Pwehn Koledi Katingo, Kasalehda Kanengamah!

“Sounmwadong koaros kin ale kaiahn mwahu nan ar mwadong kan.”​—1 KORINT 9:25.

1. Nin duwen pwuhken Episos 4:22-​24 mahsanih, iaduwen aramas tohto kin nda ehi ong Siohwa?

MA KE wia emen me papdaislahr oh wia emen Sounkadehdehn Siohwa kan, ke kasansalehda mwohn wehi pokon me ke pwungki iang kisehn siai ieu me mour soutuk iei katingo. Ke nda “ehi” me ke pahn wia kupwuren Siohwa. Kitail me tohto, mwohn kitail inoukihong Siohwa atail mour, kitail anahne wia wekidekla laud nan atail mour pwe atail inou en mwahu oh Koht kakehr pwungkin kitail. Kitail kin kapwaiada ahn wahnpoaron Pohl kaweid ong Kristian akan: “Eri, kumwail kesehla amwail mouren mahs, me kahrehiongkumwailehr nan mour suwedo​—⁠amwail mour me kin ohkihla ineng widingan kan. . . Eri, kumwail pahn onehda sapahl pein kumwail ong ni aramas kapw me wiawihda rasehng Koht, oh me kin kasalehda pein ih ni mour mehlel en pwung oh sarawi.” (Episos 4:22-​24) Me wehwehki, mwohn atail nda ei se pahn kihong Koht aht mour, kitail anahne nda soh ong songen mour suwed me kitail ahneki mahso.

2, 3. Iaduwen pwuhken 1 Korint 6:9-​12 kasansalehda me aramas akan anahne wia wekidekla riau ma irail men Koht en kupwurki irail?

² Ekei wasa nan wiewiahn aramas akan me pahn wiahla Sounkadehdehn Siohwa kan me re anahne pwilikihdi kin uhdahn uhwong Mahsen en Koht. Pohl kasalehda ekei wiewia pwukat nan sapwellime kisinlikou ong mehn Korint kan mahsanih: “Kumwail dehr nan kapehd rotorot, pwe me kin nenek kan, me kin pwongih dikedik en eni kan, me kamwahl akan, me wia dipen Sodom kan, me lipirap akan, me noahroke kepwe kan, me kamamsakau kan, me karaunlikamw akan, oh me loallap suwed kan, re sohte pahn iang sohsohki Wehin Koht.” Mwuri, e kasalehda me Kristian akan nan senturi keieu wiahdahr wekideklahn mour me re anahne wia: Eri, ekei kumwail iang mihmi ni soangen aramas pwukat mahso, ahpw met kumwail mwakelekelsangehr dihp.” Tehk, irail kin iang mihmi ni soangen aramas pwukat mahso ahpw irail wiahdahr wekideklahn mourarail.​—1 Korint 6:9-​11.

³ Pohl kawehwehda me pil wekidekla ehu pahn pil anahn mwurin met, pwe e doula oh koasoia: “E mweimweiong ie I en wia mehkoaros; ahpw kaidehn soahng koaros me katapan.” (1 Korint 6:⁠12) Kahrehda, aramas tohto nan rahnwet me men wiahla Sounkadehdehn Siohwa kan kilang anahnepen nda soh ong mehkan me mendahte ma e sohte uhwong kosonned ahpw re kilang me sohte katepe de pil sohte kesempwal. Mepwukat pahn kihsang mwahl atail ahnsou oh kak kahluwa sapwungih kitailla oh kitail sohla nsenohki mehkan me kesempwal.

4. Dahme Kristian inoukihda arail mour kin pwungki mahsen en Pohl?

⁴ Inoukihong Koht atail mour kin kohsang pein nsenatail, kaidehn mehkot kansensuwed, likamwete I wia pwe ien meirongkihla ai peren. Kristian inoukihda arail mour kin pwungki mahsen en Pohl mwurin ah wiahla werek en Sises mahsanih: “I keselahr soahng koaros pwehki ih, I wiahki soahng koaros mehn lekdekla kei, pwe I en kak ale Krais.” (Pilipai 3:8) Pohl kin perenki nda soh ong soahng kan me sohte nohn kesempwal pwe en kak doula oh nda ei ong Koht.

