LONGO DIA 18
LUNGIMBO 65 Nda Gutuama!
Mavuala a Mala—Landulenu Gifezegeselo gia Mako nu Timote
“Iza nu Mako, handaga udi watagana ha gungukuatesa mu mudimo ngana kalegela Nzambi.”—2 TIM. 4:11.
MU GUHIHIA
Tuza mumona luholo gifezegeselo gia Mako nu Timote giajiya gukuatesa mavuala a mala ha gudihana muavula mu mudimo wa Yehowa nu gukuatesa aphangi mu hungu.
1-2. Ndaga jitshi jiakhalele naye gukanga Mako nu Timote njila ha gudihana muavula mu mudimo wa Yehowa?
MAVUALA a mala, mudi mutshigina gudihana muavula mu mudimo wa Yehowa nu gukuatesa aphangi mu hungu ba? Idi yadiago egi muana guyitshita gale. Tudi nu gusuanguluga guavula luholo mavuala avula ana gudihana ha gukuatesa athu ako! (Ngi. 110:3) Uvi muajiya gutagana nu malamba. Wana guvua woma ha gudihana mu mudimo wa Yehowa handaga ushigo mujiya ndaga jiavula ba? Wana tuna inemo iko yana guguhanewa handaga wana tangiza egi mbawushigo guyitagenesa ba? Gula idi ngenyi, ushigo hakhaye.
2 Mako nu Timote ataganele nu malamba a luholo lumoshi. Akhalelego mujiya ndaga jiavula nu akhalelego nu eksperianse, uvi abembelego egi ndaga eji jiakange njila ha gudihana muavula mu mudimo wa Yehowa. Yajiya gukhala egi tangua mupostolo Phaula nu Barnabase atamegele Mako ha guya n’enji mu vayaje ya thomo ya gimisionere, Mako wakhalele mujinga nu gin’enji mu inzo imoshi yabonga. (Makal. 12:12, 13, 25) Uvi Mako wabembele enya fami yenji ha gudihana muavula mu mudimo wa Yehowa. Vayaje ya thomo akalegele ayile gu Antiokia. Gungima ayile nu Phaula nu Barnabase mu mafundo ako avula. (Makal. 13:1-5) Timote nji wakhalele mujinga nu mvuaji jienji tangua Phaula wamutamegele ha guya n’enji mu mudimo wa gulongesa. Timote wakhalele naye guvua woma, handaga wakhalele muvuala nu gakhalelego mujiya ndaga jiavula. (fuanesa nu 1 Kolinto 16:10, 11 nu 1 Timote 4:12.) Uvi tangua Phaula wamutamegele, Timote watshiginyile ha guya n’enji nu wahetele gubonga guavula.—Makal. 16:3-5.
3. a) Mukunda natshi Phaula wakhalele musuanguluga nu Mako nu Timote? (2 Timote 4:6, 9, 11) (Tala nji ifuanesa.) b) Mihu itshi tuza muzuelela mu longo edi?
3 Mako nu Timote akhalele mutagenesa inemo yawo muabonga mu hungu ngatshima akhalele mavuala. Phaula wakhalele musuanguluga muavula nu mavuala awa; hene hamonele muene egi gufua guenji guasuena hehi, waatamegele ha guza mukhala n’enji. (Tanga 2 Timote 4:6, 9, 11.) Makalegelo atshi abonga Mako nu Timote akhalele nawo anyi atumine Phaula ha guashila mutshima? Luholo lutshi mavuala a mala ajiya gulandula gifezegeselo giawo? Luholo lutshi malongo a Phaula ajiya gukuatesa mavuala mangino?
Phaula wakhalele musuanguluga nu Mako nu Timote handaga akhalele mutagenesa inemo yawo hakhalele ene mavuala (Tala paragrafe 3)b
DIHANE MUAVULA MU MUDIMO WA YEHOWA GIFUA MAKO
4-5. Luholo lutshi Mako wamonesele egi wakhalele hehi ha gukuatesa athu ako?
4 Mukanda umoshi udi mumonesa egi gudihana ha gukalegela athu ako, guajiya gukotelesa gutshita ngolo ha gukuatesa athu nu gulandula guakuatesa ikhale matangua ako yajiya gukhala lamba. Mako udi gifezegeselo giabonga mu ndaga eyi. Tangua Phaula watunyile ha guya n’enji mu vayaje ya mbadi ya gimisionere, ndaga yene yakhalele naye gumusagesa nu gumulebesa muila. (Makal. 15:37, 38) Uvi ndaga yene yamulebeselego muila ha gudihana ha gukuatesa aphangi.
