INTERNETPI BIBLIOTECA Watchtower
INTERNETPI BIBLIOTECA
Watchtower
Quechua (Bolivia)
  • BIBLIA
  • PUBLICACIONES
  • REUNIONES
  • mwbr18 abril págs. 1-8
  • Cristiano Kausayninchej tantakuypaj referencias

Kay videoqa mana kanchu.

Perdonariwayku, ima problemachá kan.

  • Cristiano Kausayninchej tantakuypaj referencias
  • Cristiano Kausayninchej tantakuypaj referencias (2018)
  • Subtítulos
  • 2-8 DE ABRIL
  • 9-15 DE ABRIL
  • 16-22 DE ABRIL
  • 23-29 DE ABRIL
  • 30 DE ABRIL–6 DE MAYO
Cristiano Kausayninchej tantakuypaj referencias (2018)
mwbr18 abril págs. 1-8

Cristiano Kausayninchej tantakuypaj referencias

2-8 DE ABRIL

BIBLIAMANTA SUMAJ YACHACHIYKUNA | MATEO 26

“Pascuawan Jesuspa wañuyninta yuyariywan, ¿kikinchu kanku?”

(Mateo 26:17-20) Mana levadurayoj tʼanta fiestaj qallariynin pʼunchaypi, yachachisqasnenqa Jesusman qayllaykuspa nerqanku: “¿Maypitaj wakichinaykuta munanki Pascuata mikhunaykipaj?”, nispa. 18 Paytaj nerqa: “Llajtaman rispa don naman nimuychej: Yachachejniyku nin: ‘Señalasqa tiempoyqa qayllapiña, yachachisqasniywan wasiykipi Pascuata ruwasaj’, nispa”. 19 Yachachisqasnintaj Jesuspa kamachisqanman jina Pascuata wakichimorqanku. 20 Chʼisiyaykuyta Jesusqa 12 yachachisqasninwan mikhoj tiyaykorqa.

nwtsty dibujo

Pascua mikhuna

Pascua fiestapeqa mikhoj kanku: 1) cordero kankasqata, tullusninta mana pʼakispalla, 2) mana levadurayoj tʼantata, 3) jaya verdurastawan (Éx 12:5, 8; Nú 9:10, 11). Judiospa Misná nisqa libronkuman jina, chay jaya verduras karqanku: lechuga, leche lecheman rijchʼakoj qhora, lechugaman rijchʼakoj verdura, leche leche qhora ima. Israelitasqa chay verdurasta mikhuspa, ichá Egiptopi esclavos kasqankumanta yuyarikoj kanku. Jesusqa mana levadurayoj tʼantata cuerponwan kikincharqa (Mt 26:26). Apóstol Pablotaj nerqa, Jesús “Pascua corderonchej jina” kasqanta (1Co 5:7). Jesuspa tiemponpeqa, Pascua fiestapi 4) vinotawan ujyaj kanku. Jesusqa vinota yawarninwan kikincharqa. Chaytaj jichʼasqa kanan karqa, runaspa juchasninku pampachasqa kananpaj (Mt 26:27, 28).

(Mateo 26:26) Mikhushajtinkutaj Jesusqa uj tʼantata oqharispa Diosman graciasta qorqa, partiytawantaj yachachisqasninman jaywaspa nerqa: “Kay tʼantata mikhuychej. Kayqa cuerpoywan ninakun”, nispa.

nwtsty Mt 26:26 sutʼinchaynin

ninakun: Chayri “niyta munan”. Griego parlaypi nin, estín. Jesuspa partisqan tʼantaqa, mana aycha cuerponchu karqa, manaqa tʼantalla. Apostolestaj chayta sutʼita yacharqanku. Imaraykuchus Jesuspis, mana levadurayoj tʼantapis ñaupaqenkupi kasharqa. Chay estín palabraqa, Mateo 12:7 versiculopi rikhurillantaj. Ashkha Bibliastaj, “niyta munan” nispa tijrachinku.

(Mateo 26:27, 28) Chantá uj copatañataj oqharispa, Diosman graciasta qorqa, paykunaman jaywaspataj nerqa: “Tukuyniykichej kay copamanta ujyaychej. 28 Kayqa ‘tratopaj yawarniywan’ ninakun, chaytaj jichʼasqa kanqa ashkha runaspa juchasnin pampachasqa kananpaj.

nwtsty Mt 26:28 sutʼinchaynin

‘tratopaj yawarniywan’: Jehovaqa uj mosoj tratota ajllasqa cristianoswan ruwarqa. Chay tratotaj Jesuspa yawarninnejta sayachisqa karqa (Heb 8:10). Jesusqa ‘tratopaj yawarniy’ nispa, Moisespa nisqanta oqharerqa. Moisesqa Sinaí orqopi ‘trato ruwana yawarmanta’ parlarqa. Chaypacha Jehová israelitaswan uj tratota ruwarqa (Éx 24:8; Heb 9:19-21). Jehová israelitaswan ruwarqa chay tratoqa, torillospa, chivospa yawarninkuwan sayachisqa karqa. Ajllasqa cristianoswan ruwasqan tratotaj, Jesuspa yawarninwan sayachisqa karqa. Chay mosoj tratoqa, Pentecostés 33 watapi qallarerqa (Heb 9:14, 15).

