Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Ponapean
  • PAIPEL
  • SAWASEPEN PAIPEL KAN
  • MIHTING KAN
  • mwbr21 July pp. 1-11
  • Iren Sawas kan ong Doaropwehn Kasukuhl ong Mihting en Mour oh Kalohk

Sohte kasdo ong met

Kupwurmahk, mehkot sapwung en kihda kasdo

  • Iren Sawas kan ong Doaropwehn Kasukuhl ong Mihting en Mour oh Kalohk
  • Iren Sawas kan ong Doaropwehn Kasukuhl ong Mihting en Mour oh Kalohk—2021
  • Sawaspen Oaralap kan
  • July 5-11
  • July 12-18
  • July 19-25
  • July 26–August 1
  • August 2-8
  • August 9-15
  • August 16-22
  • August 23-29
  • August 30–September 5
Iren Sawas kan ong Doaropwehn Kasukuhl ong Mihting en Mour oh Kalohk—2021
mwbr21 July pp. 1-11

Iren Sawas kan ong Doaropwehn Kasukuhl ong Mihting en Mour oh Kalohk

July 5-11

SOAHNG KESEMPWAL KAN SANG MAHSEN EN KOHT | DEUDERONOMI 11-12

“Duwen Siohwa Eh Ketin Kupwurki Kitail en Kaudokiong”

it-2 1007 par. 4

Mour

Papah ni Mour Unsek. “Mour” kin wehwehki aramaso pwon, nin duwen me sansalehr. Ahpw ekei iren Paipel kan kin kangoange kitail en rapahki, en poakohng, oh papah Koht ni ‘mohngiongitail unsek oh mour unsek’ (Deu 4:29; 11:13, 18, NW), ahpw Deuderonomi 6:5 mahsanih: “Ke anahne poakohng Siohwa omw Koht ni omw mohngiong unsek oh omw mour unsek oh omw kehl unsek.” Sises ketin mahsanih me e konehng en papah Koht ni mour oh kehl unsek oh pil patehng ni “lamalam unsek.” (Mr 12:30; Lu 10:27) Eri peidek pil pwarada me dahme kahrehda mepwukat pil iang pwarada ni lepin lokaiao mour, ni mour eh pidadahr mepwukat koaros. Pwehn karasahda dahme met kakete wehwehki: Aramas emen kak netikihla pein ih (eh mour) pwehn wiahla lidu men ong emen tohrohr, kahrehda me pwainda iho pahn nainekihla oh e pahn wiahla eh soumas. Ahpw e kakete sohte papah eh soumaso ni mohngiong unsek, ni ineng unsek en kaperenda ih, oh e kakete sohte doadoahngki eh kehl unsek de lamalam unsek en kapwaiada dahme eh soumaso mwahuki. (Pil kilang Ep 6:5; Kol 3:22.) Eri soahng pwukat mi nan ireo pwe kitail en tamataman oh medemedewe mepwukat ni atail papah Koht me ketin sapwellimankin kitail oh ni atail papah sapwellime Ohlo me sapwellime mour me wia pweinen pweipwei sapahlo me pwainkitailda. En papah Koht ni “mour unsek” kin pidada aramaso pwon, kisehn paliwere, eh mwekid, eh koahiek de eh ineng koaros kin pidada met.​—Pil kilang Md 5:28-30; Lu 21:34-36; Ep 6:6-9; Pil 3:19; Kol 3:23, 24.

it-1 84 par. 3

Pei sarawi

Mehn Israel ko alehdi kehkehlik en karangkehdi pei sarawi en kaudok likamw koaros oh kauwehla uhr sarawi kan oh tuhke sarawi kan me kin kalapw kokouda limwahn mepwukat. (Eks 34:13; Deu 7:5, 6; 12:1-3) Re sohte mwahn pahn wiahda mepwukat de meirongki neirail seri kan nan kisiniei duwehte me mehn Kenan kan kin wia. (Deu 12:30, 31; 16:21) Israel pahn ahneki pei sarawi ehute ong kaudokiong Koht mehlelo a kaidehn pei sarawi tohto, oh met pahn mi wasa me Siohwa ketin pilada. (Deu 12:2-6, 13, 14, 27; kapahrekiong met Papilon, wasa me mie pei sarawi 180 ong koht lih Isdar kelehpw.) Nin tapio re alehdi kehkehlik en wiahda pei sarawi ehu sang ni takai perperda kan mwurinte ar kotehla Pillap Sordan (Deu 27:4-8), oh Sosua me kauwada met pohn Nahna Epal. (Sos 8:30-32) Mwurinte nehnehpeseng en sahpw me re kalohwehdio, keinek en Reupen oh Kad oh elep keinek en Manase kauwada pei sarawi ehu me inenen sansal limwahn Sordan, met kalingeringerihada keinek teiko erein ahnsou kis lao re tehkada me pei sarawio kaidehn kilel en uhwong ehu ahpw e wiahte mehn katamanpen lelepek ong Siohwa nin duwen Koht mehlel.​—Sos 22:10-34.

Ire Kesempwal kan

it-1 925-926

Nahna, Kerisim

Me pahrekiongete kaweid kan me Moses kihda, keinek en Israel kan pokonpene ni Nahna Kerisim oh Epal, pahn kaweidpen Sosua mwurinte ar kalowehdi Ai. Wasao aramas ako rong wadawad duwen kapai kan me re pahn alehdi ma re peikiong Siohwa oh mehn kauwe kan me pahn lelohng irail ma re sapeikiong ih. Keinek en Simion, Lipai, Suda, Isakar, Sosep oh Pensamin kesihnen mwohn Nahna Kerisim. Mehn Lipai kan oh kohpwahn inowo mi nan wahwo, oh keinek weneu teiko kesihnen mwohn Nahna Epal. (Deu 11:29, 30; 27:11-13; Sos 8:28-35) Sansal me keinek ko me kesihnen mwohn Nahna Kersim rongorong wadawad en kapi ko me uhlahng irail, a keinek teiko rongorong wadawad en keria ko me uhlahng irail ni Nahna Epal. Mendahki ekei nda me wadawad en kapai ko uhlahng Nahna Kersim pwehki eh uhdahn kaselel oh pwelmwahu sang Nahna Epal me tehn oh takain, Paipel sohte kasalehda ire kan pid duwen met. Kosonned wadawad ni ngihl laud mwohn “pokono, iangahki lih akan oh seri kan, pil mehn liki kan me kin kousoan rehrail.” (Sos 8:35) Lapalahn pokon wet kak rong mahsen ko sang wasa re mi ie mwohn nahna ko koaros. Mwein re kak rong pwehki mwomwen wasa me re mi ieo kak kalaudehla ngihl.​—Kilang EBAL, MOUNT.

