Ittaijina Diosman chiqa sunqullapuni kanachik
“ANCHA jatuchaj, tʼukunapajtaj ruwasqasniykeqa, Tukuy Atiyniyoj Señor Dios. Ñankunaykeqa cheqan, cheqataj kanku. Qanqa tukuy nacionespa Reynin kanki. Pitaj mana qanta manchachikunmanchu, Señor? Pitaj sutiykita mana jatunchanmanchu?” Ajinata janaqpachapi ‘pikunachus phiña animalta, lantintawan atipaqkuna’ takirqanku, chaytaq Jehová chiqa sunqu kasqanta rikuchin (Apo. 15:2-4). Jehovaqa, kayjina kʼacha kayllatataq, kamachisnin rikuchinankuta munan (Efe. 4:24).
Satanasqa, Diosta yupaychaqkunata, tukuy imaynamanta Diosmanta karunchachiyta munan. Chaywanpis Jehovap, wakin kamachisninqa, payman chiqa sunqullapuni kachkanku mayjina chʼampaykunapi rikukuspapis. Biblia sutʼinchan: “Tata Diosqa cheqan kajta munakun, manataj qonqapunchu paypaj tʼaqasqa kajkunamanta”. Jehovataqa, chiqa sunqu kayninchikta may jatunpaq qhawasqanmanta ¡mayta agradecinchik! (Sal. 37:28). Chayrayku payqa, Bibliapi chiqa sunqu runaspa kawsayninkumanta qillqachirqa, paykunamanta chiqa sunqu kayta yachakunankupaq. Kunantaq Ittaimanta parlarisunchik, payqa guitita karqa.
Suyunmanta wikchʼusqa runa, israelpi tiyakun
Ittaiqa juk sumaq maqanakuq karqa, payqa Gatmanta, filistea llaqtanmanta karqa, chay llaqtallapitaq jatun runa Goliatta, Israelpa enemigosninta ima, wiñaqta rikurqa. Kay guititaqa, llaqtanmanta 600 runaswan ripurqa, Jerusalén llaqta qayllanpitaq tiyakurqa. Bibliapiqa, David, wawan Absalón, paypa contranta uqharikusqanrayku ayqisqanmanta parlan, chayllapitaq kay guititaq sutin rikhurin.
Davidqa, imaynachus Ittai, paywan kaqkuna ima, kachkasqankuta yacharqa, ichá paypis 600 maqanakuqkuna israelitaswan, filistea llaqtamanta maypichus Gatmanta Rey Akís kamachichkarqa, chayman ayqisqanmanta yuyarikurqa (1 Sam. 27:2, 3). Absalón reypa contranta uqharikusqanta yachaytawan, ¿imatá Ittai ruwanman karqa? ¿Chay maqanakupichu yanapanman karqa, manachu ni imata ruwanman karqa, chayri Davidtachu yanapanman karqa?
Kay tapuykunaman kutichinapaqqa, chay tiempomanta parlarina. Nirqanchikjina, Davidqa, Jerusalenmanta ayqichkaspa, ‘llaqta kantupi kaq wasipiraq qhipakurqa’. Chay wasitaq ichá Cedronmanta niraq Olivos urquman pasachkaspa astawan qhipa wasi karqa (2 Sam. 15:17). Chaypitaq Davidqa, paywan khuska maqanakuqkunata sumaqta watukurqa. Davidwan khuska kaqkunaqa chiqa sunqu israelitas, keretitas, peletitas ima karqanku. Chantapis Ittai, 600 maqanakuqkuna ima, paykunawan kachkarqanku (2 Sam. 15:18).
Reyqa imaynachus Ittai kachkasqanta yachaspa nirqa: “Imaraykutaj qampis noqaykuwan jamunkiri? Kutipuy, chay mosoj reywantaj [Absalonmanta parlachkarqa]; qhepakamuy, imaraykuchus qanqa mana kay llajtayojchu kanki, manachayqa llajtaykimanta wijchʼusqa kanki. Qaynallaraj qan chayamorqanki. Imaynatataj nisqayki maymampis risqayman noqawan rinaykitari? Kutipullay, kay llajta masisniykitawan pusakapuy. Tata Diosqa munakuyninta rikuchisuchun, qanwampunitaj kachun” (2 Sam. 15:19, 20).
