CORINTIOSMAN ISKAY KAJ CARTA

1 Noqa Pabloqa Diospa munayninrayku Cristo Jesuspa apostolnin kani. Noqa kay cartata qhelqamuykichej hermanonchej Timoteowan+ khuska, Corinto llajtapi kaj congregacionman,* tukuy Acaya+ lugarpi Diospaj tʼaqasqa kajkunamanwan:

2 Qankunapaj jatun khuyakuy kachun, sonqo tiyaykuytaj Tatanchej Diosmanta, Señor Jesucristomantawan.

3 Jatunchasqa kachun Dios, pichus Señorninchej Jesucristoj Tatan.+ Paymin may khuyakuyniyoj Tata,+ tukuy imapi sonqochaj Diostaj.+ 4 Paymin sonqochawanchej* tukuy llakiyninchejpi.+ Ajinamanta noqanchejpis imaymana llakiykunapi kajkunata sonqochananchejpaj,+ imaynatachus Dios sonqochawanchej ajinata.+ 5 Cristota qhatisqanchejrayku mayta ñakʼarinchej,+ Cristoraykullataj may sonqochasqa kanchej. 6 Chayrayku sichus llakiykunapi kayku chayqa, qankuna sonqochasqa, salvasqataj kanaykichejpaj kashan. Sitajchus sonqochasqa kayku chayqa, qankuna sonqochakunaykichejpaj. Chaytaj yanapasunkichej, noqayku jinallataj ñakʼarispa sinchʼita sayanaykichejpaj. 7 Chantapis sinchʼita sayanaykichejmantaqa mana iskayrayaykuchu. Imaraykuchus yachayku noqayku jina ñakʼarispaqa, noqayku jinallataj sonqochasqa kanaykichejta.+

8 Hermanos, yachanaykichejta munayku Asiapi kashaspa ima llakiykunapichus kasqaykuta.+ Anchatapuni ñakʼarerqayku, manaña atinaykukama. “Wañusunchá” nispataj nerqayku.+ 9 Arí, wañuchisqa kanaykuta yuyarqayku. Chaytaj yachachiwarqayku, mana noqallaykupichu atienekunayku kasqanta manachayqa Diospi,+ pichus wañusqasta kausarichimuyta atin chaypi. 10 Chay jina wañuy patapi kashajtiyku Dios librawarqayku, librallawasqaykupunitaj. Chantapis yachayku qhepaman siga libranawaykuta.+ 11 Qankunapis noqaykupaj Diosmanta mañakuspa yanapawaykuman.+ Imaraykuchus ashkhas noqaykupaj mañakojtinkoqa Dios chayta uyarenqa, yanapawasqaykutaj.+ Ashkhastaj chaymanta Diosman graciasta qonqanku.

12 Noqaykoqa llimphu sonqoyoj kasqaykumanta kusikuyku. Imaraykuchus kay mundopi, astawanraj qankuna ukhupi llimphu kausayniyoj kayku, nitaj puraj uyaschu. Chantapis mana kay mundoj yachayninman jinachu kausayku,+ manachayqa Diospa jatun khuyakuyninman jina. 13 Imastachus leeyta,* entiendeytapis atinkichej chayta qhelqamushayku. Noqataj yachani chay imasta allinta entiendenaykichejta, 14 imaynatachus tumpata entiendenkichejña noqayku qankunaj kusikunaykichej kasqaykuta ajinata. Noqaykupis qankunamanta kusikullasqaykutaj, Señorninchej Jesuspa pʼunchayninpi.

15 Chay yuyaywan qankunamanraj ñaupajta jamuyta munasharqani. Ajinamanta ujtawan kusikunaykichejpaj.* 16 Qankunataqa Macedoniaman rej jina waturikuyta munarqaykichej. Macedoniamanta kutimoj jinapis waturikuyta munallarqaykichejtaj Judeaman uj trechota pusarinawaykichejpaj.+ 17 Chayta ruwasaj nispaqa mana parlallarqanichu. Manallataj munayniyman jinachu ruwayta yuyarqani, uj rato “arí” ninaypaj, waj ratotaj “mana” ninaypaj. 18 Imaynatachus Diosqa atienekunapaj jina, parlasqaykupis ajinallataj. Mana niykuchu “arí” nispa, chantá “mana” ninaykupajqa. 19 Diospa Wawan Jesucristopis mana ninchu “arí” nispa, “mana” ninanpajqa. Astawanpis “arí” nisqanqa, “arí” nisqapuni kanqa. Noqawan, Silvanowan,* Timoteowantaj+ paymanta qankunaman willarqayku. 20 Dios imastachus qonanta nisqan may chhika kajtinpis, Jesusnejta juntʼakun.*+ Paynejllatataj Diosman amén* ninchej,+ noqanchejnejta jatunchasqa kananpaj. 21 Chaywanpis Diosqa garante jina sayan qankunapis noqaykupis Cristojta kasqanchejmanta, chantapis payllataj ajllawarqanchej.+ 22 Paymin sellaykuwanchej.+ Chay sellotaj Diospa espiritun sonqonchejpi.+ Chaytaj garantía jina* imachus qhepaman jamunanmanta.

23 Diospa ñaupaqenpi kausayniyrayku juraspa nini: Qankunata khuyakusqayrayku manaraj Corintoman jamunichu. 24 Noqaykoqa creesqaykichejmanta mana patroneschu kayku.+ Imaraykuchus creesqaykichejrayku sinchʼita sayashankichej. Astawanpis kusisqa kanaykichejpaj qankunata yanapashayku.

2 Noqa sonqoypi nerqani: “Ujtawan rispa mana paykunata llakichisajchu”, nispa. 2 Noqachus llakichiykichejman chayqa, ¿pitaj noqata kusichiwanmanri? ¿Manachu pikunatachus noqa llakicherqani chaykunallataj? 3 Chayrayku kayllatataj ñaupajta qhelqamorqaykichej, chayamojtiy ama qankunarayku llakikunaypaj, astawanqa kusikunaypaj. Imaraykuchus yachani, imachus kusichiwasqanqa tukuyniykichejta kusichinallantataj. 4 Chayrayku mayta ñakʼarispa, sonqoypi anchata llakikuspataj, waqan waqan qhelqamorqaykichej. Manataj qankunata llakichinaypajchu qhelqamorqani,+ manachayqa qankunata anchatapuni munakusqayta yachanaykichejpaj.

5 Sichus pipis ima llakiytapis apamorqa chayqa,+ mana noqatachu llakichiwarqa, manaqa qankunata. Chaywanpis mana chaymanta anchata parlayta munanichu. 6 Qankunaqa chay juchallikoj runata cheqanchankichejña. Amaña payta qhesachaychejchu. 7 Astawanqa chay runata perdonaychej, sonqochaychejtaj,+ anchata llakikusqanwan ama atipachikunanpaj.+ 8 Chayrayku mañakuykichej, munakuyniykichejta payman watejmanta rikuchinaykichejta.+ 9 Noqaqa qhelqamorqaykichej tukuy imapi kasukusqaykichejtachus manachus yachanaypaj. 10 Sichus pejpa juchantapis perdonankichej chayqa, noqapis payta perdonallanitaj. Sitajchus noqa pejpa juchantapis perdonani chayqa, qankunata yanapanaypaj perdonani. Chaytataj Cristoj ñaupaqenpi ruwani. 11 Ajinamanta Satanás mana atipawasunchu.*+ Imaraykuchus yachanchej ima mañasniyojchus pay kasqanta.+

