YACHAKUNAPAQ KAQ 19
Congregacionchö mana alli rurëkuna kaptin, ¿imanötaq kuyakoq y alli kanqantsikta rikätsikushwan? (Rakishqa yachatsikïkunapita kima kaq)
“Porqui qamqa teyta Dios mana alli rurëkunata rikarqa manam kushikunkitsu; y mana allita ruraqkunaqa manam sirweqniki këta puëdiyantsu” (SAL. 5:4).
142 KAQ CANCION Shuyaranqantsikmi kallpata qomantsik
KËPITAM YACHAKUSHUNa
1-3. (1) Salmus 5:4-6 textu ninqannö, ¿imanötaq Jehovä rikan mana alli rurëkunata? (2) ¿Imanirtaq wamrakunata violëqa Cristupa leynimpa contran kanqanta nintsik?
JEHOVÄQA llapan mana alli rurëkunatam chikin (leyi Salmus 5:4-6b). Y wamrakunata violayanqampis alläpa melanëpaq jutsam pëpaqqa. Jina tsënöllam noqantsikpis, tsë melanëpaq jutsataqa alläpa chikinantsik. Tsëmi congregacionchö tsëkuna pasakunanta permitinantsiktsu (Rom. 12:9; Heb. 12:15, 16).
2 Wamrakunata violëqa ‘Cristupa leynimpa’ contranmi këkan (Gäl. 6:2). Pasaq kaq yachatsikïchö yachakunqantsiknömi, Jehoväqa Cristupa leyninta patsätsirqan nunakunata kuyarnin y alli kaqta rurayänanta munarnin. Tsëmi Cristupa leyninta cäsukurninqa, llapantsikpis wamrakunataqa kuyëpa rikänantsik, tsënöpa següru y alli sientikuyänampaq. Wamrakunata violëqa alläpa mana alli rurëmi, porqui tsëpa pasaq wamrakunaqa alläpa mana allim sientikuyan y pipis mana kuyanqantam pensayan.
3 Kanan witsanqa më tsëchömi wamrakunata violayanqanta wiyantsik, y Jehoväpa markanchöpis tsëpitaqa manam libritsu këkantsik. Porqui kanan witsanqa alläpa ‘mana alli y engañakoq nunakunam’ kayan, y wakinqa itsa Diospa markanman yëkamïta munayan (2 Tim. 3:13). Y wakin cristiänu tukoqkunaqa melanëpaq munëninkuna dominaptinmi wamrakunata violayashqa. Kananqa rikärishun wamrakunata violëqa imanir alläpa melanëpaq jutsa kanqanta. Tsëpitanam yachakushun, pipis juk wamrata violaptin tsë cäsuta anciänukuna imanö rikäyänampaq kaqta, y teytakuna wamrankunata imanö cuidayänampaq kaqta.c
WAMRATA VIOLËQA ALLÄPA MELANËPAQ JUTSAM
4, 5. ¿Imanirtaq wamrakunata violëqa alläpa jutsa?
4 Violashqa wamrakunaqa alläpam sufriyan. Jina manam pëkunallatsu sufriyan, sinöqa familiankuna y congregacionchö wawqintsikkuna y panintsikkunapis sufriyanmi. Tsëmi wamrakunata violëqa alläpa melanëpaq jutsa.
5 Wakinta mana allita rurëqa jutsam. Wakinta mana allita rurarnin sufritsiqa alläpa jutsam. Tsëtam wamrakunata violaqkunaqa rurayan. Qateqnin kaq yachatsikïchömi tsëpita yachakushun. Violashqa wamrakunaqa manam segürunatsu sientikuyan y pimampis mananam confiakuyannatsu. Tsëmi tsë melanëpaq rurëpita wamrakunata cuidanantsik. Y violashqa kaqkunatam yanapanantsik y shoqanantsik (1 Tes. 5:14).
6, 7. ¿Imanirtaq wamrakunata violëqa congregacionpa contran y autoridäkunapa contran jutsa rurë?
