TIMOTEOMAN ÑAUPAJ KAJ CARTA

1 Noqa Pabloqa Cristo Jesuspa apostolnin kani, Salvawajninchej Dios kamachiwasqanrayku, jinallataj Cristo Jesús kamachiwasqanrayku. Paymin suyakuyninchejqa.+ 2 Kay cartata qhelqamuyki creej masiy Timoteo,*+ qanqa waway jinapuni kanki:+

Qanpaj kachun bendiciones, khuyakuy, sonqo tiyaykuytaj Tata Diosmanta, Señorninchej Cristo Jesusmantawan.

3 Macedoniaman rinayña kashajtin, Efesopi qhepakunaykita mañakorqayki. Kunanpis mañakullaykitaj qhepakunaykita wakinkunata kamachinaykipaj ama llulla yachachiykunata yachachinankuta. 4 Amataj uyarichunkuchu llulla cuentosta,+ ñaupa tataspa sutisninkumanta qhelqakusqantapis. Chay imasqa mana ni imapi yanapakunchu,+ mana Diosmantachu kanku, nitaj creeyta kallpachanchu. Astawanqa qhasi manakaj parlaykunallata rikhurichin. 5 Chaytaqa kamachini, munakuyninchej+ llimphu sonqomanta llojsimunanpaj, jinallataj chʼuwa sonqomanta, tukuy sonqo creeymantapis.+ 6 Wakenqa chay imasmanta karunchakuspa, qhasi manakajta siminakunku.+ 7 Paykunaqa leymanta yachachejkuna+ kayta munanku. Chaywanpis mana entiendenkuchu parlashanku chay imasta, nillataj atipakuspa yachachishanku chay imastapis.

8 Yachanchej Leyqa may sumaj kasqanta, sichus maychus kajta juntʼanchej chayqa. 9 Chantapis leyqa mana cheqan runaspajchu, manachayqa leyta pʼakejkunapaj,+ kʼullu runaspaj,* sajraspaj, juchasapaspaj, wasanchajkunapaj, Diospaj tʼaqasqa kajta pisipaj qhawajkunapaj, tatankuta, mamankuta chayri waj runasta wañuchejkunapaj ima. 10 Jinallataj khuchichakuy juchata* ruwajkunapaj, qharipura puñuykojkunapaj,* runa suwaspaj, llullaspaj, llullakuspa jurajkunapaj, jinallataj cheqa yachachiypa contranpi waj tukuy ima kajpajpis.+ 11 Chay yachacheyqa kusikuyniyoj Diosmanta jamun, may sumaj willaykunaman jinataj kashan. Noqatataj churawarqa chay sumaj willaykunata willanaypaj.+

12 Agradecekuni atiyta qowaj Señorninchej Cristo Jesusman. Payqa noqapi atienekorqa uj llankʼayta qowaspa.+ 13 Ñaupajtaqa Diospa contranpi sajrata rimaj kani, llajtanta qhatiykachaj kani, machu machu runataj karqani.+ Jinapis Cristoqa noqamanta khuyakuwarqa mana yachaspalla chayta ruwasqayrayku, mana creeyniyojtaj kasqayrayku. 14 Chaywanpis Señorninchejpa jatun khuyakuynenqa noqapaj astawan ashkhayarqa, creeywan munakuywan khuska, Cristo Jesuspa discipulon* kasqayrayku. 15 Kay nisqayqa atienekunapaj jina, tukuy sonqo japʼikunapaj jinataj: Cristo Jesusqa juchasapasta salvananpaj kay mundoman jamorqa.+ Chay juchasapasmantataj noqa aswan juchasapa kani.+ 16 Jinapis payqa khuyakuwarqa, tukuymanta aswan juchasapa kashajtiypis. Ajinamanta Cristo Jesús tukuy paciencianta rikuchinanpaj, pikunachus aswan qhepaman paypi creenqanku chaykunaman, wiñay kausayta japʼinankupaj.+

17 Wiñaypaj wiñaynintinpaj Reyqa,+ pichus mana jaykʼaj wañunchu,+ mana rikukoj cuerpoyoj,+ kʼata Diostaj,*+ wiñaypaj wiñaynintinpaj jatunpaj qhawasqa kachun, jatunchasqataj. Amén.*

