Jerusalenman ashnun montashqa yëkoqtam Jesusta alabëkäyan

Bibliachö willakunqankunam musyatsimantsik Jesusqa Diospa Akrashqan kanqanta

Bibliachö yachatsikunqan

Jesus kë Patsachö këkarqa, ’Dios akrashqan nunapaq’ o ‘Mandakoqpaq’ Bibliachö willakunqanta, y “nunakunapa salvaqnin” nunapaq willakunqantam cumplirqan (Daniel 9:25; 1 Juan 4:14). Wanunqampita kawariramurpis, Diospa Akrashqampaq maskunata willakunqanmi Jesuschö cumplikar sïguirqan (Salmus 110:1; Hëchus 2:34-36).

**¿Ima ninantan Diospa akrashqan palabraqa?**

Hebreu idiömachö Maschïaj (Mesïas) palabra y griëgu idiömachö Kjristos (Cristu) palabraqa, “Akrashqa” ninanmi. Tsëmi Jesucristu palabraqa, “Diospa Akrashqan Jesus” o “Mesïas Jesus” ninan.

Bibliachömi willakun, unë witsanqa peqankunaman o umankunaman aceitïta jicharnin carguyoq kayänampaq nunakunata akrayanqanta (Levïticu 8:12; 1 Samuel 16:13). Akrashqan o Mesïas kanampaqmi Teyta Diosqa Jesusta akrarqan, tsëqa alläpa väleq cargum karqan (Hëchus 2:36). Peru Jesuspa peqanman o umanman aceitïta jichanampa rantinmi, Teyta Diosqa santu espïritunwan akrarqan (Mateu 3:16).

¿Diospa akrashqampaq Bibliachö willakunqanqa mas nunakunachöpis cumplikanmantsuraq karqan?

Manam. Juk nunapa makinchö huëllanöllam, Diospa akrashqampaq Bibliachö willakunqampis juk nunallachö cumplikan. Tsënö kaptimpis, Bibliachöqa kënömi willakun: “Cristu tukoqkuna y Diospa willakoqnin tukoqkunam yuriyämunqa. Nunakunata engañayänampaq y puëdirqa akrashqakunatapis engañayänampaqmi imëka milagrukunata y espantëpaqkunata rurayanqa” (Mateu 24:24).

¿Diospa Akrashqanqa shamoq tiempuchöraqtsuraq yurimunqa?

Manam. Bibliachömi willakurqan Diospa Akrashqanqa Davidpa kastampita kanampaq kaqta. Davidqa Israelchö gobernantim karqan (Salmus 89:3, 4). Tsënö kaptimpis, Davidpa kastampita pikuna kayanqanta rikätsikoq documentukunaqa ushakashqanam. Tsë documentukunataqa, capazchi 70 watachö Jerusalenta ushakätsiyanqanchö romänu soldädukuna ushakätsiyarqan.a Tsëpitaqa manam pï nunapis Davidpa kastan kanqanta rikätsikuyta puëdishqanatsu. Tsënö kaptimpis, Jesus kawanqan witsanqa tsë documentukuna karqanmi. Tsëmi chikeqninkunapis neguëta puëdiyarqantsu Jesus Davidpa kastan kanqanta (Mateu 22:41-46).

Diospa Akrashqampaq Bibliachö willakunqanqa, ¿ëkatan kan?

Diospa Akrashqampaq Bibliachö willakunqan ëka kanqantaqa manam musyëta puëdintsiktsu. Diospa Akrashqampaq Bibliachö willakunqantaqa manam llapankunatsu igual yupayan. Maslla musyarinapaq, Isaïas 53:2-7 textuchömi Diospa Akrashqampaq atskata willakun. Wakin nunakunaqa tsëchö llapan willakunqantam juk willakuytanölla yupayan, wakinnam cada willakunqanta juk willakuytanö yupayan.

