CRISTIANOSPA KAUSAYNINKUMANTA
“Kay maqanakoqa Jehová Diospatamin”
KAY 28 de enero de 2010 watapi Franciapi Estrasburgo llajtapi kasharqani. Jueves día karqa, maytataj chirisharqa. Chay llajta may kʼachitu kajtinpis mana paseaspachu kasharqani, manaqa wakin hermanoswan khuska kasharqayku Tribunal Europeo de Derechos Humanos nisqapi Jehovaj testigosninpa derechosninkuta valechinaykupaj. Franciamanta gobiernoqa testigosta may chhika impuestota pagachiyta munasharqa, 64 millones de eurosta jinapuni, nisunman 89 millones de dolaresta. Noqaykutaj chayqa mana leyesman jinachu kasqanta rikuchiyta munarqayku. Chaywanpis mana qolqeraykuchu chay demandata ruwasharqayku, manaqa Jehovaj sutin jatunchasqa kananpaj, kamachisnin allinpaj qhawasqa kanankupaj, paytataj ni ima jarkʼaywan yupaychanallankupajpuni. Chay kutipi imachus pasasqanqa sutʼita rikuchiwarqa chay “maqanakoqa Jehová Diospatamin” kasqanta (1 Sam. 17:47). Chaymanta astawan willarisqaykichej.
1999 watapi Franciamanta gobiernoqa, chay suyumanta sucursalta nisqa 1993 watamanta 1996 watakama hermanos churasqanku qolqemanta impuestota pagananta. Chay demandatataj chay suyumanta tribunalesman chayacherqanku, qhasillataj karqa. Watejmanta demandajtiykutaj nipuni atiparqaykuchu. Gobiernotaj bancopi sucursalpa cuentanmanta, 4.500.000 eurosmanta astawan japʼikaporqa, nisunman 6.300.000 dolaresta. Chayrayku Tribunal Europeomanñataj rerqayku. Chay tribunaltaj niwarqayku, niraj demandaykuta uyarishajtin gobiernowan noqaykuwan uj acuerdoman chayanaykuta Tribunal Europeomanta abogadaj ñaupaqenpi.
Repararqaykuña imatachus chay abogada ninawaykuta. “Gobiernowan acuerdoman chayanaykichejpaj uj mashkhallatapis pagaychejpuni” niwasunchá nispa nisharqayku. Jinapis sutʼita yacharqayku uj mashkhitallatapis pagaspaqa mana Bibliaman jinachu ruwanaykuta. Hermanosqa chay qolqesitunkuta churakorqanku Diospa Gobiernonta apoyanankupaj. Chayrayku chay qolqeqa mana gobiernojtachu karqa (Mat. 22:21). Jinapis tribunalta respetasqaykurayku chay reunionman rerqayku.
2010 watapi Tribunal Europeo de Derechos Humanos nisqapi parlanaykupaj kashayku.
Uj sumaj jatun salapi tantakorqayku. Chaytaj Tribunal Europeojta kasqa. Chaypitaj chay abogada imatachus yuyasharqayku chaytapuni niwarqayku: Franciamanta testigos gobierno mañashawarqayku chay impuestosmanta mashkhallatapis paganaykuta. Jinallapitaj kayta taporqayku: “¿Yachankiñachu gobiernoqa 4.500.000 eurosmanta astawan bancopi cuentaykumanta japʼikapusqantaña?”. Chay ratopuni chay tapuy umaykuman jamunanpajqa Jehovalla yanapawarqayku.
Abogadaqa mana chayta yachasqachu, uyanpi sutʼi yachakorqa. Gobiernoj abogadosnin ajinapuni kasqanta nejtinkutaj payqa phiñarikorqa. Paykunata rimarpaytawantaj chay reunionta tukuchaporqa. Chaypi repararqani Jehovaqa tʼukunapaj jinapuni yanapashawasqaykuta. Chay reunionmantaqa manchay kusisqas llojsinporqayku. Nipuni creerqaykuchu ajina pasananta.
