Iren Sawas kan ong Doaropwehn Kasukuhl ong Mihting en Mour oh Kalohk
JULY 4-10
SOAHNG KESEMPWAL KAN SANG MAHSEN EN KOHT | 2 SAMUEL 18-19
“Parsilai—Mehn Kahlemeng en Mpahi”
w07 7/15 14 par. 5
Parsilai—Ohl Emen me Ese Eh Soh Itar akan
Ni soh peikasalpe, Depit uhdahn kalahnganki en Parsilai sawas. E sohte mwomwen me nanmwarkio mente kasalehiong Parsilai kalahngan ni eh kihong ih kepwe kan. Parsilai kepwehpwe oh e sohte anahne soangen sawas pwukat. Mwein Depit men Parsilai en mi nan tehnpeseo pwehki eh wia ohl mah men me ahneki irair kaselel kan. En ahneki dehu poatopoat ehu wasao pahn wia pwais kaselel ehu oh met pahn kahrehiong Parsilai en ahneki nanpwungmwahu rehn nanmwarkio.
w07 7/15 14 par. 7
Parsilai—Ohl Emen me Ese Eh Soh Itar akan
Ehu kahrepen Parsilai eh wiahda pilipil wet, mweinele pwehki e mahla oh pwehki soahng kan me e solahr kak wia. Parsilai mwein pehm me e sohte pahn momour werei. (Melkahka 90:10) E wiahier uwen eh kak koaros en sewese Depit, ahpw e pil pohnese soahng kan me e sohte kak wia pwehki eh mahlahr. Parsilai sohte mweidohng madamadau en men wahula oh lapalapala en kahrehiong ih en sohte kasawih soahng kan me e sohte kak wia. Weksang Apsalom me men siksang meteikan, ni elen loalokong Parsilai kasalehda mpahi.—Lepin Padahk 11:2.
w07 7/15 15 par. 1-2
Parsilai—Ohl Emen me Ese Eh Soh Itar akan
Koasoipen Parsilai kasalehda anahnepen toupahrek. E sohte mwahu kitail en soikala pwais en papah de sohte nantihong ale pwais ehu pwehki kitail men ahneki mour meleilei de kitail pehm me kitail sohte kak kapwaiada pwukoa kan. Koht kak ketin kaitarala atail soh itar akan ma kitail likih ih oh peki sapwellime kehl oh erpit.—Pilipai 4:13; Seims 4:17; 1 Piter 4:11.
Ahpw, kitail pil anahne pohnese atail soh itar akan. Karasepe, mwein Kristian men kin uhdahn kedirepwkihier eh papah Siohwa. E ese me ni eh pahn alehda pwukoa teikan, e pahn sohte kak kapwaiada eh pwukoahn Kristian me duwehte apwalih eh peneinei. Nan soangen irair wet, e sou pahn wia kasalepen mpahi oh toupahrek ni eh sohte alehda pwukoa teikan ni ahnsowo?—Pilipai 4:5; 1 Timoty 5:8.
Ire Kesempwal kan
“Kanekehla Weirentango”
19 Ma mie soahng kei me ke sohte kak wia oh pehm me meteikan sohte wehwehkin uhk, ele mehn kahlemeng en Mepiposed kak kangoange iuk. (2 Sam. 4:4) E sohte kak alu mwahu, oh Nanmwarki Depit kadeik ih ni sapwung. Kaidehn ahn Mepiposed sapwung me kahrehda kahpwal pwukat en wiawihong ih. Ahpw e sohte nsensuwedkihla; e kalahnganki soahng mwahu kan me kin wiawihong ih. E kalahnganki ahn Depit kadekohng ih mahso. (2 Sam. 9:6-10) Eri ni Depit eh kadeikada ih ni sapwung, Mepiposed song en medewe soahng koaros me pidada irairo. E sohte mweidohng ahn Depit sapwung kan en kahrehiong ih en nsensuwed. Oh e sohte kapwukoahki Siohwa dahme Depit wiao. Mepiposed kin medemedewe dahme e kak wia pwehn utung nanmwarkio me Siohwa ketin idihada. (2 Sam. 16:1-4; 19:24-30) Siohwa ketin kilelehdi nan Paipel ahn Mepiposed mehn kahlemeng mwahu pwe kitail en sukuhlkihsang.—Rom 15:4.
