INTERNETPI BIBLIOTECA Watchtower
INTERNETPI BIBLIOTECA
Watchtower
Quechua (Bolivia)
  • BIBLIA
  • PUBLICACIONES
  • REUNIONES
  • w22 junio págs. 14-19
  • Jehovaj munakuynin yanapawanchej manchikuyninchejta atipanapaj

Kay videoqa mana kanchu.

Perdonariwayku, ima problemachá kan.

  • Jehovaj munakuynin yanapawanchej manchikuyninchejta atipanapaj
  • Torremanta Qhawaj Jehová Diospa Gobiernonmanta willashan (Congregacionpaj) 2022
  • Subtítulos
  • Kaykunapiwan tiyan
  • FAMILIANCHEJTA MANA UYWAYTA ATINATA MANCHACHIKUY
  • RUNATA MANCHACHIKUY
  • WAÑUYTA MANCHACHIKUY
  • MANCHIKUYNINCHEJTA ATIPANA
  • Diospa amigosnin kayta atinchej
    ¿Imastá Biblia yachachiwanchej?
Torremanta Qhawaj Jehová Diospa Gobiernonmanta willashan (Congregacionpaj) 2022
w22 junio págs. 14-19

26 YACHAQANA

Jehovaj munakuynin yanapawanchej manchikuyninchejta atipanapaj

“Jehová Diosqa noqawan kashan, mana manchikusajchu” (Sal. 118:6).

105 TAKIY “Diosqa munakuymin”

¿IMATÁ KAYPI YACHAKUSUN?a

1. ¿Imastaj manchachiwasunman?

WAKIN hermanospa kausayninkupi piensarina. Nestorwan Mariawanqa maypichus predicajkuna necesitakorqa chayman ripuyta munarqanku.b Chaypajtaj pisi imasllawan kausakuyman yachaykukunanku karqa. Chaytataj manchachikorqanku. Paykunaqa yuyarqanku pisi imasllawan kausakuspa mana kusisqachu kanankuta. Kunanqa hermano Biniammantañataj parlarina. Payqa maypichus predicajta mana saqewanchejchu chaypi tiyakun. Payqa Jehovaj testigonman tukuytawan repararqa paytapis qhatiykachanallankutataj. Chayta manchachikuspapis, astawanraj manchachikorqa testigoña kasqanta familianman willayta. Hermana Valeriamantañataj parlarina. Doctoresqa nerqanku cancerwan sinchʼi onqosqa kasqanta. Valeriaqa imatachus Biblia yawarmanta nisqanman jina ruwayta munarqa. Chaypajtaj doctorta maytapuni maskʼarqa, mana yawarllawan jampichikunanpaj. Payqa wañuyta manchachikorqa.

2. ¿Imaraykutaj manchachikuyninchejwan mana atipachikunachu tiyan?

2 Noqanchejmanta ashkhasqa, ñaupaj parrafopi parlarerqanchej chay hermanos jinallataj kikin imasta ichapis manchachikorqanchej. Manchachikuyninchejwan atipachikullasunman chayqa, Jehovamanta karunchanawanchejpaj jina imatapis ruwasunman. Satanastaj chayta munan. Payqa manchachikusqanchejta rikuspa Jehovaj leyesninta mana kasukunapaj tanqawanchej. Ichapis tanqawasunman predicanata kamachiwasqanchejta mana kasukunapaj (Apo. 12:17). Satanasqa millay sajra, rumi sonqo, atiyniyojtaj. ¿Imataj yanapawasunman paypa contranpi sinchʼita sayaykunapaj?

3. ¿Imataj yanapawasun manchikuyninchejwan mana atipachikunapaj?

