IREN ONOP 9
KOUL 51 Se Wiadahr Inou ong Koht!
Papidaisla, Dehr Pwapwand
“Dahme ke pwapwandki? Uhda, papidaisla.”—WIEWIA 22:16.
DAHME KITAIL PAHN SUKUHLKI
Diar kehl me ke anahne pwehn kekeirda oh papidaisla sang ni omw medemedewe mehn kahlemeng en mehn Sameria ko, Sohl en Tarsus, Kornilius, oh mehn Korint ko.
1. Ia ekei kahrepe mwahu en papidaisla?
IA DUWE, ke poakohng Siohwa Koht me ketikihong uhk soangen kisakis mwahu koaros pil iangahki mour? Ke men kasalehda omw poakohng ih? Ahl keieu mwahu en wia met iei en inoukihong Siohwa omw mour oh papidaisla. Ni omw wia met, ke wiahla kisehn sapwellime peneinei. Imwilahn met, Semomw oh Kompoakepahmwo pahn ketin kaweid oh apwalihiuk pwehki ke pahn wiahla sapwellime. (Mel. 73:24; Ais. 43:1, 2) Patehng met, ni omw inoukihong Koht omw mour oh papidaisla, ke ahneki koapworopwor en pereperenki mour kohkohlahte.—1 Pit. 3:21.
2. Dahme kitail pahn koasoiapene nan iren onop wet?
2 Mwein mie kahrepe kei me ke peikasalki en papidaisla. Ma ei, kaidehn kowe kelehpw. Me rar rar kei mwohmw anahne wekidala arail wiewia oh madamadau pwe ren kak papidaisla. Met, irail kin papah Siohwa ni peren oh ngoang. Dahme ke kak sukuhlkihsang ekei irail me papidaisla ni mwehin tepin Kristian ko? Kitail pahn tehk kahpwal dah kan me re lelohng oh dahme kitail kak sukuhlkihsang arail mehn kahlemeng.
MEHN SAMERIA KO PAPIDAISLA
3. Ia ekei kahpwal kan me mehn Sameria ko anahne powehdi mwohn arail papidaisla?
3 Mehn Sameria ko iang wia pelien lamalam ehu ni mwehin Siseso. Me tohto irail kin mihseli nan kahnimw en Sekem oh Sameria me mi paliepeng en Sudia. Mwohn mehn Sameria ko kak papidaisla, irail anahne pwungki Mahsen en Koht koaros oh kalaudehla ar sukuhlki. Mehn Sameria ko kamehlele me pwuhk limau kohte sang Senesis lel Deuderonomi, oh mwein pwuhken Sosua, me kohsang rehn Koht. Ahpw re kin kasik me Mesaiao en ketido, me poahsoandahsang sapwellimen Koht inou me kileldi nan Deuderonomi 18:18, 19. (Sohn 4:25) Pwe ren kak papidaisla, irail anahne kamehlele me Sises iei Mesaiao me inoudahr. “Mehn Sameria tohto” wia met. (Sohn 4:39) Pil ehu, pwehki me tohto tepin Kristian ko wia mehn Suhs, ekei mehn Sameria ko ele anahne powehdi arail lipilipilki mehn Suhs.—Luk 9:52-54.
4. Nin duwen me Wiewia 8:5, 6, 14 mahsanih, ia duwen ekei mehn Sameria ko ar mwekidki Pilip eh kalohk ong irail?
4 Dahme sewese mehn Sameria ko en papidaisla? Ni Pilip eh kalohkihong “irail duwen Krais,” ekei mehn Sameria ko “kamehlelehla mahsen en Koht.” (Wadek Wiewia 8:5, 6, 14.) Mendahki Pilip wia mehn Suhs, re sohte soikala ih ahpw re rongete. Mwein re tamataman iren Paipel kan me Koht sohte kin ketin lipilipilki aramas. (Deud. 10:17-19) Irail “tehk mwahu dahme Pilip koasoia” duwen Krais oh re pwungki me Koht me ketin kadarala Pilip. E pil wiahda manaman tohto, me duwehte kamwahwihala soumwahu oh kausala ngehn suwed kan.—Wiewia 8:7.