JULY 11-17
SOAHNG KESEMPWAL KAN SANG MAHSEN EN KOHT | 2 SAMUEL 20-21
“Siohwa Iei Koht en Pwung Pahrek”
it-1 932 par. 1
Kipeon
Erein sounpar epwiki kei, pwilidak en mehn Kipeon kan kin usehlahte wia keinek ehu, mendahki Nanmwarki Sohl eh koasoakoasoane en kasohreirailla. Ahpw mehn Kipeon kan awih Siohwa ni kanengamah pwehn ketin kasalehda wiewia sapahrek wet. Ih met me e ketin wia ni eh kadarala lehk lapalap ehu erein sounpar siluh ni mwehin Depito. Ni Depit eh kalelapak rehn Siohwa oh esehda me mie dipen kamaramas wiawi, Depit eri idekda rehn mehn Kipeon kan dahme kak wiawi pwehn wiahda tomwpen met. Mehn Kipeon kan sapengki ni pwung me “silper de kohl sohte kak kapwungala,” pwehki nin duwen Kosonnedo, sohte pweinen pweipwei sapahl ehu kak pwainla kamaramas ehu. (Nem 35:30, 31) Re pil ese me re sohte kak kemehla aramas emen ma sohte kosonned mweidada. Kahrehda, re sohte peki nein Sohl pwutak isimen en kohieng irail, lao lel ahnsou me Depit idekda rehrail. Ire mehlel me Sohl oh tohnimweo me pwukoahki dipen kamaramas wet kasalehda me mendahki Sohl me tapiada kamaramas wet, nah pwutak ko mwein iang de sewese ih nan mwekid wet. (2Sa 21:1-9) Mwekid wet sohte pidada pwutak kan en mehla pwehki dipen ar pahpa kan (Deu 24:16) ahpw met pidada ar dupuk ni pwung pahrek me duwehte kosonnedo, mour ong mour.—Deu 19:21.
Ire Kesempwal kan
Kristian Elder kan, Iengetail Tohndoadoahk ong Atail Peren
14 Sapwellimen Siohwa aramas akan nan sampah pwon kin papahte Koht, mendahki Sehdan oh meteikan kin song en kahrehda en apwal ong irail. Ekei kitail kin ahneki kahpwal kan me mwomwen duwehte kodon kei ong kitail. Ahpw kitail kin uhdahn likih Siohwa, oh ahneki kehl en kolokolte atail lelepek nan irair uhdahn apwal ako, duwehte Depit eh ahneki kehl en kemehla Kolaiad. Ahpw mie pak me kitail kin pehm me kitail sohte ahneki kehl me itar pwehn peiong ahn Sehdan sampah. Nan soangen ahnsou ko, e mengei ong kitail en mworuskihla kahpwal kan me mwowe kitail kin kak dadaur. Ahpw elder men ele kak tehkada duwen atail pepehm oh kihong kitail sawas me kitail anahne ni ahnsou me konehng. Eri kitail kin pehm me kitail kak pousehlahte papah Koht ni peren. Me tohto rehtail alehier sawas ni ahl wet. Pioneer sister men me dauliher sounpar 60 nda: “Ekei ahnsou samwalahr ko, I pehm me I sohte nohn kehlail, oh kalohk kin kahrehda I uhdahn pwangada. Elder men tehkada ei luwetala oh kohdo koasoiong ie. Se koasoia iren Paipel ehu me uhdahn kangoange ie. I kapwaiada eh kaweido oh I paiekihda.” E pil nda: “Ia uwen limpoak en eldero pwehn tehkada ei luwetalahr oh seweseiehda!” E mwahu en ese me mie elder kan me kin nsenohki kitail oh ahnsou koaros onopada en sewese kitail, duwehte Apisai eh kin tetehk pwehn sewese Depit.
JULY 18-24
SOAHNG KESEMPWAL KAN SANG MAHSEN EN KOHT | 2 SAMUEL 22
“Likih Sapwellimen Siohwa Sawas”
cl 19 par. 11
Ke Kak Uhdahn “Karanihala Koht”?
