Yachakur qallanqëkikunaqa kanampis yanapashunkim

1. ¿Imanötan sientikurqëki Diosnintsikpita rasumpa kaqta yachakur qallarnin?

BIBLIAPITA yachakunqantsikmi vïdantsikta cambiarirqan. Këllaman pensarishun: Diosnintsikpa jutin Jehovä kanqanta musyarirmi pëwan mas amïgu tikrarqantsik (Is. 42:8). Wanushqakuna imatapis mana musyayanqanta y manana sufriyanqanta musyarmi, “sufrikäyanchi” nirnin yarpachakurqantsiknatsu ni wanushqakunata mantsarqantsiknatsu (Ecl. 9:10). Y Shumaq Patsachö kawakunantsikpaq Diosnintsik änimanqantsikta musyarnam alläpa kushikurqantsik. Mananam yarpachakurqantsiknatsu 70 o 80 watallapa kawanapaq kaqta, tsëpa rantinqa imëyaqpis kawakunapaq kaqmannam pensarqantsik (Sal. 37:29; 90:10).

2. ¿Imanirtan nintsik atska watapana Jehoväta sirweqkunatapis qallananchö yachakuyanqankuna yanapar sïguinqanta? (2 Pëdru 1:12, 13).

² Atska watapana Jehoväta sirwishqapis, Bibliapita yachakur qallanqantsikkunaqa yanapëkämäshunllam. Apostol Pëdrum ishkë kaq cartanchö, “rasumpa kaq yachatsikuykunachö alli patsakashqa” këkaq cristiänukunata parlaparqan (leyi 2 Pëdru 1:12, 13). Tsënöqa parlaparqan mana alli yachatsikoqkunapita y mana alli nunakunapita cuidakuyänanta munarmi (2 Pëd. 2:1-3). Jehoväta mana dejayänampaq yarpätsirmi nirqan Diosnintsikpita yachakur qallayanqankunata mana qonqayänampaq.

3. ¿Imanirtan atska tiempupana Jehoväta sirwirpis puntata yachakunqantsikkunaman pensarnin sïguinantsik? Juk ejempluwan willakaramuy.

³ Tiempu pasanqanmannö Jehoväpita maslla yachakurqa, masllam qallananchö yachakunqantsiktapis entiendita puëdishun. Pensarishun unëpana cocinaq nunaman y tsëraq cocinëta yachakuykaq jövinman. Tsëllaraq cocinëta yachakuykaq jövinqa capazchi musyanqa cocinanqanman imakunata winanampaq y tsëkunata winariptinqa cocinanqan alli yarqunampaq kaqta. Peru unëpana cocinëta yachaq nunaqa capazchi tsë jövin cocinanqanman winanqan cösaskunallata utilizarpis mas mishkeqta cocinëta puëdinqa y tsëkunallawan mas mikuykunatapis preparëta puëdinqa. Tsënöllam Bibliapita yachakuyta qallaqkunapis juk textu ninqanta entiendita puëdiyan, peru mas unëpana yachakoq kaqkunaqa tsë textukunallapitam maskunata yachakuyta puëdiyan. ¿Imanirtan maskunata yachakuyta puëdiyan? Capazchi Jehoväta sirwiyanqan tiempuchöqa imëkakunapa pasayashqa y hasta imëkakunachö yanapakurnin Jehoväta sirwiyashqa. Y alli tsarakuyänampaqqa, capazchi pensayashqa puntata yachakuyanqankuna imanö yanapanampaq kaqman. Tsëmi këchöqa kimallata yachakurishun qallananchö yachakuyanqankuna unëpana sirweq cristiänukunata imanö yanapanqanta.

JEHOVÄQA LLAPANTA KAMAQ DIOSMI

4. ¿Imanötan yanapamarquntsik Teyta Diosnintsik Kamakoq kanqanta musyanqantsik?