3 Jehová munakuwasqanchejmanta, noqanchejwan kashasqanmanta mana iskayrayasunchu chayqa, Satanasta mana manchachikusunchu (Sal. 118:6). 118 Salmota qhelqaj salmistaqa ashkha llakiykunapi rikukorqa. Payqa ashkha enemigosniyoj karqa, chaykunamanta wakintaj manchay atiyniyoj karqanku (versículos 9, 10). Wakin kutistaj urmachinankupaj mayta tanqarqanku (versículo 13). Chantapis Jehovawan sinchʼita kʼamichikorqa (versículo 18). Jinapis takiyninpi kayta nerqa: “Mana manchikusajchu”, nispa. ¿Imajtín chayta nerqa? Yacharqa mayta kʼamichikojtinpis Jehová payta munakusqantapuni. Chay salmistaqa mana iskayrayarqachu ima kajtinpis, munakuyniyoj Diosnin yanapananmantapuni (Sal. 118:29).

4. Jehová munakuwasqanchejmanta mana iskayrayasunchu chay, ¿imastá mana manchachikusunchu?

4 Mana iskayrayananchejchu tiyan Jehová sapa ujninchejta munakuwasqanchejmanta, ajinamanta kay imasta mana manchachikusunchu: 1) Familianchejta mana uywayta atinata. 2) Runata manchachikuyta. 3) Wañuyta manchachikuyta. Ñaupaj kaj parrafopi parlarerqanchej chay hermanosqa manchikuyninkuta atipayta aterqanku, Jehová paykunata munakusqanmanta mana iskayrayasqankurayku.

FAMILIANCHEJTA MANA UYWAYTA ATINATA MANCHACHIKUY

Uj hermano lloqallitunwan pescadosta japʼishanku.

Uj hermano qhari wawanwan pescadosta japʼishan, chaywan familianta uywananpaj (5 parrafota qhawariy).

5. ¿Imasmantataj familiankumanta umas kajkuna llakikunku? (Tapapi fotota qhawariy).

5 Familiankumanta uma kanku chay cristianosqa, maytapuni munanku familiankuman imatachus necesitasqankuta qoyta (1 Tim. 5:8). Qanpis tata kanki chayqa, kay coronavirus onqoyrayku astawanrajchá llakikorqanki mana trabajoyoj rikhurinaykimanta. Ichapis llakikorqanki familiaykiman mikhuyta, wasitapis mana qoyta atinaykimanta. Ichapis yuyarqanki trabajoykita pierdespa manaña waj trabajota tarinaykita. Chayri ichapis Néstor jina María jina yuyarqanki pisi imasllawan mana kausakuyta atinaykita. Satanasqa chay imasmanta valekuspa ashkhasta Jehovamanta karunchachin.

6. ¿Imatá Satanás yuyachiyta munawanchej?

6 Satanasqa yuyachiyta munawanchej Jehovaqa mana sapa ujninchejmanta llakikusqanta, familianchejta uywanapaj yanapata necesitajtinchejtaj mana yanapanawanchejta. Chayta creesun chayqa, tukuy imata ruwasun trabajonchejta mana pierdenapaj, Jehovaj kamachiykunasninta pʼakinanchej kajtinpis.

7. ¿Imatá Jesús Jehovamanta nerqa?

7 Tatanchej Jehovataqa Jesuslla astawan sumajta rejsin. Chayrayku Jesús nerqa: “Tataykichejqa yachanña imaykichejchus pisisqanta, manaraj paymanta mañakushajtiykichej”, nispa (Mat. 6:8). Jesusqa yachallantaj Jehovaqa necesitasqanchejta qonawanchejpaj wakichisqa kasqanta. Cristianosqa Diospa familianmanta kanchej. Chay familiamanta pay uma kasqanraykutaj, imatachus 1 Timoteo 5:8 versiculopi familiamanta umasman kamachisqanta juntʼanqapuni.

Uj hermana imillitanwan ropata tʼajsashanku, uj hermanotaj señoranwan mikhunata apapushanku.

Jehovaqa imatachus necesitasqanchejta qowasunpuni, ichapis hermanosninchejwan yanapachiwasun (8 parrafota qhawariy).d

8. 1) ¿Imataj yanapawasunman familianchejta mana uywayta atinanchejta yuyajtinchej? (Mateo 6:31-33). 2) ¿Imaynatá fotopi kaj qhariwarmi jina ruwasunman?

