1 Rëyes

20 Siria+ nacionpa gobernantin Ben-Hadadmi+ llapan soldädunkunata y treinta y dos gobernaq mayinkunata qayatsirqan. Tsëpitanam cawallunkunawan y carrëtankunawan ëwarnin Samaria markata+ atacayänampaq entëru lädupa churanakuyarqan.+ 2 Tsëpitanam Ben-Hadadqa, willakoqninkunata Samaria markaman mandarqan Israelpa gobernantin Acabta+ kënö niyänampaq: “Gobernanti Ben-Hadadmi këta nishunki: 3 ‘Pläta metalniki, öruyki y mas shumaq kaq warmikikuna y tsurikikunapis noqapaqmi kanqa’”. 4 Tsënam Israelpa gobernantinqa kënö nirqan: “Teytë ninqëkinömi noqaqa makikichöna këkä, y llapan kapamanqampis qamllapanam kanqa”.+

5 Tsëpitanam willakoqkunaqa yapë kutirnin kënö niyarqan: “Gobernanti Ben-Hadadmi kënö nishunki: ‘Pläta metalta, öruta y warmikikunatawan tsurikikunata entregamänëkipaqmi willatsimurqaq. 6 Kananqa manam tsëllatatsu apashaq, sinöqa palaciu wayikichö y sirwimaqnïkunapa wayinkunachö llapan väleq cösasninkunatapis apakushaqmi. Tsëpaqmi warë kë höranö sirwimaqnïkunata mandamushaq’”.

7 Tsënam gobernanti Acabqa entëru Israelchö dirigentikunata qayëkatsir kënö nirqan: “Tsë nunaqa tsënö nishllapam llapantsikta atacamënintsikta munëkan. Warmïkunata, tsurïkunata, pläta metalta y öruta mañamarnimpis mastaran munëkan”. 8 Tsënö niptinnam llapan dirigentikuna y llapan nunakunapis, “ama nishunqëkita cäsuytsu, ni munanqanta mañashuptikipis entreguëtsu” niyarqan. 9 Tsënam Acabqa, Ben-Hadadpa willakoqninkunata kënö nirqan: “Kutir gobernantikikunata niyanki, puntata mañamanqantaqa entregashaqmi, peru kanan mañamanqantaqa manam”. Tsënö ninqantam willakoqkunaqa ëwarnin Ben-Hadadta willayarqan.

10 Tsënam Ben-Hadadqa willakoqninkunata yapë mandarqan Acabta kënö niyänampaq: “¡Kananqa Samaria markatam polvuman tikratsishaq, y ichiklla allpata mëtsika soldädukunata aptatsinäpaqpis manam tinkunqatsu. Tsëta mana ruraptïqa diosnïkuna castiguëkamätsun!”. 11 Tsëta wiyarnam gobernanti Acabqa kënö niyänampaq mandakurqan: “Guërrata manaraq qallarqa, ama ganashqanöqa alabakuytsu”.+ 12 Willakoqkuna chäyänampaqqa, Ben-Hadadwan wakin gobernantikunaqa campamentuchömi upyëkäyarqan. Tsëmi Acab ninqanta willariyaptin kënö nirqan: “¡Kanan höra atacashun!”. Tsëmi soldädunkunaqa alistakuyarqan.

13 Tsëllanam Teyta Diospa willakoqnin chärir Israelpa gobernantin Acabta+ kënö nirqan: “Këtam Jehovä Dios nishunki: ‘Kë rikëkanqëki mëtsika soldädukunata vencinëkipaqmi kanan yanapashqëki. Tsënöpam musyanki noqa Jehovä kanqäta’”.+ 14 Tsënam Acabqa, “¿pikunawantan yanapamanqa?” nirqan. Diospa willakoqninnam kënö nirqan: “Jehovä Diosmi nishqa provinciakunachö dirigentikunapa yanapaqninkunawan yanapashunëkipaq kaqta”. Acabnam, “¿noqakunaku puntata atacayäshaq o shuyäyäshaqku?” nirqan. Diospa willakoqninnam, “¡qamkunam puntata atacayänëki!” nirqan.

