Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Ponapean
  • PAIPEL
  • SAWASEPEN PAIPEL KAN
  • MIHTING KAN
  • E “Diarada Takai Kesempwal Ieu”
    Kahn Iroir—2005 | February 1
    • E “Diarada Takai Kesempwal Ieu”

      “Aramas akan kin nantihong akadeiong wehin nanleng, oh aramas me kin nantihweite mwowe me kin alehdi met.”​—MADIU 11:12, NW.

      1, 2. (a) Nan sapwellimen Sises karasaras ehu duwen Wehio, mehnia irair kaselel me Sises kasalehda? (b) Dahme Sises mahsanih nan sapwellime karasaras duwen takai kesempwalo?

      MIE mehkot me ke kin inenen kesempwaliki me kin kahrehong ken mendahkihla soahng koaros me ke kin ahneki pwe ken kak alehdi? Edetehn aramas akan kin koasoia duwen ahr kin nantiong alehdi mehn akadei ieu​—me rasehng naineki mwohni tohto, de wiahla aramas ndand, manaman, de lapalap​—pak malaulau me aramas emen pahn kak loiong irair ehu me e pahn diar mehkot me e inenen kesempwaliki oh kahrehong ih en tounmeteikihla soahng koaros me e ahneki. Sises Krais mahsanih duwen irair kaselel wet me aramas malaulaute me kin ahneki nan ehu sapwellime karasaras me pid Wehin Koht.

      2 Karasaras wet me Sises padahkiong ihte sapwellime tohnpadahk kan, me adanekihla karasaras en takai kesempwal. Sises mahsanih: “Wehin Koht rasehng soun netinet emen me raparapahkiseli (pearl) takai kesempwal. E lao diarada takai kesempwal ieu me keieu kesempwalie, e ahpw mwadang kohla netikihla eh dipwisou kan koaros, pwe en pwainda takai kesempwalo.” (Madiu 13:36, 45, 46) Dahme Sises mwahuki sapwellime tohnpadahk kan en sukuhliki sang nan karasaras wet? Oh iaduwen kitail pil kak paiekihda sang mahsen kan en Sises?

      Pweilaud en Takai Kesempwal “Pearl”

      3. Dahme kahrehda pearl kaselel kan me inenen pweilaud mahs?

      3 Sangete kawao, aramas akan kin kesempwaliki soangen takai kesempwal me ede “pearl” ong mehn kapwat. Emen soun nting en Rom me ede Pliny the Elder koasoia me pearl kin “pweilaud sang takai kesempwal teikan koaros.” Pearl weksang takai kesempwal teikan me duwehte kohl de silper pwehki e kin wiawi sang ni mehkan me mour. Aramas tohto wehwehki me ekei soangen menihke me adaneki “oyster” kin kak wekidala kisin pihk me mihla nan loalerail oh wiakihla pearl de meninpasu lingan ni ahr kin pwainkihdi oh kalaudehla kisin pihk pwukat ki mehkot me adaneki “nacre.” Mahs, aramas akan kin diar pearl kan me keieu kaselel sang Sehd Weitahta, Sehd en Persia, oh Sehd en India​—doh sang sapwen Israel. Ihme kahrehda, Sises mahsanih duwen “sounnetinet emen me raparapahkiseli takai kesempwal.” Pwen diarada pearl pweilaud kan, emen anahne doadoahk laud.

      4. Ia mouren padahk en sapwellimen Sises karasaras en soun netinet me raparapahkiseli takai kesempwal ieu?

      4 Edetehn pearl kaselel kan kin inenen pweilaud sangete mahs lel ahnsouwet, sapwellimen Sises karasaras en pearl sohte kin dokedoke uwen pweinen pearl kan. Sapwellimen Sises karasaras en pearl me pid Wehin Koht, e sohte kin koasoakoasoia duwen ah pweilaud, ahpw e kin koasoia duwen “soun netinet emen me raparapahkiseli pearl kesempwal akan” oh dahme e wia ni ah diarada pearl kaselel akan. Soun netinet menet kin weksang soun netinet teikan oh kahrehong ah kin kak adaneki soupal emen pwehki mese kan kin kaiahnda mwahu en kak kasawihada kaselel en pearl ehu me meteikan sohte kan iang kilangada oh kasawihada. E kak kilangada mehnia pearl me uhdahn mehlel oh mwahu sang pearl kan me likamw oh suwed.

      5, 6. (a) Sises mahsanih duwen irair kesempwal dahieu me soun netineto kasalehda nan sapwellime karasaras? (b) Dahme karasaras en takai kesempwal kin kasalehda duwen soun netineto?

      5 Mie pil ehu irair kesempwal me kitail anahne en wehwehki duwen soun netinet menet. Pwe soun netinet teikan kin kalapw mwadangete medemedewehr ia uwen pweipwei me re pahn kak kihong ni pearl ehu pwehn kak esehki ia uwen me e kak pwainekihda pwe en kak pil netikihla oh koledi mwohni laud. Mwein e pil pahn medemedewehki ma pahn mie wasa me pahn men pwainda pearl wet sang reh pwe en kak mwadang netikihla. Met wehwehki me e kin kilikilang en mwadang wiahda mwohni a kaidehn en nainekihla pearl akan. Ahpw, met weksang mehlel soun netinet me mih nan sapwellimen Sises karasaras. Me e kesempwaliki, kaidehn mwohni de dipwisou. Ni mehlel, e kin inengkihda en mendahkihla soahng koaros me e ahneki​—⁠met kin pidada ah dipwisou koaros​—⁠pwe en kak alehdi takai kesempwal me e raparapahki.

