Cristiano Kausayninchej tantakuypaj referencias
3-9 DE JUNIO
BIBLIAMANTA SUMAJ YACHACHIYKUNA | GÁLATAS 4-6
“Pabloj kikinchasqanta entiendenchej”
(Gálatas 4:24, 25) Chay imasqa aswan qhepaman juntʼakunanpaj karqa. Imaraykuchus chay warmisqa, iskay tratoswan ninakunku. Ñaupaj kaj tratoqa, Sinaí orqopi ruwakorqa. Chaytaj Agarwan ninakun. Chay tratopi kajkunaqa esclavos kanku. 25 Agarqa Sinaí orqowan ninakun, mayqenchus Arabiapi kashan chaywan. Chantá ninakullantaj kay tiempo Jerusalenwan. Imaraykuchus Jerusalenpis, wawasninpis esclavos kanku.
it-1-S pág. 65 párr. 1
Agar
Apóstol Pablo nisqanman jina, Agarqa israelitaswan ninakorqa. Israelitasqa Jehová Dioswan ujchasqa kasharqanku Leypa tratonnejta. Chay tratoqa Sinaí orqopi ruwakorqa. Chay tratopi kajkunaqa esclavos karqanku. Israelitasqa juchasapas kasqankurayku mana chay tratota juntʼayta aterqankuchu. Chayrayku paykunaqa mana kacharichisqa llajta jinachu karqanku, astawanpis esclavos karqanku (Jn 8:34; Ro 8:1-3). Pabloj tiemponmanta Jerusalenqa Agarwan ninakorqa. Jerusalén llajtataj israelitaswan ninakorqa, paykunataj esclavos karqanku. Chaywanpis ajllasqa cristianosqa ‘patapi kaj Jerusalenpa’ wawasnin kanku. Paykunataj Diospa warminwan ninakunku. Ajllasqa cristianosqa Sara jinallataj mana esclavoschu karqanku. Chaywanpis imaynatachus Ismael Isaacta qhatiykacharqa kikillantataj ajllasqa cristianostapis israelitas qhatiykacharqanku. Jehová Diosqa israelitasta wijchʼorqa imaynatachus Agar wawanwan khuska wijchʼusqa karqa, ajinata (Gál 4:21-31; leerillawajtaj Jn 8:31-40).
(Gálatas 4:26, 27) Patapi kaj Jerusalenrí mamanchej, manataj kamachichu. 27 Diosmanta Qhelqasqapi nin: “Kusikuy mana wawayoj kayta atej warmi. Kusiywan qhapariy, nacechikoj warmej nanayninta mana rejsej warmi. Imaraykuchus saqerpayasqa warmeqa aswan ashkha wawasniyoj kashan, qosayoj warmimanta nisqaqa”, nispa.
Diospa Reinonpi sinchʼita creenachej
11 Jehová Abrahamwan trato ruwasqanqa, ñaupaj kutirayku juntʼakorqa, Abrahampa miraynin Sumaj Jallpʼaman yaykushajtin. Bibliataj Abrahamwan Dios tratota ruwasqan ashkha bendicionesta apamunanta rikuchin (Gál. 4:22-25). Apóstol Pabloqa sutʼincharqa Abrahampa mirayninmanta ñaupa kaj miray Jesucristo kasqanta. Iskay kajtaj 144.000 ajllasqa cristianos (Gál. 3:16, 29; Apo. 5:9, 10; 14:1, 4). Mirayta nacechikoj warmitaj ‘patapi kaj Jerusalén’, nisunman janaj pachapi kaj Diospa llajtan, pikunachus tukuy cheqa sonqo ángeles kanku (Gál. 4:26, 31). Abrahamwan Dios tratota ruwasqanqa, warmej miraynin ashkha bendicionesta apamunanta rikuchin.
(Gálatas 4:28-31) Hermanosníy, qankunaqa Isaac jinallataj Dios qonanta nisqanman jina wawas kankichej. 29 Waj wawas jinalla nacekojqa, Diospa atiyninnejta nacekojta qhatiykacharqa. Ajinallataj kunanpis kashan. 30 Chaywanpis, ¿imatataj nin Diosmanta Qhelqasqapi? Chaypi nin: “Kamachi warmita, wawantawan wijchʼuy. Imaraykuchus kamachi warmej wawanqa, manapuni herenciata japʼenqachu, mana kamachi warmej wawanwan khuskaqa”, nispa. 31 Noqanchejtaj hermanosníy, mana kamachi warmej wawasninchu kanchej, manachayqa mana kamachi warmejta.
