshi-gimoshi gia gudikhalela. 23 Gungima walondele mienda sambadi nu sizo* jia gihagelo giene gia mienda nu malonga enji agubatela tshuya, wayilondele yagasue nu wolo wabonga. 24 Gihagelo giene gia mienda nu ima yenji yagasue wayilondele nu talanta imoshi* ya wolo wabonga.
25 Walondele giwotshielo gia uhafu nu mabaya a mutshi wa akasia. Khanda jiagasue jiakhalele luholo lumoshi, guleha kude imoshi, gukoma kude imoshi, gitala kude jiyadi. Giwotshielo nu mbinga jienji jialondewego gitshinyi-gitshinyi gia gudikhalela, jiakhalele gima gimoshi. 26 Wakungile giwotshielo giene wolo wabonga holu, gu khanda jiagasue nu gu mbinga jiagio. Walondele nji mubalo* wa wolo mu khulo ya giwotshielo giene. 27 Walondele minengu mbadi ya wolo goshi’a mubalo* wa giwotshielo giene: iyadi khanda imoshi, iyadi khanda iko ha gunginyisa mihitu ya gubatela giwotshielo. 28 Gungima walondele mihitu nu mabaya a mutshi wa akasia, wayikungile wolo. 29 Walondele nji maji a gijila, nu uhafu wabonga wa vumba diawaha. Wayifutuile muabonga diago.*
38 Besalele walondele giwotshielo gia milambu ya guwotshia nu mabaya a mutshi wa akasia. Khanda jiagasue jia giwotshielo giene jiakhalele luholo lumoshi; guleha bakude thano,* gukoma bakude thano, gitala bakude thathu. 2 Walondele mbinga gu khomo nguana jia giwotshielo giene. Giwotshielo nu mbinga jienji jialondewe gu gima gimoshi. Gungima wakungile giwotshielo giene kuivre. 3 Walondele ima yagasue ya giwotshielo: bakantine nu jiphawu* nu malonga nu somo nu malonga agubatela tshuya. Walondele ima eyi yagasue nu kuivre. 4 Walondele nji gisamba gia kuivre mukunda nu giwotshielo giene, wagihagele goshi’a mubalo wa giwotshielo, hehi nu hakatshi n’a katshi dia giwotshielo. 5 Walondele minengu nguana gu khomo nguana jia giwotshielo hehi nu gisamba gia kuivre, ha gunginyisa mihitu* yagubatela giwotshielo giene. 6 Gungima walondele mihitu nu mabaya a mutshi wa akasia, wayikungile kuivre. 7 Wanginyishile mihitu yene gu minengu yakhalele gu khanda jia giwotshielo ha gugibata. Walondele giwotshielo giene nu mabaya, giakhalele gifua mushete wawuhululu.
8 Gungima walondele longa dia kuivre nu gihagelo gia longa diene gia kuivre, walondele ima eyi nu nganza* jia akhetu akhalele mukalagala mudimo ha mufulo wa inzo ya tenta ya gudibungishila.
9 Walondele nji luphango. Walondele barido a bakude 100 a linene yabonga yaguwonga ha guhaga gu khanda ya sud ya luphango luene. 10 Guakhalele nu makunji 20 nu mawina 20 a kuivre a makunji ene; ima yagukuatenesela makunji ene nu minengu* yayo yakhalele ya utadi wa siliva. 11 Rido jia gu khanda ya nord jiakhalele nji bakude 100. Makunji 20 a rido jiene nu mawina 20 a makunji ene akhalele a kuivre; ima yagukuatenesela makunji ene nu minengu* yayo yakhalele ya utadi wa siliva. 12 Uvi barido a luphango a gu khanda ya mayilo a kumbi akhalele bakude 50. Guakhalele nu makunji kumi nu mawina kumi a makunji ene; ima yagukuatenesela makunji ene nu minengu* yayo yakhalele ya utadi wa siliva. 13 Gu khanda ya mazogelo a kumbi, luphango luakhalele gukoma bakude 50. 14 Gu khanda imoshi ya mufulo wa luphango, barido akhalele bakude 15, nu makunji thathu nu mawina thathu a makunji ene. 15 Gu khanda iko nji ya mufulo wa luphango, barido akhalele bakude 15, guakhalele nji nu makunji thathu nu mawina thathu a makunji ene. 16 Rido jiagasue jia luphango jiakhalele jia linene yabonga yaguwonga. 17 Mawina a makunji akhalele a kuivre, ima yagukuatenesela makunji ene nu minengu* yayo yakhalele ya utadi wa siliva; songi jia makunji ene jiakhalele jia gukunga utadi wa siliva, guakhalele nu ima ya utadi wa siliva yagukuatenesela makunji agasue a luphango.
18 Rido ya mufulo wa luphango yatungiwe nu wanda wa ble nu uvuji wa shitu wabenguluga nu wanda wabenga nu linene yabonga yaguwonga. Yakhalele guleha bakude 20, gitala bakude thano, yakhalele gitala gimoshi nu rido jia luphango. 19 Makunji enji nguana nu mawina nguana a makunji ene akhalele a kuivre. Ima yagukuatenesela makunji ene yakhalele ya utadi wa siliva, songi jia makunji ene nu minengu* yayo yakhalele ya gukunga utadi wa siliva. 20 Ibende* yagasue ya sungu-sungu ajigile mu mavu ha gukuata inzo ya tenta nu luphango yakhalele ya kuivre.
