1 Reyes
Juk dioskunata Salomón adorashqan
11 Salomónqa atska jäpa warmikunatami ashirqan warminpaq. Manami Faraónpa tsurilantsu warmin karqan, sinöqa warminkuna karqan Moab nacionpita, Amón nacionpita, Edom nacionpita, Sidón markapita y heteo runakunapitapis. 2 Jäpa warmiwan Israel runakuna tänanta mana munarmi TAYTA DIOS unayna kayno nirqan: “Jäpa nación warmikunawanqa ama tankitsu ni paykunapis qamkunawan ama tätsuntsu. Tsay warmikunaqa diosninkunatami adoratsishunkipaq”.*
Tsayno niykaptinpis Salomónqa mana cäsukuypami tsay warmikunawan tarqan. 3 Salomónpa warminkuna karqan qanchis pachakmi (700). *Concubïna warminkunami karqan kimsa pachak (300). Tsay warmikunami Salomónta ïdulukuna rurayman jitarpurqan. 4 Tsaymi Salomónqa awkinna kashpan warminkunata cäsukur ïdulukunatana adorarqan. Manami taytan Davidnötsu TAYTA DIOSLAMAN yärakur kawarqan. 5 Tsaymi Sidón runakuna adorashqan *Astoret diösata y amonita runakuna adorashqan melanaypaq Milcom diosta Salomón adorarqan.
6 Tsayno rurar Salomónqa manami taytan Davidnötsu lapan shonqunwan TAYTA DIOSTA cäsukurqan, sinöqa TAYTA DIOS mana munashqantami rurarqan. 7 Tsaymi Jerusalén markapa tsimpan jirkancho moabita runakuna adorashqan melanaypaq Quemos diospaq *altarta sharkatsirqan. Tsaynöpis altarta sharkatsirqan amonita runakuna adorashqan melanaypaq Moloc diospaq. 8 Tsaynölami jäpa warminkuna adorapäkushqan dioskunapaq altarta Salomón sharkatsirqan. Tsay altarkunachömi tsay warmikuna diosninkunapaq inciensuta y sacrificiukunatapis rupatsipäkurqan.
9 Mana cäsukur Salomón juk dioskunata adorashqanpitami TAYTA DIOS pasaypa rabyakurqan. Salomón tsayno rurarqan Israel runakunata kuyaq TAYTA DIOS ishkay kuti yuripaykaptinpis.* 10 Payta yuriparkurmi TAYTA DIOS nirqan juk dioskunata imaypis mana adorananpaq. Tsayno niykaptinpis Salomón mana cäsukuptinmi 11 TAYTA DIOS kayno nirqan: “*Pactu rurashqäta manami cumplishqankitsu y leynïkunata manami cäsukushqankitsu. Tsayno kashqaykipitami qampita miraqkuna wakin Israel runakunapa mandaqnin rey mana kanqanatsu. Tsaypa trukanqa juk ashmaynikinami rey kanqapaq. 12 Tsayno kaptinpis taytayki Davidta kuyashpämi kawashqaykiyaqqa tsay ashmaynikita mana churashaqraqtsu, sinöqa tsuriki rey kaykaptinraqmi pulan Israel nacionta makinpita qechushaq. 13 Imano kaptinpis sirvimaqnï David rayku y akrashqä Jerusalén rayku juk trïbutaqa kachapäshaq tsuriki mandananpaq”.
Salomónpa contran sharkuqkuna
14 Tsaypitanami edomita runa Hadadpa yarpayninman TAYTA DIOS churarqan Salomónpa contran sharkunanpaq. Hadadqa Edom nacionpa mandaqnin rey castami karqan. 15 Salomón manaraq rey kaptinmi rey David aywar Edom nación runakunawan pelyapäkurqan. Nirkurmi Israel soldädukunapa capitannin Joab aywarqan pelyacho wanuq Israel soldädukunata pampananpaq. Tsaycho kaykarmi Edom nacioncho lapan olqu kaqkunata wanutsipäkurqan. 16 Wanutsir ushashqanyaqmi Joabqa Israel soldädukunawan soqta killa Edomcho tarqan.
17 Tsay witsanqa wamralaraqmi Hadad kaykarqan. Edomita runa mayinkunata Joab wanutsishqanta musyarmi papäninpa yanapaqninkunawan Egiptupa qeshpir aywakurqan. 18 Madián nacioncho kaykashqanpita Egiptupa aywakurmi chayarqan Parán partiman. Tsaypitanami mas runakuna paykunata qatikurqan. Tsaymi paykunawan aywar Egiptuman chayaykushpan rey Faraón kaqman aywapäkurqan. Chayaykuptinmi Faraónqa wayikunata y chakrakunata rikatsirqan tsaycho tänanpaq. Tsaynölami mikuytapis kamariparqan.
19 Hadadmi Faraónwan kirun tinkuptin yachanakurqan. Tsaymi Faraónqa warmin reina Tahpenespa nananwan Hadadta tätsirqan. 20 Hadadwan taptinmi yurirqan wawan Genubat. Paytami Faraónpa palaciuncho Tahpenes ashmakurqan kikinpa wawankunatawan juntu.
21 Rey David y soldädunkunapa capitannin Joabpis wanushqanta mayaykurmi Faraónta Hadad kayno nirqan: “Markäman kutikushaqna, tayta”.
