BIBLIOTEKE YA MU INTERNET
Biblioteke
YA MU INTERNET
Kipende
  • BIBLIA
  • MIKANDA
  • GUDIBUNGISA
  • mwbr18 Mai mayiji 1-8
  • Referanse jia Mukanda wa Gukalegela mu Gudibungisa (5/2018)

Gushigo nga video mukunda nu paragrafe nga verse watombi.

Gudi nu erreur yakalegewa mu tangua dia gutanga video eyi.

  • Referanse jia Mukanda wa Gukalegela mu Gudibungisa (5/2018)
  • Referanse jia Mukanda wa Gukalegela mu Gudibungisa gua Lujingu nu Mudimo wa Uklisto (2018)
  • Tumito tua ndaga
  • 7-13 MAI
  • 14-20 MAI
  • 21-27 MAI
  • 28 MAI-3 JUIN
Referanse jia Mukanda wa Gukalegela mu Gudibungisa gua Lujingu nu Mudimo wa Uklisto (2018)
mwbr18 Mai mayiji 1-8

Referanse jia Mukanda wa Gukalegela mu Gudibungisa

7-13 MAI

UMONYI UDI MU MBIMBI YA NZAMBI | MAKO 7-8

“Zangula Mutshi Waye wa Lamba, Ngulandule Tangua Diagasue”

(Mako 8:34, NWT) Hangima Yesu watamegele thundu ya athu nu alandudi enji, wawambelele egi: ‘Gula muthu watshigina gungulandula, aditune, azangule mutshi wenji wa lamba, angulandule tangua diagasue.

Noti jia gulonguga jia nwtsty jidi mu Mako 8:34

aditune: Nga ndo “abembe ima yenji yagasue.” Idi mukotelesa gutshigina gudi nago muthu ha gudituna diago nga ndo gubemba ima yagasue idi naye muene mukunda nu Nzambi. Muzuelelo dia Greki mbimbi yene yajiya gubalumuiwa luko egi “udi naye gudituna muene hakhenji,” idi yatagana handaga idi mukotelesa egi gutuna nzala, ngina nga ndaga jidi najio muene funu. (2Kol 5:14, 15) Mako wakalegele mbimbi ya luholo lumoshi mu zuelelo dia Greki ha gumonesa luholo Pethelo watunyile Yesu.​—Mako 14:30, 31, 72.

w92-F 1/8 diyiji 17 par. 14

Luholo Lutshi Tudi Naye Gulenga Phushi ha Guheta Monyo?

14 Yesu watamegene thundu ya athu nu alandudi enji, waawambelele egi: “Gula muthu watshigina gungulundula, aditune, (nga ndo “atune ndaga jienji,” Charles B. Williams) azangule mutshi wenji wa lamba, angulandule tangua diagasue.” (Mako 8:34, NWT) Gula tuatshigina imvitasio eyi ya gulandula Yesu, tudi naye gudilondega ha gumulandula “tangua diagasue.” Tushigo naye guyitshita handaga gula tuadituna tuajiya guheta gubonga gumoshi ngenyi. Uvi tudi naye gumulandula tangua diagasue handaga gula tuabemba nga mukunda nu tangua diazonda, yajiya gubolesa ndaga jiagasue jiabonga tuatshitshile gale, yajiya nji gubolesa gubonga gua mayilago mbatuheta. Muthu wana gukula mu nyuma mage-mage, uvi gula wakalagala ndaga phushi-phushi wajiya gubolesa gukula guenji gula gashigo gudibamba tangua diagasue!

(Mako 8:35-37) Handaga muthu watshigina guhuluisa monyo wenji mbawuwutotesa, uvi yago watotesa monyo wenji mukunda nu ame nu lukuma luabonga mbawuwuhuluisa. 36 Gubonga tshi gudi nago muthu gula waheta mavu a mudidi, uvi muene watotesa monyo wenji? 37 Gima tshi gidi nagio muthu mbagisombegesa muene ha guheta monyo luyadi?

w08-F 15/10 diyiji 25-26 par. 3-4

Itshi Mbawuhana ha Guheta Monyo wa Ivo nu Ivo?

3 Mu tangua diene dimoshi, Yesu wahudile mihu mbadi yatumile athu ha gutangigiza: “Gubonga tshi gudi nago muthu gula waheta mavu a mudidi, uvi muene watotesa monyo wenji?” nu “Gima tshi gidi nagio muthu mbagisombegesa muene ha guheta monyo luyadi?” (Mako 8:36, 37) Mvutu ya muhu wa thomo ishigo yakola. Ishigo nu funu egi muthu ahete mavu a mudidi, uvi atotese lujingu nga monyo wenji. Umonyi wakhala nu ndando gula muthu udi nu monyo ha gusuanguluga nawo. Muhu wa mbadi wa Yesu wakhalele egi: Gima tshi gidi nagio muthu mbagisombegesa muene ha guheta monyo luyadi?” Yajiya gukhala Yesu wawunguluishile athu akhalele gumutegelela ndaga jia mambo jiazuelele Satana mu masugu a Yobo: ‘Muthu mbawuhana gima giagasue gidi nagio muene ha guhuluisa monyo wenji.’ (Yobo 2:4) Mukunda athu anago gukombelela Yehowa ana gumona mbimbi eji jia Satana gifua jidi jia giamatshidia. Athu avula mbakalagala ndaga jiabola nu gushiya mikhuala ha gusala mu lujingu. Uvi Aklisto ana gutadila ndaga mu luholo luko.