18 Timoteo wawáy, kay kamachiyta qoyki, profetas* ñaupajmantaña qanmanta nisqankuman jina. Ajinamanta sumaj maqanakupi maqanakunallaykipajpuni.+ 19 Chantapis creeyniyojllapuni kay, chʼuwa sonqoyojtaj.+ Wakenqa chayta qhesacharqanku. Chayraykutaj creeyninkoqa chinkapun, imaynatachus uj barco yakuman chinkaykun ajinata. 20 Himeneowan+ Alejandrowanqa chaykunamanta kanku. Paykunataqa Satanasman jaywaykuspa castigani,+ amaña ujtawan Diospa contranpi sajrata rimanankupaj.

2 Ñaupajtaqa yuyaychani Diosmanta rogapunata, orapunata, mañapunata, agradecekunatapis tukuy laya* runaspaj, 2 jinallataj reyespaj, tukuy kamachejkunapajpis.*+ Ajinamanta allinta, sonqo tiyasqallapunitaj kausakunanchejpaj, tukuy imapi Diosta tukuy sonqo yupaychaspa, tukuy imatataj sumajta ruwaspa.+ 3 Salvawajninchej Diosqa chayta allinpaj qhawan, kusikuntaj.+ 4 Payqa munan tukuy laya runas salvakunankuta,+ cheqa kajtataj allinta rejsinankuta. 5 Uj Dioslla tiyan,+ Diostawan runastawan+ allinyachejpis+ uj runalla, Cristo Jesús.+ 6 Payqa jaywaykukorqa maychus necesitakusqan preciota pagananpaj, tukuyta* juchamanta kacharichinanpaj.+ Chaymantaqa maychus tiemponpi willakonqa. 7 Diosqa chayta willanaypaj churawarqa,+ apóstol kanaypajtaj.+ Ajinamanta nacionesmanta runasman creeymanta, cheqa kajmantawan yachachinaypaj.+ Cheqata parlashani, mana llullakushanichu.

8 Chayrayku munani qharisqa tukuynejpi santo makisninkuta oqharispa Diosmanta mañakunallankutapuni,+ mana phiñakuspa,+ nitaj churanakuspa.+ 9 Jinallataj warmispis maychus kajta pʼachallikuchunku, kʼachanchakuchunkutaj wajkunata jatunpaj qhawaspa, allin yuyaywan, ama mayta simpʼakuspachu, nitaj qoriwanchu, nitaj perlaswanchu, nillataj ancha valesqa ropaswanchu.+ 10 Astawanqa kʼachanchakuchunku allin ruwaykunata ruwaspa, Diosta tukuy sonqo yupaychaj warmis jina.+

11 Warmeqa chʼinsitullamanta* yachakuchun, kʼumuykukoj sonqowan.+ 12 Mana saqenichu warmi yachachinanta, nillataj qharita kamachinantapis, manachayqa chʼinlla* kakuchun.+ 13 Ñaupajtaqa Adanraj ruwasqa karqa, chaymantaraj Evaqa.+ 14 Manataj Adanchu engañachikorqa, manachayqa warmi qʼalata engañachikorqa,+ juchasapamantaj tukorqa. 15 Chaywanpis warmeqa wawasniyoj kaspa jarkʼasqa kanqa,+ sichus creeypi, munakuypi, llimphu kausaypipis allillantapuni sayanqa,* allin yuyayniyojtaj kanqa chayqa.+