5. Mehn kasukuhl dah kan me ke kak sukuhlkihsang mehn Sameria ko?
5 Mehn Sameria ko kakete soikala sukuhlsang Pilip pwehki ih mehn Suhs de pwehki re sohte kin rong padahk pwukat mahso. Ahpw re sohte mweidohng met en wiawi. Mehn Sameria ko sohte pwand en papidaisla mwurin arail kamehlelehla me dahme Pilip padahkihong irail iei me mehlel. Paipel mahsanih: “Ni arail kamehlelehla Pilip me kin kalohki rongamwahu en Wehin Koht oh mwaren Sises Krais, ohl oh lih akan ahpw kin papidaisla.” (Wiewia 8:12) Ia duwe, ke kamehlele me Mahsen en Koht iei me mehlel oh me Sounkadehdehn Siohwa kan kin sukuhlki en limpoakpene, me iei kasalepen Kristian mehlel? (Sohn 13:35) Eri dehr masak en papidaisla. Ke kak kamehlele me Siohwa pahn ketin katingihiuk.
6. Ia duwen omw kak paiekihda ahn Ruben mehn kahlemeng?
6 Ruben, sang Sehmen, tikida nan peneinei ehu me wia Sounkadehde kei. Ahpw ni ahnsou me e pwulopwul, e sohte nohn kamehlele me mie Koht. Ia duwen eh powehdi eh peikasal? E esehda me e sohte nohn wehwehki duwen ireo, eri e pilada en kalaudehla eh sukuhlki. E koasoia: “Nan ei onop Paipel, I anahne diarada dahme mehlel oh likamw. I anahne onopki pak tohto oaralap kan duwen ma aramas kohsang mahn.” E wadek pwuhko Is There a Creator Who Cares About You? Pwuhko sewese Ruben en kakehlaka eh pwoson Koht. E pein medewehla: ‘Uhdahn mehlel! Siohwa ketin ieias.’ Oh erein eh mwemweitla ni poasen kaun en Sounkadehdehn Siohwa kan, Ruben kalaudehla eh kalahnganki limpoak en riatail Kristian kan sampah pwon. Ni eh pwurala Sehmen, Ruben papidaisla ni eh sounpar 17. Ma ke kin peikasalki dahme ke sukuhlki, wia roporop nan neitail sawaspen Paipel kan. Ni omw alehdi “loalokong pwung,” met kak seweseiuk ken powehdi peikasal. (Ep. 4:13, 14) Oh ni omw rong koasoipen limpoak oh minimin nanpwungen sapwellimen Siohwa aramas akan oh wasa teikan nin sampah oh pil nan omw mwomwohdiso, omw limpoak ong riatail Kristian kan nan sampah pwon pahn kekeirda.
SOHL EN TARSUS PAPIDAISLA
7. Madamadau dah me Sohl anahne kapwungala?
7 Medewehla mehn kahlemeng en Sohl en Tarsus. E sukuhlki laud kosonned en mehn Suhs kan oh e wiahla ohl ndand men nanpwungarail. (Kal. 1:13, 14; Pil. 3:5) Ni ahnsowo, mehn Suhs tohto kamehlele me Kristian tohto kesehla kaudok mehlel. Eri Sohl kin uhdahn kaloke irail. E medewe me e kin wiewia kupwuren Koht, ahpw e sapwung. (Wiewia 8:3; 9:1, 2; 26:9-11) Ma Sohl pwosonla Sises oh papidaisla nin duwen Kristian men, e pahn lelohng kalokolok.
8. (a) Dahme sewese Sohl en papidaisla? (b) Nin duwen me Wiewia 22:12-16 mahsanih, ia duwen Ananaias eh sewese Sohl? (Pil kilang kilel.)