Sumaj yachachiykunata maskʼana

(Mateo 26:17) Mana levadurayoj tʼanta fiestaj qallariynin pʼunchaypi, yachachisqasnenqa Jesusman qayllaykuspa nerqanku: “¿Maypitaj wakichinaykuta munanki Pascuata mikhunaykipaj?”, nispa.

nwtsty Mt 26:17 sutʼinchaynin

Mana levadurayoj tʼanta fiestaj qallariynin pʼunchaypi: Pascua fiestaqa 14 de nisanpi ruwakoj. Qʼayantintaj nisunman 15 de nisanta, “mana levadurayoj tʼanta fiesta” qallarej. Chay fiestaqa qanchis diasta ruwakoj (Bibliata estudianapaj yanapa folletopi, 19 rakʼiyninta qhawariy). Jinapis Jesuspa tiemponpeqa, chay iskay fiestas ujchasqa kasharqanku. Chayrayku “mana levadurayoj tʼanta fiesta” pusaj días kasqanta nej kanku (Lu 22:1). Kay versiculopi “fiestaj qallariynin pʼunchaypi” nisqan, “uj día ñaupajta” nispa nikullanmantaj. Chayta ninchej, imajtinchus griego parlaypi prótos palabrata churakorqa. Chay palabrataj Juan 1:15, 30 versiculospi rikhurillantaj. Chaypi Juan nerqa: “Payqa noqamanta ñaupajtaña karqa”, nispa. Chayrayku nisunman, Jesuspa yachachisqasnenqa Pascuata wakichinankupaj 13 de nisanpi Jesusta tapusqankuta. Chay diapachallataj Pascuata wakicherqanku, “chʼisiyaykuytataj”, nisunman 14 de nisanta mikhorqanku. Chayta ninchej, imajtinchus judiospajqa inti yaykusqantawan mosoj día qallarej. Chay ruwasqankutaj judiospa costumbrenkuman jina karqa (Mr 14:16, 17).

(Mateo 26:39) Aswan ñaupajman rispataj, pampakama kʼumuykukuspa Diosmanta mañakorqa: “Tatáy, atikojtenqa, kay copata noqamanta karunchay. Amataj munaynillayqa ruwakuchunchu, astawanqa qanpa munayniyki ruwakuchun”, nispa.

nwtsty Mt 26:39 sutʼinchaynin

kay copata noqamanta karunchay: Bibliapeqa “copa” palabrata oqharikun, Diospa munayninmanta chayri uj ruwanamanta parlanapaj. “Kay copa” nispa, Jesusqa imaynatachus wañuchinankumanta parlasharqa. Jesustaqa “chʼajwasta rikhurichin, Diospa contrantawan riman” nispa wañuchinanku karqa. Ajinata tumpasqankutaj, Diospa sutinta chʼichichanman karqa. Jesusqa chaymanta llakikusqanrayku, “kay copata noqamanta karunchay” nispa mañakorqa.

Bibliata leenapaj

(Mateo 26:1-19)

9-15 DE ABRIL

BIBLIAMANTA SUMAJ YACHACHIYKUNA | MATEO 27, 28

“Runasta Jesuspa yachachisqasninman tukuchina. ¿Imaraykutaj, maypitaj, imaynatataj?”

(Mateo 28:18) Jesustaj paykunaman qayllaykuspa nerqa: “Diosqa tukuy atiyta qowan cielopi, jinallataj kay jallpʼapipis.

w04-S 1/7 pág. 8 párr. 4

“Rispa, tukuy laya runasta yachachisqasniyman tukuchimuychej”

4 Jesusqa Diospa llajtanta kamachinanpaj atiyta japʼerqa. Chantá 1914 watapi, Diospa Gobiernonpi kamachiyta qallarerqa (Colosenses 1:13; Apocalipsis 11:15). Jesusqa may chhika angelespa capitannin. Chayraykutaj payta arcángel nikun (1 Tesalonicenses 4:16; 1 Pedro 3:22; Apocalipsis 19:14-16). Diosqa Jesusman atiyta qorqa, “tukuy kamachejkunata, tukuy atiyniyojkunatawan” chinkachinanpaj (1 Corintios 15:24-26; Efesios 1:20-23). Chantá churallarqataj “kausajkunata, jinallataj wañusqastapis juzgananpaj”. Chayrayku Jesusqa wañusqasta kausarichinanpajpis atiyniyoj (Hechos 10:42; Juan 5:26-28). Rikunchej jina, Jesusqa tukuy atiyta japʼerqa. Chayrayku kamachiwasqanchejta tukuy sonqo kasukunanchej tiyan. Ujnin kamachisqantaj kashan, “rispa, tukuy laya runasta yachachisqasniyman tukuchimuychej”, nisqan.

