Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Ponapean
  • PAIPEL
  • SAWASEPEN PAIPEL KAN
  • MIHTING KAN
  • mwbr20 June pp. 1-8
  • Iren Sawas kan ong Doaropwehn Kasukuhl ong Mihting en Mour oh Kalohk

Sohte kasdo ong met

Kupwurmahk, mehkot sapwung en kihda kasdo

  • Iren Sawas kan ong Doaropwehn Kasukuhl ong Mihting en Mour oh Kalohk
  • Iren Sawas kan ong Doaropwehn Kasukuhl ong Mihting en Mour oh Kalohk—2020
  • Sawaspen Oaralap kan
  • June 1-7
  • June 8-14
  • June 15-21
  • June 22-28
  • June 29–July 5
Iren Sawas kan ong Doaropwehn Kasukuhl ong Mihting en Mour oh Kalohk—2020
mwbr20 June pp. 1-8

Iren Sawas kan ong Doaropwehn Kasukuhl ong Mihting en Mour oh Kalohk

June 1-7

SOAHNG KESEMPWAL KAN SANG MAHSEN EN KOHT | SENESIS 44-45

“Sosep Mahkohng Rie Pwutak ko”

w15-E 5/1 14-15

“Dah, Ngehi me Koht?”

Sosep eri kihdi eh lidipo. E koasoanehdi me aramas en pwakih rie ko, salihedi, oh karaunehkin irail me re pirapahla kepo. Ni ahnsou me kepo dierekda nan en Pensamin ehdo, irail koaros kapwurpwurala rehn Sosep. Met Sosep ahneki ahnsou mwahu en diarada soangen aramas dah kei rie pwutak ko. Suda me wilian irail koasoi. E peki mahk oh kalahngan, e pil nda me irail meh ehk emeno koaros en wiahla lidu kei nan Isip. Ahpw Sosep nda me Pensamin kelehpw me anahne mihmihte nan Isip nin duwen lidu men, ahpw irail koaros anahne kohkohla.​—Senesis 44:2-17.

Suda mwekidki pwehn wia koasoi ehu me kasalehda eh pepehm kehlail. Suda nda: “Ih kelehpwte me luhwe rehra, me inara tehmen; eri, e me inenen soisoi pahn at pahpao.” Lepin lokaia pwukat ele uhdahn sair Sosep, pwehki ih me nein Resel pwutak laud, en Seikop eh pwoud kompoakeo, me mehla nindoken eh naitikihedi Pensamin. E sansal me Sosep kin duwehte eh pahpao me kin kesempwalki ire kan me kin katamanda Resel. Mwein iren dokpene wet wiahiong Pensamin en pil ahpwte kesempwalla rehn Sosep.​—Senesis 35:18-20; 44:20.

Suda doula peki Sosep ni ngidingid en dehr kaliduwihala Pensamin. E pil toukihda pein ih en wiliandi Pensamin wiahla lidu men. Ih eri kaimwisengkihla pekipek kompoake wet: “Ia duwen ei pahn kak pwurala rehn ei tungoal pahpao ma pwutaket sohte iang ie? I sohte pahn itarohng kilang nsensuwed laud me pahn lelohng ei pahpao.” (Senesis 44:18-34) Eri met iei kasalepen ohl emen me wekilahr. E sohte ihte kasalehda eh koluhla, ahpw e pil kasalehda irair kaselel kan duwehte pepehm en wehwehki en meteikan pepehm, tounmetei, oh poakehla meteikan.

Sosep solahr kak kolokol eh pepehm ko. E anahne kasalehda eh pepehm ko me e kolokol nan kapehde. E ndahng eh ladu ko en kohkohla, ih eri sengiseng ni ngihl laud, me kahrehda ngilen sengisengo lella ni tehnpas en Parao. Mwuri, e ahpw kasalehda ihs ih, nda. “Ngehi riamwail Sosepo.” Ih eri pwoalehdi rie pwutak ko me pwuriamweila oh ni kadek kasalehda me e mahkohng sapwung kan koaros me irail wiahiong ih. (Senesis 45:1-15) Eri e kasalehda sapwellimen Siohwa irair kaselel me kin diren mahk. (Melkahka 86:5) Ia duwe, kitail kin wia duwehte?