30 de junio de 2011 watapi Tribunal Europeoqa chay demandapi atipanaykupaj yanapawarqayku. Tukuyninku favorniykupi karqanku. Niwarqayku manaña chay impuestota paganaykuta, gobiernotataj kamacherqa japʼikapusqan qolqeykuta kutichipunawaykuta, interesniyojta ima. Chay demandapi tʼukunapaj jina atipasqaykoqa, Franciamanta hermanosta kunankama yanapashallanpuni. Chay tapuysituta ruwasqallayku atipanaykupaj yanapawarqayku. Chay tapuysitoqa David Goliatta wañuchinanpaj warakʼarqa chay rumisitu jinalla karqa. Chayrayku David jina niyta aterqayku: “Kay maqanakoqa Jehová Diospatamin”, nispa (1 Sam. 17:45-47).
Mana chay demandallapichu atiparqayku. Religionta kamachejkuna, jinallataj may atiyniyoj políticos churanakuwajtinchejpis, 1.225 demandaspi atiparqayku, 70 suyusmanta may atiyniyoj tribunalespi, ashkha suyusta atiendej ashkha tribunalespiwan. Chay demandaspi atipasqanchejtaj derechosninchejta valechinankupaj yanapawanchej. Ajinamanta Jehovata mana ni ima jarkʼayniyoj yupaychayta atinchej, mayllapipis predicayta atinchej, suyuta apoyanapaj imasmantaj mana satʼikunchejchu, yawartapis qhesachanchej.
Noqaqa Jehovaj testigosninpa centralninkupi sirvisharqani, Nueva Yorkpi, Estados Unidospi. Willarisqaykichej imaynapichus chay demandapi yanapakusqayta.
TATASNIY MISIONEROS KARQANKU
Papasoyqa George sutikorqa, mamaytaj Lucille. Paykunaqa Galaad escuelaman, clase 12 nisqaman risqanku. Etiopiapi sirvishajtinkutaj 1956 watapi nacekorqani. “Sumaj willaykunata willaj” Felipej sutinraykutaj Philip sutita churawasqanku (Hech. 21:8). Watanmantaj gobiernoqa testigosta prohibiwarqayku. Chay wataspi juchʼuy lloqallitullaraj kashajtiypis, sumajsituta yuyarikuni reunionesman, predicacionmanpis pakayllamanta risqaykuta. Noqataj kusiy rej kani. Pero 1960 watapi chay suyumanta qharqomuwarqayku.
1959 watapi, Etiopiapi Adís Abeba llajtapi familiantin kashayku, hermano Nathan Knorrtaj (lloqʼe ladopi) visitashawayku.
Chayrayku Wichita llajtaman riporqayku. Chayqa Estados Unidospi kashan, Kansaspi. Tatasneyqa misioneros kashaspa Jehovata sirvej kanku ajinallatapuni sirvisharqanku. Chayraykutaj noqaykumanpis predicay mayta gustawarqayku. Tatasneyqa Jehovata tukuy sonqo sirverqanku. Noqaman, kuraj hermanay Judyman, sullkʼa hermanoy Lesliemanpis kikillantataj ruwayta yachachiwarqayku. Paykunapis Etiopiallapitaj nacekorqanku. 13 watasniyoj kashaspa bautizakorqani, kinsa watanmantaj Arequipaman riporqayku, Peruman. Chaypeqa predicanapaj mayta yanapa necesitakusharqa.
1974 watapi 18 watasnillayojraj kashajtiy, Perumanta sucursalqa noqatawan tawa hermanostawan precursores especialesta churawarqayku. Kachawarqaykutaj lomarara lugaresman, cordillera central de los Andes nisqaman, chay lugarespi primera vez predicakunanpaj. Chaypeqa predicarqayku quechuasta, aymarastawan. Uj autopi viajaj kayku, chayllapitaj puñukojpis kayku. Chay autoqa chhoqo karqa, chayrayku Arca nispa sutichaj kayku. Nipuni qonqakunichu imaynatachus quechuasman, aymarasman Bibliamanta yachachisqaykuta. Paykunaman willarerqayku Jehovaqa wajchayayta, onqoykunata, wañuytapis tumpamantawan chinkachinanta (Apo. 21:3, 4). Ashkhastaj testigoman tukorqanku.
1974 watapi Arca nisqa autoyku.
CENTRALNINCHEJMAN INVITAWANKU
1977 watapi hermano Albert Schroeder Peruta visitaj jamorqa. Payqa Diospa Llajtanta Kamachejkunamanta ujnin karqa, niwarqataj centralninchejpi sirvinaypaj solicitudta juntʼachinayta. Juntʼachisqaymanta pisi tiemponmantaj, 17 de junio de 1977 watapi Brooklyn Betelpi sirviyta qallarerqani. Chaypeqa tawa watasta yanapakorqani Departamento de Limpiezapi, Departamento de Mantenimientopiwan.