(Mateo 28:19) Chayrayku rispa, tukuy laya runasta yachachisqasniyman tukuchimuychej, bautizaspa Tata Diospa sutinpi, Wawanpa sutinpi, atiyninpa sutinpiwan.

nwtsty Mt 28:19 sutʼinchaykunasnin

yachachisqasniyman tukuchimuychej: Griego parlaypi nin, matheteúo. Chay palabraqa ajinata nikullanmantaj: “‘yachachimuychej’ alumnosniyman tukunankupaj chayri yachachisqayta qhatinankupaj”. Chay matheteúo palabraqa, Mateo 13:52 rikhurillantaj. Chaypitaj nin: “yachachisqa kaspa”. Jesús nisqanman jina, runasta yachachisqasninman tukuchinapajqa, “yachachinataj”, “bautizanataj”.

tukuy laya runasta: Wakin Bibliaspi nin, “tukuynin llajtakunata”. Jinapis kay versiculopeqa, tukuy laya llajtaspi runasmanta parlashan. Chayta ninchej, imajtinchus griego parlaypi bautizaspa nisqanqa, runasmanta parlashan, manataj llajtasmantachu. Biblia nisqanman jina, Jesús niraj predicayta qallarishajtin, mana judío kajkunaqa israelitaswan khuska Jehovata sirviyta atej kanku (1Re 8:41-43). Jinapis Jesusqa “tukuy laya runasta yachachimuychej” nispa, yachachisqasninta kamachisharqa mundontinpi runasman predicamunankuta, manataj judiosllamanchu. Chay kamachiytaj mosoj karqa (Mt 10:1, 5-7; Ap 7:9).

(Mateo 28:20) Yachachimuychej paykunaman imastachus noqa kamacherqaykichej, chayta paykunapis kasukunankupaj. Ama qonqaychejchu, noqaqa qankunawan tuta pʼunchay kasaj, kay mundoj imasnin tukukunankama”, nispa nerqa Jesusqa.

nwtsty Mt 28:20 sutʼinchaynin

Yachachimuychej: Griego parlaypi churakusqan palabraqa, niyta munan entiendechiy, sutʼinchay, kʼacha simiwan yachachiy, yachachisqanchej cheqa kasqanta rikuchiy ima (Mt 3:1; 4:23 sutʼinchaykunasninta leeriy). Yachakojqa mana uj ratollapichu imastachus Jesús kamachisqanta yachakuyta atinman. Jesusta kasukunanpajqa yachachisqanta entiendenan tiyan, yachakusqanman jina kausakunan tiyan, Jesús jinataj ruwanan tiyan (Jn 13:17; Ef 4:21; 1Pe 2:21).

Sumaj yachachiykunata maskʼana

(Mateo 27:51) Temploj cortinantaj iskayman llikʼikorqa, patamanta urakama. Jallpʼataj kharkatiterqa, qaqaspis phatararqanku.

nwtsty Mt 27:51 sutʼinchaykunasnin

cortinantaj: Cortinaqa may kʼachitu awasqa tela karqa, pallayniyojtaj. Chaytaj templopi Santo Lugar nisqata tʼaqarqa, Aswan Santo Lugar nisqamanta. Judíos nisqankuman jina, chay cortinaqa largonman 18 metrosniyoj karqa, anchonmantaj 9 metrosniyoj, phatunmantaj 7,4 centimetrosniyoj. Jehovaqa temploj cortinanta iskayman llikʼispa, Wawanta wañuchejkunapaj mayta phiñakusqanta rikucherqa. Chantapis Jehovaqa wakin runas cieloman rinankupaj punkuta kicharerqa (Heb 10:19, 20; Glosariopi “Cortina” nisqata leeriy).

Temploj: Griego parlaypi nin, naós. Chay palabraqa parlashan, temploj chaupi pationpi kaj wasimanta. Chaytaj iskay cuartospi tʼaqasqa kasharqa. Ujnin Santo Lugar sutikorqa, ujnintaj Aswan Santo Lugar.