5 Mako watshiginyile ha guya mutshita mudimo nu gisonyi gienji Barnabase mu mafundo a gudisha. Gungima dia ivo 11, tangua Phaula wambiwe mu bologo gu Roma, Mako wayile guene ha gumukuatesa. (File. 23, 24) Phaula wasuangulugile muavula luholo Mako wamukuatesele, hene wazuelele egi Mako wakhalele gumuhana “diago gikhesa” giavula. —Kol. 4:10, 11.
6. Gubonga gutshi Mako wahetele luholo luakuatele muene ufuta nu Aklisto a gukula mu nyuma? (Tala mbimbi goshi’a diyiji.)
6 Mako wahetele eksperianse yavula handaga wakuatele ufuta nu Aklisto a gukula mu nyuma. Gungima dia gubalegesa tangua nu Phaula gu Roma, Mako wayile gu Babilona ha gutshita mudimo nu mupostolo Phetelo. Ufuta wawo wabuile diago wakola hene Phetelo wamutamegele egi “mun’ami Mako.” (1 Phet. 5:13) Luholo akhalele mutshita mudimo hamoshi, yajiya gukhala egi Phetelo wawambelele Mako ndaga jiavula jiatadila Yesu nu mudimo wenji. Gungima Mako wasonegele ndaga jiene mu Evanjile yenji.a
7. Luholo lutshi phangi Seung-Woo walanduile gifezegeselo gia Mako? (Tala nji gifuanesa.)
7 Mako walanduile gudihana mu mudimo wa Yehowa nu wakhalele nu ufuta wakola nu aphangi a gukula mu nyuma. Luholo lutshi wajiya gulandula gifezegeselo gienji? Gula khenji uheta gale ndo luendu lua gutshita mudimo umoshi udi gudifelela, ulebigo muila, kamba maluholo ako wajiya gukalegela Yehowa nu aphangi mu hungu. Tuzuelelenu gifezegeselo gia phangi Seung-Woo, mangino udi mukulu mu hungu. Tangua diakhalele muene muvuala, wakhalele nu khadilo dia gudifuanesa nu mavuala ako mu hungu. Mavuala ako a mu hungu diawo ahetele inemo gutuama dienji. Ndaga yene yasagesele phangi Seung-Woo nu yamulebesele muila, uvi gungima watele maga nu akulu ha guawambele luholo luakhalele muene gudivua. Mukulu mumoshi wamuwambelele ha gutshita yagasue yajiya gutshita muene ha gukuatesa aphangi ngatshima athu ako anago gujiya ndaga jiabonga jiana tshita muene. Longo diene diakuatesele phangi Seung-Woo ha gukuatesa aphangi agukola. Wakhalele nji muya muzula aphangi ako ha guza nawo mu gudibungisa. Udi muzuela egi: “Ngakotelesele diago ukoteleshi wa mbimbi ‘gudihana muavula ha gukalegela athu ako.’ Ngahetele gusuanguluga guana guvua muthu tangua diana kuatesa muene athu ako.”
Gubonga gutshi aphangi a mala adi mavuala ajiya guheta gula adi mubalegesa tangua nu aphangi ako a mala a gukula mu nyuma? (Tala paragrafe 7)
KHALA MUZUMBA APHANGI GIFUA TIMOTE
8. Mukunda natshi Phaula watombele Timote ha guya n’enji? (Filiphi 2:19-22)
8 Phaula wakhalele nu funu ya aphangi anyi akhalele nu gikhesa ha gumukuatesa ha guya n’enji mu membo anyi ataganele muene nu usageshi. Watombele thomo Silase ha guya n’enji handaga wakhalele nu eksperianse. (Makal. 15:22, 40) Gungima Phaula watombele nji Timote ha guya n’enji. Mukunda natshi Phaula watombele Timote? Idi handaga Timote wakhalele nu makalegelo abonga. (Makal. 16:1, 2) Wakhalele nji gudisagesa mukunda nu athu ako.—Tanga Filiphi 2:19-22.