July 12-18

SOAHNG KESEMPWAL KAN SANG MAHSEN EN KOHT | DEUDERONOMI 13-15

“Kosonnedo Kasalehda me Siohwa Ketin Nsenohki me Semwehmwe”

it-2 1110 par. 3

Eisek kis ehu

E mwomwen me mie pil ehu eisek kis ehu, keriaun eisek kis ehu me kin katohrohrla ehuehu sounpar ong kahrepe kan, me weksang me kin utung samworo en mehn Lipai kan, mendahki mehn Lipai kan ar kin iang pwaisanki met. Pali ladu en ahnsou met kin kadoadoahk oh peneinei en Israel kan kin ahneki uwe ieu me laud ni ar kin pokonpene ni ahnsou me wehio kin wia kasarawi kan. Nan soangen wasa kan me uhdahn dohsang Serusalem oh apwal en wahla eisek kis ehuo, eri dahme re kihdao pahn kawekiong ni mwohni met pahn kadoadoahk nan Serusalem pwehn kihda mwenge ong tohn peneinei kan oh ren pereperenki erein kapokon sarawi me wiawi wasao. (Deu 12:4-7, 11, 17, 18; 14:22-27) Eri, imwin sounpar siluh oh weneu koaros en keisuhwen sounpar en sapad, eisek kis ehu wet pahn katohrohrla ong mehn Lipai kan, mehn liki me kin kousoan rehrail, liohdi kan oh me sepwoupwou kan nan arail wasao, ahpw e sohte pahn kadoadoahk en alehda anahn kan ong kapokon en wehio.​—Deu 14:28, 29; 26:12.

it-2 833

Pahr en Sapad

Pahr en Sapad pil kin adaneki “pahr en kasaledek [hash·shemit·tahʹ].” (Deu 15:9; 31:10, NW) Erein pahro sohte me pahn koadoahke sahpwo, sahpwo uhdahn pahn kommoal de saledekla. (Eks 23:11) Oh pil me pid pweipwand kan e pahn kasohrala de kasaledekla. Met iei “kasaledek ehu me wiawi ong Siohwa,” pwehn wauneki ih. Mendahki ekei kin ahneki madamadau kan me wekpeseng, ekei me kin koasoia Paipel medewe me pweipwand kan sohte uhdahn kasohrala, ahpw me kamangaila mwohnio en dehr kin idingohng ienge mehn Ipru men en kapwungala pweipwand ehu, pwe sohte mwohni pahn kohieng soumwet kan erein pahro; ahpw me kamangaila mwohnio kak idingohng mehn liki men en kapwungala pweipwand ehu. (Deu 15:1-3, NW) Ekei rapai kan medewe me pweipwand en lohn kan me aramas men wiahda pwehn sewesehki rie me semwehmwe men kin kasohrala, ahpw pweipwand kan me kin wiawi nan pesines sohte mi nan ire wet. Re pil nda me ni Mwehin Tepin Kristian ko, Hillel wiahda koasoandi ehu me aramas me kamangaila mwohnio kak kohla mwoalen kopwung oh wiahda lohk ehu pwehn kolokolete eh pwuhng en ale pweinen pweipwando.​—The Pentateuch and Haftorahs, edited by J. Hertz, London, 1972, pp. 811, 812.

it-2 978 par. 6

Lidu

Kosonned kan me kin kasalehda nanpwungen lidu oh soumas. Nanpwungen mehn Israel kan irair en lidu en Ipru men weksang irair en lidu mehn liki men de me kin kousoan rehrail. Lidu me kaidehn mehn Ipru men kak wiewiahte nein eh soumaso oh soumaso kak kihong nah seri en nainekihla nah liduwo (Lip 25:44-46), ahpw lidu mehn Ipru men pahn kasaledekla ni keisuhwen sounpar me e wie papahki de ni sounparen Onohnsapahl, sohte lipilipil mehnia pahr me kohdo mahs. Erein ahnsou me e wie papah soumaso pahn wiahki lidu mehn Ipruo nin duwen tohndoadoahk alahlda men. (Eks 21:2; Lip 25:10; Deu 15:12) Mehn Ipru men me netikihla pein ih en wia lidu ong mehn liki men me kin kousoan rehrail de tohnpeneinei en mehn liki me kin kousoan rehrail kak pweipweida sapahl, pein ih de emen me ahneki pwuhng en pwainda sapahl kak pwainda ih ni ahnsou sohte lipilipil. Pweinen pweipwei sapahlo pahn poahsoankihda sounpar kan me luhluhwe lao lel sounpar en Onohnsapahl de lao lel keisuhwen sounpar me e wie papahki. (Lip 25:47-52; Deu 15:12) Ni ahnsou me lidu mehn Ipru men saledekla, soumaso anahne kihong ih kisakis pwehn sewesehki ih ni eh pahn tepida wiahla aramas saledek men. (Deu 15:13-15) Ma liduwo kohdo iangahki eh pwoud, eri eh pwoudo pahn iangih kohkohla. Ahpw ma soumaso kihong ih eh pwoud (e sansal me lihen liki men sohte pahn saledekla ni keisuhwen sounpar me e wie papahki), liho oh seri kan me e naitikihada pahn wiewiahte nein soumaso. Nan soangen irair wet lidu en Ipru men kak pilada en mihmihte rehn eh soumaso. Soumaso eri pahn doakoahki salengeo mehn doksaleng ehu me pahn kasalehda me e pahn papah kohkohlahte.​—Eks 21:2-6; Deu 15:16, 17.

