INTERNETPI BIBLIOTECA Watchtower
INTERNETPI BIBLIOTECA
Watchtower
Quechua (Bolivia)
  • BIBLIA
  • PUBLICACIONES
  • REUNIONES
  • nwt Nehemías 1:1-13:31
  • Nehemías

Kay videoqa mana kanchu.

Perdonariwayku, ima problemachá kan.

  • Nehemías
  • Mosoj Jallp’api Kausajkunapaj Diospa Palabran
Mosoj Jallp’api Kausajkunapaj Diospa Palabran
Nehemías

NEHEMÍAS

1 Kayta qhelqarqa Jacaliaspa* wawan Nehemías.*+ Noqaqa 20 watapi, kislev* killapi Susa* llajtapi+ kamachina wasipi kasharqani. 2 Chaypacha ujnin hermanoy Hananí,+ waj runaswan khuska Judamanta chayamorqa. Tapurerqanitaj imaynachus kashasqankuta presos kasqankumanta kutiporqanku chay judíos,+ Jerusalén llajtapis imaynachus kashasqanta. 3 Paykunataj willawarqanku: “Presos kasqankumanta provincianchejman kutipojkunaqa may llakiypi kashanku, pʼenqaypitaj.+ Jerusalenpa perqasnenqa thuñisqa kashan,+ punkusninpis ruphasqa”,+ nispa.

4 Chayta uyarispa tiyaykukuytawan waqarikorqani. Ashkha diasta llakisqa karqani, ayunaspa,+ cielopi kaj Diosmantapis mañakuspa. 5 Kay jinata mañakorqani: “Jehová Diosníy, cielopi kaj Diosníy, aswan jatun Dios kanki, manchay tʼukunataj. Qanmin trato ruwasqaykita juntʼanki, munakusojkunata, kamachisqasniykita kasukojkunatapis munakunki.*+ 6 Diosníy, ama jina kaspa uyarillaway, qhawarimullaway. Kay kamachiykej mañakusqanta uyarillay ari, kunan mañakususqayta uyarillaway ari. Tuta pʼunchay kamachisniyki israelitaspaj mañakuyki,+ Israel nación contraykipi juchallikusqantapis rimarini. Noqapis tataypa familianpis juchallikuyku.+ 7 Noqaykoqa pantasqata pantaykuyku, contraykita juchallikuyku.+ Mana kasukuykuchu kamachiyki Moisesman qosqayki kamachiykunata, leyesta, juiciopi nisqasniykitapis.+

8 ”Ama jina kaspa yuyarikuy kamachiyki Moisesman kay jinata nisqaykita: ‘Qankunachus qonqakuwankichej chayqa, waj nacionesman chʼeqerachisqaykichej.*+ 9 Noqamanchus kutirikamuwankichej chayqa, kamachisqasniytapis kasukunkichej chayqa, jallpʼaj aswan karu kʼuchunkama chʼeqerasqa kajtiykichejpis, chaymanta tantamusqaykichej,+ pusamusqaykichejtaj may lugartachá sutiypaj ajllakorqani chayman’,+ nispa. 10 Paykunaqa kamachisniyki kanku, nacionniyki kanku. Qan paykunataqa kacharicherqanki jatun atiyniykiwan, atiyniyoj makiykiwan.+ 11 Jehová Diosníy, ama jina kaspa kay kamachiykej mañakusqanta uyarillay ari, sutiykita tukuy sonqonkuwan jatunchaj kamachisniykitapis uyarillay ari. Ama jina kaspa kunan pʼunchay allin rinawanpaj yanapaway, reywanpis khuyarichiway ari”,+ nispa.

Chaypacha noqaqa reypa coperon* karqani.+

2 Rey Artajerjes+ 20 watastaña kamachishajtin,+ reypaj vinota apamorqanku nisán* killapi. Noqataj ñaupaj kutispi jina chay vinota reyman jaywarqani.+ Nitaj jaykʼajpis reypa ñaupaqenpeqa ajina llakisqachu karqani. 2 Chayrayku reyqa tapuwarqa: “Llakisqata reparayki, ¿imajtín ajina kashanki? Mana onqosqapischu kashanki, sonqoykipisina llakiy tiyan”, nispa. Chay ratotaj ukhoyqa ras niwarqa.

3 Reymantaj nerqani: “Reyqa unayta kausachun. Ñaupa tatasniy pʼampasqa kashanku chay llajtaqa thuñisqa kashan, punkusninpis ruphasqa kashan. Chayrayku llakisqa kashani”,+ nispa. 4 Reytaj tapuwarqa: “¿Imatá ruwayta munashanki?”, nispa. Chay ratopachataj cielopi kaj Diosmanta mañakorqani.+ 5 Chantá reyman nerqani: “Reyníy, allin rijchʼasunki chayqa, kay kamachiykitataj allinpaj qhawanki chayqa, Judaman kachaway ari, ñaupa tatasniy pʼampasqa kashanku chay llajtaman, chay llajtata watejmanta sayarichimunaypaj”,+ nispa. 6 Reytaj niwarqa: “¿Mashkha unaytataj chinkanki? ¿Maykʼajtaj kutinpunki?”, nispa. Reinaqa ladonpi tiyasqa kasharqa. Reytaj kachanallawanta niwarqa.+ Noqataj reyman nerqani mashkha unaymantachus kutimunayta.+

7 Chantá reyta nillarqanitaj: “Reyníy, allin rijchʼasunki chayqa, cartasta qowachunku, Éufrates mayumanta inti yaykuy ladopi*+ kaj kamachejkunapaj, mana jarkʼaspalla pasachinawankupaj Judaman chayanaypaj. 8 Waj cartatapis qollawachunkutaj Asafpaj, reypa monte sachʼasninmanta encargadopaj, maderata qonawanpaj chaymanta vigasta ruwanaypaj, Templo* qayllapi soldadospa wasinpa punkusninpaj,+ llajta perqaspaj,+ tiyakusaj chay wasipajpis”, nispa. Reytaj cartasta qowarqa,+ kʼacha Diosniy yanapawasqanrayku.*+

9 Chay qhepata chayarqani Éufrates mayumanta inti yaykuy ladopi kaj kamachejkunaman, reypa cartasnintataj paykunaman jaywarqani. Chantapis reyqa noqatawan khuska kachallarqataj soldadospa kamachejkunasninta, caballospi purej soldadostapis. 10 Horonita Sanbalatwan+ kuraj kamachi ammonita+ Tobiaswantaj,+ chayta yachaspa manchayta phiñakorqanku Israel nacionta yanapaj risqaymanta.

11 Chantá Jerusalenman chayarqani. Kinsa pʼunchayninmantaj, 12 sayarispa tuta llojserqani uj mashkha runaswan khuska, nitaj pimanpis willarqanichu imatachus Jerusalenrayku Diosniy ruwachishawasqanta. Noqalla burropi rerqani, chay ujkunataj chakipi rerqanku. 13 Chay tutaqa Wayqʼo Punkunta+ llojserqani. Jatun Katarej Juturin chaynejta pasaspataj Ushpha Montones Punkuman+ chayarqani. Allinta qhawarerqani Jerusalenpa urmasqa perqasninta, chay jina ruphasqa punkusnintapis.+ 14 Chantá rillarqanipuni Juturi Punkukama,+ Reypa Estanquen chaykama. Montasqa risharqani chay burroytaj manaña pasayta aterqachu. 15 Jinapis wayqʼonta+ tutan wicharerqani perqata allinta qhawarispa. Kutirimuspataj Wayqʼo Punkunta yaykorqani, chantá kutinporqani.

16 Sullkʼa kamachejkunaqa+ mana yacharqankuchu maymanchus risqayta, imatachus ruwasqaytapis. Manaraj imatapis willarqanichu judiosman, ni sacerdotesman,* ni kurajkunaman, ni sullkʼa kamachejkunaman, nillataj trabajananku karqa chaykunamanpis. 17 Chaymantaraj paykunaman nerqani: “Qankuna rikushankichej kay jina llakiypi kashasqanchejta. Jerusalenqa qʼala thuñisqa kashan, punkusninpis ruphasqa kashan. Kunanqa Jerusalenpa perqasninta oqharinachej, amaña kay jina pʼenqay kananpaj”, nispa. 18 Chantá paykunaman willarqani imaynatachus kʼacha Diosniy yanapawasqanta,+ imatachus reypis niwasqanta.+ Chayta uyarispa paykunaqa nerqanku: “Ruwanachej ari”, nispa. Purajmantataj kallpachanakorqanku chay sumaj ruwayta ruwaysinawaykupaj.+

19 Chayta yachaspataj Horonita Sanbalat, kuraj kamachi ammonita+ Tobías,+ árabe+ Guesempis asipayawarqayku,+ pisipaj qhawawarqayku, niwarqaykutaj: “¿Imatá ruwashankichej? ¿Nichu qankunaqa reypa contranta oqharikushankichej?”,+ nispa. 20 Noqataj paykunaman nerqani: “Kaytaqa cielopi kaj Diospa yanapayninwan ruwasqayku.*+ Noqaykoqa paypa kamachisnin kayku, kay perqatataj oqharisqayku. Qankunajtaqa ni imaykichej Jerusalenpi kanchu, ni ima ruwanaykichej kanchu, nitaj kaymantachu kankichej, ama satʼikamuychejchu”,+ nispa.

3 Kuraj kaj sacerdote* Eliasibwan+ sacerdote hermanosninwanqa Ovejas Punkuta+ watejmanta ruwarqanku. Chaytataj Diospaj tʼaqaporqanku,+ chantá punkusninta churaykaporqanku. Diospaj tʼaqapullarqankutaj Meá Torrekama+ chayaj perqata, Hananel Torrekama+ chayaj perqatapis. 2 Ladonkupitaj Jericó llajtayojkuna+ perqata allincharqanku. Ladonkupitaj Imrij wawan Zacur perqata allincharqa.

3 Hasenaaj wawasnenqa Pescado Punkuta+ watejmanta ruwarqanku. Punkupaj vigasta churarqanku,+ punkusninta churaykorqanku, jinallataj chʼatanasninta, trancanasnintapis. 4 Ladonkupitaj Uriyaj wawan, Hacozpa allchhin Meremot+ perqata allincharqa. Ladonpitaj Berekiaspa wawan, Mesezabelpa allchhin Mesulam+ perqata allincharqa. Ladonpitaj Baanaj wawan Sadoc perqata allincharqa. 5 Ladonpitaj tecoítas+ perqata allincharqanku. Tecoitaspa kurajkunankutaj mana munarqankuchu chay llankʼaymanta encargadospa mandonkupi kayta. Chayrayku mana ruwaysikorqankuchu.

6 Paseahjpa wawan Joiadawan Besodeyaj wawan Mesulamwanqa, Ñaupa Llajta Punkuta+ allincharqanku. Punkupaj vigasta churarqanku, punkusninta churaykorqanku, jinallataj chʼatanasninta, trancanasnintapis. 7 Ladonkupitaj gabaonita+ Melatiaswan meronotita Jadonwan perqata allincharqanku. Paykunaqa Gabaonmanta, Mizpamanta+ karqanku, Éufrates mayumanta inti yaykuy ladopi+ kamachejpa mandonpitaj karqanku. 8 Ladonkupitaj Harhayaj wawan Uziel perqata allincharqa. Payqa qorimanta kʼachanchanasta ruwajkunamanta ujnin karqa. Ladonpitaj Hananías perqata allincharqa. Payqa perfumesta ruwajkunamanta ujnin karqa. Paykunaqa Jerusalenta empedrarqanku* Ancho Perqakama.+ 9 Ladonkupitaj Hurpa wawan Refayá perqata allincharqa. Payqa Jerusalenpa khuskanninmanta kuraj kamachej karqa. 10 Ladonpitaj Harumafpa wawan Jedayá perqata allincharqa, wasin chimpapi. Ladonpitaj Hasabneyaj wawan Hatús perqata allincharqa.

11 Harimpa+ wawan Malkiyawan Pahat-Moabpa+ wawan Hasubwan waj lado perqata allincharqanku, Hornos Torretawan.+ 12 Ladonkupitaj Halohespa wawan Salumwan warmi wawasninwan perqata allincharqanku. Payqa Jerusalenpa khuskanninmanta kuraj kamachej karqa.

