Kay pachap yuyayninta atipana, Diospa espirituntataq japʼikuna

“Noqanchejtaj mana kay pachaj yuyaynintachu japʼerqanchej, manachayqa Diosmanta jamoj Espíritu noqanchejpi kashan yachananchejpaj imatachus Dios qhasilla qowasqanchejta.” (1 COR. 2:12.)

1, 2. a) ¿Ima maqanakupitaq cristianos kachkanchik? b) ¿Ima tapuykunatataq ukhuncharisun?

CRISTIANOSQA, juk maqanakupijina kachkanchik. Enemigonchikqa atiyniyuq, achkha maqanakuykunapitaq maqanakurqa. Chantapis yaqha tukuy runasta chʼawkiyachkan. Chaywanpis mana manchachikunanchikchu tiyan, nitaq atipanawanchikta yuyananchikchu tiyan (Isa. 41:10). Imaraykuchus juk sumaq yanapaq kapuwanchik, chaytataq ni ima atipanmanchu.

² Kay maqanakupiqa, mana runaswanchu maqanakuchkanchik, manaqa Kuraq Supaywan, paytaq “kay pachaj yuyaynin[wan]” churanakuchkawanchik (1 Cor. 2:12). Chay maqanakupi atipanapaqtaq Diospa espíritu santon yanapawanchik. Chayrayku Diosmanta espíritu santonta mañakunanchik tiyan, kawsayninchikpitaq puquyninta rikuchinanchik tiyan. Ajinallamanta chay maqanakupi atipasun, iñiyninchiktaq kallpachasqallapuni kanqa (Gál. 5:22, 23). Chantá, ¿imataq kay pachap yuyaynin? ¿Imaraykutaq may atiyniyuq? ¿Imaynatá chay yuyaymanjina kawsachkasqanchikta yachasunman? ¿Imaynatá Jesús kay pachap yuyayninta atiparqa, Diospa espirituntataq japʼirqa? ¿Imastá paymanta yachakusunman?

Kay pachap yuyayninqa may atiyniyuq

3. ¿Imapitaq kay pachap yuyaynin rikukun?

³ Satanasqa, “kay pachata kamachej[...]”, paytaq espíritu santop contranpi churanakuyta qallarirqa (Juan 12:31; 14:30; 1 Juan 5:19). Kay pachap yuyayninqa, runaspa kawsayninpi rikukun, chantapis Diospa munayninwan, imatachus ruwayta munasqanwan ima churanakunankupaq runasta tanqan.

4, 5. ¿Imaynatá kay pachap yuyaynin tukuyman chayarqa?

⁴ ¿Imaynatá kay pachap yuyaynin tukuyman chayarqa? Satanasqa, Evata Edén huertapi chʼawkiyarqa, Diosmanta karunchakuspataq kusisqa kawsakunanta yuyachirqa (Gén. 3:13). Chayta nispaqa, llullakuchkarqa (Juan 8:44). Chaymantaqa, Evaniqta Adantañataq chʼawkiyarqa, ajinamanta Adanqa, Diosta wasancharqa. Chayrayku, tukuy runas juchasapas kanchik, chantapis Kuraq Supayqa, mana kasukuqkuna kayman tanqawanchik (Efesios 2:1-3, ñawiriy).

⁵ Satanasqa, achkha angelesta Diosmanta karunchachillarqataq ajinamanta chay angelesqa supaykunaman tukurqanku (Apo. 12:3, 4). Chaytaq niraq Jatun Para kachkaptin karqa. Chay angelesqa, janaqpachamanta Jallpʼaman uraykamuspa, chaypitaq millay munayninkumanjina kawsaspa aswan allin kanankuta yuyaycharqa (Jud. 6). Aswan qhipamantaq chay angelesqa, janaqpachaman kutipurqanku, kunantaq Satanasta yanapachkanku, pichus “kay pachapi kaj chhika runasta pantachi[chkan]” (Apo. 12:9). Chayrayku runasqa, supaykuna saqra ruwaykunaman tanqasqankuta mana reparankuchu (2 Cor. 4:3, 4).

¿Kay pachap yuyayninmanjinachu kawsachkanchik?