(Mateo 28:7) Chayrayku, usqhayllata rispa yachachisqasninman willamuychej: ‘Wañusqas ukhumanta kausarinpun. Payqa ñaupaqeykichejta Galileaman rishan, chaypi paywan tinkunkichej’, nispa. Chaytaqa noqamin nishaykichej”.

nwtsty Mt 28:7 sutʼinchaynin

yachachisqasninman willamuychej: ‘Wañusqas ukhumanta kausarinpun: Jehovaj angelnenqa, Jesús kausarimusqanta warmisman ñaupajta willarqa. Chantá paykunaman nerqa, Jesuspa discipulosninman willamunankuta (Mt 28:2, 5, 7). Judiospa nisqankuman jina, juzgado wasipeqa warmej parlasqanta mana valechejchu kanku. Jehovarí mana runas jinachu yuyan, astawanpis warmista sumajpaj qhawan. Chayrayku Jesús kausarimusqanta warmiswan willachimorqa.

Bibliata leenapaj

(Mateo 27:38-54)

16-22 DE ABRIL

BIBLIAMANTA SUMAJ YACHACHIYKUNA | MARCOS 1, 2

“Juchasniyki perdonasqaña kanku”

(Marcos 2:3-5) Waj runaspis jamullarqankutaj uj suchuta tawa runaswan wantuchimuspa. 4 Ashkha runa kasqanraykutaj, Jesús kasharqa chayman mana apaykuyta aterqankuchu. Chayrayku wasej techonta juskʼorqanku, chaynintataj suchu runata wantunanpi uraykucherqanku. 5 Jesustaj creesqankuta reparaspa, suchu runata nerqa: “Wawáy, juchasniyki perdonasqaña kanku”, nispa.

jy pág. 67 párrs. 3-5

“Juchasniyki perdonasqaña kanku”

Jesús chay wasipi yachachishajtin, tawa runas uj suchu runata wantunanpi aparqanku. Paykunaqa Jesús chay runata sanoyachinanta munarqanku. Jinapis runas wasipi kʼiski kasqankurayku, chay onqosqata ni imaynamanta “Jesús kasharqa chayman” chimpachiyta aterqankuchu (Marcos 2:4). Jesusman mana qayllaykuchiyta atispataj, chay runasqa wasej techonta juskʼorqanku. Chantá suchu runata chay juskʼunta pitawan uraykucherqanku.

Chayta ruwasqankumanta, ¿Jesús phiñakorqachu? Mana. Astawanpis may creeyniyoj kasqankuta rikuspa, suchu runata nerqa: “Wawáy, juchasniyki perdonasqaña kanku”, nispa (Mateo 9:2). Fariseoswan leymanta yachachejkunawanrí, chayta uyarispa phiñakorqanku. Paykunaqa sonqonkupi ajinata yuyasharqanku: “¿Imaraykutaj kay runa ajinata parlanri? Diospa contranta rimashan. ¿Manachu Dioslla juchastaqa perdonayta atin?”, nispa (Marcos 2:7).

Jesustajrí imatachus yuyashasqankuta yachaspa, nerqa: “¿Imaraykutaj ajinata sonqoykichejpi yuyashankichejri? Pillapis kay suchu runamanqa ‘juchasniyki perdonasqaña kanku’ nillanman. ‘Sayariy, wantunaykita oqharispa puririy’ nejtinkurí, ¿puririnmanchu?”, nispa (Marcos 2:8, 9). Jesusqa kausayninta runasrayku qonanta yacharqa. Chayrayku runaspa juchasninkuta perdonayta aterqa.

(Marcos 2:6-12) Chaypitaj leymanta wakin yachachejkuna tiyasharqanku, paykunaqa sonqonkupi ajinata yuyasharqanku: 7 “¿Imaraykutaj kay runa ajinata parlanri? Diospa contranta rimashan. ¿Manachu Dioslla juchastaqa perdonayta atin?”, nispa. 8 Jesusqa chay ratopacha yacharqa ajinata yuyashasqankuta. Chayrayku paykunata nerqa: “¿Imaraykutaj ajinata sonqoykichejpi yuyashankichejri? 9 Pillapis kay suchu runamanqa ‘juchasniyki perdonasqaña kanku’ nillanman. ‘Sayariy, wantunaykita oqharispa puririy’ nejtinkurí, ¿puririnmanchu? 10 Kunanqa rikuchisqaykichej, noqa atiyniyoj kasqayta kay jallpʼapi juchasta perdonanaypaj”, nispa. Chantá suchu runata nerqa: 11 “Qanta niyki: Sayariy, wantunaykita oqharispa wasiykiman ripuy”, nispa. 12 Suchutajrí sayarerqa, chay ratopachataj wantunanta oqharispa tukuy runas rikushajtinku riporqa. Chay runastaj manchayta tʼukorqanku, Diosta jatunchaspataj nerqanku: “Mana jaykʼajpis kay jinataqa rikorqanchejchu”, nispa.

nwtsty Mr 2:9 sutʼinchaynin

Pillapis [...] nillanman: Tukuypis juchasta perdonayta atisqanchejta niyta atisunman. Jesustajrí mana simillamantachu parlarqa, astawanpis ruwasqanwan juchasta perdonayta atisqanta rikucherqa. Chayrayku suchu runata nerqa: “Sayariy, wantunaykita oqharispa wasiykiman ripuy”, nispa. Kay versiculospi nisqan, Isaías 33:24 nisqanpis, rikuchiwanchej runasqa jucharayku onqosqanchejta.