6 Wamrakunata violëqa congregacionpa contran melanëpaq jutsallakïmi. Juk cristiänu juk wamrata violarninqa congregaciontam mana allichö quedatsin (Mat. 5:16; 1 Pëd. 2:12). Juk nunapa jutsanrëkurlla entëru patsachö alli portakïkaq cristiänukuna mana allichö quedayänantaqa manam permitinantsiktsu (Jüd. 3). Jina manam permitinantsiktsu jutsankunapita mana arrepentikoqkuna congregacionchö kayänanta.
7 Wamrakunata violëqa alläpa mana allim autoridäkunapaqqa. Jehoväpa sirweqninkunaqa ‘autoridäkunata respetakurmi cäsukuntsik’ (Rom. 13:1). Y tsëtaqa rikätsikuntsik nacionnintsikchö leykuna ninqanta cäsukurninmi. Tsë leykunata congregacionchö pipis mana cäsukur juk wamrata violarninqa, autoridäkunapa contrampis jutsallakïkanmi (igualaratsi Hëchus 25:8 textutawan). Anciänukunaqa manam nacionnintsikchö këkaq leykunata cumplitsiyänampaq derëchuyoqtsu kayan, tsënö kaptimpis wamrakunata violaqkunata autoridäkuna juzgayaptinqa manam defendiyantsu (Rom. 13:4). Porqui mana allita ruraqqa jutsampitam pagakunan (Gäl. 6:7).
8. Nuna mayimpa contran jutsallakoqtaqa, ¿imanötaq Jehovä rikan?
8 Wamrakunata violëqa Jehoväpaqqa alläpa jutsam (Sal. 51:4). Pipis mana allita rurar nuna mayimpa contran jutsallakurqa, Diospa contrampis jutsallakïkanmi. Tsëta maslla entiendinapaq israelïtakunapaq Ley ninqanchö ima ninqanman pensarishun. Tsë Leychömi cläru nirqan nuna mayinta engañaq kaqqa Diospa rikëninchö jutsallakushqa kanqanta (Lev. 6:2-4). Tsëmi congregacionchö pipis juk wamrata violarninqa, Diospa contran mana allita rurashqa. Porqui tsëta rurarqa wamrapitam provechakushqa y engañashqa, jina Diospa jutintam mana allichö quedatsin. Tsëmi Diospaqqa tsë jutsa rurëqa alläpa melanëpaq jutsa.
9. ¿Ima yanapakïkunatataq Jehoväpa markanqa unëpitana jorqamushqa y imanir?
9 Mëtsika watapanam Jehoväpa markanqa, violacion asuntupaq Biblia ninqannö yanapakïkunata jorqamushqa. Por ejemplu Täpakoq y ¡Despertad! revistakunachömi violacionta sufrishqakuna imanö alli sientikuyänampaq y wakinkunapis imanö yanapayänampaq yanapakïkuna yarqamushqa. Jinamampis teytakuna wamrankunata imanö cuidayänampaq yanapakïkunam kan. Jina anciänukunapaqpis tsë cäsukunachö imata rurayänampaq yanapakïkunam yarqamushqa. Y Jehoväpa markanqa anciänukuna tsë asuntuta imanö rikäyänampaqmi mushoq yanapakïkunata jorqayämun. Tsënöpa Cristupa leynin mandakunqannö tsë cäsukunata atiendiyänampaq.
PIPIS JUTSATA RURARIPTINQA, ¿IMATATAQ ANCIÄNUKUNA RURAYÄNAN?
10-12. (1) Pipis jutsallakuptinqa, ¿imatataq anciänukuna cuentachö katsiyänan? (2) Santiägu 5:14, 15 textu ninqannö, ¿imatataq anciänukuna rurayan pipis jutsallakuptin?
10 Congregacionchö pipis jutsata rurariptinqa tsë cäsuta rikaq anciänukunaqa, Cristupa leynin ninqantam cuentaman churayänan. Tsënöpam cristiänu mayinkunata kuyakïwan y Dios munanqannö justiciawan tratayanqa. Y masqa Diospa jutin limpiu y respetashqa kanampaqmi procurayänan (Lev. 22:31, 32; Mat. 6:9). Jinamampis, congregacionchö cristiänukuna Diospa kaqchö alli kayänanta y sufrikaq cristiänukunatam yanapayänan.