Raparapahki Soahng Kesempwal kan Sang Mahsen en Koht

it-2-E 813

Tehrpeseng Likou kan

Kilel en nsensuwed ehu me mehn Suhs kin wia, oh pil irail mehn Oriental kan, oh aramas kin keieu wia met ni arail rong duwen emen arail peneinei keren mehla. Pak tohto, tehrpeseng likou kin pidada tehrpeseng mwohn likowo pwe mwaremwaren aramaso en sansalda, eri e sohte anahne tehrpeseng douluhl likowo me kahrehda aramas sohla kak en likawih likowo.

Tiahk wet eh tepin kileldi nan Paipel iei me Reupen, nein Seikop pwutak keieu laudo, me ni eh pwurala oh sohte kak diar Sosep ni pwarero, e tehrpeseng eh likowo, nda: “Pwutako solahr mi wasao! Dahme I pahn wia?” Nin duwen mesenih, Reupen me keieu pwukoahki rie pwutak tikitiko. Eh pahpao Seikop, ni eh rongada rongen nah pwutako eh mehla, e pil tehrpeseng eh likowo oh pwuhriong nan likoun nsensuwed (Sen 37:29, 30, 34), oh nan Isip rien Sosep pwutak ko kasalehda arail nsensuwed oh tehrpeseng arail likou ko, ni ahnsou me re wiahiong Pensamin en mwomwen lipirap men.​—Sen 44:13.

w05 3/1 9 par. 15

Aramas Kailongki Irail Ni Soh Kahrepe

15 Dahme pahn kak sewese kitail en dehr mweidong kitail en lingeringer pahn irail me kailongki kitail ni soh kahrepe? Kitail kak tamataman me Sehdan oh ngehn saut akan iei atail imwintihti kan. (Episos 6:12) Mendahki ekei aramas kin nseneki kaloke kitail, tohto me kin uhwong sapwellimen Koht aramas akan kin wia met pwehki irail sohte wehwehki dahme kitail kin kamehlele de ekei kin rong oh idawehn aramas teikan. (Daniel 6:4-16; 1 Timoty 1:12, 13) Siohwa kin kupwurki “aramas koaros” en “ale komourparail oh marainkihla me mehlel.” (1 Timoty 2:4) Ei, pwe ekei me kin uhwong kitail mahs, ni ahnsou wet, irail wiahla riatail Kristian kan pwehki irail kin kilang atail wiewia mwahu kan. (1 Piter 2:12) Oh pil, kitail kak ale mehn kasukuhl sang mehn kahlemeng mwahu en nein Seikop pwutak Sosep. Mendahki Sosep lelohng kalokolok laud pwehki rie ko, e sohte kin kouimwintihti. Dahme kahrehda? Pwehki e wehwehki me Siohwa kin ketin koasoanehdi mehpwukat lao lel sapwellime kupwur pahn pweida. (Senesis 45:4-8) Siohwa pil kak kahrehong soangen lokolok kan me kitail kin lelohng en imwikihla kalinganahda mware.​—1 Piter 4:16.

June 8-14

SOAHNG KESEMPWAL KAN SANG MAHSEN EN KOHT | SENESIS 46-47

“Pitsang Lehk Lapalap”

w87-E 5/1 15 par. 2

Doarehla Mour ni Ahnsoun Lehk Lapalap

2 Sounpar isuhwen rahk lapalapo imwisekla, oh lehk lapalapo tepida nin duwen me Siohwa ketin kohpada​—lehk lapalap ehu kaidehn nan Isipte ahpw e “kipehdi wasa koaros.” Ni ahnsou me aramas duhpekla nan Isip tepida likweriong Parao peki kanarail mwenge, Parao ndaiong irail “re en kohla rehn Sosep oh wia dahme e pahn patohwanohng irail.” Sosep kin netikihong mehn Isip kan krein lao nehrail mwohni nekla. Ih eri kin ale neirail mahn akan mehn pwainla dahme re ale. Mwuhr aramas ako uhd kohdo rehn Sosep, nda: “Komw ketikihda at tungoal paliwar akan oh at tungoal sahpw akan wiliankihla kisin mwenge. Se pahn patohwan liduwih Parao oh e pahn ketin nin limankihla at tungoal sahpw akan.” Sosep eri pwainda sahpw ako koaros sang rehn mehn Isip kan ong Parao.​—Senesis 41:53-57, NW; 47:13-20.