Sumaj yachachiykunata maskʼana

(Marcos 1:11) Cielomantataj Dios nimorqa: “Qanmin munasqa Waway kanki. Qantaqa allinpaj qhawayki”, nispa.

nwtsty Mr 1:11 sutʼinchaykunasnin

Cielomantataj Dios nimorqa: Mateo libromanta Juan librokama, Jehovaqa kinsa kutispi cielomanta parlamorqa. Kay versiculopitaj ñaupaj parlamusqan kashan (Mr 9:7; Jn 12:28 sutʼinchaykunasninta leeriy).

Waway kanki: Jesusqa cielopi ángel kashaspaña Diospa Wawan karqa (Jn 3:16). Kay jallpʼapi nacekuspataj, imaynatachus Adán niraj juchallishaspa “Diospa wawan” karqa, ajinallatataj Jesuspis Diospa wawan karqa (Lu 1:35; 3:38). Jinapis Jehovaqa cielomanta parlamuspa, mana Jesús Wawan kasqallantachu nisharqa. Chayta ninchej, imaraykuchus Jehovaqa chay kutipi atiyninta Jesusman qorqa. Chaywantaj rikucherqa, Jesusqa cielopiña Wawan kasqanta. Chaypacha Jesús watejmantapis nacekunman jina karqa. Chaymantapachataj Jesusqa cieloman kutipuyta aterqa, Rey kananpaj, Kuraj Kaj Sacerdote kananpajwan (Jn 3:3-6; 6:51; Lu 1:31-33; Heb 2:17; 5:1, 4-10; 7:1-3 kikinchay).

Qantaqa allinpaj qhawayki: Chayri, “qanwanqa sonqo juntʼasqa kani, qanmin anchata kusichiwanki”. Chay palabrasqa Mateo 12:18 versiculopi rikhurillantaj. Chaytaj orqhosqa kashan Isaías 42:1 versiculomanta. Chaypi Mesiasmanta chayri Cristomanta parlan. Jehová Jesusman atiyninta qosqan, “allinpaj qhawayki” nisqan ima, Jesús ajllasqa Mesías kasqanta rikucherqa.

(Marcos 2:27, 28) Jesús nillarqataj: “Samarikuna Pʼunchayqa runarayku churasqa karqa, manataj runaqa Samarikuna Pʼunchaypajchu ruwasqa karqa. 28 Chayrayku noqaqa Samarikuna Pʼunchaypatapis Señornin kani”, nispa.

nwtsty Mr 2:28 sutʼinchaynin

Samarikuna Pʼunchaypatapis Señornin: Jesús chayta nispa, payllamantataj parlasharqa (Mt 12:8; Lu 6:5). Chayrayku Samarikuna Pʼunchaypi ruwayta aterqa, imatachus Tatan ruwananta nisqanta (Jn 5:19; 10:37, 38 kikinchay). Jesusqa Samarikuna Pʼunchaypi ashkha milagrosta ruwarqa, onqosqastapis sanoyacherqa (Lu 13:10-13; Jn 5:5-9; 9:1-14). Chaytaj rikucherqa, pay kamachishajtin astawan ashkha milagrosta ruwananta. Gobiernonqa Samarikuna Pʼunchay jina kanqa (Heb 10:1).

Bibliata leenapaj

(Marcos 1:1-15)

23-29 DE ABRIL

BIBLIAMANTA SUMAJ YACHACHIYKUNA | MARCOS 3, 4

“Jesús Samarikuna Pʼunchaypi uj runata sanoyachin”

(Marcos 3:1, 2) Watejmanta Jesusqa sinagogaman yaykullarqataj, chaypitaj uj makin chʼakisqa runa kasharqa. 2 Fariseostaj Jesusta wateqasharqanku Samarikuna Pʼunchaypi chay runata sanoyachejtin chʼataykunankupaj.

jy pág. 78 párrs. 1, 2

¿Samarikuna Pʼunchaypi allin kajta ruway atikunmanchu?

Jesusqa ichapis Galileapiña kashaspa, Samarikuna Pʼunchaypi uj sinagogaman yaykorqa. Chaypitaj uj runa kasharqa paña makin chʼakisqa (Lucas 6:6). Fariseoswan leymanta yachachejkunawantaj, Jesusta pantachiyta munaspa ñawillankupi purichisharqanku. Chayrayku Jesusta taporqanku: “¿Samarikuna Pʼunchaypi sanoyachiyta atikunchu?”, nispa (Mateo 12:10).