9. Luholo lutshi Timote wamonesele diago egi wakhalele gudisagesa mukunda nu aphangi?
9 Tangua Timote wasendesele mudimo wa gulongesa nu Phaula, wamonesele diago haphelo egi wakhalele gudisagesa muavula mukunda nu athu ako. Gishina giene Phaula wamubembele gu Berea ha guhana alandudi ahe-ahe gikhesa. (Makal. 17:13, 14) Mu tangua diene Silasi wakhalele gu Berea, Timote wajiyile ndaga jiavula gudi muene. Gungima, Phaula watumine Timote ha guya mukolesa aphangi a gu dimbo dia Tesalonika. (1 Tes. 3:2, mbimbi goshi’a diyiji.) Mu ivo 15 yalanduile, Timote wajiyile luholo lua ‘gudila nu athu akhalele mudila’ nu wakhalele nji muvuila athu akhalele mutagana nu malamba khenda. (Roma 12:15; 2 Tim. 1:4) Luholo lutshi mavuala a mala ajiya gulandula gifezegeselo gia Timote?
10. Luholo lutshi phangi Woo Jae wajiyile luholo lua gudisagesa mukunda nu athu ako?
10 Phangi Woo Jae wakotelesele ndaga jidi naye gutshita muene ha gumonesa egi wana gudisagesa mukunda nu athu ako. Hakhalele muene muvuala, yakhalele lamba gudi muene ha guta maga nu aphangi a gukola. Tangua diakhalele mumona muene aphangi a gukola mu gudibungisa, wakhalele guahana phamba lumene uvi gakhalelego muta nawo maga. Mukulu mumoshi wamuwambelele ha gusendesa guta maga nu aphangi nu guawambela makalegelo awo abonga ana gumusuanguluisa. Wamuwambelele nji ha gutangiza gutuama ndaga jiajiya gusuanguluisa aphangi ene. Phangi Woo Jae wakalegele malongo ene. Mangino udi mukulu, udi muzuela egi: “Henyaha yakhalago lamba gudi ame ha guta maga nu athu a mu indongo yagudisha. Ngana khala nu gusuanguluga ha gujiya ndaga jiavula aphangi ana tagana najio. Gutshita ngenyi guana gungukuatesa ha gujiya ndaga aphangi adi mutagana najio nu gujiya ndaga ngajiya gutshita ha guakuatesa.”
11. Ndaga itshi mavuala a mala ajiya gutshita ha gumonesa egi ana gudisagesa mukunda nu aphangi mu hungu? (Tala nji gifuanesa.)
11 Mavuala, khalenu mukamba gujiya luholo lua gujiya aphangi ako. Tangua udi mu gudibungisa, zula tangua dia guta maga nu aphangi a mu indongo yagasue. Ahule gula adi muabonga, ategelele nji. Gula watshita ngenyi, mbawujiya luholo wajiya guakuatesa. Ha gufezegesa, wajiya gukotelesa egi phangi mumoshi wa gukola nu mukaji’enji adi nu funu ya ukuateshi ha gujiya luholo lua gukalegela application JW Library®. Nga ndo, wajiya gumona egi adi nu funu ya phangi mumoshi wajiya guakuatesa ha guya nawo mu mudimo wa gulongesa. Wajiya gukuatesa aphangi awa ha gujiya luholo ajiya gukalegela telefone jiawo nga guzoga nawo mu mudimo wa gulongesa ba? Gula udi mukuatesa aphangi a mala nu akhetu, mbawukhala gifezegeselo giabonga gudi aphangi agasue mu hungu.
Aphangi adi mavuala ajiya gukuatesa hungu mu maluholo avula (Tala paragrafe 11)
MALONGO AHANELE PHAULA AJIYA GUGUKUATESA
12. Luholo lutshi mavuala ajiya guheta gubonga gu malongo Phaula wahanele Timote?
12 Malongo Phaula wahanele Timote amukuatesele ha gukhala nu gusuanguluga mu monyo wenji nu ha gutagenesa mudimo wenji muabonga. (1 Tim. 1:18; 2 Tim. 4:5) Malongo ene ajiya nji gumikuatesa mangino. Luholo lutshi? Tangua udi mutanga mikanda mbadi Phaula wasonegele Timote, tadile mikanda yene gifua yasonegewe mukunda nu aye, kamba nji gujiya malongo wajiya gukalegela mu monyo waye. Tutadilenu ifezegeselo eyi.