Sumaj yachachiykunata maskʼana
(Gálatas 4:6) Kunantaj qankunaqa Diospa wawasnin kankichej. Chayrayku Diosqa atiyninta sonqoykichejman churarqa, mayqenchus Wawanpi kashan chayta. Chay atiynejtataj, “¡Abba, Tatáy!” ninchej.
w09-S 1/4 pág. 13
¿Yacharqankichu?
¿Imaraykutaj Jesús nerqa “Abba, Tatáy” nispa Jehová Diosmanta mañakushaspa?
‘Abba’ palabraqa arameo parlaypi. Waj parlaymantaj tijrachikun “tata” chayri “Tatáy” nispa. ‘Abba’ palabraqa Bibliapi kinsa kutita rikhurin. Chay kutispitaj Jehová Diosmanta parlanapajpuni oqharikun. Jesuswan apóstol Pablowanqa chay palabrataqa oqharerqanku orakushaspa. ¿Imaraykutaj Jesús ‘abba’ palabrata oqharerqa?
Uj enciclopedia nisqanman jina, Jesuspa tiemponpi wawitas tatankuta ‘abba’ nispa nej kanku, tatankuta munakusqanrayku, jatunpaj qhawasqanrayku ima. Wawitasqa parlayta yachakushaspa ajinata tatankuta nej kanku. Jesuspis niraj wañuchishajtinku Tatanwan parlananpaj chay palabrata oqharerqa Getsemaní huertapi. Chay kutipi pay nerqa: “Abba, Tatáy”, nispa (Marcos 14:36).
Chay enciclopedia nillantaj: “Griegoswan romanoswan kamachishasqanku tiempopi, judiospa librosninpi ‘abba’ palabra pisillata oqharikoj. Imajtinchus yuyasqankuman jinaqa Diosta pisipaj qhawasqankuman rijchʼakunman karqa”, nispa. Chay libro nisqanman jinaqa, Jesús chay palabrata oqharisqanqa rikuchin Tatanta mayta munakusqanta. ‘Abba’ palabraqa apóstol Pabloj cartasninpi rikhurillantaj. Chayqa rikuchiwanchej ñaupa tiempomanta cristianos ‘abba’ palabrata oqharisqankuta Diosmanta mañakunankupaj (Romanos 8:15; Gálatas 4:6).
(Gálatas 6:17) Kunanmantapacha, amaña pipis umayta nanachiwachunchu. Imaraykuchus cuerpoypi tʼirisniy tiyapuwan, chaytaj Jesuspa kamachin kasqayta rikuchin.
w10-S 1/11 pág. 15
¿Yacharqankichu?
¿Imaraykutaj Pablo “cuerpoypi tʼirisniy tiyapuwan, chaytaj Jesuspa kamachin kasqayta rikuchin” nispa nerqa? (Gálatas 6:17).
▪ Ñaupa tiempomanta cristianosqa, apóstol Pabloj nisqanta imaymanata entiendej kanku. Por ejemplo, unay tiempopeqa guerramanta presochasqa soldadosta, templomanta suwakojkunata, ayqekuyta munaj esclavosta ima parisqa fierrowan marcaykoj kanku. Chay marcataj paykunapaj uj pʼenqay karqa.
Jinapis mana tukuy marcasniyoj kajkunatachu mana allinpaj qhawaj kanku. Wakin runasqa marcachikoj kanku ima ayllumantachus chayri ima religionmantachus kasqankuta rejsichikunankupaj. Chaymanta parlaspa uj libro nin: “Siriamanta runasqa dios Hadadta, dios Atargatista ima jatunpaj qhawasqankuta rikuchinankupaj makinkupi chayri kunkankupi marcachikoj kanku. Dionisio nisqa diosta yupaychajkunataj hiedra nisqa plantaj laqhesitunta marcachikoj kanku”, nispa.