Ire Kesempwal kan

w06 4/1 31

Peidek kan Sang Sounwadawad kan

Dahme kitail kak sukuhlkihsang keinapwidi me dierek nan Eksodus 23:19: “Kumwail sohte pahn kukih . . . kuht men nan pilendihdi en eh nohno”?

Kehkehlik wet sang Kosonned en Moseso me pwarada pak siluh nan Paipel, kak sewese kitail en wehwehki sapwellimen Siohwa pepehm en dahme konehng, pepehm en poakehla oh kadek. Met pil kin kasalehda eh kin ketin kalahdeki kaudok likamw.​—Eksodus 34:26; Deuderonomi 14:21.

En kukih kuht pwulopwul men de mahn teikan nan pilen dihdi en eh nohno pahn uhwong sapwellimen Siohwa koasoandi en soahng kan. Koht ketikihda pilen dihdi en nohnou pwehn ketihnainih kisin kuhto oh sewese en kekeirda. Emen semen koasoia me kukih kuht nan pilen dihdi en eh nohno, kasalehda, “mwamwahliki koasoandi me Koht ketin wiahda oh kasarawihala nanpwungen nohnou oh nah serio.”

Oh pil ekei koasoia me kukih kisin kuht nan pilen dihdi en eh nohno mweinele wia tiahk en kaudok likamw me kin wiawi pwehn kamwerehdi keteu. Ma ih duwen met eri keinapwidio pahn pere mehn Israel kan sang tiahk en kaudok en wehi kan me kapilirailpene me salamalam oh lemei. Kosonned en Moseso uhdahn keinapwihdi mehn Israel kan ren idawehn koasoandi en wehi pwukat.​—Lipai 20:23.

Eri nan kosonned wet kitail kilang sapwellimen Siohwa limpoak. Ni mehlel, Kosonnedo audaudki koasoandi tohto me keinapwihdi lamaih mahn akan oh irehdi wiewia kan me uhwong koasoandi en mwekimwekid en soahng kan. Karasepe, mie kehkehlik nan Kosonnedo me keinapwihdi meirongki mahn emen ihte ma e mihmihkiher rehn eh nohnou erein rahn isuh, keinapwihdi kemehla mahn emen oh wah kan ni rahn ehute, oh keinapwihdi kihsang nohno men oh eh kutohr kan de wah kan nan pese.​—Lipai 22:27, 28; Deuderonomi 22:6, 7.

Sansal me Kosonnedo sohte wiahte kehkehlik kei de keinapwidi kei. Oh pil, ire mehlel en kosonnedo kak sewese kitail en ahneki madamadau en tiahk mwakelekel me kin sansalkihda sapwellimen Siohwa irair kaselel kan.​—Melkahka 19:7-11.

July 19-25

SOAHNG KESEMPWAL KAN SANG MAHSEN EN KOHT | DEUDERONOMI 16-18

“Kaweid kan ong Kopwung me Pwung”

it-1 343 par. 5

Maskun

Kasapwungehla pwung pahrek sang ni mwersuwed en irail me kin apwalih kosonned kin karasahiong maskun, oh mie mahsen tohto nan Kosonnedo me kin uhwong ale kisakis ni ahl sapwung, de lipilipilki aramas, soahng pwukat kak karotongehla sounkopwung men oh irehdi pwung pahrek en pweida. “Soangen kisakis wet kin karotongehla aramas ong ni dahme pwung.” (Eks 23:8) “Kisakis kan kin karotongehla mesen me loalokong.” (Deu 16:19) Mehnda ma sounkopwung men me pwung oh loalokong e kakete mwekidki kisakis ehu ni eh ese de ni eh sehse me kisakiso kohsang rehn irail me mi nan repenpwung ehu. Sapwellimen Koht kosonned ni keneinei pohnese me kaidehn kisakiste ahpw pepehm pil kak karotongehla aramas, ni eh mahsanih: “Dehr uhpalihki me semwehmwe kan, de masak me kepwehpwe kan.” (Lip 19:15) Eri, pwehki eh pepehm de uhki pokon ehu, sounkopwung men sohte kin wiahda eh pilipil me uhwong me kepwehpwe ihte pwehki re kepwehpwe.​—Eks 23:2, 3.

it-2 511 par. 7

Nempe

Riau. Nempe riau kin kalapw pwarada ni ahnsoun kopwung. En sounkadehde riemen koasoi me kin duwepenehte kin kakehlaka mehlelpen mehn kadehde ehu. Sounkadehde riemen de pil silimen me anahn pwehn kasansalehda ire ehu mwohn sounkopwung kan. Mwomwohdisohn Kristian pil kin idawehn koasoandi wet. (Deu 17:6; 19:15; Md 18:16; 2Ko 13:1; 1Ti 5:19; Ipr 10:28) Koht ketin idawehn koasoandi wet ni eh ketin kasalehiong aramas akan sapwellime Ohlo nin duwen Sounkomourpen aramas akan. Sises ketin mahsanih: “E pil ntingdier nan amwail Kosonnedo: ‘Ma mie sounkadehde riemen, ireo kin mehlel.’ I kin kadehdehda duwen pein ngehi oh Sahmo me ketin poaroneiehdo pil ketin kadehdehda duwen ngehi.”​—Soh 8:17, 18.