21 Eyi ima ya inzo ya tenta, yakotelesa egi tenta yakhalele nu mushete wa gikotelo, ima inyi yatangewe gudi enya Levi mu utuameji wa Itamale mun’a nganga-nzambi Alona gifua muazuelele Moize. 22 Besalele mun’a Uri, mujigulu wa Hule wa mu giphuta gia Yuda wakalegele ndaga jiagasue Yehowa wawambelele Moize ha gutshita. 23 Wakhalele nu Oholiabe mun’a Ahisamaka wa mu giphuta gia Dane, muthu wana tshita midimo ya mago nu wana londa ifuanesa gu milele nu wana tunga nu wanda wa ble, nu uvuji wa shitu wabenguluga, nu wanda wabenga, nu linene yabonga.
24 Wolo wagasue akalegele mukunda nu mudimo wagasue wa ha fundo dia gijila wakhalele guvula gumoshi nu wolo wa mulambu wa guhunga, wakhalele batalanta 29,* bashekele 730* mu gudivua nu shekele akhalele mukalegela ha fundo dia gijila. 25 Utadi wa siliva wa enya Isalele anyi asonegewe majina wakhalele batalanta 100, bashekele 1 775 mu gudivua nu shekele akhalele mukalegela ha fundo dia gijila. 26 Gitshinyi gimoshi gia shekele giahanele muthu nu muthu, giakhalele gudivua nu shekele akhalele mukalegela ha fundo dia gijila mukunda nu yala wagasue wakhalele mukatshi dia athu asonegewe majina. Mala agasue asonegewe majina anyi akhalele nu ivo 20 nu holu, akhalele guvula 603 550.
27 Akalegele batalanta 100 a utadi wa siliva ha gulonda mawina a makunji a inzo ya tenta* nu mawina a makunji a rido; mawina 100 a makunji akhalele batalanta 100, talanta imoshi yakhalele mukunda nu wina dimoshi dia kunji. 28 Wazudile bashekele 1 775, walondele ima yagukuatenesela makunji, wakungile songi jia makunji ene utadi wa siliva, gungima waakuatenesele.
29 Musomo* wa kuivre ahanele wakhalele guvula batalanta 70, bashekele 2 400. 30 Wazanguile musomo wene, walondele mawina a makunji a mufulo wa inzo ya tenta ya gudibungishila, nu giwotshielo gia kuivre nu gisamba gienji gia kuivre, nu ima yagasue ya giwotshielo giene, 31 nu mawina a makunji a luphango, nu mawina a makunji a mufulo wa luphango, nu ibende* yagasue ya sungu-sungu ajigile mu mavu ha gukuata inzo ya tenta, nu luphango.
39 Atungile muabonga milele yagukalegela mudimo ha fundo dia gijila; ayitungile nu wanda wa ble, nu uvuji wa shitu wabenguluga, nu wanda wabenga. Atungile milele ya gijila mukunda nu Alona gifua luholo Yehowa wawambelele Moize.
2 Wazanguile wolo nu wanda wa ble, nu uvuji wa shitu wabenguluga, nu wanda wabenga, nu linene yabonga yaguwonga walondele efode. 3 Azudile inzanza ya wolo, ayilondele nu marto ayibuishile gifua mayiji alalebe-lebe; Besalele wayibatuile yabua shinga, wayibungishile nu wanda wa ble, nu uvuji wa shitu wabenguluga, nu wanda wabenga nu linene yabonga. Gungima walondele ifuanesa gu efode nu wanda owu wagasue. 4 Alondele itshinyi ya milele ya ha phanga, ayijitshigile gu efode ha gukuatenesa songi mbadi jia efode yene. 5 Mukaba* ajitshigile gu efode ha gukuata muabonga efode yene awulondele nji nu ima eyi: wolo, wanda wa ble, uvuji wa shitu wabenguluga, wanda wabenga nu linene yabonga yaguwonga gifua luholo Yehowa wawambelele Moize.
6 Gungima azudile maseso a onikise a ahagele mu tuma tua wolo, asonegele majina a ana a Isalele gu maseso ene gifua luholo ana sonega isona gu kashe. 7 Wahagele maseso ene ha itshinyi ya milele ya efode ya ha phanga gifua maseso a giwungulugilo mukunda nu ana a Isalele gifua luholo Yehowa wawambelele Moize. 8 Gungima walondele ifuanesa gu gamulele ga ha thulo gifua luholo atshitshile gu efode; wagalondele nu wolo, nu wanda wa ble, nu uvuji wa shitu wabenguluga, nu wanda wabenga nu linene yabonga yaguwonga. 9 Gula afugula gamulele gene mu itshinyi mbadi, khanda jiagasue jiakhalele luholo lumoshi. Alondele gamulele ga ha thulo hagula egi gula agafugula mu itshinyi mbadi, gakhale guleha nu gukoma gua basantimetre hehi nu 22.* 10 Ahagele milongo nguana ya maseso gu gamulele gene. Mulongo wa thomo wakhalele nu maseso awa: rubi, topaze nu emerode. 11 Mulongo wa mbadi wakhalele nu: tirkuaze, safire nu jaspe. 12 Mulongo wa thathu wakhalele nu: seso dia lesheme,* nu agate nu ametiste. 13 Mulongo wa nguana wakhalele nu: krizolite, nu onikise nu jade. Ahagele maseso ene mu tuma tualondewe nu wolo. 14 Maseso ene akhalele nu majina 12 a ana a Isalele, majina ene asonegewe gifua luholo ana sonega isona gu kashe. Jina nu jina diakhalele mumonesa giphuta gimoshi mukatshi dia iphuta 12 ya Isalele.
