Mahsen en Siohwa Kin Ieias
Ire Kesempwal akan Sang nan Pwuhken Sohn Keieu, Keriau, Kesiluh oh Sud
KISINLIKOU siluh kan me wahnpoaron Sohn kadar sang Episos, me ele ntingdi nan pahr 98, kin wia kisehn pwuhk kan me kaimwisekala Pwuhk Sarawi. Tepin kisinlikou riau ko kin kangoange Kristian kan en weweidki marain oh pelianda soahng kan me kin kasohwe padahk mehlel. Nan kisinlikou kesiluh, Sohn sohte ihte koasoia duwen en weweidki padahk mehlel, ahpw e pil kangoange Kristian kan en kin ehupene.
Nan nah kisinlikou me e ntingihdi nan Palestin nan pahr 65, Sud, rien Sises, kin kaweidih ienge Kristian kan duwen irail me suwed kan me pidelongehr nan mwomwohdiso oh iaduwen ren pelianda irail. En tehk kanaiehng ire kesempwal akan nan kisinlikou pwukat en Sohn oh Sud kak sewese kitail en tengedi ni pwoson mendahki mehn kerempwa kan.—Ipru 4:12.
WEKEIDKI MARAIN, LIMPOAK OH NI PWOSON
Sohn ntingihdi keieun nah kisinlikou ong mwomwohdiso koaros me kin miniminiong Krais, oh kin kihda kaweid mwahu pwehn sewese Kristian kan en kehlail pelianda irail kan me kin kauwe padahk mehlel oh en tengediong me mehlel oh me pwung. E kasalehda kesempwalpen en kin weweidki marain, limpoak oh ni pwoson.
Sohn ntingihdi, “ma kitail kin weweid nan marain, duwehte ih [Koht] me ketiket nan marain, eri, kitail kin miniminpene.” Oh pwehki Koht iei utupen limpoak, wahnpoarono koasoia: “Kitail en poakpene.” Atail “poakohng Koht” kin kamwakid kitail en “peikiong sapwellime kosonned akan,” oh atail “pwoson” Siohwa Koht, sapwellime Mahsen oh Sapwellime Ohl kin sewese kitail en powehdi sampah.—1 Sohn 1:7; 4:7; 5:3, 4.
Pasapengpen Peidek kan me Pid Duwen Iren Paipel kan:
2:2; 4:10—Iaduwen Sises “wiahla tomwpen dipatail kan”? Sises ketin tomwkihla pein eh mour oh kaitarala anahn en kapwungala ni unsek kahrepen kitail mi nan dihp. Pwehki tomw wet, Koht kakehr kasalehiong kitail kupwurkalahngan oh pil mahkohng dihp en irail kan me kin pwoson Sises.—Sohn 3:16; Rom 6:23.
2:7, 8—Kosonned dahieu me Sohn koasoia me re “aleier” oh me pil “kapw”? Sohn kin koasoakoasoia duwen kosonned me pid poakpene. (Sohn 13:34) E koasoia me re “aleier” kosonned wet pwehki Sises ketin kasalehdahr met sounpar 60 samwalahro mwohn Sohn ntingihdi kisinlikou keieu. Kahrehda, “sang nin tapio,” me pwoson akan eseier kosonned wet oh kin momourki nin duwen Kristian kan. Kosonnedo kin pil “kapw” pwehki “en poakohng mehn mpomw” kak pil wehwehki en tounmeteikihla pein kowe ong irail.—Lip. 19:18; Sohn 15:12, 13.
5:5-8—Iaduwen pihl, nta oh sapwellimen Koht manaman kin kadehdehda me “Sises iei Sapwellimen Koht”? Pihl kin wia mehn kadehde pwehki ahnsou me Sises papidaisla nan pihl, pein Siohwa kasalehda me e ketin kupwurperenki ih oh ih iei Sapwellime Ohl kompoake. (Mad. 3:17) Ntahn Sises de eh mour me e meirongkihla pwehn “doarehla aramas akan koaros,” kin kasalehda me Sises iei sapwellimen Koht Ohl. (1 Tim. 2:5, 6) Oh sapwellimen Koht manaman kin kasalehda me Sises iei Sapwellime Ohl ahnsou me e papidaisla oh manamano ketidi powe ni mwomwen mwuroi men. Met kahrehiong ih en kak “ketiseli wasa koaros, ketin wiahda me mwahu oh kakehlahda irail koaros me mihla pahn manaman en Tepil.”—Sohn 1:29-34; Wiewia 10:38.
