NEHEMÏAS

1 Këchö ninqantaqa Hacalïaspa tsurin Nehemïasmi*+ willakun. Artajerjes veinti watana gobernëkaptinmi, kislev* killa Susa+ palaciuchö këkarqä. 2 Tsëchö këkaptïmi wawqï Hananï+ y Judäpita nunakuna chäyämurqan. Tsëmi Babiloniapita libri yarqushqa judïukunapaq+ y Jerusalen markapaq tapukurqä. 3 Tsënam pëkunaqa, “Judächö këkaqkunaqa, llakipëpaq* y penqakuypaqmi këkäyan.+ Jerusalenpa murällankunapis ushakashqam këkan,+ y punkunkunatapis ninam ushashqa”+ niyämarqan.

4 Tsëta willayämaptinmi jamëkur alläpa waqarqä. Llakikurmi atska junaq imatapis mikurqätsu,+ y ciëluchö Teyta Diosmanmi mañakur karqä. 5 Kënö nirmi mañakurqä: “Ciëluchö këkaq Teyta Jehovä. Qamqa alläpa puëdeq y respetashqam kanki. Kuyashoqnikikunata y mandakunqëkita cäsukoqkunataqa imëpis kuyëkankim, pëkunawan ruranqëki acuerdutaqa manam imëpis qonqankitsu.+ 6 Rinrillëkita y nawillëkita shumaq kichëkur sirwishoqniki mañakamunqanta wiyëkullë. Paqasta junaqtam sirwishoqniki israelïtakunapaq y qampa rikënikichö jutsata* rurayanqampita mañakamü.+ Tsënöllam kikïpis y papänïpa familiampis qampa contrëki jutsata rurayarqö.+ 7 Qampa contrëkim mana allita rurayarqö, y sirwishoqniki Moiseswan musyatsiyämanqëki mandakuykunata,+ leykunata y niyämanqëkikunata mana cäsukurmi, qampa rikënikipaq jutsata* rurayarqö.+

8 Yarpëkullë sirwishoqniki Moisesta kënö ninqëkita: ‘Qamkuna traicionamar dejayämaptikiqa mëtsë nacionkunaman apayäshunëkitam permitishaq.+ 9 Peru noqaman kutiyämuptiki y mandakunqäkunata cäsukuyaptikiqa, mëtsëman apayäshuptikipis yapëmi juntayashqëki,+ y jutï alabashqa kanampaq akranqä sitiumanmi yapë kutitsiyämushqëki’.+ 10 Pëkunaqa sirwishoqnikikuna y akranqëki markam kayan. Pëkunataqa kallpayoq y alläpa puëdeq kanqëkita rikätsikurmi salvamurqëki.+ 11 Teyta Jehovä, mañakamunqäta y wakin sirwishoqnikikuna mañakayämunqanta shumaq wiyëkullë. Pëkunaqa kushishqam jutikita respetayan. Tsënölla kanan ruranqä alli yarqunampaq y gobernaq llakipëkamänampaq* yanapëkamë”.+

Tsë witsanqa gobernaqpa vïnu sirweqninmi karqä.+

2 Veinti watapana+ Artajerjes+ gobernëkaptinmi, nisan* killachö gobernaqpaq vïnun apayämurqan. Y noqaqa imëpis ruranqänömi gobernaqta vïnun sirwirqä.+ Pëqa manam imëpis llakishqata rikämarqantsu. 2 Tsëmi gobernaqqa “¿imatan pasashunki? Llakishqam këkanki. Qamqa manam qeshyëkankitsu, imapis pasashuptikichi shonquyki llakishqa këkan” nimarqan. Tsënö nimaptinmi alläpa mantsakarqä.

3 Tsëpitanam gobernaqta nirqä: “¡Gobernaq Teytallë bendicishqa këkutsun! Unë kastäkuna pamparäyanqan marka y punkunkuna ushakashqa kaptinmi llakishqa këkä”.+ 4 Tsënam gobernaqqa, “¿imatataq rurëta munëkanki?” nir tapumarqan. Tsënö nimaptinmi, jinan höra ciëluchö këkaq Teyta Diosman mañakurqä.+ 5 Y kënömi contestarqä: “Gobernaq teytäpaq allinö kaptin y rikënikichö alli kaptïqa, unë kastäkuna pamparäyanqan markata yapë sharkatsinäpaq Judäman mandëkamë”.+ 6 Reina lädunchö kaptinmi gobernaqqa, “¿ëka tiempupatan ëwëta munanki? ¿Imëtan kutimunki?” nimarqan. Tsënömi gobernaqqa Judäta ëwanäpaq änimarqan,+ y noqanam ëka tiempu ëwanäpaq kaqta nirqä.+

7 Tsëpitanam gobernaqta nirqä: “Qampaq allinö kaptinqa, Eufratis+ mayupa* inti o rupay jeqanan lädunchö gobernadorkunapaq cartakunata rurëkamuy, tsënöpa Judäman chanqäyaq tsë markakunapa pasanäta permitiyämänampaq. 8 Tsënölla gobernaqpa montinkunata täpaq Asafpaqpis cartä rurëkamuy. Tsënöpa templupa amänunchö soldädukunapa wayin punkupa umbralnimpaq,+ markapa murällampaq+ y quedakunä wayipaq qeruta rikätsimänampaq”. Teyta Dios yanapamaptinmi+ gobernaqqa tsë cartakunata ruramurqan.+

9 Tsëpitanam Eufratis mayupa* inti o rupay jeqanan lädunchö gobernadorkunaman char gobernaq apatsimanqan cartakunata entregarqä. Gobernaqqa soldädukunapa mandaqninkunata, y cawallun montashqa soldädukunatam noqawan ëwayänampaq mandashqa karqan. 10 Israelïtakunata yanapaq ëwanqäta musyëkurnam, Bet-Horonpita Sanbalat+ y ammonïta+ autoridä* Tobïasqa+ alläpa cölerakuyarqan.

11 Jerusalenman chanqäpita kima junaqtanam, 12 paqaspa sharkurnin juk ishkë nunakunawan rikapakoq ëwayarqä. Tsëta rurarpis, Jerusalenchö imata ruranäpaq Teyta Dios nimanqantaqa manam pitapis willarqätsu. Rikapakoq ëwarqa, noqallam ashnü montashqa ëwarqä, wakinqa chakillapam shayämurqan. 13 Tsë paqasqa Uran Punku niyanqampam yarqurqä,+ y Jatun Culebra niyanqan pözupa pasarmi, Uchpa Jitana niyanqan punkuman charqä.+ Jerusalenpa entëru murällanmi juchushqa* këkarqan, y punkunkunatapis ninam ushashqa kanaq.+ 14 Tsëpitanam Pukyu Punku+ niyanqampa pasar Gobernaqpa Jatun Pözun niyanqanman charqä. Tsëpitaqa kichki kaptinmi montashqa apanqä ashnuqa pasëta puëdirqantsu. 15 Tsënö kaptimpis, ladërapa+ witsarkurmi entëru murällan imanö këkanqanta rikapakurqä. Rikapakur ushaskirnam, Uran Punku niyanqampa kutikurqä.

16 Tsë tiempuyaqqa, manam imatapis willashqaraqtsu karqä judïukunata, sacerdötikunata, dirigeq nunakunata, jukpa cargunchö autoridäkunata ni wakin yanapakoqkunatapis.+ Tsëmi jukpa cargunchö autoridäkunaqa, mëpa ëwanqäta ni imata rurëkanqäta musyayarqantsu. 17 Tsëpitanam pëkunata kënö nirqä: “Qamkunaqa rikëkäyankim Jerusalenpa murällankunaqa ushakashqa këkanqanta y punkunkunatapis nina ushashqa kanqanta. Tsëmi manana penqapämänapaq Jerusalenpa murällankunata yapë rurashun”. 18 Tsëpitanam Teyta Dios imanö yanapamanqanta+ y gobernaq ima nimanqanta willarqä.+ Tsëta wiyëkurmi pëkunaqa, “¡tsënö kaptinqa, juklla yapë rurar qallëkushun!” niyarqan. Tsënömi llapäkuna tsë trabäjuta rurayänäpaq alistakur qallëkuyarqan.+

19 Tsëta musyëkurmi, Bet-Horonpita Sanbalat, ammonïta+ autoridä* Tobïas+ y Arabiapita Guësemqa,+ noqakunapita burlakur+ y mana allita parlar “¿imatataq rurëkäyanki? ¿Gobernaqpa contranku churakëta munayanki?”+ niyämarqan. 20 Tsënam noqaqa kënö contestarqä: “Ciëluchö Teyta Diosmi rurayanqä alli yarqunampaq yanapayämanqa.+ Tsënö yanapayämaptinmi, sirweqninkunaqa Jerusalenpa murällankunata yapë rurayäshaq. Peru qamkunapaqa manam Jerusalenchöqa imapis kapuyäshunkitsu, y manam derëchuyoqtsu kayanki imatapis niyänëkipaq o reclamayänëkipaq”.+

3 Mandakoq sacerdöti Eliasib+ y sacerdöti mayinkunam, Üsha Punku+ niyanqanta yapë rurayarqan. Teyta Diospa rikënimpaq limpiuyäratsirmi+ punkupa ishkan lädunta shätsiyarqan.* Tsënöllam Meä Törri+ niyanqampita Hananel Törri+ niyanqanyaq ëwaq murällakunata yapë rurayarqan, y Teyta Diospa rikënimpaqmi limpiuyätsiyarqan. 2 Tsëpita sïgueq murällataqa Jericöpita nunakunam+ yapë rurayarqan. Sïgueqnin kaqtanam Imrïpa tsurin Zacur yapë rurarqan.

3 Hasenaäpa tsurinkunanam Pescädu Punkuta+ yapë rurayarqan. Y punkupa marcunta churaskirnam,+ punkupa ishkan lädunta churayarqan. Tsëpitanam cerröjunkunata y trancankunata churayarqan. 4 Sïgueqnin murällatanam Meremot+ yapë rurarqan. Pëqa Urïyapa tsurin y Hacozpa willkanmi karqan. Qateqnin kaqtanam Mesulam+ yapë rurarqan. Pëqa Berekïaspa tsurin y Mesezabelpa willkanmi karqan. Sïgueqnin kaqtanam Baanäpa tsurin Sadoc yapë rurarqan. 5 Qateqnin murällatanam Tecöapita+ nunakuna yapë rurayarqan. Peru reqishqa nunakunaqa humildi mana karmi trabäjuta dirigeqkunapaq trabajëta munayarqantsu.

6 Pasëahpa tsurin Joiadä y Besodëyapa tsurin Mesulamnam, Unë Markapa Punkun+ niyanqanta yapë rurayarqan. Punkupa marcunta churëkurmi, punkupa ishkan lädunta churayarqan. Tsëpitanam cerröjunkunata y trancankunata churayarqan. 7 Tsëpita sïgueq murällatanam Gabaonpita Melatïas+ y Mizpäpa+ amänunchö Meronotpita Jadon yapë rurayarqan. Pëkunaqa Eufratis mayupa* inti o rupay jeqanan lädunchö gobernadorpa cargunchömi kayarqan.+ 8 Qateqnin murällatanam Harhäyapa tsurin Uziel yapë rurarqan. Uzielqa öruwanmi imëka rurëta yachaq. Sïgueqnin kaqtanam perfümi ruraq Hananïas yapë rurarqan. Tsënöllam Uzielwan Hananïasqa Anchu Murälla niyanqanyaq Jerusalenchö nänikunata empedrayarqan.+ 9 Qateqnin murällatanam Hurpa tsurin Refayä yapë rurarqan. Refayäqa Jerusalen distrïtupa pullannintam gobernaq. 10 Sïgueqnin kaqtanam Harumafpa tsurin Jedayä yapë rurarqan. Pëqa wayin frentichö murällatam yapë rurarqan. Qateqnin murällatanam Hasabnëyapa tsurin Hatus yapë rurarqan.