11 En wadek duwen ‘lapalap en sapwellimen Koht manaman,’ kin weksang en wadek duwen eh ketin doarehla mehn Israel ko sang ni Sehd Weitahtao oh duwen eh ketin sewese wehio erein sounpar 40 nan sapwtehno. (Aiseia 40:26) Ke kak medewehla duwen pihl ko ar kohda oh kohpeseng. Ke kak medewehla duwen wehio, mweinele aramas 3,000,000 alialu pohn pwehl madekeng, ni pihl kan ar uhda duwehte dihd lapala kei ni pali koaros. (Eksodus 14:21; 15:8) Ke kak kilang kadehdepen sapwellimen Koht epwel nan sapwtehno. Pihl eh kusieisang nan paip. Mwenge me duwehte werentuhke pwetepwet pwarada pohn pwehl. (Eksodus 16:31; Nempe 20:11) Siohwa sohte ketin kasalehdahte me e sapwellimanki manaman ahpw e ketin doadoahngki met pwehn sewesehki sapwellime aramas akan. E sou kansenamwahu en ese me atail kapakap kan kin leldalahng Koht roson men me ketin wia “perehpatail oh atail kehl, me kin ketin sewese kitail ni ahnsou apwal akan”?—Melkahka 46:1.
w10 6/1 26 par. 4-6
“Komwi Kin Ketin Loalopwoat”
Kitail tehk en Depit koasoi ko ni keneinei. Lepin lokaiahn Ipru me kawehwehdiong “kin ketin loalopwoat” pil kak kawehwehdi “kin ketin mwekid ni limpoak kadek.” Loalopwoat mehlel kin poahsoankihda limpoak. Siohwa kin ketin poakohng oh ieiang irail akan me kin loalopwoatohng ih.
Pil tehk me loalopwoat kin laudsang ahnekihte pepehm; e kin pidada wiewia. Duwehte me pein Depit esehda, Siohwa kin ketin mwekid ni loalopwoat. Erein ahnsou me keieu apwal nan en Depit mour, Siohwa ketin sewese ih, ni loalopwoat pere ih oh kaweid nanmwarki lelepek menet. Depit kalahnganki oh kapingahki Siohwa eh ketin doarehsang ih nan pehn eh imwintihti kan koaros.—2 Samuel 22:1.
Ia wehwehn en Depit koasoi ko ong kitail? Siohwa sohte ketin wekila. (Seims 1:17) E kin ketin loalopwoat ong sapwellime koasoandi oh kin lelepek ong sapwellime inou. Nan ehu en Depit melkahka ko, e ntingihedi me Siohwa “sohte kin likidmeliehla sapwellime aramas loalopwoat akan.”—Melkahka 37:28.
Ire Kesempwal kan
Kakairada Madamadau en Emen me Tikitik
7 Sapwellimen Koht mehn kahlemeng en aktikitik kin kamwakid laud Depit. E koulkihong Siohwa: “Oh komw kin ketikihong ie sapwellimomwi mehn perepe en komour, Oh omwi aktikitik me kahrehiong ie en lapalapala.” (2 Sam. 22:36, NW) Depit ese me e kak wiahda soahng kapwuriamwei kan nan Israel ihte pwehki Siohwa ketin kasalehda aktikitik ni eh ketin tehk oh sewese ih. (Mel. 113:5-7) Pil duwehte kitail. Sohte lipilipil soangen irair kaselel, koahiek oh pwukoa tohrohr me kitail ahneki, kitail alehdi mepwukat sang Siohwa. (1 Kor. 4:7) Aramas men me aktikitik kin lapalapala sang ni eh wiahla emen ladu me kesempwal ong Siohwa. (Luk 9:48) Kitail kilang ia duwen.
JULY 25-31
SOAHNG KESEMPWAL KAN SANG MAHSEN EN KOHT | 2 SAMUEL 23-24
“Omw Kin Kihkihwei Wia Meirong Ehu?”
it-1 146
Arauna
E sansal me Arauna toukihda wasao, iangahki kou oh tuwi en meirongo ni soh isepe, ahpw Depit ngihtehtehki me e pahn pwain. Dahme kileldi nan 2 Samuel 24:24 kasalehda me Depit pwainda wasahn kilin kreino oh kou ni silper sekel 50 ($110). Ahpw nan 1 Kronikel 21:25 koasoia me Depit pwainkihda wasao kohl sekel 600 (c. $77,000). Sounnting en Keriaun Samuel koasoiahte pweinen pei sarawio me mi wasao oh dipwisou kan me wiahda meirongo, oh e sansal me e koasoiahte pweinen mepwukat. Ahpw, sounnting en Keieun Kronikel koasoia soahng kan me pidada tehnpas sarawio, me kokouda wasao mwuhr oh pweinen soahng kan me pidada kokoudahn tehnpas sarawio. (1Kr 22:1-6; 2Kr 3:1) Pwehki wasa me tehnpas sarawio mih ieo inenen laud, e mwomwen me sekel kohl 600 ko dokedoke pweipweidahn wasa laudo a kaidehn wasa tikitik me anahn ong pei sarawio me Depit kauwada nin tapio.
