INTERNETPI BIBLIOTECA Watchtower
INTERNETPI BIBLIOTECA
Watchtower
Quechua (Bolivia)
  • BIBLIA
  • PUBLICACIONES
  • REUNIONES
  • w25 septiembre págs. 8-13
  • Mana justicia kajtin, ¿imatá ruwasunman?

Kay videoqa mana kanchu.

Perdonariwayku, ima problemachá kan.

  • Mana justicia kajtin, ¿imatá ruwasunman?
  • Torremanta Qhawaj Jehová Diospa Gobiernonmanta willashan (Congregacionpaj) 2025
  • Subtítulos
  • Kaykunapiwan tiyan
  • JEHOVAWAN JESUSWANQA SAJRA RUWAYKUNATA CHEJNIKUNKU
  • ¿IMATÁ JESÚS RUWARQA?
  • MANA JUSTICIA KAJTIN JESÚS JINA RUWANA
  • ¿IMATÁ KUNAN RUWASUNMAN?
  • Pipis sajrata ruwawajtinchej, ¿imatá ruwasunman?
    Torremanta Qhawaj Jehová Diospa Gobiernonmanta willashan (Congregacionpaj) 2024
  • Bibliaj kutichiykunasnin
    Torremanta Qhawaj Jehová Diospa Reinonmanta willashan 2014
  • “¿Ruwanmanchu Diosqa mana cheqan kajta?”
    Jehovaman qayllaykuna
  • “Pachantinta juzgaj” Juezqa cheqan kajtapuni ruwan
    Torremanta Qhawaj Jehová Diospa Reinonmanta willashan (Congregacionpaj) 2017
Astawan qhaway
Torremanta Qhawaj Jehová Diospa Gobiernonmanta willashan (Congregacionpaj) 2025
w25 septiembre págs. 8-13

37 YACHAQANA

114 TAKIY Pacienciayoj kanachej

Mana justicia kajtin, ¿imatá ruwasunman?

“Diosqa munarqa cheqan kajta ruwanankuta, paykunataj sajra kajllata ruwarqanku” (ISA. 5:7).

TEMA

Justicia mana kajtin yachakusun imaynatachus Jesús jina ruwanata.

1, 2. ¿Imatá ashkha runas ruwanku sajra ruwaykunata rikuspa, chanta imatá ichapis tapukusunman?

KAY mundopeqa sajra ruwaykuna juntʼa kashan. Ashkha runasqa chejnisqas kanku pobres kasqankurayku, waj lugarmanta kasqankurayku, rijchʼayninkurayku chayri waj imasrayku. Chantapis wakin kamachejkuna, empresariospis paykunallapi yuyaspa imatapis ruwallanku, nitaj piensarinkuchu chay ruwasqanku jallpʼanchejta, runastapis imaynatachus perjudicananta. Chay imastaj noqanchejta llakiypi rikhurichiwanchej chayri rejsisqasninchejta llakiypi rikhurichin.

2 Tukuypis munanchej allinta kausakuyta, nitaj kʼumuykachachisqachu kayta. Chayrayku ashkha runasqa phiñakunku sajra imaslla ruwakusqanta rikuspa. Wakenqa runaspa derechosninku mana sarusqa kananpaj tukuy imata ruwanku. Chayrayku apoyanku campañasta, marchasta, runaspa derechosninkuta valechinankuta nej politicosta ima. Cristianostaj yachanchej mana kay mundomanta runas jinachu kananchejta, Diospa Gobiernollantaj tukuy sajra ruwaykunata chinkachinanta (Juan 17:16). Jinapis sonqonchej nanawanchej chayri phiñakunchej runasta qhasimanta sufrichejtinku. Ichapis tapukusunman: “Sajra ruwaykunata rikuspa, ¿imatá ruwayman? ¿Imaynallamantapis yanapakuymanchu sajra ruwaykuna chinkananpaj?”. Kay yachaqanapi chay tapuykunaman kutichisun. Jinapis ñaupajtaqa qhawarisun imaynatachus Jehovawan Jesuswan sajra ruwaykunata qhawasqankuta.

JEHOVAWAN JESUSWANQA SAJRA RUWAYKUNATA CHEJNIKUNKU

3. ¿Imajtintaj sajra ruwaykunata rikuspa phiñakunchej? (Isaías 5:7).