11 Harimpa+ tsurin Malkïya y Pahat-Moabpa+ tsurin Hasubnam, qateqnin murällata y Tanta Rurayänan Hornukuna+ niyanqan törrita yapë rurayarqan. 12 Sïgueqnin murällatanam Halohespa tsurin Salum y warmi tsurinkuna yapë rurayarqan. Salumqa Jerusalen distrïtupa pullannintam gobernaq.

13 Hanun y Zanöahpita+ nunakunanam, Uran Punku+ niyanqanta yapë rurayarqan. Y mushoq punkuta rurëkurmi, punkupa ishkan lädunta churayarqan. Tsëpitanam cerröjunkunata y trancankunata churayarqan. Uchpata Jitayänan Punku+ niyanqanyaqmi cuatrocientus cuarenta y cincu metrus* murällata yapë rurayarqan. 14 Recabpa tsurin Malkïyanam Uchpa Jitayänan Punku niyanqanta yapë rurarqan. Y mushoq punkuta rurëkurmi, punkupa ishkan lädunta churarqan. Tsëpitanam cerröjunkunata y trancankunata churarqan. Malkïyaqa Bet-Hakerem+ distrïtutam gobernaq.

15 Colhozëpa tsurin Salunnam Pözu Punku+ niyanqanta yapë rurarqan. Y mushoq punkuta rurëkurmi, punkupa ishkan lädunta churarqan. Tsëpitanam cerröjunkunata, trancankunata y tëchun churarqan. Tsënöllam Gobernaqpa Huertan+ niyanqampa lädunchö Sekya Chanqan Jatun Pözu+ niyanqampita, Davidpa Markanman+ Uraq Gräda+ niyanqanyaq murällata yapë rurarqan. Salunqa Mizpä+ distrïtutam gobernaq.

16 Azbucpa tsurin Nehemïasnam, Davidpa Sepultürankuna+ niyanqampa frentimpita nunakuna rurayanqan jatun pözuyaq+ y Pelyëta Yachaq Nunakunapa Wayin niyanqanyaq murällata yapë rurarqan. Nehemïasqa Bet-Zur+ distrïtupa pullannintam gobernaq.

17 Sïgueqnin murällatanam Levïpa kastankuna yapë rurayarqan. Pëkunataqa Banïpa tsurin Rehummi dirigirqan. Qateqnin kaqtanam, distrïtunchö nunakunapa jutinchö Hasabïas yapë rurarqan. Pëqa Queilä+ distrïtupa pullannintam gobernaq. 18 Sïgueqnin murällatanam levïta mayinkuna yapë rurayarqan. Pëkunataqa Henadadpa tsurin Baväimi dirigirqan. Baväiqa Queilä distrïtupa pullannintam gobernaq.

19 Guërrapaq armakunata churayänan wayiman ëwaq nänipa frentin murällatanam, Jesüapa+ tsurin Ëzer yapë rurarqan. Tsëqa këkarqan murällata tsaraq* columnakuna këkanqampam.+ Ëzerqa Mizpä markatam gobernaq.

20 Zabäipa+ tsurin Barucnam, murällata tsaraq* columnakuna këkäyanqampita mandakoq sacerdöti Eliasibpa+ wayin punkunyaq murällata yapë rurarqan. Zabäiqa gänas gänasmi murällata yapë rurar trabajarqan.

21 Meremotnam,+ mandakoq sacerdöti Eliasibpa wayin punkupita wayin ushanqanyaq murällata yapë rurarqan. Meremotqa Urïyapa tsurin y Hacozpa willkanmi karqan.

22 Sïgueqnin murällatanam, Jordan+ distrïtupita* sacerdötikuna yapë rurayarqan. 23 Benjaminwan Hasubnam wayinkuna frentin murällata yapë rurayarqan. Y Azarïasmi wayimpa amänunchö murällata yapë rurarqan. Azarïasqa Maasëyapa tsurin y Ananïahpa willkanmi karqan. 24 Henadadpa tsurin Binuïnam, Azarïaspa wayimpita murällata tsaraq* columnakuna këkäyanqanyaq+ y markapa esquïnanyaq murällata yapë rurarqan.

25 Uzäipa tsurin Palalnam, murällata tsaraq* columnakuna këkäyanqampa frentin murällata, y Gobernaqpa Wayin*+ niyanqampa lädunchö törripa frentin murällata yapë rurarqan. Tsë törriqa mas umaninchö y Soldädukunapa Patiun+ niyanqanchömi karqan. Qateqnin murällatanam Parospa+ tsurin Pedäya yapë rurarqan.

26 Ofelpita+ templuchö yanapakoqkunanam,*+ Yaku Punku niyanqampa frentinyaq y yarqoq törripa frentinyaq murällata yapë rurayarqan. Yaku Punku+ niyanqanqa, inti o rupay yarqamunan läduchömi karqan.

27 Yapëmi tecöapita+ nunakunaqa, yarqoq törripa frentimpita Ofelpa murällanyaq Jerusalenpa murällankunata yapë rurayarqan.

28 Cawallu Punku+ niyanqampa uma lädumpita qallëkurnam, wayinkuna frentin murällata sacerdötikuna yapë rurayarqan.

29 Tsëpitanam Imerpa tsurin Sadoc+ wayin frenti murällata yapë rurarqan. Qateqnin murällatanam, Secanïaspa tsurin Semäya yapë rurarqan. Secanïasqa Inti o Rupay Yarqamunan Punku+ niyanqantam täpaq.

30 Sïgueqnin murällatanam Selemïaspa tsurin Hananïas y Zalafpa joqta kaq tsurin Hanun yapë rurayarqan.

Tsëpitanam Berekïaspa tsurin Mesulam+ wayin* frenti murällata yapë rurarqan.

31 Qateqnin murällatanam, templuchö yanapakoqkunapa*+ y negociuta ruraqkunapa wayinkunayaq y esquïnachö cuartuyaq öruwan imëkata ruraq Malkïya yapë rurarqan. Templuchö yanapakoqkuna kawayanqan wayiqa, Revisayänan Punku niyanqampa frentinchömi karqan.

32 Qateqnin murällatanam, esquïnachö cuartumpita Üsha Punku niyanqanyaq öruwan imëkata ruraqkuna y negociuta ruraqkuna yapë rurayarqan.+

4 Jerusalenpa murällankunata yapë rurëkäyanqäta musyëkurmi, Sanbalatqa+ alläpa cölerakur kutin kutin judïukunapita burlakurqan. 2 Tsëpitanam pëwan këkaqkunapa y Samaria soldädukunapa puntanchö kënö nirqan: “¿Ima rurëtataq munëkäyan mana puëdeq judïukuna? ¿Japallankunallaku murällata sharkatsita pensëkäyan? ¿Qarëkunataku rupatsiyanqa? ¿Juk junaqllachö ushëtatsuraq yarpëkäyan? ¿Nina rupanqan allpa jananchö këkaq rumikunawanku yapë murallëta munëkäyan?”.+

3 Tsënam lädunchö këkaq ammonïta+ Tobïasqa,+ “murallëkäyanqan jananman atoq saltarkuptinllam, rurëkäyanqan murällaqa ushakärinqa” nirqan.

4 Tsëmi Teyta Diosman kënö mañakurqä: “Teyta Diosnïkuna, alläpa mana allim tratëkäyäman.+ Tsëmi noqakunapita burlakuyanqannölla, pëkunapis sufriyänanta+ y guërrachö vencirnin juk nacionman prësu apakuyänanta permitïkunëkipaq rogakuyaq. 5 Pëkunaqa trabajëkaqkunatam insultayashqa, ama perdonëkuytsu ni jutsankunata* qonqëkuytsu”.+

6 Tsënömi Jerusalenpa murällanta altsar sïguiyarqä, y entëru murällatam pullan altunyaq shätsiyarqä.* Y llapan yanapakoqkunam kushishqa trabajayarqan.

7 Tsënö kaptimpis, Jerusalenpa murällanta altsar avancëkäyanqäta musyëkurmi, Sanbalat, Tobïas,+ y Arabiapita,+ Ammonpita y Asdodpita+ nunakuna alläpa cölerakuyarqan. 8 Tsëmi Jerusalenchö këkaqkunawan pelyaq shayämunampaq y nunakunapa rikëninchö mana allikunata rurayänampaq llapankuna juntakäyarqan. 9 Tsëta musyëkurmi Teyta Diosman mañakuyarqä, y paqasta junaqta cuidayämänampaqmi täpakoqkunata churayarqä.

10 Tsënö kaptimpis, Judäpita nunakunaqa, “mëtsika allparan jitëpaq këkan, y trabajaqkunapaqa* mananam kallpankuna kannatsu. Manam imëpis murällata altsar ushashuntsu” niyaqmi.

11 Chikimaqnintsikkunapis kënömi niyaq: “Mana musyëkäyaptin y mana rikëkämashqa chëkurmi llapan nunakunata ushakätsishun. Tsënöpam murälla rurëta dejayanqa”.

12 Tsënöllam chikimaqnintsikkunapa amänumpita trabajaq shamoq judïukunapis kutin kutin,* “mëtsëpitam ushakätsimänapaq shayämunqa” niyämaq.

13 Tsëmi takshallaraq murälla qepanman y fäcil-lla yëkuna sitiukunaman täpakoqkunata familiapa churarqä. Pëkunaqa espädankunawan, lanzankunawan y flëchankunawanmi këkäyarqan. 14 Tsënö kaptimpis, mantsakashqa këkäyanqanta rikarmi, dirigeqkunata,+ jukpa cargunchö kaqkunata y wakin trabajëkaqkunata kënö nirqä: “Ama mantsakäyëtsu.+ Alläpa puëdeq y respetëpaq Teyta Jehovämi yanapamäshun.+ Tsëqa marka mayikikunata, tsurikikunata, warmikikunata y wayikikunata defendir pelyayë”.

15 Tsëpitanam chikiyämaqnïkunaqa musyariyarqan, pensëkäyanqanta musyayanqäta y Teyta Dios yanapayämaptin pensayanqankuna mana alli yarqunqanta. Tsëmi llapäkuna murällata yapë rurar qallëkuyarqä. 16 Tsënö kaptimpis, tsë junaqpitaqa pullan ollqukunam murällata altsar trabajayaq,+ y pullan kaqnam lanzankunawan, escüdunkunawan, flëchanankunawan y fiërrupita chalëcunkunawan defendiyämänampaq listu këkäyaq. Y dirigeqkunam+ llapan judïukunata yanapayarqan. 17 Tsënöpa Jerusalenpa murällankunata yapë rurayänampaq. Imatapis apar yanapakoqkunaqa, juknin makinkunawanmi trabajayaq y juknin makinkunawannam lanzankunata aptaräyaq. 18 Murällata rurar trabajaqkunaqa, tseqllankunachömi espädata watarätsiyaq. Y waqrata tocaqqa+ lädüchömi këkarqan.

19 Tsëpitanam dirigeqkunata, jukpa cargunchö autoridäkunata y wakin trabajëkaqkunata kënö nirqä: “Yapë rurëkanqantsik murällaqa mëtsikanmi, y alläpa karu karum trabajëkantsik. 20 Tsëmi waqra waqanqanta wiyarqa, noqakuna këkäyanqäman shayämunki. Teyta Diosmi chikimaqnintsikkunapita defendimäshun”.+

21 Patsa waranqampita estrëllakuna yarqamunqanyaqmi, pullan kaq trabajayaq kayä y pullannïkunanam defendikuyänäpaq lanzata aptaräyaq kayä. 22 Tsëpitanam llapan trabajaqkunata kënö nirqä: “Yanapashoqnikikunawan Jerusalenchö quedakuyë. Tsënöpam paqaspa cuidayäshunki y junaqpanam trabäjuchö yanapakuyanqa”. 23 Tsëmi kikïpis, marka mayïkunapis, yanapamaqkunapis+ y täpakoqkunapis röpashqalla imëpis këkäyarqä. Y llapäkunam derëcha makïkunachö lanzata katsiyaq kayä.