13 Hanunwan Zanoahmanta+ runaswanqa Wayqʼo Punkuta+ allincharqanku, perqasninta sayaricherqanku, punkusninta churaykaporqanku, jinallataj chʼatanasninta, trancanasnintapis. Perqatapis allincharqanku uj 445 metrosta jina* Ushpha Montones Punkukama.+ 14 Recabpa wawan Malkiyaqa Ushpha Montones Punkuta allincharqa, perqasninta sayaricherqa, punkusninta churaykaporqa, chʼatanasninta, trancanasnintapis. Payqa Bet-Hakeremmanta+ kuraj kamachej karqa.

15 Colhozej wawan Salunqa Mizpamanta+ kuraj kamachej karqa. Payqa Juturi Punkuta+ allincharqa, perqasninta sayaricherqa, techaykorqa, punkusninta churaykaporqa, jinallataj chʼatanasninta, trancanasnintapis. Allinchallarqataj Reypa Huertan+ ladopi Larqʼa Estanquej+ perqasninta, Davidpa Llajtanmanta+ uraykamoj Gradaskama.+

16 Ladonpitaj Azbucpa wawan Nehemías perqata allincharqa, Davidpa Sepulturasninpa+ ñaupaqenmantapacha, ruwasqa estanquekama,+ Atiyniyoj Runaspa Wasinkukama. Payqa Bet-Zurpa+ khuskanninmanta kuraj kamachej karqa.

17 Ladonpitaj levitas* perqata allincharqanku, paykunamanta encargado karqa Banijpa wawan Rehúm. Ladonkupitaj Hasabías perqata allincharqa, Queilapi+ tiyakojkunaj sutinpi. Payqa Queilaj khuskanninmanta kuraj kamachej karqa. 18 Ladonpitaj waj levitas perqata allincharqanku. Paykunamanta encargado karqa Henadadpa wawan Bavái. Payqa Queilaj khuskanninmanta kuraj kamachej karqa.

19 Ladonpitaj Jesuaj+ wawan Ézer perqata allincharqa, Armas Jallchʼanaman wicharinaj ñaupaqenpi, Perqa Sayachina Machón*+ chaypi. Payqa Mizpamanta kuraj kamachej karqa.

20 Ladonpitaj Zabaij+ wawan Baruc tukuy sonqo trabajaspa perqata allincharqa, Perqa Sayachina Machonmantapacha kuraj kaj sacerdote Eliasibpa+ wasi yaykunankama.

21 Ladonpitaj Uriyaj wawan Hacozpa allchhin Meremot+ perqata allincharqa, Eliasibpa wasi yaykunanmantapacha chay wasej tukukuyninkama.

22 Ladonpitaj Jordanmanta*+ sacerdotes perqata allincharqanku. 23 Ladonkupitaj Benjaminwan Hasubwan perqata allincharqanku wasinku ñaupaqenpi. Ladonkupitaj Maaseyaj wawan Ananiahj allchhin Azarías perqata allincharqa wasin chaypi. 24 Ladonpitaj Henadadpa wawan Binuí perqata allincharqa Azariaspa wasinmantapacha, Perqa Sayachina Machonkama,+ esquinakamataj.

25 Ladonpitaj Uzaij wawan Palal perqata allincharqa Perqa Sayachina Machonpa ñaupaqenpi, Reypa Wasinmanta*+ llojsimoj torre chaypi. Chayqa aswan patapi karqa, Guardiaspa Pationkupi.+ Ladonpitaj Parospa+ wawan Pedaya perqata allincharqa.

26 Ofelmanta+ templopi sirvejkunaqa*+ inti llojsimuy ladopi Yaku Punkoj+ ñaupaqenkama perqata allincharqanku, llojsimoj torrekama.

27 Ladonkupitaj tecoítas+ perqata allincharqanku llojsimoj jatun torrej ñaupaqenmantapacha, Ofelpa perqankama.

28 Sacerdotesqa Caballos Punkumanta+ aswan patapi kaj perqata allincharqanku. Sapa ujninku wasinku ñaupaqenpi trabajarqanku.

29 Ladonkupitaj Imerpa wawan Sadoc+ perqata allincharqa, wasinpa ñaupaqenpi.

Ladonpitaj Secaniaspa wawan Semaya perqata allincharqa. Payqa Inti Llojsimuy Ladopi Punkumanta+ guardia karqa.

30 Ladonpitaj Selemiaspa wawan Hananiaswan Zalafpa sojta kaj wawan Hanunwan perqata allincharqanku.

Ladonkupitaj Berekiaspa wawan Mesulam+ perqata allincharqa wasinpa ñaupaqenpi.*

31 Ladonpitaj Malkiya perqata allincharqa templopi sirvejkunaj*+ wasinkukama, vendejkunaj wasinkukama, Qhawana Punkoj ñaupaqenpi, esquina patapi terraza cuartokama. Payqa qorimanta kʼachanchanasta ruwajkunamanta ujnin karqa.

32 Qorimanta kʼachanchanasta ruwajkuna, vendejkunapis perqata allincharqanku, esquina patapi terraza cuartomantapacha Ovejas Punkukama.+

4 Sanbalatqa+ perqasta allinchashasqaykuta yachaspa, phiñakuspa rabiamanta phatasharqaña, judiostataj manchayta asipayasharqa. 2 Chantá paywan kaj runaspa ñaupaqenpi, Samariamanta soldadospa ñaupaqenpiwan nerqa: “¿Imatá ruwayta munashanku kay llauchhi judiosri? ¿Sapallayku ruwasqayku nishankuchu? ¿Ofrendasta jaywasqayku nishankuchu? ¿Uj pʼunchayllapi tukusqayku nishankuchu? ¿Ruphasqa rumista oqharispachu watejmanta perqayta munashanku?”,+ nispa.

3 Ladonpi kasharqa chay ammonita+ Tobiaspis+ nillarqataj: “Ruwashanku chay rumi perqankutaqa atojllaraj wicharispa urmaykuchenqa”, nispa.

4 Noqataj Diosmanta kay jinata mañakorqani: “Diosníy, uyariwayku. Chay runasqa kʼumuykachachishawayku.+ Asipayawasqaykuta paykunallamantaj chayachiy.+ Paykunataqa waj nacionman presosta apachiy, guerramanta apasqasta jina. 5 Pantasqankutaqa ama qhawakullaychu, juchasninkutapis ama perdonaychu.+ Paykunaqa trabajajkunata tukuy imaymanasta ninku”, nispa.

6 Noqaykoqa perqasta allinchallarqaykupuni. Urmasqa perqastaqa khuskankamaña perqasharqayku. Tukuypis tukuy sonqonkuwan trabajasharqanku.

7 Jinapitaj Sanbalat, Tobías,+ árabes,+ ammonitas, asdoditaspis+ mayta phiñakorqanku Jerusalenpa perqasninta allinchashasqaykuta yachaspa, urmasqa qʼasasnintapis wisqʼashasqaykutaña yachaspa. 8 Tukuyninku ujchaykukorqanku Jerusalenwan maqanakoj jamunankupaj, llajtapi chʼajwata rikhurichinankupaj. 9 Chayrayku Diosniykumanta mañakorqayku, guardiastataj churarqayku tuta pʼunchay paykunamanta jarkʼanawaykupaj.

10 Judamanta kajkunataj nisharqanku: “Trabajajkunaqa* manaña kallpayojchu kanku. Urmasqa rumista oqharinaqa mayraj kashan. Ni jaykʼaj kay perqasta allinchayta tukusunchu”, nispa.

11 Enemigosniykupis nisharqanku: “Mana reparakushajtillanku, mana rikuchikuspalla chaupinkupi rikhurispa wañurachisunchej. Jinamanta chay ruwashasqankuta sayachisun”, nispa.

12 Enemigosniykoj qayllanpi tiyakoj judiospis jamuspa kutin kutita* niwarqayku: “Tukuynejmanta noqanchejwan maqanakoj jamonqanku”, nispa.

13 Chayrayku guardiasta churarqani perqa wasaspi tʼoqos karqa chayman, mana allin jarkʼachasqa lugaresman, familia familiasta chayman churarqani. Paykunaqa karqanku espadasniyoj, tʼojsina lanzasniyoj, flechana arcosniyoj.* 14 Manchachikushasqankuta reparaytawantaj chay ratopacha nimorqani kurajkunaman,+ sullkʼa kamachejkunaman, tukuynin runasmanpis: “Ama paykunata manchachikuychejchu.+ Jehová Diosmanta yuyarikuychej, payqa may jatun, tʼukunapaj jinataj.+ Maqanakuychej hermanosniykichejrayku, qhari wawasniykichejrayku, warmi wawasniykichejrayku, warmisniykichejrayku, wasisniykichejraykupis”, nispa.

15 Enemigosniykoqa yacharqosqanku chay wakichikushasqankuta yachasqaykuta, cheqa Diospis* chay wakichikusqankuta pantachisqanta. Jinamanta tukuyniyku watejmanta perqasta ruwaj churakorqayku. 16 Chay diamantapacha trabajadoresniymanta khuskallanña trabajarqanku,+ khuskantaj tʼojsina lanzasniyoj, escudosniyoj, flechana arcosniyoj, pecherasniyoj sayarqanku. Kuraj kamachejkunataj+ tukuynin judiosta yanapasharqanku 17 perqata ruwashajtinku. Qʼepejkunaqa uj makillawan trabajasharqanku, ujnin makinkuwantaj tʼojsina lanzata japʼisharqanku. 18 Trabajajkunaqa chumpinkupi espadayoj trabajasharqanku. Wajrata waqachejtaj+ ladoypi kasharqa.

19 Chantá noqaqa kurajkunaman, sullkʼa kamachejkunaman, tukuynin runasmanpis nerqani: “Kay ruwashanchej chay perqaqa karuta muyuykushan, karu karuspitaj trabajashanchej. 20 Chayrayku wajrata waqajta uyariytawan noqayku kashayku chayman jamunkichej. Diosninchejqa noqanchejrayku maqanakonqa”,+ nispa.

21 Sutʼiyaymantapacha estrellas rikhurinankama khuskan trabajaj kayku, khuskantaj tʼojsina lanzas japʼirisqa sayaj kayku. 22 Chantá runasta nerqani: “Qharisqa tutan Jerusalén ukhupi kachunku, sapa ujninku yanapajninwan khuska. Tutanqa guardias kanqanku, pʼunchaytaj trabajanqanku”, nispa. 23 Chayrayku ni noqapis, ni hermanosniypis, ni yanapawajkunapis,+ ni noqawan kaj guardiaspis ropasniykuta lluchʼukorqaykuchu. Tukuyniykutaj paña makiykupi tʼojsina lanza japʼirisqa karqayku.

5 Chaywanpis wakin runasqa, warmisninkupis judío hermanosninkupaj mayta quejakorqanku.+ 2 Wakenqa nerqanku: “Noqaykoqa qhari wawasniyoj, warmi wawasniyoj kayku, tukuyniykutaj ashkha kayku. Mikhunaykutaj mana kanchu. Mikhunata necesitayku ama yarqhaymanta wañunaykupaj”, nispa. 3 Wakintaj nerqanku: “Manaña mikhuna kanchu. Mikhunaraykutaj jallpʼasniykuta, uva huertasniykuta, wasisniykutapis prendata jina qoshayku”, nispa. 4 Wakintaj nerqanku: “Reyman impuestota paganaykupaj manukorqayku, prendata jinataj jallpʼasniykuta, uva huertasniykutawan qorqayku.+ 5 Noqaykoqa kay hermanosniykoj yawar masisninku kashaykupis. Wawasniykupis mana paykunaj wawasninkumanta aswan pisi valorniyojchu kanku. Jinapis qhari wawasniykuta, warmi wawasniykuta esclavosta jina vendeshayku. Wakin warmi wawasniykupis esclavasña kanku.+ Nitaj ni imata ruwayta atiykuchu, jallpʼasniyku, uva huertasniykupis waj dueñoyojña kasqanrayku”, nispa.

6 Chay quejakusqankuta, chay nisqankutapis uyarejtiy yawarniypuni tʼimpurerqa. 7 Chay imasmanta sonqoy ukhullapi tʼukuriytawantaj, kurajkunata, sullkʼa kamachejkunatapis uyankupi niporqani: “Qankunaqa kikin hermanosniykichejmanta interesta sikʼishankichej”,+ nispa.