3 Bibliaqa nin Jehovaqa payman rijchʼakojta ruwawasqanchejta. Paytaj “cheqan kajta munakun, nitaj wakillanman kutikuspachu juzgan” (Sal. 33:5; Gén. 1:26). Chayraykutaj noqanchejpis mana justicia kajtin phiñakunchej. Jehovaqa ni jaykʼaj sajra kajta ruwanchu, nitaj munanchu pipis sajra kajta ruwananta (Deu. 32:3, 4; Miq. 6:8; Zac. 7:9). Profeta Isaiaspa tiemponpi, Jehovaqa uyarerqa israelitasllataj waj israelitasta “ñakʼarichispa qhaparichisqankuta” (Isaías 5:7 leey). Chayrayku paykunata castigarqa nipuni Leyninta kasukuyta munasqankurayku, wajkunatataj qhasimanta sufrichisqankurayku (Isa. 5:5, 13).

4. ¿Imaynatá Jesús qhawan wajkunata sufrichisqankuta? (Dibujotawan qhawariy).

4 Jesuspis Jehová jinallataj cheqan kajta munakun, sajra ruwaykunatataj chejnikun. Uj pacha makin chʼakisqa runata rikuspa khuyakorqa, sanoyacherqataj. Religionta kamachejkunataj chayta rikuspa mayta phiñakorqanku. Paykunaqa nerqanku Jesús samarikuna pʼunchaymanta Leyta pʼakishasqanta, nitaj chay runa sufrisqanmanta sonqonku nanarqachu. Jesustaj llakikorqa “rumi sonqos kasqankumanta” (Mar. 3:1-6).

Jesusqa sinagogapi religionta kamachej judioswan makin chʼakisqa runamanta parlashan, chay runata sanoyachinanpajñataj kashan. Chay kamachejkunataj Jesusta phiñasqa qhawashanku.

Religionta kamachej judiosqa sufrejkunamanta mana khuyakojchu kanku, Jesustajrí khuyakoj (4 parrafota qhawariy).


5. ¿Imatá yuyarikunanchej tiyan mana justicia kasqanmanta phiñakojtinchej?

5 Jehovawan Jesuswanqa justicia mana ruwakojtin phiñakunku. Chayrayku noqanchejpis justicia mana ruwakojtin phiñakuspa mana juchallikushanchejchu (Efe. 4:26, Biblia de estudio nisqapi chay versiculoj sutʼinchaynintawan leeriy, “Cuando se enojen”). Jinapis yuyarikunanchej tiyan phiñakunallanchejta phiñakuspapis, mana chay sajra ruwaykunata chinkachiyta atinanchejta. Chantapis unayta phiñasqalla kasun chayqa, onqoykusunman, llakisqallataj kasunman (Sal. 37:1, 8; Sant. 1:20). Chayrayku, ¿imatá ruwasunman mana justicia kajtin? Jesusmanta yachakuna.

¿IMATÁ JESÚS RUWARQA?

6. ¿Imastataj Jesús kay jallpʼapi kashaspa rikorqa? (Dibujotawan qhawariy).

6 Jesusqa kay jallpʼapi kashaspa rikorqa justicia mana ruwakusqanta. Yacharqa religionta kamachejkunaqa may chhika kamachiykunata yapaykusqankuta, chaytaj runaspaj llasa qʼepi jina kasqanta (Mat. 23:2-4). Chantapis yachallarqataj Romamanta autoridadesqa runasta mayta ñakʼarichisqankuta. Chayrayku ashkha judiosqa Romamanta kacharichikuyta munarqanku, wakintaj gruposta ruwarqanku Romaj contranpi oqharikunankupaj. Jinapis Jesusqa mana chayman chhapukorqachu, nitaj apoyarqachu. Reyninku kananpaj churayta munashasqankuta yachaspataj chay rato ayqekorqa (Juan 6:15).

Jesús sapallan lomata wasaykushan, aswan urapitaj ashkha runas tantasqa kashanku.

Runas politicaman chhapuyta munajtinku Jesusqa chay rato riporqa (6 parrafota qhawariy).


7, 8. ¿Imajtintaj Jesús sajra ruwaykunata chinkachiyta munaspa mana maymanpis chhapukorqachu? (Juan 18:36).