1979 watapi casarakushajtiyku.
1978 watapi New Orleans llajtapi, Louisianapi, asamblea internacional apakorqa, chaypitaj Elizabeth Avalloneta rejserqani. Tatasnenqa tatasniy jinallataj Jehovata tukuy sonqo sirvishasqanku. Elizabethtaj tawa watataña precursora regular kashasqa, munarqataj tukuy kausayninpi Jehovapaj astawan llankʼayta. Paywan astawan astawan rejsinakuspataj enamorakorqayku. 20 de octubre de 1979 watapitaj casarakorqayku, khuskataj Betelpi sirviyta qallarerqayku.
Ñaupaj kaj congregacionniykoqa Brooklyn Spanish sutikorqa, chay congregacionmanta hermanostaj may kʼachas noqaykuwan karqanku. Chaymanta qhepamantaj kinsa congregacionespiwan karqayku. Chaypipis hermanosqa may kʼachasllataj noqaykuwan karqanku, kallpachawarqaykutaj Betelpi sirvinallaykupajpuni. Maytapuni agradecekuyku chay hermanos yanapawasqaykumanta, jinallataj amigosniyku, familiaresniykupis tatasniykuta machitus kashajtinku cuidaysiwasqaykumanta.
1986 watapi, Brooklyn Spanish nisqa congregacionman rej betelitas kashanku.
DEPARTAMENTO LEGALPI YANAPAKUYTA QALLARINI
Enero de 1982 watapi asignawarqanku Betelpi Departamento de Asuntos Legalespi yanapakunaypaj. Kinsa watanmantaj universidadman kachawarqanku abogado kanaypaj. Universidadpeqa maytapuni gustawaj Jehovaj testigosnin atipasqanku demandasmanta estudiay. Chay demandaspi atipasqanchejqa mana noqallanchejtachu yanapawanchej, manaqa may chhika runastawan yanapan derechosninkuta valechinankupaj, Estados Unidospi, waj suyuspipis. Clasesta pasashaspaqa ashkha horasta chay demandasninchejmanta estudiaj kayku.
1986 watapi 30 watasniyoj kashajtiy, Departamento de Asuntos Legalesmanta encargado kanaypaj churawarqanku. Maytapuni kusikorqani treintayojllaraj kashajtiy chay cargoman churawasqankumanta. Jinapis tumpa mancharisqa kasharqani jatun llankʼay kasqanrayku, nitaj facilchu kananta yachasqayrayku.
1988 watapi abogado tituloyta orqhorqani. Pero mana repararqanichu universidadman risqayrayku mayta cambiasqayta, Jehovamantapis karunchakusqayta. Universidadqa tanqawanchej noqallanchejpaj imatapis astawan munanapaj, mana universidadman rejkunamanta nisqataj astawan yachasqanchejta creekunapaj. Jinapis señoray Elizabeth yanapawarqa Jehovaman watejmanta astawan qayllaykunaypaj. Kunanqa yachani mana tukuy imata yachaychu aswan allin kasqanta, manaqa Jehovaj sumaj amigon kay, jinallataj payta, kamachisnintapis munakuy.
LEYMANTA VALEKUSPA YANAPAKUYKU SUMAJ WILLAYKUNA WILLAKUNANPAJ
Universidadta tukuytawan tukuy atisqayta Betelpi yanapakorqani asuntos legalespi, predicanapaj derechosninchejta valechiypipis. Chay llankʼayqa may sumajpuni. Jinapis Diospa llajtan cambiosta usqhayllata ruwasqanrayku, wakin kutis mana atikullanchu. Ujninta willarisqaykichej. 1990 watakama publicacionesninchejtaqa qolqewanpuni orqhona kaj. Chay watapitaj Diospa llajtanqa departamento legalmanta yanapata mañakuwarqayku, manaña ajinachu ruwakunanpaj mosoj kamachiykunata ruwanaykupaj. Chay kutimantapacha Jehovaj testigosnenqa mana cobraspallaña publicacionesta jaywayta qallarerqayku. Chayrayku Betelpi, congregacionespipis llankʼay niña ñaupajta jina anchachu karqa, niñataj impuestostapis qhasita cobrawarqanchejñachu. Jinapis wakenqa yuyarqanku chay cambio kasqanrayku qolqe pisiyananta, niñataj ñaupajta jinachu predicakunanta. Nitaj ajinachu karqa. Kunanqa 1990 watamanta nisqa testigosqa doblarpanchejña, runastaj ni mashkhitata pagaspalla publicacionesta japʼiyta atinku. Ñawisniywan rikorqani Jehovaj yanapaynillanwan, allin kamachi yuyayniyoj yuyaychawasqanchejraykullataj ajina jatuchej cambios sumaj llojsisqanta (Éxo. 15:2; Mat. 24:45).
