MWBR21 03 Referanse jia Mukanda wa Gukalegela mu Gudibungisa gua Lujingu nu Mudimo wa Uklisto
3-9 MAI
UMONYI UDI MU MBIMBI YA NZAMBI | LUTANGO 27-29
“Landula Khadilo dia Yehowa dia Gutuna Gutomba-tomba”
w13-F 15/6 diyiji 10 par. 14
Khala Musuanguluga nu Makalegelo a Yehowa
14 Ana a Solofeyade 5 a akhetu ayile gudi Moise amuwambelele egi: ‘Mukunda natshi jina dia tata wetu didi naye gukatuga mu fami yenji handaga muene avuadilego mona wa yala?’ Amutogele egi: ‘Muabonga utuhane gitshinyi gia umonyi hamoshi nu aphangi a tata a mala.’ Moise waavutudile egi: ‘Mukhuala ushigo mutshigina ndaga yene ba’? Ndo sha, muene ‘wawambelele Yehowa ndaga yawo.’ (Lutang. 27:2-5) Mvutu itshi Yehowa waahanele? Yehowa wawambelele Moise egi: ‘Ana a akhetu a Solofeyade adi muzuele giamatshidia. Udi naye guahana gitshinyi gia mavu gia uhinganyi gifua luholo muahanele aphangi a tata wawo a mala.’ Yehowa watshitshile nji ndaga iko. Wabalumuine ndaga yene yabuile mukhuala. Wawambelele Moise egi: ‘Gula muthu gashigo nu ana mala wafua, mudi naye guhana uhumonyi wenji gudi mun’enji wa mukhetu.’ (Lutang. 27:6-8; Yosh. 17:1-6) Sendese mu tangua diene, mukhetu wagasue wa gu Isalele wakhalele mu lamba mbawukhala diago mu ubambi.
w13-F 15/6 diyiji 11 par. 15
Khala Musuanguluga nu Makalegelo a Yehowa
15 Diakhalele desizio diawaha lume, diakhalelego nu lutondo. Yehowa wahanele akhetu awa akhalele mu lamba ginemua luholo lumoshi nu enya Isalele anyi akhalelego mu lamba. (Ngi. 68:5) Lumene elu ludi mukatshi dia mene jiavula jia Biblia jidi mumonesa giamatshidia egi gia ndando: Yehowa anago gukadigila akombeledi enji ndaga nu lutondo.—1 Sam. 16:1-13; Makal. 10:30-35, 44-48.
w13-F 15/6 diyiji 11 par. 16
Khala Musuanguluga nu Makalegelo a Yehowa
16 Luholo lutshi tuajiya gulandula khadilo dia Yehowa dia gutuna gutomba-tomba? Tudi naye gujiya egi, khadilo dia gutuna gutomba-tomba diakhala nu itshinyi mbadi. Gila tushigo nu khadilo dia gutomba-tomba, mbatukadigilago athu ako ndaga nu lutondo. Yadiago, tuajiya gumona egi tuakhala nu matangi abonga tuakhalago nu khadilo dia gutomba-tomba. Uvi ndaga ya giamatshidia idi egi yakhalago yaleba ha gukotelesa esue hakhetu egi tudi nu khadilo diene. Luholo lutshi wajiya gujiya gula athu ako ana mona egi wakhala nu khadilo dia gutomba-tomba? Yadiago, tangua Yesu watshiginyile gujiya ndaga athu akhalele mutangiza mukunda nu muene, wahudile alandudi enji agujinginyina egi: ‘Athu adi muzuela egi Muna muthu udi nanyi?’ (Mat. 16:13, 14) Luholo lutshi wajiya gulandula khadilo dia Yesu? Wajiya guhula futa diaye wana gushila mutshima ha guguwambela gila wakhala nu khadilo dia lutondo. Uvi itshi wajiya gukalagala gila waguwambela egi wakhala nu khadilo dia lutondo gu ndaga yatadila gilema gia muila, mudimo athu ana kalagala, nga ndaga yatadila makuta? Kombelela Yehowa mukunda nu ndaga yene, mutoge ha gugukuatesa ha gusombegesa makalegelo aye hagula utune khadilo dia gutomba-tomba.—Mat. 7:7; Kol. 3:10, 11.
Nyuma
it-2-F diyiji 850 par. 1
Milambu
Milambu ya matombe. Milambu ya matombe yakhalele muhanewa hamoshi nu milambu iko. Yasendesele guhanewa muavula tangua enya Isalele anginyile mu Mavu a Gutendelela. (Lutang 15:2, 5, 8-10) Akhalele agulonda nu vinyo (“matombe akola”) nu akhadile mubundudiwa ha giwotshielo. (Lutang 28:7, 14; tala nji Guz 30:9; Lutang 15:10.) Mupostolo Phaula wasonegele Aklisto a gu Filiphi egi: ‘Ngudi gifua mulambu wa matombe udi mubundudiwa ha giwotshielo. Ngudi gumikuatesa ha gukhala ya gujinginyina gudi Nzambi nu ha gumukalegela mudimo wa gijila, uvi ngudi musuanguluga hamoshi nu enue.’ Mupostolo Phaula udi mufuanesa muila wenji nu mulambu wa matombe ha gumonesa egi wakhalele hehi ha gudihana mukunda nu gukuatesa aphangi’enji a Aklisto. (Fili 2:17) Matangua azonda gutuama dia gufua guenji, wasonegele Timote egi: ‘Ngudi gudihana gifua mulambu wa matombe udi mubundudiwa, tangua diami dia gufua diasuena hehi.’—2 Tim 4:6.