7 Jesusqa ashkha sajra imasta rikuspapis mana politicaman chhapukorqachu chay imasta chinkachiyta munaspa. Payqa yacharqa runasqa mana atiyniyojchu, nitaj derechoyojchu kasqankuta paykunapura kamachinakunankupaj (Sal. 146:3; Jer. 10:23). Chantapis mana chinkachiyta atinkuchu ni Satanasta, ni juchatapis. Paykunarayku justicia mana kay mundopi kanchu. Satanasqa kay mundota kamachishan, runastataj tanqashan pay jina millay sajra imasta ruwanankupaj (Juan 8:44; Efe. 2:2). Chantapis juchasapa runas kasqanchejrayku mana cheqan kajtapunichu ruwanchej, allin kajta ruwayta munaspapis (Ecl. 7:20).

8 Jesusqa yacharqa Diospa Gobiernollan tukuy llakiykunata chinkachinanta ujtawan mana rikhurinanpaj jina. Chayrayku tiemponta, kallpanta ima churarqa “Diospa Gobiernonmanta sumaj willaykunata” willananpaj (Luc. 8:1). ‘Cheqan kaj ruwakunanta mayta munajkunatapis’ nerqa sajra ruwaykuna, justicia mana kasqanpis wiñaypaj chinkananta (Mat. 5:6, Biblia de estudio nisqapi chay versiculoj sutʼinchaynintawan leeriy; Luc. 18:7, 8). Gobiernosllaqa mana chay imasta chinkachiyta atinkumanchu. Chaytaqa Diospa Gobiernollan chinkachenqa, mayqenchus “mana kay mundomantachu” (Juan 18:36 leey).

MANA JUSTICIA KAJTIN JESÚS JINA RUWANA

9. ¿Imajtintaj niwaj Diospa Gobiernollan tukuy sajra ruwaykunata chinkachinanta?

9 ‘Qhepa pʼunchaykunapi’ tiyakusqanchejrayku, kay tiempopeqa astawanraj rikushanchej justicia mana ruwakusqanta. Chay imastaj Jesuspa tiemponpi jinallataj kashan Satanasrayku, juchasapa runastaj pay jina ruwasqankurayku (2 Tim. 3:1-5, 13; Apo. 12:12). Jesús jinallataj yachanchej Diospa Gobiernollan Satanasta, sajra ruwaykunatapis chinkasqata chinkachinanta. Ashkhasqa runaspa derechosninku mana sarusqa kananpaj marchasta ruwanku, waj imastawan. Noqanchejtaj Diospa Gobiernollanta apoyasqanchejrayku mana chay imasman chhapukunchejchu. Hermananchej Stacymantaa parlarina. Niraj Jehovata rejsishaspa payqa justiciata maskʼaspa marchasman rej. Pisi tiemponmantaj repararqa chay ruwasqan mana chaykamachu runasta yanapashasqanta. Pay nin: “Marchasta ruwashajtiyku piensaj kani: ‘Qhasillatasina kayta ruwashayku’, nispa. Kunantaj Diospa Gobiernonta apoyani, yachanitaj chay Gobiernolla tukuy imata allinchananta. Yachani Jehovalla tukuy ñakʼariykunata chinkachinanta, noqataj ni jaykʼaj chayta ruwayta atiymanchu” (Sal. 72:1, 4).

10. Mateo 5:43-48 nisqanman jina, ¿imajtintaj mana leyesta, ni gobiernosta cambiayta maskʼanchejchu? (Fototawan qhawariy).

10 Ashkha runasqa gobiernota cambiayta munaj gruposman ujchaykukunku. Jinapis chay gruposmanta kajkunaqa manchayta phiñarikuyta yachanku, mana leyesta kasunkuchu, wajkunatapis astawan perjudicanku. Jesustaj mana chayta ruwanatachu yachachiwarqanchej (Efe. 4:31). Jeffrey sutiyoj hermanonchej nin: “Marchasta ruwayqa qallariypi allillan kaspa jinan. Jinapis niraj imapi maqanakunku, saqueanku ima”, nispa. Jesustaj yachachiwanchej tukuy runasta munakunanchejta, mana noqanchej jinachu yuyajkunata, qhatiykachawanchej chaykunatapis (Mateo 5:43-48 leey). Cristianostaj Jesús jina ruwanapaj, yachachisqanman jinataj kausakunapaj kallpachakunchej.