Mehn Kasukuhl kan ong Kitail:
2:9-11; 3:15. Ma Kristian emen kin mweidohng emen de mehkot en kauwehla eh limpoak ong rie Kristian men, eri e kin weweid nan rotorot oh sehse iawasa eh kohkohlahng ie.
EN KIN “MOMOURKI ME MEHLELO”
Sohn tepiada nah kisinlikou keriauo ni eh koasoia: “Sang me Maho-Ong lih kompoakepahi, oh ong nah seri kan.” E perenkihda ni eh diarada ‘ekei neirail seri kan kin momourki me mehlelo.’—2 Sohn 1, 4.
Mwurin e kangoange irail en kakairada irair en limpoakpene, Sohn ntingihdi: “Limpoak me I kasaleweiet wehwehki me kitail en peikiong kosonned akan en Koht.” Sohn pil kehkehlingki duwen “sounketewe, oh irail me imwintihtien Krais.”—2 Sohn 5-7.
Pasapengpen Peidek kan me Pid Duwen Iren Paipel kan:
1, 13—Ihs me “lih kompoakepahi”? Sohn ele kin koasoia duwen lih emen me adaneki Kyria, me wehwehki “lih” ni lokaiahn Krihk. De mwein e kin doadoahngki lokaiahn karasaras wet ong ehu mwomwohdiso pwe sounketewe kan en sehse ihs me e koasoakoasoia. Ma e doadoahngki lokaiahn karasaras wet, eri nein liho seri ko iei kisehn tohnmwomwohdiso oh ‘nein rie Lih’ pahn wehwehki kisehn tohnmwomwohdiso teio.
Mehn Kasukuhl kan ong Kitail:
2, 4. Atail esehla me “mehlelo,” me iei padahk koaros en Kristian kan me kisehn Paipel, oh atail loalopwoatohng padahk pwukat kin uhdahn kesempwal ong komour.—3 Sohn 3, 4.
8-11. Ma kitail sohte men katihasang “kalahngan oh mahk oh popohl” me ‘Koht Samatail oh Krais Sises, Sapwellimen Sahmo, ketin kupwurei kitail oh ketikihong kitail,’ oh pil limpoak en riatail tohnkaudok kan, kitail anahne “kaleke” pein kitail en dehr duwehla irail kan me rong “padahk en Krais ahpw sohte tengediong.”—2 Sohn 3.
‘WIAHKI EHU NI ATAIL DOADOAHK EN ME MEHLELO’
(3 Sohn 1-15)
Nein Sohn kisinlikou kesiluh kin dokedoke kompoakepah Kaius. E ntingihdi: “Sohte me I perenki sang ei rong me nei kompoakepahi kan kin momourki mour mehlel.”—3 Sohn 4.
Sohn kapingahki Kaius me e kin “loalopwoatohng doadoahk mwahu” ni eh kin sewese riera brother teikan. Wahnpoarono koasoia: “Kitail souleng [Kristian] kan en sewese aramas pwukat, pwe kitail en wiahki ehu ni arail doadoahk en me mehlelo.”—3 Sohn 5-8.
Pasapengpen Peidek kan me Pid Duwen Iren Paipel kan:
11—Dahme kahrehda ekei kin wia me suwed? Pwehki re sohte kin kesempwaliki padahk mehlel, ekei sohte ese Koht oh sapwellime irair kan. Pwehki re sohte kak kilang Koht ki meserail kan, re medewe me dene Koht sohte ketin mahsanih irail.—Esek. 9:9.
14—Ihs me wia “kompoakepaht”? “Kompoakepaht” wasaht kin pidada laudsang irail kan me kin kerenpene nanpwungarail. Sohn doadoahngki lepin lokaia wet ong ienge tohnkaudok kan koaros.
Mehn Kasukuhl kan ong Kitail:
4. Irail kan nan mwomwohdiso me koahiek nan padahk mehlel kin uhdahn perenki kilang me pwulopwul kan “momourki me mehlelo ahnsou koaros.” Oh ni en pahpa oh nohno kan kin pweida ni arail sewese neirail seri kan wiahla sapwellimen Koht ladu kei, met kin kihong irail peren me inenen laud!