5. Soahngen weir dahieu me Pohl iang oh pweida mwahu, oh iaduwen kitail pil kak alasang ih?

⁵ Pohl kin doadoahngki kanengamah nan ah weiren tang en pali ngehn oh kahrehda e kak nda: “I wiahier uwen ei kak nan mour wet, me rasehng weiren tang, I kanekelahr weir wet, oh I pil kolokolete pwoson. Eri, met kisakis en powehdi awiawih ie pwehki ei pwungla rehn Koht, me Kauno, Sounkopwung pwung, pahn ketikihong ie ni Rahno; ahpw kaidehn ong iehte, ahpw pil ong koaros me kin awiawih ni limpoak eh pahn ketido.” (2 Timoty 4:7, 8) Ehu rahn, kitail pahn kak rong koasoi duwehte met? Kitail pahn kak ma sang nan atail pwoson kitail kin kasalehda kanengamah ni atail wiewia weiren tang en pali ngehn oh sohte uhdi lao kitail kaimwsekala weiro.

Kanengamah Pwehn Wiahda me Mwahu

6. Ia wehwehn kanengamah, oh ni ahl riau dah kei me kitail anahne nantiong en kasalehda kanengamah?

⁶ Lepin lokaiahn Ipru oh Krihk me kawehwehiong “kanengamah” nan Pwuhk Sarawi kin wehwehki me aramas emen ahneki kehl oh kak powehdi ineng suwed kan me kin kohda reh. Lepin lokaia pwukat kin kihda madamadau en liksang wiahda mehkot suwed. E sansal me kanengamah de uwen nanti ieu kin anahn ni ahnsou me kitail kin wia doadoahk mwahu kan. Ahnepen aramas koaros pwehki soh unsek, iei en wiahda me suwed, kahrehda mie elen uhwong riau me kitail ahneki. (Eklesiasdes 7:29; 8:11) Ni atail kin nantiong irei kitail sang wiahda me suwed, kitail pil kin nantiong en wia dahme mwahu. Ni mehlel, nantiong ire paliwaratail pwe kitail en wia mehkot mwahu iei ahl keieu mwahu en irei kitail sang wia me suwed.

7. (a) Dahme kitail pahn kapakapki, nin duwen Depit wia? (b) Atail pahn kin medemedewe duwen dah pahn kak sewese kitail en kalaudehla atail kanengamah?

⁷ E sansal mwahu me kanengamah inenen kesempwal ma kitail pahn kin kapwaiada atail inou ong Koht. Kitail anahne kapakap duwehte me Depit wiahier: “Maing Koht, komw ketin wiahiong ie ehu mohngiong mwakelekel, oh ketikihong nan kapehdiet ehu ngehn kapw oh loalopwoat.” (Melkahka 51:10) Kitail kak medemedewe laud kamwahu kan me pahn pwarada pwehki atail ireiwei wia tiahk samin de kin kawehla paliwar. Medewehla soangen kahpwal akan me kak wiawi pwehki atail sohte irehwei sang kitail soahng kan me duwehte soumwahu suwed akan, ohlahn ehupene en aramas riemen oh pil mehla karuwaru. Weksang met, medemedewe kamwahu tohto me kin kohdo pwehki atail kolokol soangen elen mour me Siohwa ketin kupwurehiong kitail. Kitail madamadau mehlel, oh dehr manokehla me mohngiongitail me widing. (Seremaia 17:⁠9) Kitail en kehlail oh ireiwei kasongosong kan me e kin kihda pwe en kahrehda atail en medemedewe me mehpwukat sohte nohn kesempwal kitail en kolokol koasoandi en Siohwa kan.

8. Mehn kasukuhl dahieu kitail kin aleier sang dahme kitail kin lelong? Kihda karasaras ieu.

⁸ Pali tohto en kitail eseier me uduk soh peik kin kalap men kakunla kisiniei en ngehn peik. Karasepe, kitail tehk mahs duwen kalohki Wehin Koht. Siohwa kin ketin kupwurperenki ni ahnsou me tohnsampah kan ar kin pein inengieng iang towehda doadoahk en komour wet. (Melkahka 110:3; Madiu 24:14) Ong pali laud en kitail, kaiahniong kalohk ong wehi pokon sohte mengei ong kitail. E anahne kitail en kak powehdi ineng suwed en paliwaratail, “suk” pohn paliwaratail oh “kahluwa duwehte lidu men,” ah kaidehn mweidong en idingkihong kitail dahme mengeiong en wia.​—1 Korint 9:16, 27; 1 Deselonika 2:2.