11 Jinamampis anciänukunaqa jutsa ruraqtam Dioswan yapë amïgu kanampaq yanapëta procurayan (leyi Santiägu 5:14, 15). Juk cristiänu mana alli munënin dominaptin jutsata rurarqa Diospa kaqchö qeshyëkaq cuentam këkan. Y tsëqa rikätsikun Dioswan mana alli këkanqantam.d Anciänukunaqa doctor cuentam kayan, tsëmi tsë cristiänu alliyänampaq yanapëta procurayan. Jutsa ruraqta anciänukuna Bibliawan consejayanqanmi, Dioswan yapë amïgu kanampaq yanapanqa. Peru tsëpaqqa rasumpam arrepentikuyänan (Hëch. 3:19; 2 Cor. 2:5-10).
12 Anciänukunaqa congregacionchö cristiänu mayinkunatam alläpa kuyayan, porqui Jehovämi cristiänu mayinkunata kuyakïwan cuidayänampaq cargunkuna qoshqa (1 Pëd. 5:1-3). Jina cristiänu mayinkuna següru sientikuyänantam anciänukunaqa munayan. Tsëmi pipis juk wamrata violashqa kanqanta musyarirqa tsë cäsuta raslla atiendiyan. ¿Imatataq rurayan? Tsëpaqqa rikärishun 13, 15 y 17 kaq pärrafukunapa qallananchö këkaq tapukïkunata.
13, 14. ¿Anciänukunaqa nacionninkunachö violacion asuntupaq leykunata cäsukuyanku? Willakaramï.
13 ¿Anciänukunaqa puëdiyanku juk wamrata violayaptin autoridäkunaman denunciakïta? Puëdiyanmanmi nacionninkunachö tsëta rurayänampaq leykuna kaptinqa (Rom. 13:1). Porqui tsë leykunaqa manam Diospa Leyninkunapa contrantsu kayan (Hëch. 5:28, 29). Tsëmi juk wamrata pipis violashqa kanqanta musyarirqa, sucursalman yanapakïta mañakuyänan tsë cäsukunachö autoridäkunapa leynin ninqannö rurayänampaq.
14 Anciänukunaqa violashqa wamrakunapa teytankunata y tsë cäsuta musyaqkunatam niyan autoridäkunaman denunciëta puëdiyanqanta. Peru congregacionpita juk cristiänu violakoq kaptinqa, ¿denunciakoq cristiänuqa pensanmantsuraq Diospa jutinta mana allichö quedatsinqanta? Manam. Porqui tsë jutsata ruraqmi Diospa jutintaqa mana allichö quedatsishqa.
15, 16. (1) 1 Timoteu 5:19 textu ninqannöpis, ¿imanirtaq ishkë testïgukunataraq anciänukunaqa wanayan jutsallakushqata juzgayänampaq? (2) “Wamratam violashqa” nir juk cristiänuta acusayaptinqa, ¿imatataq anciänukuna rurayan?
15 ¿Imanirtaq anciänukunaqa ishkë testïgutaraq wanayan jutsa ruraqta juzgayänampaq? Porqui tsëtam Bibliaqa mandakun. Porqui jutsata rurashqa willakïta mana munaptinqa ishkë testïgukunam rikashqa kayanqanta willakuyänan, tsëraqmi anciänukuna juzgayänampaq yanapakunqa (Deut. 19:15; Mat. 18:16; leyi 1 Timoteu 5:19). Peru juk wamrata pipis violashqa kanqanta musyarirqa, manam ishkë testïgutaraqtsu wanayan autoridäkunaman denunciayänampaq.