10-16 MAI
UMONYI UDI MU MBIMBI YA NZAMBI | LUTANGO 30-31
“Tagenesa Ndaga Wadilogele”
it-2-F diyiji 1164
Gudiloga
Akhalelego Mushijinga Muthu ha Gudiloga uvi Gula wa Dilonga Wakhalele Naye Gutagenesa desizio dienji. Akhalelego mushinjiga muthu ha gudiloga, nga ha gudihana. Uvi mukhuala wakhalele mutoga egi gila muthu wadiloga, wakhalele naye gutagenesa ndaga wadilogele. Idi mumonesa egi ‘gudiloga guenji’ guakhalele mukunda nu monyo wenji wagasue. Yakotelesa egi wakhalele naye gutagenesa ndaga jiazuelele muene mu monyo wenji. (Lutang 30:2; tala nji Lomo 1:31, 32.) Mukhuala wakhalele mutoga egi muthu wagasue udi gudiloga, udi naye gumonesa gutema nu gutangigiza muabonga ginemo adi mutshigina gubata. Ndaga yene yakhalele nu ndando handaga monyo wenji wakhalele mu gingoza. Mukhuala wakhalele muzuela egi: ‘Gila wadiloga gudi Yehowa . . . Nzambi mbawugutoga ndaga wamulayele, gila ndo mbayikhala gubola mukunda nu aye. Uvi gila watuna gaye gudiloga, mbawubuigo mu muheto wa gubola.’—Mikh 23:21, 22.
it-2-F diyiji 1164
Gudiloga
Gudiloga guakhadile gudihana gudi Nzambi ha gukalagala ndaga imoshi ngenyi nga ha gumuhana mulambu nga ha gudihana mu mudimo umoshi ngenyi nga ha gutuna ndaga inyi ishigo yabola. Gudiloga guakhadile gudihana nu mutshima wagasue, guakhadile ndaga ya gijila guakhadile nji gua gudisha nu gudilaya nga gudihana. Matangua ako, mbimbi eji mbadi jiana guwenda hamoshi mu Biblia. (Lutang 30:2; Mat 5:33) “Gudiloga” gudi guzuela ndaga nu mutshima umoshi. Gudi mukotelesa nji egi gutshigina gutuama dia fumu ha gumonesa egi ndaga udi muzuela idi ya giamatshidia nu mbawuyitagenesa diago. Matangua avula, athu akhalele mukota gikotelo ha gumonesa egi adilogi.—Gis 26:28; 31:44, 53.
w04-F 1/8 diyiji 27 par. 3
Ndaga jia Ndando Jidi mu Mukanda wa Lutango
Lutango 30:6-8—Muklisto wajiya gutuna ndaga jiadilogi mukaji’enji ba? Mangino, muthu wagasue wana gudiloga, wana gudihana hakhenji gudi Yehowa. Hene, gudihana gudi Yehowa guakhala desizio dia muthu hakhenji. (Galatiya 6:5) Yala udi Muklisto ashigo nu ginemo gia gutuna desizio dia luholo elu. Yadiago, mukhetu ashigo naye gudiloga mukunda nu gima gishigo gudivua nu Mbimbi ya Nzambi, nga gidi gumutunyisa ha gutagenesa ginemo gienji mukunda nu mulumi’enji.
Ndaga jia Ndando jia mu Nyuma
it-2-F dijiyi 1203 par. 4
Yefeta
Matangua ako akhadile muhana athu ha gukalegela Yehowa mudimo ha fundo dia gijila. Yakhadile ginemo gia mvuaji mukunda nu an’awo. Yakhadile nji luholo lumoshi nu Samuele. Mama wenji Ana wadilogele gutuama dia guvualewa gua Samuele ha gu muhana mukunda nu gukalagala mudimo gu inzo ya tenta. Mulumi’enji Elekana atunyinego ndaga yene. Tangua Samuele wabembele guwamua, Ana wayile gumuhana ha fundo dia gijila. Wabatele nji shitu ha guhane gifua mulambu. (1 Sam 1:11, 22-28; 2:11) Samson nji wahanewe gudi Nzambi ha gumukalegela mudimo gifua Nazileya.—Manz 13:2-5, 11-14; tala nji ndaga Lutang 30:3-5, 16 idi mu zuelela mukunda nu ginemo tata mumoshi wakhalele nagio gudi mun’enji wa mukhethu.
17-23 MAI
UMONYI UDI MU MBIMBI YA NZAMBI | LUTANGO 32-33
“Mbamukaya Enya Ifutshi Yagasue”
w10-F 1/8 diyiji 23
Wana Guyijiya ba?
‘Mafundo aleha’ ana guzuelewa muavula mu gitshinyi gia Mbimbi ya Nzambi Giasonegewe mu Zuelelo dia Hebelu Akhadile Itshi?