15 Alondele malenge nu wolo wabonga mukunda nu gamulele ga ha thulo, malenge ene akhalele agutunga gifua ngonji. 16 Alondele ima mbadi ya wolo nu minengu mbadi ya wolo, akuatenesele minengu yene mu khomo mbadi jia gamulele ga ha thulo. 17 Gungima anginyishile ngonji jiene mbadi jia wolo mu minengu mbadi yakhalele gu songi jia gamulele ga ha thulo. 18 Anginyishile songi mbadi jia ngonji jiene mu ima mbadi yalondewe nu wolo; gungima akuatenesele ngonji jiene gu mulele wa ha phanga gutuama dia efode. 19 Alondele minengu mbadi ya wolo, ayihagele gu khomo mbadi jia gamulele ga ha thulo moshi gu songi gu khanda idi gudikuma nu efode. 20 Gungima alondele minengu iko mbadi ya wolo, ayinginyishile gutuama dia efode ha mbongo ya milele mbadi ya ha phanga gu thunda, fundo mukaba* wakhalele mukuatagana nu efode. 21 Ajitshigile shinga ya ble gu minengu ya gamulele ga ha thulo ha guyikuatenesa nu minengu ya efode hagula gamulele ga ha thulo gasale ha fundo diago; ngenyi gamulele gene gakhalelego mukatuga holu dia efode ha thunda ya mukaba* gifua luholo Yehowa wawambelele Moize.
22 Gungima walondele gazagu ga efode gashigo nu mago gifua muana tshita muthu wana tunga milele, wagatungile gagasue nu wanda wa ble. 23 Hakatshi na katshi dia gazagu gene, wabembele hulu dia gunginyishila muto gifua shingo ya gazagu ga masuta. Watungile khulo ya shingo ya gazagu gene hagula itawugago. 24 Azudile wanda wa ble nu uvuji wa shitu wabenguluga nu wanda wabenga, ayitungile hamoshi ha gulonda tumabundu tua grenade, gungima ahagele tumabundu tuene gu mbongo ya gazagu. 25 Alondele nji tungenze nu wolo wabonga, atuhagele hakatshi dia tumabundu tua grenade tuakhalele gu khulo ya gazagu gene gu mbongo. 26 Mu khulo yagasue ya gazagu akhalele musudiga ha gukalegela mudimo wa nganga-nzambi, ahagele haha gangenze ga wolo, haha gabundu ga grenade, haha gangenze ga wolo, haha gabundu ga grenade, gifua luholo Yehowa wawambelele Moize.
27 Atungile malopho nu linene yabonga mukunda nu Alona nu an’enji a mala, 28 nu gitambala gia linene yabonga nu itambala ya linene yabonga mukunda nu ana a Alona a mala, nu mikayi* ya linene yabonga yaguwonga, 29 nu mukaba wa linene yabonga yaguwonga, nu wanda wa ble, nu uvuji wa shitu wabenguluga nu wanda wabenga. Ima eyi yagasue ayitungile hamoshi gifua luholo Yehowa wawambelele Moize.
30 Gungima alondele ginzanza gia wolo wabonga giakhalele mungedima, njimbu ya gijila,* asonegele holu dia ginzanza giene gifua luholo ana sonega isona gu kashe egi: “Yehowa udi Nzambi wa gijila.” 31 Ajitshigile shinga yalondewe nu wanda wa ble gu ginzanza giene hagula ajiya gugihaga gu gitambala gifua luholo Yehowa wawambelele Moize.
32 Midimo yagasue ya mu inzo ya tenta, yakotelesa egi inzo ya tenta ya gudibungishila, yahuile; enya Isalele akalegele ndaga jiagasue gifua luholo Yehowa wawambelele Moize. Atshitshile diago ngenyi.