13. Gusala ya gujinginyina gudi Nzambi gudi mukotelesa itshi?
13 “Kalagala ngolo ha gusala ya gujinginyina gudi Nzambi.” (1 Tim. 4:7b) Phaula wakhalele muwambela Timote ha gukhala ya gujinginyina gudi Yehowa nu ha gutshita ndaga jidi gumusuangulusa. Idi yadiago egi tuanago guvualewa ya gujinginyina gudi Nzambi, hene tudi naye gutshita ngolo ha gukudisa khadilo diene. Luholo lutshi? Mbimbi ya Greke yabalumuiwe egi “kalagala ngolo” akhalele guyikalegela muavula ha guzuelela athu akhalele mutshita saga ya guzula phushi. Hagula egi athu ene abinge saga yene, akhalele naye gutuna ndaga jiagasue jiajiya guawunganesa matangi. Esue nji tudi naye gutuna ndaga jiajiya gutuwunganesa matangi nu gukudisa makalegelo ajiya gutukuatesa ha gukhala nu ufuta wakola nu Yehowa.
14. Felela ditshi tudi naye gukhala nadio tangua tudi mutanga Biblia? Hana gifezegeselo.
14 Gutanga Biblia lusugu nu lusugu gudi nu ndando yavula, handaga guajiya gugukuatesa ha gukolesa ufuta waye nu Yehowa. Ha gufezegesa, malongo atshi wajiya guzula tangua udi mutanga lumene lua Yesu nu muvuala wakhalele nu umonyi? (Mako 10:17-22) Muvuala muene wakhalele mujiya muabonga egi Yesu udi Masiya uvi watunyile gubua mulandudi wenji. Yesu ‘wamumonesele guzumba’ ikhale muvuala muene gakhalelego nu gutshigina guakola. Yesu watele maga nu muvuala muene nu gisemo giagasue. Idi yadiago egi Yesu wakhalele mutshigina egi muvuala muene azule desizio diabonga. Luholo Yesu wamonesele muvuala muene guzumba walandudile diago gifezegeselo gia Yehowa. (Yone 14:9) Tangua udi mutanga lumene elu nu gutangiza ndaga jia monyo waye, dihule egi: ‘Itshi ngajiya gutshita ha gukolesa ufuta wami nu Yehowa nu gudihana muavula ha gukuatesa athu ako?’
15. Mukunda natshi mavuala a mala adi naye guhana gifezegeselo giabonga? Hana gifezegeselo. (1 Timote 4:12, 13)
15 “Khala gifezegeselo giabonga mukunda nu athu adi a gujinginyina gudi Nzambi.” (Tanga 1 Timote 4:12, 13.) Phaula wawambelele Timote ha gukudisa luholo luenji lua gutanga nu lua gulongesa, wamuwambelele nji ha gukudisa makalegelo gifua guzumba, gutshigina, nu gukhala nu mutshima waphelegeta. Mukunda natshi? Handaga ndaga muthu wana tshita jiana khala nu ndando gubalega ndaga jidi muzuela muene. Tangiza gale egi udi mutshita diskur didi mumonesa luholo lua gudihana muavula mu mudimo wa gulongesa. Mbayikhala yaleba mukunda nu aye ha gutshita diskur diene gula wana gudihana muavula mu mudimo wa gulongesa. Ngenyi athu adi gugutegelela mbaakalegela malongo udi guahana gula udi gifezegeselo giabonga mu ndaga yene.—1 Tim. 3:13.
16. a) Ndaga jitshi thano muvuala wa yala wajiya gutshita ha gukhala gifezegeselo giabonga? b) Luholo lutshi muvuala wajiya guhana gifezegeselo giabonga mu luholo luenji lua “guzuela”?