Bibliamanta yachaj runastaj ninku, apóstol Pabloqa misionero jina kashajtin maqasqa kaspa cuerponpi tʼirisniyoj kasqanmanta parlashasqanta (2 Corintios 11:23-27). Apóstol Pablo cristiano kaspa tʼirisniyoj kasqanmanta parlaspaqa, mana cuerponpi tʼirismantapunichu parlashanman karqa, manaqa cristiano jina kausakusqanmanta.
Bibliata leenapaj
10-16 DE JUNIO
BIBLIAMANTA SUMAJ YACHACHIYKUNA | EFESIOS 1-3
“Jehovaqa wakichisqanman jina tukuy ima ruwakunanta munan”
(Efesios 1:8, 9) Diosqa chay jatun khuyakuyninta noqanchejpaj ashkhayacherqa, tukuy yachayta, entiendeyta ima qowasqanchejnejta. 9 Payqa munayninpa pakasqa yachayninta rejsichiwarqanchej. Chay pakasqa yachaytaj payta kusichisqanman jina, munayninman jinataj kashan.
it-2-S pág. 981 párr. 2
Pakasqa yachay
Jesuspa cielopi Gobiernon. Pabloqa qhelqasqasninpi Cristomanta pakasqa yachayta sutʼincharqa. Efesios 1:9-11 versiculospi Pablo nerqa Diosqa munayninpa “pakasqa yachayninta” rejsichisqanta. Pablo nerqa: “Chay pakasqa yachaytaj payta kusichisqanman jina, munayninman jinataj kashan. Payqa munarqa wakichisqanman jina tukuy ima maychus kajta ruwakunanta. Chaytaj señalasqa tiempo juntʼakojtin kanqa. Ajinamanta tukuy ima Cristopi tantasqa kananpaj, cielopi kaj imas, kay jallpʼapi kaj imaspis. Arí, tukuy ima Cristopi tantasqa kanqa. Noqaykoqa paywan ujchasqa kashayku. Diostaj Cristowan khuska herenciata japʼinaykupaj, ñaupajmantaña munayninman jina ajllawarqayku. Imaraykuchus payqa tukuy imata munayninman jina ruwan”, nispa. Jesuspa Gobiernonpis ‘pakasqa yachayllataj’. Apóstol Pablo nisqanman jina ‘cielopi kaj imasqa’, Cristowan khuska cielopi kamachejkuna kanku. ‘Kay jallpʼapi kaj imastaj’ kanku kay jallpʼapi kausakuyta suyakojkuna. Jesusqa discipulosninman ‘pakasqa yachaymanta’ sutʼinchaspa, Diospa Gobiernonmanta parlasharqa. Jesusqa paykunaman nerqa: “Qankunataqa Dios yanapasunkichej Gobiernonmanta pakasqa yachayta entiendenaykichejpaj”, nispa (Mr 4:11).
(Efesios 1:10) Payqa munarqa wakichisqanman jina tukuy ima maychus kajta ruwakunanta. Chaytaj señalasqa tiempo juntʼakojtin kanqa. Ajinamanta tukuy ima Cristopi tantasqa kananpaj, cielopi kaj imas, kay jallpʼapi kaj imaspis. Arí, tukuy ima Cristopi tantasqa kanqa.
w12 15/7 págs. 27, 28 párrs. 3, 4
Jehová “pay kʼatalla” familianta ujchan
3 Moisés, israelitasman jinata nerqa: “Tata Diosmin Diosninchejqa; pay kʼatalla [Jehovaqa]”, nispa (Deu. 6:4). Diosqa, munayninman jinapuni imatapis ruwan. Chayrayku, “churasqa pʼunchaykuna juntʼakojtin” janaj pachapi kajkunata, jallpʼapi kajkunata ima, ujllaman tantananpaj wakichiyta qallarerqa (Efesios 1:8-10 leey). Chay ujchananpaj wakichiytaj, iskaynejmanta juntʼakonqa. Qallariypeqa ajllasqa cristianosta janaj pachapi kausanankupaj wakichikun, maypichus Jesucristo umanku jina kanqa. Chaytaj Pentecostés fiesta 33 watapi qallarerqa, Cristowan khuska kamachinankupaj kajkunata Jehová tantayta qallarishajtin (Hech. 2:1-4). Ajllasqa cristianosqa, Cristoj wañuyninnejta cheqan runaspaj qhawasqa kasqankurayku, wiñaypaj kausanqanku. Paykunaqa, “Diospa wawasnin” kanankupaj rejsikapusqa kasqankuta yachanku (Rom. 3:23, 24; 5:1; 8:15-17).