8 Jehová noqanchejta, familianchejtapis munakuwasqanchejmanta mana iskayrayasunchu chayqa, imatachus necesitasqanchejta qonawanchejmantapis manallataj iskayrayasunchu (Mateo 6:31-33 leey). Jehovaqa imatachus necesitasqanchejta qoyta munawanchej. Chaytataj qowanchej munakuywan, mana michʼakuspataj. Jehová jallpʼata ruwashajtin, kausanapaj mana imatachus necesitasqallanchejtachu ruwarqa. Astawanpis tukuy ima sumaj imasta munakuywan ruwapuwarqanchej kusisqa kananchejpaj (Gén. 2:9). Ichapis wakin kuteqa kausanapaj imatachus necesitasqallanchej tiyapuwasunman, jinapis chaysitullapis tiyapuwasqanchejmanta agradecekunapuni. Chayqa rikuchin Jehovaqa noqanchejwan kashasqanta, sapa “pʼunchaypaj” tʼantanchejta qoshawasqanchejta ima (Mat. 6:11). Kayta yuyarikunapuni: Kunan imapis mana kapuwanchejchu chayqa, Jehová aswan sumaj imasta qollawasun, wiñay kausaytapis qollawasuntaj. Nestorwan Mariawanqa ajinapuni kasqanta repararqanku (Isa. 65:21, 22).

9. ¿Imatá Nestormanta, Mariamantawan yachakunchej?

9 Nestorwan Mariawanqa Colombiamanta kanku. Paykunaqa sumaj wasiyoj, sumaj trabajoyoj karqanku. Paykuna ninku: “Astawan predicanaykupaj pisi imasllawanña kausakuyta munarqayku, jinapis manchachikorqayku. Yuyarqayku pisi imasllawan mana kusisqachu kanaykuta”, nispa. ¿Imatá ruwarqanku niña manchachikunankupaj? Yuyarikorqanku mashkha kutitañachus Jehová paykunata yanapasqanta. Jehová paykunata cuidananpi atienekuspataj, sumaj pagasqa trabajosninkuta saqeporqanku. Wasinkuta vendepuspataj maypichus predicajkuna necesitakun chayman riporqanku. ¿Chayta ruwasqankumanta ima ninkutaj? Néstor nin: “Kikin ñawisniykuwanpuni rikorqayku imatachus Mateo 6:33 nisqan juntʼakusqantapuni. Ni jaykʼaj imapis pisiwarqaykuchu. Kunantaj aswan kusisqa kayku”.

RUNATA MANCHACHIKUY

10. ¿Imaraykutaj runas runa masillankutataj manchikunku?

10 Adanwan Evawan juchallikusqankumantapacha, runasqa paykunapura ñakʼarichinakunku (Ecl. 8:9). Wakenqa atiyninkuman atienekuspa wajkunata sufrichinku, maqaykunku, escuelamanta compañerosninkuta insultanku, imata ruwaykunankuta ninku, wakintaj familiankutapis ñakʼarichinku. Chayraykuchá runaqa runa masillantataj manchachikun. ¿Imaynatataj Satanás chaymanta valekun?

11, 12. ¿Imaynatá Satanás runata manchikusqanchejmanta valekun?

11 Satanasqa runata manchikusqanchejmanta valekun, manaña predicananchejpaj chayri Jehovaj waj kamachiykunasninta manaña kasukunanchejpaj. Payqa wakin gobiernosta tanqan manaña predicajta saqenawanchejpaj, qhatiykachanawanchejpajtaj (Luc. 21:12; Apo. 2:10). Kay mundo Diabloj makinpi kasqanrayku, ashkha runasqa Jehovaj testigosninmanta yapasqata parlanku, imaymana llulla imastapis. Chay llullasta creejkunataj noqanchejmanta burlakuwasunman, maqaykuwasunman ima (Mat. 10:36). Satanás chayta ruwachisqanmantataj mana tʼukunchejchu. Payqa ñaupa cristianospa tiemponkupiña chayta ruwachej (Hech. 5:27, 28, 40).