4 Tudi mujiya egi Yesu gajilego ha mavu ha gutuhana sante, umonyi, nu lujingu lua leha ha mavu awa. Wajile ha gutuhana luendu lua gujinga mu mavu ahe-ahe, hene tuana guzula nu ndando felela diene. (Yone 3:16) Muklisto wajiya gubalumuna muhu wa thomo wahudile Yesu egi: “Gubonga gutshi muthu wajiya guheta gula wabinga mavu agasue uvi muene watotesa felela dia gujinga ivo nu ivo?” Mvutu idi egi, gajiyilego guheta nga gubonga gumoshi. (1 Yone 2:15-17) Ha gutukuatesa ha guheta mvutu gu muhu wa mbadi wahudile Yesu, tuajiya gudihula egi: Ndaga tshi ngajiya gutshita mangino ha gula felela diami dia gujinga mu mavu ahe-ahe ditagenesewe diago?’ Mvutu yetu gu muhu owu, idi naye gumonega mu luholo luetu lua gujinga, nu ha gumonesa diago gula felela diene didi diago mu mitshima yetu.​—Fuanesa nu Yone 12:25.

(Mako 8:38) Muthu wagasue udi munguvuila ame nu udi muvuila mbimbi jiami musonyi mu gindongo egi gia uthambi nu gia milonga yabola, mun’a muthu mbawumuvuila muene nji musonyi tangua mbadiza muene nu anjelo a gijila mu gutumbuga gua Sh’enji.’

jy diyiji 143 par. 4

Nanyi udi Mun’a Muthu?

Yadiago, hagula Yesu atshigine muthu gifua mulandudi wenji, muthu muene udi naye gukhala nu gikhesa, enji udi naye gudihana. Yesu wazuelele egi: ‘Muthu wagasue udi munguvuila ame nu mbimbi jiami musonyi mu gindongo egi gia uthambi nu gia milonga yabola, Mun’a Muthu mbawumuvuila nji sonyi tangua mbadiza muene nu anjelo enji mu gutumbuga gua Sh’enji.’ (Mako 8:38) Yadiago, tangua mbadiza Yesu, ‘mbawushimbiga athu ha gutadila midimo ya muthu nu muthu.’​—Matayo 16:27.

Kamba Ndaga Jiko jia Ndando jia mu Nyuma

(Mako 7:5-8) Afalese nu alongeshi a mikhuala amuhudile egi: “Mukunda natshi alandudi aye ashigo mulandula kutime jia mambuta etu, adi mudia mapha nu mago a mvindu?” 6 Muene waawambelele egi: “Enue enya mulebo, giamatshidia Yeshaya na wabinga genji ha sonegele muene egi: Nzambi udi muzuela gamba, athu adi gungunemesa gukano, mitshima yawo idi gualeha nu ame. 7 Gukombelela gudi ene mukombelela gudi gua gituhu. Handaga ene adi mulongesa nduedi jialondele athu gifua mikhuala yami.’ 8 Mudi mubemba mikhuala ya Nzambi mudi mujinginyina kutime jia athu.”

w16.08-F diyiji 30 par. 1-4

Mihu Yana Guhula Athu ana Gutanga Mikanda Yetu

Mukunda Natshi Mbalagaji jia Yesu Jiakhalele Muzuelela Guweva gua Mago Muavula?

Yakhalele imoshi mukatshi dia ndaga mbalagaji jia Yesu jiamonele Yesu nu alandudi enji gubola. Mukhuala wa Moise wakhalele nu shigu jiavula jiakhalele muzuelele ndaga jiajiya gubuisa muthu usala, gifua lusanza lua mahatshi, hute, gukuata mvumbi jia athu nga jia shitu. Mukhuala wene wahanele nji shigu jiatadila luholo lua gusala athu a gijila ha guhana milambu, guzua meya nu luholo lua gudimbila meya.​—Levi mukh. 11-15; Lutang. mukh. 19.

Alongeshi a enya Yuda ana gutamegewa egi ba Rabi akhalele mulezela ndaga jiko mu mikhuala. Mukanda umoshi udi mumonesa egi, ba Rabi alezelele ndaga jiavula mu mikhuala jiakhalele “mumonesa luholo muthu wajiya gubua usala, nu luholo wajiya gubuisa athu ako usala. Alezelele shigu jiko jiatadila malonga nu jinzungu jiajiya gubua usala nu ndaga ajiya gukalagala ha gudikatula mu usala wene.”

Afalese ahudile Yesu egi: ‘Mukunda natshi alandudi aye ashigo mulandula kutime jia mambuta etu, adi mudia mapha nu mago a usala?’ (Mako 7:5) Mbalagaji jia Yesu jiakhalelego muzuelela guphelegeta gua muila. Mikhuala ya ba Rabi yakhalele mutoga gudimbila meya ha guwevua mago gutuama dia gudia. Mukanda tuazuelela gutuama udi muzuela luko egi: ‘Ba Rabi akhalele muzuelela malonga akhalele naye gutshitshila ha guweva mago, luholo lua meya akhalele naye gukalegela nu muthu wakhalele naye gumbila athu ako meya nu luholo lua guwevua mago.’