33 Gungima abatele itshinyi yagasue ya inzo ya tenta gudi Moize nu milele ya tenta yene nu ima yayo yagasue: tungowela tuagukuatenesela milele yene, nu makunji, nu mabaya, nu makunji akoma nu mawina alondele mukunda nu makunji; 34 nu gitshuigilo gia inzo ya tenta gialondewe nu ilema ya imeme ya milume ya gukunga mukubu wabenga, nu gitshuigilo gialondewe nu ilema ya nzundu, nu rido ya mukatshi; 35 nu mushete wa gikotelo nu mihitu* yenji nu gitshuigilo gienji; 36 nu mesa nu ima yenji yagasue nu mapha ahanewe gudi Nzambi; 37 nu gihagelo gia mienda gialondewe nu wolo wabonga nu mienda ya gihagelo giene ya gulonda mu ndonga, nu ima yenji yagasue nu maji a gulemesela mienda; 38 nu giwotshielo gia wolo, nu maji a gijila, nu uhafu wa vumba diabonga nu rido mukunda nu mufulo wa inzo ya tenta; 39 nu giwotshielo gia kuivre, nu gisamba gienji gia kuivre nu mihitu yenji nu ima yenji yagasue, nu longa nu gihagelo gia longa diene; 40 nu rido jia luphango nu makunji enji nu mawina a makunji ene, nu rido ya mufulo wa luphango nu shinga jienji nu ibende* yenji ya sungu-sungu, nu ima yagasue mukunda nu mudimo wa mu inzo ya tenta, yakotelesa egi inzo ya tenta ya gudibungishila; 41 nu milele yagutunga muabonga mukunda nu mudimo wa ha fundo dia gijila, nu milele ya gijila mukunda nu nganga-nzambi Alona, nu milele yakhalele naye gusudiga an’enji ha gukalagala mudimo wa nganga-nzambi.
42 Enya Isalele akalegele mudimo wagasue gifua luholo Yehowa wawambelele Moize. 43 Tangua Moize watalele mudimo wawo wagasue akalegele, wamonele egi atshitshile diago gifua muazuelele Yehowa; hene Moize wakombelele Nzambi mukunda nu ene.
40 Gungima Yehowa wawambelele Moize egi: 2 “Mu lusugu lua thomo lua mbeji ya thomo, udi naye gujiga inzo ya tenta, yakotelesa egi inzo ya tenta ya gudibungishila. 3 Mbawuhaga mushete wa gikotelo mu inzo yene ya tenta, gungima uhagi rido ha gutshuiga Mushete wene. 4 Udi naye gunginyisa mesa, ulondji ima idi naye guhagewa holu dia mesa ene. Udi naye nji gunginyisa gihagelo gia mienda, gungima ulemesa mienda. 5 Gungima udi naye guhaga giwotshielo gia wolo mukunda nu uhafu gutuama dia mushete wa gikotelo, udi naye nji guhaga rido ha mufulo wa inzo ya tenta.
6 “Udi naye guhaga giwotshielo gia milambu ya guwotshia gutuama dia mufulo wa inzo ya tenta, yakotelesa egi inzo ya tenta ya gudibungishila, 7 udi naye guhaga longa hakatshi dia inzo ya tenta ya gudibungishila nu giwotshielo, gungima umbi meya mu longa diene. 8 Udi naye nji guhaga luphango mu khulo ya inzo ya tenta, uhagi nji rido ha mufulo wa luphango luene. 9 Gungima udi naye guzula maji umbi gu inzo ya tenta nu mu ima yenji yagasue ha guyibuisa ya gijila. 10 Udi naye gumba maji gu giwotshielo gia milambu ya guwotshia nu gu ima yenji yagasue, ngenyi mbawugibuisa giwotshielo giabalega gijila. 11 Udi naye gumba maji a gijila gu longa nu gu gihagelo gienji ha guyibuisa nji ya gijila.
12 Gungima nda nu Alona nu an’enji a mala hehi nu mufulo wa inzo ya tenta ya gudibungishila, waazuise meya. 13 Udi naye gumusudiga milele ya gijila, umumbi maji ha gumubuisa muthu wa gijila, ngenyi muene mbawukhala nganga-nzambi wami. 14 Gungima suenesa an’enji a mala waasudige malopho. 15 Udi naye guamba maji a gijila gifua luholo wambi sh’awo hagula ajiya gukhala nganga-nzambi jiami; luholo mbaambiwa maji a gijila, mbaalandula gukhala nganga-nzambi indongo yawo yagasue.”
16 Moize wakalegele ndaga jiagasue jiamuwambelele Yehowa. Wakalegele diago ngenyi.
17 Mu lusugu lua thomo lua mbeji ya thomo mu givo gia mbadi, amanesele gujiga inzo ya tenta. 18 Hamanesele Moize gujiga inzo ya tenta, wahagele mawina a makunji, gungima wanginyishile makunji mu mawina ene; wahagele nji mabaya nu makunji akoma a inzo ya tenta. 19 Watshuigile mulele wa tenta holu dia inzo ya tenta, wahagele gitshuigilo holu dia inzo yene gifua luholo luamuwambelele Yehowa.
20 Gungima wazudile maseso a mikhuala, waambile mu Mushete wa gikotelo, wanginyishile mihitu* gu Mushete wene, wazudile gitshuigilo wahaga holu. 21 Moize wabatele Mushete wa gikotelo mu inzo ya tenta, wahagele rido ya mukatshi ha gutshuiga mushete wene gifua muamuwambelele Yehowa.
22 Gungima wahagele mesa mu inzo ya tenta ya gudibungishila, gu khanda ya nord ya inzo ya tenta ha fundo diakhalele gutuama dia rido,* 23 wahagele mapha ha mesa ene mu mulongo gutuama dia Yehowa gifua luholo luamuwambelele Yehowa.