12 Troas+ llajtaman Cristomanta sumaj willaykunata willanaypaj chayajtiy, Señorpaj llankʼanaypaj uj punku jina kicharikuwarqa. 13 Jinapis sonqoypi may llakisqa kasharqani, hermanoy Titota+ mana taripasqaymanta. Chayrayku paykunaman waj kutikama kachun niytawan Macedoniaman purirerqani.+

14 ¡Diosman graciasta qonchej! Imaraykuchus payqa Cristowan khuskata pusawanchej, maqanakupi atipaytawan kutimoj soldadosta jina. Chantapis yachayninta noqanchejnejta tukuynejpi rejsichin. Chay yachaynintaj uj sumaj qʼapay jina. 15 Diospajqa Cristoj sumaj qʼapaynin jina kanchej. Chaytaj chayan salvación ñanpi kajkunaman, jinallataj chinkay ñanpi kajkunamanpis.* 16 Chinkayman rejkunapajqa wañuypa qʼapaynin jina kanchej, chaytaj wañuyman apan.+ Chay ujkunapajtajrí kausaypa sumaj qʼapaynin jina kanchej, chaytaj kausayman apan. ¿Pitaj wakichisqa kashan chaypaj jinari? 17 Noqayku wakichisqa kashayku. Imaraykuchus mana Diospa palabranta vendespachu puriyku,+ imaynatachus ashkha runas ruwanku jinataqa. Astawanqa Diospa kachasqasnin jina, Cristowan khuska Diospa ñaupaqenpi chʼuwa sonqowan parlayku.

3 ¿Watejmantachu qankunawan rejsichikunayku tiyan? ¿Wajkuna jinachu noqaykumanta allinta parlaj cartasta necesitayku? Chayri, ¿necesitaykuchu qankuna chay jina cartasta qhelqapunawaykuta? Mana. 2 Cartaykoqa qankuna kankichej,+ sonqoykupi qhelqasqa, tukuy runaj rejsisqan, tukuypa leesqantaj. 3 Qankuna Cristoj cartan kasqaykichejqa sutʼi kashan. Noqaykutaj Diospa kamachisnin jina chay cartata qhelqarqayku,+ mana tintawanchu, manachayqa kausaj Diospa espiritunwan. Mana rumi tablaspichu qhelqarqayku, manachayqa aycha tablaspi,+ nisunman sonqopi.+

4 Chaytaqa Diospa ñaupaqenpi mana iskaychakuspa Cristonejta niyku. 5 Ima llankʼayta ruwanaykupajpis, mana noqallaykumantachu wakichisqa kayku, astawanqa imata ruwanaykupajpis Dios wakichiwayku.+ 6 Payllataj allinta wakichiwayku mosoj tratoj+ kamachisnin kanaykupaj, manataj qhelqasqa Leypa+ kamachisnin kanaykupajchu, manachayqa Diospa espiritunpa kamachisnin kanaykupaj. Imaraykuchus qhelqasqa Leyqa runata wañunanpaj juchachan,+ Diospa espirituntajrí kausayta qon.+

7 Wañuyta apamoj Leyqa rumipi qhelqasqa karqa.+ Chaytaj jatun kʼanchaywan qosqa karqa. Israelitastaj Moisespa uyanta mana qhawariyta aterqankuchu, uyan anchata lliphipisqanrayku.+ Chaywanpis chay lliphipeyqa chinkapunan karqa. 8 Sichus Ley jatun kʼanchaywan qosqa karqa chayqa, ¿manachu astawanraj Diospa espiritonqa+ jatun kʼanchaywan qosqa kanqa?+ 9 Sichus wañuyman apaj Ley+ kʼancharerqa chayqa,+ ¡astawanrajchá kʼancharenqa runas cheqanpaj qhawasqa kanankupaj imatachus Dios ruwasqanqa!+ 10 Chayrayku Leypa kʼanchaynenqa mana imapischu chay mosoj tratoj kʼanchayninmanta nisqaqa.+ 11 Chinkapunan karqa chay Leychus jatun kʼanchaywan qosqa karqa chayqa,+ mana tukukuyniyoj mosoj tratoj kʼanchaynenqa may jinarajchus kanpis.+

12 Chayrayku chay suyakuyniyoj kaspaqa,+ mana manchachikuspa parlanchej. 13 Manataj Moisés jinachu ruwanchej. Payqa uyanta velowan qhataykukoj,+ israelitas mana rikunankupaj imachus chinkapunan karqa chaypa tukukuyninta. 14 Paykunataj mana entiendeyta aterqankuchu.+ Kunankamapis ajinallapuni kashanku, velowan qhatasqa jina.+ Chayrayku paykunaqa ñaupaj tratota mana entiendeyta atinkuchu. Chay velotaj Cristonejllata qhatarasqa kayta atin.+ 15 Sonqosninkupis kunankama qhatasqallapuni kashan,+ Moisespa qhelqasqanta+ mana entiendeyta atinankupaj. 16 Chaywanpis Jehová* Diosman pillapis kutirikojtenqa, chay veloqa qhechusqa.+ 17 Jehová* Diosqa uj espíritu.*+ Maypichus Jehová* Diospa espiritun kashan chaypeqa, runas kacharichisqa kanku.+ 18 Noqanchejpata uyanchejqa mana qhatasqa jinachu kashan, Jehová* Diospa jatun kʼanchayninta espejo jina lliphipirichinchej. Noqanchejtaj Diospa rijchʼayninman jina tukuchisqa kashanchej, jatun kʼanchayninta astawan astawan lliphipirichinanchejpaj, imaynatachus Jehová* ruwan ajinata, payqa uj espíritu.*+

4 Diospa khuyakuyninrayku kay llankʼay tiyapuwayku. Chayrayku mana saykʼuspa Diospaj llankʼallaykupuni. 2 Astawanqa ima pʼenqay imastachus pakayllapi ruwakusqanta millachikuyku. Chantapis ni pita chʼaukiyaykuchu,* nitaj Diospa palabrantapis qʼewiykuchu.+ Astawanpis cheqa kajta rejsichispa, Diospa ñaupaqenpi allinpaj qhawasqa kayta munayku. Ajinamanta runas, ama ima sajratapis noqaykumanta sonqonkupi yuyanankupaj.+ 3 Sumaj willaykunata willasqaykuchus velowan jina qhatasqa kashan chayqa, chinkayman rejkunapaj* qhatasqa kashan. 4 Kay mundoj* diosnintaj,+ chay mana creej runaspa yuyayninkuta laqhayachin,*+ ama paykunaman sumaj willaykunaj kʼanchaynin chayananpaj.+ Chay sumaj willayqa Diospa rijchʼaynin Cristomanta kashan.+ 5 Arí, mana noqaykumantachu willashayku, manachayqa Jesucristo Señor kasqanmanta. Chantá willallaykutaj, Jesusrayku qankunapaj esclavos jina kasqaykuta. 6 Diosqa nerqa: “Laqhapi kʼanchay kʼancharichun”,+ nispa. Paymin kʼanchayninta sonqoykupi kʼancharicherqa+ Cristoj uyannejta. Chay kʼanchaytaj Diosmanta sumaj yachayta qon.

7 Tʼuru vasos jinalla kajtiykupis+ may sumaj llankʼayta* japʼerqayku.+ Ajinamanta sutʼi rikukunanpaj, sumaj ateyqa Diosmanta jamusqanta, manataj noqaykumantachu.+ 8 May chhika llakiyniyoj kaspapis, mana llakiywan atipachikuykuchu. Imatachus ruwanaykuta mana yachaspapis, ñaupajman rillaykupuni.*+ 9 Qhatiykachasqa kayku, manataj saqerparisqachu.+ Urmachisqa kayku, manataj tukuchisqachu.+ 10 Mayman rispapis Jesús jina wañuy patapi rikhuriyku.+ Chaytaj runasman rikuchin, Jesús jinallataj ñakʼarisqaykuta. 11 Kausayniykupeqa wañuy patapi rikhurillaykupuni,+ Jesuspa qhepanta risqaykurayku. Ajinamanta runasman rikuchiyku, Jesús jina ñakʼarisqaykuta. 12 Noqaykoqa sapa kuti wañuy patapi kayku, qankuna kausanaykichejpaj.

