KISINLIKOU ONG MEHN PILIPAI
1 Sang Pohl oh Timoty, sapwellimen Krais Sises ladu kan, ong aramas sarawi kan koaros nan Pilipai+ me kin miniminiong Krais Sises, iangahki sounapwalih kan oh sounsawas akan:+
2 Samatail Koht oh Kaun Sises Krais en ketikihong kumwail kadek sapan oh popohl.
3 Ahnsou koaros I kin kalahngankihong ei Koht ni ei kin tamankumwailda. 4 Oh ahnsou koaros me I kin kapakapkin kumwail koaros ni ngidingid, I kin wia met ni peren,+ 5 pwehki amwail kin sewese lohkihpeseng* rongamwahwo sangete ni keieun rahn leledo ahnsou wet. 6 Pwe I kamehlele mewet, me ih me ketin tapihadahr doadoahk mwahu rehmwail pahn ketin kanekehla doadoahko+ lao lel ni rahnen Krais Sises.+ 7 Eri e uhdahn konehng I en medemedewe kumwail koaros ni ahl wet, pwe kumwail kin mi nan ei mohngiong oh kumwail kin iang ie paieki sapwellimen Koht kadek sapan. Oh kumwail kin sewese ie ni ei wie sensel+ oh pil ni ei kin uhki oh alehdi pwuhng en kalohki rongamwahu sang rehn irail kan me ahneki manaman.+
8 Pwe Koht iei ei sounkadehde duwen ei kin loaleidkin kumwail koaros ni soangen limpoak me Krais Sises sapwellimanki. 9 Oh iet me I kin pousehlahte kapakapkien, amwail limpoak en kin lalaudla+ iangahki loalokong pwung+ oh wehwe mwahu;+ 10 oh kumwail en pilada dahme keieu kesempwal,+ pwe kumwail en mwakelekel oh sohte kin kadipekelekele meteikan+ lao lel ni rahnen Krais; 11 oh kumwail en paieki doadoahk mwahu koaros* me kohsang Sises Krais,+ ong ni lingan oh kapingpen Koht.
12 Eri riei ko, I men kumwail en ese me dahme wiawihong ie imwikihla pweidahn rongamwahwo, 13 pwe silepen nanmwarkien Rom koaros oh pil meteikan koaros rongehr+ me I wie sensel+ pwehki Krais. 14 Oh ei kin mi nan imweteng kahrehiong pali laud en riatail kan me kin papah Kauno en kehlailda, oh re kin kasalehda arail eimahiong kalohki mahsen en Koht ni soh masak.
15 Mehlel me ekei kin kalohki duwen Krais sang ni arail peirin oh men siai, ahpw ekei sang ni kahrepe mwahu. 16 Mehn mwuri ko kin lohki Krais sang ni limpoak, pwe re ese me I idihdidahr en uhki rongamwahwo;+ 17 ahpw mehn mwowe ko kin wia met sang ni akamai, kaidehn sang ni kahrepe mwakelekel, pwe re medemedewe me re pahn kahpwalihiehla ni ei wie sensel. 18 Eri ia imwila? Ihte pwe Krais en lohkseli ni soangen wiepe koaros, mehnda ma ni liksansalmwahu de ni mehlel. I kin perenkihda met, oh I pahn wie pereperen. 19 Pwe I ese me met pahn doareiehla pwehki amwail kapakap ni ngidingid+ oh sawas en ngehn sarawi* me Sises Krais kin ketikihda.+ 20 Met kin pwungiong ei kin kasikasik oh koapworopworki me I sohte pahn namenengkihla mehkot, ahpw sang ni saledek en koasoi koaros, I* pahn kalinganahda Krais ahnsou wet duwehte me I kin wia mahso, mehnda ma I mour de mehla.+
21 A ngehi, ma I mour, I momourki Krais+ oh ma I mehla, e wia kamwahupei.+ 22 Eri ma I pahn momour ni paliwar wet, met wehwehki me I pahn kak doadoahk laud ong Krais; ahpw I sehse mehnia me I pahn pilada. 23 Pwe I sehsehla mehnia rehn me riau pwukat me I pahn pilada, pwe I men saledekla oh patopato rehn Krais,+ ni mehlel ih me keieu mwahu.+ 24 Ahpw, ei momour nan paliwar wet wia kamwahupamwail. 25 Eri pwehki ei kamehlele met, I ese me I pahn momour oh mihmihte rehmwail koaros pwe kumwail en kak kekeirda oh peren ni pwoson. 26 Ni ei pahn pwurowei rehmwail, amwail peren pahn laudla nin duwen tohnpadahk en Krais Sises pwehki ngehi.