Uj grupo runas juntʼa callepi protestasta ruwashanku. Uj hermanataj mana paykunaman chhapukuspa cheqanta pasashan.

Mana manchachikunanchejchu tiyan, nitaj chhapukunanchejchu tiyan ni politicaman, ni chʼajwasmanpis (10 parrafota qhawariy).


11. ¿Imaraykutaj wakin kutis mana Jesús jina ruwayta atillasunmanchu?

11 Diospa Gobiernollan tukuy sajra ruwaykunata wiñaypaj chinkachinanta yachaspapis, ichá mana Jesús jina ruwayta atillasunmanchu qhasimanta sufrichiwajtinchej. Hermananchej Janiyamanta parlarina. Paytaqa rijchʼayninrayku mayta chejnikorqanku. Pay nin: “Mayta llakikoj kani. Chantapis may phiñasqa kasharqani, munarqanitaj sufrichiwajkuna juchankumanta paganankuta. Chayrayku uj grupo runasta apoyayta munarqani. Paykunaqa mana discriminación kananpaj protestasta ruwaj kanku. Yuyarqani chayta ruwaspa rabiayta thasnukunayta”, nispa. Jinapis tiempowan reparakorqa chay yuyasqanta cambianan kasqanta. Pay nillantaj: “Reparakorqani wajkuna jinaña yuyashasqayta, Jehovapi atienekunaymantataj runas allinchanankupi atienekushasqayta. Ajinapi chay grupo runasmanta karunchakaporqani”, nispa. Pillapis qhasimanta ñakʼarichiwajtinchej chayri wajkunata ñakʼarichejtinku rabiakunchejpuni. Jinapis amapuni rabianchejwan atipachikuspa chʼajwasman chayri politicaman chhapukunachu (Juan 15:19).

12. ¿Imajtintaj allinta qhawarikunanchej tiyan imatachus qhawashasqanchejta, leeshasqanchejta chayri uyarishasqanchejta?

12 Noqanchejpaj chayri wajkunapaj mana justicia kajtin, ¿imataj yanapawasunman mana phiñakunapaj? Sumajta qhawarikuna imatachus qhawashasqanchejta, leeshasqanchejta chayri uyarishasqanchejta. Redes socialespeqa ancha yapasqata parlayta yachanku wajkunata mancharichinankupaj jina, politicospa contranpi oqharikunankupaj jinataj. Chantapis noticiasta willajkunaqa yuyasqankuman aysaspaña imatapis willanku, manataj cabaltapunichu. Chay willasqanku cabal kajtinpis, ¿imatá tarisunman chayllapi yuyaspa? Chay jina noticiasllata anchata qhawasun, uyarisun chayri anchata leesun chayqa, astawan llakikullasun, astawantaj desanimakusun (Pro. 24:10). Chantapis qonqapusunman Diospa Gobiernollan justiciata apamunanta.

13. ¿Imaynatá Bibliata sapa día leey yanapawanchej?

13 Bibliata sapa día leesqanchej, chaypitaj tʼukurisqanchej mayta yanapallawasunmantaj. Hermananchej Aliaqa maytapuni phiñakorqa llajta masisninta qhasimanta sufrichejtinku, chay juchayojkunatataj mana castigajtinku. Pay nin: “Kutin kutita yuyarikunay karqa Jehovalla problemasta allinchananta. Chantá Job 34:22-29 versiculosta leerqani, chaypi nin ni pi Jehovamanta pakakuyta atisqanta. Jehovalla cheqan justiciata ruwanqa, payllataj tukuy imata allinchanqa”, nispa. Chay pʼunchay chayamunankama, ¿kay tiempopi imallatapis ruwasunmanchu?

¿IMATÁ KUNAN RUWASUNMAN?

14. ¿Imatataj kay tiempopi ruwayta atinchej? (Colosenses 3:10, 11).

14 Wajkunaj ruwasqankutaqa mana cambiayta atisunmanchu, jinapis noqanchej kallpachakusunman ni pita kʼumuykachachinapaj. Yachakorqanchej jina, Jesús jina ruwasunman wajkunata munakuspa. Chay munakuyninchejtaj tanqawanchej tukuyta respetanapaj, mana cheqanta ruwajkunatapis (Mat. 7:12; Rom. 12:17). Jehovaqa mayta kusikun tukuywan kʼachas kajtinchej, tukuypajtaj allin kajta ruwapojtinchej (Colosenses 3:10, 11 leey).