Paykunaqa mana onqosqa runamanta llakikuspachu chayta taporqanku, manachayqa Jesusta imallamantapis juchachayta munaspa. Fariseoswan leymanta yachachejkunawanqa, tullu pʼakisqasta, chaki qʼewisqasta chayri maki qʼewisqasta Samarikuna Pʼunchaypi jampiykuyta juchapaj qhawaj kanku. Paykunaqa nej kanku: “Uj runa wañuy patapi kashajtillan, Samarikuna Pʼunchaypi yanapana tiyan”, nispa.

(Marcos 3:3, 4) Jesustajrí makin chʼakisqa runata nerqa: “Sayarispa kay chaupiman jamuy”, nispa. 4 Chantá chay runasta taporqa: “¿Samarikuna Pʼunchaypi imatataj ruwana tiyan? ¿Allin kajtachu chayri sajra kajtachu? ¿Samarikuna Pʼunchaypi runata salvanachu chayri wañuchinachu?”, nispa. Paykunataj chʼinlla karqanku.

jy pág. 78 párr. 3

¿Samarikuna Pʼunchaypi allin kajta ruway atikunmanchu?

Chay runasqa Samarikuna Pʼunchaypi casi tukuy ima ruwanata juchapaj qhawaj kanku. Chaytaj mana Diospa Palabranman jinachu karqa. Jesustaj repararqa pantasqata yuyasqankuta (Éxodo 20:8-10). Chantapis mana chay kutillachu Jesusta juchacharqanku allin kajta ruwasqanmanta. Chayrayku Jesusqa imachus sonqonkupi kasqanta yachaspa, makin chʼakisqa runata nerqa: “Sayarispa kay chaupiman jamuy”, nispa (Marcos 3:3).

(Marcos 3:5) Chantá Jesusqa muyuyninpi kajkunata phiñasqa qhawarerqa, paykunamantataj llakikorqa rumi sonqo kasqankurayku. Makin chʼakisqa runatataj nerqa: “Makiykita aysariy”, nispa. Aysarejtintaj makenqa sano rikhurerqa.

nwtsty Mr 3:5 sutʼinchaynin

muyuyninpi kajkunata phiñasqa qhawarerqa, paykunamantataj llakikorqa: Marcoslla chayta Jesusmanta willan. Payqa fariseos, leymanta yachachejkuna ima rumi sonqos kasqankuta rikuspa, mayta llakikorqa (Mt 12:13; Lu 6:10). Imaynachus Jesús chay kutipi kasqanmanta, ichapis Pedro Marcosman willarqa. Imajtinchus Pedroqa wawa sonqo karqa (“Marcos libromanta yachakuna” nisqa videota qhawariy).

Sumaj yachachiykunata maskʼana

(Marcos 3:29) Chaywanpis Diospa atiyninpa contranta sajrata rimajqa, ni jaykʼaj perdonasqachu kanqa. Payqa wiñaypaj juchayoj kanqa”, nispa.

nwtsty Mr 3:29 sutʼinchaykunasnin

Diospa atiyninpa contranta sajrata rimajqa: Diospa atiyninpa contranta churakoyqa, paypaj sajrata rimaywan ninakun. Diospa atiyninwan ruwakusqan imasta qhesachaypis, paypa contranpi sajrata rimaywan ninakullantaj. Fariseoswan leymanta yachachejkunawanqa, rikorqanku Jesús milagrosta Diospa atiyninwan ruwasqanta. Jinapis paykunaqa, Supaypa atiyninwan chay milagrosta ruwasqanta nerqanku (Mt 12:24, 28; Mr 3:22).

wiñaypaj juchayoj kanqa: Ichapis parlashan, yachashaspa juchallikoj runamanta. Ajinata juchallejpaj manaña ima jaywanapis kanchu, nisunman ni jaykʼaj perdonasqachu kanqa (Diospa atiyninpa contranta sajrata rimajqa palabraspa sutʼinchayninta leeriy).

(Marcos 4:26-29) Chantá Jesús nillarqataj: “Diospa Gobiernonqa rijchʼakun jallpʼaman mujuta tʼakaj runaman. 27 Payqa chʼisin puñun, tutamantataj sayarin. Mujustaj pʼutumuspa jatuchajta wiñanku, mana paypa yachasqallan. 28 Jallpʼaqa sapallanmanta pisimanta pisi poqochin: Ñaupajtaqa yurata wiñachin, chantá espigachin, chantá trigota espigapi poqochin. 29 Poqosqantawantaj tarpojqa ruthuyta qallarin, cosecha tiempoña kasqanrayku”.

w14 15/12 págs. 12, 13 párrs. 6-8

¿Imatachus ninayasqanta entiendenchejchu?