Chantapis chay imasta ruwasqankurayku ashkha runasta tantacherqani. 8 Paykunamantaj nerqani: “Atisqanchejta ruwaspa, waj nacionesman vendesqa karqanku chay judío hermanosninchejta ranterqanchej, kacharichisqa kanankupaj. Kunanqa, ¿qankunañatajchu kikin hermanosniykichejta vendeshankichej+ paykunata watejmanta rantinanchejpaj?”, nispa. Chayta uyarispa paykunaqa ni imata kutichikuyta aterqankuchu, chʼinlla karqanku. 9 Chantá nillarqanitaj: “Chay ruwasqaykichejqa mana allinchu. ¿Nichu qankunaqa Diosninchejta manchachikunaykichej karqa+ waj nacionesmanta enemigosninchej ama asikunawanchejpaj? 10 Noqapis, hermanosniypis, yanapawajkunapis qolqeta, mikhunatawan manushayku. Ama jina kaspa, manuspaqa amaña interesniyojta manuychejchu.+ 11 Ama jina kaspa, kunanpacha kutichipuychej jallpʼasninkuta,+ uva huertasninkuta, olivo huertasninkuta, wasisninkutapis. Manusqaykichej qolqemanta, mikhunamanta, mosoj vinomanta, aceitemantapis sikʼisqaykichej interesta* kutichipullaychejtaj”, nispa.

12 Paykunataj nerqanku: “Chay tukuyta qʼalitunta kutichipusqayku, mana imata mañaspalla. Chay niwasqaykuta ruwasqayku”, nispa. Sacerdotesta wajyachispataj chay juchayojkunata juracherqani chay nisqankuta juntʼanankupaj. 13 Chantá pechoypi ropayta thalarakuspa nerqani: “Cheqa Diosqa* ajinata thalaykuchun chay jurasqanta mana juntʼaj runataqa, mana wasiyojta, ni imayojta saqechun. Ajina thalasqa kachun, mana imayojtaj qhepakuchun”, nispa. Chayta uyarispa chay tukuynin tantasqa runasqa nerqanku: “Amén”,* nispa. Chantá Jehová Diosta jatuncharqanku. Paykunaqa jurasqankuta juntʼarqanku.

14 Judamanta kamachej kanaypaj rey churawasqan+ pʼunchaymantapacha ni noqapis, ni hermanosniypis mikhorqaykuchu kamachejman chayanan karqa chay mikhunataqa.+ Chaytaj karqa rey Artajerjes+ 20 watastaña kamachishasqanmantapacha+ 32 watasta kamachinankama,+ tukuyninpeqa 12 watas karqa. 15 Noqamanta ñaupajta kamachejkunatajrí runasta ñakʼarichisqanku, sapa diataj 40 siclos* qolqe metalta cobrasqanku tʼantankupaj, vinonkupaj. Paykunata yanapajkunapis runasta sufrichillasqankutaj. Noqarí Diosta manchachikusqayrayku+ mana chayta ruwarqanichu.+

16 Astawanqa perqasta ruwaysikorqani. Yanapawajkunapis chayllapitaj trabajarqanku, manataj ima jallpʼatapis ranterqaykuchu.+ 17 Noqawan mikhoj kanku 150 judíos, sullkʼa kamachejkuna, waj nacionesmanta noqaykuta waturikoj jamojkunapis. 18 Sapa día noqapaj* wakichej kanku uj torota, sojta sumaj ovejasta, jinallataj pʼisqostapis. Sapa chunka diastaj tukuy laya* vinosta ashkhata qowaj kayku. Jinapis manapuni mañakorqanichu kamachejman chayanan karqa chay mikhunataqa. Anchaña kanman karqa, runasqa anchataña reypaj trabajasharqanku. 19 Diosníy, kay runasrayku tukuy imata ruwasqaymanta yuyarikuway ari, allin ñawiwantaj qhawaway.+

6 Sanbalat, Tobías,+ árabe+ Guésem, chay waj enemigosniykupis yacharqanku perqata allinchachiyta tukusqayta,+ manañataj qʼasasniyojchu kasqanta. Jinapis manaraj punkusta churarqanichu.+ 2 Sanbalatwan Guesemwantaj chay ratopacha kay willayta apachimuwarqanku: “Jamuy, Onó+ pampaj ujnin ranchonpi uj pʼunchay tinkunachej”, nispa. Chaywanpis paykunaqa imanawaytachá munasharqanku. 3 Noqataj runasta kacharqani nimunankupaj: “Uj jatun llankʼaypi kashani. Mana uraykamuymanchu. ¿Qankunawan tinkunaypajchu kay llankʼaytaqa sayachiyman kasqa?”, nispa. 4 Paykunaqa tawa kutista kikillantataj wajyachiwarqanku. Noqataj tawantin kutispi kikinta kuticherqani.

5 Chantá Sanbalatqa phishqa kaj kutipi kamachinta kachamuwarqa chay kikin willayllawantaj. Paymanqa uj kicharisqa cartatawan apachimusqa. 6 Chay cartapeqa nishasqa: “Waj llajtayoj runas parlashanku, Guesempis+ nishallantaj, qanpis judiospis reypa contranta oqharikuyta munashasqaykichejta.+ Chayrayku chay perqastapis allinchachishasqanki. Qantaj reyninku kanki nin, chayta runas parlashanku. 7 Profetastapis* churasqanki tukuynin Jerusalenta purimuspa qanmanta ninankupaj: ‘Judaqa reyniyojña’, nispa. Chay tukuy imasta reyqa yachanqapuni. Chayrayku chay imasmanta parlananchejpaj jamuy”, nispa.

8 Noqataj nichimorqani: “Chay nisqaykeqa mana ajinachu. Qanlla chaytaqa parlashanki”, nispa. 9 Paykunaqa mancharichinawaykupaj kay jinata niwarqayku: “Saykʼuponqanku, nitaj chaytaqa tukuchanqankuchu”,+ nispa. Chayrayku Diosníy, kallpachaway.+

10 Chantá Delayaj wawan Mehetabelpa allchhin Semayaj wasinman rerqani, payqa chaypi pakakusharqa. Semayaqa niwarqa: “Wañuchisunankupaj jamonqanku. Chayrayku cheqa Diospa* wasinpi tinkunachej, templon ukhupi, punkusnintataj chʼataykakamusunchej. Tutan wañuchisoj jamonqanku”, nispa. 11 Noqataj kuticherqani: “Noqaqa mana manchachikunichu, mana ayqekuymanchu. Mana templomanqa yaykullaymanchu, yaykuspaqa wañuyman.+ Mana yaykusajchu”, nispa. 12 Chantá repararqani mana Diospa sutinpichu parlashasqanta. Paymanqa Tobiaswan Sanbalatwan+ pagaykusqanku chayta ninawanpaj. 13 Payman pagaykusqanku mancharichinawankupaj, juchallichinawankupajtaj. Chaywanqa pʼenqaypi rikhurichiwankuman karqa, mana allin imastataj noqamanta parlankuman karqa.

14 Diosníy, ama qonqapuychu Tobiasmanta,+ Sanbalatmanta, chay imasta ruwasqankumantapis. Amallataj qonqapuychu profetisa Noadiasmanta, chay waj profetasmantapis. Paykunaqa ashkha kutista manchachiwayta munarqanku.

15 Perqataqa allinchayta tukucharqayku elul* killaj 25 pʼunchayninpi, 52 pʼunchaykunallapi.

16 Enemigosniykoqa chayta yachaytawan, qaylla nacionespis chayta rikuspa jatun pʼenqaypi rikhurerqanku,+ repararqankutaj Diosniykoj yanapayninwan chayta ruwasqaykuta. 17 Chay pʼunchaykunapi Judamanta kurajkunaqa+ ashkha cartasta Tobiasman apachej kanku, Tobiaspis paykunaman apachimullajtaj. 18 Ashkha judiosqa Tobiasman juraspa nisqanku payman kutisqa kanankuta. Tobiasqa Araj+ wawan Secaniaspa tolqan karqa. Tobiaspa wawan Jehohanantaj Mesulampa+ warmi wawanwan casarasqa, Mesulamqa Berekiaspa wawan karqa. 19 Chantapis chay judiosqa Tobiasmanta allinta parlawaj kanku, nisqaytataj payman willarqamoj kanku. Tobiastaj cartasta apachimuwaj mancharichinawanpaj.+

7 Perqata allinchayta tukusqaykutawan,+ punkusninta churarqani.+ Chantá churarqani punku qhawajkunata,+ takejkunata,+ levitastawan.+ 2 Chantá Jerusalenmanta cargoyoj kanankupaj churarqani hermanoy Hananita,+ Hananiastawan, pichus soldadospa wasinmanta+ capitán karqa. Payqa de confianza runa karqa, wajkunamanta nisqataj cheqa Diosta* astawan manchachikoj.+ 3 Paykunamantaj nerqani: “Jerusalenpa punkusnintaqa ama kicharinkichejchu niraj inti allinta kʼajarimushajtenqa. Qhawaj guardiastaj chʼisiyaykuyta punkusta wisqʼaykuspa trancaykuchunku. Jerusalén llajtayojkunata churaychej guardias kanankupaj, wakintaqa puestosninkupi, wakintataj wasisninkoj ñaupaqenpi”, nispa. 4 Llajtaqa jatun karqa, pisi runaslla chay ukhupi tiyakusharqanku.+ Wasistapis manaraj allincharqankuchu.

5 Diosniytaj yuyayta qowarqa tantachinaypaj kurajkunata, sullkʼa kamachejkunata, tukuy runastapis familiasninkuman jina anotanaypaj.+ Tarerqanitaj Jerusalenman ñaupajta kutimojkunaj familiasninkumanta anotasqa librota. Chaypitaj kay jina qhelqasqa kasharqa:

6 “Kaykuna karqanku provinciapi tiyakoj judíos. Paykunaqa tiyakorqanku rey Nabucodonosor+ Babiloniaman presosta apakaporqa+ chaykunawan khuska, Babiloniamantataj llojsimorqanku. Paykunaqa kutiporqanku Jerusalenman, Judamanpis, sapa ujpis llajtanman kutiporqa.+ 7 Paykunaqa kuterqanku Zorobabelwan,+ Jesuawan,+ Nehemiaswan, Azariaswan, Raamiaswan, Nahamaniwan, Mardoqueowan, Bilsanwan, Misperetwan, Bigvaiwan, Nehumwan, Baanawan ima.

”Israelita qharisqa kay chhika karqanku:+ 8 Parospa familianmanta 2.172 karqanku. 9 Sefatiaspa familianmanta 372 karqanku. 10 Arajpa+ familianmanta 652 karqanku. 11 Jesuaj mirayninmanta, Joabpa+ mirayninmantawanqa Pahat-Moabpa familianmanta+ 2.818 karqanku. 12 Elampa familianmanta+ 1.254 karqanku. 13 Zatujpa familianmanta 845 karqanku. 14 Zacaijpa familianmanta 760 karqanku. 15 Binuij familianmanta 648 karqanku. 16 Bebaijpa familianmanta 628 karqanku. 17 Azgadpa familianmanta 2.322 karqanku. 18 Adonicampa familianmanta 667 karqanku. 19 Bigvaijpa familianmanta 2.067 karqanku. 20 Adinpa familianmanta 655 karqanku. 21 Ezequiaspa mirayninmantaqa Aterpa familianmanta 98 karqanku. 22 Hasumpa familianmanta 328 karqanku. 23 Bezaijpa familianmanta 324 karqanku. 24 Harifpa familianmanta 112 karqanku. 25 Gabaonpa+ familianmanta 95 karqanku. 26 Belenmanta, Netofamantawan runasqa 188 karqanku. 27 Anatotmanta+ runasqa 128 karqanku. 28 Bet-Azmavetmanta runasqa 42 karqanku. 29 Quiryat-Jearimmanta,+ Kefiramanta, Beerotmantawan+ runasqa 743 karqanku. 30 Ramamanta, Guebamantawan+ runasqa 621 karqanku. 31 Micmasmanta+ runasqa 122 karqanku. 32 Betelmanta,+ Haimantawan+ runasqa 123 karqanku. 33 Ujnin Nebomanta runasqa 52 karqanku. 34 Ujnin Elampa familianmanta 1.254 karqanku. 35 Harimpa familianmanta 320 karqanku. 36 Jericojpa familianmanta 345 karqanku. 37 Lodpa familianmanta, Hadidpa familianmanta, Onoj+ familianmantawan 721 karqanku. 38 Senaajpa familianmantataj 3.930 karqanku.

39 ”Kaykuna karqanku sacerdotes:+ Jesuaj mirayninmantaqa Jedayaj familianmanta 973 karqanku. 40 Imerpa familianmanta 1.052 karqanku. 41 Pasjurpa familianmanta+ 1.247 karqanku. 42 Harimpa+ familianmantataj 1.017 karqanku.