Sukuhlki Sang Poahsoanpen Padahk Mehlel
8 Mehn Israel men kak wia meirong ong Siohwa sang ni pein nsene pwehn kasalehda eh kalahngan. De e kak peki rehn Koht en ketin kupwurehla ni eh pahn kihda meirong isihs ehu. Soangen ahnsou pwuko, e kak mengeiki pilada mahn me keieu mwahu. E pahn kin perenki patohwanohng Siohwa mahno. Rahnpwukat, kitail sohte anahne wia meirong kan me kileldi nan Kosonned en Moses; ahpw kitail kin wia meirong teikan. Kitail kin doadoahngki atail ahnsou, kehl oh kepwe kan pwehn papah Siohwa. Wahnpoaron Pohl koasoia duwen atail “kadehdehda” atail koapworopwor oh ‘wiewia mwahu kan oh atail sawaspene’ nin duwen meirong kan me kin kaperenda Koht. (Ipru 13:15, 16) Mwomwen atail madamadau de pepehm duwen papah Siohwa kin kasalehda ia uwen atail kin kalahnganki soahng koaros me e kin ketikihong kitail. Eri duwehte mehn Israel ko, kitail anahne kasawih mwomwen atail pepehm ong papah Koht oh ia kahrepen atail kin papah.
Ire Kesempwal kan
Ire Kesempwal akan Sang Nan Pwuhken Samuel Keriau
23:15-17. Depit sapwellimaniki likilik loal ong sapwellimen Koht kosonned me pid mour oh nta, me kahrehda nan irairo, e kalikasang pein ih pwe en dehr wia mehkot me mendahte ma e mwomwen pahn wia irair en kauwehla kosonnedo. Kitail en pil kakairada soangen madamadau ohte ong soahng koaros me pid kosonned en Koht akan.
AUGUST 1-7
SOAHNG KESEMPWAL KAN SANG MAHSEN EN KOHT | 1 NANMWARKI 1-2
“Ke Kin Sukuhlki Mehkot Sang Omw Sapwung kan?”
it-2 987 par. 4
Solomon
Ni Adonaisa oh ienge ko ar rongada ngilen keseng nan Kihon me sohte nohn uhdahn doh oh ngilen aramas akan ar weriwerki: “Nanmwarki Solomon en mour werei,” re ahpw pingida oh masepwehkada tangdoaui. Solomon kasalehda popohl me pahn wia kilelepen eh kaunda sang ni eh sohte kasaminehla mwoale oh sohte wiahda mwekid en dupuk. Ma mwekid wet wiawi ni ehu ahl tohrohr, Solomon uhdahn pahn kakete mehla. Adonaisa tangala ni wasa sarawio pwehn ale perehpe, Solomon eri ileklahng, Adonaisa eri wisikdo mwowe. Solomon ndaiong Adonaisa me e pahn momourte ihte ma sohte mehkot suwed kedierekda reh, ih eri kadarala ih ni imweo.—1Na 1:41-53.
it-1 49
Adonaisa
Ahpw mwurinte Depit eh mehla, Adonaisa kohla rehn Padsipa oh kangoangehki en wiliandi ih kohla rehn Solomon oh peki Apisak serepein pwulopwul me kin apwalih oh papah Depito, en wiahla eh pwoud. En Adonaisa koasoio me nda, “I uhdahn pahn wiahla nanmwarki oh aramas koaros nan Israel wie kasikasik” kin kasalehda me pein ih pehm me re adihasang eh pwuhng, mendahki pein ih wehkada me kupwuren Koht me irair wet wiawihki. (1Na 2:13-21) Mendahki eh pekipeko mwomwen kasalehda me e men ale ekei soahng kan pwehki eh luhssang wehio, pekipek wet uhdahn kasalehda me Adonaisa men wiahla nanmwarki. Pwehki koasoandien mehn Palimesehn mahs akan iei en nanmwarki pwoud kan oh eh pekehi kan pahn uhd kolahng emen me wiliandi ih wiahla nanmwarki. (Pil kilang 2Sa 3:7; 16:21.) Ih duwen Solomon eh kilengwohng pekipek wet me kohsang rehn eh nohnou, ih eri ruwese Adonaisa en kamakamala oh Penaia me mwadangete kapwaiada ruwes wet.—1Na 2:22-25.