6. ¿Maykʼaqtaq kay pachap yuyaynin atipawasunman?

⁶ Achkha runasqa, Satanaspa tuqllasninta mana reparankuchu. Cristianosqa, imaynatachus chʼawkiyasqanta yachanchik (2 Cor. 2:10, 11). Kay pachap yuyayninta yuyayninchikman yaykuqta saqisun chayqa atipawasun. Kunanqa, tawa tapuykunata ukhuncharina, ajinamanta yuyayninchikpi kay pachap yuyayninchus chayri Diospa yuyayninchus kasqanta reparayta atisun.

7. ¿Imaynatá Jehovamanta karunchachiyta Satanás munawanchik?

⁷ ¿Imatá sunquyta kusirichinaypaq ruwaykunata akllasqaywan rikuchini? (Santiago 3:14-18, ñawiriy.) Satanasqa, Diosmanta karunchachinawanchikpaq, sunqunchikpi saqra kaqta wiñachinanchikta munan. Imaraykuchus Satanasqa, Jehová saqra kaqta ruwaqkunata mayta chiqnikusqanta yachan (Sal. 11:5). Chaypaqtaq librospi, peliculaspi, takiykunapi, videojuegospi ima, maqanakuqkunata, millay ruwaykunata ruwachkaqta ima rikhurichin. Kuraq Supayqa, saqra kaqta ruwaptinchik mayta kusikun, chiqan kaqta munakusqanchiktaraq yachaspapis (Sal. 97:10).

8, 9. ¿Imastá sunquta kusirichiymanta tapurikunanchik tiyan?

⁸ Diospa espiritunqa, llimphu sunqu, llampʼu sunqu, khuyakuyniyuqtaq kanapaq yanapawanchik. Chayrayku allin kanman tapurikunanchik: “Sunquyta kusichinaypaq imatachus akllasqay, ¿kawsayniypi kʼacha kaykunata wiñachinaypaq yanapawanchu?”, nispa. Diospa yuyaychasqanmanjina kawsakuqkunaqa, “mana puraq uyaschu kanku”. Chantá Diospa espíritu santonwan pusachikuqkunaqa, runasman llimphu kawsaymanta, sunqu tiyasqa kawsaymanta ima willanku. Nitaq wasinkupiqa yawar jichʼaymanta, khuchichakuymanta ima peliculasta qhawankuchu.

⁹ Jehovaqa, payllata yupaychananchikta munan. Chaywanpis Satanasqa, juk chhikitallantapis yupaychananchikta munan, chaytataq Jesusta juchaman urmachiyta munasqanpi rikunchik (Luc. 4:7, 8). Chayrayku tapurikunachik: “Sunquyta kusirichinaypaq ruwasqay, ¿Diosta jatunchanchu? Kay pachap yuyayninta qhisachanaypaq, ¿yanapawanchu? ¿Allinta tʼukurispachu akllanay kanqa?”.

10, 11. a) ¿Imaynatá kay pachap yuyaynin qullqimanta yuyananchikta munan? b) ¿Imapaqtaq Diospa espiritun Biblianiqta yuyaychawanchik?

¹⁰ ¿Imaynatá tukuy imayuq kaymanta yuyani? (Lucas 18:24-30, ñawiriy.) Satanasqa, kay pachap yuyayninniqta wakkunap kapuyninta munapayayman, qhapaq kayman, “ñawispa rikusqanta munapayay[man]” ima runasta tanqan (1 Juan 2:16). Arí, astawan qhapaq kayta munakunankupaq tanqan (1 Tim. 6:9, 10). Chantapis tukuy imayuq kaspa may kusisqas kawsakuyta atisqanchikta yuyachiyta munawanchik (Pro. 18:11). Qullqita astawan munakuptinchikqa, pisimanta pisi Diosta manaña munakusunmanchu, ajinamantataq Kuraq Supayqa atipawasunman. Chayrayku tapurikunanchik tiyan: “¿Allinta kawsakuyllapi, kusirikuyllapi imachu astawan yuyachkani?”.