43 ”Kaykuna karqanku levitas:+ Hodevajpa mirayninmanta, nisunman Jesuaj mirayninmantaqa Cadmielpa+ familianmanta 74 karqanku. 44 Kaykuna karqanku takejkuna:+ Asafpa+ familianmanta 148 karqanku. 45 Kaykuna karqanku punkuta qhawajkuna:+ Salumpa familiasnin, Aterpa familiasnin, Talmonpa familiasnin, Acubpa+ familiasnin, Hatitajpa familiasnin, Sobaijpa familiasninpis, tukuyninku 138 karqanku.

46 ”Kaykuna karqanku templopi sirvejkuna:*+ Zihajpa familianmanta, Hasufajpa familianmanta, Tabaotpa familianmanta, 47 Querospa familianmanta, Siajpa familianmanta, Padonpa familianmanta, 48 Lebanaj familianmanta, Hagabaj familianmanta, Salmaijpa familianmanta, 49 Hananpa familianmanta, Guidelpa familianmanta, Gaharpa familianmanta, 50 Reayaj familianmanta, Rezinpa familianmanta, Necodajpa familianmanta, 51 Gazampa familianmanta, Uzajpa familianmanta, Paseahjpa familianmanta, 52 Besaijpa familianmanta, Meunimpa familianmanta, Nefusesimpa familianmanta, 53 Bacbucpa familianmanta, Hacufajpa familianmanta, Harhurpa familianmanta, 54 Bazlitpa familianmanta, Mehidajpa familianmanta, Harsajpa familianmanta, 55 Barcospa familianmanta, Sisaraj familianmanta, Temahjpa familianmanta, 56 Neziaspa familianmanta, Hatifajpa familianmantapis.

57 ”Salomonpa kamachisninpa familiasninkumanta+ kaykuna karqanku: Sotaijpa familianmanta, Soferetpa familianmanta, Peridaj familianmanta, 58 Jaalajpa familianmanta, Darconpa familianmanta, Guidelpa familianmanta, 59 Sefatiaspa familianmanta, Hatilpa familianmanta, Pokéret-Hazebaimpa familianmanta, Amonpa familianmantapis. 60 Templopi sirvejkunawan*+ Salomonpa kamachisninpa familiasninkumantawan tukuyninku 392 karqanku.

61 ”Kaykuna wicharerqanku Tel-Melahmanta, Tel-Harsamanta, Kerubmanta, Adonmanta, Imermantawan. Paykunaqa mana sutʼinchayta aterqankuchu ñaupa tatasninku, familiasninkupis israelitaschus karqanku manachus chayta.+ Paykunaqa karqanku: 62 Delayaj familianmanta, Tobiaspa familianmanta, Necodaj familianmantapis 642 qharis. 63 Sacerdotesmanta kaykuna karqanku: Habayaj familianmanta, Hacozpa+ familianmanta, Barzilaijpa familianmantapis. Barzilaiqa galaadita Barzilaijpa+ warmi wawanwan casararqa, ajinamanta warminpa familianpa sutinta aparqa. 64 Paykunaqa ima familiamantachus kasqankuta sutʼinchanankupaj listaspi maskʼarqanku ñaupa tatasninkoj sutisninkuta, nitaj tarerqankuchu. Chayrayku paykunataqa mana saqerqankuchu sacerdotes jina sirvinankuta.*+ 65 Kamachejqa*+ paykunata nerqa ama mikhunankuta Diospaj tʼaqasqa imasta,+ Urimwan Tumimwan*+ Diosta tapoj sacerdote rikhurinankama.

66 ”Tukuyninku* 42.360 karqanku.+ 67 Wajlla esclavospis esclavaspis+ 7.337 karqanku. Takidorespis, takidoraspis+ 245 karqanku. 68 Caballosninkoqa 736 karqa, mulasninkutaj 245 karqa, 69 camellosninkutaj 435 karqa, burrosninkutaj 6.720 karqa.

70 ”Familiasmanta wakin umas kajkunaqa valorniyoj imasta qorqanku ruwakusharqa chay llankʼaypaj.+ Kamachejtaj* chay llankʼaypaj qorqa 8 kilos 400 gramosniyoj* qorita, 50 fuentesta, 530 sacerdote ropastawan.+ 71 Familiasmanta wakin umas kajkunataj chay llankʼaypaj qorqanku 168 kilos* qorita, 1.254 kilos* qolqe metaltawan. 72 Wakin runastaj qorqanku 168 kilos* qorita, 1.140 kilos* qolqe metalta, 67 sacerdote ropastawan.

73 ”Sacerdotes, levitas, punkuta qhawajkuna, takejkuna,+ nacionmanta wakin runas, templopi sirvejkuna,* tukuynin waj israelitaspis llajtasninkupi tiyakaporqanku.+ Qanchis kaj killapajqa+ israelitas ñapis llajtasninkupiña tiyakusharqanku”.+

8 Tukuy runas uj yuyaylla tantakorqanku Yaku Punku+ qaylla plazapi. Copiayta yachaj* Esdrastataj+ nerqanku Moisespa Leyninmanta+ librota apamunanta, Jehová Dios Israel nacionman qorqa chayta.+ 2 Chayrayku sacerdote Esdrasqa qanchis kaj killaj ñaupaj kaj pʼunchayninpi+ Leyta aparqa tukuynin tantasqa runaspa ñaupaqenman.+ Chaypi tantasqa kasharqanku qharis, warmis, uyarisqankuta entiendeytaña atejkunapis. 3 Chaytataj jatunmanta leerqa+ Yaku Punku qaylla plazapi. Sutʼiyaymantapacha chaupi pʼunchaykama leeporqa qharispaj, warmispaj, uyarisqankuta entiendeytaña atejkunapajpis. Leymanta librota leesqantaqa tukuyninku sumajta uyarisharqanku.+ 4 Copiayta yachaj* Esdrasqa maderamanta caja patapi sayasqa kasharqa. Chay cajataqa chaypajpuni ruwakusqa. Paña ladonpi sayasharqanku Matitías, Sema, Anaya, Urías, Hilquías, Maaseya ima. Lloqʼe ladonpitaj sayasharqanku Pedaya, Misael, Malkiya,+ Hasum, Has-Badaná, Zacarías, Mesulam ima.

5 Esdrasqa chay patapi kasqanrayku tukuy runaspa rikunanta chay librota kicharerqa. Kicharejtintaj tukuy runas sayarikorqanku. 6 Chantá Esdrasqa jatuncharqa cheqa Jehová Diosta,* Jatun Diosta. Tukuy runastaj qhaparerqanku “amén,* amén”+ nispa, makisninkutataj oqharerqanku. Chantá Jehová Diospa ñaupaqenpi qonqoriykukuspa pampakama kʼumuykukorqanku. 7 Sayasharqanku chay runasmanqa kay levitas Leyta sutʼinchasharqanku:+ Jesúa, Baní, Serebías,+ Jamín, Acub, Sabetái, Hodías, Maaseya, Quelitá, Azarías, Jozabad,+ Hanán, Pelayá ima. 8 Cheqa Diospa Leyninmanta librota jatunmanta leesharqanku, sumajtataj sutʼinchasharqanku imachus niyta munasqanta. Ajinata runasman entiendecherqanku chay leesqankuta.+

9 Tukuy runasqa Leymanta leekushasqanta uyarispa waqasharqanku. Chayrayku kamachej* Nehemías, copiayta yachaj* sacerdote Esdras,+ runasman yachachisharqanku chay levitaspis tukuy runasman nerqanku: “Kay pʼunchayqa Jehová Diosniykichejpaj tʼaqasqa pʼunchay.+ Ama waqaychejchu, nitaj phutikuychejchu”, nispa. 10 Chantá paykunaman nerqa: “Sumaj mikhunasta mikhurikamuychej, miskʼi ujyanastapis tomarikamuychej, mana imayojkunamantaj mikhunasta jaywarimuychej.+ Kay pʼunchayqa Señorninchejpaj tʼaqasqa pʼunchay. Ama llakisqa kaychejchu. Jehová Diosmanta jamoj kuseyqa kallpaykichej”,* nispa. 11 Levitaspis tukuy runasta sonqochasharqanku kay jinata nispa: “Ama waqaychejchu, kay pʼunchayqa Diospaj tʼaqasqa pʼunchay. Ama llakikuychejchu”, nispa. 12 Chayrayku tukuy runasqa riporqanku mikhunankupaj, ujyanankupaj, wajkunamanpis mikhunata jaywarimunankupaj. Chay pʼunchayqa paykunapaj jatun kusiy karqa,+ chay yachakusqankuta entiendesqankurayku.+

13 Qʼayantintaj familiasmanta umas kajkuna, sacerdotes, levitaspis copiayta yachaj* Esdraswan tantaykukorqanku, Leypa nisqanta aswan sumajta entiendenankupaj. 14 Entienderqankutaj Jehová Dios Moisesman kamachisqan Leypeqa nishasqanta israelitas chʼujllaspi tiyakunanku kasqanta, qanchis kaj killapi fiesta ruwakushajtin.+ 15 Chantapis Leypi kamachishasqa tukuynin llajtasta, tukuynin Jerusalenta purimuspa qhaparispa nimunankuta:+ “Orqosmanta ramasta apamuychej: olivo sachʼasmanta, pinosmanta, mirto sachʼasmanta, palmera sachʼasmanta, waj chʼampa sachʼasmantawan chʼujllasta ruwakunaykichejpaj, qhelqasqa kasqanman jina”, nispa.

16 Chayrayku runasqa rispa ramasta kʼutumorqanku. Chʼujllastataj ruwakorqanku terrazasninkupi,* patiosninkupi, cheqa Diospa wasinpa patiosninpi,+ Yaku Punku+ plazapi, Efraín Punku+ plazapipis. 17 Ajinata presos kasqankumanta kutinpojkunaqa chʼujllasta ruwakorqanku, chay chʼujllaspitaj tiyakorqanku. Tukuy israelitastaj manchay kusisqas kasharqanku.+ Nunpa wawan Josuej+ tiemponmantapacha chay pʼunchaykama mana chay fiestataqa ajinata ruwasqankuchu. 18 Cheqa Diospa Leyninmanta librotaqa+ sapa pʼunchay leekorqa ñaupaj kaj pʼunchaymantapacha, qhepa kaj pʼunchaykama. Chay fiestataqa qanchis diasta ruwarqanku, pusaj kaj pʼunchaypitaj uj sumaj tantakuyta ruwarqanku, qhelqasqa kasqanman jina.+

9 Chay killaj 24 pʼunchayninpi israelitasqa tantakorqanku, ayunarqanku, qhashqa ropasta churakorqanku, jallpʼawantaj qhallakorqanku.*+ 2 Chantá israelitasqa tʼaqakorqanku waj llajtayoj runasmanta.+ Sayaykuspataj juchasninkuta rimarerqanku, tatasninkoj juchasninkutapis.+ 3 Pachanpi sayaykuspataj Jehová Diosninkoj Leyninmanta librota jatunmanta leerqanku,+ uj kinsa horasta jina. Waj kinsa horastataj juchasninkuta rimarispa karqanku, Jehová Diosninkoj ñaupaqenpi kʼumuykukuspa.

4 Chantá Jesúa, Baní, Cadmiel, Sebanías, Buní, Serebías,+ Baní, Kenanipis levitaspa jatun cajankuman wicharispa,+ Jehová Diosninkuman qhaparikorqanku. 5 Chantá levitas Jesúa, Cadmiel, Baní, Hasabneya, Serebías, Hodías, Sebanías, Petahiaspis nerqanku: “Sayarispa Jehová Diosniykichejta jatunchaychej wiñaypaj wiñaynintinpaj.+ Diosníy, jatun sutiykeqa alabasqa kachun, sutiykeqa ima bendicionmantapis, ima alabanzamantapis aswan patapi kashan.

6 ”Diosníy, qanlla Jehová kanki.+ Qan ruwarqanki cielota, cielospa cielonta, tukuynin ejercitosnintapis. Ruwallarqankitaj jallpʼata, chaypi kaj tukuy imastapis, mar qochasta, chaykunapi kaj imastapis. Tukuyninta qan kausachinki. Cielomanta ejercitospis ñaupaqeykiman kʼumuykukunku. 7 Qan kanki cheqa Dios* Jehová. Qan Abranta ajllarqanki,+ payta caldeospa Ur llajtankumanta+ orqhomorqanki, Abrahán sutitataj churarqanki.+ 8 Tukuy sonqo munakususqanrayku+ paywan uj tratota ruwarqanki, payman mirayninmanpis qonaykipaj kay jallpʼasta:+ cananeospata, hititaspata, amorreospata, perizitaspata, jebuseospata, guirgaseospatapis. Qanqa cheqan Dios kasqaykirayku nisqasniykita juntʼarqanki.