24 Wahagele gihagelo gia mienda mu inzo ya tenta ya gudibungishila gutuama dia mesa, gu khanda ya sud ya inzo ya tenta. 25 Walemesele mienda gutuama dia Yehowa, gifua muamuwambelele Yehowa.
26 Gungima wahagele giwotshielo gia wolo mu inzo ya tenta ya gudibungishila gutuama dia rido, 27 ha guwotshia uhafu wa vumba diabonga ha giwotshielo giene hagula uzole mishi gifua muamuwambelele Yehowa.
28 Gungima wahagele rido ha mufulo wa inzo ya tenta.
29 Wahagele giwotshielo gia milambu ya guwotshia ha mufulo wa inzo ya tenta, yakotelesa egi inzo ya tenta ya gudibungishila, hagula wajiya guhana milambu ya guwotshia nu milambu ya mbuto ha giwotshielo giene gifua muamuwambelele Yehowa.
30 Gungima wahagele longa hakatshi dia inzo ya tenta ya gudibungishila nu giwotshielo, wambile meya a guzua mu longa diene. 31 Moize nu Alona, nu ana a Alona a mala awovele mago nu malu awo nu meya akhalele mu longa diene. 32 Tangua diagasue akhalele mungina mu inzo ya tenta ya gudibungishila nga hakhalele ene musuena hehi nu giwotshielo, akhalele muzua meya gifua luholo Yehowa wawambelele Moize.
33 Gungima wahagele luphango mu khulo ya inzo ya tenta nu giwotshielo, wahegele nji rido ha mufulo wa luphango luene.
Ngenyi Moize wamanesele mudimo. 34 Tuta diasendesele gutshuiga inzo ya tenta ya gudibungishila, lutumbu lua Yehowa luazalele pha mu inzo ya tenta. 35 Moize gakhalelego nu luholo lua gungina mu inzo ya tenta ya gudibungishila handaga tuta dialanduile gumagana holu dia tenta yene, lutumbu lua Yehowa luazalele pha mu inzo ya tenta.
36 Tangua diakhalele enya Isalele muwenda mu mavu a luselenga, gula tuta diakatuga holu dia inzo ya tenta, akhalele mukatula phundo yawo ha guya fundo diko. 37 Uvi gula tuta diakatugilego holu dia inzo ya tenta, akhalelego mukatula phundo yawo uu nu lusugu tuta diene diakhalele mukatuga. 38 Mu guwenda guagasue gua enya Isalele, akhalele mumona tuta dia Yehowa holu dia inzo ya tenta mu muanya, uvi mu phipha akhalele mumona tshuya holu dia inzo ya tenta.
Isalele didi jina Nzambi wahanele Yakoba.
Mu Hebelu: “azogele mu vumo dia Yakoba.”
Nga “mushete; gihombolo.”
Nga “ithethe.”
Nga “ithethe.”
Idi mumonesa egi ngamuzolele, yakotelesa egi ngamuhuluishile mu muta.
Nga “tangua Moize wabuile nu ngolo.”
Nga “waaluidile.”
Yakotelesa egi Yetro.
Yakotelesa egi ngenji ha fundo diene.
Nga “mele.”
Nga “Mbangukhala Yagasue Ngatshigina Gukhala.” Tala App. A4.
Mu Hebelu: “ngana khala nu kano dianema.”
Nga “mbobo.”
Mu Hebelu: “mbangukhala nu kano diaye.”
Nga “mbawukhala mumoneshi wa Nzambi mukunda nu muene.”
Nga “akhalele mukamba monyo waye.”
Nga “gaphogo ga seso.”
Nga “mudimo wakola; inemo.”
Adi muzuelela muangu wa mbuto wakhalele musala mu mahia gula akatula mbuto.
Nga “muatubuisa vumba diabola gudi Farao nu enya mudimo enji.”
Mu Hebelu: “ngathuphuile koko diami.”
Mu Hebelu: “ivungu yami khenji yambiwego gu mukanda.”
Mu Hebelu: “gifua luholo masuta ana zoga mu mahunji.”
Mu Hebelu: “ivungu yami khenji yambiwego gu mukanda.”
Mu Hebelu: “ngudi gugubuisa Nzambi.”
Mu Hebelu: “mbanguhaga koko diami gu Ejipitu.”
Mu Hebelu: “masuta ami.”
Nga “nu ilumbe-lumbe yawo.”
Tumita tuazonda adi muzuelela haha idi mawina akhalele muphunda gu Ejipitu ha gubata meya a muta wa Nile mu mahia.
Nga “izenge ya meya.”
Nga “ashimile.”
Nga “fulu jiaye.”
Nga “malonga.”
Tumita tuazonda adi muzuelela haha, idi mawina akhalele muhaga gu Ejipitu ha gubata meya a Muta wa Nile mu mahia.
Yakotelesa egi: “enya Ejipitu.”
Nga “Ame Yehowa mu ngolo jiami.”
Yajiya gukhala egi guhenya guakola gua mvula.
Nga “jiajile mukola gungima.”
Mu Hebelu: “gukhala muheto mukunda nu esue.”