Ire Kesempwal kan
Ire Kesempwal akan Sang Nan Pwuhken Nanmwarki Keieu
2:37, 41-46. Ia uwen keper en aramas emen en medmedewe me e pahn kak kauwehla kosonned en Koht ahpw sohte ale kalokepe! Irail akan me ese ahpw pilahnehda en wetweisang nan ‘ahl tehtiko me kohlahng mour’ pahn lelohng imwila suwed me kin kohsang pilipil sapwung.—Madiu 7:14.
AUGUST 8-14
SOAHNG KESEMPWAL KAN SANG MAHSEN EN KOHT | 1 NANMWARKI 3-4
“Kesempwalpen Erpit”
E Wia Mehn Kahlemeng Mwahu de Mehn Kataman Ehu ong Uhk?
4 Ni Solomon eh wiahla nanmwarki, Koht ketin pwarohng nan ouraman ehu oh mahsanihong en peki soahng koaros me e mwahuki. Solomon nda me e men ale erpit. E ese me soahng tohto e anahne sukuhlki. (Wadek 1 Nanmwarki 3:5-9.) Koht ketin perenkihda nanmwarkio eh peki erpit. Eri Koht sohte ketikihongete Solomon “loalokong oh wehwehki” oh pil dahme e sohte peki me iei en “kepwehpwehla.” (1 Nan. 3:10-14) Sises mahsanih me kupwurokong me Solomon ahneki inenen wadawad kahrehda ni Lih nanmwarki en Sipa eh rongada, e seiloak sang wasa doh pwehn tuhwong Solomon oh rong duwen eh kupwurokong.—1 Nan. 10:1, 4-9.
5 Siohwa ketin doadoahngki manaman pwehn ketikihong Solomon kupwurokong. Rahnwet kitail sohte kin kasik kitail en loalokongla mehlel duwehte Solomon. E koasoia me “KAUN-O iei ih me ketikihdo kupwurokong,” ahpw e pil ntingihedi me kitail anahne nantihong pwe kitail en loalokongla. E koasoia: “Rong kanahieng ngilen me kupwurokong kan oh nantihong dehdehkihla mehlel.” Solomon pil koasoia me kitail anahne “peki,” oh “rapahki” kupwurokong. (Lep. Pad. 2:1-6) E sansal me met wehwehki me kitail kak alehdi kupwurokong oh loalokongla.
6 E mwahu kitail en pein idek rehtail, I kin poakohng erpit duwehte Solomon? Aramas tohto kin kesempwalki mwohni oh doadoahk pwehki kahpwal en keirdahn paien wehi. De re kin mweidohng keirdahn paien wehi en kamwakid arail pilipil kan me pid sukuhl oh ia uwen sukuhl me re anahne. A ia duwen kowe oh omw peneinei? Amwail pilipil kan kin kasalehda me kumwail kin “rapahki” erpit duwehte mehkot kesempwal? Ke anahne wekidala mwomwen omw madamadau duwen mwohni oh sukuhl pwe ken kak nantihong ahneki erpit? Kitail pahn paiekihda erpit me kitail alehdi kohkohlahte. Solomon ntingihedi: “Ma ke rong ie, ke pahn esehla dahkot pwung, mehlel, oh pwung pahrek. Ke pahn esehla dahme ke pahn wia.”—Lep. Pad. 2:9.
Ire Kesempwal kan
Siohwa Iei Koht en Inou kan
15 Ki kadaudok en Eipraam kan me koasoansoandi ong nin duwen wehi ehu pahn Kosonnedo, Siohwa kapaiairailda nin duwen me e ketin inoukihong Eipraam. Nan pahr 1473 B.C.E., Sosua, me uhd wiliandi Moses, kahluwa mehn Israel kan ong nan sapwen Kenan. Nehnehpeseng en sahpwo me wiawi mwuhr nanpwungen keinek kan kin kapwaiada sapwellimen Siohwa inou en ketikihong kadaudok en Eipraam sahpwo. Ni ahnsou me Israel kin lelepek, Siohwa kin kapwaiada sapwellime inou en ketikihong irail kana powehdi arail imwintihti kan. Met kin keieu mehlel erein kaundahn Nanmwarki Depit. Ni mwein nein Solomon pwutak Solomon, ire kesiluh en inoun Eipraam kin pweida. “Aramas en Suda oh Israel uhdahn tohto duwehte pihk en oaroahr; re kin mwengemwenge oh niminim sakau, oh pereperen.”—1 Nanmwarki 4:20.