3 Kay nisqaqa atienekunapaj jina: Sichus pipis anciano kananpaj kallpachakushan chayqa,+ sumaj ruwanata munashan. 2 Ancianoqa kanan tiyan: mana kʼamina, uj warmiyojlla, munayninwan mana atipachikoj, allin yuyayniyoj,+ cheqanta kausaj,* wasinman wajyarikuyta yachaj,*+ yachachinanpajtaj sumaj wakichisqa.+ 3 Mana machaj runachu kanan tiyan,+ nitaj wajkunata maqaj* runachu, manachayqa llampʼu sonqo.*+ Manallataj phiñanakusta maskʼaj runachu kanan tiyan,+ nitaj qolqemanta wañusqachu.+ 4 Familianta sumajta kamachinan tiyan. Wawasninpis kasukunanku tiyan, allintataj purinanku tiyan.+ 5 Sichus uj runa ni familiantapis kamachiyta atinchu chayqa, ¿imaynatataj Diospa congregacionninta* qhawanqari? 6 Mana mosoj cristianochu kanan tiyan,+ ama jatunchakunanpaj, nitaj Diablo jina juchachasqa kananpaj. 7 Chantapis mana creejkuna chaupipi allinpaj qhawasqa kanan tiyan,*+ ama ni imamanta paypaj rimanankupaj,* nitaj Diabloj trampanman* urmananpaj.

8 Siervos ministerialespis* respetanapaj jina kananku tiyan, mana iskayta parlajkunachu,* nitaj vinota anchata tomajkunachu, nillataj mana pʼenqakuspa imatapis munapayajkunachu.+ 9 Astawanpis creeypa pakasqa yachayninmanta llimphu sonqowan chʼipakunanku tiyan.+

10 Chantapis ñaupajtaqa allintaraj qhawaykuriychej paykuna chay llankʼaypaj jinachus manachus kasqankuta. Mana juchachana kajtinkutaj,+ siervos ministeriales jina sirvichunku.

11 Warmispis respetanapaj jina kananku tiyan, wajkunamanta mana llullasta parlajkuna.+ Munayninkuwan mana atipachikojkuna kananku tiyan, tukuy ima ruwasqankupitaj creeyninkuta rikuchinanku tiyan.+

12 Siervos ministerialesqa uj warmiyojlla kachunku. Sumajta kamachichunku wawasninkuta, familiankutapis. 13 Sumajta sirvishanku chay runasqa allinpaj qhawasqa kanku, Cristo Jesuspi creeymantapis mana manchachikuspa parlayta atinku.

14 Qanman tumpamantawan jamuyta munaspapis kay imasta qhelqamushayki, 15 mana usqhayta chayamojteyqa yachanaykipaj Diospa familianmanta kaspa imaynatachus purinayki kasqanta,+ mayqenchus kausaj Diospa congregacionnin, cheqa kajpa machonnin,* cimientontaj. 16 Diosta tukuy sonqo yupaychanamanta pakasqa yachayqa, cheqamantapuni may jatun. ‘Jesusqa runaman tukorqa,+ mana rikukoj cuerpopitaj*+ cheqanpaj qhawasqa karqa. Angelesman rikhurerqa,+ nacionespitaj paymanta willakorqa.+ Kay mundomanta runasqa paypi creerqanku.+ Diosqa cielopi payta japʼikaporqa, jatunchasqataj karqa’.

4 Diosmanta jamoj palabrataj* sutʼita nin, jamoj tiempospeqa wakinkuna creeymanta tʼaqakunankuta, chʼaukiyaj palabrasta,*+ supaykunaj yachachiyninkutapis uyarisqankurayku. 2 Paykunaqa puraj uya runaspa llulla parlayninkuta uyarenqanku.+ Chay runaspa sonqonkoqa thaluyasqa kashan, parisqa* fierrowanpis marcasqa kashanman jina. 3 Paykunaqa runasta ninku ama casarakunankuta,+ kamachinkutaj Diospa churasqan mikhunasta+ ama mikhunankuta.+ Diostajrí chay mikhunasta churarqa cheqa kajta allinta rejsispa creejkuna graciasta qospa mikhunankupaj.+ 4 Diospa tukuy ima ruwasqanqa may sumajpuni,+ nitaj imatapis qhesachanachu,+ sichus graciasta qospa japʼikusun chayqa. 5 Mikhunasqa llimphuchasqa kanku Diospa palabranwan paymanta mañakusqanchejwantaj.