27 Kumwail momourkihte mour me konehng rongamwahu duwen Krais,+ pwe mehnda ma I kohwei oh tuhwong kumwail de soh, ahpw I pahn kak rong oh ese me kumwail kin kesikesihnen teng ni madamadau* tehieu, ni mohngiong* tehieu,+ oh kumwail kin doadoahkpene pwe kumwail en kolokolete amwail pwoson rongamwahwo, 28 oh kumwail pil sohte kin masak irail me kin pelian kumwail. Met iei kadehdepen kasohrala+ ong irail, ahpw komour ong kumwail;+ oh met kohsang rehn Koht. 29 Pwe kumwail sohte kin alehte kapai en pwoson Krais, ahpw pil kapai en lokolongki ih.+ 30 Kumwail kin lelohng soangen kahpwalohte me kumwail kilang I lelohng,+ oh kumwail rong me I kin wiewiahte met.
2 Kumwail wia uwen amwail kak en kangoange meteikan ni amwail kin miniminiong Krais, kansenamwahwih meteikan ni limpoak, nsenohkin irail, poakohng irail, oh poakeirailla. 2 Ma kumwail wia met, kumwail uhdahn pahn kapereniehda. Kumwail ahneki madamadauteieu, limpoakteieu, oh miniminpene ni unsek oh ehukihpene lamalamteieu.+ 3 Kumwail dehr wia mehkot sang ni akamai+ de aklapalap,+ ahpw ni aktikitik,* kumwail wiahki meteikan lapalapasang kumwail.+ 4 Kumwail dehr kin nsenohkihte pein kumwail,+ ahpw kumwail rapahki kamwahupen meteikan.+
5 Kumwail kolokol elen madamadau wet me Krais Sises sapwellimanki.+ 6 Mendahki e ieias ni mwomwen Koht,+ e sohte ketin medewehda en song kapahrekiong Koht pein ih.+ 7 Soh, pwe e ketin pwilikihdi mehkoaros me e sapwellimanki oh duwehla ladu men+ oh ketin wiahla aramas.+ 8 Patehng met, ni eh ketido nin duwen aramas emen,* e ketin aktikitikla oh ketin peik lao e pwoula,+ ei, pwoula nin tuhkehn kalokoloko.*+ 9 Pwehki kahrepe wet, Koht ketin kasapwiladahng ih nan dehu ileile ehu+ oh ketikihong ih mwar ehu me lapalapasang mwar teikan koaros,+ 10 pwe koaros me mi nanleng oh nin sampah oh pahn pwehl en kelepwikihdi ni mwaren Sises,+ 11 oh koaros en sakarkihda ni sansal me Sises Krais iei Kaun+ ong kalinganpen Samatail Koht.
12 Eri, kompoakepahi ko, duwehte amwail kin peik ahnsou koaros, kaidehnte ni ei kin mi rehmwail ahpw kumwail uhdahn pahn peik ahnsou wet ni ei sohte mihmi rehmwail, kumwail nantihlahte kaunsekala komourpamwail ni lemmwin oh wahu laud. 13 Koht me kin ketin kakehleikumwailda pwe kumwail en kak uhdahn kaperenda ih, oh e kin ketikihong kumwail ineng oh kehl en wia met. 14 Kumwail pousehlahte wia soahng koaros ni amwail sohte kin kaulim+ oh akamai,+ 15 pwe kumwail en wia sapwellimen Koht seri kei me sohte karaunpe oh mwakelekel.+ Ni eh sohte sapwung kis rehmwail, kumwail kin lingaling duwehte marain+ mendahki amwail momour nanpwungen dih ehu me suwed oh dipan.+ 16 Kumwail kolokol teng mahsen en mour.+ Eri, e pahn mie kahrepen ei pereperen ni rahn en Krais, pwehki ei ese me I sohte kin tangatang mwahl de doadoahk laud ahpw sohte katepe. 17 Mehnda ma I mweidala pein ngehi en wudekidi rasehng meirong en wain,+ I kin utung meirong+ me kumwail wiewia oh amwail kin lelepek papah Koht. Eri I pahn iang kumwail koaros pereperen. 18 Eri pil duwehte, kumwail pil perenda oh iang ie pereperen.