AUGUST 15-21
SOAHNG KESEMPWAL KAN SANG MAHSEN EN KOHT | 1 NANMWARKI 5-6
“Doadoahngki Pehrail oh Mohngiongirail Pwehn Kauwada”
Ke Kin Ese Duwen Met?
Aramas akan kin esehki tuhkehn Lepanon kan tuhke kehlail, kaselel oh pwohmwahu oh kisin mahn kan sohte kak kauwehla. Kahrehda, Solomon doadoahngki tuhke me keieu mwahu kan ong tehnpas sarawio. Rahnwet, tuhke sidar en Lepanon kan me mahso kin kipehdi nahnahn Lepanon kan malaulaula, oh me malaulau kin mihte ekei wasa.
it-1 424
Sidar
Pwehki re pahn doadoahngki tuhke sidar tohto, re anahne tohndoadoahk kid kei en pelehdi oh wahdo mepwukat Dair de Saidon pohn oaroahr en Mediderenien, oh wiahda mepwukat ni rahp kei oh kapeidihla ni oaroahro, mweinele kolahng Sopa. Irail eri kin wurahdeki mepwukat pohn sahpwo kolahng Serusalem. Doadoahk wet wiawi sang ni koasoandi me Solomon oh Airam pwungkipene. (1Na 5:6-18; 2Kr 2:3-10) Mwurin mwo, tuhke kan kin pousehlahte kohkohdo, kahrehda aramas akan kin nda me Solomon ‘wiahkihla tuhke sidar kan en tohtohla duwehte tuhke sikamor kan’ erein eh mwehio.—1Na 10:27, NW; pil kilang Ais 9:9, 10.
it-2 1077 par. 1
Tehnpas Sarawi
Solomon koasoanehdi ohl 30,000 sang Israel, oh kin kadarirailla Lepanon ni wad 10,000 nan ehuehu sounpwong, oh re kin pwurodo kommoal ni imwarail kan ni sounpwong riau. (1Na 5:13, 14) E koasoanehdi meh 70,000 sang rehn “mehn liki” kan me mi nan sahpwo en wia sounwisik oh meh 80,000 en wia sounpar takai. (1Na 5:15; 9:20, 21; 2Kr 2:2) Solomon idihada sounapwalih doadoahk meh 550 oh sounsawas meh 3,300. (1Na 5:16; 9:22, 23) E mwomwen me sang irail pwukat mehn Israel meh 250 oh “mehn liki” me mi nan Israel meh 3,600.—2Kr 2:17, 18.
Ire Kesempwal kan
g 5/12 17, koakon
Paipel—Pwuhken Kokohp Pwung Ehu, Pali 1
KIN KASALEHDA AHNSOU NI PWUNG
Ehu karasepe me Paipel kin kasalehda ahnsou ni pwung iei dahme sansalda nan 1 Nanmwarki 6:1, (NW), me koasoia ahnsou me Nanmwarki Solomon tapiada doadoahk en tehnpas sarawio nan Serusalem. Kitail wadek: “Nan pahr 480 [sounpar 479 douwehr] mwurin mehn Israel kan ar kohkohdo sang nan sapwen Isip, ni kapahieun sounpar mwurin Solomon eh wiahla nanmwarkien Israel, ni sounpwong en Sihp (me iei, keriaun sounpwong), e tepida kauwada tehnpas en Siohwa.”
Nan poadopoad en Paipel e kasalehda me kapahieun sounpar en kaundahn Solomon mi nan pahr 1034 Mwohn Krais. Wadek sang nan pahr wet oh kapatahiong sounpar 479 kitail pahn lella nan pahr 1513 Mwohn Krais, pahr me mehn Israel kan pedoisang nan Isip.