13 Kay qhelqasqa kashan: “Creerqani, chayrayku parlarqani”,+ nispa. Noqaykupis kikin creeyniyojllataj kayku, chayrayku parlayku. 14 Chantapis yachayku Jesusta kausarichej Diosqa noqaykutapis Jesusta jina kausarichinawaykuta. Yachallaykutaj payqa qankunatawan khuska Jesuspa ñaupaqenman pusanawaykuta.+ 15 Chay tukuy imasqa, qankunaj allinniykichejpaj kanku. Ajinamanta Diospa jatun khuyakuynin astawan ashkhayananpaj. Chaytaj ashkhayan, astawan runas Diosman graciasta qospa jatunchajtinku.+

16 Chayrayku mana saykʼunchejchu. Imaraykuchus cuerponchej maukʼayajtinpis, sonqonchej, yuyayninchejpis sapa pʼunchay mosojyachisqa kashan. 17 Ñakʼarisqanchejqa uj tiempollapaj, nitaj imapischu. Chay ñakʼarisqanchejraykutaj tʼinkata japʼisunchej. Chaytaj ni imawan kikinchakunchu, wiñaypajtaj.+ 18 Chayrayku noqanchejpa yuyayninchejqa mana rikukoj imasllapipuni kashan, manataj rikukoj imaspichu.+ Imajtinchus rikukoj imasqa mana unaypajchu, mana rikukoj imastajrí wiñaypaj.

5 Kay jallpʼapi wasinchejqa* uj toldo jinalla. Yachanchejtaj chay wasi urmachisqa kajtenqa,+ cielopi uj wasi kapunawanchejta. Chayqa mana runaj makinpa ruwasqanchu, manachayqa Diospa wasichasqan,+ wiñaypajtaj sayanqa. 2 Kay wasipeqa phutiyta waqashanchej. Noqanchejpaj cielopi wakichisqa wasitataj, mayta japʼiyta munashanchej. Chaytaj uj mosoj ropawan pʼachallikuy jina.+ 3 Ajina pʼachallisqa kaspaqa, mana qʼalasllachu kasun. 4 Kay wasipi kashaspaqa sinchʼi llakiykunasniyoj kanchej, phutiytataj waqanchej. Chaytataj ruwanchej mana kay wasita saqeyta munaspachu, manachayqa cielopi kaj wasita japʼiyta munaspa.+ Ajinamanta wiñay kausay, wañoj cuerpota chinkachinanpaj.+ 5 Chay kausaypajqa Dios wakichiwarqanchej.+ Paymin espiritunta qowarqanchej. Chaytaj garantía jina* imachus qhepaman kananmanta.+

6 Chayrayku mana iskayrayanchejchu. Yachanchejtaj cuerpollapiraj kausashaspaqa, Señormanta karupi kasqanchejta.+ 7 Imaraykuchus creesqanchejman jina kausanchej, manataj rikusqanchejman jinachu. 8 Astawanpis mana iskayrayanchejchu.* Kay cuerpopi kausanamanta nisqataj, Señorwan khuska tiyakuyta munanchej.+ 9 Chayrayku paywan tiyakunanchej kajtinpis chayri manapis, kallpachakunallapuni paypa ñaupaqenpi allinpaj qhawasqa kanapaj. 10 Tukuyninchej Cristoj juzgana tiyananpa ñaupaqenpi rikhurinanchej tiyan. Ajinamanta sapa uj juzgasqa kasun, kay cuerpopi kashaspa allin kajta chayri mana allin kajta ruwasqanchejmanta.+

11 Chayrayku Señorta manchachikuna kasqanta yachaspa, runaj sonqonta suwanapaj jina yachachishayku. Chaywanpis Diosqa allinta rejsiwayku. Munanitaj qankunapis sonqoykichejpi reparanaykichejta pikunachus kasqaykuta. 12 Noqaykoqa mana ujtawan ñaupaqeykichejpi jatunchakuyta munaykuchu. Astawanpis kay imasta nishayku noqaykumanta kusisqa kanaykichejpaj. Ajinamanta kutichiyta atinkichej, pikunachus rijchʼaynillankumanta jatunchakunku,+ manataj sonqopi kaj imasmantachu chaykunaman. 13 Sichus imatapis loco jina ruwarqayku chayqa,+ Diospaj chayta ruwarqayku. Sitajchus yuyayniykupi kayku chayqa, qankunaj allinniykichejpaj. 14 Cristoj munakuynenqa tanqawayku, imaraykuchus kayta allinta yachayku: Uj runa wañorqa tukuy runasrayku,+ imaraykuchus tukuyninku wañusqaña karqanku. 15 Payqa tukuy runasrayku wañorqa. Ajinamanta kausajkunaqa, manaña paykunapajchu kausanankupaj.+ Astawanqa pichus paykunarayku wañorqa, kausarinporqataj chaypaj kausanankupaj.

16 Chayrayku kunanmantapacha manaña pitapis runas yuyasqankuman jinachu qhawanchej.+ Ñaupajta runas yuyasqankuman jina Cristota qhawarqanchej chaypis, kunanqa manaña chayta ruwayta atinchejchu.+ 17 Chayrayku pillapis Cristowan ujchasqa kashan chayqa, chay runaqa Diospa mosoj ruwasqan.+ Maukʼa imasqa tukukapunña, mosoj imastaj rikhurimun. 18 Chay tukuy imasqa Diosmanta jamun. Paymin Cristonejta allinyachiwarqanchej pay kikinwan.+ Chantapis payllataj kachawanchej wajkunata yanapananchejpaj, ajinamanta paywan allinyakunankupaj.+ 19 Kaytaj chay willay: Diosqa Cristonejta runasta pay kikinwan allinyachishan,+ juchasninkutapis qonqayman churashan.+ Diostaj kamachiwarqanchej runasman willananchejta, paywan allinyakuyta atisqankuta.+

20 Chayrayku noqanchejqa Cristoj cuentanmanta+ Diospa sutinpi kachamusqa kanchej,+ Diospis noqanchejnejta runasta wajyashanman jina. Chayrayku Cristoj cuentanmanta parlajkuna jina, runasta rogakunchej: “Dioswan allinyakuychej”, nispa. 21 Cristoqa mana jaykʼajpis juchallerqachu.+ Diostajrí juchasninchejrayku uj jaywanata jina payta qorqa. Ajinamanta Cristonejta Diospa ñaupaqenpi cheqan runaspaj qhawasqa kananchejpaj.+

6 Noqaykoqa Dioswan khuska llankʼashayku.+ Chayrayku qankunata mañakuyku, Diospa jatun khuyakuyninta ama qhasipaj japʼinaykichejta.+ 2 Imaraykuchus payqa nin: “Khuyakuna tiempopi uyarerqayki, salvakuna pʼunchaypitaj yanaparqayki”,+ nispa. Kunanmin khuyakuyta tarina tiempoqa. Kunanmin salvakuna pʼunchayqa.