⁴ Hebrëus 3:4 textuchömi kënö nin: “Llapanta ruraqqa Teyta Diosmi”. Clärum musyantsik kë Patsata y kë Patsachö llapan kaqkunataqa alläpa yachaq y poderösu Diosnintsik kamashqa kanqanta. Noqantsiktapis pëmi kamamarquntsik y allim reqimantsik. Y manam reqimantsikllatsu; alläpam kuyamantsik y musyanmi imakunata wananqantsikta. ¿Imanötan yanapamarquntsik Teyta Diosnintsik Kamakoq kanqanta musyanqantsik? Kushishqa kawakunapaqmi.

5. Jehovä kamakoq kanqanta musyanqantsikqa, ¿imanö nuna kanapaqtan yanapamantsik? (Isaïas 45:9-12).

⁵ Jehovä Dios Kamakoq kanqanta musyanqantsikqa humildi kanapaqmi yanapamantsik. Pensarishun Jobman. Pëqa kikinllaman pensarmi defendikurnin alli ruraq kanqanta nirqan, peru Jehovämi yarpätsirqan Kamakoq kanqanman pensanampaq (Job 38:1-4). Tsënömi Jehovä yanaparqan ruranqankunaqa llapampis allilla kanqanta entiendinampaq. Tsë asuntupaq parlarmi Diospa willakoqnin Isaïaspis kënö nirqan: “¿Mituqa mituwan trabajaqta, ‘imatataq ruranki’ ninmantsuraq?” (leyi Isaïas 45:9-12).

6. ¿Imanötan yanapamantsik Jehovä Diosnintsik alläpa poderösu kanqanman pensanqantsik? (Fötukunata rikäri).

⁶ Unëpana Jehoväta sirweq cristiänuqa capazchi pensar qallëkunman kikin ninqankuna mas alli kanqanta y Jehovä ninqankunamanqa confiakunmannatsu (Job 37:23, 24). Peru tsë mana pasanampaqmi Jehovä Diosnintsik Kamakoq kanqanman, alläpa puëdeq kanqanman y yachaq kanqanman pensanampaq tiemputa rakinan (Is. 40:22; 55:8, 9). Tsëkunaman alli pensanqanmi yanapanqa humildi kanampaq y Jehovä ninqankuna kikin ninqankunapita imëpis mas alli kanqanta cuentachö katsinampaq.

7. ¿Imatan Rahelata yanaparqan tsëllaraq willakayämunqan cambiuta cäsukunampaq?

⁷ Diosnintsik Kamakoq kanqanman pensanqanmi, Esloveniapita Rahela jutiyoq panintsikta yanaparqan tsëllaraq willakayämunqan cambiuta cäsukunampaq. Panintsik Rahelam kënö nin: “Noqapaqqa manam imëpis fäciltsu kashqa cambiukunata willakayämuptin cäsukunä. Tsëmi cambiuta willakayämunqanta videuchö tsëllaraq rikashqa karpis,a juk wawqita shaprayoqta o shapruyoqta discursëkaqta rikëkurqa mana allim sientikurqä. Peru Jehovämanmi mañakurqä tsë cambiuta cäsukunäpaq yanapëkamänampaq”. Rahelaqa entiendirirqanmi ciëluta y Patsata Kamaq Diosnintsik sirweqninkunata diriginqanqa imëpis allilla kanqanta. ¿Qampaqpis sasaku o ajaku cambiukunata cäsukunëki? Tsënö kaptinqa, Kamakoq Diosnintsik alläpa yachaq y alläpa poderösu kanqanman pensanëkipaq tiemputa raki (Rom. 11:33-36).

¿IMANIRTAN DIOSNINTSIKQA NUNAKUNA SUFRIYÄNANTA PERMITIN?

8. ¿Imanötan yanapashurqunki sufrinqantsikkunapita Diosnintsik mana culpayoq kanqanta musyanqëki?