kr-E 234-235 par. 11-12

Wehio Kin Kapwaiada Kupwuren Koht nin Sampah

11 Reken Mwenge. Sampah duhpengki ar sohte kin rong mahsen en Koht. Paipel kehkehlingki: “Eri, ahnsou ehu pahn kohdo me I pahn kadaridiong pohn sahpw wet lehk lapalap. Aramas akan pahn duhpekla, ahpw kaidehk duhpek en men kang pilawa; re pahn men nimpilda, ahpw kaidehk duhpek en pihl. Pwe re pahn men tungoalehda oh nim ehu mahsen en sang rehn KAUN-O.” (Eimw. 8:11) Ia duwe, towe mehlel en Wehin Koht kan pil kin duhpengki mahsen en Koht? Siohwa ketin kohpadahr wekpeseng laud pwukat nanpwungen sapwellime aramas akan oh sapwellime imwintihti kan. E ketin mahsanih: “Irail kan me kin pwongih ie oh peikiong ie pahn paieki kisin tungoal oh pihl tohto, a kumwail pahn duhpekla oh men nimpilda. Re pahn pereperen, a kumwail pahn sarohdi.” (Ais. 65:13) Ia duwe, ke kilangehr pweidahn mahsen pwukat?

12 Padahk mehlel en mahsen en Koht kin pwilidohng kitail duwehte pillap ehu me kin wie loalloalla oh tehtehlapala. Neitail pwuhk kan me poahsoankihda Paipel oh pil ngilen wadawad oh kisin kasdo, oh pil atail mihting oh mihting tohrohr kan, oh soahng kan me mi nan neitail Web site​—mepwukat koaros patpene wiahda mehn ketihnain en mahsen en Koht me duwehte pillap loal ehu nan sampah duhpek wet. (Esek. 47:1-12; Soel 3:18) Ke sou pahn perenki kilang pweidahn sapwellimen Siohwa inou kan duwen reken mwenge nan atail mour en ehuehu rahn? Ia duwe, ke kin tehk mwahu ma ke kin kaukaule mwenge ni sapwellimen Siohwa tehpel?

Raparapahki Soahng Kesempwal kan Sang Mahsen en Koht

it-1-E 220 par. 1

Madamadau oh Mwekid kan

Kihdiong peh pohn mesen me melahr kan. Sapwellimen Siohwa mahsen ong Seikop, “Sosep pahn pwilikihdi peho pohn pwoaren mesomw kan” (Sen 46:4, NW), e ketin mahsanih met pwehn kasalehda me Sosep pahn kihpene pwoaren mesen Seikop ko mwurin eh pahn mehla. Met kin wia pwukoa en mesenihn pwutak emen. Eri wasaht e mwomwen me Siohwa ketin kasalehiong Seikop me pwuhng en mesenih pahn anahne kowohng Sosep.​—1Kr 5:2.

nwtsty-E mehn onop ong Wi 7:14

Irail koaros meh 75: Ele Stipen sohte koasokoasoia iren Paipel ehu sang nan Palien Paipel ni Lokaiahn Ipru ni ahnsou me e kihda uwen tohtohn en Seikop peneinei nan Isip nin duwen irail meh 75. Ire wet sohte dierekda nan Masoret en Palien Paipel ni Lokaiahn Ipru. Sen 46:26 mahsanih: “Irail koaros kadaudok en Seikop ko me kohdilahng Isip me wenehk wenemen, a en nah pwutak ko ar pwoud ko sohte wadohng.” Iretikitik 27 pousehla mahsanih: “Irail koaros me kolahng wasao me isiakan.” Wasaht aramas akan wadawadedi ni ahl wekpeseng riau, ni sansal keieun wadawado pidada uhdahn kadaudokehkohte oh keriauo kasalehda uwen tohtohn irail me kohla nan Isip. Uwen tohtohn kadaudok en Seikop ko pil pwarada nan Eks 1:5 oh Deu 10:22, wasa me nempe “isiakan” mi ie. Stipen kasalehda ni sansal kesiluhn nempeo me pidada ekei en Seikop peneinei kan. Ekei nda me nempe wet kin iangahki nah pwutak ko oh nein nein Sosep pwutak ko Manase oh Epraim, me kawehwehn Septuagint nan Sen 46:20 koasoia. Ekei pil nda me e iangahki en nein Seikop pwutak ko ar pwoud kan, me sohte iang wadawadohng nempe me mi nan Sen 46:26. Eri wadawad en nempe “75” ele iei uwen kapatapatpenehn koaros. Ahpw, nempe wet ele poahsoanda sang ekei Palien Paipel ni Lokaiahn Ipru me kin pidipidekseli rehn aramas akan ni mwehin tepin Kristian kan. Erein sounpar kei, semen kan kin ese me “75” iei nempe me mi nan Sen 46:27 oh Eks 1:5 nan Septuagint ni lokaiahn Krihs. Patehng met, nan pahr 1900 samwa, doaropwe limilim riau en Eks 1:5 ni lokaiahn Ipru dierekda ni Sehden Mehla, oh ira pil doadoahngki nempe “75.” Nempe me Stipen doadoahngki ele poahsoankihda ehu rehn doaropwehn mahs pwukat. Sohte lipilipil mehnia madamadau me pwung, me Stipen doadoahngkio kin kasalehdahte ehu wiepen wadekedi uwen tohtohn kadaudoken Seikop kan.