3 Mana pitapis pantachiykuchu, Diospaj llankʼasqayku ama pisipaj qhawasqa kananpaj.+ 4 Astawanpis Diospa kamachisnin kasqaykuta tukuy ima ruwasqaykupi rikuchiyku:+ mayta aguantasqaykupi, ñakʼarisqaykupi, pisichikusqaykupi, llakiykunapi,+ 5 jasutʼisqataj presochasqataj kasqaykupi,+ chʼajwas chaupipi sinchʼita trabajasqaykupi, mana puñusqas, mana mikhusqas kasqaykupi,+ 6 llimphu kausayniyoj kasqaykupi, yachaypi, pacienciakuypi,+ kʼacha kaypi,+ espíritu santowan pusachikusqaykupi, tukuy sonqo munakuypi,+ 7 cheqata parlasqaykupi, Diospa atiyninwan yanapachikusqaykupi,+ jinallataj paña makiykupi,* lloqʼe makiykupipis* cheqa kajpa armasninta japʼisqaykupi.+ 8 Wakin kuteqa jatunchasqa kayku, wakin kutitaj pisipaj qhawasqa kayku. Runasqa allin kajtataj, sajra kajtataj noqaykupaj parlanku. Noqaykoqa chʼaukiyajkuna jina* qhawasqa kaspapis, cheqatapuni parlayku. 9 Mana rejsisqa kaspapis, sumaj rejsisqas kayku. Wañoj jinaña* kashaspapis, kausashaykuraj.+ Runas jasutʼiwajtiykupis, mana wañuykuchu.+ 10 Llakisqas jina kaspapis kusisqapuni kashayku. Wajchas jina kaspapis, ashkhasta qhapajyachiyku. Mana imayoj jina kaspapis, tukuy imayoj kayku.+

11 Corintomanta hermanosníy, qankunaman sutʼita parlamushayku, sonqoykutapis qankunapaj jatunta kichariyku. 12 Noqaykoj sonqoykoqa qankunapaj mana wisqʼasqachu.+ Qankunaj sonqoykichejrí noqaykupaj wisqʼasqa kashan. 13 Chayrayku wawasniyman jina niykichej: Qankunapis noqayku jina ruwaychej, sonqoykichejta jatunta kichariychej.+

14 Ama uj yugollapi ujchakuychejchu* mana creejkunawanqa.+ ¿Imapitaj kikin kasqa cheqan kajwan sajra kajwanri?*+ Chayri, ¿imapitaj kikin kasqa kʼanchaywan laqhawanri?+ 15 Cristowan Satanaswan,* ¿uj yuyaylla kayta atinkumanchu?+ Chayri, ¿imapitaj kikin kasqa creej runawan mana creej runawanri?+ 16 Diospa templonpeqa santos mana kayta atinkumanchu.+ Noqanchejtaj kausaj Diospa templon kanchej.+ Imaraykuchus pay nerqa: “Paykuna ukhupi tiyakusaj,+ paykunaj chaupinkupitaj purisaj. Noqa Diosninku kasaj, paykunataj llajtay kanqanku”,+ nispa. 17 Jehová* Diosqa nillarqataj: “Chayrayku paykuna ukhumanta llojsimuychej, tʼaqakuychejtaj. Amaña chʼichipaj qhawasqa imasta llankhaychejchu”,+ “noqataj japʼikapusqaykichej”.+ 18 “‘Noqaqa qankunaj tataykichej kasaj,+ qankunataj qhari wawasniy, warmi wawasniytaj kankichej’,+ nispa nin Tukuy Atiyniyoj Jehová* Dios”.

7 Munasqa hermanosníy, chay imasta Dios nisqanta yachaspaqa+ cuerponchejta, sonqonchejtawan tukuy chʼichi kajmanta llimphuchakuna.+ Ajinapi Diosta manchachikuspa, astawan astawan llimphus kanapaj.

2 Sonqoykichejta noqaykupaj kichariychej.+ Noqaykoqa mana pitapis ima sajrata ruwarqaykuchu, nitaj pitapis pantacherqaykuchu, nillataj pimantapis aprovechakorqaykuchu.+ 3 Chaytaqa mana qankunata juchachanaypajchu niykichej. Imaraykuchus ñaupajta nerqaykichej jina, wañuna kajtinpis chayri kausana kajtinpis, qankunaqa sonqoykupi kashankichej. 4 Qankunaman sutʼita parlaykichej. Qankunawanqa sonqo juntʼasqa kani, may sonqochasqataj. Tukuy llakiyniykupi may kusisqa kashani.+

5 Macedoniaman+ chayamuspapis manapuni samarerqaykuchu. Astawanqa imaymana llakiykuna jamuwarqayku. Runasqa churanakuwarqayku, noqaykutaj congregacionesmanta llakisqas kasharqayku. 6 Chaywanpis llakisqasta sonqochaj Diosqa,+ Tito waturiwasqaykuwan* sonqochawarqayku. 7 Manataj Tito waturikoj jamusqallanwanchu sonqochawarqayku, manaqa qankunarayku kallpachasqa kutimusqanwanpis. Titoqa willawarqayku mayta rikuwayta munasqaykichejta, manchayta noqamanta phutikusqaykichejta, mayta noqamanta llakikusqaykichejta ima. Chaytaj astawanraj kusichiwarqa.

8 Qhelqamusqay cartawan llakicherqaykichej chaypis,+ mana pesachikunichu. Qallariypeqa qankunata llakichisqaymanta pesachikorqani. Chaywanpis yachani pisi tiempollata llakikusqaykichejta. 9 Kunantaj kusikuni, mana llakikusqaykichejraykuchu, manachayqa chay llakiyniykichej pesachikunaykichejpaj yanapasusqaykichejrayku. Llakikusqaykichejqa Diospa munayninman jina karqa, chaytaj yanapasorqachej. Chayrayku qankunaman nisqaykoqa mana ñakʼarichishasunkichejchu. 10 Diospa munayninman jina llakikoyqa allinninchejpajpuni. Imaraykuchus chayqa runasta juchamanta pesachikunankupaj, salvacionta tarinankupajtaj yanapan.+ Kay mundomanta runas jina llakikuyrí wañuyman pusan. 11 Diospa munayninman jina llakikusqaykichejqa mayta yanapasorqachej. Chayrayku sutʼita rikucherqankichej mana juchayoj kasqaykichejta, chantapis kʼuchis karqankichej, sajra kajta chejnerqankichej, Diosta manchachikorqankichej, mayta pesachikuyta munarqankichej, mana allin kajta cheqanchanapajtaj tukuy sonqo kallpachakorqankichej.+ Tukuy chay imasta ruwasqaykichejqa walejpuni. 12 Qankunaman qhelqamuspaqa mana juchallikoj runaraykuchu qhelqamorqaykichej, nitaj chay jucharayku ñakʼarej runaraykuchu.+ Astawanqa qhelqamorqaykichej Diospa ñaupaqenpi yachakunanpaj, nisqaykuta usqhayllatachus manachus kasukusqaykichejta. 13 Chaymin noqaykuta sonqochawarqayku.

Manataj sonqochakullaykuchu, manachayqa Tito kusisqa kasqanmantapis mayta kusikullaykutaj, qankuna payta kallpachasqaykichejrayku. 14 Sichus Titoman qankunamanta allinta parlarqani chayqa, qankunaqa mana pʼenqaypichu rikhurichiwarqankichej. Qankunamanta allinta Titoman parlasqaykoqa cheqapuni, imaynatachus qankunaman parlaspa tukuy imata cheqata parlarqayku ajina. 15 Chantapis Titoqa qankunata astawanraj munakusunkichej. Imaraykuchus payqa yuyarikun, tukuy qankuna kasukusqaykichejta,+ jinallataj payta jatunpaj qhawaspa japʼikusqaykichejtapis. 16 Mayta kusikuni tukuy imapi qankunapi confiayta atisqaymanta.