19 Eri, ma iei kupwuren Kaun Sises, I koapworopworki me I pahn kadarewei Timoty+ ni ahnsou keren, pwe I en ale kangoang ni ei pahn rong rongamwail. 20 Pwe sohte emen me duwehte ih me uhdahn pahn nsenohkin kumwail. 21 Meteikan koaros kin nsenohki pein kamwahuparail, ahpw kaidehn kamwahupen Sises Krais. 22 Ahpw kumwail ese me e kadehdedahr pein ih pwehki duwehte seri men+ me kin iang eh pahpa, e kin iang ie doadoahk laud en lohkihpeseng rongamwahwo. 23 Eri, iei ih me I koapworopworki en kadarewei mwurinte ei pahn esehda dahme pahn pweida rehi. 24 Ni mehlel, ma iei kupwuren Kauno, I kamehlele me pein ngehi pil pahn kohwei ni ahnsou keren.+
25 Ahpw ahnsou wet, I anahne kadarewei Epaprodaitus, riei oh iengei tohndoadoahk oh iengei sounpei. E kin wia noumwail meninkeder oh sounpapah ong ei anahn akan.+ 26 Met e uhdahn men tuhwong kumwail koaros oh e uhdahn nsensuwedkihla amwail rong me e soumwahuda. 27 Mehlel, e uhdahn soumwahuda oh kereniong mehla; ahpw Koht me ketin kadek kalahngan ong ih, ni mehlel, kaidehn ihete, ahpw pil ong ngehi, pwe I en dehr nohn pahtoula laudsang dahme I ahneki. 28 Eri, I pahn kadarewei ih ni ahnsou mwadang, pwe ni amwail pahn kilang ih, kumwail en pwurehng perenda oh ei pwunod en pil tikitikla. 29 Eri, kumwail perenki kasamwo ih duwehte amwail kin kasamwo tohnpadahk en Kauno oh kesempwalki soangen aramas akan me duwehte ih,+ 30 pwehki e kereniong mehkihla doadoahk en Krais* oh mweidala eh mour* en mihla nan keper pwe en papah ie ni amwail sohte mi wasaht.+
3 Eri, riei ko, kumwail pousehlahte pereperen ni amwail ideidawehn Kauno.+ E sohte apwal ong ie en ntingkiwohng kumwail soahng kohte, oh met wia perepamwail.
2 Kumwail kanahieng irail kan me kin rasehng kidi kan; kanahieng irail kan me kin wia soahng suwed kan; kanahieng irail kan me kin leke paliwar.+ 3 Pwe kitail me aleier sirkumsais mehlelo,+ kitail me kin papah sang ni sapwellimen Koht ngehn sarawi* oh kin suweiki Krais Sises+ oh pil sohte kin koapworopworki mehkan me pid aramas. 4 Ahpw nanpwungen aramas koaros, ngehi me pahn ahneki kahrepen koapworopworki mehkan me pid aramas.