Yesu wazuelele itshi mukunda nu mikhuala ba Rabi akhalele mulezela? Yesu wadijigile mafumu a mangumba a mutangua dia thomo egi: “Enue enya mulebo, giamatshidia Yeshaya na wabinga genji ha sonegele muene egi: ‘Athu awa adi gungunemesa gukano, uvi mitshima yawo idi gualeha nu ame [Yehowa]. Gukombelela gudi ene mukombelela gudi gua gituhu, handaga adi mulongesa nduedi jialongele athu gifua mikhuala yami.’”​—Mako 7:6-8.

(Mako 7:32-35) Ajile gudi muene nu muthu wakhalele wafua matshui nu wakhalele mukukuma, amububile egi muene amubabate koko. 33 Yesu wadisombuele n’enji hakhenji, wanginyishile mino mu matshui enji, watshidile mate, wamukungile. 34 Watalele gosa wambile gisugu, wamuwambelele gamba: “Efata” yakotelesa egi, “Tuwuga.” 35 Matshui enji atuwugile, dimi dienji diajitulugile, wasendesele guzuela.

w00-F 15/2 diyiji 17-18 par. 9-11

Udi nu “Matangi a Klisto”?

9 Yala muene wakhalele gifua-matshui nu gakhalelego nu luholo lua guzuela. Yajiya gukhala egi Yesu wamonele luholo muthu muene wakhalele muvua gikenene nu musonyi. Yesu wakalegele ndaga ya gushimana. Wazolele muthu muene mukatshi dia athu. Gungima Yesu wamuwambelele gumago ndaga wakhalele mutshigina gumutshitshila. Yesu “wadisombuele n’enji hakhenji, wanginyishile mino mu matshui enji, watshidile mate, wamukungile ha dimi.” (Mako 7:33) Gungima Yesu watalele gosa wambile gisugu. Hatshitshile Yesu ngenyi yakhalele gifua wadijigile muthu muene egi: ‘Ngumutshigina gugutshitshila ndaga eyi mu ngolo jia Nzambi.’ Gungima, Yesu wazuelele egi: “Tuwuga.” (Mako 7:34) Hazuelele Yesu ngenyi muthu muene wasendesele guvua nu guzuela muabonga.

10 Yesu wamonesele guzumba gudi athu ako! Wakhalele gudihaga ha fundo dia athu ako, nu guatshitshila ndaga nu guzumba guagasue. Luholo tudi Aklisto tudi naye gumonesa khadilo dia Yesu mu ndaga gifua eyi. Biblia idi gutuwambela egi: “Mudi naye gukhala nu matangi angoshi, mutshima umoshi, mudizumbe gifua aphangi, mukhale nu gisemo gudi akuenu nu mitshima ya gudibulumuisa gudi akuenu.” (1 Phetelo 3:8) Hene, idi nu ndando egi tukhale nu mbimbi nu makalegelo ashigo muhana athu ako lamba.

11 Mu hungu, tuajiiya gumonesa egi tuana gudihaga ha fundo dia athu ako tangua tuana guanemesa nu guakalegela ndaga gifua luholo tuana tshigina egi athu ako atukalegele. (Matayo 7:12) Tuana gudihaga luko ha fundo dia athu ako gula tudi mutangiza gutuama ndaga jia guzuela nu luholo tudi naye gujizuela. (Kolosai 4:6) Jiya egi ‘mbimbi jiagihulu jiana gunamenesa gifua phogo ya khusa.’ (Ishima 12:18) Luholo lutshi tuajiya guyikalegela mu fami? Yala nu mukhetu anyi ana gudizumba diago ana gudikalegela ndaga mu luholo luabonga. (Efeso 5:33) Ana gutuna gudiwambela mbimbi jiabola, gudifeta, guzuela mbimbi jia lusegu​—nu ndaga jiagasue jiajiya gunamenesa muthu mu mutshima. Ana nji mu fami, ana gudivua luholo lumoshi, hene, mvuaji jia guzumba jiana gudihaga ha fundo dia ana ene. Tangua adi mutshigina guhana mona disipline, adi naye gudihana mu luholo ludi munemesa mona ha gutuna gumuhana musonyi. (Kolosai 3:21) Gula tudi gudihaga ha fundo dia athu ako tudi mumonesa egi tudi nu matangi a Klisto.