8 Kunanqa hermanos, yachanaykichejta munayku Macedoniamanta congregaciones Diospa jatun khuyakuyninta japʼisqankurayku imatachus ruwasqankuta.+ 2 Paykunaqa jatun llakiypi kashaspa ñakʼarisharqanku. Jinapis kusikuyninkoqa may jatun karqa, qorikuyta yachasqankutataj rikucherqanku. Chaytaqa ruwarqanku may wajchas kashaspapis. 3 Paykunaqa tukuy atisqankuta qorqanku.+ Nitaj chayllatachu, manachayqa atisqankumantapis astawanraj.+ Chaymantaqa noqa testigo kani. 4 Chay hermanosqa maytapuni rogakuwarqayku, paykunapis kapuyninkumanta qoyta munaspa. Ajinamanta Diospaj tʼaqasqa kajkunata yanapaysikunankupaj.+ 5 Paykunaqa mana yuyasqaykuman jinallachu ruwarqanku. Astawanpis Diospa munayninman jina, paykuna kikin Señorpa llankʼayninpi llankʼarqanku, noqaykutapis yanapawarqayku. 6 Chayrayku Titota nerqayku,+ tukuy sonqowan qosqaykichej yanapata tantayta qallarisqanta tukuchananta. 7 Qankunaqa tukuy imapi sumajta ruwashankichej. Sinchʼi creeyniyoj kankichej, sumajta parlayta atinkichej, yachayniykichejpis ashkha. Tukuy imata allinta ruwanaykichejpajtaj kallpachakunkichej. Chantapis imaynatachus noqayku qankunata munakuyku, ajinallatataj qankunapis wajkunata munakunkichej. Chayrayku qorikojkuna kanaykichejpajpis kallpachakullaychejpuni.+

8 Chayta nispaqa mana kamachishaykichejchu. Astawanqa munani reparanaykichejta, wajkunapis sinchʼita kallpachakushasqankuta. Chantapis yachayta munallanitaj, munakuyniykichej tukuy sonqochus manachus kasqanta. 9 Qankunaqa Señor Jesucristoj jatun khuyakuyninta rejsinkichejña. Payqa qhapaj kashaspapis qankunarayku wajchaman tukorqa,+ ajinamanta wajchayasqanwan qankuna qhapajyanaykichejpaj.

10 Kunantaj noqa yuyasqayman jina niykichej:+ Ruwanaykichejta tukuchanaykichejqa allinniykichejpaj. Imaraykuchus qayna wataña chayta ruwayta qallarerqankichej. Manataj ruwallarqankichejchu, manaqa ruwaytapuni munarqankichej. 11 Kunantajrí ruwayta qallarisqaykichejta tukuchaychej. Ajinamanta atisqaykichejman jina qosqaykichejqa, yanapakuytapuni munasqaykichejta rikuchenqa. 12 Sichus pipis sonqomantapacha imatapis qon chayqa, Diosqa chayta allinpaj qhawan. Imaraykuchus payqa suyan sapa uj atisqanman jina qonanta,+ nitaj mana atisqanman jinachu. 13 Noqaqa mana munanichu qankunapaj mana atina jina kananta, wajkunapajtaj atina jinalla kananta. 14 Astawanpis munani, paykunata pisichikusqankupi kapuyniykichejwan yanapanaykichejta, paykunapis pisichikusqaykichejpi kapuyninkuwan yanapasunaykichejpaj. Ajinamanta ni piman imapis pisinanpaj. 15 Qhelqasqa kashan jina: “Ashkhata pallakojpataqa mana puchojchu. Pisillata pallakojpatapis mana faltajchu”,+ nispa.

16 Kunanqa Diosman agradecekuyku, imaraykuchus paymin Titoj sonqonta kuyuricherqa, noqayku jinallataj qankunamanta llakikunanpaj.+ 17 Titotaj nisqaykuta kasuwarqayku. Chantapis paypuni chay nisqaykuta ruwayta munarqa. Chayrayku sapallanmanta jamushan. 18 Paytawan uj hermanota kachamushayku. Chay hermanomantaqa tukuy congregacionespi allinta parlanku, sumaj willaykunata willasqanrayku. 19 Chantapis tukuy congregaciones chay hermanota ajllarqanku, tantasqa yanapata rakʼej riysinawaykupaj. Chaytaqa ruwasqayku Señor jatunchasqa kananpaj. Ajinamantataj rikuchisqayku, wajkunata yanapanapaj wakichisqa kasqaykuta. 20 Chayta ruwayta munayku, tantasqa yanapata imaynatachus rakʼirasqaykumanta ni pi sajrata parlananpaj.+ 21 Astawanpis ‘tukuy imata mana chʼaukiyaspa* ruwanaykupaj kallpachakuyku, mana Jehová* Diospa ñaupaqellanpichu, manaqa runaspa ñaupaqenkupipis’.+

22 Chantapis paykunatawan khuska kachamushayku waj hermanonchejta. Payqa tukuy ima ruwasqanpi mayta kallpachakorqa. Kunantaj astawanraj kallpachakonqa, imaraykuchus yachan qankuna allin kajta ruwanaykichejta. 23 Sichus pipis Titomanta tapukunman pichus kasqanta chayqa, niychej payqa llankʼaj masiy, qankunaj allinniykichejpaj yanapawajniytaj kasqanta. Sitajchus pipis tapukunman chay waj hermanos pikunachus kasqankuta chayqa, niychej paykunataqa congregaciones kachamusqankuta.* Paykunataj Cristota jatunchanku. 24 Chayrayku chay hermanosman munakuyniykichejta rikuchiychej.+ Congregacionesmanpis rikuchiychej, imajtinchus qankunamanta allinta parlasqaykuta.

9 Hermanosta* yanapanapaj qolqeta tantanamanta+ qhelqamunayqa anchaña kanman. 2 Imaraykuchus yachani kapuyniykichejwan yanapanapaj wakichisqa kasqaykichejta. Chayrayku qankunamanta allinta parlaspa Macedoniamanta kajkunaman nerqani: “Acaya lugarmanta kajkunaqa qayna watamantaña wakichisqa kashanku”, nispa. Chay jina wakichisqa kasqaykichejtaj, paykunamanta ashkhasta kikinta ruwanankupaj yanaparqa. 3 Chayrayku hermanosta kachamushani, qankunamanta allinta parlasqayku ama qhasichu kananpaj. Astawanqa parlasqayman jina wakichisqapuni kanaykichejpaj. 4 Mana ajina kanman chayqa, Macedoniamanta kajkuna noqawan jamojtinkoqa, mana wakichisqatachu taripasunkichejman. Jina kajtintaj qankunapi atienekusqaykumanta pʼenqaypi rikhuriykuman. Qankunapis pʼenqayllapitaj rikhuriwajchej. 5 Chayrayku yuyarqani hermanosta ñaupajta kachamunay allin kasqanta. Ajinamanta imatachus qonaykichejta nerqankichej chayta chay hermanos tantashanankupaj. Ajinapi chay yanapaqa tukuy sonqo wakichisqa kanqa, manataj noqayku kamachisqaykuraykuchu.