Uj joven hermano tantakuyman rishan. Payqa tatasnin qhapariykojtinkupis mana manchikushanchu.

Familiaresninchej churanakuwajtinchejpis, Jehovaqa munakullawasunpuni (12 al 14 parrafosta qhawariy).e

12 Satanasqa mana chayllawanchu manchachiwanchej. Wakenqa testigosman tukojtinku, familianku imatachus ninankumanta manchachikunku. Wakenqa chayta astawan manchachikunku maqachikunankumanta nisqaqa. Paykunaqa familiankuta mayta munakunku, munankutaj paykunapis Jehovata rejsinankuta, munakunankutapis. Chayrayku familiasninku Jehovamanta, kamachisninmantapis mana allinta parlajtinku sonqonku mayta nanan. Jinapis chay familiaresninkoqa wakin kutis Jehovata sirviyta qallarinku. Sichus mayqen familiallanchejpis noqanchejmanta manaña yachayta munanchu chay, ¿imatá ruwasunman?

13. Familiaresninchej churanakuwajtinchej, ¿imaraykutaj Jehová munakuwasqanchejmanta mana iskayrayananchejchu tiyan? (Salmo 27:10).

13 Salmo 27:10 (leey) imatachus nisqanqa may kʼachitupuni, maytapuni kallpachawanchej. Amapuni qonqanachu Jehová mayta munakuwasqanchejta. Ajinamanta wajkuna churanakuwajtinchejpis mana manchachikusunchu, nitaj iskayrayasunchu aguantasqanchejrayku Jehová bendecinawanchejmanta. Jehovaqa ni pi jina tukuy ima necesitasqanchejta qowasun kausakunanchejpaj, yanapawasuntaj sonqo tiyasqas, kusisqas kananchejpaj, paypa qayllallanpipunitaj kananchejpaj. Ñaupaj kaj parrafopi yachakorqanchej chay hermanonchej Biniamqa, ajinapuni kasqanta repararqa.

14. ¿Imatataj Biniammanta yachakunchej?

14 Biniamqa autoridades sinchʼita qhatiykachanankuta yachaspapis Jehovaj testigonman tukorqa. Pay nin: “Gobiernoqa yuyasqaymantapis aswan sinchʼitaraj qhatiykachawarqa. Jinapis familiay churanakunawanmanta astawan manchikorqani. Maytapuni manchachikorqani tataypa sonqonta pʼakinaymanta, testigoman tukojtiy familiay pisipaj qhawanawanmantapis”, nispa. ¿Imataj yanaparqa chay manchikuyninta atipananpaj? Payqa manapuni qonqakorqachu Jehová munakusqanta, yacharqataj Jehovaqa payta munakojkunata cuidanantapuni. Biniam nin: “Piensarerqani qolqemanta pisichikoj hermanospi, chejnisqa hermanospi, ashkha ukhu runas maqaykorqanku chay hermanospipis, imaynatachus Jehová paykunata aguantanankupaj yanapasqanpi. Jehovamanta ni imarayku kacharikojtiy pay bendecinawanta yacharqani. Ashkha kutista carcelman wisqʼaykuwarqanku, maqawarqanku ima. Ajina llakiypi kashaspa kikin ñawisniywan rikorqani Jehovamanta mana kacharikojtinchejqa, pay yanapawasqanchejtapuni”. Biniampajqa Jehová tatan jinapuni karqa, hermanostaj familian jina.

WAÑUYTA MANCHACHIKUY

15. ¿Imaraykutaj wañuyta manchachikunchej?

15 Bibliaqa nin wañoyqa enemigonchej kasqanta (1 Cor. 15:25, 26). Wañuypi piensayqa mayta llakichiwasunman. Astawanraj sinchʼi onqosqa kajtinchej chayri familianchejmanta pillapis sinchʼi onqosqa kajtin. ¿Imaraykutaj wañuyta manchachikunchej? Jehová wiñaypaj kausakuyta munanapaj jina ruwawasqanchejrayku (Ecl. 3:11). Jinapis wañuyta tumpata manchachikoyqa yanapawanchej mana imatapis mikhurpanallapaj, ejerciciosta ruwanapaj, kausayninchejta mana wañuy pataman churanapaj, doctorman rinapaj, onqosqa kajtinchejtaj jampita tomanapaj.