it-2 685 par. 6

Samworo

Samworo kan me keieu pwaisanki kawehwe sapwellimen Koht kosonnedo, oh re ahneki pwukoa laud nan koasoandi en kopwung kan nan Israel. Samworo kan kin kak sewese sounkopwung kan nan kahnimw kan me kohieng irail, oh re kin iang sounkopwung kan kopwung repenpwung kan me uhdahn apwal ong mwoalen kopwung en wasao en kopwung. (Deu 17:8, 9) Re anahne iang ohl mah kan en kahnimwo ong repenpwung en kamaramas akan me saikinte sansalda, pwehn tehk ma re kin idawehn koasoandi pwung en kihsang nan kahnimwo dipen kamaramas. (Deu 21:1, 2, 5) Ma ohl pwopwoud luwak men kapwukoahki eh pwoudo me e wia dipen kamwahl ni rir, liho pahn wisikla wasa sarawio, wasa me samworo pahn idawehn koasoandi ehu me e pahn patohwan peki ren Siohwa me ketin mwahngih ma liho mwakelekel de dipada en ketin kadeikada ire wet. (Nem 5:11-31) Nan repenpwung koaros, aramas akan anahne wauneki kopwung kan me samworo kan de sounkopwung me idihda kan wiahda; ma emen pein nsenkihda en mwamwahliki de sapeikiong met e pahn kamakamala.​—Nem 15:30; Deu 17:10-13.

Ire Kesempwal kan

it-1 787

Kausala

Nin duwen Kosonnedo, pwehn kapwaiada kalokepen kamakamala, mehn kadehde anahne sansalda sang sounkadehde riemen de tohtohsang. (Deu 19:15) Sounkadehde pwukat me pahn tepin katehki me wiahda dihpo takai. (Deu 17:7) Met pahn kasalehda ar ngoangki sapwellimen Koht kosonnedo oh mwakelekel en mwomwohdisohn Israel oh e pil pahn irehdi mehn kadehde likamw, soukautih de mehn kadehde pwurur kan.

July 26–August 1

SOAHNG KESEMPWAL KAN SANG MAHSEN EN KOHT | DEUDERONOMI 19-21

“Mouren Aramas Kin Kesempwal ong Siohwa”

w17.11 14 par. 4

Kahlemengih Sapwellimen Siohwa Pwung Pahrek oh Mahk Kalahngan

4 Siohwa ketin koasoanehdi pwe en mengei ong aramas en tangala ni kahnimw en rukula weneu ko. E ketin mahsanihong mehn Israel ko ren pilada kahnimw siluh en mi ni palimese en Sordan oh kahnimw siluh en mi apali. Dahme kahrehda? Pwehki aramas me tango en kak tangala ni ehu kahnimw pwukat ni ahl me mengei oh mwadang. (Nemp. 35:11-14) Ahl pwukat me kolahng ni kahnimw ko en kin mengei en keid ie. (Deud. 19:3) Nin duwen tiahk en mehn Suhs kan, mie kilel kan ni keilen ahl ako me kin sewese me tang kan diar kahnimw ko. Pwehki mie kahnimw en rukula kan, mehn Israel men me depweila kemehla emen sohte anahne kohla ni ehu sahpw tohrohr pwehn diar poadoarepe, wasa ehu me e kakete lelohng kasongosong en kaudokiong koht likamw kan.

w17.11 15 par. 9

Kahlemengih Sapwellimen Siohwa Pwung Pahrek oh Mahk Kalahngan

9 Ehu kahrepen kahnimw en rukula kan ar wiawihda iei en pere mehn Israel kan sang arail en pwukoahki dipen kamaramas. (Deud. 19:10) Siohwa ketin kesempwalki mour oh e ketin kalahdeki kamaramas. (Lep. Pad. 6:16, 17) Nin duwen Koht emen me pwung oh sarawi, e sohte kak ketin pohnsehsehla pil ni emen eh depweila kemehla emen. E mehlel me aramas emen me depweila kemehla emen kak ale mahk. Ahpw keieu, e anahne kawehwehiong kaun akan eh irairo. Ma kaun ako wia kopwung oh koasoanehdi me mehlao depweila ehu, eri me tango anahne mihmi nan kahnimw en rukulao lao samworo lapalapo mehla. Met kak wehwehki me me tango anahne mihmi nan kahnimw en rukulao erein eh mour. Koasoandi wet kin kasalehiong mehn Israel koaros me mour wia mehkot sarawi. Pwehn kawauwih Meno me ketikihda mour, re anahne wia soahng koaros me re kak pwehn soikala kahrehiong mour en meteikan en mihla nan keper.

it-1 344

Nta

Aramas ahneki pwuhng en nsenamwahuki mour me Koht ketikihong ih, oh mehmen me kihsang eh mour pahn pwukoahki met ong Koht. Met sansalda ni ahnsou me Koht ketin mahsanihong sounkamaramaso Kain: “Ntahn riomwo liklikwerih ie sang nanpwel.” (Sen 4:10) Oh pil ni aramas emen eh kin kailongki rie oh men en mehla, de kin karaunlikamwih de kin wia kadehde likamw ong ih, oh kin kahrehiong eh mour en mi nan keper, met pahn kahrehiong ih en pwukoahkihdi ntahn iengeo.​—Lip 19:16; Deu 19:18-21; 1So 3:15.

Ire Kesempwal kan

it-1 518 par. 1

Mwoalen Kopwung

Ehuehu mwoalen kopwung kin mi ni ewen kelen kahnimw ehu. (Deu 16:18; 21:19, NW; 22:15, 24; 25:7; Ru 4:1) Ni “ewen kehl” kin wehwehki wasa saledek ehu me mi nan kahnimwo limwahn ewen kehlo. Ni ewen kehl kan iei wasa me Kosonnedo kin wadawadohng aramas akan me pokonpene oh wasa me pakair kan kin kalohkda ie. (Neh 8:1-3) Ni ewen kehlo e kin mengei en diarada sounkadehde kan me pid kahpwal ehu, me duwehte netiki sahpw kan oh soahng teikan, pwehki pali laud en aramas kin kohieila oh kohlongodo ni ewen kehlo nin rahn akan. Oh pil kopwung kan me kin wiawi ni ewen kehl kin sansalohng pokon, kahrehda sounkopwung kan anahne kanahieng oh wia kopwung pahrek nan ar kopwung kan oh ni ar kin wiahda pilipil kan. E sansal me mie wasa ehu limwahn ewen kehlo, wasa me sounkopwung kan kak soanamwahuki wia ar kopwung kan. (Sop 29:7) Samuel kin seiloakseli Pedel, Kilkal oh Mispa oh “wasa pwukat koaros e kin kapwungala repenpwung kan en mehn Israel,” oh pil iangahki Rama wasa me imweo kin mihmi ie.​—1Sa 7:16, 17.

