“Tukuypaj imaynachus kasqankuman jina tukuni”

NOQAQA ñaupajtaña Bibliamanta yachakuyta munarqani. Mamaypa Bibliamanta publicacionesnenqa mayta gustawaj, astawanraj dibujosnin. Tatayqa mana munajchu mamay imatachus yachakushasqanmanta yachachinawanta. Jinapis tukuy imata yachayta munaj kani, tukuy imamantataj tapoj kani. Chayrayku mamayqa Bibliamanta yachachiwaj, tatay wasiypi mana kanankama. Ajinamanta Jehovaman kausayniyta qorqani. Bautizakorqanitaj Blackpool (Inglaterra) llajtapi 10 watayoj kashajtiy, 1943 watapi.

JEHOVATA SIRVIYTA QALLARINI

Mamaywanqa predicaj llojsejpuni kayku, tocadiscoswantaj Bibliamanta willaj kayku. Chay tocadiscosqa jatuchaj karqanku, 5 kilos jinataj pesaj. Chay aparatoqa noqa jina lloqallitupaj may llasapuni karqa.

Chunka tawayoj kashajtiy, precursor kayta munarqani. Mamayqa niwarqa ñaupajta congregacionesta waturej hermanowanraj parlarinayta (ñaupajtaqa sutikorqa siervo para los hermanos nisqa). Chay hermanoqa niwarqa uj llankʼaytaraj yachakunayta, chaytataj ruwarqani. Iskay watata llankʼaytawan, watejmanta congregacionesta waturej ujnin hermanotañataj nerqani, precursor kayta munasqayta. Paytaj niwarqa: “Qochillayña”, nispa.

Kay 1949 watapeqa alquilakusqayku wasimanta llojsiporqayku, wakin imasniykutataj venderqayku. Chantá Middleton llajtitaman mamaywan riporqayku. Chayqa Mánchester llajta qayllapi kashan. Chay llajtitapitaj precursores kayta qallarerqayku. Tawa killanmanqa noqawan willananpaj uj precursorta maskʼayta qallarerqani. Sucursaltaj iskayniykuta niwarqayku Irlampi uj mosoj congregacionta yanapakoj rinaykuta. Mamaytaj waj congregacionpi kasharqa uj precursorawan.

Compañeroywan noqawanqa, tantakuykunata ñaupajman apanaykupaj kamachisqa karqayku. Noqaqa 17 watasniyojllaraj kasharqani. Jinapis chay congregacionpeqa pisi hermanoslla chayta ruwanankupaj jina karqanku. Tiemponmantaj Buxton llajtapi kaj congregacionmanñataj yanapakoj rinayta niwarqanku. Chay congregacionpeqa pisi willajkunalla karqanku, yanapatataj necesitarqanku. Chay llankʼaykunaqa, aswan qhepapaj sumajta wakichiwarqa.

Kay 1951 watapi, Galaad Escuelaman rinaypaj solicitudta juntʼacherqani. Jinapis 1952 wata tukukuyta, cuartelman rinaypaj wajyawarqanku. Diospaj tiempo juntʼasqata llankʼashasqayraykutaj mana rinayta nerqani. Jinapis juezqa mana derechoyta valecherqachu, sojta killapajtaj carcelman wisqʼaykuwarqanku. Carcelpi kashajtiy, Galaad Escuelaman 22 kaj clasepaj wajyariwarqanku. Kay 1953 watapi julio killapitaj, Nueva York llajtaman Georgic nisqa sutiyoj barcopi rerqani.

Nueva York llajtaman chayaytawan, “Sociedad del Nuevo Mundo” nisqa jatun tantakuyman rerqani. Chaymantataj South Lansing (Nueva York) llajtitakama viajanay karqa. Imaraykuchus Galaad Escuela chaypi kasharqa. Chaymantaj trenpi, autopi ima rinay karqa. Trenpi rishajtiy, ujnin pasajero 25 centavosta mañariwarqa, automanta pasajeta paganaypaj. Imajtinchus mana pasajepaj kapuwarqachu, carcelmanta niraj unaychu llojsimusqayrayku.