14-20 MAI

UMONYI UDI MU MBIMBI YA NZAMBI | MAKO 9-10

“Vizio Imoshi idi Mukolesa Gutshigina”

(Mako 9:1) Muene waambelele egi: ‘Giamatshidia ngudi gumiwambela egi, ako wawa mumagana haha mbaashigo mufua uu nu mbaamona ene Ufumu wa Nzambi muza nu jingolo.’

w05-F 15/1 diyiji 12 par. 9-10

Profesi Jiataganele Gudi Klisto

9 Givo giakhalele giabalega gale gimoshi sendese tangua Yesu wamonesele egi wakhalele Masiya. Pake ya givo 32 gia tangua dietu yakhalele yakalegewa gale. Athu avula amonesele gutshigina gudi Yesu abembele gumulandula, yajiya gukhala abembele mukunda nu umbalagaji, nzala jia ima yavula nga gikenene gia lujingu. Athu ako nji yajiya gukhala atunyine gumulandula handaga avuile gubola luholo Yesu watunyile tangua athu atshiginyile gumubuisa fumu. Tangua mafumu a mangumba a enya Yuda amulolele, watunyile guahana gijiyilo gia mu dilu mukunda nu gubonga guenji. (Matayo 12:38, 39) Luholo Yesu watunyile ndaga yene yasagesele athu. Hene, Yesu wasendesele guwambela alandudi enji ndaga akhalelego mukotolesa muabonga​—“ngudi naye guya gu Yelusalema ha gusagesewa mu ndaga jiavula gudi malemba, mafumu a nganga-nzambi, nu alongeshi a mikhuala. Ngudi naye gushiyiwa.”​—Matayo 16:21-23.

10 Gungima dia mbeji 9 nga 10, mbadikhala kumbi “dienji [Yesu] dia gukatuga ha mavu awa ha guya gudi Tata.” (Yone 13:1) Luholo Yesu wakhalele muvua gikenene giavula mukunda nu alandudi enji agujinginyina, walayele ako mukatshi diawo​—gijiyilo gia mu dilu, giago gatunyile guwambela enya Yuda ago akhalelego nu gutshigina. Wawambelele egi: ‘Giamatshidia, ngudi gumiwambela egi ako wawa mumagana haha mbaafuigo gula ene khenji amonago mun’a muthu muza mu Ufumu wenji.’ (Matayo 16:28) Yadiago, Yesu gazuelelego egi alandudi enji ako mbaashigo mufua uu nu tangua Ufumu wa Masiya mbawuhagewa mu givo 1914. Uvi wakhalele mutangiza guhana alandudi enji aguzumba mutatu lutumbu lua Ufumu wenji. Vizio yene yana gutamegewa egi gubalumuga gua Yesu mu lutumbu.

(Mako 9:2-6) Habalegele masugu a samano, Yesu wazudile Phetelo nu Yakoba nu Yone, waatuamezele gu mulundu waleha ene hakhawo. Muene wabalumugile gu meso awo; 3 milele yenji yahenyele mangololo, yakhalele yaphelegeta phe, gushigo nga muthu mumoshi ha mavu wajiya guyiphelegetesa ngenyi. 4 Hangima, alongeshi amonele Moise nu Eliya akhalele muta maga nu Yesu. 5 Phetelo wawambelele Yesu egi: “Mulongeshi, idi yabonga egi esue tukhale gugu. Tujige jinzo jitatu jia matenta: Iko yaye, iko ya Moise, iko ya Eliya.” 6 Muene gajiyilego itshi gazuelele ha ndaga akhalele nu woma wabala.

w05-F 15/1 diyiji 12 par. 11

Profesi Jiataganele Gudi Klisto

11 Masugu asamano gungima, Yesu wayile nu Phetelo, Yakoba, nu Yone holu dia Mulundu​—yajiya gukhala holu dia Mulundu wa Helemona. Guene Yesu wabalumugile mu lutumbu gutuama diawo, phala yenji yakhalele muhenya gifua tangua, milele yenji yahenyele mangololo gifua muanya.” Profete Moise nu Eliya amonegele nji, akhalele muzuela nu Yesu. Ndaga yene yagushimana yatshitshiwe mu phipha, yene yakalegele egi ikhale nu ndando. Hene, ndaga yene yatumine Phetelo ha gujiga jinzo jia matenta jitatu​—imoshi ya Yesu, iko Moise, iko Eliya. Hakhalele Phetelo muzuela, tuta dila kedi-kedi diaatshuigile, dijui diazogele mu tuta diene, diazuelele egi: ‘Yowu udi Mun’ami ngana guzumba muavula, ngamutshigina,. Mutegelelenu.’​—Matayo 17:1-6.

(Mako 9:7) Tuta diajile, diazenzemene, dijui diazogele mu tuta gamba: “Yowu udi mun’ami ngana guzumba. Mumuvuile.”

Noti jia gulonguga jia nwtsty jidi mu Mako 9:7

dijui: Gigi gifezegeselo gia mbadi mukatshi dia ba evanjile mutatu gidi mumonesa luholo Yehowa wazuelele nu athu muene hakhenji.​—Tala noti jia gulonguga jidi mu Mako 1:11; Yone 12:28.

Kamba Ndaga Jiko jia Ndando jia mu Nyuma

(Mako 10:6-9) Uvi, Gu gisendeselo gia ufugi, Nzambi wafugile yala nu mukhetu. 7 Hene yala mbawukatuga gudi sh’enji nu gin’enji mbawujinginyina gudi mukaji’enji,’ 8 khungi’awo agasue mbaabua muthu mumoshi. Ngenyi ashigo luko athu muyadi uvi adi muthu mumoshi. 9 Hene muthu gakaphumunago yabungishile Nzambi.”

w08-F 15/2 diyiji 30 par. 8

Ndaga jia Ndando Jidi mu Mukanda wa Mako

10:6-9. Nzambi wana gutshigina egi yala nu mukhetu ajinge hamoshi. Hene, hafundo dia gukamba gushiya ulo, yala nu mukhetu adi naye guhaga ngolo ha gukalegela malongo a Biblia ha gubinga malamba ajiya gutagana nawo mu ulo wawo.​—Mat. 19:4-6.