Ashkha demandaspeqa astawan atipanchej hermanosninchej cristianos jinapuni tukuy imata ruwasqankurayku, manataj sumaj abogadosniyoj kasqanchejraykuchu. 1998 watapi, Cubapi uj asamblea apakorqa. Chaymantaj Diospa Llajtanta Kamachejkunamanta kinsa hermanos, señorasninkuwan rerqanku. Paykuna kʼachas kasqankurayku, respetuosostaj kasqankurayku autoridadesqa mana politicaman chhapukusqanchejta entiendellawarqanchej, manataj noqayku demandaspi parlasqaykuraykullachu.
Jinapis wakin kutisqa tribunalesmanpuni chayananchej tiyan “leymanta valekuspa, sumaj willaykuna ni ima jarkʼayniyoj willakunanpaj” (Fili. 1:7). Europapiwan Corea del Surpiwan autoridadesqa ashkha watasta hermanosta obligaytapuni munarqanku cuartelman rinankupaj. Cuartelman mana riyta munasqankuraykutaj Europapeqa 18.000 hermanos jina carcelpi kasharqanku, Corea del Surpitaj 19.000 hermanosmanta astawan.
7 de julio de 2011 watapi Tribunal Europeo de Derechos Humanos nisqaqa, Armeniaj contranpi Bayatyanpa demandanta atipacherqa. Europamanta tukuynin suyustataj kamacherqa mana cuartelman rejkunata suyupaj waj imasta ruwachinankuta. 28 de junio de 2018 watapitaj, Corea del Surmanta Tribunal Constitucionalqa chayman rijchʼakojllatataj nerqa. Chay demandaspeqa atiparqanchej joven hermanosninchej creeyninkupi sinchʼita sayasqankuraykulla.
Centralninchejpi, jinallataj waj sucursalespipis Departamento de Asuntos Legalesmanta hermanosqa mayta llankʼanku derechosninchejta valechinankupaj. Autoridades qhatiykachanku chay hermanospa sutinpi parlayqa noqaykupaj may sumajpuni. Chay demandaspi atipajtiykupis manapis, kamachejkuna, reyes, nacionespis Diosmanta uyarinkupuni (Mat. 10:18). Jueces, autoridadespa sutinpi parlajkuna, noticieros, waj runaspis documentospi churasqayku textosta leenkupuni, tribunalespi oqharisqayku textostapis uyarinkupuni. Allin sonqoyoj kajkunataj Jehovaj testigosninta rejsinku, reparankutaj creenciasninchej Bibliaman jinapuni kasqanta, wakintaj Jehovaj testigosninman tukunku.
GRACIAS JEHOVÁ DIOSNÍY
40 watastaña mundo enteromanta ashkha sucursaleswan khuska asuntos legalespi trabajani. Chantapis tribunales supremosman, may atiyniyoj autoridadespa ñaupaqenmanpis parlaj rini. Centralninchejpi, jinallataj mundo enteromanta Departamento de Asuntos Legalespi yanapakoj hermanosta mayta munakuni, may jatunpajtaj qhawani. Kunankamaqa may chhika bendicionestaña japʼini, may kusisqataj kani.
Elizabethneyqa 45 watastaña ima kajtinpis munakuywan yanapashawan. Maytapuni agradecekuni onqoyninrayku mana kallpitayoj kaspapis ajinata yanapawasqanmanta.
Iskayniyku reparayku mana imatapis sumajta ruwayta yachasqaykuraykuchu kallpayoj kasqaykuta, atipaytapis atisqaykuta. David nerqa jina: “Jehová Diosmin llajtanpaj kallpanqa” (Sal. 28:8). Arí, “kay maqanakoqa Jehová Diospatamin”.