AUGUST 22-28
SOAHNG KESEMPWAL KAN SANG MAHSEN EN KOHT | 1 NANMWARKI 7
“Dahme Kitail Kak Sukuhlkihsang Uhr Riau ko”
w13 12/1 13 par. 3
Ke Pahn Ale Prons Sang Nahna kan
Nanmwarki Solomon doadoahngki prons tohto pwehn wiahkihda dipwisou kan ong tehnpas sarawio nan Serusalem. Eh pahpao Depit me alehda pali laud en prons kan ni eh kalowehdi mehn Siria kan. (1 Kronikel 18:6-8) Peisin prons lapalao me samworo kan kin doadoahngki ong kamwakel, kak audehda kalon 17,500 (66,000 L) oh mweinele toutouki ten 30. (1 Nanmwarki 7:23-26, 44-46) Mie uhr prons lapala riau me uh ni wasahn pedolong en tehnpas sarawio. Uhr pwukat reireiki piht 26 (8 m) oh mie kadoke kei me reireiki mpen piht 7.3 (2.2 m). Uhr ko mie pwoahr loale me pengepenge kan mosulki ins 3 (7.5 cm), oh tehlapki piht 5.6 (1.7 m). (1 Nanmwarki 7:15, 16; 2 Kronikel 4:17) E kapwuriamwei en medewehla uwen tohtohn prons me re doadoahngki en wiahkihda dipwisou pwukat.
it-1 348
Pohas, II
Uhr prons lapala riau uh mwohn palangk en tehnpas sarawi lingan en Solomono oh me mi ni paliepengo adaneki Pohas, me mweinele wehwehki “Ni Kehl.” Me mi ni palieiro adaneki Sakin, wehwehki “[Siohwa] en Ketin Koasoanehdi Teng.” Eri ni emen eh pahn sohpeilahng palimese oh kapatapene lepin lokaia riau pwukat oh wadek sang ni pali koahiek kohla ni pali soakoahiek lepin lokaia pwukat pahn nda ‘[Siohwa] en ketin koasoanehdi teng [tehnpas sarawio] ni kehl.’—1Na 7:15-21; kilang CAPITAL.
Ire Kesempwal kan
it-1 263
Duhdu
Irail akan me kin kaudokiong Siohwa ni sarawi oh min kin anahne mwakelekel. Met kasansalda sang ni koasoandien impwal sarawio oh mwuhr ni doadoahk en tehnpas sarawio. Ni ahnsou me re kin kesepwilda, Samworo Lapalap Aaron oh nah pwutak kan kin duhdu mwohn ar likawihada likoun samworo kan. (Eks 29:4-9; 40:12-15; Lip 8:6, 7) Pwe ren kamwakelehda pehrail kan oh nehrail kan, samworo kan kin doadoahngki pihl sang nan peisin prons me mi nan wasa kelpene en impwal sarawio. Mwurihdohsang re kin doadoahngki pihl me kohsang nan sehd prons lapala me mi nan en Solomon tehnpas sarawio. (Eks 30:18-21; 40:30-32; 2Kr 4:2-6) Samworo kan kin duhdu pak riau ni Rahnen Tomw. (Lip 16:4, 23, 24) Irail akan me kin wahla kuht en Asasel, luhwen meirong en mahn akan oh meirong en kou weitahta likin kahnimpwalo kin anahne kamwakelehda paliwararail kan oh lopworada ar likou kan mwohn ar pahn pwurehng pedolong nan kahnimpwalo.—Lip 16:26-28; Nem 19:2-10.
AUGUST 29–SEPTEMBER 4
SOAHNG KESEMPWAL KAN SANG MAHSEN EN KOHT | 1 NANMWARKI 8
“Solomon Kapakap Mwohn Pokon ni Aktikitik Sang Mohngiong”
Kamwahwihala Omw Kapakap Sang Omw Onopki Paipel
9 Pwe Koht en ketin karongeiuk, ke anahne kapakap sang nan omw mohngiong. Nan 1 Nanmwarki irelaud 8, Solomon wia kapakap ehu sang eh mohngiong mwohn aramas akan me pokondohng kasarawien tehnpas en Siohwa nan Serusalem, pahr 1026 mwohn Krais. Mwurin kohpwahn inowo wisikla nan Wasa Sarawiheo oh sapwellimen Siohwa pelien depwek ehu kadirehla nan tehnpaso, Solomon eri kapinga Koht.