June 15-21

SOAHNG KESEMPWAL KAN SANG MAHSEN EN KOHT | SENESIS 48-50

“Me Mah kan Ahneki Soahng Mwahu Tohto Pwehn Padahki Kitail”

it-1-E 1246 par. 8

Seikop

Mwohnte eh mehlao, Seikop kapaiahda nein nah pwutako, me iei nein Sosep ko, oh sang ni sapwellimen Koht kaweid, e kapaiahda me tikitiko Epraim mwohn me laudo Manase. Mwuri, ong Sosep me pahn ale sohsohn mesenih pak riau, Seikop nda: “A ngehi, I pahn kihong uhk pelien sahpw ehu laudsang riomw ko, me I kihsang rehn mehn Amor kan sang ni nei kedlahs oh nei kesik ketieu.” (Sen 48:1-22, NW; 1 Kr 5:1) Pwehki Seikop ni popohl pwainda pelien sahpw me karanih Sekem sang rehn nein Amor pwutak ko (Sen 33:19, 20), e mwomwen me inou wet ong Sosep iei kasalepen en Seikop pwoson, me e kohpada duwen kadaudoke kan ar pahn kalowehdi sapwen Kenan ni ahnsou kohkohdo, mwomwen pweidahr sang ni pein nah kedlahs oh kesik ketieu. (Kilang MEHN AMOR.) En Sosep sohso riau en sahpw lohdio wiahda pelien sahpw riau me kohwong kadaudok en Epraim oh Manase.

it-2-E 206 par. 1

Imwin Rahn akan

En Seikop Kokohp Mwohn Eh Mehla. Ni Seikop eh ndaiong nah pwutak ko “Kumwail pokonpene, pwe I pahn ndaiong kumwail dahme pahn wiawihong kumwail ni ahnsou kan me pahn kohdo” de “rahn akan me pahn kohdo” (AT), e kin wehwehki me ni ahnsou kohkohdo dahme e koasoia kan pahn tepida pweida. (Sen 49:1) Erein sounpar riepwiki samwalahro Siohwa ketin mahsanihong en Seikop pahpa kahlap Eipram (Eipraam) me kadaudoke kan pahn ahneki lokolok laud ong sounpar 400. (Sen 15:13) Ihme kahrehda, nan irair wet, ahnsou kohkohdo me Seikop koasoia duwehte “ni ahnsou kan me pahn kohdo” sohte pahn kak tepida lao lel mwurin lokolok laud en sounpar pahpwikio pahn imwisekla. (Pwehn ese oaritik kan duwen Senesis 49, kilang ire kan duwen nein Seikop pwutak ko pahnangin adarail kan.) Kitail pil kak kasik me kohkohpo pahn pwurehng pweida mwuhr me pid “Israel en Koht.”​—Kal 6:16; Ro 9:6.

w07 9/1 19 par. 10

Me Mah kan​—Irail Wia Kapai Ehu ong me Pwulopwul kan

10 Me mahlahr kan pil kak wia mehn kamwakid mwahu ong kisehrail tohn kaudok mehlel kan. Ni ahnsou me e mahlahr, nein Seikop pwutak Sosep wiahda tiahk en pwoson me kin kamwakid lamalam en tohn kaudok mehlel tohto me mour mwurin ih. Ni eh mahki sounpar 110 e wiahda kehkehlik “oh koasoanehdi dahme pahn wiahiong paliwere mwurin eh pahn mehla,” met wehwehki me ahnsou mehn Israel kan pahn lipasang Isip re pahn wahda paliwere. (Ipru 11:22; Senesis 50:25) Kehkehlik wet kin kalaudehla en mehn Israel kan ar koapworopwor erein sounpar ngeder kei me re wia lidu kei mwurin en Sosep mehla, oh kamehlelehiong irail me ahnsou re pahn pitla kohkohdo.