Tangua enya Isalele akhalele gudilondega ha gungina mu Mavu Agutendelela, Yehowa wawambelele ha gukatula mafundo agasue a gukombelela a enya Kanana. Nzambi waawambelele egi: ‘Mudi naye . . . gumuanga ifanesa yagasue yalondelewe nu jiseso nu inyi yalondewe nu utadi. Mudi naye nji gumuanga mafundo agasue aleha a gijila.’ (Lutango 33:52) Yajiya gukhala egi mafundo a gikombelelo gia mambo akhalele mafundo agutungiwa holu dia milundu nga mu mafundo ako gifua ha mishina ya mitshi nga mukatshi dia membo. (1 Mafumu 14:23; 2 Mafumu 17:29; Ezekiele 6:3) Mu mafundo ene muakhalele nu iwotshielo, makunji nga makunji a gijila, ifanesa, iwotshielo ya uhafu nu ima iko mukunda nu gikombelelo giene.
w08-F 15/2 diyiji 27 par. 5-6
Malongo Tuajiya Guzula mu Gifezegeselo Giabola gia Enya Isalele
Mangino, tuana gutagana nu malamba a luholo lumoshi nu anyi atagenele nawo enya Isalele. Athu avula ana kombelela nji isongo mu maluholo a gudisha. Mukatshi dia isongo yene tuajiya gutanga: Makuta, enya lutumbu, ba joueur, mafumu a politike, mafumu a yikombelelo nga athu ako a mu fami jiawo. Mukatshi dia ima eyi tuatanga gimoshi mukatshi diayo giajiya gubua nu ndando yavula mu monyo wetu. Gukuata ufuta nu athu a luholo elu, guajiya gubolesa ufuta wetu nu Yehowa.
Mukatshi dia ndaga jia gikombelelo gia Bale muakhalele nji nu uthambi. Ndaga yene yakhalele nji mutuma enya Isalele ha gulumbugila Nzambi. Mangino nji akombeledi a Yehowa ana bua mu muheto owu. Ha gufezegesa, muthu wajiya gubolesa matangi’eji gula gamoneselego gutema tangua adi mu bueta telefone nga apareyi ako ha gukamba gujiya ndaga jiavula. Idi ndaga ya gikenene gila muklisto udi mutala ndaga jia musonyi mu Internet!
it-1-F diyiji 392 par. 2
Kanana
Nu gutema guagasue, Yoshua ‘watshitshile yagasue ya wambelele Yehowa gudi Moise’ mukunda nu gushiya enya Kanana. (Yosh 11:15) Uvi enya Isalele alanduilego gifezegeselo gienji giawaha nu akatudilego diago ndaga jiagasue jiakhalele mubata gubola mu gifutshi giene. Luholo enya Kanana alandudile gawo gukhala mu dimbo diene, anginyishile ndaga jiabola mukatshi dia enya Isalele. Ndaga jiene jiabatale diago gufua (katula ndaga jia shidi, uthambi nu gukombelela isongo) muavula gubalega luholo enya Kanana akhalele naye gufua gula enya Isalele atumagele ndaga jiawambelele Nzambi ha guashiya agasue. (Lutang 33:55, 56; Manz 2:1-3, 11-23; Ngi 106:34-43) Yehowa watemesele enya Isalele egi mikhuala yenji nu luholo luenji lua gusophesa mbalukhadigo nu lutondo. Luko, gila adibungisa nu enya Kanana, adi gudizula nawo mu ulo, adibungisa nawo ha gukombelela hamoshi nu adi mukalagala ndaga jia gikombelelo giawo nu ndaga jiko jiabola, ene nji mbaashiyiwa diago nu ‘mavu mbaalusa.’—Guz 23:32, 33; 34:12-17; Levi 18:26-30; Mikh 7:2-5, 25, 26.
Ndaga jia Ndando jia mu Nyuma
it-1-F diyiji 933 par. 6
Mudidilo
Gungima dia guta mubela ha gujiya fundo giphuta gimoshi giakhalele naye gukhala, akhalele muhaga mididilo ha gutadila ndaga ya mbadi: Gukoma gua giphuta giene. ‘Mbamuta mubela ha gukhaphela iphuta yenu nu fami jienu mavu, mbamuhana mavu gudi giphuta nu giphuta gifua mudi guvula gia giphuta giene. Giphuta nu giphuta mbagitshigina mavu mbaagihana.’ (Lutang 33:54) Fundo diagasue mubela wakhalele mumonesa, diakhadile naye gusala ngenyi. Uvi matangua ako, akhalele musombegesa gukoma gua mavu ene. Ha gufezegesa, tangua amonele egi gitshinyi gia mavu ahanele enya Yuda giakhalele giakoma gubalega, agizondesele nu ahanelele gitshinyi giko gudi enya giphuta gia Simeone—Yosh 19:9.
24-30 MAI
UMONYI UDI MU MBIMBI YA NZAMBI | LUTANGO 34-36
“Lengela Gudi Yehowa”
w17.11-F diyiji 9 par. 4
Wana Gulengela Gudi Yehowa ba?
4 Itshi yakhalele mubua gila muenya Isalele washiya muthu n’a muko gu aksida ikhale ayikadigile ndo gu ngolo? Muthu owu watshitshi nji gubola handaga washiyi muthu n’a muko. (Gis. 9:5) Uvi mu khenda jia Yehowa, hagula muthu owu ashiyiwago, wakhalele naye gulenga mu dimbo dimoshi mukatshi dia membo 6 a gulengela. Wakhadile mu ubambi mu dimbo diene. Wakhadile naye gusala guene uu tangua nganga-nzambi wakoma wakhalele naye gufua.—Lutang. 35:15, 28.
w17.11-F diyiji 9 par. 6
Wana Gulengela Gudi Yehowa ba?
6 Gila muenya Isalele washiya muthu mu aksida, wakhalele naye gulengela uu nu mu dimbo dia gulengela nu ‘wakhalele naye guwambela akulu’ a mu dimbo diene ndaga yene. Akulu akhalele naye gumuyamba muabonga. (Yosh. 20:4) Gungima akhalele gumuvutula gudi akulu a mu dimbo diashiyi muene muthu gu aksida hagula amusophese mukunda nu mulonga wene. (Tanga Lutango 35:24, 25.) Gila akulu atshigina diago egi muthu muene washiyi mukuaku’enji mu aksida, akhalele naye gumuvutula mu dimbo dia gulengela.
w17.11-F diyiji 9 par. 13
Wana Gulengela Gudi Yehowa ba?