      6 Pali laud en soun netinet kan sohte kin lemeleme me ohlo nan sapwellimen Sises karasaras me loalokong. Pwe soun netinet loalokong men sohte pahn wia pisnes ma e sohte pahn ese ma e pahn wihn. Ahpw, soun netineto nan sapwellimen Sises karasaras kin kesempwaliki mehkot tohrohr. E sohte kin kasik en wihn, ahpw e perenki ahneki mehkot me kesempwal sang mwohni. Met kin sansalada nan pil ehu karasaras me Sises kihda. E mahsanih: “Wehin Koht rasehng pai kesempwal rir ehu, me wie ekiek pahn pwehl nan sahpw ehu. Aramas emen ahpw diarada pahn pwelen sahwpo, e ahpw pwurehng ekihla pahn pwehlo. Ih eri pereperen kohla netikihla mehkoaros me e ahneki oh pwurala pwainda sahpwo.” (Madiu 13:44) Ei, ahn ohlo perenki diarada pai kesempwal riro kin kahrehong ih en netikihla soahng koaros me e ahneki. Rahnwet, mie soangen aramas pwukat? Oh mie pai kesempwal ieu me pahn kak kahrehong aramas akan en tounmeteikihla mehkoaros me irail kin ahneki?

      Irail akan me Kin Keieu Kesempwaliki Wehin Koht

      7. Iaduwen Sises kasalehda me e kin kesempwaliki Wehio?

      7 Nan sapwellime karasaras, Sises kin mahsanih duwen “wehin nanleng.” E kin inenen wehwehki oh kesempwaliki Wehio. Rongamwahuo kin wia mehn kadehde kehlail ong uwen kesempwal Wehio. Mwurin ah papidaisla nan pahr 29 C.E., Sises “ketin tapihada kapahrengkiseli sapwellime padahk, mahsanih, ‘Kumwail koluhla oh wiliakapwala! Pwe Wehin Koht kerendohr.’ ” Ong ni erein sounpar silu elep, e padahkiong aramas tohto duwen Wehio. E kakahnseli wasa koaros nan sahpwo, “kakahnseli nan kahnimw oh nan kousapw akan, ketin kapakapahrengki rongamwahu duwen wehin Koht.”​—Madiu 4:17; Luk 8:1.

      8. Dahme Sises wia pwen kasalehda dahme Wehio pahn wia ong kitail?

      8 Sang ni ah kin wiahda manaman kan wasa koaros nan sahpwo​—kamwahuiala me soumwahu kan, kamwenge aramas akan, kamwelehdi melimel ehu, kaiasada me mehlahr akan​—Sises kin kasalehda dahme Wehin Koht pahn wia ni ahnsou kohkohdo. (Madiu 14:14-​21; Mark 4:37-​39; Luk 7:11-​17) Ni kaimwisekla, Sises kasalehda ah lelepek ong Koht oh Wehio ni ah kin toukihda pein ah mour, kamakamkihla ah pwoson oh matala nin tuhke kalokoloko. Duwehte soun netineto me men tounmeteikihla ah dipwisou kan koaros pwen pwainda “takai kesempwalo,” Sises pil kin tounmeteikihla ah mour ong Wehio.​—Sohn 18:37.

      9. Tepin sapwellimen Sises tohnpadahk ko kin ahneki mehnia irair kaselel me aramas malaulau kei kin kasalehda?

      9 Sises sohte kin ihte rapahki mahs Wehio ahpw e pil kin kihpene pwihn tikitik en aramas akan me kin idawehnla ih. Aramas pwukat kin pil wehwehki oh kalahnganki duwen kesempwalpen Wehio. Emen rehrail iei Andru, ih emen tohnpadahk en Sohn Sounpapidais. Ni ahnsou me Andru oh pil emen tohnpadahk en Sohn, mwein emen nein Sepedi me pil adaneki Sohn rong ahn Sohn kin kadehde me Sises iei “Sihmpwul en Koht,” ira koaros mwadangete kamehlele. Ahpw, met sohte kin uhdi wasaht. Andru mwadang rapahki rie Saimon oh ndaiong ih: “Se diaradahr Mesaiao.” Mwurin met, Saimon (me mwuhr adanekihla Kepas, de Piter) pil Pilip oh kompoakepah Nadaniel tepida wehwehki me Sises iei ih me Mesaia. Nadaniel mwekidkihda met oh ndaiong Sises: “Maing Sounpadahk, uhdahn Sapwellimen Kohto komwi! Komwi me Nanmwarkien Israel!”​—Sohn 1:35-​49.

      Kaunopada Ong Doadoahk

      10. Dahme tohnpadahk ko wia ni ahnsou me Sises luhke irail ahnsoukis mwurin ah tepin tuhwong irail?

      10 Peren me Andru, Piter, Sohn oh mehteikan kin aleier ni ahnsou me irail diarada Mesaia kin duwehte peren me soun netineto ahneki ni ahnsou me e diarada takai kesempwalo. Dahme irail pahn wia ahnsowo? Rongamwahu kan sohte kin padahkiong kitail ni oaretik duwen dahme irail wia mwurinte arail tepin tuhwong Sises. Pali laud en irail kin pwurehng wia arail doadoahk. Ahpw, mpen sounpwong weneu lel sounpar ehu, Sises pwurehng tuhwong Andru, Piter, Sohn, oh Seims rien Sohn nan arail wasahn pisnes en laid pohn oaroahr en Lehen Kalili.a Sises eri mahsanihong ira: “Kumwail kohdo iangiehla. I ahpw pahn padahkihong kumwail duwen laidih aramas akan.” Dahme irail wia? Rongamwahu en Madiu mahsanih duwen dahme Piter oh Andru wia: “Ni ahnsowohte ira pwilikihdi ara uhk ko oh iangala Sises.” Kitail wadek duwen Seims oh Sohn: “Ni ahnsowohte ira mehndahkihla samarao oh wararail pwohto, ira ahpw iangala Sises.” Rongamwahu en Luk mahsanih me ira “pwilikihdi ara dipwisou kan koaros oh iangala Sises.”​—Madiu 4:18-​22; Luk 5:1-​11.