August 2-8

SOAHNG KESEMPWAL KAN SANG MAHSEN EN KOHT | DEUDERONOMI 22-23

“Kosonnedo Kasalehda Duwen Siohwa Eh Ketin Nsenohki Mahn akan”

it-1 375-376

Mehn Wisik

Mahso mahn akan kin kalapw kadoadoahk pwehn wa wisik kan, oh kehkehlik kowohng mehn Israel kan me ni ar pahn kilang nein emen me kin kailongkin irail nah ahs me wie wonohn pahn eh wisik, ren dehr kohkohweisang, ahpw ren “sapwadada mahno.” (Eks 23:5, NW) Uwen laud en mehkot me mahn emen kak wahda kin adaneki wisik, me duwehte “wisik en dongki laud riemen.”​—2Na 5:17, NW.

it-1 621 par. 1

Deuderonomi

Pwuhken Deuderonomi pil kasalehda anahn en kasalehda limpoak ong mahn akan. E keinapwihdi mehn Israel kan ren kihsang menpihr men me mwomwohd pohn pese, pwehki nohno kin pere wah ko kahrehda e pahn mengeiong ren kihsang ih. Re kak mweidohng nohnou en pitila, ahpw mehn Israel kan kak ale wah ko ong pein irail. Eri menpihr nohnou kak kakairada wah teikan. (Deu 22:6, 7) E sohte mweimwei soumwet men en kapatahiong dongki men rehn kouwol men, met pahn irehsang kahpwal kan ong mahn luweto. (22:10) Ewen kouwolo sohte pahn pirapirpene ni eh kin kihkihsang kilin krein, pwehn dehr lokolongki eh men mwenge ni kreino eh karanih ih oh eh kin wie doadoahngki eh kehl kihkihsang kilin krein.​—25:4.

w04 5/1 32 par. 1-2

“Ke Dehr Kasapahrekihpeseng”

DUWEN ahmw kak kilang nan kilel wet, kamel emen oh kouwol emen me wahpene mehn deipwel tehieu sohte soanamwahu ong ira koaros. Moangen dompiki (yoke) me pire irapene​—me kin wiawihda ong mahn riemen me soangen wehtehieu oh soangen kehlail tehieu—​kin kahrehiong mahn riemen (kamel oh kouwol) en apwalada. Pwehki sapwellimen Koht kupwure kamwahupen soangen mahn pwukat, Koht ketin mahsanih ong mehn Israel kan: “Kumwail dehpa kapatapene kouwol emen oh ahs emen ni doadoahk en deipwel.” (Deuderonomi 22:10) Soangen kaweidohte pil doadoahk ong kouwol emen oh kamel emen.

Nin duwen me kin kalap wiawi, soumwet emen sohte pahn kihong soangen kahpwal duwehte met ong nah mahn akan. Ahpw, ma sohte nah kouwol riemen, e pahn pirepene mahn riemen me mie reh. E sansal me iei met me soumwet en nan senturi 19 me mih nan kilel wet pilada en wia. Pwehki wekpeseng en mahn ako​—wekpeseng ara toutou oh uwen paliwarara—​me luwet rehra pahn ahneki ahnsou apwal en pwakipwakih me kehlailo oh me kehlail rehra pahn pil pwangada urahdeki me luweto.

Ire Kesempwal kan

it-1 600

Pweipwand, me Ahneki Pweipwand

Pweipwand kin dokedoke mehkot me emen peki en doadoahngki de pwukoa ehu en pwainla de kapwurehla mehkot ehu. Nan Israel mahso, pweipwand kan kalapw pwarada pwehki eh kin sohla neirail mwohni. E wia paisuwed ehu ong mehn Israel men en ahneki pweipwand; ni mehlel, ni emen eh pekihsang emen mwohni e pahn wiahla ladu en me e peki mwohni reho. (Lep 22:7) Kahrehda kehkehlik pil kowohng sapwellimen Koht aramas akan ren kin kadek sapan oh dehr kin roporop ni ar kin kamangaiong iangarail mehn Israel semwehmwe kan mwohni, ren dehr kin isanekihla ar kahpwal ni ar pahn kapatahiong wihn en mwohnio. (Eks 22:25; Deu 15:7, 8; Me 37:26; 112:5) Ahpw re kak ndaiong mehn liki kan ren pwain wihn en mwohni. (Deu 23:20) Irail mehn Suhs me kin koasoia Paipel wehwehki me koasoandi wet kin kadoadoahk nan lohn en pesines, a kaidehn irair apwal akan. Mehn liki kan kin mi nan Israel erein ahnsou kiste, pali laud en ahnsou re kin wia sounnetinet kei oh e konehng en kasik me re pahn pwain wihn en mwohni pwehki re pil kin kamangaiong meteikan mwohni oh kin kapatahiong wihn.