Ma emen kin medemedewe me mie kahrepen eh pahn koapworopworki mehkan me pid aramas, I ahneki kahrepe me laudsang ih: 5 I sirkumsaisla ni kawaluhn rahn,+ ngehi mehn Israel, kisehn keinek en Pensamin, mehn Ipru men me ipwisang mehn Ipru;+ nin duwen kosonned, Parisi* men;+ 6 me pid ngoang, I kin kaloke mwomwohdiso;+ me pid pwung me poahsoankihda kosonned, I kadehdehda me sohte karaunpei. 7 Ahpw soahng kan me I kin kesempwalki mahso, met I mwamwahlkilahr* pwehki Krais.+ 8 Ni mehlel, I uhdahn mwamwahlkilahr mehkoaros pwehki loalokong duwen Krais Sises ei Kaun me uhdahn sikla mehlel. Pwehki ih, I keselahr soahng koaros oh wiakihla mehn lekdekla kei,* pwe I en alehda Krais 9 oh miniminiong ih, kaidehn pwehki pein ei pwung sang ni ei kin idawehn Kosonnedo, ahpw pwehki pwung me kohsang pwoson+ Krais.+ Pwung wet pwilisang rehn Koht oh poahsoankihda pwoson.+ 10 Ei mehn akadei iei en esehla ih oh manaman en sapwellime iasada+ oh iang ih nan sapwellime lokolok kan,+ oh mweidala pein ngehi ong mehla me duwehte sapwellime,+ 11 pwe I en kilang ma I kak alehdi kaiasada keieu* sang rehn me melahr akan.+
12 Kaidehn pwe I alehdier met de I unseklahr, ahpw I nannantihong+ pwe I en kilang ma I pil kak alehdi dahme Krais ketin piliehda* I en ale.+ 13 Riei ko, I saikinte wiahki me pein ngehi alehdier met; ahpw mehteieu me mehlel: Manokehla soahng kan me mi mwuri+ oh nantihong lellahng soahng kan me mi mwowe,+ 14 I kin nannantihong lel mehn akadei en ale kisakis+ en malipilip ong nanleng+ me Koht ketikihda pwehki Krais Sises. 15 Eri kitail me koahieklahr+ en ahneki elen madamadau wet, oh ma kumwail ahneki ehu soangen madamadau me tohrohrasang met, Koht pahn ketin kasalehiong kumwail elen madamadau wet. 16 Eri, sohte lipilipil uwen atail kekeirda, kitail en pousehlahte kekeid ni pwung ni soangen ahl wet.
17 Riei ko, kumwail koaros en nantihong kahlemengih ie,+ oh tetehk irail kan me kin idawehn mehn kahlemeng me se wiadahr ong kumwail. 18 Pwe ahnsou wet, mie aramas tohto me kin wia imwintihti en Krais oh sapwellime tuhkehn kalokolok.* Pak tohto I kin koasoia irail mahso, ahpw met I kin koasoia irail ni ei kin sengiseng. 19 Re kohkolahng kasohrala; arail koht iei kapehdirail; re kin suweiki soahng kanamenek kan me re kin wia; re kin medemedewehte mehkan en sampah.+ 20 Ahpw kitail wia towe mehlel+ en nanleng,+ oh kitail kin uhdahn kasikasik sounkomour men sang nanleng, iei Kaun Sises Krais,+ 21 me pahn ketin doadoahngki sapwellime manaman laud me e ketin alehdier pwe en ketin kaunda mehkoaros+ oh wekidala paliwaratail me luwet en duwehla kahlepe me lingan.+
4 Eri, riei ko me I kin poakohng oh men kilang, kumwail iei ei peren oh nihn ehu ong ie.+ Kompoakepahi ko, kumwail kesikesihnen teng+ nin duwen me I ndaiongkumwailehr ni amwail ideidawehn Kauno.
2 I kangoange Iuodia oh Sindiki ira en ahneki madamadauteieu ni ara kin papah Kauno.+ 3 Ei, I pil peki rehmw, iengei tohndoadoahk mehlel, ken pousehlahte sewese lih pwukat me kin iang ie doadoahk laud ong rongamwahwo, iangahki Klement oh pil iengei tohndoadoahk teikan me adarail ntinting nan pwuhken mour.+
4 Kumwail en pereperen ni amwail ideidawehn Kauno ahnsou koaros. I pahn pil pwurehng nda, Kumwail pereperen!+ 5 Aramas koaros en kilang amwail madamadau toupahrek.+ Kauno me keren. 6 Kumwail dehr kin pwunodki mehkot.+ Ahpw ahnsou koaros kumwail en kapakapohng Koht—peki reh+ kaweid ni mehkoaros ni ngidingid oh kapingkalahnganohng ih ahnsou koaros. 7 Ma kumwail wia met, sapwellimen Koht popohl+ me inenen siksang dahme kitail kak wehwehki pahn pere amwail mohngiong+ oh amwail kehl en madamadau* pwehki Krais Sises.