(Mako 10:17, 18) Hazugile Yesu ha guya munjila, yala mumoshi wajile mu phushi gudi muene wafugamele ha mabongo gu phala yenji, wamuhudile egi: “Mulongeshi Wabonga, ngutshita tshi ha guheta monyo wa ivo nu ivo?” 18 Yesu wamuwambelele gamba: “Itshi udi mungutamegela egi wabonga? Gushigo muthu mungoshi udi wabonga, khuta Nzambi hakhenji.

Noti jia gulonguga jia nwtsty jidi mu Mako 10:17, 18

Mulongeshi wabonga: Muthu muene wakalegele mbimbi “Mulongeshi Wabonga” mukunda nu gumuleba, handaga sendese mualeha mafumu a mangumba akhalele mutshigina egi athu a atamege ngenyi mukunda nu guatumbuisa. Uvi Yesu gatshiginyilego egi athu amutamege egi “Mulongeshi” nga “Fumu” (Yone 13:13), wawambelele athu agasue ha gutumbuisa she’nji.

Gushigo muthu mungoshi udi wabonga, khuta Nzambi hakhenji: Hazuelele Yesu mbimbi eji, wawungulugile egi Yehowa muene wana guhaga mikhuala yatagana yatadila ndaga jiabonga, Muene nji udi nu Ufumu wagujiya ndaga jiabonga nu jiabola. Tangua Adama nu Eva alumbugidile Nzambi luholo adile bundu dia mutshi wagujiya ndaga jia bonga nu jiabola, atshiginyile gubata ginemo giene gia gujiya ndaga jiabonga nu jiabola. Uvi, Yesu gatshitshilego ngenyi, nu gudibulumuisa guagasue wabembele Ufumu wa guhaga mikhuala gudi Sh’enji. Nzambi wamonesele nu wakotelesele ndaga jiabonga mu njila ya ndaga jiazuelele muene mu Mbimbi yenji.​—Mako 10:19.

21-27 MAI

UMONYI UDI MU MBIMBI YA NZAMBI | MAKO 11-12

“Wambi Ima Yabalega Yamba Athu Ako Agasue”

(Mako 12:41, 42) Hangima Yesu wakhalele mu tempelo hehi nu mushete wa mbongo, wakhalele mutala athu avula akhalele mumba mbongo mu mushete. Amonyi avula ambile mbongo jiavula. 42 Mukhetu wa phutu wagafunda wambile tuyamo tuyadi tua utadi wa mabengedi tuakhalele nu ndando yazonda diago.

Noti jia gulonguga jia nwtsty jidi mu Mako 12:41, 42

mushete wa mbongo: Mikanda ikulu ya enya Yuda yana guzuela egi mishete inyi ya misomonyi nga yinda ya gukungudila mbongo, yakhalele gifua phungi nga mbinga, yakhalele nu wina gu mubalo. Mu mushete wene muene athu akhalele mumba misomonyi ya luholo nu luholo. Mbimbi ya Greki yakalegewa haha idi nji mu Yone 8:20, yabalumuiwe egi “gibambelo.” Yajiya gukhala mbimbi yene yakhalele muzuelela fundo akhetu akhalele mukhala. (Tala Noti jia gulonguga jidi mu Mat 27:6 nu App. B11 mu Biblia ya Kongo nga ya Tshiluba.) Ha gudivua nu mikanda ya enya Rabi, mishete 13 ya mbongo yashiwe hehi nu ibayi ya fundo diahagewe mukunda nu akhetu. Idi ya giamatshidia egi gu tempelo guakhalele nu mushete wakoma muakhalele mumbiwa makuta avula akhalele muzudiwa mu tumishete tuazonda.

tuyamo tuyadi tua utadi: Yakotelesa egi “lepta mbadi,” gila lepta jidi jiavula mu zuelelo dia Greki jiana gutamegewa egi leptôn, idi mukotelesa makuta a ndando ya zonda diago. Denye imoshi yakhalele nu ndando ya ba leptôn 128. Idi mumonega gifua mukatshi dia mbongo jiakhalele mukalegela enya Isalele, leptôn yakhalele ndando yazonda gubalega.

ndando yazonda diago: Yakotelesa egi “quadrant.” Mbimbi ya Greki kodrantes (yazudiwa mu mbimbi ya Latin quadrans). Enya Roma akhalele mukalegela mbongo jiene; denye imoshi yakhalele nu ndando ya ba quadrant 64. Mako wakalegele mbongo jia enya Roma ha gukotelesa ndando ya mbongo enya Yuda akhalele mukalegela.

