Markäkïqa kallpayoqtam tikratsimantsik

MARKÄKÏQA o yärakuyqa alläpam yanapakun. Këllaman pensarishun, Diospa kaqchö Satanas imëka wanutsimënintsikta munaqnö kaptimpis, markäkunqantsikmi Satanaspa ‘rawrëkaq llapan flëchankunata upitsinapaq’ yanapamäshun (Efes. 6:16). Jina markäkunqantsikmi jatun jirkanö problëmakunachö alli tsarakunapaq yanapamäshun. Jesusmi qateqninkunata kënö nirqan: “Sitsun markäkïnikikuna ñushta muru niraqllapis kanman, tsëqa kë jirkata, ‘këpita washaman ëwë’ niyaptikipis, tsëmanmi ëwanqa” (Mat. 17:20). Markäkoq kanqantsik Diospa kaqchö alli kanapaq yanapamashqaqa, tsëqa allim kanman kë tapukïkunapita yachakunantsik: ¿Imataq markäkïqa? ¿Imanö shonquyoqtaq kanantsik markäkoq kanqantsikta rikätsikunapaq? ¿Imatataq ruranantsik mas markäkïyoq kanapaq? Y ¿pimantaq markäkunantsik? (Rom. 4:3).

¿IMATAQ MARKÄKÏQA?

Markäkïqa, manam rasumpa kaqta Biblia yachatsikunqanman creillatsu, tsëchöqa, supëkunapis Dios kanqanman creiyanqantam nin, peru alläpash mantsakäyan (Sant. 2:19). Tsëqa, ¿imataq markäkïqa?

Markäkïpaq Biblia parlarninqa, këkunatam rikätsikun. Juk kaqqa këmi: “Markäkïqa, imatapis shuyanqantsikta chaskinantsikpaq kaqta següru këmi”. Tsë ninanqa, shuyanqantsik rasumpa pasakunampaq kaqta següru këmi (Heb. 11:1a). Markäkoq karqa, Jehovä llapan ninqankuna rasumpa kanqanta y chipyëpa cumplikänampaq kaqmanmi creishun. Këman yarpärishun, israelïtakunatam Diosnintsik kënö nirqan: “Sitsun junaq kanampaq y paqas kanampaq patsätsinqä hörata qamkuna ushakätsita puëdiyankiman, tsëqa tsënöllam sirwimaqnï Davidwan ruranqä conträtupis ushakärinman” (Jer. 33:20, 21). ¿Imëllapis pensarquntsikku Inti mana yarqamunampaq o mana jeqanampaq kaqman y tsënöpa paqas y junaq manana kanampaq kaqta? Patsa muyur muyur intipa jiruroqnimpa tumëkanqanman creirqa, ¿manatsuraq Patsa tsënö muyunampaq Patsätseq änikunqankunata cumplimunampaq kaqman markäkushwan? Awmi (Is. 55:10, 11; Mat. 5:18).

Ishkë kaqqa këmi: markäkïqa “mana rikäkoq kaqkuna rasumpa kanqanta alleq cläru rikëmi”. Tsë ninanqa, imapis mana rikanqantsik rasumpa kanqanta ‘cläru rikätsikoq pruëba’ kanqanmi (Heb. 11:1b; nöta). Këman pensarishun. Itsa juk wamra tapuramashwan vientu kanqanman imanir creinqantsikta. Vientuta mana rikashqa këkarpis imata shütanqantsikta, imakunata vientu kuyutsinqanta y maskunata wamrata entienditsinanqa, manam alläpa difïciltsu. Tsënö entienditsinqantsikwan vientu kanqanman wamra creirirqa, vientuta mana rikëkarpis kanqanmanqa creirinmi. Tsë cuentallam markäkïpis cläru rikätsikoq pruëbakuna kanqampita (Rom. 1:20).