      11. Ia kahrepe irail tohnpadahk ko arail mwadangete iangala Sises?

      11 Pwehki irail tohnpadahk ko kin mwadangete mwekidki luhk me kohwong irail, eri, met kin wehwehki me irail pwuruhr wiahda arail pilipil en iangala Sises? Soh! Edetehn irail pwurala rehn arail peneinei kan oh pwurehng wia pisnes en laid mwurin arail tepin tuhwong Sises, e sansal me re mwekidki dahme re kilang oh rong sang Sises. Sounpahr ehu pahn kihong irail ahnsou laud en medemedewe dahme re rong oh kilang. Ahpw met iei arail ahnsou en wiahda arail pilipil. Irail pahn duwehte soun netineto me inenen peren ni ah diar pearl kesempwalo, nin duwen me Sises kawehwehda: “e mwadang kohla” pwen wia dahme e anahne wia pwen kak pwainda pearl? Ei. Dahme irail kilang oh rong kin kamwekid mohngiongarail. Irail wehwehki me met iei ahnsou en iang wia doadoahk en kalohk wet. Eri, pwuhken Rongamwahu ko padahkiong kitail me irail sohte pweiehk pwilikihdi ahr dipwisou kan koaros oh iangala Sises.

      12, 13. (a) Dahme aramas tohto wia ni ahr kin rong sapwellime Sises padahk kan? (b) Dahme Sises mahsanih duwen sapwellime tohnpadahk lelepek kan, oh ia wehwehn sapwellime mahsen kan?

      12 Tohnpadahk lelepek pwukat kin weksang aramas teikan me pwuhken Rongamwahu ko kasalehda mwuhr! Sises kin kamwahuiahla de pil kamwenge aramas tohto, ahpw tohto rehrail kin doulahte wiewia dahme irail kin wia nan arail mour. (Luk 17:17, 18; Sohn 6:26) Ekei kin kahng ale luhk me Sises kihong irail en wiahla sapwellime tohnpadahk kan. (Luk 9:59-​62) Sises kasalehda duwen wekpeseng en irail oh irail me lelepek kan: “Sang ni mwehin Sohn Sounpapidais lel rahnwet, aramas akan kin nantihong akadeiong wehin nanleng, oh aramas me kin wia nantihweite mwowe me kin alehdi met.”​—Madiu 11:12, NW.

      13 Ia wehwehn lepin lokaia pwukat​—”nantihweite mwowe”? Lepin lokaia pwukat kin kohsang lepin lokaia ehu ni lokaiahn Krihk, oh Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words kawehwehda: “Lepin lokaia wet kin wehwehki ngihtehte sohte pweiek.” Oh sounpadahk en Paipel Heinrich Meyer kawehwehda iretikitik wet: “E kawehwehda me irail me kin nannanti en alehdi wehin Mesaia . . . kin ngoangki mehkan me kin pid Wehio.” Duwehte soun netineto, aramas malaulau pwukat kin mwadangete wehwehki dahme keieu kesempwal, oh irail men tounmeteikihla arail dipwisou kan koaros pwehki Wehio.​—Madiu 19:27, 28; Pilipai 3:8.

      Ekei Pil Iang Doadoahk Wet

      14. Iaduwen Sises sewese irail wahnpoaron oko en kaunopada ong doadoahk en kalohki Wehio, oh met kin imwikihla dah?

      14 Ni ahnsou me Sises doulahte wia sapwellime doadoahk en kalohk, e pil kin kaiahne oh sewese mehteikan en rapahki mahs Wehio. Nin tepio e pilada 12 sang rehn sapwellime tohnpadahk ko oh ketikihong irail pwukoa ieu nin duwen wahnpoaron akan, de aramas me e kadarala kan. Ong aramas pwukat, Sises ketikihong irail kaweid ni oaretik kan me pid iaduwen irail pahn wia doadoahk en kalohk oh e pil kehsehkin irail duwen kahpwal akan me irail pahn lelong. (Madiu 10:1-​42; Luk 6:12-​16) Erein sounpar riau mwuri, irail kin iang Sises kalohkseli nan sahpwo, oh irail kin perenki karanih ih. Irail kin rong sapwellime padahk kan, pein kilangada sapwellime manaman kan, oh pein kilangada sapwellime mehn kahlemeng mwahu. (Madiu 13:16, 17) Mehpwukat koaros kin sair mongiongarail, oh duwehte soun netineto, irail kin ni ngoang oh mour unsek rapahki mahs Wehio.

      15. Dahme Sises kasalehiong sapwellime tohnpadahk kan duwen kahrepen ahr kin pereperen?

      15 Likin irail wahnpoaron 12, Sises “ketin pilada tohnpadahk isiakan riemen oh ketin poaronepeseng mwowe, wad riemen, pwe re en kolahng nan kahnimw kan oh wasa kan me e pahn ketilahng ie.” E pil padahkiong irail duwen kasongosong kan oh kahpwal akan me irail pahn lelong oh e pil padahkiong irail en kalohk ong aramas akan oh nda: “Wehin Koht kerendohngkumwailehr.” (Luk 10:1-​12) Ni ahnsou me tohnpadahk 70 ahpw pwurodo, pereperen kowahlap, oh re ahpw patohwanohng Sises: “Maing at Kaun, ngehn suwed kan pil kin peikiong kiht ni at kin kausirailsang rehn aramas ni roson en mwaromwi.” Ahpw mwein irail pwuriamweikihla ni ahnsou me Sises kaselehiong irail duwen pil ehu peren laudsang met me kin awiawih irail, pwehki ahr kin ngoangki kalohki Wehio. E padahkiong irail: “Eri, kumwail dehr perenki en ngehn saut kan ar peikiong kumwail, ahpw kumwail en perenkihda adamwail kan eh ntingdier nanleng.”​—Luk 10:17, 20.