(Mako 12:43) Yesu watamegele alandudi enji wawambelele egi: “Giamatshidia ngudi gumiwambela egi ima yamba mukhetu owu wa phutu nu wagafunda yabalega yamba athu agasue mu mushete wa mbongo.

w97-F 15/10 diyiji 16-17 par. 16-17

Yehowa Wana gusuanguluga nu mudimo waye wana gumutshitshila nu mutshima umoshi

16 Masugu mbadi gungima, mu Nisana 11, Yesu wabalegesele matangua avula mu tempelo, fundo amuhudile mihu yatadila Ufumu wenji, gufuta itadi, gufuzumuga nu ndaga jiko. Wamonesele egi Afalese nu alongeshi a mikhuala akhalele “mutambula jinzo jia akhetu a gafunda gu ngolo.” (Mako 12:40) Gungima Yesu wakhalele hashi, yajiya gukhala egi ha fundo diahagewe mukunda nu akhetu, luholo kutime ya enya Yuda yakhalele muzuela. Guene guashiwe mishete ya mbongo 13. Wakhalele hashi mukunda nu gutala luholo athu akhalele mumba misomonyi yawo. Enya umonyi akhalele muza avula, ako mukatshi diawo akhalele mumonega gifua adi athu abonga, nu lulendo luagasue. (Fuanesa nu Matayo 6:2.) Yesu wahagele meso enji phamba gudi mukhetu mungoshi. Gushigo nu muthu muko wamonele luholo mukhetu muene wambile mbongo nga musomonyi wenji phamba Yesu. Uvi, Yesu wakhalele mujiya mitshima yathu, wajiyile egi mukhetu muene wakhalele “mukhetu wagafunda wa phutu.” Wajiyile nji muabonga mutango wa musomonyi wenji​—“tuyamo tuyadi tua utadi wa mabengedi, tuakhalele nu ndando yazonda diago.”​—Mako 12:41, 42.

17 Yesu watamegele alandudi enji gudi muene, wakhalele mutshigina egi ategelele mukano dienji longo dia thomo muene wakhalele naye gulongesa. Yesu wazuelele egi: “Wamba gubalega athu agasue ambi mbongo mu mishete.” Gudi muene mukhetu yowu wambile mbongo jiavula gubalega athu agasue. Wahanele “yagasue yakhalele nayo muene”​—mutango wagasue wambongo jienji. Hatshitshile muene ngenyi, wabembele egi Yehowa amubambe. Hene, muthu yago Yesu gatombele gifua gifezegeselo giatadila gukhaphela Nzambi gahanelego musomonyi wa ndando yavula. Uvi gumeso a Nzambi, musomonyi wenji wakhalele wa ndando!​—Mako 12:43, 44; Yakoba 1:27.

(Mako 12:44) Handaga khungi yawo agasue ahanelego ima yagasue akhalele nayo, uvi mukhetu owu mukatshi dia lamba dienji wamba yagasue yakhala muene nayo ha gujinga.”

w97-F 15/10 diyiji 17 par. 17

Yehowa Wana gusuanguluga nu mudimo waye wana gumutshitshila nu mutshima umoshi

17 Yesu watamegele alandudi enji gudi muene, wakhalele mutshigina egi ategelele mukano dienji longo dia thomo muene wakhalele naye gulongesa. Yesu wazuelele egi: “Wamba gubalega athu agasue ambile mbongo mu mishete.” Gudi muene mukhetu yowu wambile mbongo jiavula gubalega athu agasue. Wahanele “yagasue yakhalele nayo muene”​—mutango wagasue wambongo jienji. Luholo wakalagala ngeni, wabembele egi Yehowa amubambe. Hene, muthu Yesu watombele gifua gifezegeselo giatadila gukhaphela Nzambi gahanelego musomonyi wa ndando yavula. Uvi gumeso a Nzambi, musomonyi wenji wakhalele wa ndando!​—Mako 12:43, 44; Yakoba 1:27.

w87-F 1/12 diyiji 30 par. 1

Guhana Guaye Gudi Mulambu ba?

Tudi nu malongo avula a ndando tuajiya guheta mu lumene elu. Longo diabalega ndando didi egi: agasue tudi nu luendu lua gukuatesa gikombelelo gia giamatshidia nu ima yetu ya gujingila. Nzambi ganago gunenga egi tumuhane ima phamba mukunda nu guhana, uvi wana gusuanguluga gila tuamuhana ima tudi mumona egi idi nu ndando diago. Tuajiya gudihula egi, ima tuana guhana idi diago nu ndando gumeso etu ba? Guhana guetu gudi diago mulambu ba?

cl-F diyiji 185 par. 15

Gutema Gudi mu “Mbimbi ya Nzambi”

15 Idi diago nu ndando ha gujiya egi Mukatshi dia athu agasue ayile gu Tempelo lusugu luene, Biblia yana guzuelela phamba mukhetu wagafunda, ishigo ngenyi? Gifezegeselo egi gidi gutumonesa egi Yehowa Nzambi ganago gujimbila ima tuana gumuhana. Wana gutshigina nu gusuanguluga guagasue ima tuana gumuhana nu mutshima umoshi, ngatshima athu ako ana guhana yavula gubalega. Yehowa wahetele okazio wabonga wa gutulongesa giamatshidia egi gidi muhana gikhesa!