9 ”Ñaupa tatasniykuta Egiptopi ñakʼarishasqankuta rikorqanki,+ Puka mar qocha chaypi qhaparispa yanapata mañakususqankutapis uyarerqanki. 10 Chayrayku señalesta, milagrostawan ruwarqanki castiganaykipaj faraonta,* kamachisninta, nacionninmanta tukuynin runastapis.+ Chayta ruwarqanki nacionniykita mayta kʼumuykachachisqankuta rikuspa.+ Chaypacha sutiykita tukuyman rejsicherqanki, kunankamapis rejsisqallapuni kashan.+ 11 Kamachisniyki rikushajtinku mar qochata iskayman tʼaqarqanki, paykunataj chʼaki pampanta pasamorqanku.+ Kamachisniykita qhatiykamojkunatataj mar ukhuman wijchʼuykorqanki, qhollchoqeyashaj yakuman rumitapis choqaykushawaj jina.+ 12 Pʼunchayqa nacionniykita pusarqanki uj chhoqo phuyuwan, tutantaj uj chhoqo ninawan. Chaywan kʼancharqanki may ñantachus rinanku kasqanta.+ 13 Sinaí orqoman+ uraykamorqanki, cielomantapachataj paykunaman parlamorqanki.+ Qorqankitaj cheqan juiciosta, cheqan leyesta, sumaj kamachiykunata, sumaj mandamientostapis.+ 14 Paykunaman rejsicherqanki qanpaj tʼaqasqa samarikuna pʼunchaykunasniykita,+ qollarqankitaj mandamientosta, kamachiykunata, leytawan kamachiyki Moisesnejta. 15 Yarqhachikushajtinku cielomanta tʼantata qorqanki,+ chʼakichikushajtinkutaj yakuta chhankamanta llojsichimorqanki.+ Juraspa qosaj nerqanki chay jallpʼasman yaykunankuta kamacherqanki, chaypi tiyakunankupaj.

16 ”Chay ñaupa tatasniykutaj runaykacharqanku,+ kʼullukorqanku,*+ kamachisqasniykitapis mana kasukorqankuchu. 17 Mana kasukuyta munarqankuchu,+ ñaupaqenkupi tʼukuna imasta ruwasqaykitapis qonqaporqanku. Kʼullukuspataj uj kamachejta churakorqanku Egiptoman esclavos jina kutinankupaj.+ Qantajrí Diosníy, wakichisqa kashanki perdonanapaj, khuyakoj Dios kanki, kʼacha sonqoyoj,* pacienciayoj,* may jina munakuyniyojtaj.+ Chayrayku mana paykunata saqerparerqankichu.+ 18 Paykunaqa metalmanta* waka uñaman rijchʼakoj santota ruwakuspa nerqanku: ‘Kaymin Diosninchejqa, kaymin Egiptomanta orqhomuwarqanchej’,+ nispa. Manataj qanta respetasorqankuchu. 19 Chaywanpis jatun khuyakuyniyoj kasqaykirayku paykunataqa mana chʼin jallpʼaspi saqerparerqankichu.+ Pʼunchayqa uj chhoqo phuyu paykunamanta mana karunchakorqachu, rikuchillarqapuni maynintachus rinankuta. Tutantaj uj chhoqo nina paykunawan karqa maynintachus rinankuta kʼanchaspa.+ 20 Chantapis espíritu santoykita paykunaman qorqanki yachayniyoj kanankupaj.+ Maná nisqa mikhunatapis paykunaman qollarqanki,+ chʼakichikushajtinkutaj yakuta qorqanki.+ 21 Chʼin jallpʼaspi 40 watasta mikhucherqanki.+ Mana imankupis piserqachu, ropankupis mana thantakorqachu,+ chakisninkupis mana punkerqachu.

22 ”Paykunaman qorqanki nacionesta, llajtastapis, jallpʼastapis partiraporqanki.+ Jinamanta japʼikaporqanku Hesbonmanta+ rey Sehonpa jallpʼasninta,+ Basanmanta rey Ogpa+ jallpʼasnintapis. 23 Wawasninkutapis ashkhata miracherqanki cielopi estrellasta jinapuni.+ Chantá pusarqanki ñaupa tatasninkuman qosaj nerqanki chay jallpʼasman, chay jallpʼasta japʼikapunankupaj.+ 24 Wawasninkutaj chay jallpʼasman yaykuspa japʼikaporqanku.+ Chay jallpʼaspi tiyakoj cananeostaqa ñaupaqenkupi atiparqanki.+ Chay jallpʼasmanta reyesta, llajtastapis paykunaman jaywaykorqanki munasqankuta ruwaykunankupaj. 25 Sumaj perqasniyoj llajtasta japʼikaporqanku,+ sumajta poqoj jallpʼastapis.+ Tukuy imaswan juntʼasqa wasista japʼikaporqanku, jinallataj allasqa estanquesta, uva huertasta, olivo sachʼasta,+ frutata poqoj ashkha sachʼastawan. Paykunaqa sajsanankukama mikhorqanku, wirayaykorqankutaj. Chay tukuy imasta qosqaykiwan kusisqa karqanku.

26 ”Chay tukuywanpis paykunaqa manaña kasukorqankuchu, contraykita oqharikorqanku,+ Leyniykitapis mana valecherqankuchu. Profetasniykita wañucherqanku, qanman kutirikunankupaj kachashajtiykipis. Manataj respetasorqankuchu.+ 27 Chayrayku paykunataqa enemigosninkuman jaywaykorqanki,+ chay enemigosninkutaj paykunata mayta ñakʼaricherqanku.+ Llakiypi kasparaj yanapata mañakuspa qhaparikamusoj kanku, qantaj cielomantapacha uyarimoj kanki. Jatun khuyakuyniyoj kasqaykiraykutaj runasta kachaspa enemigosninkumanta kacharichej kanki.+

28 ”Manaña llakiypi kaspataj watejmanta ñaupaqeykipi sajra imasta ruwaj kanku.+ Chayrayku enemigosninkoj makinman jaywaykullajtaj kanki, chay enemigosninkutaj ñakʼarichej kanku.+ Paykunataj watejmanta yanapata mañakusoj kanku.+ Qantaj kutin kutita cielomantapacha uyarimuspa kacharichej kanki, jatun khuyakuyniyoj kasqaykirayku.+ 29 Paykunata kʼamej kanki Leyniykita watejmanta kasukunankupaj. Paykunatajrí runaykacharispa mana kamachiykunasniykita uyariyta munajchu kanku.+ Kamachiykunasniykita mana kasukusqankurayku juchallikoj kanku, chay kamachiykunasniyki kasukojkunaman kausayta qoshajtinpis.+ Atipakuspa wasanchasoj kanku, kʼullukoj kanku, nitaj uyarikuytapis munajchu kanku. 30 Ashkha watasta paykunawan mayta pacienciakorqanki.+ Profetasniykiman espirituykita qospa paykunata kʼamicherqanki, manataj uyarikorqankuchu. Jinapitaj chay jallpʼasmanta runaspa makisninkumanñataj jaywaykorqanki.+ 31 Jatun khuyakuyniyoj kasqaykirayku mana paykunata tukucherqankichu,+ nitaj wijchʼurparqankichu. Qanqa kʼacha sonqoyoj Dios kanki, khuyakuyniyojtaj.+

32 ”Diosníy, qanqa jatun Dios kanki, atiyniyoj, tʼukunataj. Trato ruwasqaykitapis juntʼarqanki, jatun khuyakuyniyojtaj karqanki.+ Kunanqa ama pisipaj qhawaychu tukuy ñakʼarisqaykuta: noqayku, reyesniyku, kuraj kamachejkunasniyku,+ sacerdotesniyku,+ profetasniyku,+ ñaupa tatasniyku, tukuynin nacionniykipis Asiriaj reyesninpa+ tiemponkumantapacha kunan pʼunchaykama. 33 Cheqan Dios kasqaykirayku chay tukuy imas qhatiriwarqayku, maychus kajllata ruwarqanki. Noqallaykupuni mana allintachu ruwarqayku.+ 34 Reyesniyku, kuraj kamachejkunasniyku, sacerdotesniyku, ñaupa tatasniykupis mana Leyniykita kasukorqankuchu. Qorqanki chay kamachiykunasniykita, yuyarichisqasniykitapis* mana uyarerqankuchu. 35 Reyesniyku kamachishajtinkupis, tukuy ima qosqaykiwan sumajta kausakushajtinkupis, jatuchaj jallpʼasta, sumaj poqoj jallpʼasta qosqaykipi tiyakushajtinkupis, manapuni qanta sirvisorqankuchu,+ nitaj sajra ruwasqasninkutapis qonqarqankuchu. 36 Kunantaj rikushanki jina esclavos kayku.+ Ñaupa tatasniykuman poqoyninta, allin imasnintawan mikhunankupaj qorqanki chay jallpʼasllapitaj esclavos kayku. 37 Juchasniykurayku kay jallpʼaspa sumaj poqoynenqa kamachinawaykupaj churasqayki reyesllapajña kunanqa.+ Paykunaqa munasqankuta ruwawayku, jinallataj uywasniykutapis. Maytapuni ñakʼarishayku.

38 ”Chay tukuy imasrayku kunanqa uj juramentota ruwashayku.+ Chayta qhelqaykuspataj, valenanpajqa ñitʼiykushayku kuraj kamachejkunasniykoj sellonkuwan, levitasniykoj sellonkuwan, sacerdotesniykoj sellonkuwanpis”.+

10 Chay juramento valenanpajqa kaykuna sellonkuwan ñitʼiykorqanku:+

Jacaliaspa* wawan kamachej* Nehemías,

jinallataj Sedequías, 2 Seraya, Azarías, Jeremías, 3 Pasjur, Amarías, Malkiya, 4 Hatús, Sebanías, Maluc, 5 Harim,+ Meremot, Abdías, 6 Daniel,+ Guinetón, Baruc, 7 Mesulam, Abías, Mijamín, 8 Maazías, Bilgái, Semayapis. Chaykuna sacerdotes karqanku.

9 Levitastaj kaykuna karqanku: Azaniaspa wawan Jesúa, Henadadpa wawasninmanta Binuí, Cadmiel,+ 10 jinallataj hermanosninku Sebanías, Hodías, Quelitá, Pelayá, Hanán, 11 Micá, Rehob, Hasabías, 12 Zacur, Serebías,+ Sebanías, 13 Hodías, Baní, Beninupis.

14 Kaykunataj karqanku llajtamanta kamachejkuna: Parós, Pahat-Moab,+ Elam, Zatú, Baní, 15 Buní, Azgad, Bebái, 16 Adonías, Bigvái, Adín, 17 Ater, Ezequías, Azur, 18 Hodías, Hasum, Bezái, 19 Harif, Anatot, Nebái, 20 Magpías, Mesulam, Hezir, 21 Mesezabel, Sadoc, Jadúa, 22 Pelatías, Hanán, Anaya, 23 Hosea, Hananías, Hasub, 24 Halohés, Pilhá, Sobec, 25 Rehúm, Hasabná, Maaseya, 26 Ahíya, Hanán, Anán, 27 Maluc, Harim, Baanapis.