5 Tsënö kaptimpis, wakin judïukuna y warminkunam, judïu mayinkunapaq quejakur+ 2 kënö niyaq: “Warmi y ollqu wamräkunam kapayäman, y llapäkunaqa atskaqmi kayä. Tsëmi mallaqëpita mana wanuyänäpaq o wañuyänäpaq gränuta munayä”. 3 Wakinkunanam, “mikuyqa ichikllanam kan, y gränuta tariyänäpaqmi chakräkunata, üvas chakräkunata y wayïkunata prendakuykäyä” niyaq. 4 Wakinnam kënö niyaq: “Gobernaqta impuestuta pagayänäpaqmi, üvas chakräkunata y wakin chakräkunata prendakuykur qellëta prestakuyarqä.+ 5 Noqakuna y qellëta prestayämaqkunapis tsë yawarllam kayä, y tsurïkunapis manam tsurinkunapita mënus väleqtsu kayan. Tsënö kaptimpis, warmi y ollqu tsurïkunatam esclävu kayänampaq pëkunata entregayänä. Wakin warmi tsurïkunaqa esclävunam kayan.+ Üvas chakräkuna y wakin chakräkuna jukpana kaptinmi, ima rurëtapis puëdiyätsu”.

6 Pasëkäyanqampaq quejakuyanqanta wiyarmi alläpa cölerarqä. 7 Tsëkunapaq shonqüchö alli pensëkurmi, dirigeqkunata y jukpa cargunchö autoridäkunata mana allita rurëkäyanqampita, “qamkunaqa marka mayikikunatam, prestayanqëki qellëpa wachëninta mañëkäyanki” nirqä.+

Tsë cäsuta rikäyänäpaq llapankunata qayëkatsirmi 8 kënö nirqä: “Noqantsikqa puëdinqantsikmannömi juk nacionman rantikushqa judïu mayintsikkunata rantimurquntsik. Y kananqa, ¿noqakuna yapë rantiyämunäpaqku judïu mayintsikkunata rantikuykäyanki?”.+ Tsënö niptïmi, imatapis mana nita puëdir upälla quedakuyarqan. 9 Tsëpitanam kënö nirqä: “Qamkunaqa alläpa mana allitam rurëkäyanki. Chikimaqnintsik nacionkuna noqantsikpita mana burlakuyänampaq, ¿manaku imatapis rurayanqëkichö Teyta Diosta respetayanqëkita rikätsikuyankiman?+ 10 Kikï, wawqïkuna y yanapamaq nunakunam qellëta y gränuta churëkäyä. Tsëmi rogakuyaq pitapis qellëta prestarqa, wachëninta mana mañayänëkipaq.+ 11 Tsënöllam rogakuyaq, üvas chakrankunata, olïvus chakrankunata, wakin chakrankunata y wayinkunata kanan kutitsiyänëkipaq.+ Y qellëta, gränuta, vïnuta y aceitita prestarnin mañayanqëki wachëninta kutitsiyë”.

12 Tsënam pëkunaqa, “qam niyämanqëkitam rurayäshaq. Llapanninkunatam kutitsiyäshaq, y manam imatapis mañayäshaqtsu” niyämarqan. Tsëmi parlayanqannölla rurayänampaq sacerdötikunata qayëkatsir jutsa* ruraqkunata juratsirqä. 13 Tsëpitanam doblarëkaq röpäta tapsir kënö nirqä: “Änikunqanta mana cumpleqtaqa röpäta tapsinqänölla Dios Yaya tapsitsun, y wayinnaqta y chakrannaqta dejatsun. Tsënö tapsiriptin imannaq quedatsun”. Tsënö ninqäta wiyarnam llapankuna, “¡tsënö kallätsun!”* niyarqan. Tsëpitanam Jehovä Diosta alabayarqan, y llapankunam änikuyanqanta cumpliyarqan.

14 Gobernaq Artajerjes+ veinti watapana+ gobernanqampita treinta y dos watapana+ gobernanqanyaqmi Judächö gobernador karqä.+ Tsë döci watakunaqa, noqapis ni noqawan këkaqkunapis, manam gobernadorkuna chaskiyanqan mikuyta chaskiyarqätsu.+ 15 Punta gobernadorkunaqa, nunakunapita provechakurmi tantapaq y vïnupaq nir cuatrocientus cincuenta y seis grämus* pläta qellëta cada junaq mañakushqa kayänaq. Y yanapaqninkunaqa nunakunatam sufritsishqa kayänaq. Peru noqaqa Teyta Diosta mantsarmi+ tsëkunata rurarqätsu.+

16 Murällata yapë rurëchöqa kikïpis yanapakurqämi. Yanapamaqnïkunapis tsëchömi yanapakuyashqa, y manam ima chakratapis rantiyarqätsu.+ 17 Noqawanqa cientu cincuenta nunakunam mikuyaq. Pëkunaqa, judïukuna y jukpa cargunchö autoridäkunam kayarqan. Höraqa juk nacionpita watukamaq nunakunapis noqawanmi mikuyaq. 18 Cada junaqmi noqapaq* juk töruta, joqta wira* üshakunata y wallpakunata* pishtayämoq. Y cada chunka junaqtam tukuyläya vïnuta atskata sirwiyämaq. Tsënö kaptimpis, nunakuna mëtsika rurëyoqna kayaptinmi gobernadorkuna chaskiyanqan mikuyta mañakurqätsu. 19 Teyta Diosllä, ama imëpis qonqëkamëtsu, y kë nunakunapaq llapan ruranqäpita bendicïkallämë.+

6 Tsëpitanam Sanbalat, Tobïas,+ Arabiapita Guësem+ y wakin chikimaqnïkunaqa, Jerusalenpa entëru murällanta yapë rurar ushayanqäta musyariyarqan.+ Tsënö kaptimpis, punkukunataqa manaran churashqaraqtsu kayarqä.+ 2 Tsëmi Sanbalatwan Guësemqa kë willakuyta noqaman apatsiyämurqan: “Imë juntakänapaq kaqta parlanapaq, Onö pampachö këkaq mëqan markamampis shamuy”.+ Pëkunaqa mana allita ruramëtam munëkäyarqan. 3 Tsëmi pëkunata kënö niyänampaq willakoqkunata mandarqä: “Rurëkanqä trabäju alläpa väleq kaptinmi, qamkunawan parlaq shamunäpaq dejëta puëdïtsu”. 4 Puntata apatsiyämunqan willakuytaqa chusku kutim apatsiyämurqan, y chuskun kutipis qallananchö ninqänöllam contestarqä.

5 Tsënam Sanbalatqa yanapaqninta mandamurqan, tsë willakuyllata yapë willamänampaq, y kë kutichöqa makinchömi juk cartata kicharëkaqta katsirqan. 6 Tsë cartachöqa kënömi nirqan: “Juk nacion nunakuna y Guësemmi+ nikäyan qamwan judïukunaqa gobernaqpa contran churakëta munëkäyanqëkita,+ y tsërëkur Jerusalenpa murällanta yapë rurëkätsinqëkita. Tsënöllam gobernaqninkuna kanëkipaq kaqtapis nikäyan. 7 Qampita willakuyänampaq willakoqkunata churanqëkita nikäyan. Tsë willakoqkunash entëru Jerusalenchö, ‘¡Judäpa gobernaqnin kannam!’ nir willakuyanqa. Tsëkuna gobernaqpa rinrinman manaraq chaptin, tsëpita parlanapaq shamuy”.

8 Tsënam yanapaqninta kënö ninampaq nirqä: “Tsë llapan ninqëkikunaqa manam rasumpatsu. Tsëkunataqa yarpënikillapitam parlëkanki”. 9 Pëkunaqa mantsakäyänäta munarmi, “kallpankunam ushakärinqa, y manam murällata yapë rurëta ushayanqatsu” niyaq.+ Valienti kanäpaq yanapëkamë Teyta Diosllä.+

10 Tsëpitanam wayimpita mana yarquykanqanta musyar, Delayäpa tsurin y Mehetabelpa willkan Semäyata watukaq ëwarqä. Semäyaqa kënömi nimarqan: “Paqaspam wanutsishoqniki shayämunqa. Tsëmi Dios Yayapa wayinchö imë juntakänapaq parlashun. Templuman yëkuykurqa punkutam alli segurarkamushun”. 11 Tsënam kënö nirqä: “¿Gobernaq këkarqa imanir-raq qeshpir ëwaküman? ¿Templuman yëkuptïqa manatsuraq wanuratsiyämanqa?+ Templumanqa manam yëkushaqtsu”. 12 Tsënö ninqanchömi musyarqä, Tobïaswan Sanbalat+ engañamänampaq pagashqa kayanqanta, y Teyta Dios mana mandamushqa kanqanta. 13 Tsëtaqa rurayarqan mantsakarnin jutsa* rurëman ishkinäpaq, y jutsata ruraptï penqakuyman churamar y kushipämar parlayänampaqmi.

14 Teyta Diosllä, Tobïaswan+ Sanbalat mana allikunata rurayanqanta ama imëpis qonqëkuytsu. Tsënölla willakoq Noadïas y wakin willakoqkuna mantsakätsimëta munar niyanqantapis ama qonqëkuytsu.

15 Elul* killa veinticincu junaqmi murällata rurar ushayarqä. Tsë rurëchöqa cincuenta y dos junaqmi trabajayarqä.

16 Tsëpitanam chikimaqnïkunaqa murällata yapë rurëkäyanqäta musyariyarqan, y amänükunachö këkaq nacionkunachö nunakunapis rurayanqä trabäjutam rikäyarqan. Y Teyta Dios yanapayämaptin, tsë llapanta rurashqa kayanqäta musyëkurmi alläpa penqakuyarqan.+ 17 Tsë witsanmi Judächö dirigeqkunaqa+ atska kuti Tobïasman cartakuyarqan, y pënam cartankunata contestarqan. 18 Atska judïukunam Tobïasta imëpis yanapayänampaq änishqa kayarqan. Tsënöqa rurayarqan Aräpa+ tsurin Secanïaspa mashan kaptin y tsurin Jehohanan Mesulampa+ warmi tsurinwan cäsukushqa kaptinmi. Mesulamqa Berekïaspa tsurinmi karqan. 19 Pëkunaqa Tobïaspitam imëpis alli kaqllata willayämaq, y tsëpitanam ninqäkunata pëta willayaq. Tsëmi Tobïasqa mantsakätsimänampaq cartakunata apatsimoq.+

7 Jerusalenpa perqanta altsaratsirllam,+ punkukunata churatsirqä.+ Tsëpitanam punku cuidaqkunata,+ cantaqkunata+ y levïtakunata+ churarqä. 2 Tsëpitanam wawqï Hananïta+ y soldädukunapa wayinchö mandakoq+ Hananïasta Jerusalenta rikäyänampaq churarqä. Hananïasqa confiakuypaqmi karqan, y wakimpitapis masmi Dios Yayata respetaq.+ 3 Tsëpitanam pëkunata kënö nirqä: “Inti o rupay qoñumuptinran Jerusalenpa punkunkunata kichayänëki. Paqaspa punkuta täpaqkunam, punkuta wichqayänan y segurayänan. Jerusalenchö kawaqkunatam täpakuyänampaq churayänëki. Wakintam täpakuyänan sitiukunaman, y wakintanam wayinkuna frentinta cuidayänampaq churayänëki”. 4 Jerusalenqa mëtsikanmi karqan, peru wayikuna manaraq altsashqa kaptinmi wallkaqlla tsëchö kayarqan.+

5 Tsëmi Teyta Dios yarpätsimaptin cada familiapa padronanäpaq markachö dirigeqkunata, jukpa cargunchö autoridäkunata y llapan judïukunata qayatsirqä.+ Tsëchömi tarirqä Babiloniapita puntata yarqamoq nunakunata padronayanqan libruta, y kënömi nirqan:

6 “Këchömi qellqarëkan Babiloniapita yarqamoq,+ Judä provinciapita nunakunapa jutinkuna. Pëkunataqa gobernaq Nabucodonosormi+ Babiloniaman apakushqa karqan. Libri yarqamoq nunakunaqa cada ünum markankunaman kutikuyarqan,+ wakinmi Jerusalenman y wakinnam Judäman ëwakuyarqan. 7 Pëkunata dirigeqkunam kayarqan: Zorobabel,+ Jesüa,+ Nehemïas, Azarïas, Raamïas, Nahamanï, Mardoqueu, Bilsan, Mispëret, Bigväi, Nehum y Baanä.