Kamba Ndaga Jiko jia Ndando jia mu Nyuma

(Mako 11:17) Hangima waambelele egi: “Mukanda wa Nzambi udi muzuela egi, ‘Inzo yami mbayitamegewa egi inzo yagukombelela ya ifutshi yagasue. “Uvi enue muayibuisa ginangeno gia nzangi.”

Noti jia gulonguga jia nwtsty jidi mu Mako 11:17

inzo yagukombelela ya ifutshi yagasue: Mukatshi dia athu mutatu asonegele ba Evanjile adi muzuelela Yeshaya 56:7, phamba Mako wasonegele mbimbi eji “mukunda nu [athu a] ifutshi yagasue.” (Mat 21:13; Luka 19:46) Tempelo ya Yelusalema yatungiwe ha gukhala fundo enya Isalele nu enya ifutshi iko ago akhalele muvuila Nzambi woma ajiya gukombelela nu gutshita isambu gudi Yehowa. (1Maf 8:41-43) Yesu wabalediele enya Yuda akhalele mutshita komerse mu tempelo, luholo ayibuishile ginangeno gia nzangi. Ndaga akhalele mutshita jiakhalelego musuanguluisa athu a ifutshi yagasue ha gusuena gudi Yehowa mu inzo yenji ya isambu, akhalelego guahana luendu lua gujiya Nzambi.

(Mako 11:27, 28) Ene ajile luko gu Yelusama. Hakhalele Yesu muwenda mu tempelo, mafumu a nganga-nzambi nu alongeshi a mikhuala nu malemba ajile gudi muene 28 ene amuhudile egi: ‘Aye udi mutshita ndaga eji nu ngolo tshi? Nanyi waguhuile ngolo jia gukalagala ndaga eji?’

jy diyiji 244 par. 7

Yesu Wakalegela Mutshi wa Figi Ha Guhana Longo Diatadila Gutshigina

Matangua azonda gungima, Yesu nu alandudi enji ahetele gu Yelusalema. Gifua muakhalele khadilo dienji, Yesu wanginyine mu tempelo, wasendele gulongesa. Mafumu a nganga-nzambi nu malemba a athu avuile ndaga Yesu gatshitshile athu akhalele musombegesa makuta mu tempelo. Hene, ahudile Yesu egi: ‘Aye udi mutshita ndaga eji nu ngolo jitshi? Nanyi waguhuile ngolo jia gukalagala ndaga eji?’​—Mako 11:28.

28 MAI-3 JUIN

UMONYI UDI MU MBIMBI YA NZAMBI | MAKO 13-14

“Uvuigo Woma wa Muthu”

(Mako 14:29) Uvi Phetelo wamuwambelele egi: “nga akuetu agasue alenga, ame mbangugubembigo.”

(Mako 14:31) Uvi Phetelo wadindamene egi: ‘Ngatshima ngudi nayo ya gufua naye, mbangugutunyigo.’ Alandudi ako agasue azuelele nji luholo lumoshi.

(Mako 14:50) Alandudi enji agasue amubembele, alengele.

(Mako 14:47) Uvi, muthu mungoshi mukatshi dia athu akhalele mumagana hehi wahomuene phogo ya khusa wawasele muhiga wa nganga-nzambi wakoma, wamubatuile kutshi.

(Mako 14:54) Uvi Phetelo wakhalele mulandula Yesu haleha haleha, wanginyine mu luphango lua nganga-nzambi wakoma, wakhalele hashi nu masuta akhalele muwota tshuya.

(Mako 14:66-72) Phetelo wakhalele yowu mu luphango, ha hetele mon’a mukhetu mumoshi, wakhalele muenya mudimo wa nganga nzambi wakoma. 67 Hamonene muene Phetelo muwota tshuya, wamutalele, wamuwambelele egi: “Aye nji wakhalele nu Yesu muenya Nazaleta.” 68 Uvi Phetelo waditunyine egi: ‘Ngushigo gumujiya, ngushigo mukotelesa ndaga udi muzuela’ hangima wazogele, wayile wamagene gu mufulo. 69 Uvi mon’a mukhetu, mutshitshi wa mudimo wamumonene, wasendesele luko guwambela akhalele mumagana hene gamba: “Yowu mukuakua awo.” 70 Uvi Phetelo waditunyine nji luko. Gungima dienji, akhalele mumagana hehi awambelele Phetelo egi: “Giamatshidia aye udi mukuaku’awo handaga udi muenya gu Galile.” 71 Uvi Phetelo wasendesele guzuela egi: “Ngushigo mujiya muthu owu umudi mutumbula!” 72 Nu shimbu ndo kolombolo diadidile hugo dia ngiadi, Phetelo wawungulugile mbimbi yamuwambelele Yesu egi: Kolombolo khenji didila mahugo ayadi, aye mbawungutuna mahugo atatu egi ngamujiyilego. Hawungulugile Phetelo ndaga eyi, wasendesele gudila.