ALLI SHONQUYOQ KANANTSIKQA PRECISANMI

Markäkoqqa kantsik cläru rikätsikoq pruëbakuna kanqampitam, tsëmi markäkoq kanapaqqa, puntataqa ‘rasumpa kaqta alleq musyëta’ procuranantsik (1 Tim. 2:4). Peru manam tsëllatatsu ruranantsik. Apostol Pabluqa nirqan markäkoq kanqantsiktaqa ‘llapan shonquntsikwan’ rikätsikunapaq kaqtam (Rom. 10:10). Rasumpa kaqtaqa manam creinantsikllatsu, sinöqa precisaqpaqmi churanantsik. Tsëta rurarllam mas markäkoq kashun, juk parlakïchöqa, yachakunqantsikmannö kawëtam munashun (Sant. 2:20). Rasumpa kaq yachatsikïta shonqupita patsë pipis mana kuyaptinqa, creinqankunata cambiëta mana munar o mana alli kaqkunata rurakurnin sïguita munarmi, alli cläru këkaq pruëbakunatapis mana kaqpaq churarinman (2 Pëd. 3:3, 4; Jüd. 18). Tsëmi Biblia qellqakanqan witsan nunakunaqa, milagrukunata rikëkarpis manam llapantsu markäkuyarqan (Nüm. 14:11; Juan 12:37). Rasumpa kaqta kuyaqkunata y mana rasumpa kaqta chikeqkunallatam, Diospa santu espïritunqa mas markäkoq kayänampaq yanapan (Gäl. 5:22; 2 Tes. 2:10, 11).

IMANÖTAQ DAVIDQA ALLÄPA MARKÄKOQ NUNA KARQAN

Unë witsankunapis Diosman alläpa markäkoq nunakunaqa kayarqanmi, jukqa Rey Davidmi karqan (Heb. 11:32, 33). Peru familianchöqa manam llapantsu pënö kayarqan. Këllaman yarpärishun: Goliat ima nishpa qallapäkunqanta David tapukuptinmi, mayor kaq wawqin Eliabqa Diosman mana markäkoq kanqanta rikätsikur Davidta qayaparqan (1 Sam. 17:26-28). Diosman markäkïkarqa manam pipis yurikuntsu ni manam teytankunapita tsëta herenciatanö chaskita puëdintsu. Davidqa Diosman alläpa markäkoq karqan pëwan alli amïgu kanampaq kallpachakunqampitam.

Salmus 27 kaq capïtuluchömi, Diosman alläpa markäkoq imanö tikranqanta David willakurqan (1 kaq versïculu). Pëqa unë pasanqankunaman y chikeqninkunata Jehovä imanö tratashqa kanqanmanmi yarparaq (2 y 3 kaq versïculukuna). Jehoväpa carpa wayintam alläpa kuyaq (4 kaq versïculu) y tsëchömi wakin israelïtakunawan Diosta adoraq (6 kaq versïculu). Diosman mañakurmi yanapakïninta asheq (7 y 8 kaq versïculukuna). Jina imanö kawanampaq kaqta Jehovä yachatsinantam procuraq (11 kaq versïculu). Pëpaqqa, Diosman markäkïqa alläpam precisaq, tsëmi, “¿mëchöraq käman karqan Diosman mana markäkurqa?” nir kikin tapukurqan (13 kaq versïculu).

IMANÖTAQ MAS MARKÄKOQ TIKRASHWAN

Davidnö markäkoq këtaqa puëdishun, pënö pensarnin y Salmus 27 kaq capïtulu ninqannö rurarninmi. Diosmanqa markäkuntsik yachakunqantsikpitam, tsëmi Diospa Palabranta y publicacionnintsikkunata mas estudiashqaqa, Diosnintsikman markäkïqa mas fäcil kanqa (Sal. 1:2, 3). Yachakunqantsikman pensanqantsikpitam agradecikoqqa kashun, tsëmi estudianqantsik höraqa yachakunqantsikman pensanapaq tiemputa jorqanantsik. Jehoväta mas agradecikurqa, reunionkunachö adorarnin y shamoq tiempupaq shuyanqantsikkunapita wakinkunawan parlarmi pëman markäkunqantsikta rikätsikïta munashun (Heb. 10:23-25). Jina Diosman markäkunqantsiktaqa rikätsikuntsik, ‘imëpis y mana jaqita mañakurninmi’ (Lüc. 18:1-8). Tsëqa, noqantsikman imëpis alläpa yarpachakunqanta yarparnin, ‘Diosman imëpis mañakushun’ (1 Tes. 5:17; 1 Pëd. 5:7). Diosman markäkoq kanqantsikqa alli kaqta ruranapaqmi yanapamantsik, y alli kaqta ruranqantsiknam, Diosman mas markäkunapaq yanapamantsik (Sant. 2:22).