“Ni Mehkoaros”?

9, 10. Kapwaiada “kanengamah ni mehkoaros” kin pidada dah?

⁹ Kaweid en Pwuhk Sarawi me kaweidiki en kasalehda “kanengamah ni mehkoaros” kasalehda me met kin laud sang ihte en kolokol atail lingeringer oh en irehdi kitail sang wiewiahn nenek. Kitail kak pehm me kitail ahnekihier kanengamah nan irair pwukat, oh ma ei, kitail en kapingki. Ahpw, ia duwen nan irair teikan en mour me kanengamah kin pil anahn ahpw mwein sohte kin nohn wehwe mwahu ong pein kitail? Pwehn wia karasepe, iaduwen ma kitail koukousoan nan sahpw ehu me kepwehpwe oh mour en aramas kin ahn netiki mwohni laud. E soh pahn konehng kitail en sukuhliki en nda soh ong netiki mwohni mwahl? Pahpa oh nohno konehng padahkiong neirail seri kan en dehr pwainda soahng koaros me re kilang pwehki e mie, de e mwomw mwahu, oh pweine itar ren kak pwainda. Ni mehlel ma soangen kaweid duwehte met en kak doadoahk rehn seri kan, pahpa oh nohno anahne wia mehn kahlemengpen mehpwukat.​—Luk 10:38-​42.

¹⁰ Sukuhliki en dehr ahneki mehkan me sohte kesempwal kak kakehlailihala atail madamadau. E pil kin kalaudehla atail perenki uwen kepwe kan me mie atail oh kak wiahiong kitail en kak poakehla aramas akan me sohte arail soahng kan me re anahne, kaidehn irail me pilada en wia met ahpw sang ni semwehmwe. Mehlel, ahneki irair en mour ehu me ken wehwehki wasa kan me ke sohte kak wia, kin weksang soangen mour me ekei kin nda “ke dehr wia kauwe pein kowe” de “ke konehng ale dahme keieu mwahu.” Sampah kin kangoange ineng en mwadangete diar peren, ahpw e kin wia met pwe en kahrehiong pisnes kan en kak netkihla dipwisou ieu ni wehieu me tohto. Irair wet pahn kak kaluwetala atail kin nantiong en kasalehda kanengamah. Makisihn ieu sang nan Wehin Iurop ieu me kepwehpwe ahpwtehn tehkada: “Ma irehdi madamadau sapwung anahne pei laud en pali loalen irail akan me mih nan irair en semwehmwe, a iaduwen pei en mas loale wet a pahn nohn laudsang ohng irail akan me mih nan sahpw kepwehpwe kan nan rahnwet!”

11. Dahme kahrehda e kesempwal en kihsang atail mour soahng soh katepe kan, ahpw dahme kahrehda e kin apwal en wia met?

¹¹ Ma kitail apwaliki kasawihada dahme kitail mwahuki sang dahme kitail uhdahn anahne, e pahn wia sawas en doadoahngki ewen kahk kan pwe kitail en uhdahn ese me atail mwekid sohte wiawi ni atail lemeleme me kitail sohte pahn pwukoahki. Karasepe, ma kitail inengieng dehr pwain mwahl mehkan me kitail sohte nohn anahne, kitail kak inoukihong pein kitail me kitail sohte pahn wiahda pweipwand de ni ahnsou me kitail wie netinetseli, kitail en wahdahte uwen mwohni ieu oh dehr laudsang. Tamanda pwe Pohl mahsanih me “lelepek ong Koht, iangahki itarki soahng kan me kitail ahnekier” iei “mehkan me kesempwal.” E pil doula oh mahsanih: “Dahme kitail wahdohng nin sampah wet? Sohte! A dahme kitail pahn wahsang nin sampah wet? Pil sohte! Eri, ma kitail tungoalenki kisin tungoal akan oh likou, met e itarohng kitail.” (1 Timoty 6:⁠6-8) Kitail kin ahneki madamadau me kitail itarki dahme kitail kin ahnekier oh nainekier? En kihsang atail mour soahng soh katepe kan kin anahne lamalam kehlail oh kanengamah. Met mehkot kesempwal kitail en sukuhliki.

12, 13. (a) Ni ahl dah kei kitail anahne powehdi atail ineng kan me pid duwen mihding kan? (b) Kitail pil anahne kasalehda kanengamah me pid duwen wiewia dah kei??

