JONÁS
1 Jehová Diosqa, Amitaijpa wawan Jonasman*+ nerqa: 2 “Jonás, sayarispa jatun Nínive+ llajtaman riy, willamuytaj chay llajtaj contranpi juicio kananta, yachani sajra imasta ruwasqankuta”, nispa.
3 Jonastaj Jehová Diosmanta ayqekuyta munaspa Tarsisman purirerqa. Jonasqa Jope llajtaman chayaytawan Tarsisman rej barcota tariparqa. Pasajenta pagaytawantaj chay barcoman wicharerqa Tarsisman ripunanpaj. Ajinata Jonasqa Jehová Diosmanta ayqekusharqa.
4 Jehová Diostajrí mar qochapi sinchʼita wayracherqa. Jinamanta sinchʼi para jichʼakamorqa. Yakutaj qhollchoqeyaspa barcota pʼakinanpajña kasharqa. 5 Barcota apaykachajkunataj manchay mancharisqas kasharqanku. Sapa ujninkutaj yanapata mañakuspa diosninkuman qhaparikorqanku. Cargastapis yakuman choqaykuyta qallarerqanku barcota chhallayachinankupaj.+ Jonastaj barco ukhuman uraykuspa, siriykuytawan* wañusqata puñurparisqa. 6 Chay barcoj capitannintaj Jonasman chimpaykuspa nerqa: “Puñuysiki, sayariy, diosniykiman qhaparikuy. Ichapis Diosqa* khuyakuwasun mana wañunanchejpaj”,+ nispa.
7 Chaymanta barcota apaykachajkunaqa ninakorqanku: “Jamuychej, suerteta* choqanachej.+ Yachasuntaj pichus juchayoj kasqanta, kay jina llakiy qhatirinawanchejpaj”, nispa. Ajinamanta suerteta choqarqanku, suertetaj Jonasman chayarqa.+ 8 Chantá Jonasta taporqanku: “Sutʼita willawayku: ¿Qanchu juchayoj kanki kay jina llakiy qhatirinawanchejpaj? ¿Imapitaj purishanki? ¿Maymantá jamunki? ¿May llajtayojtaj kanki? ¿Mayqen ranchomantataj kanki?”, nispa.
9 Jonastaj kuticherqa: “Hebreo kani. Cielopi kaj Jehová Diosta yupaychani, pichus mar qochata, jallpʼatawan ruwarqa chayta”, nispa.
10 Jonasqa chay runasman willarqa Jehová Diosmanta ayqekushasqanta. Runastaj chayta uyarispa astawan mancharikorqanku, Jonastataj taporqanku: “¿Imajtintaj ayqekushankiri?”, nispa. 11 Astawan astawan mancharinata yaku qhollchoqeyajtintaj, chay runasqa Jonasta taporqanku: “¿Imatataj qanwan ruwasqayku* yaku tiyaykunanpajri?”, nispa. 12 Jonastaj kuticherqa: “Yakuman choqaykuwaychej, yakutaj manaña qhollchoqeyanqachu. Sutʼita yachani juchayrayku kay jina loco para jichʼakamusqanta”, nispa. 13 Runastaj mayta kallpakorqanku barcota qocha kantuman kutirichinankupaj, nitaj aterqankuchu, muyuyninkupi yaku astawan astawan qhollchoqeyasqanrayku.
14 Chantá Jehová Diosman qhaparikorqanku: “Ay Jehová Diosníy, ama ari wañojta saqewaykuchu kay runaraykoqa. Ama ari juchachawaykuchu kay mana juchayoj runaj wañuyninmantaqa.* Jehová Diosníy, kay imastaqa munayniykiman jina ruwashanki”, nispa. 15 Jinapi Jonastaqa oqharispa yakuman choqaykorqanku. Yakutaj manaña qhollchoqeyarqachu. 16 Chayta rikuspa barcota apaykachajkunaqa maytapuni Jehová Diosta manchachikorqanku.+ Paykunaqa uywa wañuchisqasta Jehová Diosman jaywarqanku, payta yupaychanankutataj nerqanku.