JESUSMAN MARKÄKUSHUN

Wanutsiyanqan paqasmi qateqninkunata Jesus kënö nirqan: “Diosman markäkuyanqëkita rikätsikuyë; jina noqaman markäkuyanqëkitapis rikätsikuyë” (Juan 14:1). Awmi, Jesusman markäkunqantsiktapis rikätsikunantsikmi y manam Jehovällamantsu. Tsëta imanö rikätsikunapaq kaqta kimallata rikärishun.

Punta kaq. Noqantsikrëkur Jesus wanunqanta cada ünupaq Diospa qarënin kanqantanö rikäshun. Apostol Pablum kënö nirqan: “Diospa Tsurinman markäkurmi [...] kawëkä, pëqa kuyamarqanmi y noqarëkurmi kawëninta qorqan” (Gäl. 2:20). Jesusman markäkurqa noqantsikrëkur wanushqa kanqanta, tsë wanunqampita jutsantsikpita Diosnintsik perdonamanqantsikta, imëyaqpis kawakïta shuyaranqantsikta y Diosnintsik alläpa kuyamanqantsiktam següru kashun (Rom. 8:32, 38, 39; Efes. 1:7). Tsëmi jutsakunata rurashqa kanqantsikman alläpa llakikur mana yarparäkunapaq yanapamäshun (2 Tes. 2:16, 17).

Ishkë kaq. Noqantsikrëkur Jesus wanunqanta cuentaman churëkur Jehoväman mañakushun. Jesus wanunqanrëkurmi, “precisaq tiempuchö yanapamänantsikpaq, ankupäkïninta chaskinapaq y alläpa alli këninta tarinapaq” Jehoväman confiakur mañakïta puëdintsik (Heb. 4:15, 16; 10:19-22). Diosman mañakunqantsikmi yanapamäshun tentacionkunaman mana ishkinapaq (Lüc. 22:40).

Kima kaq. Jesusta cäsukushun. Apostol Juanmi kënö escribirqan: “Tsuriman markäkunqanta rikätsikoq kaqqa, imëyaqpis kawakïtam chaskin; Tsurita mana wiyakoq kaqqa, manam kawëta chaskinqatsu, sinöqa Diospa piñakïninmi pëchö imëpis këkanqa” (Juan 3:36). Apostol Juanqa, markäkoq kë y mana wiyakoq kë imachö jukläya kanqantam rikätsikurqan. Tsëmi Jesusman markäkunqantsiktaqa rikätsikuntsik, pëta cäsukurnin. Y pëtaqa cäsukuntsik “Cristupa leyninta” wiyakurninmi, juk parlakïchöqa, llapan yachatsikunqanta y llapan mandakunqanta cäsukurninmi (Gäl. 6:2). Jina Jesustaqa cäsukuntsik, ‘alli juiciuyoq y markäkïpaq sirwipakoqwan’ nimanqantsikkunata wiyakurninmi (Mat. 24:45). Jesus mandamanqantsikkunata cäsukurninqa, alläpa mantsakätsikoq shukukï vientunöraq problëmakunachöpis allim tsarakushun (Mat. 7:24, 25).

SANTU CREIKÏNINTSIKCHÖ ALLEQ PATSAKAR SINCHIYÄSHUN

Juk kutichömi Jesusta juk nuna kënö nirqan: “¡Markäkïnïqa kanmi! ¡Markäkïnï pishinqanchö yanapëkallämë!” (Mar. 9:24). Kë nunaqa Diosman markäkurqanmi, peru humildi karmi, mas markäkïnin pishinqanta nirqan. Pënö kaqmi, imëllapis mas markäkïyoq këta llapantsikpis wanantsik. Y kananmi imëkata rurëta puëdintsik Diosman mas markäkoq kanapaq. Yachakurinqantsiknöpis, Diospa Palabranta estudiarnin y yachakunqantsikman pensarninmi mas markäkoq kashun, y tsëqa Jehoväta mas agradecikoq kanapaqmi yanapamäshun. Jina Diosmanqa mas markäkushun, wawqintsikkunawan y panintsikkunawan Diosta adorarnin, shamoq tiempupaq shuyanqantsikpita wakinkunawan parlarnin y Diosman mana jaqita mañakurninmi. Tsëkunata rurar ‘santu creikïnintsikchö alleq patsakar sinchiyashqaqa’, imapitapis mas väleq qarëtam chaskishun: ‘Diospa kuyakïninchömi imëpis këkäshun’ (Jüd. 20, 21).