6 Chay imasta hermanosman yuyaychaspaqa, Cristo Jesuspa sumaj kamachin kanki, creeymanta palabraswan kallpachasqa kanki, jinallataj qhatishanki chay sumaj yachachiywanpis.+ 7 Chaywanpis Diospa contranpi kashan chay llulla cuentosta qhesachay,+ mayqenkunachus awelaspa cuentasqanku jina kanku chaykunata. Astawanpis tukuy atisqaykita kallpachakuy, Diosta tukuy sonqo yupaychanaykipaj. 8 Ejerciciosta ruwayqa pisillata yanapakun. Diosta tukuy sonqo yupaychaytajrí, tukuy imapi yanapakun. Runata yanapan kay tiempopi bendicionesta japʼinanpaj, jinallataj qhepamanpis.+ 9 Chay nisqaqa atienekunapaj jina, tukuy sonqo japʼikunapaj jinataj. 10 Chayrayku sinchʼita llankʼashanchej, kallpachakushanchejtaj,+ kausaj Diospi atienekusqanchejrayku. Paymin tukuy laya* runaspa+ Salvajnin,+ astawanraj Diosta tukuy sonqo sirvejkunajta.

11 Chay kamachiykunata kamachillaypuni, yachachillaypunitaj. 12 Ama saqeychu joven kasqaykirayku pipis pisipaj qhawasunanta. Astawanpis Diosta tukuy sonqo sirvejkunata yachachiy: parlasqaykiwan, ruwasqaykiwan, munakusqaykiwan, creesqaykiwan, llimphu kausayniykiwanpis. 13 Chayamunaykamaqa Diosmanta Qhelqasqata wajkunaj ñaupaqenpi leellaypuni,+ yuyaychallaypuni,* yachachillaypunitaj. 14 Ama pisipaj qhawaychu ruwanapaj japʼisqayki atiyta. Chay atiytaqa japʼerqanki ancianos makisninkuta churaykushasojtinku,+ qanmanta ñaupajmantaña willakusqanman jina. 15 Chay imaspi tʼukuriy.* Chay imasta ruwaspallapuni kay. Ajinamanta ñauparishasqaykita tukuy sutʼita rikunankupaj. 16 Imaynatachus kausasqaykita, imatachus yachachisqaykitapis sapa kuti allinta qhawarikuy.+ Chay imasta ruwallaypuni, ajinamanta qan kikiykita salvakunki, jinallataj uyarisojkunatapis.+

5 Kuraj runataqa ama sinchʼita kʼamiychu.+ Astawanqa tataykita jina yuyaychariy, aswan jovenestataj hermanosniykita jina. 2 Kuraj warmistaqa mamaykita jina yuyaychariy, aswan sipaskunatataj hermanasniykita jina, paykunata llimphu sonqowan qhawaspa.

3 Cheqamanta pisichikoj viudastaqa* khuyay.*+ 4 Sichus mayqen viudapis wawasniyoj chayri allchhisniyoj chayqa, paykuna chay viudata qhawachunku. Ajinamanta wasinkupiraj Diosta tukuy sonqo yupaychasqankuta rikuchinankupaj.+ Chantapis tatamamankuman, awelosninkuman ima, imatachus qonanku kasqanta qochunku.+ Chaytamin Diosqa allinpaj qhawan.+ 5 Cheqamanta pisichikoj viudaqa, nitaj imanpis tiyapunchu chayqa,* Diospi suyakun.+ Chantapis tuta pʼunchay paymanta rogakun, mañakuntaj.+ 6 Chaywanpis sajra munaynillanta ruwaspa kausaj viudaqa, kausashaspapis wañusqa jina kashan. 7 Chayrayku chay kamachiykunata kamachillaypuni, tukuyninku mana kʼaminas kanankupaj. 8 Sichus pipis paypata kajkunaman, astawanraj familianmanta kajkunaman, imatachus necesitasqankuta mana qonchu chayqa, creeyta qhesachan. Mana creeyniyoj runamantapis aswan mana allinraj.+

9 Viudaqa listaman churasqa kananpaj 60 watasniyojllapis kanan tiyan, uj kutillata casaraj viuda. 10 Chantapis allin imasta ruwasqanmanta rejsisqa kanan tiyan:+ wawasta uywasqanmanta,+ wasinman wajyarikuyta yachasqanmanta,+ Diospaj tʼaqasqa kajkunaj chakisninkuta mayllasqanmanta,+ sufrejkunata yanapasqanmanta,+ tukuy ima allin ruwanastapis ruwasqanmanta.