16 Congregacionpita juk cristiänu juk wamrata violashqa kanqanta musyarirqa këkunatam anciänukunaqa rurayänan: Puntataqa, nacionninchö tsë delïtuta denunciayänampaq leykuna kaptinqa segurakuyänanmi tsëta cumpliyänampaq y tsëpitanam Biblia ninqannö tsë cäsu imanö pasakushqa kanqanta alli musyayänan. Y precisaptinqa kima o mas anciänukunam ëllukäyanqa tsë cristiänuta juzgayänampaq. Y tsë cristiänu jutsampita mana willakïta munaptinqa, anciänukunaqa ishkë testïgukuna niyanqantam wiyayänan. Tsë ishkan testïgukuna tsë cristiänu jutsallakushqa kanqanta niyaptinqa, anciänukunam Juzgayänampaq patsätsiyanqa. Punta kaq testïguqa, violadorta acusaq kaqmi y juknin kaq testïgunam willakun, tsë acusayanqan nuna juk wamrakunatapis violashqa kanqanta.e Jutsallakushqa kanqanta ishkë testïgukunawan mana declarayaptimpis, anciänukunaqa manam pensayantsu tsë cristiänu jutsata mana rurashqa kanqanta. Tsëmi tsë cristiänu mana allita rurashqa kanqanrëkur sufreqkunata yanapayan y altantum këkäyan congregacionchö wakinkunatapis tsë nunapita cuidayänampaq (Hëch. 20:28).
17, 18. ¿Imapaqtaq kimaq anciänukuna ëllukäyänan? Willakaramï.
17 Jutsata rurashqa cristiänuta juzgayänampaqmi anciänukunaqa ëllukäyan. Jutsallakushqa cristiänuta juzgayänampaq ëllukashqa kimaq anciänukunaqa, congregacionchö sïguinampaq o mana sïguinampaq kaqtam decidiyanqa. Peru autoridäkuna castigayänampaq o mana castigayänampaq kaqtaqa manam decidiyantsu. Porqui autoridäkunapa derëchun kanqantam respetayan (Rom. 13:2-4; Tïtu 3:1).
18 Tsë juzgaq kimaq anciänukunaqa, jutsallakushqa cristiänutam yanapëta munayan Dioswan yapë amïgu kanampaq. Peru Biblia ninqannömi jutsallakushqa cristiänuta juzgayänan, tsënöpam musyayanqa arrepentikushqa kanqanta o mana arrepentikushqa kanqanta. Mana arrepentikushqa kaptinqa, congregacionpitam qarquyan y Jehoväpa testïgun manana kanqantam congregacionchö llapan cristiänukunata willayan (1 Cor. 5:11-13). Peru rasumpa arrepentikushqa karninqa congregacionchömi sïguita puëdin. Tsënö kaptimpis, anciänukunaqa tsë jutsallakushqa cristiänutam niyanqa, congregacionchö carguta itsa imëpis manana chaskinampaq kaqta. Jina wamrakunata imapis mana pasanampaqmi anciänukunaqa teyta kaqkunata niyan tsë cristiänupita wamrankunata cuidayänampaq. Peru tsëta rurarqa cuidädum kayänan, pita violashqa kanqanta mana willakuyänampaq.
TEYTAKUNAM WAMRANKUNATA CUIDAYÄNAN
Oqllanakï asuntupaq edäninmannö parlaparninmi teytakunaqa violashqa mana kayänampaq wamrankunata cuidayan. Tsëmi Jehoväqa yachatsikïkunata markanwan jorqatsimushqa teytakunata yanapanampaq (Rikäri 19-22 kaq pärrafukunata).
19-22. ¿Imanötaq teyta kaqkunaqa wamrankunata cuidayanman? (Jana qaranchö këkaq fötuta rikäri).
19 Ima peligrupitapis wamrankunata cuidayänampaqqa teyta kaqkunam carguyoq kayan.f Teytakuna, wamrëkikunaqa “Jehoväpita shamoq herenciam” kayan (Sal. 127:3). Tsëmi tsë qarëtaqa alleq cuidayänëki. ¿Imatataq teyta kaqkuna rurayanman wamrankunata violadorkunapita cuidayänampaq? Rikärishun.
20 Puntataqa, teyta kaqkunam tsë asuntupita maslla musyayänëki. Imanö nunakuna wamrakunata violaq kayanqanta y imanö engañayanqantam musyanëki. Y alkäbullam kanëki ima peligrupitapis (Prov. 22:3; 24:3). Yarpë, masqa wamrakuna reqiyanqan y confiakunqan kaqkunallam violayan.