Raparapahki Soahng Kesempwal kan Sang Mahsen en Koht

w04 11/1 23 par. 4-5

Meid Pai Irail Oko Me Kin Kalinganahda Koht

4 Mwohn mehn Israel akan pedolong ong nan Sapwen Inouo, tohn keinek en Kad akan peki rehn irail en kousoandi nan wasa me kak apwalihada kou kan me mih pali mese en Sordan. (Nempe 32:1-5) Kousoandi wasao wehwehki me irail pahn lelohng apwal laud akan. Irail me mih ni palikapi en Sordan pahn kak ale mehn pereparail sang ni Wahun Sordan​—wasao kin wia wasahn rukla mwahu ni ahnsou mahwen kin wiawi. (Sosua 3:13-17) Ni pali teio, sahpw akan me mih pali mese en Sordan, pwuhk me oaralap koasoia, The Historical Geography of the Holy Land, George Adam Smith, koasoia: “Sahpw akan me patapat kohkohwei oh sohte wasa ke kak rukala ie oh pwehki sohte wahu oh wasa ile kan me kahrehda likamwete sohte irepen sahpw pwukat oh wahu laud en Arabia. Kahrehda aramas akan me kin kousoan wasaht kin ahnsou koaros lelong kapwal sang rehn aramas akan me kin nan pahr koaros pil mihla nan wahu pwukat pwehn kamwenge neirail mahn akan oh pil pein kenerail.”

5 Iaduwen keinek en Kad pahn kak dadaur soangen mehn kapwunod wet? Sounpar kei mwomwe ni en Seikop eh pahn kereniongehr mehla, e kohpada: “Pwihn loallap suwed ehu pahn peiong Kad, ahpw e pahn sohpeiong irail oh pwakihirailda.” (Senesis 49:19) Nin tepio, lokaia pwukat pahn wia mwomwen lokaia kapwunod kei. Eri, ahnsowo leledo me irail mehn Kad kan anahne en sohpeiong irail oh pei. Seikop eri kamehlelehiong irail me re pahn wia met, aramas loallap suwed akan pahn namenekla ni arail pahn pwur, oh me mehn Kad kan pahn pwakinirailda.

it-1-E 289 par. 2

Pensamin

Koahiek en pei en kadaudok en Pensamin kan sansalda nan en Seikop kokohpo mwohn eh mehlao me e koasoiahki pwutako: “Pensamin rasehng kidi en wel. Nimenseng oh nin soutik e kin kemehla oh kangala seike kan.” (Sen 49:27) Sounpei en kadaudok en Pensamin kan kin ndandki arail koahiek en doadoahngki pahi, takain pahi ni palimeing de pil palimaun oh “kaskihki pitenwel pwoat oh sohte katihasang.” (Sk 20:16; 1Kr 12:2) Sounkopwung meingtoal men Ehud mehn Pensamin, me kemehla Nanmwarki Eklon lemeio. (Sk 3:15-21) Ele kitail pil kak tehk me “nimenseng” me wehin Israel me kadaudok en Pensamin, iei “kadaudok en Israel me keieu tikitik,” me kihda tepin nanmwarki en Israel, Sohl nein Kis pwutak, me kasalehda me ih sounpei kommwad men ong mehn Pilisdia ko. (1Sa 9:15-17, 21) Pil duwehte met, “ni soutik,” nin duwen me mehn Israel kan medewe, kadaudok en Pensamin me kihda Lih Nanmwarki Ester oh Prime Minister Mordekai, me wia sounpapah kei pwe ira en doarehla mehn Israel kan sang Wehin Persia eh pahn kamwomwirailla.​—Est 2:5-7.