¹¹ Diospa espiritunqa, Biblianiqta maychus kapuwasqallanchikwan kawsakunanchikpaq, familianchikta uywanapaq llamkʼananchikpaq ima yuyaychawanchik (1 Tim. 5:8). Chantapis, Jehovajina kʼacha kananchikpaq yanapawanchik. Runasqa, wakkunaman quriyta munasqanchikta astawan reparananku tiyan. Chayrayku wak imasmanta nisqaqa, runasta may valorniyuqpaq qhawananchik tiyan, atisqanchikmanjinataq kapuwasqanchikmanta qurinanchik tiyan (Pro. 3:27, 28). Kawsayninchikpiqa, Jehovata yupaychay ñawpaqpi kanan tiyan.

12, 13. ¿Imaynatá Jehovap espíritu santon kay pachap yuyayninta atipanapaq yanapawanchik?

¹² ¿Diospa espiritunmanjinachu chayri kay pachap yuyayninmanjinachu kawsachkani? (Colosenses 3:8-10, 13, ñawiriy.) Imallatapis ruwachkaptinchik mana munasqanchikmanjinachu kaptin, ¿imatá ruwanchik? Chay kutispi, ¿kay saqra pachap yuyayninmanjinachu yuyanchik? (Gál. 5:19-21.) Sutʼincharinapaq, juk hermano sunqunchikta nanachiwaptinchik, ¿imatá ruwanchik? Chantá tʼukurinallataq wasinchikpi kawsachkasqanchikpi, imaraykuchus chaypi Diospa espiritunmanjinachus chayri kay pachap yuyayninmanjinachus kawsachkasqanchik sutʼi rikukun. Kayta tapurikusunman: “Kay killaspi, Diospa espiritunmanjinachu kawsakuchkani chayri ñawpa saqra kawsayniymanjinachu parlachkani, ruwachkani ima?”, nispa.

¹³ Diosqa kayta kamachin: “Chay mawkʼa runa jina kawsayta saqerqankichejña, mosoj runamanta pʼachawan jina pʼachallikunaykichejpaj”, nispa, kay kamachiyta kasukunapaqqa, espíritu santo yanapawanchik. Ajinata ruwaspaqa, wakkunata astawan munakusun, kʼachastaq kasun, mayta phiñachiwaptinchikpis tukuy sunqu perdonayta atillasun. Mana chiqan kaqmanjina imallatapis ruwawasqanchikta reparaspapis, mana “jaya sonqo[chu]” kasun, nitaq “phiñaku[sunchu], rabiaku[sunchu], qhapar[isunchu]” chayri “runaj contranta saqra[ta] parla[sunchu]”. Astawanqa, “khuyakuyniyoj[...]” kanapaq kallpachakusunchik (Efe. 4:31, 32).

14. ¿Imatataq achkha runas Bibliamanta yuyanku?

¹⁴ ¿Bibliapi llimphu kawsaymanta parlasqanta jatunpaq qhawasqayta, munakusqayta ima rikuchinichu? (Proverbios 3:5, 6, ñawiriy.) Kay pachap yuyayninqa, Diospa Palabranta qhisachanankupaq runasta tanqan. Wakinqa, Biblia yachachisqanmanta yuyasqankumanjina imachus allinninkupaq kasqallanta ruwanku. Chantapis ñawpa runaspa yachachiykunasninta, qhasi mana kaq cuentosllata astawan kasukunku (2 Tim. 4:3, 4). Wakintaq may yachayniyuq kasqankuta yuyakusqankurayku, Bibliata mana Diospa Palabrantajinachu qhawanku, nitaq runasta yanapananpaqjina kasqantapis. Chayrayku qhinchachakuymanta, qharipura chayri warmipura jinanakuymanta, divorcianakuymanta ima, chiqata yachachisqantapis pisipaq qhawanku. Chantapis “mana allin kajta allin kasqanta [...], allin kajtataj mana allin kasqanta” ninku (Isa. 5:20). ¿Maykʼaqllapis ajinata yuyarqanchikchu? Chʼampaykunapi rikukuspa, ¿runap yuyaychasqanmanjinachu allinchayta munanchik chayri Bibliap yuyaychasqanmanjinachu?