13 Gila muthu wa lenga mu dimbo dia gulengela, wakhalele mu ubambi. Yehowa wazuelele mukunda nu membo ene egi: ‘Mbaakhala membo enu a gulengela.’ (Yosh. 20:2, 3) Yehowa akhalelego mutoga egi muthu muene udi naye gusophesewa giphungu gia mbadi. Luko phangi ya muthu washiyiwa, akhalelego naye gumulandula mu dimbo dia gulengela ha gumushiya. Muthu muene washiyi muthu n’a muko gu aksida, akhalelego naye guvua woma mukunda nu monyo wenji. Wakhalele mu ubambi wa Yehowa gila walandula gujinga mu dimbo diene. Dimbo diene diakhalelego bologo dia gulengela. Wakhalele naye nji gukalagala midimo, gukuatesa athu ako nu gukombelela Yehowa mu guhuima. Wakhadile naye nji nu luholo lua gukhala nu gusuanguluga mu fami yenji!
Ndaga jia Ndando jia mu Nyuma
w91-F 15/2 diyiji 13 par. 13
Mulambu Mukunda nu Athu Agasue
13 Adama nu Eva mbaahetshigo gubonga gua mulambu. Mukhuala wa Moise wakhalele nu longo edi dia ndando: ‘Mutshiginago guzula makuta hagula mubembe nu monyo muthu washiyi muko, mushiyi udi naye ya gushiyiwa muene udi naye gufua.’ (Lutango 35:31) Adama wahuigiwego. Wakadigile gubola guenji nu mutshima wagasue nu shidi. (1 Timote 2:14) Idi gifua washiyile an’enji. Handaga ene nji ahetele gubola guenji nu atewe nji mukumbu wa gufua. Idi yadiago egi Adama wakhalele naye gufua, handaga muene wakhalele muthu watagane, uvi watunyile genji nu mutshima wagasue ha gutumagela mikhuala ya Nzambi. Yehowa wakhalelego naye gunemesa mikhuala yenji yatagana, gula wabembele egi Adama ahete gubonga gua mulambu. Wafutshile gubola gua Adama ha gukula ana a Adama gu gufua! (Lomo 5:16) Gifua luholo mukhuala udi guyimonesa, gishina gia gubola giakatudiwe. Muthu wahanele mulambu ‘wafuile mukunda nu gubola gua athu agasue’, ha guhuluisa ana a Adama gu gubola.—Hebelu 2:9; 2 Kolinto 5:21; 1 Phetelo 2:24.
31 MAI–6 JUIN
UMONYI UDI MU MBIMBI YA NZAMBI | MIKHUALA 1-2
‘Nzambi Wana Sophesa’
w96-F 15/3 diyiji 23 par. 1
Yehowa Wana Tshigina Ndaga Jiana Kalegewa mu Luholo Luabonga nu Luatagana
Akulu a mu hungu adi naye gusophesa muthu wakalagala gubola guakoma. (1 Kolinto 5:12, 13) Tangua adi guyikalagala, ashigo naye gujimbila egi mikhuala ya Yehowa yana toga egi adi naye gusophesa nu khenda. Uvi matangua ako, gula muthu muene watshitshi gubola ashigo musombegesa makalegelo enji, ene nji ashigo naye gumuvuila khenda. Akulu ashigo naye gukaya muthu wakalagala gubola mu hungu mu shidi. Anasha nji mutshima egi disipline diahetshi muthu muene mbadimukuatesa ha gusombegesa. (Tala nji Ezekiele 18:23.) Luholo adi mu utuameji wa Klisto, akulu ana kalagala ndaga mu luholo luatagana, yakotelesa egi adi gifua ‘gisuegelo mukunda nu funji.’ (Yeshaya 32:1, 2) Akulu ashigo naye gukhala nu lutondo, uvi adi naye gukalagala ndaga mu luholo luatagana.—Mikhuala 1:16, 17.
w02-F 1/8 diyiji 9 par. 4
Tulandulenu Gutumagela Utuameji Wahagewe Gudi Nzambi
4 Ha gukhala nzuji yakhalelego mutoga phamba gujiya mikhuala. Luholo ashigo athu atagana, akulu akhalele naye gutshita yagasue ha gutuna makalegelo abola (gifua gukamba phamba gubonga guawo, lutondo nga nzala ya guheta ima yavula) anyi akhalele naye guatuma ha gusophesa mu luholo luabola. Moise waawambelele egi: ‘Mushigo naye gukhala nu lutondo tangua mudi musophesa. Mudi naye gutegelela muthu wa gubulumuga luholo lumoshi nu muthu wakoma. Muvuilago muthu woma, handaga Nzambi wana sophesa.’ Manzuji a gu Isalele akhalele musophesa ha fundo dia Nzambi. Yakhalele luendu luakoma diago!—Mikhuala 1:16, 17.
Ndaga jia Ndando jia mu Nyuma
w13-F 15/9 diyiji 9 par. 9
Mbimbi jia Yehowa Jidi Jiatagana ha Gushila Mutshima
9 Tangua enya Isalele akhalele muwenda mu ‘mavu a luselenga’ ivo 40, Yehowa waawambelelego gutuama luholo wakhalele naye guatuameza, guabamba, guakuatesa nu gutagenesa nzala jiawo jiagasue. Uvi matangua avula, wamonesele egi ajiya gumushila mutshima nu mu malongo enji. Luholo Yehowa akhalele guatuameza, wakhalele mukalegela tuta mu muanya nu tshuiya mu phipha ha guamonesa egi wakhalele nawo. (Mikh. 1:19; Guz. 40:36-38) Wakhalele nji guakuatesa nu ima yagasue akhalele nayo funu. “Milele yawo yasasumuginego nu ikanzo yawo yajimbilego.” Yadiago, ‘Akhalelego mulambegena nga gima.’—Neh. 9:19-21.