11 Sipas viudastarí ama listaman churaychu. Paykunaqa qhariwan puñuykuyta munasqankuwan atipachikojtinku, Cristota sirvinankumantaqa casarakuyta munanku. 12 Paykunaqa juchachasqa kanqanku, ñaupajta nisqankuta* mana juntʼasqankurayku. 13 Chantapis qhellasman yachaykukunku, wasimanta wasi puriymanpis. Mana qhellasllamanchu yachaykukunku, manaqa cuento qʼepis kaymanpis wajkunaj kausayninkuman satʼikuymanpis,+ mana parlananku imasmanta parlaspa. 14 Chayrayku munani sipas viudasqa casarakunankuta,+ wawasniyoj kanankuta,+ wasinkuta qhawanankuta, nitaj churanakojkunata contranchejpi sajrata parlachinankuta. 15 Wakin viudastaqa pantachinkuña Satanasta qhatinankupaj. 16 Sichus mayqen hermanajtapis familianpi viudas tiyan chayqa, paykunata yanapachun, congregacionpaj ama llasa qʼepi jina kanankupaj. Ajinamanta congregacionqa cheqamanta pisichikoj viudasta* yanapananpaj.+

17 Congregacionta sumajta ñaupajman pusaj ancianosqa+ tukuy sonqo jatunpaj qhawasqa kachunku,+ astawanraj pikunachus parlaspa, yachachispa sinchʼita llankʼanku chaykuna.+ 18 Diosmanta Qhelqasqapeqa nin: “Trillashaj toromanqa ama ñukuta* churankichejchu”,+ nispa. Chantá nillantaj: “Trabajaj runaqa pagoyojpuni kanan tiyan”,+ nispa. 19 Pipis uj ancianota* imamantapis juchachan chayqa, ama kasuychu. Iskay chayri kinsa testigos kajtillan kasuy.+ 20 Juchapi purejkunata tukuypa ñaupaqenpi kʼamiy.+ Ajinamanta wajkunapis manchachikunankupaj.+ 21 Diospa ñaupaqenpi, Cristo Jesuspa ñaupaqenpi, ajllasqa angelespa ñaupaqenkupipis kamachiyki chay kamachiykunata kasukunaykita, ama pitapis ñaupajmanta sajrapaj qhawaspa, nitaj pimanpis kutikuspa.+

22 Amapuni pimanpis usqhayllata makiykita churaykuychu.*+ Nillataj wajkunaj juchasninkutapis ruwaysikuychu. Llimphu kausayniyoj kay.

23 Amaña yakuta ujyaychu,* astawanqa uj chhika vinota ujyay wijsa nanayniykipaj, sapa kuti onqosqaykirayku.

24 Wakin runaspa juchasninkutaqa tukuy yachanku, usqhayllatataj juzgasqa kanku. Wakinpa juchasninkutajrí, aswan qhepamanraj yachakun.+ 25 Ajinallatataj allin ruwaykunatapis tukuy rikunku.+ Mana rikukunchu chaykunataj mana pakasqallapuni kayta atinchu.+

6 Esclavosqa patronesninkuta tukuy sonqo respetachunku,+ ama pipis ni jaykʼaj Diospa sutinpaj sajrata rimananpaj, nitaj yachachiykunasninpajpis.+ 2 Creej patronesniyoj kajkunaqa, ama paykunata pisipaj qhawachunkuchu hermanosninku kasqankuraykoqa. Astawanpis aswan sumajtaraj sirvichunku, patronesninku creejkuna kasqankurayku, munasqastaj kasqankurayku.