Yajiya gukhala Moize
Mu Hebelu: “phipha yajiya gukuatewa nu koko.”
Nga “gutuhana njila ha guzangula shitu jietu.”
Mu Hebelu: “mbayiviga ludimi luayo.”
Mu Hebelu: “mbeji.”
Mu Hebelu: “inzo ya sh’enji.”
Nga “kilema.”
Mu Hebelu: “hungu diagasue dia enya Isalele.”
Mu Hebelu: “hakatshi dia ngueze mbadi.”
Nga “miya.”
Nga “udi naye gukatudiwa mukatshi dia enya Isalele.”
Mu Hebelu: “masuta.”
Nga “udi naye gukatudiwa mukatshi dia enya Isalele.”
Yakotelesa egi: mitumba ya imeme nga ya khombo.
Mu Hebelu: “gufua gungine.”
Mu Hebelu: “inzo ya wina dia meya.”
Mu Hebelu: “mala akhalele muwenda ha malu.” Yakotelesa egi mala anyi akhalele atagana ha gutshita mudimo wa gisuta.
Yakotelesa egi: Athu avula anyi akhalelego enya Isalele. Mukatshi dia athu ene, enya Ejipitu nji akhalele guene.
Mu Hebelu: “masuta.”
Mu Hebelu: “muhiga wa yala.”
Mu Hebelu: “masuta.”
Mu Hebelu: “gubuisa a gijila.”
Mu Hebelu: “nu koko dienji dia ngolo.”
Tala App B15
Nga “mele.”
Mu Hebelu: “mididilo ya membo enu.”
Mu Hebelu: “koko dienji dia ngolo.”
Mu Hebelu: “nu koko dienji dia ngolo.”
Nga “shinga ya gujitshiga ha mbombo.”
Mu Hebelu: “nu koko dienji dia ngolo.”
Nga “dimi.”
Mu Hebelu: “atuphuile koko gosa.”
Yakotelesa egi: sendese mu tangua dia 2:00 dia gimenegena uu nu mu tangua dia 6:00.
Nga “waanungunuile.”
Mu Hebelu: “koko.”
Yah idi jina dia Yehowa mu guhihia.
Mu Hebelu: “misongo ya guvuala.”
Nga “mafumu a shidi, a khuta.”
Mu Hebelu: “mulundu wa khapho diaye.”
Yakotelesa egi: profete wa mukhetu.
Yakotelesa egi: “Gulula.”
Mu Hebelu: “hungu.”
Mu Hebelu: “hakatshi dia ngueze mbadi.”
Yakotelesa egi: tumbangu.
Omere umoshi wakhalele mungina balitre 2,2. Tala App. B14.
Nga “athu ahulugugile.”
Idi naye gukhala egi yakatugile mu mbimbi ya Hebelu idi muzuela egi: “Eyi itshi luko.”
Nga “gizongelo gimoshi gia omere.”
Idi mumonega egi gamushete adi muzuelela haha, idi fundo akhalele mubambela mikanda ya ndando.
Efa imoshi yakhalele mungina balitre 22. Tala App. B14.
Omere imoshi yakhalele mungina balitre 2,2.
Nga “phuila.”
Yakotelesa egi: “Gulola; gukamba umbalagaji.”
Yakotelesa egi: “Gumana.”
Yakotelesa egi: “Yehowa udi gijiyishilo giami.”
Yakotelesa egi: “Ngenji ha fundo diene.”
Yakotelesa egi: “Nzambi udi mukuateshi wami.”
Mu Hebelu: “ha mago a enya Ejipitu.”
Mu Hebelu: “mu tangua diagasue.’
Nga “khapho diami dia ndando.”
Nga ndo, yajiya gukhala egi: “gumutua mulumbu.”
Mu Hebelu: “lumbinga lua gimeme gia mulume.”
Mu Hebelu: “Musuenyigo hehi nu mukhetu.”
Mu Hebelu: “dijui dia Nzambi wa giamatshidia.”
Nga “ha gutuna gungutumagela.” Mu Hebelu: “gutuama diami.”
Nga “gubemba egi athu ako agutume ha guyikombelela.”
Nga “ngudi Nzambi wa fuwa.”
Nga “uu nu gu gindongo gia ginunu.”
Nga “gutuna gunemesa.”
Mu Hebelu: “ha mifulo yaye.”
Tala Ukoteleshi wa Mbimbi (Uthambi).
Nga “mbangutshita egi athu awunguluge jina diami.”
Nga “maseso agusonga nga agukoka nu sizo.”
Nga “gikalo.”
Nga “gima akhalele mukobuela athu matshui.”
Mu Hebelu: “udi mutshigina egi muthu muko amukule.”
Nga “idi gifua wamuhuiga.”
Nga ndo yajiya gukhala egi: “fumu muene.” Mu Hebelu: “muene.”
Nga “Muthu wagasue wazuela ndaga jiabola mukunda nu.”
Nga ndo yajiya gukhala egi: “gima giko.”
Mu Hebelu: “an’enji azoga gonze.”
Nga “nu gunamana ndo muavula.”
Nga “ha gulondega ndaga.”
Shekele imoshi yakhalele bagrame 11,4. Tala App. B14.
