39 CAJ YACHACUY
Ima nintaj Jehová yawarpita
Cuerpunchicho yawar captinrämi cawanchi. Y Diosninchi camamashcanchi captinmi nimanchi yawarwan imata mana ruranapaj. ‘¿Yawarta micömanchuraj? ¿Cuerpöman churacömanchuraj?’ nir yarpachacuycarga, Paymi Palabrancho nimanchi imata ruranapaj.
1. ¿Ima nintaj quiquin Tayta Jehová yawarpita?
Unaycho sirvejnincunatami Jehová cayno nergan: “Cawajcunapaga yawarninchömi bïdan caycan” (Levítico 17:14). Jehovapäga cawayninchi sagrado caycan, chauraga yawarninchipis chaynola alapa valoryoj caycan.
2. ¿Yawarwan imata mana ruranapätaj Dios nimanchi?
Jesús manaraj shamushgan wichancunacho, Jehovaga mayna sirvejnincunata wilacurgan yawarta mana micupäcunanpaj (leiriy Génesis 9:4 y Levítico 17:10). Y congregación cristiana camacashgan wichanpis jinala chay mandätulata gorgan. Chaymi punta apaj cristianucunaga cay mandatuta may chaypa apachicurgan: “Ama micunquichu [...] yawarta” (leiriy Hechos 15:28, 29).
Chauraga yawartaga micushwanchu ni imanolapapis cuerpunchiman yaycachishwanchu. Imanomi juc doctorpis washcuta mana upiananpaj pitapis niptenga, chay runaga ‘chauraga venalapa churacushaj’ ninmanchu ¿au? Cäsucoj carga manachi ni imanolapapis malingachu. Chaynolami yawarwanpis pasan. Diosta cäsucurga yawartaga micushunchu, upushunchu. Micunapaj ima uywatapis wanucherga cuncan milushgalata jaguirinapaj trucanga lapan yawarnintaraj jorgunanchi.
¿Y doctorcuna ‘yawarta churashayqui’ nimaptinchega? Öraga paycuna Diospa mandätunta mana cäsucushpanmi nimanchi venalapa yawarta chasquicunapaj (o caytapis chasquicunapaj nipäcun: glóbulos rojos, glóbulos blancos, plaquetas y plasma). Y pipis ¿yawarpa partinpita más ichic cajcunalata chasquicuptenga?, chayga quiquinpitana canga; pero caytasï ali tantianman: yawarta ni maygan partintapis mana chasquicunmanchu. Aumi, jucninchi jucninchipis yarpachacunanchi yawar asuntucunacho imata decidinapaj (Gálatas 6:5).a
SHUMAJ YACHACURCUNAPAJ
Yachacushun imatataj rurashwan doctorcuna yawarta churacunapaj nimaptinchi.
3. Decidishgayquega Jehovata cushichinman
Jampicunayquiraycur yawartaraj doctor manashuptiqui, ¿alichuraj canman Dios ima nishganmanraj yarpachacuptiqui? VIDEUTA ricapäcuy y parlapacäriy imacunatarätaj rurashwan ali decidinapaj:
Yachaj runa canayquipaj mañacuy (Santiago 1:5).
Bibliacho consejucunata ashiy ali tantiacunayquipaj (Proverbios 13:16).
Musyapacuy imaraj jampicunayquipaj caycanman yawarpa trucancho.
Apuntacurcuy yawarpita maygantataj mana chasquinayquipaj.
Decidishgayquega Diospa ricayninpaj ali caycanman (Hechos 24:16).b
Quiquiquimi ali conciencialayquiwan acranquiman imata ruranayquipäpis, runayqui, warmiqui, ancianucuna o Bibliapita yachachishojniquega respetapäcunmanmi decidishgayquita (Romanos 14:12).
Yawarpita ima decidishgayquita guelgarcuy.
4. Doctorcuna ali jampimänanchita munanchi
Diosta cäsucur yawarta mana chasquicurpis, doctorcuna ali jampimänanchita munanchi. VIDEUTA ricapäcuy.
Leipäcuy Tito 3:2 y caypita parlapacäriy:
¿Imanirtaj doctorcunata ali shimilawan y respetulawan parlapashwan?
Mana chasquinapaj |
Quiquiqui acranayqui |
---|---|
A. Plasma sanguíneo |
Fracciones de plasma |
B. Glóbulos blancos |
Fracciones de glóbulos blancos |
C. Plaquetas |
Fracciones de plaquetas |
D. Glóbulos rojos |
Fracciones de glóbulos rojos |
5. Yawarpa partinpita más ichic cajcuna
Yawarga cay chuscu cajcunamanmi raquican: glóbulos rojos, glóbulos blancos, plaquetas y plasma. Y caycunaga más ichic particunamanpis raquicanrämi.c Öraga ima jampicunachopis taricanmi yawarpa partinpita más ichic cajcuna.
Pipis ‘yawarpa partinpita más ichic cajcunata chasquicömanchuraj o manachuraj’ niycarga, chayga quiquinpitanami canga, Bibliawan ali yachachishga conciencianmi yanapanga. Öraga waquincuna yawarpa ni imanlatapis chasquiyta munangachu. Waquincuna ichanga ‘yawarpa partinpita más ichic cajcunalataga chasquëmanmi’ nipäcunga.
Imatapis manaraj rurar, cayno tapucuy:
¿Imanoparaj doctorta tantiachëman yawarpa partinpita más ichic cajcunata imanir chasquicushgäta o manapis?
WAQUINCUNA NIPÄCUN: “Wanuypita salvacunäpaj captenga, ¡upa imachi cäman yawarta mana churacuptëga!”.
¿Gamga ima ninquitaj?
ICHIC YACHACUY
Jehová wilacunmi yawarta imanir mana micunapaj ni churacunapaj.
Yarpänapaj
¿Imanirtaj Jehovaga nin yawarga alapa valoryoj cashganta?
¿Imanirtaj yawarta mana micunapaj Jehová mandacushganga, tantiachimanchi ni venalapapis yawarta mana churacunapaj?
¿Imacunaraj yanapäshunquiman yawar-raycur yarpachacuycarga ali decidinayquipaj?
MASLATA YACHACUNAYQUIPAJ
Yawarniquita jorgurcur yapay churashunayquita doctorcuna munaptenga, ¿imataraj ruranquiman?
“Liejcuna tapucärishgan” (Wilacamoj, 15 octubre quilla, 2000)
Yawarpa partinpita más ichic cajcunata chasquiyta munarga, ¿imatarätaj musyanayqui?
¿Imata juc doctor nergan yawarta mana churacunapaj Biblia ima nishganpita?
“Chasquicurgämi yawarpaj Biblia ima nishganta” (¡Ricchayna!, 8 diciembre quilla, 2003)
Yachacuy Comités de Enlace con los Hospitales nishgancho imano ancianucuna yanapacärishganta.
a 35 caj yachacuyta ricäriy, “¿Imanotaj ali caj ruraycunata acrashwan?”.
b Ricäriy pichga cajta, “Yawarpa partinpita más ichic cajcuna” nircurpis ricäriy quimsa caj notata, “Imacunachotaj doctorcuna yawarta utilizapäcun”.
c Waquin doctorcunaga nipäcun ‘glóbulos rojos, glóbulos blancos, plaquetas o plasma nishganga yawarpa ichic partincunalami’ nir. Chayno captenga alichi canman paycunata ali tantiachiptiqui imacunata mana chasquinayquipaj cajta.