ia-F diyiji 200 par. 14

Walongugile khadilo dia Gutotesela athu ako Gudi Fumu

14 Phetelo wabalegele ibayi yavula, gungima dienji wahetele gu inzo yakoma ya gu Yelusalema. Yakhalele inzo ya Kayife, muenya umonyi nu nganga-nzambi wakoma. Jinzo jia luholo elu jiakhalele mutungiwa hehi nu gibanzala, nu mufulo gutuama. Atunishile Phetelo ha gungina mu gibanzala giene. Yone wakhalele mujiyiwa gudi nganga-nzambi wakhalele wanginyi gale mukatshi dia gibanzala giene. Watogele gudi muthu wakhalele mubandamena luphango ha gukangula mufulo mukunda nu futa dienji Phetelo. Idi mumonega egi Phetelo gakhalelego mulandula Yone. Phetelo galolego gungina munzo ha gukhala nu Fumu’enji. Wasalele mu gibanzala nu enya mudimo nu ahiga akhalele muweta tshuiya mukunda nu guhuma hanze mu phipha. Phetelo wakhalele mutala matemue a mambo atamegewe tangua akhalelele musophesa Yesu.​—Mako 14:54-57; Yone 18:15, 16, 18.

it-2-F diyiji 619 par. 6

Phetelo

Mulandudi mumoshi wayile nu Phetelo uu nu gu gibanzala gia nganga-nzambi wakoma. (Yone 18:15, 16) Phetelo gahenelego tedie nu gadisuegelego gukhomo imoshi yabuita, uvi wasuenele hehi nu jigo ha guweta tshuiya. Luholo tshuiya tuakhalele mulema athu ako amujiyile egi wakhalele futa dia Yesu, guzuela guenji guamusoluele egi wakhalele muenya gu Galile. Tangua afundile Phetelo, watunyile mahugo atatu egi gakhalelego mujiya Yesu, walogele egi gakhalelego gumujiya nga hazonda. Kolombolo dia didile mu dimbo diene mbala jiyadi, Yesu “wabalumugile watalele Phetelo.” Gungima Phetelo wazogele hanze wadidile nu gitshiba. (Mat 26:69-75; Mako 14:66-72; Luka 22:54-62; Yone 18:17, 18; tala it-1-F ha fundo diasonegewa egi CHANT DU COQ; SERMENT.) Uvi, Nzambi wavuile ndaga Yesu wadiangele gutoga mukunda nu Phetelo, hene gutshigina guenji gualebelego diago.​—Luka 22:31, 32.

Kamba Ndaga Jiko jia Ndando jia mu Nyuma

(Mako 14:51, 52) Uvi, muvuala wa yala mungoshi wakhalele mulandula Yesu wadivungile khuta mulele ungoshi wa linene ha muila. Ene alolele gumukuata, 52 uvi muene wabembele mulele mu mago awo, walengele ithowa.

w08-F 15/2 diyiji 30 par. 6

Ndaga jia Ndando Jidi mu Mukanda wa Mako

14:51, 52​—Mon’a yala tshi “walengele ithowa”? Ndaga eyi Mako muene phamba wana guzuelela, hene tuajiya guzuela egi wakhalele gudiwambela muene hakhenji.

(Mako 14:60-62) Nganga-nzambi wakoma wazugile wamagenene gutuama diawo, wahudile Yesu egi: “Aye ushigo nu mbimbi yaguzuela? Ndaga eyi athu awa adi muzuela mukunda nu aye idi gutshi?” 61 Uvi Yesu wahuenene tedie, gazuelelego nga gima gimoshi. Nganga-nzambi wakoma wamuhudile luko gamba: “Aye udi Klisto Mun’a Nzambi udi mutumbuishiwa ba?” 62 Gungima Yesu wazuelele egi: “Ngudi muene; mbamumona khungi’enu agasue, Mun’a muthu muditumbiga gu koko gua madia gua Nzambi wa ngolo jiagasue, muza mu matuta a mu dilu.”

jy diyiji 287 par. 4

Ayile nu Yesu Gudi Ana, Gungima Ayile Nenji Gudi Kaife

Kaife wakhalele mujiya muabonga egi enya Yuda ana guvua khabu gula muthu udi muditamega egi mun’a Nzambi. Masugu abalega, tangua Yesu watamegele Nzambi egi Sh’enji, enya Yuda atshiginyile gumushiya handaga azuelele egi, muene “waditesele nu Nzambi.” (Yone 5:17, 18; 10:31-39) Luholo Kaife wakhalele mujiya ngenyi, wahudile Yesu nu matangi agasue abola egi: ‘Ngudi mugulogesa mu jina dia Nzambi wa monyo, tuwambele gula udi Klisto, mun’a Nzambi!’ (Matayo 26:63) Yadiago, Yesu wakhalele muzuela egi muene udi Mun’a Nzambi. (Yone 3:18; 5:25; 11:4) Henyaha, gula Yesu watuna gutshita ngenyi, mbayimonega gifua udi mutuna egi gashigo mun’a Nzambi, nga Klisto. Hene, Yesu wazuelele egi: ‘Ngudi muene. Mbamumona khungi’enu agasue, Mun’a muthu muditumbiga gu koko gua madia gua Nzambi wa ngolo jiagasue, muza mu matuta a mu dilu.’​—Mako 14:62.

    Mikanda ya Kipende (2000-2025)
    Zoga
    Ngina
    • Kipende
    • tumina muthu muko
    • Tomba ndaga jia luholo nu luholo
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Luholo lua Gukalegela Site Yetu
    • Gunemesa Ndaga jia Athu Ako
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ngina
    tumina muthu muko