Mu Hebelu: “wambi koko ha.”
Mu Hebelu: “gambilego koko ha.”
Nga “khenji gabungishile muila nu yala.”
Nga “amuambishile.”
Nga “mona munu sh’enji wafuile gale.”
Nga “gifua gikudilo.”
Mu Hebelu: “ha gutshuiga muila wenji.”
Nga “gushinga.”
Nga : “mutuameji.”
Mu Hebelu: “mbimbi jia mambo.”
Mu Hebelu: “mbimbi jia mambo.”
Nga “makuta; gabashi’a kano.”
Nga “Aye mujiya muabonga lujingu (nga monyo) wa ngenji.
Tala App. B15.
Wana tamegewa nji egi Wano wa Phoso, nga Pantekote.
Wana tamegewa nji egi Wano wa Isasa (Inzo ya tenta).
Mu Hebelu: “jina diami didi nu muene.”
Mu Hebelu: “dipha.”
Nga “isula.”
Nga “mbangutshita egi mukhale nu monyo uu nu mbamubua athu a gukola.”
Nga ndo yajiya gukhala egi: “mbanguvuisa mbalagaji jienu woma; mbanguabuisa tunga-tunga.”
Nga “mu inzo ya tenta.”
Kude imoshi yakhalele basantimetre 44,5. Tala App. B14.
Nga “mudidilo.”
Nga “mitshi mbadi yagubatela mushete wene.
Nga “maseso adi gifua temue.”
Mu Hebelu: “mushete wa giwungulugilo.”
Mu Hebelu: “Gukoma gua mino nguana ya koko gula tuakatula muno wa shina.” Tala App. B14.
Nga “mudidilo.”
Nga “makumo.”
Nga “mapha ahanewe gudi Nzambi.”
Yakotelesa egi sizo akhalele mukalegela ha gukuatela shinga jia tshuya jiakhalele mu mienda.
Talanta imoshi yakhalele bakilo 34,2. Tala App. B14.
Kude imoshi yakhalele basantimetre 44,5. Tala App. B14.
Mu Hebelu: “khanda ya sud.”
Mu Hebelu: “mushete wa giwungulugilo.”
Kude imoshi yakhalele basantimetre 44,5. Tala App. B14.
Idi mumonega egi akhalelego mulonda mbinga jiagudikhalela gungima aji ajinamiga gu giwotshielo.
Nga “fuphi ya maji.” Yakotelesa egi fuphi yakhalele gudifutula nu maji a milambu ya shitu.
Nga “ikhasu.”
Nga “mitshi mbadi yagubatela giwotshielo giene.”
Mu Hebelu: “mushete wa giwungulugilo.”
Mu Hebelu: “athu adi nu mitshima yatema.”
Nga “mukaba watungiwe nu mulele ha gusudiga ha kete.”
Mu Hebelu: “gukoma gua gikata gia koko.” Gukoma gua gikata giene gudi musendesa gu songi ya muno wazonda uu nu gu muno wa shina gula gikata gia koko gidi giagukangula. Tala App. B14.
Seso dimoshi dia ndando dishigo mujiyiwa. Yajiya gukhala egi adi muzuelela seso dia ambere, dia yasente, dia opale nga dia turmaline.
Nga “mulele wagusudiga ha kete.”
Nga “mulele wagusudiga ha kete.”
Tala Ukoteleshi wa Mbimbi.
Mu Hebelu: “ha mutshima.”
Nga “matenda.”
Mu Hebelu: “mbawuzalesa mago awo.”
Nga “tuphutula.”
Mu Hebelu: “mbuto.”
Nga “mukaba watungiwe nu mulele ha gusudiga ha kete.”
Nga “njimbu ya gijila idi mumonesa egi Alona wadihana gudi Nzambi; gipho gia ufumu gia gijila.”
Idi gipho akhalele mulonda nu mulele ha gusudiga nganga-nzambi jiko gu muto. Giakhalele giagudisha nu gitambala gia nganga-nzambi wakoma.
Mu Hebelu: “mbawuzalesa koko dia Alona nu mago a an’enji.”
Mu Hebelu: “guzalesa mago awo.”
Mu Hebelu: “ngenji,” yakotelesa egi muthu gashigo mu fami ya Alona.
Mu Hebelu: “guzalesa mago awo.”
Mu Hebelu: “hakatshi dia ngueze mbadi.”
Mu Hebelu: “gitshinyi gimoshi gia kumi gia efa”. Tala App. B14.
Mu Hebelu: “gitshinyi gimoshi gia mukatshi dia itshinyi nguana ya hine”. Tala App. B14.
Mu Hebelu: “hakatshi dia ngueze mbadi.”
Kude imoshi yakhalele basantimetre hehi nu 44,5. Tala App. B14.
Nga “mudidilo.”
Nga “mudidilo.”
Nga “mitshi mbadi.”
Mu Hebelu: “hakatshi dia ngueze mbadi.”
Shekele imoshi yakhalele bagrame 11,4. Tala App. B14.
Gera imoshi yakhalele 0,57 grame. Tala App. B14.
Shekele imoshi yakhalele bagrame 11,4. Tala App. B14.