      16, 17. (a) Dahme Sises padahkiong sapwellime wahnpoaron lelepek ko ni kaimwiseklahn pwohng me e ketiket rehrail? (b) Iaduwen mahsen en Sises kin kaperenda wahnpoaron oko oh e pil kamehlelehiong irail duwen dah?

      16 Ni kaimwiseklahn pwong me Sises ketiket rehn sapwellime wahnpoaron ko, ni Nisan 14, 33 C.E., e koasoandi kasarawi ieu me adaneki Saken Soutik en Kauno oh e kehkehlikiong irail en kasarawihla rahno. Ni soutiko, Sises pil padahkiong irail me 11: “Kumwail kin mihmihte rehi ahnsou koaros nan ei apwal akan; oh nin duwen Semei eh ketikihongieier manaman en kaunda wasa, I pil pahn kihong kumwail soangen manamanohte. Kumwail pahn iang ie konot de sak ni ei tehpel nan ei Wehi, oh kumwail pahn iang mwohd nan mwoalomwail mwoalen kopwung pwe en wia kapwungpen kadaudok eisek riaun Israel.”​—Luk 22:19, 20, 28-​30.

      17 Peren oh nsenamwahu laud kin dirkihla mongiong en wahnpoaron oko ni ahnsou me re kin rong mahsan pwukat sang rehn Sises! Irail pahn kak alehdi wahu me keieu laud oh pil pwais me keieu kesempwal me aramas kak alehdi. (Madiu 7:13, 14; 1 Piter 2:9) Duwehte soun netineto, irail pil tounmeikihla arail dipwisou kan pwen idawehnla Sises rapahki mahs Wehio. Sises kamehlelehiong irail me ahr tounmetei kan katapan mehlel.

      18. Ihs likin irail wahnpoaron 11 pahn ni ehu rahn paiekihda sang Wehio?

      18 Kaidehn irail wahnpoaron oko me kin mihmi rehn Sises ni pwongo pahn paiekihda sang Wehio. Siohwa kupwurki irail aramas 144,000 en iang kisehn inou en Wehio oh irail pahn iang Sises Krais kaunda Wehin nanleng lingano. Oh pil, wahnpoaron Sohn kilangada nan kasansal ieu “pokon ehu me inenen kalaimwunie​—⁠me sohte aramas kak wadekedi uwen tohto, . . . re ahpw uh mwohn mwoahlo oh mwohn Sihmpwulo, . . . ndinda: ‘Komourpat pwilisang rehn at Koht, me ketiket nan mwoale, oh sang rehn Sihmpwulo.” Irail iei tohn Wehio me kin mih nin sampah wet.b​—Kaudiahl 7:9, 10; 14:1, 4.

      19, 20. (a) Dahme aramas koaros sang nan wehi koaros pahn kak wiahla? (b) Mehnia peidek pahn pasapengla nan artikel en mwurin met?

      19 Mwohnte Sises ketidahla nanleng, e kehkehlikiong sapwellime tohnpadahk lelepek: “Kumwail eri kohwei wasa koaros oh padahkihong tohn wehi kan koaros; pwe re en wiahla nei tohnpadahk: papidaisihirailla ni mwaren Sahm oh Sapwellime oh ngehn sarawi, oh kehkehlingkihong irail re en peikiong mehkoaros me I koasoanediong kumwail. Eri, kumwail en ese pwe I pahn ieiang kumwail ahnsou koaros lel ni imwin koasondi wet.” (Madiu 28:19, 20) Eri, aramas akan sang nan wehi koaros pahn kak wiahla tohnpadahk kan en Sises Krais. Aramas pwukat pil pahn kesempwaliki Wehio​—sohte lipilipil ma re pahn ale kating en kohdahla nanleng de mihmi nin sampah​—duwehte en soun netineto kin kesempwaliki takai kesempwalo.

      20 Mahsen pwukat en Sises kin kasalehda me doadoahk en katohnpadahk pahn pousehla lao lel “ni imwin koasondi wet.” Eri, nan atail ahnsou, mie aramas akan me kin duwehte soun netineto, me kin perenki wia uwen me irail kak en rapahki mahs Wehin Koht? Peidek wet pahn pasapengla nan artikel en mwurin met.

      [Nting tikitik me mi pahs]

      a Sohn, nein Sepedi, mwein iangala Sises oh pil kilangada ekei soahng kan me Sises wia wiahda mwurin ara tepin tuhpene, kahrehda Sohn kakete ntingihdi sapwellime pwuhken Rongamwahu duwen Sises. (Sohn, irelaud 2-5) Ahpw, e pwurala iang ah peneinei wia pisnes en laid erein ahnsou ehu mwohn Sises luhke ih en wiahla tohnpadahk men.

      b Pil kilang pwuhken Loalokong Me Pahn Kahluwalahng Mour Soutuk, irelaud 10, me wiawihda sang rehn Sounkadehdehn Siohwa kan.

  • Rapahki “Takai Kesempwalo” Rahnwet
    Kahn Iroir—2005 | February 1
    • Rapahki “Takai Kesempwalo” Rahnwet

      “Rongamwahu en Wehin Koht pahn lohkseli wasa koaros nin sampah, pwe kadehde en mie ong aramas koaros.” ​—MADIU 24:14.

      1, 2. (a) Ni ahnsou me Sises ketiket sampah, dahme mehn Suhs kin medemedewe duwen Wehin Koht? (b) Dahme Sises wia pwehn kawehwe pwung duwen Wehio, oh ia imwilahn met?