6 Chaymanta parlaspa kayta niykichej: Pichus pisillata tarpojqa, pisillatataj oqharenqa. Pitajchus ashkhata tarpojqa, ashkhallatataj oqharenqa.+ 7 Sapa uj sonqonpi yuyasqanman jina ruwachun, ama mala ganallaqa, nitaj obligasqa jinachu.+ Imaraykuchus Diosqa kusiywan qojta munakun.+

8 Chantapis Diosqa jatun khuyakuyninta qankunapaj ashkhayachiyta atin. Ajinamanta ni ima pisisonqachejchu. Astawanqa ashkha kapusonqachej tukuy ima allin kajta ruwanapaj.+ 9 Qhelqasqa kashan jina: “Mana michʼakuspa rakʼirarqa, wajchasman jaywarqa. Justicianqa wiñaypaj kallanqapuni”,+ nispa. 10 Diosqa tarpojman ashkha mujuta qon, mikhunapajtaj tʼantata qon. Payllataj tarpunaykichejpaj ashkha mujuta qosonqachej. Cheqan kajta ruwasqaykichejpa poqoynintapis ashkhayachenqa. 11 Diosqa ashkhata bendecisunkichej, mana michʼakuspa wajkunaman qoyta atinaykichejpaj. Paykunataj Diosman graciasta qonqanku chay qosqaykichejmanta, mayqentachus noqayku jaywamusqayku chaymanta. 12 Chay yanapata wajkunaj allinninkupaj qosqaykichejqa, mana hermanosta necesitasqankupi yanapanallapajchu.+ Manachayqa ashkha runas chay yanapamanta Diosman agradecekunankupajwan. 13 Kapuyniykichejwan yanapaspaqa, imayna runaschus kasqaykichejta rikuchinkichej. Paykunataj Diosta jatunchanqanku, Cristomanta sumaj willaykunata willasqaykichejman jina ruwasqaykichejrayku, chantá paykunaman, waj runasmanpis ashkhata qosqaykichejrayku.+ 14 Chantapis hermanosqa Diosmanta qankunapaj mañapusonqachej, qankunatataj munakusonqachej. Imaraykuchus Diosqa jatun khuyakuyninta qankunaman qosunkichej.

15 Diosman agradecekuna may sumaj regalota* qowasqanchejmanta.

10 Noqa Pabloqa mañakuykichej nisqayman jina ruwanaykichejta. Qankunaman parlaspaqa Cristo jina ruwashani, payqa llampʼu sonqo, kʼachataj.+ Chaywanpis qankunamanta wakenqa noqamanta ninku qankunawan kaspaqa mana kasuy runalla kasqayta.+ Karupi kaspataj mana manchikuspa imatapis sutʼita cartasniypi qhelqamusqayta.+ 2 Munayman noqa chayamojtiy, kay mundomanta runas jina kausasqaykuta yuyajkunaqa, amaña jinatachu yuyanankuta. Ajinamanta ama paykunata sinchʼita kʼaminaypaj. 3 Imaraykuchus runas jinalla kausakuspapis, mana kay mundomanta runas jinachu maqanakuyku. 4 Mana kay mundo runaspa armasninkuwanchu maqanakuyku,+ manaqa Dios qowayku chay armaswan maqanakuyku. Chay armasqa atiyniyoj kanku,+ sumaj perqasman rijchʼakoj imasta thuñinapaj. 5 Noqayku thuñishayku pantasqa yuyaykunata, Diosmanta yachakuyta jarkʼaj yuyaykunatapis.+ Chantapis tukuy yuyaykunata atipashayku, Cristota kasuyta yachanankupaj. 6 Chay mana kasukojkunata castiganaykupaj wakichisqa kashayku.+ Chaytaqa ruwasqayku qankuna tukuy imapi kasukuyta yachasqaykichejtawan.

7 Qankunaqa imatapis rijchʼayninman jinalla qhawankichej. Sichus pipis Cristojta kasqanta yuyan chayqa, ujtawan kaypi tʼukurichun: Noqaykupis pay jinallataj Cristojta kasqaykupi. 8 Señorqa atiyta qowarqayku creeyniykichejta wiñachinaykupaj, manataj urmachinaykupajchu.+ Chay atiymanta tumpata jatunchakuyman chaypis mana pʼenqakuymanchu. 9 Jinapis mana munanichu yuyanaykichejta cartasniywan qankunata manchachiyta munasqayta. 10 Wakin runasqa ninku: “Pabloj cartasnenqa manchay sumaj, kasuchikunanpaj jinataj. Kaypi kaspatajrí payqa mana imachu, parlasqanpis mana kasu ruwana”, nispa. 11 Chay jinata parlaj runasqa kayta yachachunku: Chaypi kaspaqa imastachus cartaspi niyku chayllatataj ruwasqayku.+ 12 Noqaykoqa mana munaykuchu jatunchakojkuna jina kayta, nitaj paykunawan kikinchakuytapis.+ Paykunaqa yuyasqankuman jinalla allinpaj qhawakunku. Ajinamantataj rikuchinku mana yachayniyoj kasqankuta.+

13 Noqaykoqa imatachus mana ruwasqaykumantaqa, mana jatunchakusqaykuchu. Astawanpis Dios qowayku chay ruwanallamanta* jatunchakusqayku. Paymin qankunamanpis kachamuwarqayku.+ 14 Qankunaman jamuspaqa, imatachus Dios kamachiwarqayku chayllata ruwarqayku. Chaywanpis noqaykoqa Cristomanta sumaj willaykunata ñaupajta qankunaman willarqayku.+ 15 Noqaykoqa imatachus wajkuna ruwasqankumanta mana jatunchakuykuchu. Astawanqa suyayku creeyniykichej wiñananta. Ajinamanta imatachus ruwasqaykoqa, qankuna ukhupi wiñanallanpajpuni. Chaypachataj astawanraj ruwayta atisqayku. 16 Imaraykuchus qankunamanta aswan karu lugarespi sumaj willaykunata willamuyta munayku. Ajinamanta mana jatunchakunaykupaj wajkuna may lugarespichus willananku karqa chaypi willasqankumanta.* 17 Qhelqasqa kashan jina: “Jatunchakojqa Jehová* Diospi jatunchakuchun”.+ 18 Mana pay kikin jatunchakojchu allinpaj qhawasqa,+ manaqa pitachus Jehová* Dios jatunchan chaymin allinpaj qhawasqaqa.+

11 Munayman aguantarinawaykichejta, mana yuyayniyoj runa jina kajtiypis. Jinapis aguantashawankichejña. 2 Imaynatachus Dios qankunamanta llakikun, ajinallatataj noqapis qankunamanta llakikuni. Imaraykuchus noqapuni qankunata uj llimphu doncellata jina Cristoman pusarqaykichej, paywan casarakunaykichejpaj.+ 3 Chaywanpis manchachikuni, imaynatachus Evata katari chʼaukiyarqa,*+ ajinallatataj pipis umaykichejta muyuchisunaykichejmanta. Jina kajtintaj manaña chʼuwa sonqoschu, nitaj llimphuschu kawajchej. Cristojta kajkunarí chʼuwa sonqos, llimphustaj kananku tiyan.+ 4 Chaywanpis qankunaqa pipis waj Jesusmanta willasojtiykichej japʼikullankichej, mana noqayku willarqayku chay Jesusmantachu kajtinpis. Japʼikullankichejtaj pipis uj jina yuyayta qoyta munasojtiykichej, mana yachachisqaykuman jinachu kajtinpis. Waj jina yachachiywan jamojkunatapis japʼikullankichejtaj,+ chay yachachisqanku sumaj willaykunata japʼikusqaykichejmanta waj jina kajtinpis. 5 Noqatajrí yuyani sutʼita rikuchisqayta, chay sumachaj apostolesniykichejmanta nisqaqa mana imapipis pisichu kasqayta.+ 6 Noqaqa mana sumajta parlaspapis+ yachayniyoj kani. Chaytataj tukuy imapi qankunaman sutʼita rikucherqayku.