Kuteq israelïtakuna ëkaq kayanqanqa këchömi qellqarëkan:+ 8 Parospa kastankunam, dos mil cientu setenta y dos kayarqan. 9 Sefatïaspa kastankunam, trescientus setenta y dos kayarqan. 10 Aräpa+ kastankunam, seiscientus cincuenta y dos kayarqan. 11 Pahat-Moabpa+ familiampita Jesüapa y Joabpa+ kastankunam, dos mil ochocientus dieciöchu kayarqan. 12 Elampa+ kastankunam, mil doscientus cincuenta y cuatru kayarqan. 13 Zatüpa kastankunam, ochocientus cuarenta y cincu kayarqan. 14 Zacäipa kastankunam, setecientus sesenta kayarqan. 15 Binuïpa kastankunam, seiscientus cuarenta y öchu kayarqan. 16 Bebäipa kastankunam, seiscientus veintiöchu kayarqan. 17 Azgadpa kastankunam, dos mil trescientus veintidos kayarqan. 18 Adonicampa kastankunam, seiscientus sesenta y siëti kayarqan. 19 Bigväipa kastankunam, dos mil sesenta y siëti kayarqan. 20 Adinpa kastankunam, seiscientus cincuenta y cincu kayarqan. 21 Ezequïaspa familiampita Aterpa kastankunam, noventa y öchu kayarqan. 22 Hasumpa kastankunam, trescientus veintiöchu kayarqan. 23 Bezäipa kastankunam, trescientus veinticuatru kayarqan. 24 Harifpa kastankunam, cientu döci kayarqan. 25 Gabaonpita+ nunakunam, noventa y cincu kayarqan. 26 Belenpita y Netofäpita nunakunam, cientu ochenta y öchu kayarqan. 27 Anatotpita+ nunakunam, cientu veintiöchu kayarqan. 28 Bet-Azmävetpita nunakunam, cuarenta y dos kayarqan. 29 Quiryat-Jearimpita,+ Kefiräpita y Beerotpita+ nunakunam, setecientus cuarenta y tres kayarqan. 30 Ramäpita y Guëbapita+ nunakunam, seiscientus veintiünu kayarqan. 31 Micmaspita+ nunakunam, cientu veintidos kayarqan. 32 Betelpita+ y Haipita+ nunakunam, cientu veintitres kayarqan. 33 Juknin Nëbupita nunakunam, cincuenta y dos kayarqan. 34 Juknin Elampa kastankunam, mil doscientus cincuenta y cuatru kayarqan. 35 Harimpa kastankunam, trescientus veinti kayarqan. 36 Jericöpita nunakunam, trescientus cuarenta y cincu kayarqan. 37 Lodpita, Hadidpita y Onöpita+ nunakunam, setecientus veintiünu kayarqan. 38 Y Senaäpita nunakunam, tres mil novecientus treinta kayarqan.

39 Sacerdötikunapis kayarqanmi:+ Jesüapa familiampita Jedayäpa kastankunam, novecientus setenta y tres kayarqan. 40 Imerpa kastankunam, mil cincuenta y dos kayarqan. 41 Pasjurpa+ kastankunam, mil doscientus cuarenta y siëti kayarqan. 42 Y Harimpa+ kastankunam, mil diecisiëti kayarqan.

43 Levïtakunapis kayarqanmi.+ Hodeväpa kastampita y Cadmielpa+ familiampita Jesüapa tsurinkuna, pëkunaqa setenta y cuatrum kayarqan. 44 Cantaqkunapis kayarqanmi,+ Asafpa+ kastankuna, pëkunaqa cientu cuarenta y öchum kayarqan. 45 Punkuta täpakoqkunanam kayarqan+ Salumpa kastankuna, Aterpa kastankuna, Talmonpa kastankuna, Acubpa+ kastankuna, Hatitäpa kastankuna y Sobäipa kastankuna, pëkunaqa cientu treinta y öchum kayarqan.

46 Templuchö yanapakoqkunanam* kayarqan:+ Zihapa kastankuna, Hasufäpa kastankuna, Tabaotpa kastankuna, 47 Querospa kastankuna, Siapa kastankuna, Padonpa kastankuna, 48 Lebanäpa kastankuna, Hagabäpa kastankuna, Salmäipa kastankuna, 49 Hananpa kastankuna, Guidelpa kastankuna, Gaharpa kastankuna, 50 Reayäpa kastankuna, Rezinpa kastankuna, Necodäpa kastankuna, 51 Gazampa kastankuna, Uzäpa kastankuna, Pasëahpa kastankuna, 52 Bësaipa kastankuna, Meunimpa kastankuna, Nefusesimpa kastankuna, 53 Bacbucpa kastankuna, Hacufäpa kastankuna, Harhurpa kastankuna, 54 Bazlitpa kastankuna, Mehidäpa kastankuna, Harsäpa kastankuna, 55 Barcospa kastankuna, Sïsarapa kastankuna, Tëmahpa kastankuna, 56 Nezïaspa kastankuna y Hatifäpa kastankuna.

57 Salomonpa sirweqninkunapa kastankunanam kayarqan:+ Sotäipa kastankuna, Sofëretpa kastankuna, Peridäpa kastankuna, 58 Jaaläpa kastankuna, Darconpa kastankuna, Guidelpa kastankuna, 59 Sefatïaspa kastankuna, Hatilpa kastankuna, Pokëret-Hazebaimpa kastankuna y Amonpa kastankuna. 60 Templuchö yanapakoqkuna*+ y Salomonta sirweqkunapa kastankunaqa, trescientus noventa y dosmi kayarqan.

61 Wakinnam Tel-Mëlah sitiupita, Tel-Harsä sitiupita, Kerub markapita, Adon sitiupita y Imer sitiupita libri yarqayämurqan. Pëkunaqa manam kikinkuna o kastankuna israelïta kayanqanta rikätsikuyta puëdiyarqantsu. Pëkunaqa kayarqan+ 62 Delayäpa kastankuna, Tobïaspa kastankuna y Necodäpa kastankunam. Llapanqa seiscientus cuarenta y dosmi kayarqan. 63 Y sacerdötikunapitanam kayarqan Habayäpa kastankuna, Hacozpa+ kastankuna y Barziläipa+ kastankuna. Barziläiqa Galaadpita Barziläi jutiyoq nunapa warmi tsurinwanmi casakushqa karqan, y warmimpa kastampa jutintam aparqan. 64 Pëkunaqa israelïta kayanqanta rikätsikuyänampaqmi kastankunapa jutinkunata padronkunachö ashiyarqan, peru manam kastankunapa jutinta tariyarqantsu, tsëmi sacerdöti këta puëdiyarqantsu.*+ 65 Tsëmi gobernaqqa*+ mëqan sacerdötipis Urimwan y Tumimwan+ Teyta Diosta manaraq tapukuptinqa, sagrädu qarëkunata+ mana mikuyänampaq nirqan.

66 Babiloniapita llapan yarqamoqkunaqa, cuarenta y dos mil trescientus sesentam kayarqan.+ 67 Pëkunawanmi shayämurqan, siëti mil trescientus treinta y siëti warmi y ollqu sirwipakoqkuna,+ y doscientus cuarenta y cincu warmi y ollqu cantaqkuna.+ 68 Llapan yarqamoqkunapa animalninkunam karqan: setecientus treinta y seis cawallukuna, doscientus cuarenta y cincu mulakuna, 69 cuatrocientus treinta y cincu camëllukuna y seis mil setecientus veinti ashnukuna.

70 Wakin kastankunata dirigeqkunaqa, Jerusalenpa murällankunata yapë rurayänampaqmi qarëninkunawan yanapakuyarqan.+ Kikin gobernaqmi* öchu kïlus cuatrocientus grämus öruta,* cincuenta tazonkunata, y sacerdötikunapaq quinientus treinta largu röpakunata churarqan.+ 71 Wakin kastankunata dirigeqkunanam, cientu sesenta y öchu kïlus öruta y mil doscientus cincuenta y cuatru kïlus plätata* churayarqan. 72 Wakin judïukunanam, cientu sesenta y öchu kïlus öruta, mil cientu cuarenta kïlus plätata y sacerdötikunapaq sesenta y siëti largu röpakunata churayarqan.

73 Sacerdötikuna, levïtakuna, punkuchö täpakoqkuna, cantaqkuna,+ wakin nunakuna, templuchö yanapakoqkuna* y llapan israelïtakunapis, markankunatam täkoq* ëwakuyarqan.+ Tsëpita qanchis killa+ pasaskiptinqa, llapan israelïtakunam markankunachöna kawëkäyarqan”.+

8 Tsëpitanam llapan nunakunaqa, Yaku Punku+ niyanqampa frentin pläzachö tsë yarpëyoqlla juntakäyarqan. Y Diospa Palabranta copiaq Esdrastam+ niyarqan Moises qellqanqan+ libruta apamunampaq. Tsë libruchöqa israelïtakunata Teyta Jehovä mandanqan Leymi karqan.+ 2 Tsënö niyaptinnam sacerdöti Esdrasqa, llapan ollqukuna, warmikuna y entiendita puëdeq wamrakuna juntarëkäyanqanman, Ley qellqaranqan libruta aparqan.+ Tsëtaqa rurarqan qanchis killa punta junaqmi.+ 3 Tsëpitanam Yaku Punku niyanqampa frentin pläzachö,+ patsa waranqampita pullan junaqyaq, Ley qellqaranqan libruta fuertipa leyirqan. Tsëchö juntarëkaq ollqukuna, warmikuna y entiendita puëdeq wamrakunam, leyinqanta shumaq wiyakuyarqan.+ 4 Diospa Palabranta copiaq Esdrasqa tsë junaqpaq tablakunata churayanqan jananmanmi shäkurirqan.* Derëcha lädunchömi shäkuyarqan Matitïas, Sema, Anäya, Urïas, Hilquïas y Maasëya. Izquierda lädunchönam shäkuyarqan Pedäya, Misael, Malkïya,+ Hasum, Has-Badanä, Zacarïas y Mesulam.

5 Tsëpitanam Esdrasqa tabla jananchö këkar, llapankuna rikëkäyaptin leykuna qellqaranqan libruta kichaskirqan. Tsëta rikëkurmi tsëchö llapan këkaqkunaqa shäkuriyarqan.* 6 Tsëpitanam Esdrasqa alläpa puëdeq Dios Yaya Jehoväta alabarqan. Tsënam tsëchö këkaq llapan nunakunaqa, “¡tsënö kallätsun!* ¡Tsënö kallätsun!”+ nir makinkunata pallariyarqan.* Tsëpitanam urkunkunapis patsaman chanqanyaq Teyta Jehoväpa rikëninchö qonqurikuyarqan. 7 Y levïtakunam tsëchö llapan këkaqkunata+ Teyta Diospa Leyninta entienditsiyarqan. Tsëtam rurayarqan: Jesüa, Banï, Serebïas,+ Jamin, Acub, Sabetäi, Hodïas, Maasëya, Quelitä, Azarïas, Jozabad,+ Hanan y Pelayä. 8 Dios Yayapa Leynin qellqaranqan libruta fuertipa leyirmi, ima ninan kanqanta cläru entienditsikuyarqan. Tsënömi tsëchö këkaqkunata yanapayarqan leyikäyanqanta entiendiyänampaq.*+

9 Teyta Diospa Leyninta leyiyanqanmannömi nunakunaqa waqar këkäyarqan. Tsëmi gobernaq* Nehemïas, Diospa Palabranta copiaq sacerdöti Esdras+ y nunakunata yachëkätseq levïtakunaqa, pëkunata, “ama waqayëtsu ni llakikuyëtsu, kananqa Jehovä Diosnintsikta alabanapaq sagrädu junaqmi” niyarqan.+ 10 Tsëpitanam Nehemïasqa juntarëkaq nunakunata nirqan: “Wayikikunata ëwayë, y mas alli mikuykunata mikuyë, mishkeq vïnuta upuyë y imannaq kaqkunapaq mikuyninkuna apatsiyë.+ Kananqa Señornintsikta alabanapaq sagrädu junaqmi. Ama llakikuyëtsu. Teyta Jehoväpita chaskinqantsik kushikuymi kallpayoqta tikratsimantsik”.* 11 Levïtakunapis nunakunata shoqarmi, “ama waqayëtsu ni llakikuyëtsu, kananqa sagrädu junaqmi” niyarqan. 12 Tsënam nunakunaqa mikuyarqan, upuyarqan y wakinkunapaq mikuyta apatsiyarqan, tsë junaqqa alläpam kushikuyarqan.+ Tsëtaqa rurayarqan yachatsikuyanqanta alli entiendishqa karmi.+

13 Ishkë kaq junaqnam, kastankunata dirigeqkuna, sacerdötikuna y levïtakunaqa, Teyta Diospa Leyninta mas alli entiendiyänampaq Diospa Palabranta copiaq Esdraswan juntakäyarqan. 14 Tsëchömi musyayarqan, Moisesta Teyta Jehovä mandanqan Leychö israelïtakuna ramädakunachö täkuyänampaq* mandakunqanta. Tsëtaqa rurayänan karqan, qanchis killa rurayanqan fiestachömi.+ 15 Tsë qellqaranqanchömi mandakoq entëru markakunapa y entëru Jerusalenpa ëwarnin kënö willakuyänampaq:+ “Jirkakunapa ëwayë, y atska rämayoq olïvuspa, pïnupa, mirtupa, palmërapa y wakin jatun plantakunapa rämankunata apayämuy. Tsënöpa Teyta Diospa leyninchö mandakunqannö ramädakunata ruranapaq”.