15 Tsënö niptinnam Acabqa provinciakunachö dirigentikunapa yanapaqninkunata qayëkatsir yuparqan y doscientus treinta y dosmi kayarqan. Israelïta ollqukunata yupaptinnam siëti mil kayarqan. 16 Tsëpitanam Acabwan israelïta soldädukunaqa atacayänampaq pullan junaq yarquyarqan. Tsë höram Ben-Hadadqa yanapaqnin treinta y dos gobernantikunawan campamentuchö upyarnin këkäyarqan. 17 Provinciakunachö dirigentikunapa yanapaqninkunaqa, Israel soldädukunapa puntantam yarquyarqan. Tsënam Ben-Hadadqa rikapakuyänampaq nunakunata mandarqan, y kutiramurnam, “Samaria markapitam ollqukuna yarqëkäyämun” nir willayarqan. 18 Tsënam Ben-Hadadqa soldädunkunata kënö nirqan: “Atacamänapaq o mana atacamänapaq yarqayämushqa kayaptimpis, prësuskir apayämunki”. 19 Peru provinciakunachö dirigentikunapa yanapaqninkuna y qepankunata ëwaq israelïta soldädukunaqa, Samaria markapita yarqurirmi 20 chikeqninkunata wanutsiyarqan. Y siriu soldädukunaqa mantsakarmi qeshpir ëwakuyarqan+ y israelïtakunam qatipayarqan. Tsënam Siria nacionpa gobernantimpis wakin soldädunkunawan cawallunkunata montarkur qeshpir ëwakuyarqan. 21 Israelpa gobernantinnam yarquskir, cawallunkuna montashqa y carrëtakunachö ëwaq soldädukunata wanutsirqan. Tsënömi siriu soldädukunata vencirqan.

22 Tsëpitanam Diospa willakoqninqa+ Israelpa gobernantinta kënö nirqan: “Watanmi kënö witsan, Siria nacionpa gobernantinqa atacashunëkipaq yapë kutimunqa.+ Tsëmi alli pensanëki+ kananllapitana alistakunëkipaq”.

23 Siria nacionchö gobernaqtam sirweqninkunaqa kënö niyarqan: “Israelïtakunapa Diosninqa jirkakunallachömi yanapëta puëdin. Tsëmi guërrachö vencimarquntsik. Peru pampakunachö pelyarqa vencishunmi. 24 Y yanapashoqniki gobernantikunapa rantin gobernadorkunallatana churë.+ 25 Wanoq soldädukunapa rantin mas soldädukunata, cawallukunata y carrëtakunatapis alistashun. Pampachö pelyarninqa israelïtakunata vencishunmi”. Tsënö consejanqanta cäsurmi Ben-Hadadqa alistapakurqan.

26 Juk wata pasariptinllam Ben-Hadadqa, israelïtakunawan pelyayänampaq llapan soldädunkunawan Afec markapa amänunman ëwayarqan.+ 27 Tsëmi israelïta soldädukunapis mikuyninkuna alistariyaptin pelyayänampaq ëwayarqan, y siriu soldädukunapa frentinmanmi campamentunkunata rurayarqan. Siriu soldädukunaqa mëtsikam entëru pampachö këkäyarqan,+ peru israelïta soldädukunaqa juk ishkë cabranöllam wallkalla kayarqan. 28 Tsënam Diospa willakoqninqa ëwëkur Israelpa gobernantinta kënö nirqan: “Jehovä Diosmi kënö nin: ‘Siriukunam niyashqa, “Jehoväqa jirkakunallachömi yanapëta puëdin, peru pampakunachöqa manam”, tsëmi kanan kë soldädukunata vencinëkipaq yanapashqëki,+ tsënöpam musyayanki noqa Jehovä kanqäta’”.+

29 Siriu soldädukunawan israelïta soldädukunaqa, frenti frentim joqta junaqpa campamentunkunachö kayarqan. Tsëpita qanchis junaqchönam pelyar qallëkuyarqan, y tsë junaqllam israelïta soldädukunaqa, chakipa ëwaq siriu soldädukunata cien milta wanutsiyarqan. 30 Y wakin soldädukunanam Afec markaman qeshpir ëwayarqan.+ Tsëchö këkäyaptinmi janankunaman murälla juchur* veintisiëti mil soldädukunata wanuratsirqan. Ben-Hadadpis qeshpir ëwarmi mana tariyänampaq tsë markachö juk wayiman yëkurqan.