¹² Iang towehda mihding kan koaros oh kapokon koaros kin pil anahne irair en powehdi ineng kan. Karasepe, powehdi ineng kan anahn pwe ma sohte atail madamadau pahn sohte medemedewe padahk me wiawi ahnsowo. (Lepin Padahk 1:5) Kitail pil anahne kanengamah pwe kitail en dehr kauwehla ahn meteikan rongorong padahk ni atail pahn mwenginingin ong irail me mwohndi limwahn kitail oh kitail sohte kihong atail madamadau unsekiong me wia padahko. Koasoanehdi mwahu atail wiewia kan pwe kitail en lelahng wasahn mihding mwohn tepida anahne kanengamah. Oh pil, kanengamah pil anahn pwe kitail en koasoanehdi ahnsou pwe kitail en kaunop kitail ong audepen mihding kan, oh kitail eri iang wia pasapeng kan nan mihding kan.

¹³ Powehdi ineng kan ni ahl tikitik kan kin kakehlailihala atail kak ong wia met ni mehkan me laud. (Luk 16:10) Kahrehda, ia uwen mwahu kitail en pein kaiahne kitail ong wadek Mahsen en Koht oh pil iangahki sawaspen Paipel akan ahnsou koaros, nantihong koledi oh doudouloale duwen audepe kan! Ia uwen ah wia elen loalokong en kaiahne pein kitail ong doadoahk en mwohni me konehng Kristian, werek mwahu, madamadau mwahu, kaiahn mwahu oh pil kaiahnehda pein kitail en kak nda “soh” ong wiewia kan me pahn pirapa sang kitail ahnsou kesempwal ong doadoahk en papah Koht! Soupisengki atail papah Siohwa wia perepe mwahu mehn pelianda mehkan me kak kadohwanewei kitail sang sapwellimen Siohwa paradais en ngehn me wiawihkihda sapwellimen Siohwa aramas akan wasa koaros nan sampah.

Kitail en Mahla ni Pali Ngehn Ni Atail Kin Powehdi Atail Ineng Suwed kan

14. (a) Iaduwen seri kan anahne sukuhliki duwen kasalehda kanengamah? (b) Kapai dah kei pahn kak kohda ni ahnsou me seri kan pahn padahki mehn kasukuhl pwukat ni ahnsou me irail tikitik?

¹⁴ Seri pwelel me ahpwtehn ipwidi sohte kin ahneki kanengamah. Kisin pwuhk tikitik kis me emen semen en palien pepehm en seri kawehwehda: “Kanengamah sohte kin pein kohda de wiahkintehieu miehla. Seri pwelel oh seri tikitik kan anahne sukuhliki kanengamah. . . . Sang ni kaweid en pahpa oh nohno, kanengamah kin wie lalaudla ni erein pahr en sukuhl akan.” Kasukuhliki seri kan me sounpar pahieu kasalehda me irail oko me kin padahki kasalehda kanengamah “pali laud en ahnsou kin keirada oh mwahu sang mehteikan ni palien madau ahnla mehkan, aramas poakepoake, mwahuki song mehkot kapw, ahneki koasoandi teng oh wia aramas pwulopwul likilik kan.” Irail akan me sohte kin sukuhliki kanengamah “kin kalap kelekelehpw, mwadang pwangahkihda mehkan, oh sohte men rong kaweid. Irail kin mwadang dukihla pahn kalokolok oh sohte men pelian koasondi apwal kan.” E sansal me ma seri men laudla oh wiahla aramas peik en uhdahn pahn sukuhliki kasalehda kanengamah.

15. Sohte kasalehda kanengamah kin wia kilelepen dahieu, oh met kin weksang mehnia mehn akadei me mih nan Pwuhk Sarawi?

¹⁵ Pil duwehte, ma kitail pahn wiahla Kristian mah kei, kitail anahne ese kasalehda kanengamah. Sehse kanengamah kasalehda me kitail wiewiahte seri ni pali ngehn. Pwuhk Sarawi kaweidkin kitail en “mahla ong atail kehl en wehwehki.” (1 Korint 14:20) Atail mehn akadei iei en “ehupenehla nan pwoson oh nan loalokongkihla sapwellimen Koht Ohl, oh wiahla aramas mah, ni soangen mehn sohng ehu me sapwellime Krais elen unsekla.” Pwekihda? “Pwe kitail en dehr kin mwomwen seri wekiwekin, me kin wekiwekidengkiseli angin padahk en aramas widingan akan nan ar padahk likamw.” (Episos 4:13, 14) E sansal me sukuhliki kasalehda kanengamah iei mehkot kesempwal ong atail pali ngehn.