June 22-28

SOAHNG KESEMPWAL KAN SANG MAHSEN EN KOHT | EKSODUS 1-3

“I Pahn Wiahla Dahme I Pilada en Wiahla”

w13 3/1 28 par. 4

Wauneki Mwaren Siohwa me Lapalap

Wadek Eksodus 3:10-15. Ni Moses eh sounpar 80, Koht ketin mahsanihong: “Ke en kahluwahsang nei aramas akan, mehn Israel, nan Isip.” Moses eri patohwan idek rehn Siohwa peidek kesempwal ehu: “Ma re patohwan idek rehi, ‘Ia mwaren Koht menet?’ Eri, dahme I pahn sapengkin irail?” Erein ahnsou reirei sapwellimen Koht aramas akan ese mwareo, eri dahme kahrehda Moses idengki peidek wet? E men esehla laud duwen soangen Koht dah men Siohwa. Moses men kamehlelehiong mehn Israel kan me Koht pahn uhdahn ketin doareirailla. Kitail kak wehwehki dahme kahrehda. Mehn Israel kan wie lidu kei erein ahnsou werei oh ele peikasalki me Siohwa kak ketin sewese irail. Pil ekei mehn Israel ko kin kaudokiong koht en Isip kan.​—Esek. 20:7, 8.

kr-E 43, koakon

WEHWEHN MWAREN KOHT

MWARO Siohwa kohsang lepin lokaiahn Ipru ehu me wehwehki “en wiahla.” Ekei semen medewe me lepin lokaia wet kin kadoadoahk pwehn kahrehiong mehkot en wiahla mehkot. Eri me tohto kin wehwehki me mwaren Koht kin wehwehki “E Ketin Kahrehiong en Wiahla.” Wehwe wet uhdahn konehng pwukoa me Siohwa ketin sapwellimanki nin duwen Sounkapikada. E ketin kahrehiong audepen lahng oh soahng momour loalokong kan ren miehla oh pil kin ketin pousehlahte kahrehiong kupwure kan en uhdahn pweida oh mehlel.

Eri ia duwen atail pahn wehwehki sapwellimen Siohwa pasapeng ong en Moses peidek me kileldi nan Eksodus 3:13, 14 (NW)? Moses idek: “Ia duwen ma I kohla rehn mehn Israel ko oh patohwanohng irail, ‘Koht en samamwail mehn mahs ako ketin poaroneiehdo rehmwail,’ oh re patohwanohng ie, ‘Ia mwarehn?’ Dahme I pahn patohwanohng irail?” Siohwa ketin sapeng: “I Pahn Wiahla Dahme I Pilada en Wiahla.”

Tehk me Moses sohte idek rehn Siohwa en ketin kasalehda mwareo. Moses oh mehn Israel kan uhdahn eseier mwaren Koht. Moses men Siohwa en ketin kasalehda mehkot me pahn kahrehda pwoson me pid duwen soangen Koht dahme ih, mehkot me ele kak sansalda ni wehwehn mwareo. Kahrehda ni eh ketin sapeng, “I Pahn Wiahla Dahme I Pilada en Wiahla,” Siohwa ketin kasalehda mehkot kaselel duwen pein ih: Nan ehuehu irair, e kin ketin wiahla soahng sohte lipilipil me anahn pwehn ketin kapwaiada kupwure. Karasepe, ong Moses oh mehn Israel kan, Siohwa ketin wiahla Soundoarehla men, Sounwiahda Kosonned men, Sounketikihda men, oh pil soahng teikan. Eri, pein Siohwa ketin pilada en wiahla soahng sohte lipilipil me anahn pwehn ketin kapwaiada sapwellime inou kan ong sapwellime aramas akan. Ahpw, ni mwaro Siohwa ele iangahki madamadau wet, e sohte irairdi ong dahme pein ih ketin pilada en wiahla. Met pil iangahki dahme e kin ketin kahrehiong sapwellime kapikipik kan en wiahla pwe kupwure en pweida.

Raparapahki Soahng Kesempwal kan Sang Mahsen en Koht

g04-E 4/8 6 par. 5

Moses​—Aramas Men de Soai Pwoat?