Diospa Akrashqampaq Bibliachö këkunata willakunqanmi Jesuschö cumplikarqan

Pasanqan	Bibliachö willakunqan	Cumplikanqan
Abrahanpa kastanmi karqan	Genesis 22:17, 18	Mateu 1:1
Abrahanpa tsurin Isaacpa kastanmi karqan	Genesis 17:19	Mateu 1:2
Judäpa kastanmi karqan	Genesis 49:10	Mateu 1:1, 3
Gobernanti Davidpa kastanmi karqan	Isaïas 9:7	Mateu 1:1
Shipashpa wamranmi karqan	Isaïas 7:14	Mateu 1:18, 22, 23
Belenchömi yurirqan	Miquëas 5:2	Mateu 2:1, 5, 6
Emmanuel nirmi jutin churayarqanb	Isaïas 7:14	Mateu 1:21-23
Yurikunqan witsanqa manam reqishqatsu karqan	Isaïas 53:2	Lücas 2:7
Llullullaraq këkaptinmi llullu wamrakunata wanutsiyarqan	Jeremïas 31:15	Mateu 2:16-18
Egiptupita yarqamunampaqmi qayarqan	Osëas 11:1	Mateu 2:13-15
Nazaret markapita nirmi reqiyarqanc	Isaïas 11:1	Mateu 2:23
Juk willakoqmi puntanta yurimurqan	Malaquïas 3:1	Mateu 11:7-10
29 watam Diospa Akrashqan tikrarqand	Daniel 9:25	Mateu 3:13-17
Diosmi Tsurin kanqanta nirqan	Salmus 2:7	Hëchus 13:33, 34
Diospa wayintam alläpa kuyarqan	Salmus 69:9	Juan 2:13-17
Alli noticiakunatam willakurqan	Isaïas 61:1	Lücas 4:16-21
Galilëachö yachatsikunqanqa cläru atsikyaqnömi karqan	Isaïas 9:1, 2	Mateu 4:13-16
Moisesnömi milagrukunata rurarqan	Deuteronomiu 18:15	Hëchus 2:22
Moisesnömi Teyta Diospita parlarqan	Deuteronomiu 18:18, 19	Juan 12:49
Mëtsikaq qeshyëkaqkunatam alliyätsirqan	Isaïas 53:4	Mateu 8:16, 17
Manam reqishqa këta ashirqantsu	Isaïas 42:2	Mateu 12:17, 19
Sufrikaqkunatam llakiparqan	Isaïas 42:3	Mateu 12:9-20; Marcus 6:34
Alli kaqta rurë imanö kanqantam musyatsikurqan	Isaïas 42:1, 4	Mateu 12:17-20
Yachëwan Consejakoqmi karqan	Isaïas 9:6, 7	Juan 6:68
Jehoväpa jutintam musyatsikurqan	Salmus 22:22	Juan 17:6
Igualatsikuykunawanmi yachatsikurqan	Salmus 78:2	Mateu 13:34, 35
Dirigeqmi karqan	Daniel 9:25	Mateu 23:10
Atskaqmi pëman creiyarqantsu	Isaïas 53:1	Juan 12:37, 38
Ishkitsikoq rumim karqan	Isaïas 8:14, 15	Mateu 21:42-44
Mana väleqtanömi rikäyarqan	Salmus 118:22, 23	Hëchus 4:10, 11
Mana imanëkaptinmi chikiyarqan	Salmus 69:4	Juan 15:24, 25
Jerusalenman ashnun montashqa yëkoqtam alabayarqan	Zacarïas 9:9	Mateu 21:4-9
Wamrakunam alabayarqan	Salmus 8:2	Mateu 21:15, 16
Jehoväpa jutinchömi shamurqan	Salmus 118:26	Juan 12:12, 13
Amïgunmi traicionarqan	Salmus 41:9	Juan 13:18
30 pläta qellëpaqmi traicionayarqane	Zacarïas 11:12, 13	Mateu 26:14-16; 27:3-10
Amïgunkunam dejariyarqan	Zacarïas 13:7	Mateu 26:31, 56
Mana kaqta parlarmi acusayarqan	Salmus 35:11	Mateu 26:59-61
Acusaqninkunataqa manam imata contestarqantsu	Isaïas 53:7	Mateu 27:12-14
Cäranchömi toqapuyarqan	Isaïas 50:6	Mateu 26:67; 27:27, 30
Peqanchö o umanchömi maqayarqan	Miquëas 5:1	Marcus 15:19
Astayarqanmi	Isaïas 50:6	Juan 19:1
Maqëkäyaptimpis manam defendikurqantsu	Isaïas 50:6	Juan 18:22, 23
Gobernantikunam contran churakäyarqan	Salmus 2:2	Lücas 23:10-12
Makimpita y chakimpitam qeruman clavayarqan	Salmus 22:16	Mateu 27:35; Juan 20:25
Suertita jitarmi röpanta rakipänakuyarqan	Salmus 22:18	Juan 19:23, 24
Jutsata ruraqtanömi rikäyarqan	Isaïas 53:12	Mateu 27:38
Insultayarqanmi y despreciayarqanmi	Salmus 22:7, 8	Mateu 27:39-43
Jutsata ruraqkunarëkurmi sufrirqan	Isaïas 53:5, 6	1 Pëdru 2:23-25
Dios dejarinqannömi karqan	Salmus 22:1	Marcus 15:34
Plantakunawan takushqa vinagritam uputsiyarqan	Salmus 69:21	Mateu 27:34
Wanunampaqna këkarmi yakunarqan	Salmus 22:15	Juan 19:28, 29
Jehoväpa makinchömi vïdanta dejarqan	Salmus 31:5	Lücas 23:46
Wanurqanmi	Isaïas 53:12	Marcus 15:37
Nunakunata jutsapita salvanampaqmi wanurqan	Isaïas 53:12	Mateu 20:28
Manam juk tullunllatapis pakiyarqantsu	Salmus 34:20	Juan 19:31-33, 36
Tuksiyarqanmi	Zacarïas 12:10	Juan 19:33-35, 37
Rïcu nunatanömi pampayarqan	Isaïas 53:9	Mateu 27:57-60
Kawarimurqanmi	Salmus 16:10	Hëchus 2:29-31
Traicionakoqpa rantinmi jukta churayarqan	Salmus 109:8	Hëchus 1:15-20
Diospa derëcha lädunmanmi jamakushqa	Salmus 110:1	Hëchus 2:34-36