28 Chay waj runaspis: sacerdotes, levitas, punkuta qhawajkuna, takejkuna, templopi sirvejkuna,* cheqa Diospa* Leyninta kasukunankupaj+ chay qaylla llajtasmanta tʼaqakojkuna, warmisninkuwan khuska, qhari wawasninkuwan, warmi wawasninkuwan, jinallataj yachayniyojkuna, entiendeyta atejkunapis,* 29 hermanosninkuman ujchaykukorqanku, nisunman kurajkunasninkuman. Paykunaqa cheqa Diospa Leyninta kasukunankuta nerqanku, Diosmantataj mañakorqanku mana kasukojtinku castigananta. Tukuyninku kasukusun nerqanku, cheqa Dios kamachin Moisesman Leyta qosqanta. Nillarqankutaj kasukunankuta Señorninchej Jehová Diospa tukuynin kamachiykunasninta, juiciopi nisqasninta, leyesnintapis. Kay jinata nerqanku: 30 “Warmi wawasninchejtaqa mana kay llajtasniyoj runaspa qhari wawasninkuwan casarachisunchu. Nillataj qhari wawasninchejtapis warmi wawasninkuwan casarachisunchu.+

31 ”Sichus kay llajtasmanta runas samarikuna pʼunchaypi vendenasninkuta, chʼaki mikhuykunasninkuta vendej apamonqanku chayqa, ni imata rantisunchu ni samarikuna pʼunchaypipis+ nillataj Diospaj tʼaqasqa pʼunchaykunapipis.+ Chantapis qanchis kaj watapi mana cosechasunchu.+ Tukuy manusqanchejtapis perdonapusun.+

32 ”Chantapis nerqanchej sapa wataqa tawa gramos* qolqe metalta sapa ujninchej qonanchejta, Diosninchejpa wasinpi* ruwanaspaj,+ 33 sukʼasqa tʼantaspaj,*+ sapa día chʼaki mikhuy ofrendaspaj,+ samarikuna pʼunchaykunapi, killa rikhuriykunapi* qʼolachina* ofrendaspaj,+ fiestaspaj,+ Diospaj tʼaqasqa imaspaj, Israelpa juchanta pʼampaj jucharayku ofrendaspaj,+ jinallataj Diosninchejpa wasinpi tukuy ima ruwanaspajpis.

34 ”Chantapis suertesta* choqaspa nerqanchej sapa wata ima killapichus Diospa wasinman llantʼata apananchejta sapa familia: sacerdotesmanta, levitasmanta, waj runasmantapis. Chay llantʼaqa kanqa Jehová Diosninchejpa altarninpi* laurachinapaj, Leypi nisqanman jina.+ 35 Chantapis sapa wata Jehová Diospa wasinman apasunchej ñaupaj kaj poqoykunata chajrasninchejmanta, frutata poqoj sachʼasninchejmantapis.+ 36 Apallasuntaj kuraj qhari wawasninchejta, uywasninchejpa ñaupaj kaj uñasninta,+ Leypi qhelqasqa kasqanman jina. Apallasuntaj wakasninchejpa, ovejasninchejpa, cabrasninchejpa ñaupaj kaj uñasninkutapis. Tukuy chayta Diosninchejpa wasinman apasunchej, Diosninchejpa wasinpi sirvej sacerdotesman.+ 37 Diosninchejpa wasinpi jallchʼana cuartospaj*+ sacerdotesman apallasuntaj ñaupaj kaj chhama chhamalla kutasqa jakʼunchejta,+ imastachus qoyta munasqanchejta, tukuy sachʼasninchejpa poqoyninta,+ mosoj vinota, aceitetawan.+ Levitaspaj apallasuntaj chajrasninchejpi poqosqanmanta sapa chunkamanta ujta.+ Paykunaqa sapa chunkamanta ujta* tantanku tukuynin chajrasniyoj llajtaspi.

38 ”Aaronpa mirayninmanta sacerdoteqa levitaswan kanan tiyan, poqoykunamanta sapa chunkamanta ujta tantashajtinku. Chay tantasqankumantataj levitasqa sapa chunkamanta ujta qonallankutaj tiyan Diosninchejpa+ wasinpi jallchʼana cuartospaj.* 39 Israelitaspis levitaspis jallchʼana cuartosman* apananku tiyan imatachus qonanku kashan+ chʼaki mikhuykunamanta, mosoj vinomanta, aceitemantawan+ chayta. Chaypi kashan Diospa templonpi imaschus apaykachakun chay imas, turnonkupi kashanku chay sacerdotes, punkuta qhawajkuna, takejkunapis. Manapuni Diosninchejpa wasintaqa jinallata saqerparisunchu”.+

11 Kuraj kamachejkunaqa Jerusalenpi tiyakusharqanku.+ Suertestataj* choqarqanku+ chay waj runasmanta sapa chunka familiasmanta uj familia Jerusalenman jampunanpaj, santo llajtaman, chay jisqʼon familiastaj llajtasnillankupi qhepakunankupaj. 2 Chantapis wakin runasqa mana ajllasqa kaspalla Jerusalenman jampullarqankutaj. Runastaj paykunapaj Diospa bendicionninta mañaporqanku.

3 Kaykuna kanku Jerusalenpi tiyakoj provinciamanta kamachejkuna. (Chay waj israelitas, sacerdotes, levitas, templopi sirvejkuna,*+ Salomonpa kamachisninpa wawasninpis+ Judaj waj llajtasninpi tiyakorqanku, sapa ujninku jallpʼankupi, llajtankupitaj.+

4 Jerusalenpeqa tiyakullarqankutaj Judamanta, Benjaminmantawan wakin runas). Judamantaqa kaykuna karqanku: Uziaspa wawan Ataya. Uziasqa Zacariaspa wawan karqa, Zacariastaj Amariaspa wawan karqa, Amariastaj Sefatiaspa wawan karqa, Sefatiastaj Mahalalelpa wawan karqa, Mahalaleltaj Perezpa+ mirayninmanta karqa. 5 Chantapis kallarqataj Barucpa wawan Maaseya. Barucqa Colhozejpa wawan karqa, Colhozetaj Hazayaj wawan karqa, Hazayataj Adayaj wawan karqa, Adayataj Joiaribpa wawan karqa, Joiaribtaj Zacariaspa wawan karqa, Zacariastaj selanitaj wawan karqa. 6 Perezpa mirayninmanta Jerusalenpi tiyakojkunaqa 468 wapu runas karqanku.

7 Benjaminmantataj kaykuna karqanku: Mesulampa wawan Salú.+ Mesulamqa Joedpa wawan karqa, Joedtaj Pedayaj wawan karqa, Pedayataj Colayaj wawan karqa, Colayataj Maaseyaj wawan karqa, Maaseyataj Itielpa wawan karqa, Itieltaj Jesayaj wawan karqa. 8 Chantapis kallarqankutaj Gabái, Salaiwan. Tukuyninku 928 karqanku. 9 Paykunamanta llajtapi encargadoqa Zicrijpa wawan Joel karqa. Paypa qhepanpitaj Hasenuajpa wawan Judá karqa.

10 Sacerdotesmantataj karqanku Joiaribpa wawan Jedayá, Jakín,+ 11 Hilquiaspa wawan Serayapis. Hilquiasqa Mesulampa wawan karqa, Mesulamtaj Sadocpa wawan karqa, Sadoctaj Merayotpa wawan karqa, Merayojtaj Ahitubpa+ wawan karqa, payqa cheqa Diospa* wasinpi* kamachej karqa. 12 Chantapis kallarqankutaj templopi sirvej hermanosninku. Tukuyninku 822 karqanku. Kallarqataj Jerohampa wawan Adaya. Jerohamqa Pelaliaspa wawan karqa, Pelaliastaj Amzijpa wawan karqa, Amzitaj Zacariaspa wawan karqa, Zacariastaj Pasjurpa+ wawan karqa, Pasjurtaj Malkiyaj wawan karqa. 13 Chantá kallarqankutaj hermanosnin, paykunaqa familiasmanta umas karqanku. Tukuyninkoqa 242 karqanku. Kallarqataj Azarelpa wawan Amashái. Azarelqa Ahzaijpa wawan karqa, Ahzaitaj Mesilemotpa wawan karqa, Mesilemottaj Imerpa wawan karqa. 14 Chantá kallarqankutaj hermanosnin, paykunaqa wapu runas karqanku, kallpasapastaj. Tukuyninkoqa 128 karqanku. Paykunaj encargadonkoqa Zabdiel karqa, payqa allin familiamanta karqa.

15 Levitasmantataj karqa Hasubpa wawan Semaya.+ Hasubqa Azricampa wawan karqa, Azricamtaj Hasabiaspa wawan karqa, Hasabiastaj Bunijpa wawan karqa. 16 Chantapis kallarqankutaj Sabetái,+ Jozabadwan.+ Paykunaqa levitasta kamachejkuna karqanku, cuentayojtaj karqanku cheqa Diospa wasinpi waj ruwanasmanta. 17 Kallarqataj Miqueaspa wawan Matanías.+ Miqueasqa Zabdijpa wawan karqa, Zabditaj Asafpa+ wawan karqa. Mataniasqa takejkunata takichej, Diosmanta mañakushajtinkutaj alabanzasta takichej.+ Chantá kallarqankutaj Mataniaspa yanapajnin Bacbuquías, Samuaj wawan Abdapis. Samuaqa Galalpa wawan karqa, Galaltaj Jedutunpa+ wawan karqa. 18 Santo llajtapeqa 284 levitas karqanku.

19 Punkuta qhawajkunataj karqanku Acub, Talmón,+ hermanosninkupis. Tukuyninkoqa 172 karqanku.

20 Chay waj israelitas, sacerdotes, levitaspis Judaj ujnin llajtasninpi kasharqanku, sapa ujpis japʼikusqan herenciapi. 21 Templopi sirvejkunaqa*+ Ofelpi+ tiyakorqanku. Zihawan Guispawantaj templopi sirvejkunaj encargadosninku karqanku.

22 Jerusalenpi levitasmantaqa Banij wawan Uzí encargadonku karqa. Baniqa Hasabiaspa wawan karqa, Hasabiastaj Mataniaspa+ wawan karqa, Mataniastaj Micaj wawan karqa, Micataj Asafpa mirayninmanta karqa, takejkuna familiamanta. Uziqa cheqa Diospa wasinpi ruwanasmanta encargado karqa. 23 Reyqa takejkunaj allinninkupaj uj kamachiyta orqhorqa,+ sapa día tukuy imanku kananpaj. 24 Mesezabelpa wawan Petahiasqa runaspa kausayninkumanta reyta yuyaychaj. Mesezabelqa Judaj wawan Zerahjpa familianmanta karqa.

25 Tiyakorqanku chay lugares, jallpʼasninkupis kaykuna karqa: Judamanta wakenqa tiyakorqanku Quiryat-Arbapi,+ muyuyninpi kaj ranchospiwan, Dibonpi, muyuyninpi kaj ranchospiwan, Jecabzeelpi,+ ranchosninpiwan, 26 Jesuapi, Moladapi,+ Bet-Peletpi,+ 27 Hazar-Sualpi,+ Beer-Sebapi, muyuyninpi kaj ranchospiwan, 28 Ziclagpi,+ Meconapi, muyuyninpi kaj ranchospiwan, 29 En-Rimonpi,+ Zorapi,+ Jarmutpi, 30 Zanoahpi,+ Adulampi, ranchosninpiwan, Lakispi,+ camposninpiwan, Azecapi,+ muyuyninpi kaj ranchospiwan. Paykunaqa tiyakorqanku Beer-Sebamantapacha Hinón wayqʼo+ chaykama.

31 Benjaminmanta kajkunaqa tiyakorqanku Guebapi,+ Micmashpi, Ayapi, Betelpi,+ muyuyninpi kaj ranchospiwan, 32 Anatotpi,+ Nobpi,+ Ananiahpi, 33 Hazorpi, Ramapi,+ Guitaimpi, 34 Hadidpi, Zeboimpi, Nebalatpi, 35 Lodpi, Onopiwan,+ tukuy imata ruwayta yachajkunaj mayunkupi. 36 Judamanta wakin levita grupostaqa Benjamín jallpʼasman tiyakunankupaj kacharqanku.

12 Kaykuna karqanku Sealtielpa+ wawan Zorobabelwan+ Jesuawan+ khuska kutinpoj sacerdotes, levitaspis: Seraya, Jeremías, Esdras, 2 Amarías, Maluc, Hatús, 3 Secanías, Rehúm, Meremot, 4 Idó, Guinetói, Abías, 5 Mijamín, Maadías, Bilgá, 6 Semaya, Joiarib, Jedayá, 7 Salú, Amoc, Hilquías, Jedayá ima. Paykuna karqanku sacerdotesta, hermanosninkutawan kamachejkuna Jesuaj tiemponpi.

8 Levitastaj karqanku: Jesúa, Binuí, Cadmiel,+ Serebías, Judá, Matanías+ ima. Payqa hermanosninwan khuska agradecekuna takiykunata takichej. 9 Hermanosninku Bacbuquiaswan Uniwantaj ñaupaqenkupi guardias karqanku.* 10 Jesuaqa Joiaquimpa tatan karqa, Joiaquimtaj Eliasibpa+ tatan karqa, Eliasibtaj Joiadajpa+ tatan karqa. 11 Joiadaqa Jonatanpa tatan karqa, Jonatantaj Jaduajpa tatan karqa.