16. ¿Imaynatá Satanás wañuyta manchachikusqanchejmanta valekunman?

16 Satanasqa yachan kausayta may jatunpaj qhawasqanchejta. Payqa nin kausananchejraykoqa imatapis qonapaj jinalla kasqanchejta, Jehovatapis wasanchanallanchejta (Job 2:4, 5). Chayta nispataj llullakushan. Satanasqa wañuchinanpaj atiyniyoj kasqanrayku, wañuyta manchachikusqanchejmanta valekuspa Jehovamanta karunchachiyta munawanchej (Heb. 2:14, 15). Wakin kuteqa Satanás runasta apaykachan nichinawanchejpaj, Jehovaj testigollanpuni kajtinchejqa wañuchinawanchejta. Wakin kutitaj Satanasqa onqoykusqanchejmanta valekuspa Jehovamanta karunchachiyta munawasunman. Ichapis doctores, mana testigo familiaresninchejpis matʼiwasunman yawarta churachikunanchejpaj. Chaytaj Diospa leyninpa contranpi kashan. Chayri ichá pillapis niwasunman uj tratamientota ruwachikunallanchejta, Bibliaj yuyaychaykunasninpa contranpi kashajtinpis.

17. Romanos 8:37-39 nisqanman jina, ¿imajtintaj wañuyta mana manchachikunanchejchu tiyan?

17 Ni pipis wañuyta munanchejchu. Jinapis yachanchej wañupojtinchejpis Jehovaqa munakunallawanchejtapuni (Romanos 8:37-39 leey). Jehovaj amigosnin wañupojtinkupis, paypa yuyayninpeqa kausashallankupuni (Luc. 20:37, 38). Payqa maytapuni amigosninta kausarichiyta munashan (Job 14:15). Jehovaqa Wawanta kachamorqa ‘wiñay kausayniyoj kananchejpaj’ (Juan 3:16). Yachanchej Jehovaqa mayta munakuwasqanchejta, cuidawasqanchejtapis. Chayrayku onqosqa kajtinchejpis chayri wañuchinawanchejta niwajtinchejpis, mana paymanta karunchakunchejchu. Astawanqa payman qayllaykunchej sonqochanawanchejpaj, yachayta qonawanchejpaj, kallpachanawanchejpajpis. Chayta ruwarqanku hermananchej Valeria, qosanwan ima (Sal. 41:3).

18. ¿Imatataj Valeriamanta yachakunchej?

18 Valeria 35 watasniyoj kashajtin cancerniyoj kasqanta nerqanku. Chay cancertaj mana chaykama rejsisqachu karqa, ratotaj avanzasharqa. Qhawarina imaynatachus Jehovata munakusqan wañuyta mana manchachikunanpaj yanapasqanta. Pay nin: “Cancerniyoj kasqayta yachaspa ni imanakuyta aterqaykuchu. Chaypajtaj operachikunaypuni karqa. Chay operaciontaj mana facilchu karqa. Ashkha doctoresman rerqani. Ni mayqenninkutaj mana yawarllawan operayta munawarqankuchu. Mancharisqa kasharqani, jinapis Jehovata kasukuyta munarqani. Ni imarayku yawarta churachikuymanchu karqa. Tukuynin kausayniypi Jehovaqa mayta munakuwasqanta rikuchiwarqa, kunantaj noqapis payta munakusqayta rikuchiyta munarqani. Mana allin willaykunata niwajtinku, astawan kallpata japʼej kani mana Satanasman gustonta qonaypaj. Munarqani Jehovata kusichiyta. Tiemponmantaj mana yawarllawan operawarqanku, chay operaciontaj sumaj llojserqa. Onqosqallapuni kajtiypis Jehovaqa nipuni faltachiwaykuchu imatachus necesitasqaykuta. Cancerniyoj kasqayta willawarqanku chay ñaupaj diaslla, tantakuypi estudiarqayku ‘Llakiykunata mana manchachikuspa atipana’ nisqa yachaqanata.c Chaytaj noqaykupaj jinapuni karqa. Chay yachaqanatataj kutin kutita leerqayku. Chay jina yachaqanasta leespa, Diosta yupaychanaykupaj ruwanasniykuta ruwaspa ima, sonqo tiyasqallapuni karqayku, mana anchata llakikorqaykuchu, allin imasta ruwaytataj ajllarqayku”.