Kay imasta yachachillaypuni, kay imasta yuyaychallaypuni. 3 Sichus mayqen runapis waj imasta yachachin, chaytaj mana Señorninchej Jesucristomanta jamoj sumaj yachachiyman jinachu,+ nitaj imaynatachus Diosta sirvinamanta yachachiyman jinachu chayqa,+ 4 chay runaqa mayta jatunchakushan, manataj imatapis entiendenchu.+ Payqa wañurishan churanakuymanta, palabrasrayku chʼajwaymantapis.+ Chayqa rikhurichin envidiakuyta, churanakuyta, wajkunamanta llullasta parlayta,* wajkunapi mana atienekuyta, 5 qhasi manakaj imasmanta sapa kuti siminakuytapis. Chaytaqa chʼichi yuyayniyoj runas rikhurichinku,+ pikunachus cheqa kajta manaña entiendenkuchu chaykuna. Paykunaqa yuyanku Diosta tukuy sonqo yupaychaymanta imallatapis japʼina kasqanta.+ 6 Ajinapunitaj, Diosta tukuy sonqo yupaychaspaqa ashkha imasta japʼinchej,+ sichus kapuwasqallanchejwan contentakunchej chayqa. 7 Kay mundomanqa mana imayoj jamorqanchej, nitaj imatapis apasunmanchu.+ 8 Chayrayku mikhunayoj, ropayojtaj* kaspaqa, chaywan sonqo juntʼasqa kausakuna.+

9 Qhapajyaytapuni munajkunarí, juchaman urmanku, trampasmantaj.*+ Paykunaqa imaymana pierdechej mana allin munapayaykunawan chʼipaykuchikunku, chaywantaj mana allinman chayanku, tukuchisqataj kanku.+ 10 Qolqeta munakoyqa tukuy imaymana sajra kajpa saphin. Chay munayninkuwan aysachikusqankuraykutaj wakenqa creeymanta karunchakapunku, imaymana llakiykunatataj tarikunku.+

11 Qantajrí, Diospa kamachin, chay imasmanta ayqey. Astawanqa cheqan kajta ruway, Diosta tukuy sonqo yupaychay, creey, munakuyniyoj kay, aguantay,* llampʼu sonqotaj kay.+ 12 Creeyrayku chay sumaj maqanakupi maqanakuy. Wiñay kausaymanta sumajta chʼipakuy. Diosqa chay kausayta japʼinaykipaj wajyasorqa. Qantaj chay kausaymanta ashkha testigospa ñaupaqenkupi sutʼincharqanki.

13 Tukuy imata kausachej Diospa ñaupaqenpi, jinallataj Cristo Jesuspa ñaupaqenpipis, pichus Poncio Pilatoj ñaupaqenpi testigo jina sumajta parlarqa chaypa ñaupaqenpi,+ kamachiyki 14 kamachiykunata kasukunaykita, llimphu kaspa, mana kʼaminataj kaspa, Señorninchej Jesucristo rikuchisqa kanankama.+ 15 Kusikuyniyoj, kʼata Atiyniyojtaj* maychus tiemponpi rikuchikonqa. Paymin rey jina kamachejkunaj Reynin, señor jina kamachejkunaj Señornintaj.+ 16 Paylla mana jaykʼaj wañoj,+ mana taripay atina kʼanchaypitaj tiyakun.+ Paytaqa mana pi runapis rikorqachu, nitaj rikuyta atinmanchu.+ Paypaj kachun jatunpaj qhawasqa kay, wiñay atiypis. Amén.*

17 Kay mundopi* qhapaj kajkunata kay imasta kamachiy: ama aswan sumaj kasqankuta yuyakunankuta,* nitaj kapuyninkupi atienekunankuta, chay imasqa mana wiñaypajchu.+ Astawanpis Diospi atienekuchunku. Paymin tukuy ima kapuwasqanchejta mana michʼakuspa qowanchej.+ 18 Kamachillaytaj allin kajta ruwanankuta, allin ruwanaspi qhapaj kanankuta, qorikoj kanankuta, wajkunaman jaywarinankupajpis wakichisqa kanankuta.+ 19 Chayta ruwaspaqa Diospa ñaupaqenpi qhapajyanqanku, ajinamanta jamoj pʼunchaykunapi cheqa kaj kausayta+ japʼinankupaj.+

20 Timoteo, imatachus Dios qosorqa chayta allinta waqaychay.+ Diospa contranpi kashan chay qhasi manakaj parlaykunata ama uyariychu, nillataj yachayniyoj kasqankuta yuyakoj runaspa nisqankutapis. Chay yachayninkoqa cheqa kajpa contranpi kashan.+ 21 Chay yachayta qhatisqankurayku wakenqa creeymanta tʼaqakunku.

Diospa jatun khuyakuynin qankunawan kachun.