August 9-15

SOAHNG KESEMPWAL KAN SANG MAHSEN EN KOHT | DEUDERONOMI 24-26

“Kosonnedo Kasalehda Duwen Siohwa Eh Ketin Nsenohki Lih akan”

it-2 1196 par. 4

Lih

Oh pil kosonned en sounpei kasalehda nsenoh ong lih oh ohl pwopwoud, sang ni ohlo me ahpwtehn pwopwoudida eh sohte anahne iang karis en sounpei erein sounpar ehu. Met pahn kihong pwopwoudo ahnsou mwahu ira en doadoahngki ara pwuhng en naineki seri, me pahn kansenamwahwih nohnou ni ahnsou me eh pwoudo sohte mi reh oh pil laudsang met ma ohlo mehla nan mahwen.​—Deu 20:7; 24:5.

it-1 963 par. 2

Rikpene

E sansal me koasoandi mwahu wet ong me semwehmwe kan nan sahpwo, met kin kangoange kadek sapan, soh roporop oh likih sapwellimen Siohwa kapai ahpw met sohte kin utung pohnkahke. Met sewese kitail en wehwehki en Depit koasoio: “I saikinte kilang aramas mwahu men me KAUN-O ketin likidmeliehla, de nah seri kan pekipeki ar tungoal kisin mwenge.” (Me 37:25) Mendahki ma re semwehmwe, sang ni ar isaneki koasoandi wet me wiawihda ong irail sang ni Kosonnedo oh sang ni ar kin nantihong doadoahk laud, re sohte pahn men mwengehda oh irail oh neirail seri kan sohte pahn kin pekiseli pilawa.

w11 3/1 23

Ke Kin Ese Duwen Met?

Nan Israel mahso, ma ohl emen mehla sohte nah seri, kasikpe kowohng rie ohl en pwoudikihda liohdio pwehn wiahda kadaudoken ohl me mehlao. (Senesis 38:8) Koasoandio me mwuhr kapatapatohng nan Kosonned en Moseso, kin adaneki pwoudiki en rie ohlo pwoud. (Deuderonomi 25:5, 6) Dahme Pohas wiao me sansalda nan pwuhken Rud, kasalehda me pwukoa wet pil kowohng ohl teikan kisehn peneinei en ohl me mehlao ma sohte rie ohl me momour.​—Rud 1:3, 4; 2:19, 20; 4:1-6.

Emen me kin pwoudkihla en rie ohlo pwoud kin wiawi ni mwehin Siseso, met sansalda sang dahme Sadusi ko koasoia me kileldi nan Mark 12:20-22. Ni mwehin tepin Kristian ko soupoad en mehn Suhs Flavius Josephus koasoia me tiahk wet sohte kin ihte kolokol eden peneineio ahpw e pil kin kolokol soahng kan me peneineio ahneki oh kin kihong epwelpen liohdio. Ahnsowo lih pwopwoud men sohte ahneki pwuhng en iang sohsohki dahme e pwoudo ahneki. Ahpw seri men me ipwidi sang ni soangen kapwopwoud wet pahn kak sohsohki dahme ohl mehlao ahneki.

Ire Kesempwal kan

it-1 640 par. 5

Mweipeseng

Kisinlikoun Kamweid. E sohte konehng en medewe me nin tapio Moses mweidohng en mengeiong ohlen Israel kan ren mweisang ar pwoud kan, mendahki mwuhr ar mwamwahlikihla koasoandi wet. Pwe ohl emen en mweisang eh pwoud, e anahne idawehn ekei kahk kan. E anahne ntingihada kisinlikou ehu, “e pahn ntingihada kisinlikoun kamweid ong liho.” Ohl pwopwoudo me mweisang eh pwoud anahne “kihong ih oh kadarala ih sang nan imweo.” (Deu 24:1, NW) Mendahki Paipel sohte kasalehda oaritik kan me pid koasoandi wet, e sansal me kahk wet kin pidada en koasoiong irail kan me ahneki manaman me ele kak tepida kamwahwihala kahpwal wet. Ahnsou me ohl me pahn mweisang eh pwoudo kaukaunop kisinlikowo oh ahnsou ong kamanamanlahn mweipesengo pahn kihong ohlo ahnsou mwahu en medewe eh pilipilo. E pahn anahne mie kahrepen mweipesengo, oh ni ahnsou me koasoandio wiawi ni pwung, met pahn irehdi mwekid pwurur en ale mweimwei en mweipeseng. Met pil pahn pere en lih pwopwoudo pwuhng oh kamwahupe. Paipel sohte kasalehda audepen “kisinlikoun kamweid.”

August 16-22

SOAHNG KESEMPWAL KAN SANG MAHSEN EN KOHT | DEUDERONOMI 27-28

“Kumwail . . . Pahn Paikihla Kupwuramwahu Pwukat Koaros”

w10 12/1 27 par. 18

Nanmwarki Men me Manaman en Koht Kin Kaweid Pwe en Wia Kamwahu ong Uhk

18 Ni atail kin peik, kitail kin uhdahn medemedewe dahme Mahsen en Koht oh sapwellime kaweid kan kin padahkihong kitail. (Mad. 24:45) Kitail anahne peikiong Koht oh sapwellime Ohl. Sises mahsanih: “Kaidehn aramas koaros me kin likwerih ie, ndinda, ‘Maing ei Kaun, Maing ei Kaun,’ me pahn pedolong nan Wehin Koht, pwe irail kan me kin kapwaiada kupwur en Semei me ketiket nanleng.” (Mad. 7:21) Oh en peikiong Koht kin wehwehki me emen en perenki uhpahiong mwomwohdiso en Kristian me Koht ketin koasoanehdi iangahki elder kan, me iei “sapwellime kisakis kan” en aramas.​—Ep. 4:8.

w02 4/1 8 par. 2

Sapwellimen Siohwa Kapai Kan Pahn Kipeiukedi?

