Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Ponapean
  • PAIPEL
  • SAWASEPEN PAIPEL KAN
  • MIHTING KAN
  • wp16 No. 4 pp. 10-11
  • Kak En Mie Sampah Ehu me Sohte Tiahk Lemei?

Sohte kasdo ong met

Kupwurmahk, mehkot sapwung en kihda kasdo

  • Kak En Mie Sampah Ehu me Sohte Tiahk Lemei?
  • Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa (Ong Wehipokon)—2016
  • Sawaspen Oaralap kan
  • TIAHK LEMEI KAK SOHLA WIAWI?
  • SAMPAH EHU ME SOHTE TIAHK LEMEI KERENDOHR!
Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa (Ong Wehipokon)—2016
wp16 No. 4 pp. 10-11
Ohl emen kihda kumwuten peh pwehn pakirih lih emen

Kak En Mie Sampah Ehu Me Sohte Tiahk Lemei?

Mie pak me kowe de emen tohn omw peneinei lelohng tiahk lemei? Mie kahrepen ken masak ma mie me pahn lemeiong uhk? Mie koasoipen me tiahk lemei “wialahr kahpwal en palien roson me kin lalaudla nan sampah pwon.” Tehk ekei karasepe kan.

TIAHK LEMEI OH ANGKEHLAIL ME KIN WIAWI NAN PENEINEI: United Nation ripohtki, “Pahn mie ahnsou nan mour en lih emen sang nanpwungen lih silimen me kin lelohng tiahk lemei oh angkehlail sang rehn emen me e ese.” Kansensuwed, “pwe nan sampah pwon, nanpwungen lih limen emen rehrail aramas pahn angkehlailih de song en angkehlailih.”

WIEWIA MWERSUWED ME KIN WIEWIAWISELI: Ripoht kasalehda me mie pwihnen tiahk lemei me tohtohsang 30,000 nan Amerika. Ripoht kasalehda me nan Latin Amerika, kereniong 1 aramas nanpwungen meh 3 kin lelohng wiewiahn mwersuwed me lemei.

KAMARAMAS: Daulih aramas pah lopw me mehkihla mwersuwed erein sounpar ehu nekiero, met tohtohsang irail kan me mehla nan mahwen kan. Palieir en Aperika oh Central Amerika me keieu tohto tiahk en kamaramas, pak pahieu tohtohsang wasa teikan nan sampah. Tohtohsang aramas 100,000 kamakamala nan Latin Amerika erein sounpar ehute, oh mpen aramas 50,000 nan Brazil. Ia duwe, mie wiepe ehu me kak kauhdi tiahk lemei?

TIAHK LEMEI KAK SOHLA WIAWI?

Dahme kahrehda mie tiahk lemei wasa koaros? Soahng tohto me kahrehda me duwehte mepwukat: pwunod laudla pwehki wiewia sapahrek me pid mwomwen mour oh palien mwohni, mwamwahliki mour en meteikan, kamamsakau oh perenki doadoahngki wini en kasahliel kan, seri kan kin kilang tiahk lemei en me laud kan, oh mwomwen en aramas mwersuwed lemei kan ar sohte masak kalokeparail.

Ni mehlel, nannanti en katikala wiewiahn tiahk lemei kan kin wiawi nan ekei sahpw kan. Kahnimw laud en Sao Paulo nan Brazil ripohtki me persent 80 en aramas me kin kamakamala kin wie malaulaula erein sounpar eisek samwalahr ko. Ahpw, soangsoangen wiewia lemei koaros rekla nan kahnimwo, oh e duduwehte me nanpwungen aramas 100,000 meh 10 kin kamakamala. Eri, dahme anahn pwehn katokehdi douluhl tiahk lemei?

Wiepen katokehdi douluhl tiahk lemei kin pidada aramas, e kin pid arail madamadau oh wiewia. Pwe aramas lemei kan en wekila, soangen irair kan me irail ahneki me duwehte pohnmwahso, noahrok, oh nsenohkihte pein irail anahne en wekiong ni limpoak, wahu, oh nsenohki meteikan.

Dahme kak kamwakid aramas emen en wiahda soangen wekidekla laud pwukat? Medewe dahme Paipel kin padahngki:

  • “Pwe iet duwen wehwehn poakohng Koht: kitail en peikiong sapwellime kosonned akan.”​—1 Sohn 5:3.

  • “Wauneki KAUN-O iei kailongki me suwed.”​—Lepin Padahk 8:13.

Poakohng Koht oh masak kansensuwedihala ih kin wia soahng kehlail kei me kak kamwakid oh sewese aramas me pil kin lemei en kak wekidala arail mour, kaidehn ni mwohmwte, ahpw en kawiliakapwala mourarail unsek. Ia duwe, met uhdahn kin wiawi?