8 Dahme sewese Sohl en papidaisla? Ni Sises eh mahseniong Sohl sang nanleng, marain lingaling ehu kahrehiong en maskunla. (Wiewia 9:3-9) Erein rahn siluh, e kaisihsol oh medemedewe laud dahme wiawio. Ei, Sohl kamehlelehla me Sises iei me Mesaia oh me sapwellime kan kin wiewia kaudok mehlel. Sohl mwein uhdahn nsensuwedkihla eh pwungki Stipen en kamakamala! (Wiewia 22:20) Kaimwiseklahn rahn siluhwo, tohnpadahk men me adaneki Ananaias ni kadek kohla rehn Sohl, kamwahwihala eh maskuno oh kangoange en mwadang papidaisla. (Wadek Wiewia 22:12-16.) Sohl ni aktikitik rong Ananaias oh papidaisla.—Wiewia 9:17, 18.
Ke pahn pwungki ale kangoang pwehn papidaisla, duwehte me Sohl wia? (Menlau kilang parakrap 8)
9. Mehn kasukuhl dah kan me ke kak sukuhlkihsang Sohl?
9 Mie mehn kasukuhl kan me kitail kak sukuhlkihsang Sohl. E kakete mweidohng pohnmwahso oh masak aramas en kauhdihsang en papidaisla. Ahpw e sohte mweidohng met en wiawi. Sohl aktikitik oh men wiahda wekidekla kan nan eh mour pwehn wiahla emen tohnpadahk en Krais. (Wiewia 26:14, 19) Sohl men wiahla emen Kristian mendahki e ese me e pahn lelohng kalokolok. (Wiewia 9:15, 16; 20:22, 23) Mwurin eh papidaisla, e pousehlahte likih Siohwa en ketin sewese ih pwehn kak dadaur pahn soangsoangen kahpwal kan. (2 Kor. 4:7-10) Omw pwoson kakete lelohng songosong de uhwong ni omw papidaisla nin duwen emen Sounkadehdehn Siohwa kan. Ahpw, ke kak kamehlele me Koht oh Krais pahn ahnsou koaros ketikihong uhk sawas me ke anahne pwehn dadaur oh lelepekte.—Pil. 4:13.
10. Dahme ke kak paiekihda sang ahn Anna mehn kahlemeng?
10 Anna tikida ni Palimese en Iurop. Mwurin eh nohnou papidaisla, eh pahpao pwungki Anna en tepida onopki Paipel ni eh sounpar 9. Ahpw kiseh ko, me pil kin kousoante rehrail, tepida uhwong. Kiseh ko kin kamehlele me met pahn kanamenekihala peneineio ma emen irail kesehla pelien lamalam en arail pahpa kahlap ako. Ni ahnsou me Anna sounpar 12, e peki rehn eh pahpao en mweidohng en papidaisla. Eh pahpao men ese ma pein eh pilipil mwo de mie me iding. E sapengki, “I poakohng Siohwa.” Eri eh pahpao mweidohng en papidaisla. Mwurin eh papidaisla, kiseh kan kin wiakauwehte ih. Emen kiseh ko ndaiong, “E pahn mwahu ma ke kin wia tiahk samin oh sumwoak sang omw wia emen Sounkadehdehn Siohwa.” Ia duwen Anna eh powehdi? E koasoia: “Siohwa ketin sewese ien kehlail oh ei pahpa nohno uhdahn utung ie.” Anna kin kilelehdi ahnsou kan me Siohwa kin ketin sewese. E kin ekei pak kilang dahme e ntingihedi pwehn dehr manokehla duwen Siohwa eh kin ketin sewese. Ma ke masak uhwong sang meteikan, tamataman me Siohwa pahn pil ketin seweseiuk.—Ipru 13:6.
KORNILIUS PAPIDAISLA
11. Dahme kak kahrehiong Kornilius en pweiek en papidaisla?
11 Kitail pil kak sukuhlki mehn kasukuhl kesempwal sang Kornilius. Ih “me kin kaun sounpei 100” en Rom. (Wiewia 10:1, ntp.) Pwehki met, e kakete ndand nan sahpwo oh nan sounpei. E “wiahiong aramas akan kisakis en kadek kalahngan tohto.” (Wiewia 10:2) Siohwa ketin kadarala wahnpoaron Piter pwehn lohkihong rongamwahwo. Ia duwe, Kornilius pweiek en papidaisla pwehki eh ndand?