2 Lepin lokaiahn Ipru me kin kawehwehdi “karonge” nan Deuderonomi 28:2 kin kasalehda wiewia ehu me kin kohkohweite oh sohte uhdi. Sapwellimen Siohwa aramas akan sohte pahn ihte karonge Koht ekei ahnsou; ahpw re anahne karonge Ih ahnsou koaros. Ma re pahn wia met, kapai kan sang Siohwa pahn kak kipeiraildi. Lepin lokaiahn Ipru me kawehwehdiong “kipehdi” kin wia lokaia me kin doadoahk ni ahnsoun pwekmen me kin kalap wehwehki “pwakihdi” de “lellahng.”

w10 9/1 10 par. 4

Nantihong Rapahki Sapwellimen Siohwa Kapai

4 Soangen madamadau dah me mehn Israel kan en ahneki pwe irail en kin peik? Sapwellimen Koht kosonned mahsanih me e pahn kupwursuwedkihla ma sapwellime aramas akan sohte kin papah ih “ni mohngiong peren oh nsenamwahu.” (Wadek Deuderonomi 28:45-47.) Siohwa sohte kin kupwurki kitail en peikiong sapwellime kosonned kan pwehki kitail pwukoahki kapwaiada. Mahn akan oh ngehn saut akan pil kak wia soangen peik wet. (Mark 1:27; Seims 3:3) Peikiong Koht ni mehlel iei kasalepen limpoak. E kin kasalehda peren me kohsang pwoson me sapwellimen Siohwa kosonned kan sohte katoutou oh “e kin ketin katingih irail akan me kin nantihong raparapahki ih.”​—Ipru 11:6, NW; 1 Sohn 5:3.

Ire Kesempwal kan

it-1 360

Pehs en Sahpw

Sapwellimen Siohwa kosonned keinapwihdi kamwakid pehs en sahpw kan. (Deu 19:14; pil kilang Lep 22:28.) Ni mehlel, emen me kamwakid “pehs en sapwen mehn mpe” en riahla. (Deu 27:17) Pwehki irail me sapweniki sahpw kan kin koapworopworki wahnsapwarail kan, eri en kamwakid pehs en sahpw kin wehwehki en kihsang emen dahme e kin momourki. En wia met kin duwehte pirap oh ih duwen aramas en mahs ako ar kin medewehki met. (Sop 24:2) Ahpw mie aramas mwersuwed kan me kin wia soahng pwukat, oh lapalap en Suda kan ni mwehin Oseiao kin karasaraskihong irail me kin kamwakid pehs en sahpw.​—Os 5:10.

August 23-29

SOAHNG KESEMPWAL KAN SANG MAHSEN EN KOHT | DEUDERONOMI 29-30

“Papah Siohwa Sohte Nohn Apwal”

w09 11/1 31 par. 2

Siohwa Ketikihong Kitail Pilipil Ehu

Ia duwe, e apwal ong kitail en ese dahme Koht ketin kupwurki kitail en wia oh kapwaiada? Moses koasoia: “Kosonned wet me I padapadahkihong kumwail rahnwet, kaidehkin kosonned apwal ehu ong kumwail de dohsang kumwail.” (Iretikitik 11) Siohwa sohte kin ketin peki kitail en wia mehkot me kitail sohte kak wia. Dahme e kin ketin kupwurki kitail en wia iei mehkot me kitail kak wia oh mehkot toupahrek. Oh pil kitail kak esehla mepwukat. Kitail sohte anahne kohdahla “nanleng” de seiloakla “palio madau” pwe kitail en sukuhlki dahme Koht ketin kupwurki sang kitail. (Iretikitik 12, 13) Ni sansal Paipel padahkihong kitail duwen atail pahn momour.​—Maika 6:8.

w09 11/1 31 par. 1

Siohwa Ketikihong Kitail Pilipil Ehu

“I KIN kalapw masak me I pahn salelepekla ong Siohwa.” Ih met me emen lih Kristian koasoia. E pehm me e sohte pahn kak pweida pwehki soahng suwed kan me lelohng ih ni eh kisin seri. Met mehlel? Uhdahn mehlel kitail sohte kak wia mehkot nan atail irair kan? Soh. Siohwa Koht ketikihong kitail saledek en wiahda pilipil, eri kitail kak wiahda pein atail pilipil kan duwen atail pahn momour. Siohwa ketin kupwurki kitail en wiahda pilipil pwung kan, oh sapwellime Mahsen, Paipel kin padahkihong kitail ia duwen atail kak wia met. Medemedewe en Moses koasoi ko me dierek nan Deuderonomi irelaud 30.

w09 11/1 31 par. 4

Siohwa Ketikihong Kitail Pilipil Ehu

Ia duwe, Siohwa ketin nsenohki mehnia pilipil me kitail wiahda? Ei uhdahn! Sang ni kaweid en sapwellimen Koht manaman, Moses koasoia: “Pilada mour.” (Iretikitik 19) Ahpw ia duwen atail kin pilada mour? Moses kawehwehda: “Poakohng KAUN-O, amwail Koht, kapwaiada sapwellime mahsen oh loalopwoatohng.” (Iretikitik 20) Ma kitail poakohngala Siohwa, kitail pahn kin men rong ih ni peik oh loalopwoatohng ih, sohte lipilipil dahme pahn wiawi. Sang ni atail kin wia soahng pwukat, kitail kin pilada mour​—mour me keieu mwahu ni ahnsou wet me iangahki koapworopwor en mour soutuk nan sapwellimen Koht sampah kapw me kohkohdo.​—2 Piter 3:11-13; 1 Sohn 5:3.

Ire Kesempwal kan

it-1 665 par. 3

Saleng

Siohwa ketin doadoahngki sapwellime ladu kan oh ketin mahsaniheki mehn Israel kan me keptakai oh sapeik duwehte aramas me ‘salenge sohte sirkumsais.’ (Ser 6:10; Wi 7:51) Saleng pwukat ponkihla mehkot me kerempwa ar rongorong. Ih saleng pwukat me Siohwa sohte ketin kawahsekpeseng. E kin ketikihong irail me kin rapahki ih saleng en wehwehki oh peik oh ketin mweidohng me sapeik kan ren salengeponkihla sapwellime mahsen. (Deu 29:4; Ro 11:8) Wahnpoaron Pohl kohpada me ahnsou ehu ekei me kose me irail Kristian kei pahn kesehla pwoson mehlel, re sohte pahn kin men rong mehlelpen sapwellimen Koht Mahsen, ahpw salengerail kan pahn kin inengieng men rong dahme re perenki, oh kahrehda re pahn rongala sounpadahk likamw akan. (2Ti 4:3, 4; 1Ti 4:1) Oh pil salengen emen kakete ‘rerada’ pwehki eh rong rohng kapwuriamwei kan ahpw mehlel rongen kahpwal kan.​—1Sa 3:11, NW; 2Na 21:12; Ser 19:3.