16 Tsëmi nunakunaqa jirkapa ëwëkur rämakunata apayämurqan. Tsëpitanam wayinkuna jananchö, patiunkunachö, Dios Yayapa wayin patiuchö,+ Yaku Punku+ niyanqampa pläzanchö y Efrain Punku+ niyanqampa pläzanchö ramädakunata rurayarqan. 17 Tsënömi Babiloniapita llapan kutimoqkuna ramädakunata rurëkur tsëchö täkuyarqan.* Nunpa tsurin Josuë+ kawëkaptin rurayanqampitaqa, manam israelïtakuna tsënöqa fiestata rurashqatsu kayarqan,+ tsëmi alläpa kushishqa këkäyarqan. 18 Tsë fiestaqa qanchis junaqmi durarqan, y qallanqampita ushanqan junaqyaqmi Dios Yayapa Leyninkuna qellqaranqan libruta leyiyarqan.+ Puwaq kaq junaqnam, Leychö mandakunqannölla Teyta Diosta adorayänampaq llapankuna juntakäyarqan.+

9 Tsë killa veinticuatru junaqmi israelïtakunaqa yapë juntakäyarqan. Tsë junaqqa chukru tëlatam janankunaman churakuyarqan, peqankunamanmi o umankunamanmi allpata jichakuyarqan* y ayunarmi imatapis mikuyarqantsu.+ 2 Tsëpitanam israelïtakunaqa tsëchö këkaq juk nacion nunakunapita rakikäyarqan,+ y sharkurmi* kikinkuna y unë kastankuna rurayanqan jutsankunata* willakuyarqan.+ 3 Tsënö këkäyaptinmi, Teyta Jehoväpa Leynin qellqaranqan+ libruta kima höranö fuertipa leyipuyarqan. Tsëpitanam urkunkunapis patsaman chanqanyaq Teyta Jehoväpa rikëninchö qonqurikur jutsankunata* willakuyarqan.

4 Tsëpitanam Jesüa, Banï, Cadmiel, Sebanïas, Bunï, Serebïas,+ Banï y Kenanïqa, levïtakunapaq alistayanqan tablakunaman+ witsarkur Jehovä Diosman fuertipa mañakuyarqan. 5 Tsëpitanam levïtakuna Jesüa, Cadmiel, Banï, Hasabnëya, Serebïas, Hodïas, Sebanïas y Petahïas kënö niyarqan: “Sharkur* Jehovä Diosnintsikta imëyaqpis alabayë.+ Dios Yayäkuna, alläpa puëdeq jutiki alabashqa këkullätsun. Jutikiqa, bendicir y alabar niyäshunqëki janampam këkan.

6 Qamllam Teyta Jehovä kanki.+ Qammi ciëluta, ciëlu jananta y ciëluchö llapan kaqkunata* kamarqëki.* Qamllam patsata y tsëchö kaqkunata, lamarta y tsëchö kaqkunatapis kamarqunki. Qammi tsë llapankunata kawëkaqta katsinki, y ciëluchö llapan kaqkunam puntëkiman qonqurikayämun. 7 Qamllam Teyta Jehovä Dios Yayaqa kanki. Qammi sirwishoqniki kanampaq Abranta akrarqëki,+ y caldeu nunakuna kawayanqan Ur markapita apakurmi,+ Abrahan nir jutin churarqëki.+ 8 Llapan shonqunwan mana dejëpa sirwishuptikim,+ pëwan juk acuerduta rurarqëki,+ tsënöpa pëta y pëpita yureqkunata cananeu, hitïta, amorreu, perizïta, jebuseu y guirgaseu nunakunapa markankunata entreganëkipaq. Imëpis alli kaqllata ruraq karmi änikunqëkita cumplirqëki.

9 Tsëmi unë kastäkuna Egiptuchö+ sufriyanqanta rikar, y Puka lamarchö yanapëkunëkipaq rogakayämunqanta wiyar, 10 Egiptuchö gobernaqta, sirweqninkunata y llapan marka mayinkunata+ castiganëkipaq señalkunata y milagrukunata rurarqëki. Tsëtaqa rurarqëki mana alli tratarnin sirwishoqnikikunata sufritsishqa kayaptinmi.+ Tsëta ruranqëkipitam kananyaqpis reqishqa kanki.+ 11 Y sirwishoqnikikunapa puntanchö lamarta ishkëman rakirmi, tsaki patsapa pasatsirqëki.+ Tsëpitanam mëtsika yakuman rumita jitarkoq cuenta, qatipar ëwaqkunata lamar rurinchö ushakätsirqëki.+ 12 Junaqpaqa shëkaq* pukutëwanmi pusharqëki, y paqaspanam shëkaq ninawan pusharqëki, tsënöpam ëwayänampaq kaq nänita aktsirqëki.+ 13 Tsëpitanam Sinaï jirkaman+ urämur pëkunata ciëlupita parlaparqëki.+ Tsëchömi alli kaqta rurayänampaq dispuninqëkita, confiakuypaq leynikikunata,* ninqëkikunata y alli mandakuynikikunata willarqëki.+ 14 Säbadu junaqta respetayänampaqmi yachatsirqëki.+ Tsë llapan mandakuykunata, ninqëkikunata y leykunataqa sirwishoqniki Moiseswanmi musyatsirqëki. 15 Mallaqäyaptinmi ciëlupita mikuyta shikwatsimurqëki,+ y yakunäyaptinmi qaqapita yakuta yarqatsimurqëki.+ Tsëpitanam äninqëki markaman yëkuyänampaq y tsëchö kawayänampaq nirqëki.

16 Peru unë kastäkunaqa orgullösu+ y chukru shonqum kayarqan,+ y manam mandakunqëkikunata cäsukuyarqantsu. 17 Rikëninkunachö imëka ruranqëkita qonqëkurmi cäsukuyta munayarqantsu.+ Y chukru shonqu karmi, Egiptuman kutir esclävu kayänampaq pushaqninkuna akrayarqan.+ Peru qamqa Dios Yaya perdonakoq,* ankupäkoq, llakipäkoq, pacienciakoq* y alläpa kuyakoq karmi+ pëkunata dejarqëkitsu.+ 18 Metalta tsulluratsir mallwa töruta rurëkurmi, ‘këmi Teyta Diosnintsik. Pëmi Egiptupita pushamarquntsik’+ niyarqan, y imëka mana allikunata rurarmi respetayäshurqëkitsu. 19 Tsënö kaptimpis, alläpa llakipäkoq* karmi tsunyaq sitiuchö dejarqëkitsu.+ Junaqpaqa shëkaq* pukutëwanmi pusharqëki, y paqaspanam shëkaq ninawan pusharqëki. Tsënömi ëwayänampaq kaq nänita aktsirqëki.+ 20 Alli entiendeq kayänampaqmi podernikiwan* yanaparqëki.+ Ciëlupitam manäta shikwatsimurqëki,+ y yakunäyaptinmi yakuta qararqëki.+ 21 Cuarenta watapam tsunyaq jirkachö mikuyninkuna qararqëki.+ Tsë tiempuqa manam röpankuna ushakarqantsu+ ni chakinkuna jakarqantsu,* y manam imankunapis faltarqantsu.

22 Markakunaman yëkuyänampaqmi yanaparqëki, y tsëpitam cada ünuta rakiparqëki.+ Tsënömi Sehon+ gobernanqan markakunapa y Hesbon gobernanqan markakunapa duëñun tikrayarqan. Sehonqa+ Hesbon markapitam amorreu nunakunata gobernaq, y Ognam+ Basanchö markakunata gobernaq. 23 Pëkunapa tsurinkuna ciëluchö estrëllakunanö mëtsika kayänantam permitirqëki.+ Tsëpitanam unë kastankunata äninqëki markakunapa duëñun kayänampaq pusharqëki.+ 24 Tsënöpam tsurinkunaqa äninqëki markaman yëkur tsëchö kawayarqan,+ y qam yanapaptikim tsë markachö kawaq cananeu nunakunata ushakätsiyarqan.+ Y munayanqanta rurayänampaqmi tsë markakunachö gobernaqkunata, y tsëchö nunakunata makinkunaman churarqëki. 25 Alli murallashqa markakunamanmi yëkuyarqan,+ y alli wayoq chakrakunapa+ duëñunmi tikrayarqan. Uchkushqana pözukunawan, üvas chakrakunawan, olïvus chakrakunawan,+ früta plantakunawan y imëkayoq junta këkaq wayikunawanmi quedakuyarqan. Tsëmi pacha junta mikur wira wira* kayarqan. Tsë llapanchömi alläpa alli kanqëkita rikäyarqan.

26 Tsënö karpis, mana wiyakoq tikrarmi contrëki churakäyarqan,+ y manam Leynikita cäsukuyarqantsu. Qamman kutiyämunampaq consejaq willakoqnikikunatam wanutsiyarqan. Imëka mana allikunata rurarmi respetayäshurqëkitsu.+ 27 Tsëmi chikeqninkuna dominayänanta+ y sufritsiyänanta dejarqëki.+ Peru mana allikunapa pasar yanapëkunëkipaq rogakayämuptinqa, ciëlupitam rogakayämunqanta wiyarqëki. Y alläpa llakipäkoq* karmi chikeqninkunapita salvanampaq, yanapaqninkuna churarqëki.+

28 Tsënö kaptimpis, chikeqninkunapita libri quedarqa yapëmi qampa rikënikichö mana allikunata rurayaq.+ Tsëmi chikeqninkuna dominayänanta y sufritsiyänanta permitirqëki.+ Peru yanapëkunëkipaq rogakayämuptinqa,+ mëtsika kutim rogakayämunqanta ciëlupita wiyarqëki. Y alläpa llakipäkoq* karmi yanaparqëki.+ 29 Mandakunqëki Leyta yapë cäsukuyänampaq nikaptikipis, orgullösu karmi pëkunaqa mandakunqëkikunata cäsukuyta munayarqantsu.+ Imëyaqpis kawayänampaq ninqëkikunata cäsukuyänampa rantinmi,+ tsëkunata mana cäsukur jutsata* rurayarqan. Kutin kutinmi dejariyäshurqëki, chukru shonqum kayarqan y manam wiyakuyta munayarqantsu. 30 Atska watapam pëkunawan pacienciakoq karqëki,+ y podernikiwan yanapanqëki willakoqnikikunawanmi consejarqëki. Peru pëkunaqa manam cäsukuyta munayarqantsu. Tsëmi tsë markakunachö nunakuna dominar sufritsiyänanta permitirqëki.+ 31 Tsënö kaptimpis alläpa llakipäkoq* karmi, pëkunata ushakätsirqëkitsu+ ni dejarqëkitsu. Tsënömi ankupäkoq y llakipäkoq kanqëkita rikätsikurqëki.+