⁸ ¿Imanirtan Diosnintsikqa nunakuna sufriyänanta permitin? Tsëta mana musyarmi wakin nunakunaqa Diosnintsikwan cölerakuyan o hasta pëman creita dejariyan (Prov. 19:3). Peru qamqa Bibliata estudiarmi cuentata qokurqunki sufrinqantsikpita Jehovä Diosnintsik mana culpayoq kanqanta, sinöqa Adan jutsata ruranqampita y jutsasapa kanqantsikpita sufrinqantsikta. Tsënöllam yachakurqunki Jehovä Diosnintsikqa pacienciayoq karnin mëtsika millon nunakuna pëta reqiyänanta permitikanqanta y ichik tiempullachöna llapan sufrimientukunata ushakätsinampaq kaqta (2 Pëd. 3:9, 15). Tsëkunata musyarmi kushishqa sientikurqunki y Jehoväpa mas amïgun tikrarqunki.

9. ¿Imakunapa pasanqantsik höratan, mana allikuna pasamänata Jehovä imanir permitinqanta maslla yachakunantsik?

⁹ Llapan sufrimientuta Jehovä Diosnintsik ushakätsinan tiemputa pacienciawan shuyaränapaq kaqtaqa musyantsikmi. Peru musyarpis, capazchi mana allikunapa pasarnin, o amïguntsikkuna y familiantsikkuna wanukuyaptin, “¿imanirtan Jehoväqa llapan sufrimientukunata jukllana ushakäratsintsu?” nir pensashwan (Hab. 1:2, 3). Tsënö pensarqa, ¿imatataq rurashwan? Alli nunakunata mana allikuna pasananta Jehovä imanir permitinqantam maslla yachakunantsik (Sal. 34:19).b Tsënöllam alli pensanantsik llapan sufrimientukunata chipyëpa ushakätsita Jehovä Diosnintsik munanqanta.

10. ¿Imatataq Anne ruran mamäninta alläpa mana llakinampaq?

¹⁰ Imanir sufrinqantsikta musyanqantsikmi yanapamantsik alli tsarakunapaq. Oceänu Indicuchö këkaq Mayotte islachö täkoq Anne jutiyoq panintsikmi kënö nin: “Mamänï wanukuriptinqa, alläpa llakishqam sientikurqä. Peru sufrinqantsikkunapita Jehovä Diosnintsik mana culpayoq kanqanmanmi seguïdu pensä. Pëqa llapan sufritsimaqnintsiktam ushakätsinqa, y wanushqa kastantsikkunatapis kawaritsimunqam. Tsëkunaman pensarmi mas tranquïlu sientikü”.

11. ¿Imata musyanqantsiktan nunakunata yachatsinapaq yanapamantsik?

¹¹ Sufrinantsikta Diosnintsik imanir permitinqanta musyanqantsikmi yanapamantsik nunakunata maslla yachatsinapaq. Jehovä Diosnintsik pacienciakoq kanqanrëkurmi nunakuna arrepentikurir salvakuyta puëdiyan. Tsëta entienditsikurirmi apostol Pëdru kënö nirqan: “¡Imanö nuna kayänëkipaq kaqman pensayë! Alli portakur y llapan shonquykikunawan Teyta Diosta sirwir këkäyë” (2 Pëd. 3:11). Juknöpaqa ‘Teyta Diosta sirwintsik’, nunakunata pëpita yachatsirninmi. Noqantsikpis Jehovänömi nunakunata alläpa kuyantsik y Shumaq Patsachö kawakuyänanta munantsik. Jehovä Diosnintsikqa pacienciakoq karmi täkunqëki markachö nunakuna pëpita yachakuyänanta munan. Y tsëpaqqa qammi nunakunata yanapëta puëdinki ushakë manaraq chämuptin Jehoväta reqiyänampaq (1 Cor. 3:9).