16 Gifua luholo mukanda wa 1 Timote 4:12 udi guyimonesa, Phaula watangele ndaga thano jiajiya gukuatesa muvuala wa yala ha gukhala gifezegeselo giabonga. Tangua udi mutshita gulonguga guaye hakhaye kamba gujiya luholo wajiya gukalegela malongo ene agasue. Ha gufezegesa, tangiza gale egi udi mutshigina gukhala gifezegeselo giabonga mu luholo luaye lua “guzuela.” Khala mutangiza gutuama ndaga udi naye guzuela ha guhana athu ako gikhesa. Gula wana jinga fundo dimoshi nu mvuaji jiaye, itshi wajiya gutshita ha guamonesa egi wana suanguluga nu ndaga ana gugukalegela? Gungima dia gudibungisa, wajiya gushimana phangi mumoshi wakalagala diskur nga devuare ha gumuwambela ndaga ya gusuanguluisa. Wajiya nji gutshita ngolo ha gulondega bakomantere mu mbimbi jiaye hakhaye. Gula udi mutshita ngolo ha gukhala gifezegeselo giabonga mu luholo luaye lua guzuela, athu ako mbaakotelesa egi udi mukula mu nyuma.—1 Tim. 4:15.
17. Itshi yajiya gukuatesa muvuala ha gutagenesa mafelela enji a mu nyuma? (2 Timote 2:22)
17 “Lenga nzala jia ulenge, uvi landula gukalagala ndaga jiabonga.” (Tanga 2 Timote 2:22.) Phaula wawambelele Timote ha gulua nu nzala jiajiya gumuwunganesa matangi ha gutagenesa mafelela enji nga gubolesa ufuta wenji nu Yehowa. Gula udi mutshita saga imoshi ngenyi ngatshima ishigo yabola, wajiya gukotelesa egi saga yene idi guguzula matangua avula wajiya gutshita ndaga jia mu nyuma. Ha gufezegesa, matagua guvula gutshi wana balegesa ha gutshita sport, mu internet, nu ha gutshita ba jeux video ? Wajiya gukalegela tangua diene ha gutshita ndaga jia mu nyuma nu gukuatesa aphangi. Wajiya nji gubalegesa tangua diene ha gulondega inzo ya ufumu nga gulongesa nu aphangi mu njila ya présentoir mobile. Gula udi mutshita ndaga eji, mbawuheta mafuta ahe-ahe ajiya gugukuatesa ha gutagenesa mafelela aye a mu nyuma.
GUKUATESA ATHU AKO GUANA BATA GUBONGA
18. Mukunda natshi tuajiya muzuela egi Mako nu Timote adihanele muavula mu mudimo wa Yehowa nu akhalele nu gusuanguluga?
18 Mako nu Timote adihanele nu mutshima wagasue ha gukuatesa athu ako nu akhalele nu gusuanguluga mu monyo wawo wagasue. (Makal. 20:35) Mako wakhalele muya mu mafundo a gualeha ha gukuatesa aphangi. Wasonegele nji lumene lua Yesu nu ndaga jiakalegele muene mu mudimo wa gulongesa. Timote wakuatesele Phaula ha guzola mahungu avula nu wakhalele muhana aphangi a mala nu akhetu gikhesa. Yehowa wamonele nu wasuangulugile nu ndaga Mako nu Timote akalegele ha gudihana mu mudimo wenji.
19. Mukunda natshi mavuala ajiya gukalegela malongo Phaula wahanele Timote? Gubonga gutshi mbaaheta?
19 Mukanda Phaula wasonegele Timote udi mumonesa haphelo egi wakhalele gumuzumba muvuala. Ndaga jiasonegele muene mu ukuateshi wa nyuma ya Nzambi, jidi mumonesa nji egi Yehowa wana zumba mavuala a mala muavula nu wana tshigina egi akhale nu gusuanguluga mu monyo wawo. Hene tshita ngolo ha gukalegela malongo asonegele Phaula, kudisa nji nzala ya gukuatesa athu ako. Gula watshita ngenyi, mbawuheta gubonga guavula sendese mangino nu mbawuheta “monyo wa giamatshidia” mu masugu adi muza.—1 Tim. 6:18, 19.
LUNGIMBO 80 “Goûtez et voyez que Jéhovah est bon”
a Phetelo wakhalele muenya sambi diavula, idi mumonega egi gawambelelego Mako phamba ndaga jiakalegele Yesu nu jinyi jiazuelele muene, uvi wamuwambelele nji luholo Yesu wakhalele gudivua. Hene mu Evanjile yenji, wamonesele ndaga jiakalegele Yesu nu luholo luakhalele gudivua muene.—Mako 3:5; 7:34; 8:12.
b UKOTELESHI WA GIFUANESA: Mako udi mukuatesa Phaula nu Barnabase hadi ene mu vayaje ha gulongesa lukuma luabonga. Timote waya mutala hungu dimoshi ha guhana aphangi gikhesa.