15. ¿Imaynatá predicasqanchej runasta yanapan?

15 Runasman Bibliamanta yachachispaqa yanapakushanchej cheqan kajta ruwanankupaj. ¿Imajtín chayta ninchej? Manchay phiña runaspis, machu machu runaspis Jehová Diospa yachayninwan juntʼa kaspaqa cambiankuman, kʼachasman, llampʼu sonqosmantaj tukunkuman (Isa. 11:6, 7, 9). Jemalmanta parlarina. Payqa niraj Jehovata rejsishaspa, gobiernoj contranpi oqharikojkunaman ujchaykukorqa, chay gobierno mana allinchu kasqanta yuyasqanrayku. Pay nin: “Runastaqa mana a la fuerzalla cambiachiyta atisunmanchu, jinapis Bibliawan cambiachiyta atisunman. Noqatapis Biblia cambiachiwarqa”, nispa. Bibliamanta cheqa kajta yachakusqanrayku chay runasmanta karunchakaporqa. Runasman Bibliamanta cheqa kajta yachachispa, yanapashanchej manaña sajra imasta ruwanankupaj.

16. ¿Imaraykutaj Diospa Gobiernonmanta runasman willariyta munanki?

16 Jesús jinallataj tukuy runasman willariyta munanchej Diospa Gobiernollan cheqan justiciata ruwananta. Ajinamanta kʼumuykachachisqa kajkunata sumaj suyakuyniyoj kanankupaj yanapanchej (Jer. 29:11). Stacymanta 9 parrafopi parlarerqanchejña. Pay nillantaj: “Jehovata rejsisqayqa yanapawarqa kʼumuykachachisqa kajtiy chayri wajkuna kʼumuykachachisqa kajtinku sonqo tiyasqa kanaypaj. Jehovaqa Bibliawan sonqochawan”, nispa. Bibliaj nisqasninwan wajkunata sonqochanapajqa sumajta wakichikunanchej tiyan. Diospa Gobiernollan sajra ruwaykunata chinkachinanmanta amapuni iskayrayanachu. Ajinamanta atillasun escuelapi chayri trabajopi compañerosninchejman chaymanta willariyta.b

17. ¿Imaynatá Jehová yanapawanchej sajra ruwaykuna kajtinpis aguantanallapajpuni?

17 Kay mundota Satanasllapuni kamachishajtenqa justicia manapuni kanqachu. Jehovataj yanapawasunchejpuni. Niwanchejtaj tumpamantawan Satanasta ‘jawaman wijchʼunanta’ (Juan 12:31). Chantapis Jehovaqa Biblianejta willawanchej imaraykuchus mana justicia kasqanta, sufrejtinchejtaj mayta sonqon nanasqanta (Sal. 34:17-19). Chantapis Wawannejta yachachiwanchej justicia mana kajtin imatachus ruwananchejta, tumpamantawantaj Gobiernon tukuy sajra ruwaykunata chinkachinanta (2 Ped. 3:13). Chayrayku “justiciawan cheqan kajwan sumaj sayachisqa kanqa” chay pʼunchay chayamunanta suyakunallapuni, chayamunankamataj Diospa Gobiernonmanta sumaj willaykunata tukuy sonqo predicanallapuni (Isa. 9:7).

YUYARIKUNAPAJ

  • Mana justicia kajtin, ¿imajtín phiñakunchej?

  • Runaspa derechosninta valechiyta munajkunata, ¿imajtín mana apoyanchejchu?

  • ¿Imatá kunan ruwasunman mana justicia kajtin?

158 TAKIY May sumaj kausay chamonqapuni

a Wakin sutisqa cambiakun.

b Kay folletota qhawarillaytaj: Munakuywan yachachiy, yanapa A, puntos 24 al 27.

    Quechuapi publicaciones (2004-2025)
    Wisqʼanapaj
    Yaykunapaj
    • Quechua (Bolivia)
    • Wajman apachinapaj
    • Configuración
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Condiciones de uso
    • Política de privacidad
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Yaykunapaj
    Wajman apachinapaj