8 Eri riei ko, kumwail pousehlahte medemedewe* soahng kan+ me mehlel, soahng kan me kesempwal, soahng kan me pwung, soahng kan me mwakelekel,* soahng kan me kahrehda limpoak, soahng kan me wahu, soahng kan me mwahu, oh soahng kan me warohng kaping. 9 Kumwail kapwaiada dahme kumwail sukuhlkier oh pil kamehlelehier oh rongehr oh kilangehr sang rehi,+ oh Koht en popohl pahn ketiket rehmwail.
10 I uhdahn perenkihda oh kalahngankihong Kauno amwail pwurehng nsenohkin ie.+ Mendahki amwail kin nsenohkin ie ahnsou koaros, sohte amwail ahnsou mwahu en kasalehda met. 11 I sohte ndinda met pwehki I semwehmwe, pwe I eselahr itarki dahme I ahneki sohte lipilipil soangen irair dah me I mi loale.+ 12 I eselahr duwen ei pahn momourki soahng kan me sohte itar+ oh pil soahng kan me tohto. Ni mehkoaros oh ni irair koaros, I eselahr ire rir ong duwen ei pahn medla oh duhpekla, oh pil duwen ei pahn ahneki soahng tohto oh sohte ahneki mehkot. 13 I kakohng mehkoaros pwehki I ahneki kehl sang rehn me kin ketikihong ie manaman.+
14 Ahpw, e mwahu amwail sewese ie nan ei apwal akan. 15 Ni mehlel, kumwail mehn Pilipai kan pil ese me mwurin amwail tepin sukuhlki rongamwahwo oh ni ei mweselsang Masedonia, amwail mwomwohdisohte me kin sewese ie;+ 16 pwe ni ei mihmi Deselonika, kumwail kadarodohng ie dahme I anahne, kaidehn pak ehute ahpw pak riau. 17 Kaidehn pwe I raparapahki kisakis, ahpw I men kumwail en ale ketingpen* amwail kin kihkihwei. 18 Ahpw, soahng koaros me I anahne mie oh pil laudsang dahme I anahne. I sohte anahne mehkot pwe ahnsou wet I alehsang Epaprodaitus+ dahme kumwail kadarodo. Amwail meirong kin rasehng pwohtik pwohmwahu+ oh kin kaperenda kupwuren Koht. 19 Eri, ei Koht me ketin sapwellimanki soahng tohtohie pahn ketikihong kumwail mehkoaros me kumwail anahne+ sang rehn Krais Sises. 20 Eri, lingan en kohwong Samatail Koht kohkohlahte. Amen.
21 Kihong ei rahnmwahu ong aramas sarawi kan koaros me kin miniminiong Krais Sises. Riatail kan me mi rehi pil kadarewei arail rahnmwahu. 22 Aramas sarawi kan koaros, ahpw mehlel irail tohnimwen Sihsar,+ kadarewei arail rahnmwahu.
23 Kadek sapan en Kaun Sises Krais en kin ieiang kumwail ni amwail kin kasalehda lamalam mwahu.*
De “pwehki amwail kin iang kalaudehla.”
LK, “wahn pwung.”
De “sapwellimen Koht manaman.” LK, pneuʹma. Kilang KLL.
LK, “paliwerei.”
LK, pneuʹma. Kilang KLL.
LK, psy·kheʹ. Kilang KLL “ne′phesh; psy·khe′.”
De “madamadau karakarahk.”
LK, “ni eh dierekda ni mwomwen aramas emen.”
Kilang KLL.
De kakete, “doadoahk en Kauno.”
LK, psy·kheʹ. Kilang KLL “ne′phesh; psy·khe′.”
De “sapwellimen Koht manaman.” LK, pneuʹma. Kilang KLL.
Kilang KLL.
De kakete, “perenki kesehla.”
De “kihd.”
De “kaiasada me mwadang.”
LK, “koliedier.”
Kilang KLL.
De “amwail madamadau kan; amwail lamalam kan.”
De “doudouloale.”
De “min.”
LK, “wahn.”
LK, pneuʹma. Kilang KLL.