WAJ SUYUMAN KACHAWANKU

Galaad Escuelaman risqaykoqa, sumajta wakichiwarqayku “tukuypaj imaynachus kasqankuman jina” tukunaykupaj (1 Cor. 9:22). Chay clasemanta Paul Bruunta, Raymond Leachta, noqata ima, Filipinas suyuman kachawarqayku. Chaypajqa pasaporteta orqhonayku karqa. Chaypajtaj killastaraj qheparikorqayku, chantataj barcopi riporqayku. Kay lugaresninta rerqayku: Rotterdamninta, mar Mediterraneonta, canal de Suezninta, océano Indiconta, Malasianta, Hong Kongninta ima. Mama qochantaqa 47 diastapuni viajarqayku. Manila llajtamantaj 1954 watapi 19 de noviembrepi chayarqayku.

Chayman chayaytawan yachaykukunayku karqa waj jina kausayman, uj mosoj suyuman, waj parlayman ima. Qallariypeqa Quezón City llajtapi, uj congregacionllapi kinsantiyku kasharqayku. Chaypeqa ashkha runas inglesta parlaj kanku. Chayrayku sojta killapi jina tagalo parlaymanta pisi palabrasllata yacharqayku. Jinapis mosoj llankʼayniykoqa, tagalota parlanaykupaj yanapawarqayku.

Kay 1955 watapi mayo killapi Raymond, noqa ima, willaymanta kutipuytawan cartasta wasiykupi tarerqayku. Cartapitaj nishawarqayku, congregacionesta waturej jina llankʼanaykuta. Noqa 22 watasniyojllaraj karqani. Jinapis congregacionesta waturej jina llankʼayqa, yanapawarqa “tukuypaj imaynachus kasqankuman jina” tukunaypaj.

Sutʼincharinapaj, ñaupaj kutirayku congregacionesta waturej jina umalliricherqani callepi, uj tiendaj chimpanpi. Chaypi repararqani, chay tiempopi Filipinaspeqa tukuypaj umallirichiyta callepi tukuypajpuni umallirichina kasqanta. Congregacionesta waturishapaqa alcaldiaj chimpanpi, plazaspi, mercadospi, canchaspi, parquespi, astawanqa calle esquinaspi umallirichej kani. Uj kutipi San Pablo lugarpi kashajtiy mayta paramorqa, nitaj mercadopi umalliricherqanichu. Chayrayku ñaupajman apaj hermanosta nerqani, Tantakuna Wasiman rinaykuta. Chantataj chay hermanosqa tapuwarqanku, chay tantakuyta tukuypaj tantakuyta jinachus qhawana kasqanta manachus. Imaraykuchus chay tantakoyqa wasi ukhupi ruwakorqa.

Congregacionesta waturishaspaqa, hermanospa wasisninkupi qhepakoj kani. Hermanos mana tukuy imayojchu kajtinkupis, wasisninkoqa llimphitu kaj. Puñojtaj kani madera patapi totora mastʼata mastʼarpaytawan. Bañakunanku lugar jawallapi kasqanrayku, mana pejpa rikunallanta bañakuyta yachakorqani. Viajajtaj kani autopi, colejtivopi (jeepney) ima. Waj churusmantaj barcopi rej kani. Tukuy chay wataspeqa mana autoy karqachu.

Tagalo parlaytaqa yachakorqani predicaspa, congregacionesta waturispa ima. Ni jaykʼaj chay parlayta yachakunaypaj, clasesta pasarqanichu. Jinapis tantakuykunapi, predicacionpi ima yachakorqani, hermanospa parlasqankuta uyarispa. Paykunaqa mayta yanapawaj kanku, agradecekorqanitaj pacienciakuwasqankumanta, yanapariwasqankumanta ima.