MANCHIKUYNINCHEJTA ATIPANA

19. ¿Imataj tumpamantawan kanqa?

19 Jallpʼantinmanta ashkha hermanosninchejqa, Jehovaj yanapayninwan sinchʼi llakiykunata atipanku, Diabloj contranpitaj sayaykunku (1 Ped. 5:8, 9). Noqanchejpis chayta ruwayta atillanchejtaj. Tumpamantawan Jehovaqa Jesusta, paywan khuska gobernamojkunatawan nenqa ‘Diabloj ruwasqasninta tukuchinankuta’ (1 Juan 3:8). Chay qhepatataj kay jallpʼapi tiyakoj Jehovaj kamachisnenqa, kay nisqanta juntʼakojta rikonqanku: “Ni imapis manchachisonqachu, ni imamanta manchachikunayki kanqachu” (Isa. 54:14; Miq. 4:4). Chay día chayamunankama kallpachakuna manchikuyninchejta atipanapaj.

20. ¿Imatá ruwasunman manchikuyninchejta atipanapaj?

20 Astawan astawan atienekuna Jehová kamachisninta munakusqanpi, cuidasqanpitaj. ¿Imatá chaypaj ruwasunman? Tʼukurina imaynatachus Jehová ñaupajmantapachaña kamachisninta cuidasqanpi, wajkunawantaj chaymanta parlarina. Tʼukurinallataj imaynatachus noqanchejtapis llakiykunapi kashajtinchej yanapawasqanchejta. Jehovaj yanapayninwanqa manchikuyninchejta atipayta atisun (Sal. 34:4).

YUYARIKUNAPAJ

  • ¿Imaynatataj Jehová munakuwasqanchej yanapawanchej familianchejta mana uywayta atisqanchejta yuyajtinchej?

  • ¿Imaynatataj Jehová munakuwasqanchej yanapawanchej runata mana manchikunapaj?

  • ¿Imaynatataj Jehová munakuwasqanchej yanapawanchej wañuyta mana manchikunapaj?

129 TAKIY Sinchʼita sayanallapuni

a Tukuypis manchachikunchejpuni, chaytaj yanapawanchej wakin imasmanta jarkʼakunapaj. Jinapis manchachikuyninchejwan atipachikusun chayqa, noqallanchejpajtaj mana allinchu kanman. ¿Imajtin? Satanasqa manchachikusqanchejta rikuspa mana allin kajta ajllanapaj tanqawasunman. Chayrayku mayta kallpachakunanchej tiyan mana manchikuyninchejwan atipachikunapaj. ¿Imataj chaypaj yanapawasunman? Mana iskayrayananchejchu tiyan Jehová noqanchejwan kashasqanmanta, munakuwasqanchejmantapis. Chayta kay yachaqanapi yachakusun.

b Wakin sutisqa cambiakun.

c Kaymanta astawan yachakunaykipajqa Torremanta Qhawaj 15 de octubre de 2012, páginas 7-11 leeriy.

d FOTO: Qhariwarmi hermanos congregacionninkumanta sumaj trabajadora hermanapaj, familianpajwan mikhunata apapushanku.

e FOTO: Uj joven hermanoj tatasnin mana munankuchu Jehovaj testigon kananta, paytaj Jehová paywan kashasqanpi atienekun.

    Quechuapi publicaciones (2004-2025)
    Wisqʼanapaj
    Yaykunapaj
    • Quechua (Bolivia)
    • Wajman apachinapaj
    • Configuración
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Condiciones de uso
    • Política de privacidad
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Yaykunapaj
    Wajman apachinapaj