4 Iskay kajpitaj, Jallpʼapi wiñaypaj tiyakonqanku chaykunata wakichikun. Paykunaqa Cristoj kamachiyninpi kanqanku. Ñaupajtaqa, “may chhika runas[manta]” kajkuna Paraisopi kausayta qallarenqanku (Apo. 7:9, 13-17; 21:1-5). Chantataj, Waranqa Watas Kamachiypi, ashkha runas kausarimuspa paykunawan kausakonqanku (Apo. 20:12, 13). Chaypachataj ujchasqa kasqanchejta astawan rikuchiyta atisun. Waranqa watas juntʼakojtin “kay pachapi kajkuna[qa]”, pruebaman churasqa kanqanku. Cheqa sonqollapuni kajkunataj Jallpʼapi “Diospa kacharichisqa wawasnin” jina kanqanku (Rom. 8:21; Apo. 20:7, 8).
Sumaj yachachiykunata maskʼana
(Efesios 3:13) Chayrayku mañakuykichej, qankunaj allinniykichejrayku ñakʼarisqaymanta ama llauchhiyanaykichejta. Imaraykuchus chayqa, qankuna umata oqharinaykichejpaj kashan.
Dioswan allinpaj qhawachikuna
15 Jehovaj munayninta ruwallasunpuni chayqa wajkunatapis Dios allinpaj qhawananpaj yanapasun. Apóstol Pabloqa Efesopi cristianosman kayta qhelqarqa: “Mañakuykichej, qankunarayku ñakʼarisqaymanta ama qʼenaqakunaykichejta, imaraykuchus chay ñakʼarisqayqa qankuna umata oqharinaykichejpaj”, nispa (Efe. 3:13). ¿Imatataj Pablo niyta munarqa? ¿Imaraykutaj ñakʼarisqan paykuna umata oqharinankupaj kasqanta nerqa? Imaraykuchus chʼampaykunapi rikukuspapis hermanosninta yanapashallarqapuni. Ajinamantataj, Diosta sirviy aswan sumaj kasqanta rikucherqa. Pablo ñakʼariykunapi kaspa llauchʼiyanman karqa chayqa, Jehovawan masichakusqanta, willayninta, suyakuyninta ima pisipaj qhawachinman karqa. Sinchʼita sayasqanwanqa cristiano kausayta sumajpaj qhawacherqa. Chantapis, Cristoj yachachisqasnin kanapaj imatapis saqesqanchej mana qhasichu kasqanta rikucherqa.
(Efesios 3:19) Jinallataj Cristoj munakuyninta rejsinaykichejpaj, mayqenchus yachayta atipan, chayta. Ajinamanta Diospa qosqan tukuy sumaj imaswan juntʼachisqa kanaykichejpaj.
‘¿Cristop munakuyninta sumaqtachu riqsinchik?’
21 Griego parlaypi ‘rejsiy’ rimayqa, “ruwasqanchejmanta yachakuy” niyta munan. Cristo jina runa masinchejta munakuspaqa, nisunman allinninkupaj imatapis ruwaspa, khuyakuywan yanapaspa, sonqomantapacha perdonaspa ima, yuyayninta entiendesqanchejta rikuchisun. Ajinamanta, “Cristoj munakuynintapis” sumajta rejsisun, “mayqenchus tukuy runaspa yuyayninta atipan”. Chantapis ni jaykʼaj kayta qonqanachu: Jesusqa, Tatan jinapuni ruwarqa, chayrayku payman astawan rijchʼakuspaqa, munakuyniyoj Jehovaman astawan qayllaykusun.
Bibliata leenapaj
17-23 DE JUNIO
BIBLIAMANTA SUMAJ YACHACHIYKUNA | EFESIOS 4-6
Diospa qosqan maqanakuna pʼachata churakuna
(Efesios 6:11-13) Diospa qosqan maqanakuna pʼachata tukuyninta churakuychej. Ajinamanta Kuraj Supaypa tojllasninman ama urmanaykichejpaj. 12 Imaraykuchus maqanakupi jina kashanchej. Manataj runaswanchu maqanakushanchej, manachayqa: gobiernoswan, atiyniyojkunawan, kay laqha mundopi kamachejkunawan, cielopi kaj supaykunawan ima. 13 Chayrayku Diospa qosqan maqanakuna pʼachata tukuyninta churakuychej. Ajinamanta sajra pʼunchaypi sinchʼita sayanaykichejpaj. Chantá tukuy imata ruwayta tukuytawan, sumaj sayasqas kanaykichejpaj.