7-13 JUIN
UMONYI UDI MU MBIMBI YA NZAMBI | MIKHUALA 3-4
“Mikhuala ya Yehowa idi Yatagana nu Yabonga”
it-1-F diyiji 1199 par. 2
Ndunge
Muthu wana tanga nu wana kalegela Mbimbi ya Nzambi nu mikhuala yenji nu mutshima wagasue, wajiya guheta ujiyi wavula gubalega athu a mulongesele wajiya nji gubua nu ndunge gubalega athu a gukola. (Ngi 119:99, 100, 130; Tala nji Luka 2:46, 47.) Ndaga eyi idi ngenyi handaga gutema nu ndunge yana katuga mu mikhuala nu ba desizio atagana a Nzambi. Gishina giene tangua enya Isalele akhalele guyitumagela nu mutshima umoshi, enya ifutshi iko akhalele guamona gifua “enya ndunge nu athu atema.” (Mikh 4:5-8; Ngi 111:7, 8, 10; Tala nji 1 Maf 2:3.) Muthu udi nu ndunge wana zula Mbimbi ya Nzambi nu ndando yavula, wana guyitumagela mu monyo wenji nu wana toga Nzambi ha gumukuatesa. (Ngi 119:169) Wana bemba egi Mbimbi ya Nzambi yikuate mutshima wenji (Mat 13:19-23). Wana guyisonega mu mutshima wenji (Ish 3:3-6; 7:1-4), wana tuna nji “mbimbi jiagasue jia mambo” (Ngi 119:104). Tangua Muna Nzambi akhadile ha mavu, wamonesele nji ndunge jia luholo elu. Wakambelego gulenga gufua ha mutshi wa lamba, handaga gutagenesewa gua Mbimbi ya Nzambi guakhalele mutoga egi udi naye gufua mu luholo elu.—Mat 26:51-54.
it-2-F diyiji 799 par. 6
Umonyi
Gifua luholo ludi guyimonesa gifezeselo gia Fumu Solomo, umonyi wa enya Isalele wakhalele mutuma athu ako ha gutumbuisa Yehowa. Tangua asendesele guhinyina, Yehowa wamuwambelele ha gutoga yagasue yatshigina muene. Solomo watogelago umonyi uvi watogele ndunge nu ujiyi ha gusophesa gifutshi giene. Yehowa wahanele Solomo ndaga jia mutogele muene nu wamulundile nji holu ‘umonyi wavula nu lutumbu.’ (2 Gudi 1:7-12; 9:22-27) Hene lumene luatadila ndunge nu umonyi wa Solomo luakhadile muwenda hamoshi nu jina dia Yehowa. Ha gufezegesa, tangua fumu mukhetu wa gu Sheba avuile ndaga jia Solomo jiakhalele muzuelewa mukunda nu Yehowa, wakatugile mu dimbo dienji ha guza mumona gula ndaga jiagasue jiakhalele gumuwambelewa jiatadila ndunge nu umonyi wene jiakhalele jia giamatshidia. (1 Maf 10:1, 2) Ndaga jiamonele muene, jiamutumine ha gukotelesa guzumba gua Yehowa mukunda nu enya Isalele. Wazuelele egi: ‘Ndaga ngakhadi gudivuila mu mavu ami mukunda nu aye nu mukunda nu ndunge jiaye jidi jia giamatshidia. Uvi ngakhalelego mutshigina uu tangua ngaza gudimonene yagasue nu meso ami diago. Uvi giamatshidia, ngavuile ndo nga giene gitshinyi giayo ndo. Ndunge jiaye nu umonyi waye yabalega milonga yagasue anguwambelele. Enya mudimo aye a mala nu a akhetu ana magana guphala yaye haguvua guzuela guaye gua ndunge, adi nu gusuanguluga. Yehowa Nzambi waye wagutombele ha gutuameza enya Isalele, atumbuishiwe. Muene wana zumba enya Isalele ivo nu ivo, hene aguhagele aye fumu hagule ukhale musophesa milonga nu giamatshidia.’—1Maf 10:6-9.
w07-F 1/8 diyiji 29 par. 13
Wakhala “Muenya Umonyi gu Meso a Nzambi” Ba?
13 Tangua Yehowa wana shimbiga akombeledi enji, wana guahana mu luholo luatagana. (Yakoba 1:17) Ha gufezegesa tangua Yehowa wahanele enya Isalele fundo dia gukhala, waahanele ‘gifutshi giakhalele nu mele nu wigi.’ Gifutshi gia Ejipitu giakhalele gagio nu ima ya luholo elu, uvi gifutshi Yehowa wahanele enya Isalele giakhalele gia gudishia mu ndaga iko. Gifua luholo lua awambelele Moise, giakhalele ‘gifutshi giana bambewa gudi Yehowa Nzambi wenu.’ Yakotelesa egi enya Isalele akhalele muheta umonyi wavula handaga Yehowa wakhadile guabamba nu guakuatesa. Tangua enya Isalele akhalele agujinginyina gudi Yehowa muene wakhalele guashimbiga muavula gubalega. Akhalele nji nu lujingu luawaha gubadiga ifutshi iko yagasue yakhalele hehi nawo. Yadiago, phamba ishimbigo ya Yehowa yana ‘gubuisa muthu muenya umonyi’!—Lutango 16:13; Mikhuala 4:5-8; 11:8-15.