12 Joiaquimpa tiemponpeqa kaykuna sacerdotes karqanku, familiasmanta umas kajkuna: Serayaj+ familianmanta Meraya, Jeremiaspa familianmanta Hananías, 13 Esdraspa+ familianmanta Mesulam, Amariaspa familianmanta Jehohanán, 14 Malukijpa familianmanta Jonatán, Sebaniaspa familianmanta José, 15 Harimpa familianmanta+ Adná, Merayotpa familianmanta Helcái, 16 Idojpa familianmanta Zacarías, Guinetonpa familianmanta Mesulam, 17 Abiaspa+ familianmanta Zicrí, Miniaminpa familianmanta [?],* Moadiaspa familianmanta Piltái, 18 Bilgajpa+ familianmanta Samúa, Semayaj familianmanta Jehonatán, 19 Joiaribpa familianmanta Matenái, Jedayaj+ familianmanta Uzí, 20 Salaijpa familianmanta Calái, Amocpa familianmanta Éber, 21 Hilquiaspa familianmanta Hasabías, Jedayaj familianmanta Netanel.

22 Eliasibpa, Joiadajpa, Johananpa, Jaduajpa+ tiemponkupeqa levita familiasmanta umas kajkunapis sacerdotespis anotasqa karqanku, Persiapi rey Darío kamachisqan tiempokama.

23 Levita familiasmanta umas kajkunaqa chay tiemposmanta parlaj libropi anotasqa karqanku, Eliasibpa wawan Johananpa tiemponkama. 24 Levitasta kamachejkunaqa karqanku Hasabías, Serebías, Cadmielpa+ wawan Jesúa+ ima. Hermanosninkutaj ñaupaqenkupi sayaykuspa Diosta jatunchaj kanku, graciastataj qoj kanku cheqa Diospa* kamachin David kamachisqanman jina.+ Uj grupo guardiasqa waj grupo guardiaspa ladonkupi kasharqanku. 25 Punkupi guardiasqa karqanku Matanías,+ Bacbuquías, Abdías, Mesulam, Talmón, Acubpis.+ Paykunaqa temploj punkunpi sayasharqanku+ jallchʼana cuartosta qhawaspa. 26 Chay llankʼaytaqa ruwarqanku Jesuaj+ wawan Jozadacpa allchhin Joiaquimpa tiemponpi, kamachej Nehemiaspa tiemponpi, jinallataj copiayta yachaj* sacerdote Esdraspa+ tiemponpipis.

27 Jerusalenpa perqasninta Diosman jaywapunankupajqa tukuynin levitasta maskʼaj rerqanku tiyakusharqanku chay lugaresman. Jerusalenmantaj pusamorqanku perqasta Diosman jaywapunankupaj kusiywan, agradecekuna takiykunawan,+ platilloswan, cuerdasniyoj tocanaswan, arpaswanpis. 28 Sumajta takejkunaqa* tantakorqanku qaylla lugaresmanta,* Jerusalenpa muyuyninmanta, netofatitaspa+ ranchosninkumanta, 29 Bet-Guilgalmanta,+ Guebaj+ camposninmanta, Azmavetmanta+ ima. Takejkunaqa Jerusalenpa muyuyninpi ranchosta ruwakusqanku. 30 Sacerdotes, levitaspis llimphuchakorqanku, runastapis llimphuchallarqankutaj,+ punkusta,+ perqastapis.+

31 Chantá Judamanta kuraj kamachejkunata perqa pataman wicharicherqani. Chantapis takejkunata iskay jatuchaj grupospi churarqani graciasta qonankupaj, qhepankuta rinankupajtaj iskay grupo runasta churarqani. Ujnin grupo takejkunaqa perqa patanta paña ladoman rerqanku, Ushpha Montones Punku+ ladoman. 32 Paykunaj qhepankutataj rerqanku Hosaya, Judamanta kuraj kamachejkunamanta khuskannin, 33 Azarías, Esdras, Mesulam, 34 Judá, Benjamín, Semaya, Jeremiaspiwan. 35 Paykunawan rillarqankutaj sacerdotespa wakin wawasninku cornetasta+ waqachispa: Jonatanpa wawan Zacarías. Jonatanqa Semayaj wawan karqa, Semayataj Mataniaspa wawan karqa, Mataniastaj Micayaj wawan karqa, Micayataj Zacurpa wawan karqa, Zacurtaj Asafpa+ wawan karqa. 36 Chantapis rillarqankutaj hermanosnin Semaya, Azarel, Milalái, Guilalái, Maái, Netanel, Judá, Hananí ima. Paykunaqa cheqa Diospa kamachin Davidpa tocanasninta+ tocaspa risharqanku. Copiayta yachaj* Esdrastaj+ ñaupaqenkuta risharqa. 37 Juturi Punkumantapacha+ cheqanta rerqanku Davidpa Llajtanpa+ Gradasnin+ patanta, wichay perqa patanta. Rillarqankupuni Davidpa Wasinmanta aswan patanta Yaku Punkukama,+ inti llojsimuy ladoman.

38 Chay ujnin grupo takejkunaqa perqa patanta graciasta qospa ujnin ladonta muyumorqanku, noqataj qhepankuta rerqani runasmanta khuskanwan. Paykunaqa Hornos Torrenta+ pasaspa Ancho Perqanta+ rerqanku. 39 Chantá Efraín Punkuta+ pasaspa Ñaupa Llajtaj Punkunta+ rerqanku, Pescado Punkunta,+ Hananel Torrenta,+ Meá Torrenta. Chantá Ovejas Punkunta+ rerqanku, chayarqankutaj Guardiaspa Punkunman, chaypitaj sayaykorqanku.

40 Chantá graciasta qospa chay iskay grupo takejkunaqa cheqa Diospa wasinpa ñaupaqenpi sayaykorqanku. Noqapis sayaykullarqanitaj, jinallataj noqawan kaj sullkʼa kamachejkunamanta khuskannin, 41 sacerdotes: Eliaquim, Maaseya, Miniamín, Micaya, Elioenái, Zacarías, Hananíaspis, paykunaqa cornetasta waqachisharqanku. 42 Sayaykullarqankutaj Maaseya, Semaya, Eleazar, Uzí, Jehohanán, Malkiya, Elam, Ézer ima. Takejkunaqa tukuy kallpankuwan takisharqanku, paykunataqa Izrahías takichisharqa.

43 Chay pʼunchayqa may chhika ofrendasta jaywarqanku, manchay kusisqastaj kasharqanku+ cheqa Dios kusiywan juntʼachisqanrayku. Warmispis wawaspis manchay kusisqasllataj kasharqanku.+ Jerusalenpi chay jina jatun kusiy kasqanrayku karuman uyarikorqa.+

44 Chay pʼunchay encargadosta churarqanku jallchʼana cuartospaj,+ chaypi jallchʼanankupaj runas apamunanku karqa chayta,+ ñaupaj kaj poqoykunata,+ sapa chunkamanta ujta* apamusqankutapis.+ Chaypi jallchʼananku karqa sacerdotesman, levitasman chayanan karqa chay poqoykunata. Chaytaqa apamoj kanku llajtaspa camposninpi poqosqanmanta Ley nisqanman jina.+ Sacerdoteswan levitaswan+ ruwanasninkuta ruwasqankurayku, Judamanta tukuynin runas kusisqas kasharqanku. 45 Paykunaqa Diospaj ruwanasninkuta ruwayta qallarerqanku, llimphuchanastapis, imaynatachus takejkuna, punkuta qhawajkunapis ruwarqanku ajinata, David kamachisqanman jina, wawan Salomonpis kamachisqanman jina. 46 Unay watasqa Davidpa tiemponpi, Asafpa tiemponpipis takichejkuna karqanku, takejkunata takichinankupaj, alabanzasta takichinankupaj, Diosman agradecekuna takiykunatapis takichinankupaj.+ 47 Zorobabelpa+ tiemponpi, Nehemiaspa tiemponpipis tukuy israelitasqa takejkunaman,+ punkuta qhawajkunamanpis+ qoj kanku paykunapaj kanan karqa chayta, sapa pʼunchay ni imanku pisinanpaj. Qollajtaj kanku levitaspaj+ kanan karqa chayta. Levitaspis qollajtaj kanku Aaronpa mirayninpaj kanan karqa chayta.

13 Chay pʼunchayqa Moisespa libronta runaspaj leekorqa.+ Chaypitaj nishasqa cheqa Diospa* nacionninmanqa ni ammonitaspis, ni moabitaspis+ yaykunankuchu kasqanta.+ 2 Paykunaqa mana israelitasman jaywasqankuchu ni tʼantatapis, ni yakutapis. Astawanpis Balaamman pagaykusqanku israelitasta maldecinanpaj.+ Chay maldiciontataj Diosninchejqa bendicionman tukucherqa.+ 3 Runasqa chay Leyta uyariytawan, Israel ukhumanta tʼaqayta qallarerqanku waj llajtayoj runaspa wawasninkuta.+

4 Niraj chay kashajtin, Eliasibqa+ Diosninchejpa wasinpi* jallchʼana cuartosmanta*+ cargoyoj sacerdote karqa. Payqa Tobiaspa+ parienten karqa. 5 Eliasibqa uj jatun jallchʼana cuartota* Tobiasman qosqa. Ñaupajtaqa chayman jallchʼaj kanku chʼaki mikhuy ofrendata, yuraj inciensota, templopi apaykachakoj imastapis. Jallchʼallajtaj kanku sapa chunkamanta ujta* chʼaki mikhuykunamanta, mosoj vinomanta, aceitemantapis,+ levitaspaj,+ takejkunapaj, punkuta qhawajkunapajpis. Chayllamantaj jallchʼaj kanku sacerdotesman chayaj imastapis.+

6 Chay wataspeqa mana Jerusalenpichu kasharqani. Noqaqa Babiloniamanta rey Artajerjes+ 32 watasta kamachishajtin+ reypaman kutiporqani. Tiemponmantaj reymanta mañakorqani Jerusalenman kutimojta saqenawanta. 7 Jerusalenman chayamuspataj rikorqani imastachus Eliasib+ ruwaykusqanta Tobiasta+ kusichinanrayku. Paymanqa cheqa Diospa wasinpa pationpi uj jallchʼana cuartota qosqa. 8 Chayta yachaspa sinchʼita phiñakorqani. Chayrayku Tobiaspa tukuy imasninta chay jallchʼana cuartomanta* jawaman choqamorqani. 9 Chantá kamacherqani jallchʼana cuartosta* llimphuchanankuta, chaymantaj churaykaporqani cheqa Diospa wasinpi+ apaykachana imasta, chʼaki mikhuy ofrendata, yuraj inciensotawan.+

10 Chantá willallawarqankutaj levitasman+ chayanan karqa chay imasta mana qoshasqankuta.+ Chayrayku chaypi sirvisharqanku chay levitaspis, takejkunapis jallpʼasninkuman llankʼaj ripusqanku.+ 11 Chaynejta sullkʼa kamachejkunata kʼamispa+ nerqani: “¿Ima nispataj cheqa Diospa wasinta qonqankichejri?”,+ nispa. Chantá chay ripojkunata kutichimuspa, ruwanasninkuman churaporqani. 12 Judamanta tukuy runastaj jallchʼana cuartosman apamorqanku sapa chunkamanta ujta+ chʼaki mikhuykunamanta, mosoj vinomanta, aceitemantapis.+ 13 Chantá jallchʼana cuartosmanta cargoyoj kanankupaj churarqani sacerdote Selemiasta, copiayta yachaj* Sadocta, levita Pedayatawan. Paykunataqa Hanán yanaparqa, payqa Zacurpa wawan karqa, Mataniaspa allchhin. Chay tukuyninku atienekunapaj jina karqanku. Paykunaqa hermanosninkuman qonanku karqa imachus sapa ujninkuman chayanan karqa chayta.