10 Onopki en Solomon kapakap oh tehk me e kin pid atail mohngiong. Solomon kapakap nda: “Pwe komwihte kelehpw me mwahngih mohngiong en nein aramas akan koaros.” (1 Nan. 8:38, 39, NW) Nan kapakapo e pil kasalehda me mie koapworopwor ong me dipan emen me “koluhla ni mehlel” ong Koht. Ma imwintihti kan salihdi sapwellimen Koht aramas akan, arail kapakap kan pahn pasapengla ma arail mohngiong kin unsek ong Siohwa. (1 Nan. 8:48, 58, 61) E sansal me omw kapakap anahne kohsang nan omw mohngiong.
Kapahda Peh Lelepek Kan Ni Kapakap
7 Mendahki kitail kin wia atail kapakap mwohn wehi pokon de kelepw, iren Paipel kesempwal ehu en tamanda iei me kitail anahne kasalehda karakarahk ahnsoun kapakap. (2 Kronikel 7:13, 14) Nanmwarki Solomon kin ahneki lamalam karakarahk ni ahnsou me e wie eh kapakap mwohn wehi pokon ni ahnsoun kasarawien sapwellimen Siohwa Tehnpas Sarawi nan Serusalem. Solomon apwtehn kauwada ihmw akan me keieu kaselel nin sampah. Ahpw, ni lamalam karakarahk e kapakapki met: “Ahpw ia duwe, Maing Koht, sampah kak itarohng komwi? Pwe pahnlahng mwokon tikitikiong komwi. Eri, ia duwen Tehnpas Sarawi wet me I kauwadahr eh pahn kak itar?”—1 Nanmwarki 8:27.
8 Duwehte Solomon, kitail anahne ahneki lamalam karakarahk ni ahnsou me kitail kin wiliandi mehteikan kapakap mwohn wehi pokon. Edetehn kitail pahn song en liksang soangen ngihlen aramas me kin mwomwehda me irail me sarawi, lamalam karakarahk kak sansal ni ngihlatail. Kapakap kan me kin wiawi ni karakarahk sohte kin doadoahngki ngihl laud me nohn daulihla de kala. Wiewia pwukat kin kahrehong aramas akan en medemedewe duwen meno me wia soahngen lokaia ahpw kaidehn Koht. (Madiu 6:5) Karakarahk pil kin sansalda sang audepen atail kapakap kan. Ma kitail kin wia atail kapakap ni karakarahk kitail sohte pahn doadoahngki soangen ngihl ehu me kin mwomwen idingkihong Koht en wiahda mehkot me kitail kin nseneki. Ahpw, kitail pahn peki rehn Siohwa pwehn wiahda dahme pahn utungada sapwellime kupwur kan. Sounmelkahka kin kasansalehda lamalam pwung ni ahnsou me e wia pekipek wet: “Komw ketin doareikitala, Maing Kaun, komw ketin doareikitala! Maing Kaun [“Siohwa,” NW] komw ketin kupwurei kiht pwe se en pweida!”—Melkahka 118:25; Luk 18:9-14.
Ire Kesempwal kan
it-1 1060 par. 4
Nanleng
Solomon me kauwada tehnpas sarawio nan Serusalem, koasoia me nanleng, ei, nanleng me keieu ile sohte kak itarohng Koht. (1Na 8:27) Nin duwen Sounkapikpen nanleng, sapwellimen Siohwa wasa uhdahn ilehsang mepwukat koaros, oh “mware me lapalap sang mwar teikan koaros; sapwellime lingan kin ketiket pohnangin lahng oh sampah.” (Me 148:13) E mengei ong Siohwa en ketin sohngedi pahnlahng duwehte aramas emen eh pahn sohngedi mehkot ehu ni eh kapapeseng sendin peh kan pwe dipwisowo en mihla nanpwungen sendilepe oh sendi sohkatepe. (Ais 40:12) En Solomon koasoio sohte wehwehki me Koht sohte sapwellimanki wasa me e kak ketiket ie. De pil e sohte wehwehki me e kin ketiketseli wasa sohte lipilipil wasa koaros oh nan mehkoaros. Met kak sansal sang ni ire mehlel me Solomon pil patohwan me Siohwa kin ketin karong “sang nanleng, wasa me komwi kin ketiket ie,” me iei, nanleng wasa me ngehn kan kin mi ie.—1Na 8:30, 39, NW.