12. Dahme sewese Kornilius en papidaisla?
12 Dahme sewese Kornilius en papidaisla? Kitail wadek me e kin “lemmwiki Koht iangahki tohn imwe koaros.” Oh e kin poaden kapakap ong Koht ni ngidingid. (Wiewia 10:2) Ni Piter eh lohkihong Kornilius rongamwahwo, ih oh eh peneineio pwosonla Krais oh mwadang papidaisla. (Wiewia 10:47, 48) Kornilius uhdahn men wiahda wekidekla kan me anahn pwe ih oh eh peneineio en kaudokiong Siohwa.—Sos. 24:15; Wiewia 10:24, 33.
13. Mehn kasukuhl dah kan me ke kak sukuhlkihsang Kornilius?
13 Duwehte Sohl, Kornilius kakete mweidohng eh pwukoau en kerempwa en papidaisla. Ahpw, e sohte mweidohng met en wiawi. Ia duwe, ke pahn anahne wiahda wekidekla laud kan nan omw mour pwehn papidaisla? Ma ei, Siohwa pahn ketin wia Sawasepomw. E pahn ketin kapaiaiuk ma ke koasoanehdi en doadoahngki kaweid en Paipel kan nan omw mour pwehn papah ih.
14. Ia duwen omw kak paiekihda ahn Tsuyoshi mehn kahlemeng?
14 Tsuyoshi, sang Sapan, anahne wiahda wekidekla ehu ong eh doadoahko pwehn kak papidaisla. Ih me kin sewese kaunen sukuhl ndand ehu me kin kasukuhlki duwen koasoandi en wahnrohs kan. Ni ahnsou me kaunen doadoahko sohte kak iang towehda mehla kan, Tsuyoshi kin kalapw wilian nan tiahk en kaudok en Buddah. Ahpw ni Tsuyoshi eh sukuhlki me mehlel duwen me melahr kan, e ese me e sohte kak papidaisla ma e kin wiewiahte tiahk ko. E pilada en sohla iang wia tiahk ko. (2 Kor. 6:15, 16) Tsuyoshi koasoiaiong eh kauno duwen ireo. Ia imwilahn met? Tsuyoshi mihmihte nan eh doadoahko mendahki e solahr pahn iang wia tiahk ko. E papidaisla mpen sounpar ehu mwurin eh onopki Paipel.a Ma ke anahne wiahda wekidekla nan omw doadoahk pwehn kaperenda Koht, kamehlele me e pahn ketikihda dahme kowe oh omw peneinei anahne.—Mel. 127:2; Mad. 6:33.
MEHN KORINT KO PAPIDAISLA
15. Dahme kakete kerempwa mehn Korint ko en papidaisla?
15 Aramas akan mahso me mi nan kahnimw en Korint kin noahrok kepwe oh kin wia tiahk samin. Me tohto wasao kin wia soahng kan me Koht sohte ketin kupwurki. Eri e pahn uhdahn apwal ong aramas akan me kin kousoan wasao ren tepida papah Siohwa. Ahpw, ni ahnsou me wahnpoaron Pohl lella nan kahnimwo oh kalohki rongamwahu duwen Krais, “mehn Korint tohto me rong mahseno tepida kamehlele oh papidaisla.” (Wiewia 18:7-11) Eri kaun Sises ketin pwarohng Pohl nan kaudiahl ehu oh mahsanih: “Nei aramas tohto mi nan kahnimw wet.” Eri Pohl pousehlahte kalohk wasao erein sounpar ehu elep.