      NI AHNSOU me Sises ketiket nin sampah, mehn Suhs kan inenen nsenohki rong duwen Wehin Koht. (Madiu 3:1, 2; 4:23-​25; Sohn 1:49) Ahpw, nin tepio, pali laud en irail mehn Suhs kan sohte nohn wehwehki duwen ia uwen laud en wasa me Wehin Koht pahn kaunda oh ia uwen laud manaman me kaunen Wehin Koht pahn sapwellimaniki; oh pil, re sohte wehwehki me Wehin Koht pahn mihmi nanleng oh kaunda lahng oh sampah. (Sohn 3:1-5) Ekei irail me wiahla sapwellimen Sises tohnpadahk kan pil sohte wehwehki duwen dahkot Wehin Koht oh dahme re pahn wia pwehn iang Krais kakaun nin duwen nanmwarki kan en Wehin Koht.​—Madiu 20:20-​22; Luk 19:11; Wiewia 1:6.

      2 Ni ahnsou dower powe, Sises kin, ni kanengamah, padahkiong sapwellime tohnpadahk kan mehn kasukuhl tohto, iangahki karasaras en takai kesempwal (pearl) me pweilaud me kitail koasoiapene nan artikel en mwowe, oh Sises kin kasalehiong irail duwen kesempwalpen doadoahk laud ni arail kin rapahki mahs Wehin Koht nan arail mour. (Madiu 6:33; 13:45, 46; Luk 13:23, 24) E sansal me mehn kasukuhl pwukat kin kamwekid arail mohngiong kan pwehki irail wiahla sounkalohk kan me ngoang oh eimah oh irail kin kalohk lel ni irepen sampah​—⁠met sansal nan pwuhken Wiewia kan.​—Wiewia 1:8; Kolose 1:23.

      3. Dahme Sises mahsanih duwen Wehio me pidada atail ahnsou?

      3 Ahpw, iaduwen rahnwet? Doadoahk en kalohk kin lelohng aramas tohto oh irail kin rong duwen koapworopwor en mour nan paradais nin sampah pahn kaundahn Wehin Koht. Nan sapwellime kokohp me pidada “imwin koasoandi suwed wet,” Sises mahsanih: “Rongamwahu en Wehin Koht pahn lohkseli wasa koaros nin sampah, pwe kadehde en mie ong aramas koaros​—⁠a mwuri, imwin sampah ahpw pahn kohdo.” (Madiu 24:3, 14; Mark 13:10) E pil kawehwe me doadoahk laud wet pahn wiawi mendahki kahpwal kan, iangahki kalokolok oh uhwong kan. Mendahki mehpwukat, Sises kangoange irail oh mahsanih: “Ahpw me dadaurete lel ni imwi, ih me pahn mourla.” (Madiu 24:9-​13) Met wehwehki me irail anahne kasalehda soangen tounmetei oh lelepek duwehte soun netinet me Sises kasalehda nan sapwellime karasaras. Mie aramas akan rahnwet me kin kasalehda pwoson oh ngoang ni arail raparapahki mahs Wehin Koht nan arail mour?

      Peren me Kohsang Diarada Padahk Mehlel

      4. Iaduwen padahk mehlel me pid Wehin Koht kin kamwekid aramas rahnwet?

      4 Soun netinet en sapwellimen Sises karasaras inenen peren ni ahnsou me e diarada “takai kesempwal ehu (pearl) me pweilaud.” Peren wet me e ahneki kamwekid ih en wia uwen me e kak koaros pwehn pwainda pearlo. (Ipru 12:1) Rahnwet, padahk mehlel me pid duwen Koht oh sapwellime Wehi kin pil kamwekid aramas tohto. Met kin katamankin kitail duwen dahme Brother A. H. Macmillan koasoia, ni ahnsou me e ntingihdi duwen pein ah rapahki Koht oh sapwellime kupwur kan ong aramas akan nan nah pwuhk me oaralap koasoia Faith on the March. E koasoia: “Dahme I diarada, aramas kid kid kei kin pil diarada pahr koaros. Oh irail aramas pwukat kin duwehte ngehi oh pil kowe, pwehki irail kohsang wehi koaros, keinek koaros, soangsoangen elen mour oh soangen dih en aramas koaros. Padahk mehlel kin kamwekid soangsoangen aramas akan. Soangsoangen aramas akan kin mwekidki padahk mehlel.”

      5. Dahme wiawi nan pahr en kalohk en 2004 me kasalehda me doadoahk en kalohk pweida mwahu?

      5 E sansal me met mehlel pwehki nan pahr koaros, aramas tohto me mohngiong mehlel kan kin mwekidki Rongamwahu en Wehin Koht oh irail eri inoukihong Siohwa arail mour en wia kupwure. Pahr en kalohk en 2004, me tepida sang September 2003 oh lel nan August 2004, duwehte pahr teikan pwe aramas tohto inoukihong Siohwa arail mour. Nan pahr en kalohk en 2004, aramas 262,416 me inoukihong Siohwa arail mour oh papidaisla. Nan sahpw 235, Sounkadehdehn Siohwa kan kin onop Paipel rehn aramas 6,085,387 nan wihk koaros pwehn kak sewese soangsoangen aramas sang wehi koaros, keinek koaros oh lokaia koaros en sukuhliki padahk mehlel sang nan Mahsen en Koht me pahn kak sewese irail en ale mour soutuk.​—Kaudiahl 7:9.