Jóvenes Satanaspa contranpi sayaykuychej
APÓSTOL Pabloqa cristianosta soldadoswan kikincharqa. Nerqataj noqanchej uj maqanakupi jina kashasqanchejta. Nillarqataj mana runaswanchu maqanakushasqanchejta, manachayqa Satanaswan, supaykunawan ima. Paykunaqa maqanakuyman unaymantaña yachasqa kanku. Chayrayku ichá manchachikusunman paykunawan maqanakuyta. Jovenestaj ichá astawanraj manchachikunkuman. Chaywanpis jovenesqa, Jehová Diospa yanapayninwan Satanasta, supaykunatawan maqanakupi atipayta atinkuman. May chhika jovenestaj chay maqanakupi atipashankuña. Imajtinchus “Diospa qosqan maqanakuna pʼachata tukuyninta” churakuspa, Satanaspa contranpi sinchʼita sayashanku (Efesios 6:10-12 leey).
(Efesios 6:14, 15) Chayrayku sinchʼita sayaychej. Ñañu wasaykichejta, cheqa kajwan chumpiwan jina matʼita chumpiykukuychej. Cheqan kaytataj pecherata jina churakuychej. 15 Dioswan allinyakunamanta sumaj willaykunata, jukʼutata jina chakisniykichejman churakuychej.
w18.05 págs. 28, 29 párrs. 4, 7, 10
Jóvenes Satanaspa contranpi sayaykuychej
4 Cheqa kajta yachakusqanchejqa, uj chumpi jina llulla yachachiykunamanta jarkʼawanchej (Juan 8:31, 32; 1 Juan 4:1). Chayrayku Bibliata astawan entiendesun chayqa, Diospa kamachiykunasninta kasukuyta atillasun, nisunman pecheranchejta churakuyta atillasun (Sal. 111:7, 8; 1 Juan 5:3). Chantapis Bibliata sumajta entiendespaqa, pillapis imapichus creesqanchejmanta tapuwajtinchej mana manchachikuspa kutichiyta atillasun (1 Ped. 3:15).
7 Jehová Diospa kamachiykunasnenqa, uj pechera jina sonqonchejta sajra imasmanta jarkʼawanchej (Pro. 4:23). Chayrayku kasukunapuni, nitaj munayninchejman jinallachu imatapis ruwana. Imaynatachus uj soldado mana cambianmanchu fierro pecheranta uj lata pecherawan, ajinata. Imajtinchus noqanchejqa, mana Jehová Dios jinachu yachayniyoj kanchej sonqonchejta jarkʼanapaj (Pro. 3:5, 6). Chayrayku sonqonchejpi mana sajra yuyaykuna saphichakunanpajqa, sapa kuti qhawarikunanchej tiyan Diospa kamachiykunasninman jinachus manachus kausakushasqanchejta.
10 Romamanta soldadosqa, jukʼutankuta churakoj kanku maqanakupi sinchʼita sayanankupaj. Noqanchejpis, “allin kawsaymanta” sumaj willaykunata jukʼutata jina churakusunman predicanallapajpuni (Isa. 52:7; Rom. 10:15). Chaywanpis wakin kutisqa, ichá predicayta manchachikusunman. Chayta astawan entiendenapaj Robertomanta parlarina. Payqa 20 watasniyoj, nintaj: “Colegiopeqa compañerosniyman predicayta pʼenqakoj kani. Mana yachanichu imajtinchus pʼenqakusqayta. Pero kunanqa compañerosniyman predicay mayta gustawan”, nispa.