31 Tsënam sirweqninkunaqa Ben-Hadadta kënö niyarqan: “Israelchö gobernantikunaqa llakipäkoqshi* kayan. Chukru tëlakunata tseqlläkunaman watarkur y waskakunata peqäkunaman o umäkunaman wankurkur, mana wanutsishunëkipaq rogakoq ëwariyäshaq. Tsëqa capaz perdonëkushunki”.+ 32 Tsënö nirmi chukru tëlakunata tseqllankunaman watakurkur y waskakunata peqankunaman o umankunaman wankurkur Israelpa gobernantinman ëwayarqan. Chëkurnam kënö niyarqan: “Sirwishoqniki Ben-Hadadmi mana wanutsinëkipaq rogakushunki”. Tsënam Acabqa nirqan: “¿Kawëkanraqku? ¡Wawqï cuentam pëqa!”. 33 Tsënö niptinmi nunakunaqa, manana wanutsinampaq kaqta creir kënö niyarqan: “Awmi, Ben-Hadadqa wawqikinömi”. Tsënam Acabqa, “ëwar pushayämuy” nirqan. Ben-Hadad yarqaramuptinnam Acabqa carrëtaman lloqatsirqan o lätatsirqan.

34 Tsëchönam Ben-Hadadqa Acabta kënö nirqan: “Papäniki gobernëkaptin papänï duëñutukunqan markëkikunatam kutitsishqëki, y papänï Samariachö negociuta churanqannömi, qampis Damascuchö negociuta churëta puëdinki”.

Tsënam Acabqa, “rasumpa tsënö kanan kaptinqa, libri kutikunëkipaqmi dejashqëki” nirqan.

Tsënö kanampaq parlarirmi kutikunampaq dejarqan.

35 Tsëpitanam Teyta Jehovä mandaptin juk willakoqnin,* willakoq mayinta,+ “maqëkamë” nirqan. Peru pëqa manam munarqantsu. 36 Tsënam kënö nirqan: “Teyta Jehovä ninqanta mana cäsukur mana maqamanqëkipitam, këpita ëwakuptiki juk leon wanutsishunki”. Tsëmi ëwakuykaptin juk leon wanuratsirqan.

37 Tsëpitanam Diospa willakoqnin juk nunawan tinkurir, “teytë rogakushqëki, maqakacharkallämë” nirqan. Tsënam tsë nunaqa cärampis rachinqanyaq maqakacharkurqan.

38 Tsënam Diospa willakoqninqa, nawinta vendarkur gobernanti Acabta näni kuchunllachö shuyararqan. 39 Y tsëpa gobernanti pasëkaptinnam fuertipa kënö nirqan: “Teytallë, guërrachö këkäyaptinmi pelyayanqanman yëkurqä. Tsënam juk soldäduqa juk nunata apëkamur kënö nimarqan: ‘Mana ëwakunampaq kë nunata cuidë. Qeshpiptinqa qammi pëpa rantinchö wanunki o wañunki,+ y wanuyta mana munarqa treinta y cuatru kïlus* pläta qellëtam pagakunki’. 40 Peru imëkata rurar ocupädu kanqäyaqmi tsë nunaqa qeshpir ëwakushqa”. Tsënam gobernanti Acabqa, “nirqunkinam, tsëmi castïguyki kanqa” nirqan. 41 Tsënö niptinnam Diospa willakoqninqa+ nawimpita tsë höra vendata jipirirqan, tsënam Acabqa pï kanqanta reqirirqan. 42 Y Acabtam kënö nirqan: “Jehovä Diosmi nishunki: ‘¿Imanirtaq Ben-Hadadta wanutsinëkipaq makikiman churëkämuptï wanutsirqunkitsu?+ Kananqa pëpa rantinmi qam wanunki+ y gobernanqan nunakunapa rantinmi marka mayikikuna wanuyanqa’”.+ 43 Diospa willakoqnin tsënö niptinmi, gobernanti Acabqa alläpa yarpachakur y cölerakur Samaria markanta+ kutikurqan.