Tiempo pasasqanman jina, mosoj llankʼaykunaqa chay lugarman astawan yachaykukunaypaj yanapawarqanku. Kay 1956 watapi hermano Nathan Knorr, Filipinasman jamorqa. Chay jatun tantakuypi noticiasmanta encargasqa kasharqani. Chay ruwayta mana yacharqanichu, chaywanpis hermanos sumajta yanapawarqanku. Watanman jinataj waj jatun tantakuy wakichikullarqataj. Jehovaj testigosninpa centralninkumantataj Frederick Franz jamorqa. Chay tantakuy ruwakunanpajtaj noqa encargado karqani. Hermano Franzmanta yachakorqani, tukuypaj imaynachus kasqankuman jina ruwakuyta. Filipinasmanta hermanosqa mayta kusikorqanku, hermano Franz umallirichinanpaj chay lugarmanta runas jina pʼachallikusqanmanta (chay ropaqa barong tagalog, nisqa sutikun).

Superintendente de distrito nisqata sutichawajtinkutaj, watejmanta waj imasta yachakunay karqa. Chay tiempopitaj runasman La felicidad de la Sociedad del Nuevo Mundo, nisqa videota rikuchej kayku. Wakin kuteqa khurus proyectorpa kʼanchayninman juntʼaykoj kanku, nitaj pipis picharqoyta atejchu. Chay videota qhawachinapaj mayta llankʼana kajtinpis, mayta kusikoj kayku. Imajtinchus runasqa tʼukoj kanku, Jehovaj llajtan tukuynejmanta kasqankuta rikuspa.

Curasqa autoridadeswan parlamoj kanku, jatun tantakuykunata mana ruwanaykupaj. Wakin kutisqa iglesia qayllapi umallirichiykuna ruwakojtin, runas mana uyarinankupaj campanasta chʼajwachej kanku. Chayta ruwajtinkupis, willayqa ñaupajman rillarqapuni, ashkha runastaj Jehovaj testigosninman tukorqanku.

MOSOJ LLANKʼAYKUNA

Kay 1959 watapi uj carta chayamuwarqa. Chay cartapeqa sucursalpi llankʼanaypaj wajyariwarqanku. Chaypeqa ashkha imasta yachakullarqanipuni. Tiemponmantaj waj suyusta visitanayta niwarqanku. Chay suyusman rispataj, Tailandia suyupi Janet Dumond misionerata rejserqani. Paywanqa uj tiempota cartasta apachinakorqayku, chantá casarakorqayku. Khuska 51 watasta Jehovata sirverqayku.

Kinsa chunka kinsayoj suyuspi hermanosta waturispa karqani. May agradecesqataj kashani, ñaupaj llankʼaykunasniy tukuy imaymana runaswan sumajta kausakunaypaj yanapawasqanmanta. Tukuy suyusmanta hermanosta waturispaqa, reparani Jehová tukuy imaymana runasta munakusqanta (Hech. 10:34, 35).

WAJ LLANKʼAYKUNA

Filipinaspi llankʼayqa, ¡may sumajpuni karqa! Filipinasman chayasqaymantapacha, Diosmanta willajkunaqa chunka jinaspiwan yapakun. Janetwanqa Filipinas sucursalpiraj kashayku, chayqa Quezón City llajtapi kashan. Waj suyupi 60 kuraj watastaña kaspapis, Jehová imatachus niwasqanman jina ruwanayraj tiyan. Kunan tiempopi Diospa llajtanpeqa tukuy ima waj jinamanta ruwakushan. Chay ruwaykunaman yachaykukunallaypuni tiyan, hermanoswanpis aswan kʼacha kanay tiyan.

Señoraywanqa mayta kallpachakorqayku Jehovaj munayninman jina imatapis ruwanaykupaj. Chayta ruwaspaqa, may kusisqa karqayku. Chantapis hermanosta aswan sumajta sirvinaykupaj tukuy atisqaykuta ruwarqayku. Jehová maykamachus ruwanaykuta ninawaykukama, “tukuypaj imaynachus kasqankuman jina” tukusqayku.