Ndaga jia Ndando jia mu Nyuma
w04-F 15/9 diyiji 25 par. 3
Ndaga jia Ndando Jidi mu Mukanda wa Mikhuala
4:15-20, 23, 24—Mukhuala wakhadile mutunyisa gukombelela isongo udi mukotelesa egi idi ndaga yabola ha gusonga isongo nga gukalagala ifuanesa mukunda nu gusha monzo, mu biro nga mu mikanda ba? Ndo sha. Mukhuala owu wakhadile mutunyisa ‘gusonga isongo ha guyikombelela.’ Mbimbi ya Nzambi yanago gutunyisa gusonga isongo nga gukalagala ifuanesa mukunda nu gulondega fundo tuanu jinga.—1 Mafumu 7:18, 25.
14-20 JUIN
UMONYI UDI MU MBIMBI YA NZAMBI | MIKHUALA 5-6
“Longesenu An’enu ha Guzumba Yehowa”
w05-F 15/6 diyiji 20 par. 11
Mvuaji, Taganesenu Nzala jia Enya Fami Yenu
11 Tangua tuana zuelela ndaga eyi, gushigo nu verse jiana kalegewa muavula gubalega Mikhuala 6:5-7. Muajiya gukangula Biblia jienu ha gutanga verse eji. Mudi mumona egi verse eji jidi muzuelela thomo mvuaji egi adi naye gukula mu nyuma, guzumba Yehowa nu gubamba mbimbi jienji mu mitshima yawo. Gishina giene mudi naye gulonguga Mbimbi ya Nzambi muabonga. Mudi naye guyitanga nu guyitangigiza lusugu nu lusugu hagula yajiya gumikuatesa ha gukotelesa nu guzumba njila jia Yehowa, malongo enji nu mikhuala yenji. Gila muakalagala ngenyi, mitshima yenu mbayizala pha nu giamatshidia gidi mu Biblia, ginyi mbagimikuatesa ha gukhala nu gusuanguluga. Mbagimituma nji ha gunemesa Yehowa nu ha gumuzumba muavula. Mbamukhala nu ima yavula ya gulongesa an’enu.—Luka 6:45.
w07-F 15/5 diyiji 15- 16
Luholo Lutshi Ngajiya Gulongesa An’ami ha Gukula Muabonga?
Matangi enu, ndaga muana gutangigiza nu ndaga muana tshigina, jiana monega mu ndaga muana guzuele nu mu ndaga muana kalagala. (Lomo 2:21, 22) Sendese ulenge wawo an’enu ana longuga ndaga jiavula ha gutadila luholo luenu lua gukalaga ndaga. An’enu ana tala ndaga jiana khala nu ndando mu monyo wenu. Matangua avula, jiene jiana khala nu ndando mu monyo wawo. Gila muana zumba diago Yehowa muavula, an’enu nji mbayikotelesa. Ha gufezegesa, mbamona nu mbakotelesa nji egi muana zula gutanga nu gulonguga Biblia nu ndando yavula, muana haga nji Ufumu wa Nzambi ha fundo dia thomo. (Matayo 6:33) Guya guenu mu gudibungisa gua mu hungu matangua agasue nu guya mu mudimo wa gulongesa lukuma luabonga lua Ufumu mbagukuatesa nji an’enu ha gukotelesa egi muana zula mudimo wa gijila wa Yehowa nu ndando yavula.—Matayo 28:19, 20; Hebelu 10:24, 25.
w05-F 15/6 diyiji 21 par. 14
Mvuaji, Taganesenu Nzala jia Enya Fami Yenu
14 Gifua luholo mukanda wa Mikhuala 6:7 udi guyimonesa, mvuaji jidi nu ba okazio avula ajiya guzuelela ndaga jia mu nyuma nu anawo. Tangua mudi muwenda nga tangua mudi mukalagala midimo nga tangua mudi gudikenesa, ndaga eji jiagasue jidi mukatshi dia ba okazio mudi nawo ha gulongesa an’enu ndaga jia mu nyuma. Ya diago, mushigo naye gulongesa an’enu giamatshidia gia mu Biblia gifua luholo ana kalagala diskur. Uvi, tshitenu yagasue hagula mukhale muta maga ajiya guakuatesa ha gukula mu nyuma. Ha gufezegesa, zulunalu Réveillez-vous! yana khala nu malongo avula a gudisha. Malongo ene ajiya gumikuatesa haguta maga atadila luholo Yehowa wafugile shitu, nga maga atadila mafundo awaha a ha mavu nu ba kutime a gudisha a athu nga luholo luawo lua gujinga. Maga a luholo elu ajiya gukuatesa an’enu ha gutanga mikanda yana zola muhiga wafubidila nu watema.—Matayo 24:45-47.
Ndaga jia Ndando jia mu Nyuma
w19.02-F diyiji 22 par. 11
Guzumba nu Nduedi mu Tangua dia Enya Isalele Ikulu
11 Malongo: Yehowa anago gutadila phamba umuthu wetu wa hanze uvi wana tadila nji ndaga jiana khala mu mitshima yetu. (1 Sam. 16:7) Gushigo nga matangi nga luholo tudi gudivua nga ndaga iko yajiya gudisuega gudi muene. Wana tala muabonga ndaga tuana kalagala nu wana gutuhana nji gikhesa ha gulandula gujikalagala. Uvi wana tshigina egi tujiye ndaga jiabola jidi gutujila gutuama hagula tutshitshigo ndaga jiabola.—2 Gudi. 16:9; Mat. 5:27-30.