15. Yuyaynillanchikpi atienekunanchikmantaqa, ¿imapitaq atienekunanchik tiyan?

¹⁵ Diospa espiritunqa, Bibliata jatunpaq qhawanapaq yanapawanchik. Salmistajinataq purinanchikpi kʼanchanatajina, ñanninchikpitaq kʼanchaytajina qhawanchik (Sal. 119:105). Yuyaynillanchikpi atienekunanchikmantaqa, Bibliapi atienekunchik, imaraykuchus allin kaqta, mana allin kaqmanta reparanapaq yanapawanchik. Mana jatunllapaqchu qhawanchik, manaqa Diospa kamachisqantapis munakunchik (Sal. 119:97).

Jesusmanta yachakunachik

16. ¿Imatá “Cristoj yuyaynin[manjina]” kawsananchikpaq ruwananchik tiyan?

¹⁶ Diospa espiritunta japʼiyta munanchik chayqa, “Cristoj yuyaynin[manjina]” kawsananchik tiyan (1 Cor. 2:16). Nisunman “imayna yuyaywanchus Cristo Jesús kawsarqa kikillantataj” kawsananchikta, chaypaqqa yuyayninta, ruwasqanta ima allinta riqsinanchik tiyan, chaymanjinataq kawsananchik tiyan (Fili. 2:5; 1 Ped. 2:21). Imaynasmantachus chayta ruwayta atisqanchikta qhawarina.

17, 18. a) ¿Imatataq Jesús mañakusqanmanta yachakunchik? b) ¿Imaraykutaq cristianos “mañaku[nallanchikpuni]” tiyan?

¹⁷ Diosmanta espíritu santonta mañakuna. Jesusqa, niraq ñakʼariykunapi rikukuchkaspa, Tatanmanta espíritu santonwan yanapananta mañakurqa (Luc. 22:40-42). Ñuqanchikpis kikinta ruwananchik tiyan. Jehovapi atienekuspa mañakusun chayqa, payqa mana michʼakuspa quwasunpuni (Luc. 11:13). Cristoqa, nirqa: “Mañakuychej, qosunkichejtaj; maskʼaychej, tarinkichejtaj; punkuta takaychej, kicharisonqachejtaj. Mañakojqa japʼin; maskʼajpis tarin; punkuta takajmampis kicharinku”, nispa (Mat. 7:7, 8).

¹⁸ Arí, mana saykʼuspa Jehovap yanapayninta, espiritunta ima mañakunanchik tiyan. Chayrayku Diosmantaqa unayta, kutin kutitataq mañakunallanchikpuni kanqa. Diosqa, paypi atienekuspa mañakunanchikta munan, chaymantataq mañakuyninchikmanjina kutichiwanchik.a

19. ¿Imatataq Jesús ruwaqpuni chantá imaraykutaq payjina ruwananchik tiyan?

¹⁹ Jehovata kasukunapuni. Jesusqa, Diosta kusichinanpaqjinapuni ruwaq. Juk kutipiqa, pay munasqanmanjinalla ruwayta munarqa, nitaq Tatanpa munasqanmanjinaqa. Chaywanpis Jesusqa, Tatanpi mayta atienekusqanta rikuchirqa, nirqataq: “Ama munaynillayqa kachunchu, manachayqa qampa munayniyki ruwasqa kachun”, nispa (Luc. 22:41, 42). Chayrayku tapurikuna: “¿Tukuy imapichu Diosta kasukuni?”, nispa. Mana kasukuspaqa, wiñay kawsayta mana tarisunmanchu. Diosllata kasukunanchik kasqanta yuyarikuna, imaraykuchus payqa kawsayta, kawsananchikpaqtaq tukuy imata quwanchik (Sal. 95:6, 7). Arí, kasukuspaqa Diospa ñawpaqinpi allinpaq qhawasqa kasun.

20. ¿Imaynatá Jesús kawsarqa chantá imaynatá payjina ruwasunman?