7 Diosmanta sumaj willaykunataqa tukuy sonqo willarqaykichej, mana qolqeta mañaspalla. Noqaqa qankuna jatunchasqa kanaykichejpaj kʼumuykukorqani. ¿Pantarqanichu chayta ruwaspa?+ 8 Qankunata yanapanayrayku, waj congregacionesmanta yanapata japʼerqani. Chaytaj paykunamanta suwaymanpis jina karqa.+ 9 Qankunawan kashajtiy pisichikorqani chayqa, mana imatapis mañakorqaykichejchu. Imaraykuchus Macedoniamanta jamoj hermanosqa, imachus faltawasqanta qowarqanku.+ Arí, manapuni imatapis mañakorqaykichejchu, nitaj qhepamanpis mañakusqaykichejchu.+ 10 Noqaqa Cristo jina cheqata parlani. Chayrayku mana imapis jarkʼawanqachu tukuy Acaya lugarpi jatunchakunaymanta.+ 11 Chanta, ¿imaraykú mana imatapis mañakorqaykichejchu? ¿Manachu munakuykichej? Dios yachan qankunata munakusqayta.

12 Wakinrí jatunchakunku, ninkutaj noqayku jina apóstoles kasqankuta. Chayrayku imatachus ruwashani chayta ruwallasajpuni.+ Ajinamanta mana saqesajchu imamantapis jatunchakunankuta. 13 Chay runasqa mana apostolespunichu kanku.* Chantapis wajkunata chʼaukiyanku, Cristoj apostolesninpis kankuman jinataj purinku.+ 14 Chaytaj mana tʼukuchiwanchu. Imaraykuchus Satanaspis kʼacha angelman* tukuyta yachan.*+ 15 Chayrayku manallataj tʼukunapajchu, kamachisninpis cheqan kajta ruwajkunaman tukuyta yachasqankoqa. Chaywanpis paykunaj tukukuyninkoqa ruwasqankuman jina kanqa.+

16 Ujtawan nillaykichejtaj: Ama piensaychejchu mana yuyayniyoj kasqaytaqa. Chaytapuni yuyankichej chayqa, mana yuyayniyoj runata jina japʼikuwaychej. Ajinamanta noqapis uj chhikanta jatuncharikusaj. 17 Kaytaqa mana Señor jinachu parlashaykichej, astawanpis mana yuyayniyoj runa jina parlashaykichej, pichus payllapi atienekun, jatunchakuntaj chay runa jina. 18 Ashkha runas kay mundoj imasninmanta jatunchakushanku, noqapis jatunchakullasajtaj. 19 Qankuna “yuyayniyoj kayku” nishaspa, ¿imaynatataj mana yuyayniyojkunata japʼikullankichejri? 20 Qankunaqa japʼikullankichej esclavota jina purichisunkichej chaykunata, kapuyniykichejta oqoykojkunata, imaschus tiyapusunkichej chayta qhechusunkichej chaykunata, qankunata kʼumuykachachispa jatunchakojkunata, uyaykichejpi laqʼasojkunata ima.

21 Chay nisqaykoqa pʼenqay. Imaraykuchus qankunamanta wakenqa, imata ruwanaykupajpis pisi kallpas kasqaykuta yuyankuman.

Chaywanpis sichus wakin runas jatunchakuyta mana pʼenqakunkuchu chayqa, noqapis manallataj jatunchakuyta pʼenqakunichu, mana yuyayniyojta jina wajkuna qhawawajtinkupis. 22 Paykuna, ¿hebreoschu kanku? Noqapis hebreollataj kani.+ ¿Israelitaschu kanku? Noqapis israelitallataj kani. ¿Abrahanpa mirayninmantachu kanku? Noqapis Abrahanpa miraynillanmantataj kani.+ 23 ¿Cristoj kamachisninchu kanku? Loco jina kayta nini: Noqamá astawan Cristoj kamachin kani. Imaraykuchus astawan llankʼarqani,+ astawan ashkha kutista carcelpi wisqʼasqa karqani,+ ashkha kutista maqasqa karqani, may chhika kutistataj casipuni wañorqani.+ 24 Phishqa kutista judíos seqʼowarqanku, sapa kutitaj 39 kutista.+ 25 Kinsa kutipi varawan seqʼowarqanku.+ Uj kutipitaj rumiswan chʼanqaykuwarqanku.+ Barcospi risqasniypi kinsa kutipi barco yakuman chinkaykorqa.+ Uj tutata, uj pʼunchaytawan mar qocha chaupipi tuytorqani. 26 Sapa kuti viajasqaypi mayuswan casi apachikorqani, suwaspis casi wañuchiwarqanku, llajta masisniy,+ waj nacionesmanta kajkunapis wañuchiwayta munarqanku.+ Chantapis wañuy patapi rikhurerqani: llajtaspi,+ chʼin lugarespi, mar qochapi, hermano nichikojkunaj chaupinkupipis. 27 Chantapis mana samarispa jumpʼi suruyta llankʼarqani. Ashkha kutispi mana puñusqa karqani.+ Yarqhaywan chʼakiywantaj purerqani.+ Jinallataj sapa kuti mana mikhusqa karqani.+ Chirita aguantarqani, mana ropayojtaj quedakorqani.*

28 Mana chaykunallatachu aguantani. Astawanpis tukuy congregacionesmanta sapa pʼunchay llakikuni.+ 29 Pikunachus yanapata necesitanku* chaykunamantapis llakikullanitaj. Sichus pitapis urmachinku chayqa, yawarniy tʼimpurin.

30 Jatunchakunay kajtenqa, imaschus pisi kallpa kasqayta rikuchin chaymanta jatunchakusaj. 31 Diosqa yachan mana llullakushasqayta. Paymin Señor Jesuspa Tatan, wiñaypajtaj jatunchasqa kachun. 32 Damasco llajtapi kashajtiy, rey Aretaspa atiyninpi kaj kamachejqa, llajta punkusman soldadosta churarqa presota japʼinawankupaj. 33 Chaywanpis hermanosqa, llajta perqaj ventananta canastapi uraykuchiwarqanku.+ Ajinapi chay kamachejpa makinmanta ayqerqani.

12 Noqaqa jatunchakunay tiyan. Chayrayku Señor mosqoypi jina rikuchiwasqanmanta,+ willawasqanmanta ima parlasaj,+ chayta ruway mana allinniypajchu kajtinpis. 2 Uj runata rejsini, pichus Cristoj discipulon.* Payqa 14 watas ñaupajta, kinsa kaj cieloman ujllata oqharisqa karqa. Manataj yachanichu, aycha cuerpopichus oqharisqa kasqanta chayri manachus. Chaytaqa Dioslla yachan. 3 Arí, chay runataqa rejsini. Payqa paraisoman ujllata oqharisqa karqa. Manataj yachanichu, aycha cuerpopichus oqharisqa kasqanta chayri manachus. Chaytaqa Dioslla yachan. 4 Paraisopi kashaspa, chay runaqa mana parlay atina palabrasta uyarerqa, mayqenkunatachus runasqa mana parlanankuchu tiyan chaykunata. 5 Chay runamanta jatunchakusaj, manataj noqamantachu. Jatunchakuspaqa imaspichus pisi kallpa kasqallaymanta jatunchakusaj. 6 Jatunchakuyta munayman chaypis, mana wampuchu kayman. Imaraykuchus maychus kajllata parlayman. Chaywanpis mana jatunchakunichu, ama pipis ruwasqayta rikusqanmanta chayri parlasqayta uyarisqanmanta kurajta yuyananpaj, 7 noqaman tʼukuna imasta willawasqankuraykullaqa.