‘USHANAN TIEMPUCHÖNAM’ KAWËKANTSIK

12. Kë ‘ushanan tiempukunapaq’ Biblia ninqankuna cumplikaqta rikarqa, ¿imapitataq següru këkantsik?

¹² Bibliaqa clärum willakun kë ‘ushanan tiempukunachö’ nunakuna imanö kayänampaq kaqta (2 Tim. 3:1-5). Tsënö ninqan cumplikëkanqantaqa nunakuna imanö portakuyanqanchömi cläru rikantsik. Nunakunaqa alläpa mana allim portakuyan, tsëwanmi mas següru këkantsik Diosnintsikpa Palabran ninqanqa rasumpa cumplikanqanta y confiakuypaq kanqanta (2 Tim. 3:13-15).

13. ¿Imakunamantan pensanantsik? (Lücas 12:15-21).

¹³ Ushanan tiempukunachöna kawëkanqantsikta musyanqantsikqa yanapamantsik alkäbu alkäbu këkänapaq y mas väleq kaqkunata puntaman churanapaqmi. Tiempuntsikta imanö utilizänapaq kaqta entienditsikurmi, Jesusqa Lücas 12:15 a 21 (leyi) textuchö juk rïcu nunapaq parlarqan. ¿Imanirtan tsë rïcu nunaqa “upa” karqan? Manam rïcu kartsu, sinöqa tiempunta mana alli utilizar ‘imëkayoq’ këllata ashirmi. Tsëmi ‘Diospa rikëninchöqa waktsa’ karqan. ¿Imanirtan tsë nunaqa tiempunta alli utilizanman karqan? Diosnintsikmi kënö nirqan: “Kanan paqasmi wanutsiyäshunki o wañutsiyäshunki”. Tiempunta mana alli utilizashqa kaptinmi tsë nunapaqa tiempun karqannatsu Diosta sirwinampaq. ¿Imatataq këpita yachakuntsik? Kë mana alli tiempuqa ushakärinqanam. Tsëmi kënö pensanantsik: “¿Ruranqäkunawanqa rikätsiküku mas väleq kaqkunata puntaman churanqäta? ¿Imata mas puntaman churayänampaqtan wamräkunata yachatsï? ¿Ciëluchö väleq cösasnïkuna kanampaqku kallpäta, tiempüta y imëkätapis utilizä? O ¿kikïllaman pensarku imatapis rurëkä?”.

14. ¿Imanirtan panintsik Miki ruranqannöpis ushanan tiempukunachöna kawëkanqantsikman alli pensanantsik?

¹⁴ Ushanan tiempukunachöna kawëkanqantsikman alli pensanqantsikqa yanapamantsik mas väleq kaqkunata puntaman churanapaqmi. Tsëtam rurarqan Miki jutiyoq panintsik. Kënömi nin: “Secundariata usharirqa, animalkuna imanö kayanqanta estudianäpaqmi universidäman yëkuyta munarqä, y tsënöllam munarqä precursöra këta y Diospita yachatsikoqkunata wanayanqan markakunaman yanapakoq ëwëta. Peru Diospa kaqchö poqushqa turi nanakunam niyämarqan, universidächö karqa precursöra këta puëdinäpaq o mana puëdinäpaq kaqman alli pensanäpaq. Y yarpätsiyämarqanmi kë mana alli tiempu ichikllachöna ushakärinampaq kaqta y Diosnintsik änimanqantsik Shumaq Patsachöqa animalkuna imanö kayanqampita maslla estudianäpaq tiempu kanampaq kaqta. Tsëmi universidächö estudiarqänatsu, sinöqa juktanam mas wallka tiempullana estudiarqä. Tsë estudianqämi yanapamarqan trabäjuta tarinäpaq y precursöra kanäpaq. Tiempuwanqa Ecuador naciontam yanapakoq ëwakurqä”. Kanan witsanqa panintsik Mikiqa qowanwanmi o runanwanmi Ecuador nacionchö congregacionkunata watukar yanapakuykäyan.