22 Tsayno niptinmi Faraón kayno nirqan: “¿Imanirtaq markaykiman kutikuyta munaykanki? ¿Imataq kaycho pishïshunki?”
Tsayno niptinmi Hadad kayno nirqan: “Manami imapis pishïmantsu, tayta. Imano kaptinpis markäpami kutikuyta munaykä”.
23 Tsaynölami Eliadapa tsurin Rezónpa yarpayninman Tayta Dios churarqan Salomónpa contran sharkunanpaq. Nawpataqa Soba markapa mandaqnin rey Hadad-ezerpa ashmaynilanmi Rezón karqan. Ashmay kaykashqanpitami qeshpir aywakushpan 24 asaltantikunawan juntakar paykunapa cabecïllan rikakurqan. Hadad-ezerta rey David vincirkuptinmi Rezón y paywan puriq runakuna qeshpir Damascuman aywakärirqan. Damascuchönami runakuna payta churapäkurqan rey kananpaq. 25 Tsaynöpami Siria nacionpa mandaqnin rey kananpaq yaykurqan. Israel runakunapa contran Hadad kashqannömi Salomón wanushqanyaq Rezónpis Israel runakunata chikir contran karqan.
Salomónpa contran Jeroboam sharkushqan
26 Tsaynölami Salomónpa contran sharkurqan ashmaynin Jeroboam. Paypa papänin karqan Nabat y mamanmi karqan Zerúa. Zerúaqa viüdami karqan. Paykunaqa Efraíncho kaq Sereda markapitami karqan.
27 Kaychömi qelqaraykan Salomónpa contran imano Jeroboam sharkushqanpis. Rey Salomón taytan *Davidpa Markanchömi Milo patak perqata y marka murälla kachakashqankunata altsatsirqan. 28 Jeroboam ali chölu y habilösu kashqanta Salomón tantiyarmi Josépita miraq runakunapa* capataznin kananpaq churarqan.
29 Juk kuticho Jerusalénpita Jeroboam yarqurmi nänicho tinkurqan Silupita kaq profëta Ahíaswan. Ahíasqa aywaykarqan mushuq tünican jatishqami. Tsay höra manami pipis tsaycho karqantsu. 30 Tsaychömi Ahíasqa jatiraykashqan mushuq tünicanta chunka ishkay pedäzuman rachirir 31 chunka pedäzuta Jeroboamta aptapar kayno nirqan: “Yärakushqantsi TAYTA DIOS kaynömi nin: ‘Salomónpa makinpita qechurkurmi chunka trïbuta qoykushayki mandaqnin rey kanaykipaq. 32 Sirvimaqnï David rayku y Israel markakunapita akrashqä Jerusalén marka raykumi Salomónta kachapaykushaq juk trïbulatana mandananpaq. 33 Tsayno rurashaq Salomón manana cäsukamar Sidón runakuna adorashqan *Astoret diösata, moabita runakuna adorashqan Quemos diosta y amonita runakuna adorashqan Moloc diosta adorashqanpitami. Payqa manami taytan Davidnötsu mandamientükunata, leynïkunata y nishqäkunata cäsukushqa.
34 “ ‘Tsayno kaptinpis sirvimänanpaq akrashqä David mandamientükunata y leynïkunata cäsukur kawashqanpitami Salomón kawashqanyaqqa lapan trïbu runakunapa mandaqnin kanqa. 35 Tsurin rey kaptinnami itsanqa chunka trïbu Israel runakunata qechurkur qamta qoykushayki rey kanaykipaq. 36 Salomónpa tsurintaqa kachapaykushaq juk trïbulatanami mandananpaq. Tsaynöpami sirvimaqnï Davidpita miraqkuna Jerusaléncho mandayta sïguinqapaq. Jerusalén markatami akrashqä imayyaqpis tsaycho adorapäkamänanpaq.
37 “ ‘Qamtanami churashayki Israel runakunapa mandaqnin rey kanaykipaq.* Tsaynöpami shonquyki yarpashqanno mandar kushikunkipaq. 38 Sirvimaqnï rey David cäsukamashqanno qampis mandamientükunata y leynïkunata cumpliptikiqa Davidta yanapashqänölami yanapashayki. Rey kanaykipaq qamta churashqänölami qampita miraqkunatapis churashaq Israel runakunapa mandaqnin rey kananpaq. 39 Davidpita miraqkunataqa mana cäsukamashqanpita castigarpis manami cadalaqa castigashaqtsu’ ”.
40 Profëta Ahías tsayno wilashqanta musyarmi Jeroboamta Salomón wanutsiyta munarqan. Tsaymi Jeroboamqa Egiptupa mandaqnin Sisacman qeshpir tsaycho tarqan Salomón wanunanyaq.
Rey Salomón wanushqan
41 Rey Salomón rurashqankuna y yachaq kashqanpis qelqaraykan Salomónpa vïdanta qelqashqan libruchömi. 42 Chusku chunka (40) watami Israel runakunata Jerusalénpita Salomón mandarqan. 43 Wanuykuptinmi pampapäkurqan taytan *Davidpa Markanman. Salomónpa trukannami tsurin Roboamna rey karqan.