Idi muangu umoshi wa vumba diabonga wana zoga mu meya.
Hine imoshi yakhalele nu balitre 3,67. Tala App. B14.
Nga “gifua muana tshita muthu wana londa maji a vumba diabonga.”
Nga “Gima giagasue mbagidikuma guene.”
Mu Hebelu: “ngenji,” yakotelesa egi muthu gashigo muenya fami ya Alona.
Mu Hebelu: “udi naye gukatudiwa mukatshi dia athu enji.”
Nga “gifua muana tshita muthu wana londa maji a vumba diabonga.”
Mu Hebelu: “udi naye gukatudiwa mukatshi dia athu enji.”
Mu Hebelu: “ngamutamega mu jina dienji.”
Mu Hebelu: “ngudi mumba ndunge mu mitshima ya athu agasue adi nu mitshima yatema.”
Mu Hebelu: “udi naye gukatudiwa mukatshi dia athu dienji.”
Nga “dibele mukunda nu.”
Mu Hebelu: “mbuto.”
Nga “wadibelele mukunda nu.”
Mu Hebelu: “zalesenu mago enu.”
Mu Hebelu: “mbuto.”
Ima ya ndando adi muzuelela haha yajiya gukhala tuzeya nga milele yabonga.
Mu Hebelu: “avuluile.”
Nga “Ngagutombele.”
Mu Hebelu: “nguleze njila jiaye.”
Mu Hebelu: “Phala yami.”
Mu Hebelu: “Gula phala yaye.”
Mu Hebelu: “mutshima wami wabonga.”
Nga “Nzambi wagujinginyina.”
Tala Ukoteleshi wa Mbimbi.
Mu Hebelu: “Jina dia Yehowa diana.”
Nga “udi Nzambi wa fuwa.”
Tala App. B15.
Mu Hebelu: “Mona wa somi wagasue udi mukangula vumo.”
Nga “udi naye gunemesa lusugu lua guhuluguga.”
Wana tamegewa nji egi Wano wa Isasa (Inzo ya tenta).
Nga “mala.”
Mu Hebelu: “Mbimbi Kumi.”
Mu Hebelu: “muene.”
Mu Hebelu: “Athu agasue adi nu mitshima yatema.”
Nga “mitshi yagubatela mushete.”
Nga “itamba.”
Nga “milambu ya guhunga.”
Mu Hebelu: “waahanele gutema mu mutshima.”
Mu Hebelu: “Athu agasue adi nu mitshima yatema.”
Idi mumonega egi adi muzuelela Besalele.
Kude imoshi yakhalele basantimetre 44,5. Tala App. B14.
Mu Hebelu “khanda ya sud.”
Nga “minengu; shinga jia gukuatenesela.”
Kude imoshi yakhalele basantimetre 44,5. Tala App. B14.
Nga “mudidilo.”
Nga “mitshi yagubatela mushete.”
Mu Hebelu: “gukoma gua mino nguana ya koko gula tuakatula muno wa shina.” Tala App. B14.
Nga “mudidilo.”
Yakotelesa egi sizo akhalele mukalegela ha gukuatela shinga jia tshuya jiakhalele mu mienda.
Talanta imoshi yakhalele bakilo 34,2. Tala App. B14.
Nga “mudidilo.”
Nga “mudidilo.”
Nga “gifua muana tshita muthu wana londa maji a vumba diabonga.”
Kude imoshi yakhalele basantimetre 44,5. Tala App. B14.
Nga “ikhasu.”
Nga “mitshi yagubatela giwotshielo.”
Nganza ya ha mago akhalele mukalegela mu tangua dikulu, akhalele guyilonda nu ibende gifua bronze nu kuivre, gungima asendesele guyilonda nu utadi wa siliva nu wolo.
Nga “shinga jiagukuatenesela.”
Nga “shinga jiagukuatenesela.”
Nga “shinga jiagukuatenesela.”
Nga “shinga jiagukuatenesela.”
Nga “shinga jiagukuatenesela.”
Nga “Itamba.”
Talanta imoshi yakhalele bakilo 34,2. Tala App. B14.
Shekele imoshi yakhalele bagrame 11,4. Tala App. B14.
Nga “fundo dia gijila.”
Nga “Mulambu wa guhunga.”
Nga “itamba.”
Nga “Mulele wagusudiga ha kete.”
Mu Hebelu: “gukoma gua gikata gia koko.” Gukoma gua gikata giene gudi musendesa gu songi ya muno wazonda uu nu gu muno wa shina gula gikata gia koko gidi gia gukangula. Tala App. B14.
Seso dimoshi dia ndando dishigo mujiyiwa. Yajiya gukhala egi adi muzuelela seso dia ambere, dia yasente, dia opale nga dia turmaline.
Nga “mulele wagusudiga ha kete.”
Nga “mulele wagusudiga ha kete.”
Nga “tuphutula.”
Nga “njimbu ya gijila idi mumonesa egi Alona wadihana gudi Nzambi; gipho gia ufumu gia gijila.”
Nga “mitshi yagubatela mushete.”
Nga “itamba.”
Nga “mitshi yagubatela mushete.”
Yakotelesa egi: Fundo dia Gijila.