Kakairada Kanengamah

16. Soangen sawas dah kan me Siohwa kin ketikihda?

¹⁶ En kakairada kanengamah, kitail anahne sapwellimen Siohwa sawas, oh met kin mie. Mahsen en Koht, kin duwehte kilahs en irongen unsek ieu, kin kasalehiong kitail iawasa kitail anahne wia wekidekla kan, oh e pahn kihda kaweid me pid iaduwen kitail kak kawekila atail mour. (Seims 1:22-​25) Riatail limpoak kan pil onopada en kihda sawas. Kristian elder kan kin ahneki wehwe oh kin men kihda sawas. Pein Siohwa kin ketikihda sawas sapan ki sapwellime ngehn sarawi ma kitail pahn peki reh ni kapakap. (Luk 11:13; Rom 8:26) Kahrehda, kitail en kin perenki oh doadoahngki sawas pwukat.

17. Soangen kangoang dah me Lepin Padahk 24:16 kin kihong kitail?

¹⁷ Ia uwen kansenamwahu en ese me Siohwa kin ketin kesempwaliki atail nannanti kan ni ahnsou me kitail kin songen kaperenda Ih! Met pahn kangoange kitail en doula oh songen kalaudehla atail irair en kanengamah. Sohte lipilipil ia uwen tohtohn pak me kitail dipekelekel, kitail en dehr uhdi sang nannantihwei mwowe. “Sohte katepen uwen tohtohn aramas lelepek men eh pahn pwupwudi, ahpw e kin pwurehng pwourda.” (Lepin Padahk 24:16) Pak koaros me kitail kin kaperenda Siohwa, met pahn wia kahrepen kitail en perenki pein kitail. Kitail en pil ese me Siohwa pil kin kupwurperenkin kitail. Emen Sounkadehde nda me mwohn e inoukihong Siohwa ah mour, ehuehu pak me e kin kak uhdi sang simwok ni erein wihk ehu, e kin katingih pein ih ni ah kin pwain ong pein ih mehkot me mie katepe sang ni mwohni me ah kanengamah kin kahrehda en kak nekidpene.

18. (a) Dahme kanengamah kin pidada? (b) Soangen kangoang dah kan me Siohwa kin ketikihda?

¹⁸ Pohnangin mehkos, kitail en tamataman me kanengamah kin pidada atail madamadau kan oh atail pepehm kan. Kitail kak kilang met sang ni mahsen en Sises akan: “Mehmen me pahn kilikilang lih emen oh men dihpki, nahn e wiadahr dipen kamwahl nan kapehde.” (Madiu 5:28; Seims 1:14, 15) Ih me sukuhlikier kanengamah oh kak koledi ah madamadau oh pepehm akan pahn diar me e mengei en kanengamah oh kolokol toupahrek ong paliwere pwon. Kitail eri kakehlailihala atail madamadau pwe kitail en powehdi kaidehnte atail wiewia sapwung kan ahpw pil madamadau sapwung kan. Ma madamadau suwed kin kohda, mwadangete kesehsang uhk. Kitail kak tangasang kasongosong kan sang ni atail pahn kapakap oh katengehdiong masatail ong Sises oh sapwellime mehn kahlemeng mwahu. (1 Timoty 6:11; 2 Timoty 2:22; Ipru 4:15, 16) Ni atail wia uwen atail kak koaros, kitail en idawehn kaweid en Melkahka 55:22: “Mweidohng Kauno [“Siohwa,” NW] omw kahpwal akan, eri e pahn ketin doareiukala; pwe e sohte kin ketin mweidohng me lelepek kan en lohdi.”

Ke Kin Tamatamante?

• Ni soangen ahl riau dah kan me kitail anahne kasalehda kanengamah?

• Ia wehwehn “kanengamah ni mehkoaros”?

• Soangen kaweid dah kan me pid duwen kakairada kanengamah me ke perenki oh men songen kapwaiada nan onop wet?

• Ma kitail men kasalehda kanengamah, kitail anahne powehdi ineng suwed kan me kin kohda sang iawasa?