21 Tsëpitaqa, wamrëkikunawanmi tsë asuntupaq imëpis parlayänëki (Deut. 6:6, 7). Teytakuna imëpis listum kayänëki wamrëkikuna parlapäyäshunqëkita wiyayänëkipaq (Sant. 1:19). Porqui wamrakunapaqqa manam fäciltsu imapa pasayanqanta willakï. Itsa höraqa parlakuyantsu mana creiyänanta mantsar o violaqnin nuna mana willakunampaq nishqa kaptin. Tsëmi teytakuna, wamrëkikuna llakishqa këkaqta rikarqa, kuyëllapa tapupäyänëki y niyäshunqëkita pacienciawan wiyayänëki.
22 Jina wamrëkikunatam yachatsiyänëki. Edäninmannö oqllanakï asuntupita parlapäyë. Partinkunachö pipis yatapëta munaptinqa imata rurayänampaq kaqtam yachatsiyänëki. Y Jehoväpa markan jorqamunqan publicacionkuna ninqannö yachatsi wamrëkikuna cuidakuyänampaq (rikäri “Teytakunapaq y wamrakunapaq yanapakoq publicacionkuna” nishqan recuadruta).
23. Wamrakunata violayanqantaqa, ¿imanötaq Jehoväpa testïgunkunaqa rikantsik, y ima tapukïtataq qateqnin kaq yachatsikïchö yachakushun?
23 Wamrakunata violëtaqa Jehoväpa testïgunkunaqa alläpa melanëpaq jutsatanömi rikantsik. Congregacionkunaqa Cristupa leynin ninqantam cäsukuyan, tsëmi pipis juk wamrata violaptinqa castïguta chaskinampaq kaqta tsapäyantsu. Peru, ¿imanötaq violashqa kaqkunata yanapashwan? Qateqnin kaq yachatsikïchömi kë tapukïpita yachakushun.
103 KAQ CANCION Anciänukunaqa Diospa qarëninmi kayan
a Kë yachatsikïchömi yachakushun violadorkunapita wamrakunata imanö cuidanapaq kaqta. Jina yachakushunmi anciänukuna congregacionchö llapan cristiänukunata imanö cuidayänampaq kaqta. Y teyta kaqkuna wamrankunata imanö cuidayänampaq kaqtapis yachakushunmi.
b Salmus 5:4-6: “Porqui qamqa teyta Dios mana alli rurëkunata rikarqa manam kushikunkitsu; y mana allita ruraqkunaqa manam sirweqniki këta puëdiyantsu. Ni manam orgullösu kaqkunataqa rikëtapis munankitsu. Llapan mana allita ruraq kaqkunataqa chikinmi; y ulikoq o llullakoq kaqkunataqa ushakätsinkim. Porqui Jehoväqa chikinmi maqakoqkunata y ulikoqkunata”.
c MASLLA ENTIENDINAPAQ: Wamrakunata violaqkunaqa kayan melanëpaq mana alli munëyoq nunakunam. Jina violacionqa manam juk wamrawan oqllanakïllatsu, sinöqa partinkunata, chichinkunata y chankankunata yatapë y shimipa y sikipa rurëkunam kayan. Kananqa manam warmi wamrakunallatatsu violayan sinöqa hasta ollqu wamrakunatapis violayanmi. Y warmikunapis kananqa wamrakunata violayanmi, peru masqa ollqukunam tsëtaqa rurayan.
d Pipis Jehoväpa kaqchö mana alli këkar jutsata rurarqa, manam ninmantsu tsërëkur jutsata rurashqa kanqanta y cuentata Dios mana mañanampaq kaqtaqa (Rom. 14:12).
e Wamra confiakunqan o teytankunam anciänukunata willayänan tsë wamra violashqa kanqanta. Y anciänukunaqa tsë violadorwan parlarqa, manam wamrataqa qayatsiyanqatsu. Porqui manam munayantsu wamra mas sufrinanta.
f Teyta kaqkunata consejarnimpis, wamrakuna cargunchö këkaqkunapaqpis parlëkanmi.