16. Dahme sewese ekei nan Korint pwehn powehdi kahpwal kan oh papidaisla? (2 Korint 10:4, 5)
16 Dahme sewese mehn Korint en papidaisla? (Wadek 2 Korint 10:4, 5.) Mahsen en Koht oh sapwellime manaman sewese irail en wiahda wekidekla laud nan arail mour. (Ipru 4:12) Irail ko nan Korint me pwungki rongamwahwo duwen Krais kak uhdihsang wia tiahk kan me duwehte kamamsakau, oh ohl mwahuki ohl oh lih mwahuki lih.—1 Kor. 6:9-11.b
17. Dahme ke kak sukuhlkihsang mehn Korint ko?
17 Tehk me mendahki ekei nan Korint anahne wiahda wekidekla laud kan, irail sohte medewe me met pahn uhdahn apwal pwehn wiahla Kristian. Re anahne doadoahk laud pwehn keid nan ahl tehtik me kolahng mour soutuk. (Mad. 7:13, 14) Ia duwe, ke kin doadoahk laud en wiahda wekidekla kan pwehn papidaisla? Dehr uhdi! Peki Siohwa en ketikihong uhk sapwellime manaman pwehn seweseiuk soikala ineng en wia dahme suwed.
18. Ia duwen omw kak paiekihda ahn Monika mehn kahlemeng?
18 Monika sang Georgia, nanti laud pwehn uhdihsang koasoia, rong, oh kilang soahng suwed kan. E koasoia: “Mwohn ei papidaisla, I alehdi kehl me I anahne sang ni ei kapakap ong Siohwa pwehn wekila. Siohwa ketin mwahngih me I men wia dahme pwung oh e kin ahnsou koaros ketin sewese oh kaweid ie.” Monika papidaisla ni eh sounpar 16. Mie tiahk kan me ke anahne uhdihsang wia pwehn papah Siohwa ni ahl me pwung? Pousehlahte peki sapwellime manaman pwehn wiahda wekidekla kan. Ni kadek, Siohwa kin ketikihda sapwellime manaman.—Sohn 3:34.
OMW PWOSON KAK KAMWAKID NAHNA KAN
19. Dahme kak seweseiuk ken powehdi kahpwal kan me rasehng nahna laud? (Pil kilang kilel.)
19 Kamehlele me Siohwa ketin poakohng uhk oh kupwurki ken wia kisehn sapwellime peneinei. Met mehlel, sohte lipilipil soangen kahpwal dah kan me ke ahneki me kakete kahrehiong uhk ken pweiek en papidaisla. Sises mahsanihong pwihnen sapwellime tohnpadahk ko: “Ma kumwail ahneki pwoson me uwehte kisin werentuhke tikitik kis, kumwail pahn ndaiong nahna wet, ‘Tohrekweisang met, tohrekla mwo,’ e ahpw pahn wiawi, oh kumwail pahn kak wia mehkoaros.” (Mad. 17:20) Irail ko me ahpwtehn rong met kin iang Sises erein sounpar keite, eri irail anahnehte kakairada arail pwoson. Ahpw Sises ketin kamehlelehiong irail me ma re kakairada pwoson laud, Siohwa pahn ketin sewese irail en powehdi kahpwal kan me rasehng nahna laud. Oh Siohwa pahn ketin seweseiuk ken wia soahngohte!
Kamehlele me Siohwa ketin poakohng uhk oh kupwurki ken wia kisehn sapwellime peneinei (Menlau kilang parakrap 19)c
20. Ia duwen mehn kahlemeng en tepin Kristian ko oh riatail kan rahnwet nan iren onop wet eh kamwakid uhk?
20 Ma mie kahpwal kan me kin kerempwa omw pahn papidaisla, mwadang wia mehkot pwehn powehdi. Ke kak diar nsenamwahu oh kangoang sang mehn kahlemeng en tepin Kristian ko oh riatail kan rahnwet. Arail mehn kahlemeng en kangoange oh kamwakid uhk en inoukihong Siohwa omw mour oh papidaisla. Met wia pilipil keieu mwahu me ke kak wiahda!
KOUL 38 E Pahn Ketin Kakehlaiukada
a Koasoiepen Brother Tsuyoshi Fujii, mi nan Awake! en August 8, 2005, pali 20-23.
b Menlau kilang kisin kasdou ‘Why Are You Delaying Baptism?’ nan jw.org.
c WEHWEHN KILEL: Ni kadek, riatail Kristian kan kasamwo irail kan me ahpwtehn papidaisla.