32 Teyta Dioslläkuna, qamqa poderyoq, alläpa puëdeq y respetëpaqmi kanki. Ruranqëki acuerdutaqa imëpis cumplirqunkim, y sirwishoqnikikunataqa imëpis kuyëkarqunkim.+ Tsëqa ama mana kaqpaq churëkuytsu Asiriata gobernaqkunapa tiempumpita+ kananyaq imanö sufriyanqäta. Tsë tiempupitam kikïkuna, gobernamaqnïkuna, dirigimaqnïkuna,+ sacerdötïkuna,+ willakoqnïkuna,+ unë kastäkuna y llapan sirwishoqnikikuna alläpa sufriyarqö. 33 Tsë llapan pasayanqächöqa, qamqa imëpis alli kaqllatam rurarqunki, y manam dejayämarqunkitsu. Kikïkunam mana allitaqa rurayarqö.+ 34 Gobernamaqnïkuna, dirigimaqnïkuna, sacerdötïkuna y unë kastäkunam, Leynikita, mandakuynikikunata y ninqëkikunata* cäsukuyashqatsu. 35 Marka mayinkuna gobernayanqan tiempuchöpis, qamqa imëka allikunawanmi bendicirqëki, y imëkapis alli wayunqan jatun markakunachömi kawayarqan. Tsënö këkarpis, manam sirwiyäshurqëkitsu+ ni mana alli rurëninkunata dejayarqantsu. 36 Kananqa imëka allikunata mikuyänampaq, unë kastäkunata entreganqëki markakunachömi esclävu këkäyä.+ 37 Jutsata* rurashqa kayaptïmi,+ tsë chakrakunachö imëka wayunqampis, juk markapita dominayämaq gobernaqkunallapaqna. Pëkunaqa kikïkunata y animalnïkunatapis munayanqantam rurayäman. Tsëmi alläpa sufrikäya.

38 Tsëmi kananqa qamllatana sirwiyänaqpaq änikuyä,+ y tsëta qellqëkurmi, änikuyanqä välinampaq dirigimaqnïkunapa, levïtäkunapa y sacerdötïkunapa sëllunwan sëlluta churëkäyä”.+

10 Israelïtakuna änikuyanqan välinampaq sëllunkunata churaqkunam kayarqan:+

Hacalïaspa tsurin gobernador* Nehemïas, Sedequïas, 2 Seräya, Azarïas, Jeremïas, 3 Pasjur, Amarïas, Malkïya, 4 Hatus, Sebanïas, Maluc, 5 Harim,+ Meremot, Abdïas, 6 Daniel,+ Guineton, Baruc, 7 Mesulam, Abïas, Mijamin, 8 Maazïas, Bilgäi y Semäya. Pëkunam sacerdötikuna kayarqan.

9 Levïtakunanam kayarqan: Azanïaspa tsurin Jesüa, Henadadpa juknin tsurin Binuï y Cadmiel,+ 10 y levïta mayinkunanam kayarqan Sebanïas, Hodïas, Quelitä, Pelayä, Hanan, 11 Micä, Rehob, Hasabïas, 12 Zacur, Serebïas,+ Sebanïas, 13 Hodïas, Banï y Beninü.

14 Markata dirigeqkunanam kayarqan: Paros, Pahat-Moab,+ Elam, Zatü, Banï, 15 Bunï, Azgad, Bebäi, 16 Adonïas, Bigväi, Adin, 17 Ater, Ezequïas, Azur, 18 Hodïas, Hasum, Bezäi, 19 Harif, Anatot, Nebäi, 20 Magpïas, Mesulam, Hezir, 21 Mesezabel, Sadoc, Jadüa, 22 Pelatïas, Hanan, Anäya, 23 Hosëa, Hananïas, Hasub, 24 Halohes, Pilhä, Sobec, 25 Rehum, Hasabnä, Maasëya, 26 Ahïya, Hanan, Anan, 27 Maluc, Harim y Baanä.

28 Sacerdötikuna, levïtakuna, punku täpaqkuna, cantaqkuna, templuchö yanapakoqkuna* y Dios Yayapa Leyninta cäsukuyänampaq+ juk nacion nunakunapita llapan rakikaqkuna, warminkuna, warmi y ollqu tsurinkuna y llapan yachakuyta y entiendita* puëdeqkunam 29 carguyoq marka mayinkunawan juntu, mana cumpliyaptinqa ima maldicionpis pëkunaman chänampaq nirnin, Teyta Dios sirweqnin Moisesta entreganqan Ley ninqannö kawayänampaq jurayarqan. Tsënöllam Señorninkuna Jehovä llapan mandakunqanta, dispuninqanta y ninqankunata shumaq cäsukuyänampaq änikuyarqan. Kënömi niyarqan: 30 “Manam warmi tsurïkunata kë markakunachö nunakunapa ollqu tsurinkunawan casatsiyäshaqtsu, y manam ollqu tsurïkunata warmi tsurinkunawan casatsiyäshaqtsu.+

31 Kë markakunachö nunakuna säbadu junaqchö+ o tsënö sagrädu junaqkunachö+ gränuta o imatapis rantikoq shayämuptinqa, manam imatapis rantiyäshaqtsu. Tsënöllam qanchis kaq wataqa chakräkunata jamatsiyäshaq,+ y manam debiyämaqkunata cobrayäshaqnatsu.+

32 Teyta Diosnintsikpa wayinchö rurëkunapaqmi, cada wata chusku grämus* plätata apayäshaq.+ 33 Tsë plätaqa kanqa mësaman pelayanqan tantakunapaq,*+ gränupita rurashqa qarëpaq,+ säbadu junaqpaq,+ llullu killapaq+ y Teyta Diospaq fiestakunachö rupatsiyanqan qarëpaq,+ sagrädu qarëkunapaq, jutsankunapita* perdonashqa kayänampaq israelïtakuna apayanqan qarëpaq,+ y Teyta Diospa wayinchö imëka rurëkunapaqmi.

34 Cada watam Teyta Diospa wayinchö yanta mana ushakänampaq, sacerdötikuna, levïtakuna y wakin nunakuna, ima killachö yantata familiapa apayänampaq sortiayarqö. Tsënöpa Ley qellqaranqan libruchö ninqannölla, Jehovä Diosnintsikpa altarninchö rupatsiyänampaq.+ 35 Cada watam punta yarqoq cosëchäkunata y frütäkunata, Teyta Jehoväpa wayinman apayäshaq.+ 36 Y Ley qellqaranqan libruchö mandakunqannöllam, punta yureq ollqu wamräkunata, wäkäkunapa y üshäkunapa punta yureq orqu* wawankunata,+ Teyta Diospa wayinman apayäshaq, y tsëchö sirweq sacerdötikunatam entregayäshaq.+ 37 Tsënöllam punta rurayanqä saqtu* harinata,+ qarëkunata, früta plantäkuna wayunqanta,+ llullu vïnuta y aceitita+ sacerdötikunaman+ apayäshaq, tsënöpa Teyta Diospa wayinchö qarëkunata churakuyänan cuartukunaman* churayänampaq.+ Y chakräkunachö wayunqampitam levïtakunapaq diezmuta apayäshaq. Pëkunam nunakuna muruyanqan chakrakunapitaqa diezmuta chaskiyan.

38 Cosëchayanqampita israelïtakuna apayanqan diezmuta levïtakuna chaskiyaptinqa, Aaronpa kastan sacerdötim pëkunawan këkänan. Tsë chaskiyanqan diezmupitam levïtakunaqa Teyta Diospa wayimpaq diezmuta entregayänan.+ Tsëtaqa Teyta Diospa wayinchö qarëkunata churakuyänan cuartukunamanmi* apayänan. 39 Llapan israelïtakuna y llapan levïtakunam, qarëkunata churakuyänan cuartukunaman* churayänampaq, gränu qarëkunata, llullu vïnuta y aceitita+ apayänan.+ Tsë cuartukunachömi templuchö utilizäyanqankuna, tsë junaq yanapakoq sacerdötikuna, punku täpaqkuna y cantaqkuna këkäyan. Teyta Diospa wayinchö rurëkunapaqqa imëpis yanapakuyäshaqmi”.+

11 Tsë tiempuqa, markachö dirigeqkunaqa Jerusalenchömi kawayaq.+ Tsë tiempum cada chunka familiapita juk familia Jerusalen sagrädu markaman kawaq ëwanampaq sortiayarqan.+ Sorteuchö mana yarqoqkunaqa markankunachömi quedakuyarqan. 2 Wakinkunaqa kikinkunam Jerusalenman kawaq ëwayänampaq änikuyarqan, tsëmi markachö nunakunaqa Teyta Dios bendicïkunampaq niyarqan.

3 Qateqninchömi willakun Jerusalenchö kawaq Judä provinciachö dirigeqkunapa jutinkunata. Sacerdötikuna, levïtakuna, templuchö yanapakoqkuna,*+ Salomonpa tsurinkunata sirweqkuna+ y wakin israelïtakunaqa, kikinkunapa chakrankunachö y markankunachömi, Judäpa wakin markankunachö kawayarqan.+

4 Judäpa y Benjaminpa wakin kastankunapis Jerusalenchömi kawayarqan. Judäpa kastankunapitam karqan Atäya. Pëqa Uzïaspa kastanmi karqan. Uzïasnam Zacarïaspa kastan karqan. Zacarïasnam Amarïaspa kastan karqan. Amarïasnam Sefatïaspa kastan karqan. Sefatïasnam Mahalalelpa kastan karqan. Mahalalelnam Përezpa+ kastan karqan. 5 Maasëyapis Judäpa kastampitam karqan. Pëqa Barucpa kastanmi karqan. Barucnam Colhozëpa kastan karqan. Colhozënam Hazäyapa kastan karqan. Hazäyanam Adäyapa kastan karqan. Adäyanam Joiaribpa kastan karqan. Joiaribnam Zacarïaspa kastan karqan. Zacarïasnam Seläpa kastan karqan. 6 Jerusalenchö kawaq Përezpa kastankunaqa cuatrocientus sesenta y öchum kayarqan, pëkunaqa valienti ollqukunam kayarqan.

7 Benjaminpa kastankunapitanam karqan Salü.+ Pëqa Mesulampa kastanmi karqan. Mesulamnam Joedpa kastan karqan. Joednam Pedäyapa kastan karqan. Pedäyanam Coläyapa kastan karqan. Coläyanam Maasëyapa kastan karqan. Maasëyanam Itielpa kastan karqan. Itielnam Jesayäpa kastan karqan. 8 Gabäi y Saläipis Benjamin kastapitam kayarqan. Llapankunaqa novecientus veintiöchum kayarqan. 9 Zicrïpa tsurin Joelmi pëkunapa dirigeqninqa karqan, y Hasenuäpa tsurin Judänam juknin kaq dirigeqninkuna karqan.

10 Sacerdötikunapitanam kayarqan: Joiaribpa tsurin Jedayä, Jakin+ 11 y Seräya. Pëqa Hilquïaspa kastanmi karqan. Hilquïasnam Mesulampa kastan karqan. Mesulamnam Sadocpa kastan karqan. Sadocnam Merayotpa kastan karqan. Merayotnam Ahitubpa kastan karqan. Ahitubqa+ Teyta Diospa wayinchö* dirigeqmi karqan. 12 Tsë grüpuchömi templuchö trabajaq mayinkunapis kayarqan. Llapankunaqa ochocientus veintidosmi kayarqan. Adäyapis tsë grüpuchömi karqan. Pëqa Jerohampa kastanmi karqan. Jerohamnam Pelalïaspa kastan karqan. Pelalïasnam Amzïpa kastan karqan. Amzïnam Zacarïaspa kastan karqan. Zacarïasnam Pasjurpa+ kastan karqan. Pasjurnam Malkïyapa kastan karqan. 13 Tsë grüpuchömi trabajar kastankunata dirigeq mayinkunapis kayarqan. Llapankunaqa doscientus cuarenta y dosmi kayarqan. Amashäipis tsë grüpuchömi karqan. Pëqa Azarelpa kastanmi karqan. Azarelnam Ahzäipa kastan karqan. Ahzäinam Mesilemotpa kastan karqan. Mesilemotnam Imerpa kastan karqan. 14 Tsë grüpuchömi kayarqan puëdeq y valienti trabajaq mayinkunapis. Llapankunaqa cientu veintiöchum kayarqan. Pëkunataqa reqishqa familiapita Zabdielmi dirigeq.