17 Jehová Diostaj jatun pescadota kachamorqa Jonasta oqoykunanpaj. Ajinapi Jonasqa kinsa pʼunchayta, kinsa tutatawan chay jatun pescadoj wijsanpi karqa.+
2 Chaypacha Jonasqa chay jatun pescadoj wijsan ukhumantapacha,+ Jehová Diosninmanta mañakorqa. 2 Nerqataj:
“Jehová Diosníy, sinchʼi llakiyniypi qhaparikamorqayki, qantaj uyariwarqanki.+
Sepulturaj* ukhu ukhunmantapacha yanaparinawaykipaj qhaparikamorqayki.+
Qantaj uyariwarqanki.
3 Mar qocha chaupiman wijchʼuykuwarqanki, ukhu ukhunmanpuni,
yakutaj pʼampaykuwarqa.+
Yakuta sinchʼita qhollchoqeyachispa oqharichisqaykeqa pʼampaykuwarqa.+
4 Noqataj nerqani: ‘Ñaupaqeykimanta wijchʼuchikuni.
Kunanqa niñachari ujtawan rikusajchu santo temploykitaqa’, nispa.
5 Yaku muyuykuwajtin wañuy patapiña kasharqani.+
Ukhu ukhu yakustaj pʼampaykuwarqanku.
Yaku laqhospis kunkayman maytʼuykukuwarqanku.
6 Orqospa ukhu pampankama chinkaykorqani.
Sepulturaj* punkusnenqa wiñaypaj wisqʼaykushawarqa.
Qantajrí Jehová Diosníy, wañuymanta* kausashajta orqhomuwarqanki.+
7 Jehová Diosníy, tukukapushajtiyña qanmanta yuyarikorqani.+
Chaypacha santo temploykipi mañakususqayta uyariwarqanki.+
8 Qhasi manakaj santosta yupaychajkunaqa, Diosta qonqapunku paykunata munakushajtinpis.*
9 Noqatajrí qanta agradecekuspa uywa ñakʼasqasta* jaywasqayki.
Imatachus ruwasaj nisqaytaqa juntʼasajpuni.+
Jehová Diosníy, salvacionqa qanllamanta jamun”,+ nispa.
10 Chaymanta Jehová Diosqa chay jatun pescadota kamacherqa Jonasta mar qocha kantuman lansarpamunanta. Chay jatun pescadotaj Jonasta lansarpamorqa.
3 Jehová Diostaj ujtawan Jonasman nerqa:+ 2 “Jonás, sayarispa riy jatun Nínive+ llajtaman, willamuytaj imatachus nisusqayta”, nispa.
3 Jonastaj sayarispa Nínive+ llajtaman rerqa, Jehová Diospa nisqanta kasuspa.+ Nínive llajtaqa manchay jatun llajta karqa,* kinsa día puriy jinapuni. 4 Chaymanta Jonasqa Nínive llajtaman yaykorqa uj día puriyta jina, kay jinata willaspa: “40 diasmantawan Nínive llajtaqa thuñisqa kanqa”, nispa.
5 Nínive llajtayoj runastaj Diospi creerqanku,+ kamacherqankutaj tukuyninku ayunanankuta, qhashqa ropastapis tukuyninku churakorqanku, qhapajpis wajchapis, machitupis wawapis. 6 Nínive llajtaj reynintaj Jonaspa willasqanta uyarispa, kamachina tiyananmanta sayarerqa. Kamachina ropanta lluchʼukuspataj qhashqa ropata churaykukorqa, ushpha patamantaj tiyaykukorqa. 7 Chantá Nínive llajtantinpi kay kamachisqata willachimorqa:
“Reywan kuraj kamachisninwanqa kayta kamachinku: ni pi runapis, ni ima animalpis, nitaj wakapis, nitaj ovejapis, nipuni ni imata mikhuchunkuchu. Amapuni mikhuchunkuchu, nitaj yakutapis tomachunkuchu. 8 Tukuy runas qhashqa ropata churakuchunku, animalestapis qhashqa ropaswan qhataykuchunku. Diosmanpis mayta qhaparikuchunku, sajra ruwasqasninkuta saqechunku, runasta ñakʼarichisqankutapis. 9 Ichapis Diosqa rabianta thasnurakuspa, imatachus ruwasaj nisqanta manaña ruwanqachu,* jinapitaj noqanchejqa manaña wañusunchu”.