(Efesios 6:16, 17) Chay tukuymanta astawanqa, creeyniykichej uj jatun jarkʼakuna escudo jina kachun. Chaywanqa Kuraj Supaypa laurashaj tukuy flechasninta thasnuyta atinkichej. 17 Chantapis salvacionta monterata jina umaykichejman churakuychej. Diospa atiyninpa espadantataj makiykichejpi japʼiychej. Chayqa Diospa palabran.
w18.05 págs. 29-31 párrs. 13, 16, 20
Jóvenes Satanaspa contranpi sayaykuychej
13 Satanasqa, jovenesta llulla yachachiykunawan laurashaj flechaswan jina urmachiyta munan. Chayrayku wakin jovenesqa pisipaj qhawakunku, yuyankutaj Jehová Dios mana munakusqanta. Hermananchej Aidamanta parlarina. Payqa 19 watasniyoj, nintaj: “Tantakuykunapeqa mana comentajchu kani. Imajtinchus yuyaj kani comentarioyta ni pi valechinanta. Jinamantataj creeyniy pisiyarqa. Chayrayku wakin kutis yuyaj kani Jehová Diosman mana qayllaykuyta atisqayta. Jinapis kunanqa, tantakuykunapi iskayta chayri kinsa kutillatapis comentanaypaj kallpachakuni. Comentayta manchachikuspapis, comentaspaqa mayta kusikuni. Hermanospis mayta kallpachawanku. Ajinamantataj reparani Jehová Dios mayta munakuwasqanta, creeyniypis astawan wiñasqanta”, nispa.
16 Imaynatachus montera uj soldadoj umanta jarkʼaj, ajinallatataj ‘suyakusqanchej salvacionpi’ yuyayqa jarkʼawasunchej mana waj imaspi yuyanapaj (1 Tes. 5:8; Pro. 3:21). Imastachus Jehová Dios tumpamantawan ruwananpi yuyallasunpuni chayqa, mana llakiyninchejwan atipachikusunchu (Sal. 27:1, 14; Hech. 24:15). Chayrayku Jehová Dios sumaj kausayta qonawanchejpi creenanchejpuni tiyan, mana waj imaspi yuyaspa. Ajinamantaqa suyakusqanchej “salvacionta monterata jina” umanchejman churakusunchej, manataj yuyasunchu uj cuentolla kasqanta.
20 Apóstol Pabloqa, Diospa Palabran uj espada jina kasqanta nerqa. Chaytataj Jehová Dios qowarqanchej. Chaywanpis Diospa Palabrantaqa sumajta rejsinanchej tiyan. Ajinamanta pipis imapichus creesqanchejmanta tapuwajtinchej sumajta sutʼinchanapaj chayri pantasqa yuyaykunasninchejta cheqanchanapaj (2 Cor. 10:4, 5; 2Tim. 2:15). Diospa Palabranta sumajta rejsinapaj, wakin jovenespa experienciasninkumanta parlarinachej. Sebastianmanta parlarina. Payqa 21 watasniyoj, nintaj: “Jehová Dios jina yuyanaypajqa, Bibliata leeshaspa sapa capitulomanta uj versiculota uj hojapi anotakuni. Gustawasqan versiculosmantataj uj listata ruwakushani”, nispa. Hermanitonchej Danieltaj nin: “Bibliata leeshaspaqa, wakin versiculosta anotakuni predicacionpi runaspaj leeripunaypaj. Reparanitaj runaspaj tukuy sonqo Bibliata leepojtiy, entiendechinaypajtaj kallpachakojteyqa, uyariyta munasqankuta”, nispa.
Sumaj yachachiykunata maskʼana
(Efesios 4:30) Chantapis Diospa atiyninta ama llakichiychejchu. Qankunaqa chaywan sellasqa karqankichej, kacharichina pʼunchaypi preciowan kacharichisqa kanaykichejpaj.
it-2-S pág. 938 párr. 6
Santidad
Espíritu santo. Jehová Diospa atiynin chayri espíritu santonqa Diospa munaynintapuni ruwan. Chantapis manchay llimphu, Diostaj chay atiyta apaykachan allin kajta ruwananpaj. Chayrayku Diospa espiritonqa llimphu chayri “santo” (Sl 51:11; Lu 11:13; Ro 1:4; Ef 1:13). Diospa atiyninta japʼejtinchejqa llimphu imasta, cheqan imastataj ruwanchej. Sajra imasta, millay imasta ruwaspataj ‘Diospa atiyninta llakichisunman’ (Ef 4:30). Diospa atiynin mana runachu kajtinpis, llakichisunman, Diosmanta jamusqanrayku. Sajra imasta ruwaspaqa mana saqesunmanchu Diospa atiynin noqanchejpi trabajananta (1Te 5:19). Manapuni cambiaspataj, Diospa atiyninta ‘phiñachisunman’. Diostaj enemigonta jina qhawawasunman (Isa 63:10). Diospa atiyninpa contranta sajrata rimajqa, ni jaykʼaj perdonasqachu kanqa. Jesús nisqanman jinataj manapuni perdonasqachu kanqa ni kay tiempopi ni jamoj tiempopipis (Mt 12:31, 32; Mr 3:28-30; ESPÍRITU nisqata leeriy).