14 Diosníy, yuyarikuway,+ chay ruwasqaymantapis yuyarikuy. Ama qonqakuychu imastachus ruwasqayta, wasiykitapis chaypi ruwanastapis mayta munakusqayrayku.+

15 Chay pʼunchaykunapi rikorqani runasqa samarikuna pʼunchaypi uva sarunaspi uvasta sarushasqankuta,+ chʼaki mikhuykunata oqharishasqankuta, burrosmantaj chajnaykushasqankuta.* Samarikuna pʼunchaypi Jerusalenman apamusharqanku vinota, uvasta, higosta, tukuy laya* poqoykunatawan.+ Chayrayku paykunata kʼamispa nerqani amaña chay pʼunchaypi imatapis vendenankuta.* 16 Chantapis chay llajtapi tiyakoj tiriosqa pescadosta, tukuy laya imastawan apamuspa Judamanta runasman vendej kanku. Ajinata Jerusalenpi vendej kanku kikin samarikuna pʼunchaypi.+ 17 Chayrayku Judamanta kurajkunata kʼamispa nerqani: “¿Imaynatá kunan samarikuna pʼunchayta chay jinata pisipaj qhawankichejri? 18 Chay kikillantataj ñaupa tatasniykichejpis ruwarqanku. Chaynejta Diosninchejqa desgraciasta apachimuwanchej noqanchejman, kay llajtamanpis. ¿Qankunañatajchu kunanqa samarikuna pʼunchayta pisipaj qhawashankichej? ¿Astawanrajchu munankichej Diosninchej Israelpaj phiñakunanta?”,+ nispa.

19 Chayrayku Jerusalén punkusta llanthumushajtinña, niraj samarikuna pʼunchay qallarishajtin kamacherqani punkusta wisqʼaykunankuta, amataj kicharinankuta samarikuna pʼunchay tukukunankama. Yanapawajkunamanta wakintaqa punkusta qhawanankupaj churarqani, ama pipis ima vendenatapis samarikuna pʼunchaypi apaykamunanpaj. 20 Chayrayku tukuy imata vendejkuna, ranqherospis, uj tutatachus iskay tutatachus Jerusalén llajtaj jawanpi puñorqanku. 21 Paykunatataj kʼamispa nerqani: “¿Imatá kaypi ruwashankichej? Ujtawanchus kay perqa jawaman puñoj jamuwankichej chayqa, vakiyasqaykichej”, nispa. Chaymantapacha manaña samarikuna pʼunchaypi jamorqankuchu.

22 Chantapis levitasta nerqani siga llimphuchakunankuta, punkustapis qhawaj jamunankuta, jinamanta samarikuna pʼunchay Diospaj tʼaqasqallapuni kananpaj.+ Diosníy, yuyarikuy kayta ruwachisqaymantapis, allin ñawiwantaj qhawaway. Qanqa may jina munakuyniyoj Dios kanki, khuyakuway ari.+

23 Chaypachallataj rikorqani wakin judiosqa asdodita+ warmiswan casaraykusqankuta,*+ ammonitaswan, moabitaswanpis.+ 24 Chay wawasninkumanta khuskanqa asdodeo parlayta parlaj kanku, khuskantaj waj llajtaspa parlayninkuta parlaj kanku. Nitaj mayqenninkupis judiospa parlayninkuta parlajñachu kanku. 25 Chayrayku chay judiosta kʼamerqani, maldicerqanitaj. Wakintaqa maqarqani,+ chujchasninkutapis tʼirararqani, Diospa sutinpitaj juracherqani. Nerqanitaj: “Ama warmi wawasniykichejta qhari wawasninkuwan casarachinkichejchu. Qhari wawasniykichejtapis ama warmi wawasninkuwan casarachinkichejchu, amallataj qankunapis chay warmiswan casarankichejchu.+ 26 ¿Nichu Israelmanta rey Salomonqa waj llajtayoj warmiswan casarasqanpi juchallikorqa? Mana mayqen nacionpipis pay jina reyqa karqachu.+ Diosnenqa payta munakorqa,+ chayrayku tukuynin Israelpa reynin kananpaj churarqa. Chay waj llajtayoj warmisnintajrí paytapis juchaman urmacherqanku.+ 27 ¿Imaynapitaj kay jina millay juchaman urmankichejri? ¿Ima nispataj waj llajtayoj warmiswan casaraspa Diosta wasanchankichejri?”,+ nispa.

28 Joiadaj+ ujnin wawan, kuraj kaj sacerdote Eliasibpa+ allchhenqa horonita Sanbalatpa+ tolqan karqa. Paytapis ñaupaqeymanta wijchʼorqani.

29 Diosníy, ama paykunata qonqallaychu, paykunaqa sacerdotespa ruwanasninkuta chʼichichanku, sacerdoteswan levitaswan trato ruwasqatapis+ chʼichichanku.+

30 Tukuy runasta llimphucharqani waj llajtayoj runaswan chʼichichakusqankumanta, sacerdotestapis levitastapis ruwanasninkuman churarqani, sapa ujta ruwananman.+ 31 Chantapis wakichillarqanitaj llantʼata+ turnospi apamunankupaj, jinallataj ñaupaj kaj poqoykunatapis.

Diosníy, yuyarikuway ari, allin ñawiwantaj qhawaway.+

Chayri “Hacaliaspa”. Yanapa A2 nisqata leeriy.

Nehemías suteqa niyta munan Jah sonqochan.

Yanapa B15 nisqata leeriy.

Chayri “Susán”.

Hebreo parlaypeqa niyta munan mana tukukoj munakuy, mana tukukoj kʼacha kay. Glosariopi mana tukukoj munakuy nisqata leeriy.

Chʼeqerachiy: waj lugarespi ninku tʼaqarachiy.

Uj coperoqa reypa wasinpi llankʼaj, reyman vinota chayri waj ujyanasta jaywaspa.

Yanapa B15 nisqata leeriy.

Chayri “Transeufratina jallpʼaspi”, “Mayumanta aswan jaqaynejpi kaj jallpʼaspi”.

Hebreo parlaypeqa nin, “Wasi”.

Chayri “Diosniypa kʼacha makin noqawan kasqanrayku”.

Glosariopi sacerdote nisqata leeriy.

Ruwasqayku: waj lugarespi ninku ruwasajku.

Glosariopi kuraj kaj sacerdote nisqata leeriy.

Chayri “losa rumiswan empedrarqanku”.

Hebreo parlaypeqa nin, “1.000 codosta”. Uj codoqa 44,5 centímetros karqa. Yanapa B14 nisqata leeriy.

Glosariopi levita nisqata leeriy.

Chayri “Columna”.

Ichá nillanmantaj “chay qayllamanta”.

Chayri “Kamachina Wasinmanta”.

Chayri “netineosqa”. Hebreo parlaypeqa nin, “entregasqasqa”.

Chayri “salanpa ñaupaqenpi”.

Chayri “netineospa”. Hebreo parlaypeqa nin, “entregasqaspa”.

Chayri “Qʼepirisqa”.

Hebreo parlaypeqa nin, “chunka kutista”.

Flechana arco: waj lugarespi ninku camba flecha.

Glosariopi cheqa Dios nisqata leeriy.

Hebreo parlaypeqa nin, “sapa pachajmanta ujta”. Chay chhikata sikʼej kanku sapa killa.

Glosariopi cheqa Dios nisqata leeriy.

Chayri “Ajina kachun”.

Uj sicloqa pesarqa 11,4 gramos (0,367 onzas troy). Yanapa B14 nisqata leeriy.

Chayri “qolqeywan”.

Chayri “tukuy rijchʼaj”.

Glosariopi profeta nisqata leeriy.

Glosariopi cheqa Dios nisqata leeriy.

Yanapa B15 nisqata leeriy.

Glosariopi cheqa Dios nisqata leeriy.

Chayri “netineos”. Hebreo parlaypeqa nin, “entregasqas”.

Chayri “Netineoswan”. Hebreo parlaypeqa nin, “Entregasqaswan”.

Chayri “chʼichipaj qhawasqa kasqankurayku sacerdote ruwanasmanta tʼaqarqanku”.

Chayri “Tirsataqa”. Tirsatá sutitaqa persas churaj kanku uj provinciata kamachejman.

Glosariopi Urim, Tumim nisqata leeriy.

Hebreo parlaypeqa nin, “Tukuynin congregación”. Glosariopi congregación nisqata leeriy.

Chayri “Tirsatataj”. Tirsatá sutitaqa persas churaj kanku uj provinciata kamachejman.

Hebreo parlaypeqa nin, “1.000 dracmas”. Kay dracma qolqeqa dárico qolqewan kikin karqa. Dárico qolqesqa persaspa qori qolqesninku karqa, sapa dárico qolqeqa pesaj 8,4 gramos (0,27 onzas troy). Kay dracmasqa mana kikinchu Griego Qhelqasqaspi parlan chay dracmaswanqa. Yanapa B14 nisqata leeriy.

Hebreo parlaypeqa nin, “20.000 dracmas”.

Hebreo parlaypeqa nin, “2.200 minas”. Hebreo Qhelqasqaspi parlan chay minasqa pesaj 570 gramos (18,35 onzas troy). Yanapa B14 nisqata leeriy.

Hebreo parlaypeqa nin, “20.000 dracmas”.

Hebreo parlaypeqa nin, “2.000 minas”.

Chayri “netineos”. Hebreo parlaypeqa nin, “entregasqas”.

Chayri “Qhelqeri”.

Chayri “Qhelqeri”.

Glosariopi cheqa Dios nisqata leeriy.

Chayri “ajina kachun”.

Chayri “tirsatá”. Tirsatá sutitaqa persas churaj kanku uj provinciata kamachejman.

Chayri “qhelqeri”.

Chayri “jarkʼachasqa lugarniykichej jina”.

Chayri “qhelqeri”.

Chayri “wasi patasninkupi”.

Qhallay: waj lugarespi ninku qhalliy.

Glosariopi cheqa Dios nisqata leeriy.

Faraonqa mana sutichu, manaqa Egiptomanta reyesta faraón nej kanku.

Chayri “tercos karqanku”.

Kʼacha sonqoyoj: waj lugarespi ninku jatun sonqoyoj.

Chayri “mana usqhayllata phiñarparikoj”.

Chayri “unuyachisqa metalmanta”.

Chayri “kʼamisqasniykitapis”.

Chayri “Hacaliaspa”. Yanapa A2 nisqata leeriy.

Chayri “tirsatá”. Tirsatá sutitaqa persas churaj kanku uj provinciata kamachejman.

Chayri “netineos”. Hebreo parlaypeqa nin, “entregasqas”.

Glosariopi cheqa Dios nisqata leeriy.

Ichá nillanmantaj “entiendeytaña atej wawaspis”.

Hebreo parlaypeqa nin, “uj siclota kinsaman tʼaqasqamanta ujta”. Uj sicloqa pesarqa 11,4 gramos (0,367 onzas troy). Yanapa B14 nisqata leeriy.

Chayri “templonpi”.

Sukʼasqa tʼanta nispaqa parlashan Diospa ñaupaqenpi kaj nisqa tʼantamanta.

Killa rikhuriy: waj lugarespi ninku mosoj killa.

Chayri “ruphachina”.

Glosariopi suerte nisqata leeriy.

Glosariopi altar nisqata leeriy.

Chayri “comedorespaj”.

Chayri “diezmosta”.

Chayri “comedorespaj”.

Chayri “comedoresman”.

Glosariopi suerte nisqata leeriy.

Chayri “netineos”. Hebreo parlaypeqa nin, “entregasqas”.

Glosariopi cheqa Dios nisqata leeriy.

Chayri “templonpi”.

Chayri “Netineosqa”. Hebreo parlaypeqa nin, “Entregasqasqa”.

Ichá nillanmantaj “ñaupaqenkupi kasharqanku yupaychashajtinku”.

Hebreo qhelqasqaspeqa kaypi mana uj sutita churaspa jinasqankuchu.

Glosariopi cheqa Dios nisqata leeriy.

Chayri “qhelqeri”.

Hebreo parlaypeqa nin, “Takejkunaj wawasninkoqa”.

Qaylla lugares nispaqa parlashan Jordán mayoj muyuyninmanta.

Chayri “Qhelqeri”.

Chayri “diezmosta”.

Glosariopi cheqa Dios nisqata leeriy.

Chayri “templonpi”.

Chayri “comedoresmanta”.

Chayri “jatun comedorta”.

Chayri “diezmosta”.

Chayri “comedormanta”.

Chayri “comedoresta”.

Chayri “qhelqeri”.

Chayri “cargaykusqankuta”.

Chayri “tukuy rijchʼaj”.

Ichá nillanmantaj “chay pʼunchaypacha kʼamispa nerqani amaña imatapis vendenankuta”.

Chayri “warmista wasisninkuman pusasqankuta”.

    Quechuapi publicaciones (2004-2025)
    Wisqʼanapaj
    Yaykunapaj
    • Quechua (Bolivia)
    • Wajman apachinapaj
    • Configuración
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Condiciones de uso
    • Política de privacidad
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Yaykunapaj
    Wajman apachinapaj