10 Diostaj rikorqa imatachus Nínive llajtayoj runas ruwashasqankuta. Paykunaqa sajra ruwasqasninkuta saqerqanku.+ Chayrayku Diosqa ima ñakʼariytachus ninivitasman apachimusaj nisqantaqa, manaña apachimorqachu.*+
4 Jonastaj chaytaqa manapuni allinpajchu qhawarqa, maytataj phiñakorqa. 2 Chayrayku Jehová Diosmanta mañakorqa: “Ay Jehová Diosníy, kaytamá noqaqa llajtaypi kashaspallaraj nisharqani. Chayrayku Tarsisman+ ayqekusharqani. Noqaqa yacharqaniña kʼacha sonqoyoj,* khuyakoj Diostaj kasqaykita. Yachallarqanitaj pacienciayoj kasqaykita,* runastapis may jinata munakusqaykita,+ manataj ñakʼarichiyta munasqaykitapis. 3 Kunanqa Jehová Diosníy, wañuchikapuway ari. Allin kanman wañunay. ¿Imapajñataj kausaymanri?”,+ nispa.
4 Jehová Diostaj Jonasta taporqa: “Chay jinata phiñakuspa, ¿allinta ruwashani ninkichu?”, nispa.
5 Chaymanta Jonasqa Nínive llajtamanta llojserqa, inti llojsimuynej ladopitaj tiyaykukorqa. Chaypi payqa uj ramadata* ruwaytawan, chay ramadaj llanthunpi tiyaykukorqa chay llajta imapichus tukunanta rikunanpaj.+ 6 Jehová Diostaj uj mathi yurata wiñacherqa, laqhesnin Jonaspa umanta llanthunanpaj, chaywan Jonaspa rabian thasnukunanpaj. Jonastaj mayta kusikorqa chay mathi yuramanta.
7 Diostajrí qʼayantin sutʼiyananpaj uj khuruwan chay mathi yurata janchʼaykucherqa,* yurataj chʼakiporqa. 8 Inti llojsimojtintaj Diosqa inti llojsimuynejmanta qʼoñi wayrata wayrachimorqa. Intitaj Jonaspa umanta mayta ruphaykusharqa, Jonastaj desmayaj jinaña kasharqa. Payqa wañuyllataña munaspa, kutin kutinta mañakusharqa: “Allin kanman wañunay. ¿Imapajñataj kausaymanri?”,+ nispa.
9 Diostaj Jonasta taporqa: “¿Mathi yura chʼakipusqanmantachu chay jinata rabiakushanki? Chaywanqa, ¿allinta ruwashani ninkichu?”,+ nispa.
Jonastaj kuticherqa: “¿Imaynatá mana rabiakusajchuri? Rabiawan wañushaniña. Wañullaymanñapis”, nispa. 10 Jehová Diostaj nerqa: “Chay mathi yurataqa mana qanchu plantarqanki, nitaj qanchu wiñacherqanki. Chay yuraqa imaynatachus uj chʼisillapi wiñarqa, ajinallatataj chʼakipun. Chay mathi yurataraj qanqa khuyakushanki. 11 ¿Nichu noqapis jatun Nínive llajtataqa+ khuyakunay kanman? Chay llajtapeqa ashkha runas tiyakunku, 120.000 kurajpuni. Paykunaqa mana yachankuchu imachus allin, imatajchus mana allin kasqanta. Uywasninkupis ashkha”, nispa.+
Jonás suteqa niyta munan paloma.
Siriy: waj lugarespi ninku winkuy.
Chayri “cheqa Diosqa”. Glosariopi cheqa Dios nisqata leeriy.
Glosariopi suerte nisqata leeriy.
Ruwasqayku: waj lugarespi ninku ruwasajku.
Hebreo parlaypeqa nin, “mana juchayoj yawarmantaqa”.
Chayri “Seolpa”. Glosariopi sepultura nisqata leeriy.
Hebreo parlaypeqa nin, “Jallpʼaj”.
Chayri “ukhu tʼoqomanta”.
Hebreo parlaypeqa niyta munan mana tukukoj munakuy, mana tukukoj kʼacha kay. Glosariopi mana tukukoj munakuy nisqata leeriy.
Ñakʼay: waj lugarespi ninku degollay, wañuchiy.
Hebreo parlaypeqa nin, “Diospaj jatun llajta karqa”.
Chayri “apachimusaj nisqanmanta pesachikonqa”.
Chayri “apachimusaj nisqanmanta pesachikorqa”.
Kʼacha sonqoyoj: waj lugarespi ninku jatun sonqoyoj.
Chayri “mana usqhayllata phiñarparikusqaykita”.
Chayri “llanthuchata”.
Chayri “kʼutuykucherqa”.