5-8. Nanpwungen irail kan me kin doadoahk laud pwehki irail poakohng riarail brother kan oh pil Siohwa iei sounapwalih kan me kin seiloak, misineri kan, irail me kin doadoahk nan Bethel de rahn ohpis kan, oh pil me kin wia doadoahk en pioneer. Arail pwoson kin wia mehn kahlemeng mwahu oh e warohng kitail en utung oh limpoakohng irail.
9-12. Kitail anahne alasang mehn kahlemeng mwahu en Demihtrius ahpw kaidehn en duwehte Diohtrepihs me wiahla sounkaraun likamw men.
“DADAURETE NI LIMPOAK EN KOHT”
(Sud 1-25)
Sud kawehwehda duwen aramas mwersuwed kei me kin “lipahned oh kaulime meteikan ahnsou koaros; re kin kapwaiada ar ineng suwed kan.” Re kin “aklapalapki pein ihr, re kin natih meteikan pwe re en alehki me konehng irail.”—Sud 4, 16.
Iaduwen Kristian kan en pelianda sounkatewe padahk mehlel? Sud ntingihdi: “Eri, kompoakepahi ko! Kumwail tamanda dahme sapwellimen atail Kaun Sises Krais wahnpoaron ko patohwanohngkumwailehr mahso.” E pil kapatahiong: “Dadaurete ni limpoak en Koht.”—Sud 17-21.
Pasapengpen Peidek kan me Pid Duwen Iren Paipel kan:
3, 4—Dahme kahrehda Sud kin kangoangehki Kristian kan en “kehlail nan mouren pwoson”? Pwehki ‘aramas mwersuwed kei me kin denderin mwoarong nanpwungarail.’ Aramas pwukat kin “wekidalahr mahsen en rongamwahu duwen kalahngan en Koht ong ni poadoarepen ar tiahk suwed kan.”
20, 21—Iaduwen kitail kak “dadaurete ni limpoak en Koht”? Kitail kak wia met ni ahl siluh: (1) ni atail pahn kakairada “pwoson sarawi” sang atail kin onop mwahu sapwellimen Koht Mahsen oh ni eimah iang doadoahk en kalohk; (2) sang atail kin kapakap oh mour pahrekiong mwekid en sapwellimen Koht “manaman,” oh (3) ni atail pwoson mehkan me kahrehda mour soutuk en kak pweida, duwehte meirong tomw en Sises Krais.—Sohn 3:16, 36.
Mehn Kasukuhl kan ong Kitail:
5-7. Aramas suwed kan kak pitsang sapwellimen Siohwa kadeik? Me pid duwen kehkehlik siluh me Sud kilelehdi, re uhdahn sohte kak pitsang.
8-10. Kitail anahne kahlemengih tohnleng lapalap Maikel oh kasalehda atail wauneki irail kan me Siohwa ketikihongehr manaman en kaunda.
12. Sounkatewe padahk mehlel kin mwomwehda me re limpoak ahpw re duwehte takai kan nan pihl me kin keper ong pwoht de soun pampap kan. Tohnpadahk likamw kan kin mwomwehda kadek ahpw re rasehng depwek kan me kin ipipirengkiseli kisinieng ahpw sohte kamwarehdi keteu pwehki re sohte ahneki loalokong me pid duwen Koht. Re rasehng tuhke kan me sohte kin wa, pil sohte kin wa ni ahnsou rahk. Re kohkohlahng kasohrala, duwehte tuhke kan me usuhsdasangehr nanpwel oh melahr douluhl. E kin wia elen loalokong ma kitail soikala sounkatewe padahk mehlel.
22, 23. Kristian mehlel kan kin kailongki me suwed. Pwe irail en doarehla “irail kan me kin peikasal” sang kasohrala soutuk, me mah kan nan mwomwohdiso, ahpw mehlel irail sounapwalih kan, kin sewese irail pwukat en kakehlahda arail pwoson.
[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 12]
Pihl, sapwellimen Koht manaman oh nta kadehdehda me “Sises iei Sapwellimen Koht Ohl”