      6. Dahme kin kahrehong tohtohlahn irail me sukuhliki padahk mehlel erein pahr kei me ahpwtehn nek?

      6 Dahme kin kahrehong mehpwukat koaros en wiawi? E dehde mwahu me Siohwa kin kakaranihodo irail me mohngiong mehlel kan ong reh. (Sohn 6:65; Wiewia 13:48) Ahpw, e pil kesempwal en tamatamante irail me kin ahneki ngenin tounmetei oh doadoahk laud pwehn rapahki mahs Wehin Koht nan arail mour. Ni ahnsou me e sounpahr 79, Brother Macmillan ntingihdi: “Sangete ahnsou me I tepin sukuhliki duwen koapworopwor ong aramas akan koaros, ahi kamehlele koapworopwor wet me kohsang Paipel wie kekehlailte. Ni ahnsou me I sukuhliki duwen koapworopwor wet, I koasoanehdi nan kapehdei me I pahn sukuhliki padahk kan en Paipel pwehn kak sewese aramas teikan en sukuhliki duwen Koht Lapalahpie, Siohwa, oh sapwellime kupwur kan ong aramas.”

      7. Dahme wiawiong emen lih me kin kasalehda duwen peren oh ngoang me kin kohsang sukuhliki padahk mehlel sang nan Paipel?

      7 Soangen ngenin ngoang me kin sansal rehn sapwellimen Siohwa ladu kan rahnwet. Karasepe iei Daniela sang Vienna, Austria. E koasoia: “Sangete ahnsou me I tikitik, I kin wiahki Koht kompoakepahi me I keieu karanih. Ahnsou koaros I kin men ese mware pwehki ong ie ‘Koht’ sohte kin wehwe mwahu ong ie. Ahpw, I awiawihkiher erein sounpahr 17, ni ahnsou me Sounkadehdehn Siohwa kan kohdo ni imwei. Irail kawehwehiong ie soahng koaros me I men ese duwen Koht. I inenen peren pwe I diarada padahk mehlel oh e inenen kaselel! Uwen ahi peren, I kin uhd kalohk ong aramas teikan.” Pwehki ah kin ngoangki padahk mehlel oh ehukihong meteikan duwen dahme e sukuhliki, met kahrehong ienge tohnsukuhl akan en uhwong ih. Daniela koasoia: “Ahpw, ong ie, I kilang me kokohp en Paipel pweida rehi, pwehki I sukuhliki me Sises mahsanih me aramas pahn kailongki oh kaloke sapwellimen Sises tohnpadahk kan pwehki Sises. I inenen peren oh pwuriamwei.” Sohte pwand, Daniela inoukiong Siohwa ah mour, papidaisla, oh tepida akadeiong wiahla misineri men. Mwurin e pwopwoudla, Daniela, iangahki ah pwoud Helmut, tepida kalohk ong irail mehn Africa, mehn China, mehn Philippine oh pil mehn India nan Vienna. Ahnsou wet, Daniela oh Helmut wiahla misineri kan oh kin mihmi southwest Africa.

      Irail Kin Nannantihte Papah Siohwa

      8. Ia ehu ahl me emen kak kasalehda ah limpoak ong Koht oh uhki Wehin Koht ni loalopwoat?

      8 Ni mehlel, doadoahk en misineri kin wia ahl ehu me sapwellimen Siohwa aramas akan rahnwet kin kak kasalehda arail limpoak ong Koht oh uhki sapwellime Wehi ni loalopwoat. Rasehng soun netinet nan sapwellimen Sises karasaras, irail me kin iang doadoahk en misineri kin nsenekihda soulahng sahpw doh kan pwehn wia doadoahk en Wehio. Ni mehlel, misineri pwukat sohte seiloak pwehn rapahki rongamwahu me pid Wehin Koht; ahpw, irail esehier duwen Wehio oh irail uhd kin men sewesehki aramas teikan me mihmi nan sahpw doh kan en pil iang sukuhliki duwen Wehio oh wiahla sapwellimen Sises tohnpadahk kan. (Madiu 28:19, 20) Nan sahpw tohto, irail anahne dadaurete mendahki kahpwal laud kan kin lelohng irail. Ahpw, Siohwa kin kapaiada irail pwehki irail kin dadaurete oh lelepek ong Ih.

      9, 10. Ia ekei ekspiriens kaperen kan me misineri kan kin ahneki nan sahpw doh kan, duwehte Central African Republic?

      9 Karasepe, nan sapwen Central African Republic, wasa me aramas 16,184 iang towehda Katamanpen Kamatalahn Krais nan pahr me ahpwtehn nek, aramas pwukat pak isuh tohtohsang sounkalohk kan nan sahpwo. Pwehki pali laud en sahpwo sohte liohl, aramas kin wia arail doadoahk likin ihmw pahn mwetehn tuhke kan. Eri, e pil duwehte misineri kan​—⁠irail pil kin wia arail doadoahk en kalohk oh onop Paipel rehn aramas pahn mwetehn tuhke kan likin ihmw. Kaidehn ihte pwehki e marain oh lemwurlemwur likin ihmw ahpw mie pil ehu kamwahupe. Aramas pil kin perenki koasoi duwen Paipel, oh arail koasoi duwen Paipel kin duwehte aramas en sahpw teikan arail perenki koasoi duwen mwadong oh irair en nan wehwe. Pak tohto, aramas akan me kin kot limwahrail kin uhdi oh iang rong ni ahnsou me misineri kan kin onop Paipel rehn aramas akan.

      10 Kahrehda, ni ahnsou me emen misineri brother onohnop Paipel rehn emen likin ihmw, emen mwahnakapw me kin kousoan a pali ahlo kohdo oh peki rehn misineri en uhd kohla oh pil onop Paipel reh pwehki sohte me kin pwarek reh. Ni ahnsou me misineri brothero rong duwen dahme mwahnakapwo mwahuki, e perenki kapwaiada ah pekipek oh tepida onop Paipel reh, oh mwahnakapwo kin wia kekeirada ni pali ngehn mwadang. Nan sahpwo, pwolis kin kalap kauhdi Sounkadehde kan, kaidehn irail men salihiraildi de uhwong Sounkadehde, ahpw irail kin men peki ma irail kak ale Watchtower oh Awake! makisihn kapw kan de irail kin men kalahngankihong Sounkadehde kan duwen artikel kan nan neitail makisihn kan me irail kin wadek oh perenki.