15 Levïtakunapitanam karqan Semäya.+ Pëqa Hasubpa kastanmi karqan. Hasubnam Azricampa kastan karqan. Azricamnam Hasabïaspa kastan karqan. Hasabïasnam Bunïpa kastan karqan. 16 Sabetäi+ y Jozabadpis+ tsë grüpupitam kayarqan. Pëkunaqa levïtakunapa dirigeqninkunam kayarqan, y Dios Yayapa wayin waqtanchö rurayanqan trabäjutam rikäyaq. 17 Tsë grüpuchömi kayarqan Matanïas,+ dirigir yanapaq Bacbuquïas y Abdäpis. Matanïasqa Miquëaspa kastanmi karqan. Miquëasnam Zabdïpa kastan karqan. Zabdïnam Asafpa+ kastan karqan. Asafqa cantaqkunata dirigeqmi karqan, y Teyta Diosta mañakuyanqan höram cantaqkunata dirigeq.+ Abdäqa Samüapa kastanmi karqan. Samüanam Galalpa kastan karqan. Galalnam Jedutunpa+ kastan karqan. 18 Jerusalenchö këkaq levïtakunaqa doscientus ochenta y cuatrum kayarqan.

19 Punku täpaqkunanam kayarqan Acub, Talmon+ y punku täpaq mayinkuna. Llapankunaqa cientu setenta y dosmi kayarqan.

20 Wakin israelïtakuna, sacerdötikuna y levïtakunaqa, herenciatanö chaskiyanqan Judäpa wakin markankunachömi kawayarqan. 21 Templuchö yanapakoqkunaqa*+ Ofelchömi+ kawayaq, y Zihawan Guispämi pëkunata dirigiyaq.

22 Jerusalenchö këkaq levïtakunataqa Uzïmi dirigeq. Uzïqa Banïpa kastanmi karqan. Banïnam Hasabïaspa kastan karqan. Hasabïasnam Matanïaspa+ kastan karqan. Matanïasnam Micäpa kastan karqan. Micänam Asafpa cantaq tsurinkunapa kastan karqan. Uzïqa Dios Yayapa wayinchö trabajaqkunatam dirigeq. 23 Cantaqkunapaqqa gobernaqmi mandakushqa karqan,+ cada junaq wanayanqanta* mana faltatsiyänampaq. 24 Y Mesezabelpa tsurin Petahïasmi, gobernanqan nunakunata rikar gobernaqta yanapaq. Petahïasqa Zërahpa kastanmi karqan. Zërahnam Judäpa tsurin karqan.

25 Judäpita wakin nunakunaqa kawayarqan: Quiryat-Arbächö+ y amänun markakunachö, Dibonchö y amänun markakunachö, Jecabzeelchö+ y amänun markakunachö, 26 Jesüa markachö, Moladä+ markachö, Bet-Pëlet+ markachö, 27 Hazar-Sual+ markachö, Beer-Sëbachö y amänun markakunachö, 28 Ziclag+ markachö, Meconächö y amänun markakunachö, 29 En-Rimon+ markachö, Zorä+ markachö, Jarmut markachö, 30 Zanöah+ markachö, Adulamchö y amänun markakunachö, Lakis+ markachö, chakrankunachö, Azecächö+ y amänun markakunachö. Pëkunaqa kawayarqan* Beer-Sëbapita Hinon uranyaqmi.+

31 Benjaminpa kastankunanam kawayarqan: Guëba+ markachö, Micmash markachö, Aya markachö, Betelchö+ y amänun markakunachö, 32 Anatot+ markachö, Nob+ markachö, Ananïah markachö, 33 Hazor markachö, Ramä+ markachö, Guitäim sitiuchö, 34 Hadid markachö, Zeboim markachö, Nebalat markachö, 35 Lod markachö y Onö+ markachö. Tsë pampachöqa imëkata ruraq nunakunam kawayaq. 36 Judächö kawaq wakin levïtakunataqa, Benjaminpa kastankuna kawayanqan markakunamanmi mandayarqan.

12 Sealtielpa+ tsurin Zorobabelwan+ y Jesüawan+ Babiloniapita yarqamoq sacerdötikuna y levïtakunam kayarqan: Seräya, Jeremïas, Esdras, 2 Amarïas, Maluc, Hatus, 3 Secanïas, Rehum, Meremot, 4 Idö, Guinetöi, Abïas, 5 Mijamin, Maadïas, Bilgä, 6 Semäya, Joiarib, Jedayä, 7 Salü, Amoc, Hilquïas y Jedayä. Pëkunam Jesüapa tiempunchö sacerdötikunata y trabajaq mayinkunata dirigiyarqan.

8 Levïtakunanam kayarqan: Jesüa, Binuï, Cadmiel,+ Serebïas, Judä y Matanïas.+ Pëwan kastankunaqa, Teyta Diosta agradecikur cantaqkunatam dirigiyaq. 9 Pëkuna cantayaptinmi levïta mayinkuna Bacbuquïas y Unïqa, puntankunachö templuta täpakur këkäyarqan. 10 Jesüaqa Joiaquimpa papäninmi karqan. Joiaquimnam Eliasibpa+ papänin karqan. Eliasibnam Joiadäpa+ papänin karqan. 11 Joiadänam Jonatanpa papänin karqan y Jonatannam Jadüapa papänin karqan.

12 Joiaquimpa tiempunchöqa pëkunam sacerdötikunapa y papäninkunapa familiankunachö dirigeq kayarqan: Seräyapa+ familianchöqa Meräyam dirigeq; Jeremïaspa familianchönam Hananïas dirigeq; 13 Esdraspa+ familianchönam Mesulam dirigeq; Amarïaspa familianchönam Jehohanan dirigeq; 14 Malukïpa familianchönam Jonatan dirigeq; Sebanïaspa familianchönam Josë dirigeq; 15 Harimpa+ familianchönam Adnä dirigeq; Merayotpa familianchönam Helcäi dirigeq; 16 Idöpa familianchönam Zacarïas dirigeq; Guinetonpa familianchönam Mesulam dirigeq; 17 Abïaspa+ familianchönam Zicrï dirigeq; Miniaminpa familianchönam...;* Moadïaspa familianchönam Piltäi dirigeq; 18 Bilgäpa+ familianchönam Samüa dirigeq; Semäyapa familianchönam Jehonatan dirigeq; 19 Joiaribpa familianchönam Matenäi dirigeq; Jedayäpa+ familianchönam Uzï dirigeq; 20 Saläipa familianchönam Caläi dirigeq; Amocpa familianchönam Ëber dirigeq; 21 Hilquïaspa familianchönam Hasabïas dirigeq; y Jedayäpa familianchönam Netanel dirigeq karqan.

22 Levïpa kastanchö familiankunata dirigeqkuna y sacerdötikunaqa, Eliasibpa, Joiadäpa, Johananpa y Jadüapa+ tiempunchömi padronashqa kayarqan. Tsëqa, Persiapita Darïu gobernanqan witsanyaqmi karqan.

23 Papäninkunapa familiankunachö dirigeq levïtakunaqa, Eliasibpa tsurin Johananpa tiempunyaqmi, pasakunqankunata qellqayanqan libruchö padronashqa kayarqan. 24 Levïtakunapa dirigeqninkunaqa kayarqan, Hasabïas, Serebïas y Cadmielpa+ tsurin Jesüam.+ Y trabajaq mayinkunaqa pëkunapa frentinman shëkurmi,* Dios Yayapa sirweqnin David mandakunqannölla+ Teyta Diosta alabayaq y agradecikuyaq. Juk läduchömi juk grüpu täpakoqkuna kayarqan, juknin läduchönam juk grüpu kayarqan. 25 Churakuyänan cuartukunatam täpëkäyarqan Matanïas,+ Bacbuquïas, Abdïas, Mesulam, Talmon y Acub.+ Tsë cuartuqa templupa punkun lädunchömi karqan.+ 26 Pëkunaqa Joiaquimpa, gobernador Nehemïaspa y Teyta Diospa Palabranta copiaq sacerdöti Esdraspa+ tiempunchömi templuchö yanapakuyarqan. Joiaquimqa Jesüapa+ tsurinmi karqan, y Jesüanam Jozadacpa tsurin karqan.

27 Jerusalenpa murällankunata inaguräyanqan junaqpaqqa, mëtsëchö këkaq levïtakunatam Jerusalenman qayatsiyarqan. Tsënöqa qayatsiyarqan Jerusalenpa murällanta yapë rurar ushayanqampita Teyta Diosta agradecikur cantayänampaq,+ y platïlluta, cuerdayoq instrumentukunata y arpata tocayänampaqmi. 28 Tsënömi alli cantëta yachaqkuna* juntakäyarqan. Pëkunaqa shayämurqan distrïtupita,* Jerusalenpa amänumpita, netofatïta+ nunakuna kawayanqan markakunapita, 29 Bet-Guilgal+ markapita, y Guëba+ y Azmävet+ markakunachö chakrakunapitam. Tsënöqa karqan cantaqkuna Jerusalenpa amänunchö markankuna patsätsishqa kayaptinmi. 30 Sacerdötikuna y levïtakunaqa, Teyta Diospa rikënimpaqmi kikinkuna limpiakuyarqan. Tsënöllam israelïta mayinkunata,+ y Jerusalenpa punkunkunata+ y perqantapis limpiuyätsiyarqan.+

31 Tsëpitanam Judächö dirigeqkunata nirqä murälla jananman churakäyänampaq. Tsënöllam Teyta Diosta agradecikur cantaqkunata y tsëchö këkaq nunakunata ishkë grüpuman rakirqä. Juk kaq grüpuchö cantaqkunam, derëcha lädupa ëwar Uchpa Jitana Punku+ niyanqanyaq chäyarqan. 32 Pëkunapa qepantanam, Hosäya y Judäpita pullan dirigeqkuna ëwayarqan. 33 Y pëkunawanmi ëwayarqan Azarïas, Esdras, Mesulam, 34 Judä, Benjamin, Semäya y Jeremïaspis. 35 Tsë grüpuchömi kayarqan trompëta tocaq sacerdötikunapa wakin tsurinkunapis.+ Jukqa karqan Jonatanpa tsurin Zacarïasmi. Jonatanqa Semäyapa tsurinmi karqan. Semäyanam Matanïaspa tsurin karqan. Matanïasnam Micäyapa tsurin karqan. Micäyanam Zacurpa tsurin karqan y Zacurnam Asafpa+ tsurin karqan. 36 Wakinnam kayarqan: Semäya, Azarel, Milaläi, Guilaläi, Maäi, Netanel, Judä y Hananï. Pëkunaqa Dios Yayapa sirweqnin Davidpa instrumentunkunata+ aparkurmi ëwayarqan, y Teyta Diospa Palabranta copiaq Esdrasmi+ pëkunapa puntanta ëwarqan. 37 Pëkunaqa Pukyu* Punku+ niyanqampitam Davidpa Markanman+ Uraq Gräda+ niyanqampa ëwayarqan. Tsëpitanam perqaman witsaq nänipa pasar Davidpa Wayin umanimpita* Yaku Punku+ niyanqanyaq chäyarqan. Tsëqa inti o rupay yarqamunan läduchömi karqan.