Ama anchata umata oqharinaypajqa, aychaypi khishkayoj kani.+ Chay khishkaqa Satanaspa angelnin, chaytaj ñakʼarichishawan* ama anchata umata oqharinaypaj. 8 Kinsa kutita Señormanta mañakorqani, chay khishkata orqhonawanta. 9 Señortajrí niwarqa: “Jatun khuyakuyniytaqa maychus necesitasqaykiman jinaña rikuchiyki. Atiyneyqa pisi kallpayoj kasqaykipi astawan rikuchikun”,+ nispa. Chayrayku kusiywan jatunchakusaj imaspichus pisi kallpa kasqaymanta. Ajinamanta Cristoj atiynenqa uj toldo jina* patallaypipuni kanqa. 10 Cristorayku kusikuni: pisi kallpayoj kasqaymanta, imaymanasta niwasqankumanta, pisichikusqaymanta, qhatiykachawasqankumanta, chʼampaykunapi rikukusqaymanta ima. Imaraykuchus pisi kallpayoj kaspaqa atiyniyoj kani.+

11 Qankunarayku mana yuyayniyoj runa jina parlashani. Qankunachus allinta noqamanta parlawajchej karqa chayqa, mana ajinata parlashaymanchu karqa. Mana imachu kani chaypis, noqaqa mana imapipis pisichu kani sumachaj apostolesniykichejmanta nisqaqa.+ 12 Qankuna kikinpuni rikorqankichej noqa apóstol kasqayta sinchʼita aguantasqaypi,+ milagrosta, tʼukuna imasta, jatuchaj imastawan ruwasqaypi.+ 13 Noqaqa mana imatapis qankunamanta mañakorqaykichejchu. Chayllapi waj congregacioneswan mana kikinchu kankichej. ¿Pantarqanichu chayta ruwaspa?+ Jina kajtenqa perdonariwaychej.

14 Kaywanqa kinsa kutitaña wakichikuni qankunata watukoj jamunaypaj. Kay kutipipis manallataj imatapis mañakusqaykichejchu. Imaraykuchus mana imatapis jaywanawaykichejtachu maskʼashani,+ manachayqa qankunata maskʼashaykichej. Mana wawaschu+ tatasninkupaj imatapis tantananku tiyan, manaqa tatas wawasninkupaj tantananku tiyan. 15 Noqaqa tukuy ima kapuwasqanta, kausayniytapis kusiywan qankunarayku tukuchisaj.+ Qankunataqa mayta munakuykichej, ¿manachu qankunapis kikillantataj munakunawaykichej kanman? 16 Qankunamantaqa mana imatapis mañakorqaykichejchu.+ Chaywanpis qankunaqa ninkichej “manchay vivo” kasqayta, “uj trampapitaj” qankunata japʼisqayta. 17 Hermanosta kachamuspaqa mana imaykichejtapis orqhorqaykichejchu, ¿icharí? 18 Noqa Titota nerqani qankunata watukoj jamunanta, paytawan khuskataj waj hermanota kachamorqani. ¿Tito imaykichejtapis orqhosorqachejchu?+ Mana, ¿icharí? Titowan noqawanqa uj yuyaylla kayku, kikintapuni imatapis ruwayku.

19 Ichapis yuyashankichej ñaupaqeykichejpi allinpi rikhuriyta munaspalla parlashasqaykuta. Chayqa mana jinachu. Astawanpis Cristota qhatejkuna jina, Diospa ñaupaqenpi cheqata parlashayku. Jinapis munasqa hermanosníy, qankunata kallpachanaykupaj tukuy imata ruwayku. 20 Manchachikushani jaqayman jamojtiy mana munasqayman jinachu qankunata taripanayta, nitaj noqapis munasqaykichejman jinachu ruwanayta. Chantapis manchachikuni qankuna ukhupi kananta: churanakuykuna, envidianakuykuna, phiñanakuykuna, tʼaqanakuykuna, wajkunapaj sajrata parlaykuna, cuento qʼepi kaykuna, jatunchakuykuna, chʼajwas ima. 21 Qankunata watukoj watejmanta jamojtiy, ichapis Diosniy ñaupaqeykichejpi kʼumuykachachiwanqa. Ichapis llakikusaj ashkhas ñaupa juchasninkumanta mana pesachikusqankurayku. Paykunaqa kikillantapuni yuyashanku millay imasta ruwaymanta, khuchichakuy juchamanta,* mana pʼenqakuspa juchata ruwaymanta* ima.

13 Kaywanqa kinsa kutitaña nishaykichej: “Qankunaman jamushani”, nispa. “Iskay chayri kinsa testigospa nisqankuwan tukuy ima sutʼinchakunan tiyan”.+ 2 Qankunamanta karupi kashajtiypis, nisqaytaqa ujtawanpis qankunawan kashayman jina japʼikuychej. Chayrayku ñaupajta juchallejkunaman, chay ujkunamanpis watejmanta kayta nini: Maykʼajllapis jamusaj chayqa, sajra imasta ruwajkunata mana khuyasajchu. 3 Ajinamanta rikuchisqaykichej, Cristo noqanejta parlasqanta. Cristoqa mana pisi kallpachu qankuna ukhupi, astawanqa jatun atiyninta rikuchin. 4 Mana kallpayoj kashaspa rakhu kʼaspipi* wañuchisqa kajtinpis, kunanqa Diospa atiyninrayku kausashan.+ Noqaykupis mana kallpayoj kashayku, imaynatachus pay mana kallpayoj karqa ajinata. Chaywanpis Diospa atiyninrayku paywan khuska kausasqayku.+ Chay atiyllataj qankunapipis kashan.+

5 Allinta qhawarikullaychejpuni, creeypi sinchʼitachus manachus sayashasqaykichejta yachanaykichejpaj. Allinta qhawarikullaychejpuni imayna runachus kasqaykichejta.+ ¿Manachu reparankichej Jesucristo qankunawan ujchasqa kashasqanta? Dios mana allinpaj qhawasojtillaykichej, mana jinachu kanman. 6 Noqaykutaqa Dios allinpaj qhawawayku. Munanitaj chayta yachanaykichejta.

7 Kunanqa Diosmanta mañakuyku, ama ima sajratapis ruwanaykichejpaj. Chayta ruwayku mana wajkuna allinpaj qhawanawaykupajchu, manaqa qankuna allin kajta ruwanaykichejpaj, wajkuna mana allinpaj qhawawajtiykupis. 8 Noqaykoqa mana imatapis cheqa kajpa contranpi ruwayta atiykuchu, manaqa cheqa kaj ñauparinallanpaj imatapis ruwayku. 9 Noqaykoqa kusikuyku pisi kallpas kasqaykumanta, qankunataj kallpayoj kashasqaykichejmanta. Noqaykoqa Diosmanta mañakushayku cheqan ñanman kutirinaykichejpaj. 10 Kay imastaqa qhelqamushaykichej niraj jamushaspa, ajinamanta qankunawan kashaspa ama pitapis sinchʼita kʼaminaypaj, Señor atiyta qowasqanman jina.+ Señorqa atiyta qowarqa creeyniykichejta wiñachinaypaj, manataj qankunata urmachinaypajchu.

11 Kunanqa hermanosníy, kay imasta ruwallaychejpuni: Kusikuychej, cambianaykichejpaj kallpachakuychej, sonqochasqa kaychej,+ uj yuyaylla kaychej,+ ujkuna ujkunawantaj allinta kausakuychej.+ Diostaj qankunawan kanqa. Paymin munakuyniyoj, sonqo tiyaykuytataj qon.+ 12 Napaykunakuychej ujkuna ujkunata llimphu sonqowan muchʼaykunakuspa. 13 Diospaj tʼaqasqa hermanosqa tukuyninku napaykamusunkichej.

14 Señor Jesucristoj jatun khuyakuynin, Diospa munakuynin, espíritu santoj bendicionesninpis tukuy qankunawan kachun.