6 ¿Imatá yachakunchej kay rijchʼanachinamanta? Kinsa imasta. Uj kaj, noqanchejqa mana atinchejchu Bibliamanta yachakojta Diosta yupaychaypi usqhayllata wiñachiyta. Astawanpis maykamallachus atisqanchejta reparakuspaqa, mana yachakojta tanqasunchu usqhayllata bautizakunanpaj. Yachakojta yanapananchejpaj tukuy imata ruwaspapis, llampʼu sonqowan saqenanchej tiyan, yachakojpuni Jehovata yupaychayta ajllananta. Chaytataj ruwanan tiyan Jehovata tukuy sonqo munakusqanrayku, imaraykuchus Jehovaqa tukuy sonqo yupaychanata munan (Sal. 51:12, 13; 54:6; 110:3).

7 Iskay kaj, Jesuspa rijchʼanachinanta entiendeyqa, yachakoj mana ñauparejtinpis mana llakikunapaj yanapawanchej. Chayraykutaj pacienciayoj kananchej tiyan (Sant. 5:7, 8). Yachakojta yanapanapaj tukuy imata ruwajtinchejpis, manapuni ñauparisqanqa mana ninayanchu mana allin yachachejkuna kasqanchejta. Jehovaqa kausayninkuta tijrachiyta munaj llampʼu sonqo runaspa sonqollanpi cheqa kaj wiñananta saqen (Mat. 13:23). Chayrayku mana yuyananchejchu tiyan, allin yachachejkuna kasqanchej, ashkha runas bautizakojtillanku yachakusqanta. Imaraykuchus Jehovaqa willamunapaj mayta kallpachakusqanchejta qhawan, manataj mashkha runaschus willayninchejta japʼikusqankutachu (Lucas 10:17-20; 1 Corintios 3:8 leey).

8 Kinsa kaj, noqanchejqa mana rikunchejchu yachakojpa sonqonpi imachus kasqanta. Sutʼincharinapaj, uj misionerowan Bibliamanta yachakoj qhariwarmi, qotuchakuywan khuska willaj riyta munarqa. Misionerotaj chayta ruwanankupaj cigarro pitayta saqenankuta nerqa. Paykunataj ashkha killasña mana pitashasqankuta nerqanku, chaytaj misionerota mayta tʼukucherqa. ¿Imaraykú saqeporqanku? Imaraykuchus repararqanku pakayllapi cigarrota pitajtinkupis Jehová rikunanta, yacharqankutaj Jehová puraj uya runasta chejnikusqanta. Chayrayku imatachus ruwanankuta ajllarqanku, nikorqankutaj: “Cigarro pitaytachus mana saqesun chayqa, misioneroj ñaupaqenpipis pitana ari”, nispa. Cigarro pitayta saqesqankuta misionero mana yachajtinpis, paykunataqa Jehovata munakuyta qallarisqanku yanaparqa cigarro pitayta saqenankupaj.

Bibliata leenapaj

(Marcos 3:1-19 qallariynin)

CRISTIANO KAUSAYNINCHEJ

(Marcos 4:9) Chantá nerqa: “Pillapis ninriyojqa uyarichun”, nispa.

nwtsty Mr 4:9 sutʼinchaynin

Pillapis ninriyojqa uyarichun: Jesús tarpoj runamanta niraj parlashajtin, “uyariychej” nerqa (Mr 4:3). Marcos 4:9 versiculopi nisqanwantaj parlayta tukucharqa. Jesusqa yachachisqasninman nisharqa, yuyaychaykunasninta sumajta uyarinankuta. Marcos 4:9 nisqan jinallataj, kay textospi rikhurin: Mt 11:15; 13:9, 43; Mr 4:23; Lu 8:8; 14:35; Ap 2:7, 11, 17, 29; 3:6, 13, 22; 13:9.

30 DE ABRIL–6 DE MAYO

BIBLIAMANTA SUMAJ YACHACHIYKUNA | MARCOS 5, 6

“Jesusqa wañusqa familianchejta kausarichimunanpaj atiyniyoj”

(Marcos 5:38) Jairoj wasinman chayasqankutawan, Jesusqa rikorqa runasta jikʼun jikʼunta sinchʼita waqashajta.