21-27 JUIN
UMONYI UDI MU MBIMBI YA NZAMBI | MIKHUALA 7-8
‘Mushigo Naye Gudizula Nawo mu Ulo’
w12-F 1/7 diyiji 29 par. 2
Mukunda Natshi Nzambi ana Gutoga Akombeledi Enji ha Gudizula mu Ulo Phamba nu Athu ana Gumukombelela?
Yehowa wana jiya egi Satana wana tshigina guhuiga akombeledi Enji ha gukombelela nzambi jia mambo. Nzambi watemesele enya Isalele egi: “Akombeledi a nzambi jia mambo mbahuiga an’enu ha gukombelela nzambi jiko.” Yakhalele diago gingonza mukunda nu enya Isalele. Gila enya Isalele akombelela nzambi jiko, Nzambi wa giamatshidia mbawatuna nu mbashigo guabamba, mbayikhala nji ndaga yaleba gudi mbalagaji ha guabinga. Nga ikhale ngenyi nga luholo lutshi Masiya akhalele naye guvualewa? Ya diago, Satana wakhalele nu ndaga yakhalele gumutuma ha guhuiga enya Isalele ha gudizula mu ulo nu athu akhalelego mukombelela Yehowa.
w15-F 15/3 diyiji 30-31
Gudizula mu Ulo ‘Phamba mu Fumu’ Gudi nu Ndando Mangino Ba?
Mukunda natshi Yehowa wazuelele mu Mbimbi yenji egi akombeledi enji adi naye gudizula mu ulo phamba mu Fumu? Handaga wana jiya ndaga isthi idi yabonga mukunda nu akombeledi enji. Yehowa wanago guabamba phamba mu ndaga jiajiya guabatela malamba, uvi wana tshigina nji egi akhale nu gusuanguluga. Mu masugu a Nehemiya, enya Yuda avula adizudile mu ulo nu athu akhalelego mukombelela Yehowa. Ndaga yene yatumine Nehemiya ha guahana gifezegeselo gia fumu Solomo. Ngatshima Solomo ‘wakhalele muzumbiwa gudi Nzambi, . . . uvi akhetu akhalelego mukombelela Nzambi a mutumine ha gutshita gubola.’ (Neh. 13:23-26) Nzambi wana gututoga ha gudizula mu ulo phamba nu akombeledi enji mukunda nu gubonga guetu. (Ngi. 19:7-10; Yesh. 48:17, 18) Aklisto a giamatshidia ana suanguluga diago luholo Nzambi wana guabamba nu guzumba guagasue. Anasha nji mutshima mu utuameji wenji. Ana gumutumagela handaga ana jiya egi udi Fumu ya Mavu a Mudidi.—Ish. 1:5.
w15-F 15/8 diyiji 26 par. 12
Monesa Gutema Tangua udi Mukuata Mafuta mu Masugu awa a Gisugishilo
12 Idi diago nu ndando egi Muklisto udi ndumbu amonese gutema tangua adi mutshigina gudizula mu ulo. Mbimbi ya Nzambi idi gutuwambela haphelo egi: ‘Mudibungisago nu athu ashigo nu gutshigina. Handaga gudivua gutshi gudi mukatshi dia ndaga jiabonga nu ndaga jiabola? Nga ndo gudivua gutshi gudi mukatshi dia phipha nu muanya?’ (2 Kol. 6:14) Biblia idi muwambela akombeledi a Nzambi adi mutshigina gudizula mu ulo ha gudizula “phamba mu Fumu.” Yakotelesa egi gudizula mu ulo phamba nu muthu wana gukombelela Yehowa nu wabatijiwe gale nu udi mujinga mu gudivua nu malongo a Biblia. (1 Kol. 7:39) Gila Muklisto wadizula mu ulo nu Muklisto n’a muko yonu wadihanele gale gudi Yehowa, ana gudikuatesa ha gusala ya gujinginyina gudi muene.
Ndaga jia Ndando jia mu Nyuma
w04-F 1/2 diyiji 13 par. 4
Yehowa Wana Tagenesa Nzala Jietu jia Lusugu nu Lusugu
4 Gisambu gietu tuana kalagala mukunda nu mapha a lusugu nu lusugu gidi naye gutuwunguluisa egi lusugu nu lusugu tuana khala nji nu funu ya gudia ima ya mu nyuma. Ngatshima Yesu wakhalele nzala masugu avula, wabingile muheto wa Satana wa gubalumuna maseso ha gubua mapha wazuelele egi: “Yasonegawe egi: ‘Muthu gashigo naye gukhala nu monyo phamba mukunda nu mapha, uvi mukunda nu mbimbi jiagasue jidi muzoga mukano gua Yehowa.’” (Matayo 4:4) Yesu wazuelele mbimbi jiawambelele profete Moise gudi enya Isalele egi: ‘[Yehowa] wagulongesele khadilo dia gudibulumuisa, wa gubembele nzala nu wa guhanele mana ago aye nu akhakha jiaye muakhalelego mujiya hagula ujiye egi muthu anago gujinga phamba mukunda nu mapha. Uvi muthu wana gujinga nji mu mbimbi yagasue idi muzoga mukano gua Yehowa.’ (Mikhuala 8:3) Luholo Yehowa wahanele enya Isalele mana waahanelego phamba ima ya gudia uvi waahanele nji malongo a mu nyuma. Muthu yagasue wakhalele naye ‘gunona mapha a lusugu nu lusugu.’ Gula anona mapha a gubalegela mu lusugu, ako akhalele muzoga vumba nu akhalele mubua mavinyo. (Guzoga 16:4, 20) Uvi ndaga yene yakhalelego mukalegewa ngenyi mu lusugu lua samano, tangua akhalele naye gunona mapha mukunda nu masugu mbadi hagutagenesa nzala jiawo mu lusugu lua Guhuluguga. (Guzoga 16:5, 23, 24) Mana akhalele muwunguluisa enya Isalele egi akhalele naye gutumagele Yehowa nu akhalelego naye gujinga phamba mukunda nu mapha uvi nji mukunda nu ‘mbimbi yagasue idi muzoga mukano gua Yehowa.’