August 30–September 5

SOAHNG KESEMPWAL KAN SANG MAHSEN EN KOHT | DEUDERONOMI 31-32

“Sukuhlki Sang Lokaiahn Karasaras kan nan Koul”

w20.06 10 par. 8-9

“Ketikihong Ie Mohngiong Tehieu Pwehn Kin Lemmwiki Mwaromwi”

8 Mwohnte mehn Israel ko pedolong nan Sapwen Inowo, Siohwa ketin padahkihong Moses koul ehu. (Deud. 31:19) Moses pahn uhd padahkihong aramas ako koulo. (Wadek Deuderonomi 32:2, 3.) Ni atail doudouloale iretikitik 2 oh 3, e sansal me Siohwa sohte ketin kupwurki mwareo en ekiekla sang aramas, de ren wiahki me e nohn sarawi en nda. E ketin kupwurki aramas oh tohnleng kan koaros en esehla mwareo! Ia uwen eh wia pai kaselel ehu ong mehn Israel ko en rong Moses eh padahkihong irail duwen Siohwa oh duwen mware kaselelo! Dahme Moses padahkihong irail kin ketihnainih oh kansenamwahwih irail, duwehte keteu eh kin mweredi pohn dihpw kan. Ia duwen atail kak tehk kanahieng pwe mwomwen atail wia padahk kin duwehte met?

9 Ni atail kin kalohk ihmw lel ihmw de ong wehi pokon, kitail kak doadoahngki Paipel pwehn kasalehiong aramas akan mwaren Koht, Siohwa. Kitail kak kasalehiong irail kisin pwuhk de makasihn kaselel kan, kisin kasdo mwahu kan, oh pil soahng kan nan neitail website me kin kawauwih Siohwa. Nan wasahn doadoahk, sukuhl, de ni atail kin seiloak, kitail en isaneki koasoiaiong meteikan duwen atail Koht me kitail kin poakohng oh soangen Koht dahmen ih. Ni atail padahkihong irail kan me kitail kin tuhwong duwen kupwuren Siohwa ong aramas oh pil sampah, ele irail pahn ahpwtehn esehda ia uwen Siohwa eh kin ketin poakohng kitail. Ni atail kin padahkihong meteikan dahme mehlel duwen Samatail limpoako, kitail kin sewese kasarawihla mwaren Koht. Kitail kin kihsang likamw tohto duwen Siohwa me mwein meteikan padahkihong irail. Dahme kitail padahkihong aramas sang nan Paipel iei me keieu kansenamwahu me re kak sukuhlki.​—Ais. 65:13, 14.

w09 5/1 14 par. 4

Lokaiahn Karasaras kan nan Paipel​—Ke Wehwehki Mepwukat?

Paipel pil karasahiong Siohwa ong ni soahng kan me sohte momour. Paipel kin karasahiong ih “Paip en Israel,” “paipalap,” oh “wasahn ruk kehlail.” (2 Samuel 23:3; Melkahka 18:2; Deuderonomi 32:4, NW) Dahme met kin duwehte? Duwehte paipalap ehu me tengedi nan dewe, sohte mwekid, ih pil duwen Siohwa Koht eh kak ketin wia Utupen perepamwail me teng.

w02 4/1 21 par. 7

Kahlemengih Siohwa Ni Ahmw Kaiahne Noumw Seri Kan

7 Medemedewe duwen sapwellimen Siohwa limpoak me e kasalehong mehn Israel akan. Moses doadoahngki karasaras kaselel ehu en kawehwe duwen sapwellimen Siohwa limpoak ong wehin Israel ahnsou me re ahpwtehn wiahla wehi ehu. E mahsanih: “Rasehng ikel men eh kin padapadahkihong wah kan duwen ar pahn pihr, eh kin kihpeseng eh pehnpihr kan pwehn daperkin irail, iei duwen Kauno [“Siohwa,” NW] eh kin ketin kolokol Israel pwe en dehr pwupwudi.” (Deuderonomi 32:9, 11, 12) Ni ahnsou me mahn ikel nohno men kin kasukuhlih nah kan duwen pihr, e kin ‘itikada ah pas,’ ni e kin likepip pwehn kangoangehki nah kan en pipihr. Oh ni ahnsou me menpihr pwulopwulo pahn tepida dikoudihlahsang nan eh pas—oh paso kin kalapw mih pohn takai me kin mih nan wasa ileile—nohno ikel men pahn “wie pipihrseli pohn” nah kisin menpihro. Ma menpihr pwulopwulo pahn mwomwen tepida pwupwudiong pohn pwehl, mahn ikel nohno menet pahn mwadangete ‘kihpeseng eh pehnpihr kan pwehn daperkin ih.’ Ni limpoak, Siohwa kin ketin apwalihada wehi kapw en Israel ni soangen ahlohte. E ketikihong aramas akan Kosonned en Moses. (Melkahka 78:5-7) Koht eri apwahpwalih sapwellime wehio, oh kin kaukaunopada pwehn sewese irail ni ahnsou me re kin lelohng kahpwal akan.

Ire Kesempwal kan

w04 9/1 31 par. 12

Ire Kesempwal akan Sang Nan Pwuhken Deuderonomi

31:12. Me pwulopwul kan anahne mwohd rehn arail pahpa oh nohno nan mihding en mwomwohdiso kan oh nantihong rong oh wehwehkihla audepen mihdingo.

    Pwuhk kan en lokaiahn Pohnpei (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Ponapean
    • Share
    • Me Ke Mwahuki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share