      11. Mendahki kahpwal kan, soangen pepehm dah kan me misineri kan me wereila wia doadoahk en kalohk nan sahpw doh kan kin ahneki?

      11 Aramas tohto me iangehr doadoahk en misineri sangete sounpahr 40 de 50 samwalahr ako kin nannantihte nan arail doadoahk en misineri. Ia uwen met ah kin nohn wia mehn kahlemeng mwahu ong kitail koaros ong kasalehpen pwoson oh lelepek! Nan erein sounpahr 42 me dower powe, ehu pwopwoud kin wia doadoahk en misineri nan sahpw siluh. Ohl pwopwoudo koasoia: “Mehlel, mie kahpwal tohto me se lelohng. Karasepe, se kohwahki oh kin peiong soumwahu en malaria erein sounpahr 35. Ahpw, se sohte pak ehu koluhkihla aht pilipil en wiahla misineri kan.” Ah pwoudo kapataiong: “Mie soahng tohto me se kin kalahnganki. Doadoahk en kalohk kin inenen kaperen, oh e mengei en tepida onop Paipel rehn aramas akan. Ni ahnsou me ke kin kilang ahmw Bible Study kan iang towehda mihding kan oh ke kin karanih irail, ahnsou koaros e kin rasehng tuhpenehn peneinei ehu.”

      Irail kin “Wiahki Soahng Teikan Koaros Mehn Lekdekla kei”

      12. Iaduwen emen kak kasalehda me e kin inenen kesempwaliki Wehin Koht?

      12 Ni ahnsou me soun netineto diarada takai kesempwalo me pweilaud, “e ahpw kohla netikihla eh dipwisou kan koaros, pwe en pwainda takai kesempwalo.” (Madiu 13:46) Soangen tounmetei wet en meirongkihla soahng koaros me ah me kesempwal​—⁠soangen irair kin mih rehn irail oko me kin kesempwaliki mehlel Wehio. Wahnpoaron Pohl, me wia emen me pahn iang Krais doadoahk nan Wehio, mahsanih: “Kaidehn soahng pwukatte, I pil mwamwahlkihla soahng koaros pwehki soahngteieu me inenen katapansang oh kesempwalsang, iei marain en Sises Krais, ei Kaun. I wiahki soahng koaros mehn lekdekla kei, pwe I en iang ale Krais.”​—Pilipai 3:8.

      13. Iaduwen emen ohl nan Czech Republic kasalehda me e kesempwaliki Wehio?

      13 Ni ahlohte, aramas tohto nan rahnpwukat kin wia wekidekla laud kan nan arail mour pwehn ale kapai kan me kohsang rapahki mahs Wehio. Karasepe ehu, nan October 2003, emen ohl me mahkier sounpahr 60 oh e kin wia kaunen sukuhl nan Czech Republic wadek pwuhken Loalokong Me Pahn Kahluwalahng Mour Soutuk. Mwurin e wadek pwuhko, e mwadang rapahki Sounkadehde kan nan ah wasa pwehn idek rehrail ma e kak onop Paipel. E kekeirada ni pali ngehn oh mwadang tepida iang towehda mihding kan koaros. Ahpw, iaduwen ah pilahn kan en songen alehdi pwukoa en mayor nan ah wasa oh pil mwuri songen alehdi pwukoa en senator? E pilada en wia pil ehu doadoahk tohrohr​—e uhd men wiahla sounkalohki Wehin Koht. E koasoia, “I kin kihong nei tohnsukuhl kan pwuhk, brochure oh makisihn tohto.” E inoukihong Siohwa ah mour oh papidaisla nan kapokon me wiawi nan July 2004.

      14. (a) Dahme Rongamwahu en Wehin Koht kin kamwekid aramas rar rar kei en wia? (b) Soangen peidek dah kan me emen emen kitail kak pein idek rehtail?

      14 Aramas rar rar kei wasa koaros nan sampah kin mwekidki Rongamwahu en Wehin Koht nan soangen ahl duwehte ohlo. Irail kohsang sampah suwed wet, kesehla arail mour en mahs, solahr kin werekiong aramas me re kin werekiong mahs, oh pil solahr kin nantihong mehn akadei en sampah kan. (Sohn 15:19; Episos 4:22-​24; Seims 4:4; 1 Sohn 2:15-​17) Dahme kahrehda irail kin wia soahng pwukat koaros? Pwehki irail kin kesempwaliki kapai kan me Wehin Koht pahn wahdohng irail oh kapai pwukat kin kesempwal sang soahng koaros me sampah kak kihong irail. Ke pil kin ahneki soangen pepehmohte ong Rongamwahu en Wehin Koht? Ke pil mwekidki Rongamwahwo oh wiahdahr wekidekla kan me anahn me pidada ahmw mour, dahme ke kin kesempwaliki, oh ahmw mehn akadei kan pwe soahng pwukat en kak pahrekiong kupwuren Siohwa? Ma ke pahn wia met, ke pahn ahneki kapai tohto ahnsou wet oh pil ahnsou kohkohdo.

      Ahnsoun Rahk Kereniong Pahn Imwisekla

      15. Dahme kokohp kasalehda duwen dahme sapwellimen Koht aramas akan pahn wia ni imwin rahn akan?

      15 Sounmelkahka ntingihdi: “Sapwellimomwi aramas akan pahn pein nsenekihda wia sapwellimomwi doadoahk.” Irail me nseneki wia doadoahk wet iei “irail me mwahnakapw tohto” oh pil “lih tohto kan me kin kalohki Rongamwahu.” (Melkahka 68:11; 110:3) Dahme wiawi nan imwin rahnpwukat pwehki doadoahk laud oh ngenin tounmetei me sapwellimen Siohwa aramas akan​—⁠ohl oh lih, me pwulopwul oh me mah kan​—⁠kin wia?