28 JUIN–4 JUILLET
UMONYI UDI MU MBIMBI YA NZAMBI | MIKHUALA 9-10
‘Ndaga Itshi Yehowa Nzambi Wenu Adi Gumitoga?’
w09-F 1/10 diyiji 10 par. 3-4
Itshi Yehowa Wana Gututoga?
Itshi yajiya gututuma ha gutumagela Nzambi nu mutshima wagasue? Moise wazuelele ndaga imoshi, wazuelele egi: ‘Vuila Yehowa Nzambi waye woma.’ (Mikhuala 10:12) Woma adi muzuelela haha ishigo woma tuanavua hagula tuhanewago disipline, uvi woma gutumagele Nzambi nu mikhuala yenji nu mutshima wagasue. Gila tudi munemesa Nzambi tuajiyilego gutshita ndaga inyi ishigo gumusuanguluisa.
Ndaga ya thomo idi naye gututuma ha gusuanguluisa Nzambi idi itshi? Moise wazuelele egi: ‘Umuzumbe [Yehowa] nu . . . kombelela Yehowa Nzambi waye nu mutshima waye wagasue nu moyo waye wagasue.’ (Mikhuala 10:12) Guzumba Nzambi gushigo mukotelesa phamba luholo tuana gudivua. Mukanda umoshi udi muzuela egi: “Mbimbi ya Hebelu ya balumuiwe mukunda nu luholo tuana gudivua, idi mumonesa ndaga tuana kalagala muluholo tuana gudivua.” Mukanda wene udi muzuela luko egi: Guzumba Nzambi gudi mu kotelesa “gutshita ndaga jidi mu monesa guzumba” guetu gudi muene. Mu guzuela guko, gila tudi muzumba Nzambi tudi naye gutshita ndaga jidi gumusuanguluisa.—Ishima 27:11.
w09-F 1/10 diyiji 10 par. 6
Itshi Yehowa Wana Gututoga?
Gutumagela Yehowa nu mutshima umoshi mbagutubatela gubonga. Moise wasonegele egi: ‘Tumagela mikhuala . . . ngudi guguhana mangino mukunda nu gubonga guaye.’ (Mikhuala 10:13) Yadiago, ndaga jiagasue jiana gututoga Yehowa—jiana khala mukunda nu gubonga guetu. Idi ngenyi diago, handaga Biblia idi muzuela egi: “Nzambi udi guzumba”. (1 Yone 4:8) Hene, mikhuala ya Yehowa yana gutubatela phamba gubonga. (Yeshaya 48:17) Gila tudi mutshita ndaga jidi gututoga Yehowa, tuajiyilego gudisagesa muavula mangino nu mu masugu adi muza mbatuheta gubonga gua mayilago mu Ufumu wenji.
cl-F diyiji 16 par. 2
Wajiya Diago “Gusuena Hehi nu Nzambi Ba”?
2 Mutangua dikulu Yehowa watamegele Abalahama egi: “Futa diami.” (Yeshaya 41:8) Abalahama wakhalele diago futa dia Yehowa, handaga washile ‘gutshigina gudi Yehowa.’ (Yakoba 2:23) Mangino nji, Yehowa ‘wana khala futa’ dia athu anyi ana gumukombelela nu guzumba guagasue. (Mikhuala 10:15) Mbimbi ya Nzambi idi muzuela egi: ‘Suenenu hehi nu Nzambi nu muene mbawusuena hehi nu enue.’ (Yakoba 4:8) Mu verse eyi, Yehowa udi gutuhana emvitasio hamoshi nu felela.
Ndaga jia Ndando jia mu Nyuma
it-1-F diyiji 115
Anaka
Enya anaka akhalele enya gitala gialeha diago akhalele mujinga mu membo a milundu nu mu membo ako a gukhanda ya Kanana gu Sud. Mu sungi imoshi ngenyi, Ahimana, Sheshayi nu Talamayi ajugulu a Anaka akhalele mujinga gu Hebelona. (Lutang 13:22) Guene enya Isalele ayile mutala dimbo adimonele nu enya Anaka mu giphungu gia thomo. Mukhatshi dia athu 12 ayile mutala membo athu 10 ahanele rapor yakhalele muhana woma, yatadila enya Anaka anyi adi monele nawo. Akhalele mutangiza egi, athu ene akhalele ajugulu a ba Nefilim anyi ajingile gutuama dia mvula ya Nowa. Azuelele nji egi enya Isalele akhalele gifua “matulu” gutuama diawo. (Lutang 13:28-33; Mikh 1:28) Luholo enya Anaka akhalele enya gitala gialeha akhalele guatanga ha guzuelela enya Eme nu enya Lefayime, handaga ene nji akhalele enya gitala gialeha. Idi mumonega egi ngolo jiawo jiatumine athu ha guzuela egi: ‘Nanyi wajiya gumagana gutuama dia ana a Anaka?’—Mikh 2:10, 11, 20, 21; 9:1-3.