Ittaitaq, chiqa sunqu kasqanta rikuchinanpaq kayta kutichirqa: “Tata Diospa sutinrayku, qampa sutiykiraykutaj jurani: Mayllamampis qan, reyniy, rejtiykeqa, chaypipuni noqa kamachiykeqa kasaj, wañunaypajpis, kawsanaypajpis”, nispa (2 Sam. 15:21). Ichá Davidtaqa, Ittai nisqanqa, bisabuelan Rut imatachus nisqanta yuyarichinman karqa (Rut 1:16, 17). Chayrayku David nirqa: “Jina kajtenqa, jamuy noqaykuwan”, nispa. Ajinamanta “Itaiqa Davidwan rerqa, tukuy runasninwan jinataj tukuy ayllusninkuwan khuska” (2 Sam. 15:22).
“Yachachinawanchejpaj”
Romanos 15:4 pʼiti nin: “Ñaupajta qhelqasqa kajqa yachachinawanchejpaj qhelqasqa karqa”, nispa. ¿Imatá Ittaimanta yachakunchik? Ñawpaqtaqa imaraykuchus Ittai, Davidta yanapayta munasqanpi tʼukurina. Ittaiqa, filistea llaqtamanta kaspapis, Jehovaqa kawsaq Dios kasqanta, Davidtaq Diospa akllasqan kasqanta yacharqa. Ittaiqa mana israelitaswan, filisteoswan chiqninakusqallankutachu, nitaq David, Goliatta, wakkunata ima atipasqallantachu qhawarqa (1 Sam. 18:6, 7). Manaqa David, Jehovata tukuy sunquwan munakusqanta qhawarqa, kʼacha kaykunasnintapis rikurqa. Chayrayku Davidqa, Ittaita may jatunpaq qhawarqa, soldadosninta kimsaman tʼaqaspataq, Absalonpaq soldadosninwan maqanakunankupaq kimsa kaq tʼaqata kamachinanpaq churarqa (2 Sam. 18:2).
Ñuqanchikpis kunan tiempopiqa, mana imayna runaschus kasqallankupichu nitaq ususnillankupichu tʼukurinanchik tiyan. Chantapis mana pantasqasnillankutachu qhawananchik tiyan, manaqa kʼacha kaykunasninkuta. Ajinata Davidwan, Ittaiwan ruwarqanku, ñuqanchikpis Jehovata astawan riqsisun, munakusuntaq chayqa, paykunajina ruwayta atisun.
Ittaip ruwasqanpi tʼukurispa kay tapuykunata ruwakunaqa may allin: “¿Kuraq David, Jesucristojinachu kani? ¿Chiqa sunqu kayniyta rikuchinichu, tukuy sunquwan runaman Diosmanta willamuspa, kamachisninmantaq tukuchimuspa?” (Mat. 24:14; 28:19, 20). “¿Chiqa sunqullapunichu kasaq?”
Qusaspis Ittaip ruwasqanpi tʼukuriyta, paymanta yachakuyta ima atinku. Ittai, Jehovap akllasqan reyta yanapananta, paywantaq rinanta nisqanqa, paywan riq runasta mayta yanaparqa. Qusaspis ajinallatataq Diosta yupaychanankupaq, imatapis allinta akllanku chayqa, tukuy familianta yanapanman, chʼampaykuna rikhurinanta yachaspapis. Bibliapiqa, Jehová, ‘ khuyakuyniyuq kaptinchikqa, khuyakunallawanchiktataq’ niwanchik (Sal. 18:25).
Bibliaqa, Absalón reypa contranta uqharikusqan tukukusqantawan manaña juktawan Ittaimanta parlanchu. Chaywanpis David kamachichkaptin, tukuy ima chʼampaykuna kaptinpis, Ittaip kawsayninmanta yachasqanchikqa, imayna runachus kasqanta yachachiwanchik. Biblia, Ittaip kawsayninmanta parlasqanqa, Jehová chay runap ruwasqanta may jatunpaq qhawasqanta, chiqa sunqu kasqantataq mana qunqapusqanta rikuchiwanchik (Heb. 6:10).