15. ¿Imatataq yachakuntsik Santiäguta pasanqampita? (Fötukunata rikäri).

¹⁵ Nunakuna Diospita yachatsishqa mana chaskikuyaptinqa, manam qelanäkurinantsiktsu; nunakunaqa tiempuwanqa cambiëta puëdiyanmi. Pensarishun Jesuspa wawqin Santiäguman. Pëqa rikarqanmi Jesus winanqanta, Diospa Akrashqan tikranqanta y pï nunapitapis mas alli yachatsikoq kanqanta. Tsëta rikëkarpis, manam Jesusman markäkurqantsu o yärakurqantsu. Pëqa Jesuspa qateqnin tikrarqan Jesus wanunqampita kawarkamuptinraqmi, y allim Jehoväta sirwirqan (Juan 7:5; Gäl. 2:9).c Tsëmi noqantsikpis familiantsikkuna wiyakuyta mana munayaptinqa dejarinantsiktsu, tsëpa rantinqa parlaparmi sïguinantsik y wakin nunakunatapis visitarmi sïguinantsik. Yarpänantsikmi ushanan tiempukunachöna kawëkanqantsikta y manam yachatsikuyta dejanantsiktsu. Capazchi parlapanqantsikkunata yarparnin tiempuwanqa o hasta alläpa sufrimientu witsampis Jehoväta sirwir qallëkuyanqa.d

PUNTATA YACHAKUNQANTSIKKUNAPITA AGRADECIKUSHUN

16. ¿Imanötan yanapashurqunki Jehoväpita puntata yachakunqëkikuna? (Leyi “Tsëkunawan jukkunata yanapë” neq recuadruta).

¹⁶ Wakin publicacionnintsikkunaqa rurakämushqa Bibliapita mana musyaq nunakunapaq o mana Testïgukunapaqmi. Tsë yachatsikuykunaqa kayan semäna ushë wiyanqantsik discursukuna, jw.org päginachö yarqamoq wakin yachatsikuykuna y videukunam. Peru mana Testïgukunapaq karpis tsë yachatsikuykunaqa Jehoväta mas kuyanapaq, Palabranman mas markäkunapaq o yärakunapaq y rasumpa kaqta wakinkunata yachatsinapaqmi yanapamantsik (Sal. 19:7).

17. ¿Ima cäsukunachötan Jehoväpita puntata yachakunqantsikkuna yanapamäshun?

¹⁷ Atska tiempupana Jehoväta sirweq kaqkunaqa alläpam kushikuntsik creinqantsikkunata maslla entienditsikayämuptin. Tsënöllam alläpa agradecikuntsik Bibliapita puntata yachakunqantsikkunapita. Tsëkunam yanapamarqantsik rasumpa kaqta musyanapaq. Y yachakurinqantsiknöpis, tsëkunapitaqa masllam yachakur sïguinantsik. Ima cambiupis kaptin mana gustamashqaqa humildim kanantsik cäsukunapaq, y yarpänantsikmi Jehovä Diosnintsik alläpa yachaq kanqanta y Kamamaqnintsik kanqanta. Tsëkunaman pensanqantsikmi yanapamäshun kikintsikllaman mana confiakunapaq. Ima problëmapapis pasarqa o familiantsikkunapis pasayaptinqa, pacienciakoqmi kanantsik y yarpänantsikmi sufrinantsikta Jehovä Diosnintsik imanir permitishqa kanqanta. Y tiempuntsikta y kapamanqantsikkunatapis imanö utilicëkanqantsikmanmi alli pensanantsik. Y yarpänantsikmi kë kawëkanqantsik mana alli tiempuqa ichikllachöna ushakänampaq kaqta. Jehovä Diosnintsikpita puntata yachakunqantsikkunapita maslla yachakur sïguishun, tsëmi yanapamäshun imatapis allita decidinapaq y Jehovä Diosnintsikta mana dejanapaq.