²⁰ Bibliata sumaqta ukhunchana. Satanasqa, Jesusman sinchita churanakurqa, chaywanpis Jesusqa Bibliap nisqanmanjina kutichirqa (Luc. 4:1-13). Llulla religionta kamachiqkunaman kutichinanpaqpis Bibliap nisqanta uqharillaqtaq (Mat. 15:3-6). Arí, Jesusqa, Jehovap leyninmanjinapuni kawsarqa, chaytataq juntʼarqa (Mat. 5:17). Ñuqanchikpis iñiyninchikta Diospa Palabranwan kallpachanallanchikpuni tiyan (Fili. 4:8, 9). Wakin cristianosqa, sapallankupi, familiankuwan ima, Bibliata ukhunchanankupaq ichapis mana tiempoyuq kasqankuta yuyankuman. Chaywanpis Bibliata ukhunchanapaqqa, tiempochakunanchikpuni tiyan achkha ruwanasniyuq kaspapis (Efe. 5:15-17).

21. ¿Imataq Diospa Palabranmanta astawan yachakuyta, ukhunchayta ima yanapawasunman?

²¹ “Allin kamachi yuyayniyoj[qa]”, Bibliata sapallanchikpi, familianchikwan ima ukhunchanapaq tiempochakunanchikpaq yanapawanchik (Mat. 24:45). Chaypaqqa, Familiapi Diosta Yupaychanapaq Chʼisipi tantakunanchikpaq sapa semana juk chʼisita tʼaqananchikta kamachirqa. Cristojina yuyanapaqqa, chay chʼisispi paypa yachachiykunasninmanta ukhunchariy yanapawasun. Imamantapis astawan yachayta munaspaqa, kay Índice de las publicaciones Watch Tower, nisqa libropi maskʼarisunman. Ichapis “Jesuspa yachachiykunasnin” nisqa yachaqanasta ukhuncharisunman, mayqinkunachus 2008 watamanta 2010 watakama tukuypaq urqhusqa Torremanta Qhawaq revistapi kachkan. Chantapis ¡Despertad! revistapi, kay 2006 watamantapacha, “¿Qué respondería usted?” nisqa tapuykuna rikhurisqanta ukhuncharillasunmantaq. Kay yachaqanasqa, Diospa Palabranmanta astawan yachanapaq, ukhunchanapaq ima, mayta yanapawanchik. Allin kanman chay yachaqanasta Familiapi Diosta Yupaychanapaq Chʼisipi wakin kutis ukhuncharinanchik.

Kay pachata atipayta atisunman

22, 23. Kay pachata atipanapaq, ¿imatá ruwananchik tiyan?

²² Diospa espíritu santon yanapanawanchikta munanchik chayqa, kay pachap yuyayninta qhisachananchik tiyan. Chaypaqtaq mayta kallpachakunanchik tiyan (Jud. 3). Atipayta atisunmanpuni. Jesusqa, discipulosninman nirqa: “Kay pachapeqa ñakʼarinaykichej tiyan; chaywampis sonqoykichejpi kallpachakuychej, imaraykuchus kay pachaj sajra kayninta atipaniña”, nispa (Juan 16:33).

²³ Ñuqanchikpis kay pachap yuyayninta qhisachaptinchik, Jehovap espiritunta japʼinapaq mayta kallpachakuptinchik imaqa, Jesusjina atipayta atisunchik. Arí, “Dios noqanchejman kutisqa kashan chayqa, [¿]pitaj contranchejpi sayayta atinmanri?” (Rom. 8:31). Diospa espiritunta japʼispa, Bibliap nisqanmanjinataq kawsakuspaqa, sunqu tiyasqas, kusisqas, sunqu juntʼasqas ima, wiñay wiñaypaq musuq pachapi kawsakuyta suyakusun.

[Sutʼinchaynin]

¿Yuyarikunkichu?

• ¿Imaraykutaq kay pachap yuyaynin may atiyniyuq?

• ¿Ima tawa tapuykunatataq tapukunanchik tiyan?

• Diospa espíritu santonta japʼinapaq, ¿imastá Jesusjina ruwayta atisunman?

[8 paginapi dibujo/foto]

¿Imaynatá wakin ángeles supaykunaman tukurqanku?

[10 paginapi dibujo/foto]

Satanasqa, runasta kay pachap yuyayninniqta saqra ruwaykunaman tanqachkan, chaywanpis atipasunman