(Efesios 5:5) Qankunaqa kayta yachankichej, reparankichejtaj: Khuchichakuy juchapi urmaj, millay imasta ruwaj, jinallataj munapayajpis, pichus llulla dioskunata yupaychajwan ninakun, manapuni Cristojtawan Diospatawan Gobiernonkupi ima herenciatapis japʼenqachu.
it-1-S pág. 255 párr. 6
Munapayay
Ruwasqanpi reparakun. Uj runa sajra imasta munapayasqanqa reparakun mana pʼenqakuspa sajra imasta ruwasqanpi. Apóstol Santiago nerqa sajra munayninwan atipachikojqa, chay munaynin sinchʼiyajtin juchallikusqanta (Snt 1:14, 15). Chayrayku nisunman munapayaj runataqa ruwasqasninpi rejsikusqanta. Apóstol Pablopis nerqa munapayayqa llulla dioskunata yupaychaywan ninakusqanta (Ef 5:5). Munapayaj runaqa imatachá munasqallanta ruwan, Diostataj mana yupaychanchu (Ro 1:24, 25).
Bibliata leenapaj
24-30 DE JUNIO
BIBLIAMANTA SUMAJ YACHACHIYKUNA | FILIPENSES 1-4
“Ama imamantapis llakikuychejchu”
(Filipenses 4:6) Ama imamantapis llakikuychejchu. Astawanpis tukuy imapaj Diospa yanapayninta mañakuychej. Paymantaqa tukuy sonqo mañakuychej, rogakuspa, graciasta qospataj.
Diospa sonqo tiyaykuynenqa mana entiendey atina
10 ¿Imatataj ruwasunman mana anchata llakikunapaj, sonqo tiyasqataj kanapaj? Jehová Diosmanta mañakusunman. Apóstol Pabloqa chayta yuyaycharqa. Chayrayku ima llakiyninchejpis kajtin Jehovamanta yanapata mañakuna (1 Pedro 5:6, 7 leey). Mañakushaspaqa, Jehová cuidayta atiwasqanchejmanta mana iskaychakuspa mañakuna. Chantapis Jehová tukuy ima allin kajta qowasqanchejmanta agradecekuna. “Diosqa mañakusqanchejmantapis chayri yuyasqanchejmantapis, aswan ashkhataraj ruwayta atin”. Chayta yachaspa Jehová Diospi astawan atienekunchej (Efe. 3:20).
(Filipenses 4:7) Diostaj sonqo tiyaykuyta qosonqachej, mayqentachus runas mana entiendeyta atinkuchu, chayta. Ajinamanta payqa sonqoykichejta, yuyayniykichejtawan, Cristo Jesusnejta waqaychanqa.
Diospa sonqo tiyaykuynenqa mana entiendey atina
7 Filiposmanta hermanosqa, Pabloj cartanta leeshaspa ichapis yuyarikorqanku, imaynatachus Pablowan Silaswan Filipospi ñakʼarisqankuta, imaynatatajchus Jehová tʼukunapaj jina yanapasqantapis. Apóstol Pabloqa chay cartanpi nerqa. “Ama imamantapis llakikuychejchu. Astawanpis tukuy imapaj Diospa yanapayninta mañakuychej [...]. Diostaj sonqo tiyaykuyta qosonqachej, mayqentachus runas mana entiendeyta atinkuchu, chayta”, nispa. Chaymanta parlaspa waj Bibliapi nin: “Diospa sonqo tiyakuynintaj, tukuy runaspa yuyayninta atipan”, nispa. Wajpitaj nin: ‘Diospa tiyasqa sonqontaj, tukuy entiendey atinata atipan’, nispa. Chaywanqa apóstol Pablo nisharqa, ‘Diospa sonqo tiyaykuynin’ tʼukunapaj jina, mana entiendeyta atinapaj jinataj kasqanta. Jehovaqa tʼukunapaj jina ima llakiyninchejtapis tukuchinman, mana tukukunanta yuyajtinchejpis (2 Pedro 2:9 leey).