      16. Kihda karasepen iaduwen sapwellimen Koht ladu kan kin sewese meteikan en sukuhliki duwen Wehio.

      16 Emen sister me kin iang wia doadoahk en Regular Pioneer (emen me kin kaukaule iang kalohk) nan India kin medemedewe iaduwen irail aramas 2,000,000 me salengopon me mihmi nan India kak sukuhliki duwen Wehio. (Aiseia 35:5) Eri, e iang sukuhl en lokaiahki peh kan. Nan sukuhlo, e tepida lokaiahki peh kan oh kin kalohk ong irail me salengopon tohto wasao duwen koapworopwor en Wehio, oh e tepida koasoanehdi pwihn en aramas akan pwehn onop Paipel rehrail. Erein wihk kei, aramas ehk samwa tepida iang towehda mihding kan nan Kingdom Hall. Mwuhr, ni ahnsou me sister iang towehda kamadipw en kapwopwoud, e tuhwong mwahnakapw men me salengopon sang Calcutta oh mwahnakapw menet idek reh peidek tohto oh kasalehda me e men sukuhliki duwen Siohwa. Ahpw, mie kahpwal me pwarada. Mwahnakapw menet anahne pwurala Calcutta, mwail 1,000 dohsang wasao me ih oh sistero tuhpene, oh e pahn tepida iang sukuhl laud wasao, ahpw sohte Sounkadehde wasao me kin kak lokaiahki peh kan. E nantihong uwen ah kak pwehn wekidala ahn ah pahpa lamalam pwehn mweidohng ih en sukuhl nan Bangalore pwe e men pousehlahte ah onop Paipel wasao. E kekeirada mwahu ni pali ngehn oh mwurin sounpahr ehu, e inoukihong Siohwa ah mour oh papidaisla. E uhd tepida onop Paipel rehn aramas salengopon tohto, iangahki emen mwahnakapw me e ese sang ahnsou me e tikitik. Ni ahnsou wet, Branch Ohpis nan India koasoanehdi ekei pioneer kan en sukuhliki lokaiahki peh kan pwe irail en kak sewese irail me salengopon kan en sukuhliki padahk mehlel.

      17. Kasalehda dahme ke perenki kilang nan ripoht en pahr en kalohk en 2004 me pwarada ni pali 25 lel 28.

      17 Nan makisihn wet, ni pali 25 lel 28, ke pahn kilang ripoht en kalohk en Sounkadehdehn Siohwa kan me wiawi nan sampah pwon nan pahr en kalohk en 2004. Kihong ahnsou en tehk mwahu ripoht wet, oh ke pahn kilang mehn kadehde tohto me sapwellimen Siohwa aramas akan wasa koaros nan sampah kin ngoangki rapahki “takai kesempwal me pweilaud” rahnwet.

      Nantihong “Rapahki Mahs Wehin Koht”

      18. Soahng dah kan me Sises sohte kasalehda nan karasaras en soun netineto, oh dahme kahrehda?

      18 Ma kitail pahn pwurehng kasawih sapwellimen Sises karasaras me pid soun netinet men, kitail pahn kilang me Sises sohte kasalehda dahme soun netineto pahn mourki mwurin ah netikihla soahng koaros. Ni mehlel, ekei pahn kak idek: ‘Iaduwen soun netineto pahn diar kene mwenge me e pahn kang, ah likou me e pahn likouki, oh ihmw me e pahn mihmi loale pwehki ah netikihla soahng koaros? Ia kamwahupen takai kesempwal ong ih?’ Irail akan me kin ahneki madamadau en war me kin wia soangen peidek pwukat. Ahpw, Sises soh kangoange sapwellime tohnpadahk kan oh mahsanih met: “Kumwail rapahki mahs Wehin Koht oh dahme e kin ketin kupwurki, a soahng teikan koaros e ahpw pahn kin ketikihong kumwail”? (Madiu 6:31-​33) Mour en karasaraso iei me kitail anahne kasalehda lelepek unsek ong Koht oh ngoangki sapwellime Wehio en ketido oh kaunda kitail. Pein kitail kak sukuhliki mehkot sang karasaraso?

      19. Dahme kitail kak sukuhliki sang sapwellimen Sises karasaras en takai kesempwal me keieu kesempwalie?

      19 Sohte lipilipil ma ke ahpwtehn sukuhliki duwen Rongamwahu en Wehio de ke wereilahr rapahki mahs Wehin Koht nan ahmw mour oh kin padahkiong meteikan duwen kapai kan me Wehio pahn ketikihong kitail, kitail anahne pousehlahte rapahki mahs Wehio nan atail mour. Mehlel, kitail mihmi nan ahnsou apwal ekei, ahpw mehn kadehde tohto mie me kin kasalehda me dahme kitail rapahki me mehlel oh kesempwal sang soahng teikan koaros​—duwehte takai kesempwal me soun netineto diarada. Irair en sampah oh kokohp en Paipel me pweidahr kin kihong kitail mehn kadehde tohto me kitail memour ni “imwin koasoandi suwed wet.” (Madiu 24:3) Kitail en duwehte soun netineto me kasalehda ngoang mehlel ong Wehin Koht oh kitail en perenki oh kalahnganki atail pwais kaselel me kitail ahneki en kalohki duwen Rongamwahu en Wehin Koht.​—Melkahka 9:1, 2.

Pwuhk kan en lokaiahn Pohnpei (1987-2025)
Log Out
Log In
  • Ponapean
  • Share
  • Me Ke Mwahuki
  • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
  • Terms of Use
  • Privacy Policy
  • Privacy Settings
  • JW.ORG
  • Log In
Share