Ia duwe, e pahn apwal en kamehlele me nein nanmwarki en Isip serepeino pahn pwekada seri men? Soh, pwe pelien lamalam en mehn Isip kan kin padahngki me wiewia kadek kan kin kesempwal pwe emen en kak pedolong nanleng. A me pid pwekada seri, sounroporop Joyce Tyldesley diarada: “Lihen Isip kan kin ahneki pwuhng me pahrekiong ohlen Isip kan. Re kin ahneki soangen pwuhngohte me pid kosonned oh pai en wehi, mehnda ma ni madamadaute, oh . . . lih akan kak pwekada seri.” Pwekseri en mahs (Adoption Papyrus) kilelehdi duwen lihen Isip men eh pwekada nah lidu kan. A me pid duwen alehda en Moses nohnou nin duwen sounkadihdi seri men, dikseneri ehu (The Anchor Bible Dictionary) koasoia: “Pweinen en Moses uhdahn nohnou eh kin kadihdi ih . . . kasalehda soangen koasoandiohte nan doaropwehn pwekseri en mehn Mesopodamia kan.”

w04 4/1 28 par. 4

Ire Kesempwal akan Sang Nan Pwuhken Eksodus

3:1​—Soangen samworo dah men Sedro? Nan ahnsou en irail pahpahn keinek kan wie momour, kaun en peneinei kan kin wia samworo en peneinei. E sansal me Sedro me wia kaun en keinek en mehn Midian akan. Pwehki mehn Midian akan kadaudok en Eipraam sang rehn Ketura, irail mwein ele kin iang kaudok ong Siohwa.​—Senesis 25:1, 2.

June 29–July 5

SOAHNG KESEMPWAL KAN SANG MAHSEN EN KOHT | EKSODUS 4-5

“I Pahn Seweseiuk Pwe Ke en Kak Lokaia”

w10-E 10/15 13-14

Kahrepe kan​—Ia Duwen Siohwa Eh Ketin Kilangwohng?

“I sohte warohng.” Ele ke pehm me ke sohte kak wia sounkalohki rongamwahwo. Ekei ladu lelepek en Siohwa kan ni mwehin Paipel kin pehm me re sohte warohng en wia pwukoa kan me Siohwa ketikihong irail. Karasepe, Moses. Ni ahnsou me Siohwa ketikihong ih pwukoa tohrohr ehu, Moses nda: “Maing, KAUN, komw dehr ketin poaroneiehla. I sohte kin kak pato mwohn pokon, a met ni omwi pil mahseniong ie, I pil sohte kakohng. I me soakoahiek en pato, oh loweiet me toutou.” Mendahki Siohwa ketin kamehlelehiong ih, Moses sapeng: “Maing, komw ketin poaronehla emen tohrohr.” (Eks. 4:10-13) Dahme Siohwa ketin wia?

w14 4/1 13 par. 5-6

Ke Kin Kilang “Koht me Soh Sansal”?

5 Koht ketin padahkihong Moses mehn kasukuhl kesempwal ehu mwohn Moses pwurala Isip. Mwuhr, Moses ntingihedi duwen mehn kasukuhl wet nan pwuhken Sohp me mahsanih: “Pwe kumwail en loalokongla, kumwail uhdahn pahn lemmwiki Kaun-o.” (Sohp 28:28) Pwehn sewese Moses en esehla lemmwiki Koht ni ahl me konehng oh mwekid ni ahl pwung, Siohwa ketin mahsanih duwen wekpeseng en nanpwungen aramas oh ih, Koht wasa lapalahpie. E ketin keinemwe: “Ihs me kin wiahda ewen aramas? Ihs me kin kalohtengihala de kasalengoponehla aramas? Ihs me kin wiahiong mesen aramas pwe en kilang wasa? De ihs me kin kamaskunihala aramas? Iei Ngehi, KAUN-O.”​—Eks. 4:11.

6 Mehn kasukuhl dahieu met? Siohwa me ketin poaronehla Moses, eri Moses sohte anahne masepwehk. Koht pahn ketikihong Moses manaman en padahkihong Parao dahme e mahsanih. Met kaidehn keieun pak me sapwellimen Koht ladu kan lelohng keper nan Isip. Mwein Moses tamanda ia duwen Siohwa eh ketin pere Eipraam, Sosep, oh pil pein ih sang Parao teikan mahso. Parao sohte kak pelianda Siohwa. (Sen. 12:17-19; 41:14, 39-41; Eks. 1:22–2:10) Pwehki eh pwoson Siohwa, “Koht me soh sansal,” Moses ni eimah kohla rehn Parao oh padahkihong soahng koaros me Siohwa ketin mahsanih.

w10-E 10/15 14

Kahrepe kan​—Ia Duwen Siohwa Eh Ketin Kilangwohng?