a Cyclopedia de McClintock y Strong libruchömi kënö nin: “Judïu nunakunapa kastankuna y familiankuna pikuna kayanqanta rikätsikoq documentukunaqa, capazchi Jerusalenta ushakätsiyanqanchö ushakäyarqan, manam mas puntatatsu”.

b Hebreu idiömachö Emmanuel jutiqa, “Teyta Diosmi noqantsikwan këkan” ninanmi. Tsëqa Diospa Akrashqan karnin Jesus ruranqantam cläru rikätsikun. Kë Patsata shamunqan y imëkata ruranqanmi rikätsikurqan, Teyta Dios sirweqninkunawan këkanqanta (Lücas 2:27-32; 7:12-16).

c Nazarënu palabraqa, capazchi hebreu idiömachö nëtser palabrapita shamun, tsëqa “tseqllipi” ninanmi.

d 29 wata Diospa Akrashqan yurimunampaq kaqta Bibliachö willakunqampita masta musyëta munarqa, “Mesías chämunantam profeta Daniel qellqarqan” neqchö willakunqanta rikäri.

e Tsëtaqa Zacarïas libruchömi willakun, peru Mateu libruta qellqaqqa, “Diospa willakoqnin Jeremïas” nishqa kanqantam nin (Mateu 27:9). Capazchi tsënöqa nirqan, “Diospa Willakoqninkuna Qellqayanqan” librukunachö, höraqa Jeremïas libruta puntaman churayaptin (Lücas 24:44). “Jeremïas” nirqa, capazchi Mateuqa tsë libruwan qallaq mas librukunapaq parlëkarqan, tsë librukunachömi Zacarïas librupis këkarqan.