(Marcos 5:39-41) Yaykuspataj chay runasta nerqa: “¿Imaraykutaj waqashankichej? Imillitaqa mana wañupunchu, puñushallan”, nispa. 40 Chayta nisqanmanta runasqa Jesusta asipayarqanku. Jesustaj tukuyta jawaman llojsichiytawan, imillitaj tatanta, mamanta, paywan rejkunatawan pusaykorqa imillita kasharqa, chayman. 41 Imillitaj makinta japʼispataj nerqa: “Tál·i·tha cú·mi”, nispa, chaytaj niyta munan: “Sipasita, qanta niyki: Jatarikuy”.

nwtsty Mr 5:39 sutʼinchaynin

mana wañupunchu, puñushallan: Bibliaqa wañuyta, puñuywan kikinchan (Sl 13:3; Jn 11:11-14; Hch 7:60; 1Co 15:51; 1Te 4:13). Jesusqa wañusqasta kausarichiyta atin, imaynatachus puñushaj runata rijchʼarichinchej, ajinata. Chayrayku Jesús nerqa, chay imillita puñushallasqanta. Chay imillitata kausarichinanpajtaj Tatan atiyta qorqa. Imajtinchus “Diosqa wañusqasman kausayta qon, manaraj kanchu chay imasmantapis kankumanñapis jina parlan” (Ro 4:17).

(Marcos 5:42) Sipasitaqa chay ratopacha sayarispa purirerqa. Payqa 12 watayoj karqa. Tatanwan mamanwantaj maytapuni kusikorqanku.

jy pág. 118 párr. 6

Uj imillitata kausarichin

Jesusqa pikunatachus sanoyacherqa, chay runasman kamachej: “Amapuni pimanpis kaytaqa willankichu”, nispa. Jairomanwan señoranmanwanpis, ajinallatataj kamacherqa. Jinapis Jesús imillitata kausarichisqanqa tukuy “qaylla llajtaspi yachakorqa” (Mateo 9:26). Familianchejmanta pillapis kausarichisqa kajtenqa, tukuy runasmanchá chayta willarisunman. Jesusqa Jairoj imillitanta kausarichisqanwan, iskay runastaña wañuymanta kausaricherqa.

Sumaj yachachiykunata maskʼana

(Marcos 5:19, 20) Jesustajrí mana munarqachu, chay runatataj nerqa: “Ripullay wasiykiman. Familiasniykiman willamuy imastachus Jehová Dios qanrayku ruwasqanta, khuyakususqantapis”, nispa. 20 Chay runataj Decápolis nisqaman rispa willamorqa imastachus Jesús paypaj ruwasqanmanta, tukuytaj chayta uyarispa mayta tʼukoj kanku.

nwtsty Mr 5:19 sutʼinchaynin

willamuy: Jesusqa ñaupajpi milagrosta ruwaspa, mana ni pimanpis willanankuta nerqa (Mr 1:44; 3:12; 7:36). Jinapis kay versiculopi, Jesusqa sanoyachisqan runaman nerqa familiasninman willamunanta. Ichapis chayta nerqa, chay lugarmanta runas, payta wijchʼusqankurayku. Chayrayku Jesusqa mana chay lugarpi willayta atinmanchu karqa. Runastaj chay chhika khuchis wañusqankumanta, sajrata parlayta atinkuman karqa.

(Marcos 6:11) Mayqen llajtallapipis runas mana wajyarisojtiykichej, nitaj uyarisojtiykichejqa, chaymanta llojsipushaspa chakisniykichejmanta jallpʼata thalarakuychej, ajinamanta pantasqankuta reparakunankupaj”, nispa.

nwtsty Mr 6:11 sutʼinchaynin

chakisniykichejmanta jallpʼata thalarakuychej: Jesuspa tiemponpi, ichapis runasqa chakisninkumanta jallpʼata thalarakojpuni kanku. Imajtinchus may kasqankuta creekoj judiosqa, mana judío llajtasman riytawan, chakisnikumanta jallpʼata thalakuspa llajtankuman yaykupoj kanku. Jinapis Jesusqa waj imata yachachiyta munaspa, yachachisqasninman kamacherqa. Jesuspa yachachisqasnenqa, chakisninkumanta jallpʼata thalarakuspa, kayta rikucherqanku: Willasqankuta runas mana kasukojtinku, mana juchayojchu kasqankuta, Diospa makinmantaj juiciota saqepusqankuta. Chayman rijchʼakoj palabrasllataj, Mateo 10:14, Lucas 9:5 versiculospi rikhurin. Marcoswan Lucaswanqa chay palabrasman kaytawan yapaykorqanku: “pantasqankuta reparakunankupaj”. Pablowan Bernabewanqa, Pisidiamanta Antioquiapi kashaspa chakisninkumanta jallpʼata thalarakorqanku (Hch 13:51). Pablotaj Corintopi kashaspa, ropanta thalarakuspa Corintomanta runasman nerqa: “Mana salvakojtiykichejqa, qankuna juchayoj kankichej. Noqaqa mana juchayojchu kasaj”, nispa (Hch 18:6).

Bibliata leenapaj

(Marcos 6:1-13)

    Quechuapi publicaciones (2004-2026)
    Wisqʼanapaj
    Yaykunapaj
    • Quechua (Bolivia)
    • Wajman apachinapaj
    • Configuración
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Condiciones de uso
    • Política de privacidad
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Yaykunapaj
    Wajman apachinapaj