Siohwa sohte ketin irehdi Moses en kapwaiada pwukoa me e ketikihong. Ahpw Siohwa ketin idihada Aaron en sewese Moses kapwaiada pwukoao. (Eks. 4:14-17) Patehng met, sounpar kan mwuri, Siohwa ketin ieiang Moses oh kin ketikihong ih soahng koaros me e anahne pwehn pweida ni eh kin kapwaiada pwukoa kan me Koht ketikihong. Rahnpwukat, ke kak kamehlele me Siohwa pahn ketin kamwakid me pwoson koahiek kan pwe ren pil seweseiuk kapwaiada omw doadoahk en kalohk. Ahpw kesempwal koaros, Mahsen en Koht kin kamehlelehiong kitail me Siohwa pahn ketin kakoahiekihkitailla ong doadoahk me e ketin kehkehlingkihong kitail en wia.​—2 Kor. 3:5; menlau kilang koakon “The Happiest Years of My Life.”

Raparapahki Soahng Kesempwal kan Sang Mahsen en Koht

w04-E 3/15 28 par. 4

Peidek kan Sang Sounwadawad kan

En Sipora koasoio sohte kin kalapw wiawi me nda, “Kowe uhdahn ei pwoud ni nta.” Dahme met kasalehda duwen ih? Sang ni eh kapwaiada koasoandi kan en inou lap me pid sirkumsais, Sipora pohnese inou lap ehu en nanpwungmwahu rehn Siohwa. Inou lap en Kosonnedo me mwuhr wiawihda rehn mehn Israel ko kasalehda me nan inou lap en nanpwungmwahu ehu, aramas kak medewe me Siohwa duwehte ohl pwopwoud oh pwihn teio duwehte lih pwopwoud men. (Seremaia 31:32) Eri ni Sipora eh sapeng Siohwa (ni eh ketin doadoahngki sapwellime tohnlengo) oh nda “ei pwoud ni nta,” met kasalehda me Sipora kin pohnese eh anahn en uhpahiong koasoandi en inou lapo. E mwomwen me e aleier pwukoahn lih pwopwoud ehu nan inou lap en sirkumsaiso, rehn Siohwa Koht nin duwen ohl pwopwoud men. Ahpw pwehki eh mwadang kapwaiada sapwellimen Koht koasoandi, mour en nah pwutako solahr mi nan keper.

it-2-E 12 par. 5

Siohwa

Eri pwehn “ese,” sohte kin wehwehki en ihte ese emen de mehkot. Napal me pweipweio ese eden Depit ahpw e pil idek, “Depit? Ihs ohl menen?” me wehwehki e idihdek, “Ia uwen eh kesempwal?” (1Sa 25:9-11; pil kilang 2Sa 8:13.) Eri Parao pil ndaiong Moses: “Ihs KAUN-O menen, pwe I en dukiong oh mweidohng Israel en kohkohweisang rehi? Eri, I soh mwahn ese KAUN-O; oh I sohte pahn mweidohng Israel en kohkohla.” (Eks 5:1, 2) Sang ni eh nda met, wehwehn en Parao koasoio iei me e sohte ese Siohwa nin duwen Koht mehlelo de me sapwellimanki pwuhng pohn nanmwarki en Isip oh dahme e kin wiewia, de pil sapwellimanki manaman en kapwaiada Kupwure me Moses oh Aaron pakapakairki. Ahpw met Parao oh Isip pwon iangahki mehn Israel ko pahn esehla uhdahn wehwehn mwaro, oh kahlapo me sapwellimanki mwar wet. Nin duwen me Siohwa ketin kasalehiong Moses, met pahn sansalda sang Koht eh pahn ketin kapwaiada Kupwure ong Israel, ni eh ketin kasaledekirailla, ketikihong irail Sapwen Inowo, oh eri ketin kapwaiada Sapwellime inou lap rehn samarail mehn mahs ako. Ni ahl wet, nin duwen me Koht ketin mahsanih, “Kumwail pahn esehla me ngehi KAUN-O, iei amwail Koht.”​—Eks 6:4-8; kilang ALMIGHTY.

    Pwuhk kan en lokaiahn Pohnpei (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Ponapean
    • Share
    • Me Ke Mwahuki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share