Medewe mour en Alex,a me selikihdier sounpar 19 nan imweteng en Brazil pwehki tohtohn eh wiewiahn tiahk lemei kan. E wiahla emen Sounkadehdehn Siohwa nan pahr 2000, mwurin eh onopkiher Paipel rehn Sounkadehde kan. E uhdahn wekidala eh wiewiahn tiahk lemei kan? Ei, oh Alex uhdahn koluhkihla soahng suwed kan koaros me e wiadahr. E koasoia: “Ei poakohng Koht laudla pwe Koht ketin mweidohng ie soangen pepehm me I uhdahn alehdi mahk sang reh. Ei kalahngan oh limpoak ong Siohwa seweseiedahr en wekidala ei wiewia kan.”

César, pil sang Brazil, kin pirap oh doadoahngki kesik pwehn pirap. Ih mwomwen eh mour en met erein sounpar 15. Dahme kamwakid ih en wekila? Erein eh mihmi nan imweteng, Sounkadehdehn Siohwa kan tuhwong ih, oh e pil onopki Paipel. César kawehwehda: “Ehdin ei wehwehkihda me mie kahrepen mour. I sukuhlkihdi en poakohng Koht. I pil sukuhlkihdi en kin lemmwiki ih, soangen masak ehu me mwahu me kin kauhiukdihsang pwuralahng wia dahme suwed oh dahme kin kansensuwedihala Siohwa. I sohte men I en mwomwen me I sohte kalahnganki sapwellime kadek sapan. Soangen limpoak oh lemw wet kamwakid ie en wekila.”

Pwopwoud ehu oh neira pwutak

Sukuhlki ia duwen omw pahn kak mour nan sampah ehu me sohte tiahk lemei

Dahme koasoi pwukat kasalehiong kitail? Paipel mie eh manaman en kawekila laud ahn aramas mour, ni eh kin kawekala mwomwen ar kin madamadau. (Episos 4:23) Alex, me kitail koasoiapene ni kapwan, kapatahiong: “Dahme I sukuhlkihsang Paipel kin duwehte pihl mwakelekel me kamineiehla, ekisekis kamwakelehsang ie madamadau suwed kan. I sohte leme me I pahn kak manokehla soangen madamadau suwed ko.” Ei, ni atail kin audehkihda atail lamalam rohng mwakelekel en Paipel, e kin kak kesehsang kitail de kamwakelekitailasang soahng suwed kan. Mahsen en Koht sapwellimanki manaman mwakelekel min. (Episos 5:26) Imwilahn met iei aramas akan me lemei oh nsenohkihte pein irail kin wekila sang ar wiewia kan oh wiahla soangen aramas me kadek oh popohl. (Rom 12:18) Kin mie popohl nan arail mour ni ar kapwaiada kaweid kan en Paipel.​—Aiseia 48:18.

Daulih Sounkadehdehn Siohwa welirar nan sahpw 240 me diaradahr elen ar pahn kihsang douluhl tiahk lemei. Aramas sang keinek oh wehi koaros, kepwehpwe de semwehmwe, oh sang soangsoangen mwomwen mour me re tikida ie, irail pwukat koaros sukuhlkier en poakohng oh wauneki Koht oh pil poakohng emenemen, popohl oh meleilei nin duwen peneinei laud ehu nan sampah pwon. (1 Piter 4:8) Aramas pwukat iei mehn kadehde me e kak mie sampah ehu me sohte tiahk lemei.

SAMPAH EHU ME SOHTE TIAHK LEMEI KERENDOHR!

Paipel inoukihda me ni ahnsou keren Koht pahn ketin kamwakelehsang tiahk lemei nin sampah. Sampah lemei en rahnwet kohkohlahng sapwellimen Koht “rahnen kadeik, iei rahnen kamwomwmwomwlahn me suwed kan.” (2 Piter 3:5-7) E pahn sohla aramas lemei me kin kaloke aramas teikan. Dahme kahrehda kitail kak likih me Koht kupwurki kauhdi de ketikihsang tiahk lemei?

Paipel mahsanih me Koht kalahdeki aramas kan me poakohng tiahk lemei. (Melkahka 11:5) Sounkapikadao kupwurki popohl oh pwung pahrek. (Melkahka 33:5; 37:28) Ihme kahrehda e sohte kupwurperenki oh sohte pahn ketin kanengamahiong aramas me kin wia tiahk lemei.

Ei, sampah kapw ehu me mie popohl kohkohdo. (Melkahka 37:11; 72:14) Ke sou kalaudehla omw sukuhlki ia duwen omw pahn kak iang mour nan sampah ehu me sohte wiewia lemei ie?

a Ahd kan me pwarada wasaht kaidehn uhdahn adarail.

From Prison to Prosperity

Ohl emen me koasoiahda eh mour nan kisin kasdo oaralape From Prison to Prosperity nan www.jw.org. (Kilang pahnangin PUBLICATIONS > VIDEOS)

    Pwuhk kan en lokaiahn Pohnpei (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Ponapean
    • Share
    • Me Ke Mwahuki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share