38 Teyta Diosta agradecikur juknin grüpu cantaqkunanam juknin lädupa* ëwayarqan. Noqawan wakin nunakunanam perqa janampa pëkunapa qepanta ëwayarqä. Pëkunaqa Tanta Rurayänan Hornukuna niyanqan törripa+ pasarmi, Anchu Perqa niyanqanyaq ëwayarqan.+ 39 Tsëpitanam pasayarqan, Efrain Punku+ niyanqampa, Unë Markapa Punkun+ niyanqampa, Pescädu Punku+ niyanqampa, Hananel Törri+ niyanqampa, Meä Törri niyanqampa y Üsha Punku+ niyanqampa. Y Guardia Punku niyanqanman chëkurmi shäkuriyarqan.*

40 Tsëpitanam Teyta Diosta agradecikur cantaq ishkan grüpukunaqa, Dios Yayapa wayinman chëkur shäkuriyarqan.* Tsëchömi noqapis y noqawan ëwaq jukpa cargunchö autoridäkunapis shäkuriyarqan. 41 Tsëchömi trompëta apaq sacerdötikunapis shäkuriyarqan,* pëkunam kayarqan: Eliaquim, Maasëya, Miniamin, Micäya, Elioenäi, Zacarïas y Hananïas. 42 Tsëchömi shäkuriyarqan* Maasëya, Semäya, Eleazar, Uzï, Jehohanan, Malkïya, Elam y Ëzerpis. Cantaqkunaqa fuertipam cantayarqan, pëkunataqa Izrahïasmi dirigirqan.

43 Tsë junaqqa Teyta Diospaqmi mëtsika qarëkunata rupatsiyarqan.+ Y Dios Yaya kushikuyänampaq yanapaptinmi, warmipis, ollqupis y wamrakunapis alläpa kushikuyarqan.+ Jerusalenchö tsënö kushikuyanqanqa karuyaqmi wiyakarqan.+

44 Tsë junaqmi qarëkunata,+ punta cosëchakunata+ y diezmuta+ churayänan cuartukunapaq rikaqkunata churayarqan.+ Tsë cuartukunamanqa Teyta Diospa Leynin ninqannömi,+ sacerdötikunapaq y levïtakunapaq+ cosechayanqampita apayanqan qarëkunata churayaq. Judäpita llapan nunakunaqa, sacerdötikuna y levïtakuna templuchö sirwikäyanqampitam alläpa kushikuyarqan. 45 Pëkunaqa yapëmi Teyta Diospaq trabajar qallëkuyarqan, cantaqkuna y punku täpaqkuna rurayanqannömi imëkata limpiuyätsiyarqan. Tsëtaqa rurayarqan Davidwan tsurin Salomon mandakuyanqannöllam. 46 Davidpa y Asafpa tiempunchöpis kayarqanmi cantaqkunata dirigeqkuna, y karqanmi Teyta Diosta alabayänampaq y agradecikuyänampaq cancionkunapis.+ 47 Zorobabelpa+ y Nehemïaspa tiempunchöqa, llapan israelïtakunam cantaqkunata+ y punku täpaqkunata+ cada junaq wanayanqanwan* yanapayaq, y levïtakunatapis+ chaskiyänampaq kaqtam entregayaq. Tsënöllam levïtakunapis Aaronpa kastankuna chaskiyänampaq kaqta entregayaq.

13 Tsë junaqmi llapan israelïtakuna juntu këkäyaptin Moises qellqanqan libruta leyiyarqan.+ Tsë libruchömi willakoq Dios Yayata adoraqkunaqa, ammonïta y moabïta nunakunawan+ mana juntakuyänampaq kaqta.+ 2 Pëkunaqa manam mikuyta ni yakuta israelïtakunata qarayarqantsu. Tsëpa rantinqa Balaamtam pagayarqan israelïtakunata maldicinampaq.+ Tsënö kaptimpis, israelïtakunapaq maldiciontam Teyta Diosqa bendicionman tikratsirqan.+ 3 Tsënam israelïtakunaqa, Ley ninqanta wiyëkur juk nacion nunakunapita rakikäyarqan.+

4 Tsë tiempuyaqqa, sacerdöti Eliasibmi+ Teyta Diospa wayinchö*+ qarëkunata churayänan cuartukunata* rikaq. Pëwan Tobïasqa+ compädrim kayarqan. 5 Eliasibqa qarëkunata churayänanchömi Tobïasta juk cuartuta* rikätsishqa kanaq. Tsë cuartumanmi puntataqa, gränupita rurashqa qarëkunata, yuraq inciensuta, templuchö utilizäyanqan kaqkunata, y levïtakunapaq,+ cantaqkunapaq y punku täpaqkunapaq apayanqan gränupa, llullu vïnupa y aceitipa+ diezmunta churayaq. Tsë cuartumanmi sacerdötikunapaq+ qarëkunatapis churayaq.

6 Treinta y dos watapana+ Artajerjes gobernanqan witsanqa,+ pëwanmi Babiloniachö këkarqä, tsëmi tsë tiempupaqqa Jerusalenchönatsu karqä. Tsëpitanam yapë yarqunäpaq gobernaqta permïsuta mañakurqä. 7 Jerusalenta kutirnam, Tobïasta+ kushitsinampaq Eliasib+ ruranqanta musyaskirqä. Eliasibqa qarëkunata churayänanchömi Tobïasta juk cuartuta entregashqa kanaq. Tsë cuartuqa Dios Yayapa wayin patiuchömi karqan. 8 Tsëmi alläpa cölerakur qarëkunata churayänan cuartupita,* Tobïaspa imëkankunata waqtaman jitamurqä. 9 Tsëpitanam qarëkunata churayänan cuartukunata* limpiayänampaq mandakurqä. Limpiariyaptinnam Dios Yayapa wayinchö+ utilizäyanqankunata, gränupita rurashqa qarëkunata y yuraq inciensuta+ yapë churarqä.

10 Levïtakunapis+ chaskiyänampaq kaqta mana chaskikäyanqantam musyarqä.+ Tsëmi templuchö sirweq levïtakuna y cantaqkunaqa, chakrankunata trabajaq ëwakushqa kayänaq.+ 11 Tsëmi cölerar jukpa cargunchö autoridäkunata,+ “¿imanirtaq Dios Yayapa wayin kënö kananta permitiyarqunki?” nirqä.+ Tsëpitanam llapan ëwakushqa kaqkunata qayatsimurqä, y trabäjunkunata rurar sïguiyänampaqmi nirqä. 12 Judäpita llapan nunakunam gränupa, llullu vïnupa y aceitipa diezmunta,+ qarëkunata churayänan cuartukunaman apayarqan.+ 13 Tsëpitanam sacerdöti Selemïasta, Teyta Diospa Palabranta copiaq Sadocta, Pedäyata y juk levïtata, qarëkunata churayänan cuartukunata rikäyänampaq churarqä. Y pëkunata yanapanampaqmi Hananta churarqä. Pëqa Zacurpa tsurin y Matanïaspa willkanmi karqan. Tsë llapan nunakunaqa confiakuypaqmi kayarqan. Pëkunaqa kastankunatam chaskiyänampaq kaqta entregayaq.

14 Teyta Diosllä, ama imëpis qonqëkamëtsu,+ llapan ruranqäpita bendicïkallämë. Tsënölla qonqëkuytsu wayikita alläpa kuyanqäta y tsëchö rurëkunata väleqpaq churanqäta.*+

15 Tsë witsanmi rikarqä, nunakunaqa säbadu junaqchö üvasta vïnupaq jaruyanqanta,+ gränuta cosechar ashnukunaman cargayanqanta, y Jerusalenchö rantikuyänampaq vïnuta, üvasta, hïgusta y imëkata apayämunqanta.+ Tsëmi pëkunata nirqä säbadu junaqchö* tsëkunata mana rantikuyänampaq. 16 Tsënöllam Jerusalenchö kawaq Tïrupita nunakunapis, pescäduta y imëkata apayämoq, säbadu junaqchö Judäpita nunakunata Jerusalenchö rantikuyänampaq.+ 17 Tsëmi alläpa cölerakur Judächö dirigeqkunata nirqä: “¿Imanirtaq kë mana allikunata rurar säbadu junaqta respetayankitsu? 18 Unë kastantsikkuna tsëkunata rurayaptinmi, Teyta Diosnintsikqa imëkapa pasanantsikta y markantsikta ushakätsiyänanta permitirqan. Tsënö këkaptinku, ¿qamkunaqa säbadu junaqta respetayankitsu? ¿Teyta Diosnintsik israelïtakunawan masraq cölerakunantaku munayanki?”.+

19 Tsëpitanam patsa manaraq paqasyaptin, säbadu junaq manaraq qallanqampita säbadu junaq ushanqanyaq Jerusalenpa punkunkunata wichqayänampaq mandakurqä. Ima negociutapis säbadu junaqchö mana yëkatsiyämunampaqmi yanapamaq nunakunata punkukunachö täpakuyänampaq churarqä. 20 Tsëmi negociantikuna y imëkata rantikoqkunaqa, juk o ishkë kuti Jerusalenpa punkunkunachö waräyarqan. 21 Tsëpitanam pëkunata, “¿imatataq këchö rurayanki? Jerusalenpa perqan frentinchö yapë waräyaptikiqa, prësutsiyashqëkim” nirqä. Tsënö ninqäpitaqa, manam säbadu junaqchö shayämurqannatsu.

22 Tsëpitanam levïtakunata nirqä, Teyta Diospa rikënimpaq imëpis limpiu kayänampaq y punkukunata täpaq ëwayänampaq, tsënöpa säbadu junaq imëpis respetashqa kanampaq.+ Teyta Diosllä, ama imëpis qonqëkamëtsu, llapan ruranqäpita bendicïkallämë. Qamqa alläpa kuyakoqmi kanki, tsëmi imëpis llakipëkamänëkipaq* rogakoq.+

23 Tsë witsanmi rikarqä wakin judïukunaqa, Asdodpita,+ Ammonpita y Moabpita+ warmikunawan+ casakushqa kayanqanta. 24 Tsëmi wakin tsurinkunaqa, Asdodpita nunakunanö parlayaq, y wakin tsurinkunanam juk marka nunakunanö parlayaq, peru manam mëqampis judïukunapa idiömantaqa parlayaqtsu. 25 Tsëmi tsëta ruraq judïukunata qayapar maldicirqä, y wakintanam wakin aqtsankunata sutar maqar usharqä.+ Tsëpitanam Teyta Diospa jutinchö jurëkatsir kënö nirqä: “Manam warmi tsurikikunata tsë nunakunapa ollqu tsurinkunawan casatsiyänëkitsu, y manam ollqu tsurikikunata+ warmi tsurinkunawan casatsiyänëkitsu, y manam qamkunapis tsë warmikunawan casakuyänëkitsu. 26 ¿Manaku yarpäyanki tsënö ruranqanrëkur Israelpa gobernaqnin Salomon jutsaman* ishkinqanta? Manam mëqan nacionchöpis pënö gobernaqqa karqantsu.+ Pëta kuyarmi israelïta mayintsikkunata gobernanampaq Teyta Dios churarqan.+ Tsënö kaptimpis, juk nacion warmikunawan casakunqanmi, pëtapis mana alliman chätsirqan.+ 27 Manam ichikllapis creïtsu tsë alläpa mana allita rurëkäyanqëkita. ¿Imanirtaq juk nacion warmikunawan casakur Teyta Diosta traicionayarqunki?”.+

28 Sacerdöti Eliasibpa+ tsurin Joiadäpa+ juk tsurinmi, Bet-Horonpita Sanbalatpa+ mashan kanaq. Tsëta ruranqampitam qarqurqä.

29 Teyta Diosllä, ama pëkuna rurayanqanta imëpis qonqëkuytsu. Pëkunaqa sacerdötikunatam penqakuyman churayashqa, sacerdötikunawan+ y levïtakunawan ruranqëki acuerdutam respetayashqatsu.+

30 Juk nacion nunakuna rurayanqanta mana qatirnin, rikënikichö limpiu kayänampaqmi israelïtakunata yanaparqö, y imachö yanapakuyanqanta rikëkurmi sacerdötikunata y levïtakunata imata rurayänampaq nirqö.+ 31 Tsënöllam patsätsirqö, yantata imëpis apayämunampaq,+ y punta cosëchakunawan imanö rurayänampaq kaqtapis.

Teyta Diosllä, ama imëpis qonqëkamëtsu, ruranqäpita bendicïkallämë.+