Diospa sonqo tiyaykuynenqa mana entiendey atina
16 Jehová Diosqa, sonqo tiyaykuyta qowanchej. Ajinamanta payqa ‘sonqonchejta, yuyayninchejtawan, Cristo Jesusnejta waqaychan’ (Fili. 4:7). Griego parlaypi “waqaychay” palabrataqa oqharikoj, uj llajtata ashkha soldados jarkʼasqankumanta parlakunanpaj. Unay tiempopi Filipos llajtaqa soldadoswan muyurisqa karqa. Paykunaqa llajtata waqaychaj chayri jarkʼaj kanku. Ajinamanta chaypi tiyakojkunaqa mana manchachikuspa puñukoj kanku. Kikillantataj Diospa sonqo tiyaykuynenqa, yuyayninchejta sonqonchejtawan waqaychan, ama imamantapis manchachikunapaj. Jehovaqa cuidayta munawanchej, kausayninchejpi allin rinawanchejpaj (1 Ped. 5:10). Chayta yachayqa ima manchikuytapis atipanapaj yanapawanchej.
Bibliamanta sumaj yachachiykuna
(Filipenses 2:17) Qankunaj creeyniykichejqa, tanqasorqachej Diosta sirvinaykichejpaj. Chaytaj payman uj jaywanata qoy jina. Noqaqa chay jaywasqaykichej patapi vino jina jichʼasqa kashani. Ajina jichʼasqa kaspapis, tukuy qankunawan khuska kusikuni.
it-2-S pág. 525 párr. 9
Qʼolachina jaywanas
Altarman chʼajchunapaj ujyanas. Israelitasqa Sumaj Jallpʼaman yaykuytawan Diosman qʼolachina jaywanasta jaywashaspa vinota chʼajchuykoj kanku (Nú 15:2, 3, 5, 8-10). Vinotaqa altar pataman chʼajchuykoj kanku (Nú 28:7, 14; kikinchay Éx 30:9; Nú 15:10). Apóstol Pablo Filiposmanta cristianosman nerqa: “Noqaqa chay jaywasqaykichej patapi vino jina jichʼasqa kashani. Ajina jichʼasqa kaspapis, tukuy qankunawan khuska kusikuni”, nispa. Pabloqa vino jina jichʼasqa kashani nispa, parlasharqa hermanosta yanapananpaj tukuy atisqanta kallpachakusqanmanta (Flp 2:17). Niraj wañuchisqa kashaspa Timoteoman nerqa: “Noqaqa vino jaywana jina jichʼasqa kashani, kacharichisqa kanay pʼunchaytaj kaypiña kashan”, nispa (2Ti 4:6).
(Filipenses 3:11) Chaytaqa tukuy sonqo ruwani, wañusqas ukhumanta ñaupajta kausarimojkunamanta kanaypaj.
w07-S 1/1 pág. 26 párr. 5
‘Ñaupaj kaj kausarimoyqa’ qallarinña
5 Ajllasqa cristianosqa kanku “Diospa llajtan Israelmanta”, paykunataj cielopi Señor Jesucristowan tinkukonqanku, chaypitaj ‘paywan wiñaypaj kanqanku’ (Gálatas 6:16; 1 Tesalonicenses 4:17). Paykunaqa kanku ‘wañusqas ukhumanta ñaupajta kausarimojkuna’ chayri ‘ñaupaj kaj kausarimuypi kausarimojkuna’ (Filipenses 3:10, 11; Apocalipsis 20:6). Tukuynin ajllasqa cristianos kausarejtinkuñataj, may chhika runas kausarimonqanku kay jallpʼapi wiñaypaj kausakunankupaj. Chayrayku, cielopi kausakuyta chayri jallpʼapi kausakuyta suyakuspapis ‘ñaupaj kaj kausarimuymanta’ allinta yachayta munanchej. ¿Imayna cuerpoyojtaj ajllasqa cristianos kausarimonqanku? ¿Maykʼajmantataj kausariyta qallarerqanku?
Bibliata leenapaj