Caicunataca alli pajtachij cꞌaricunaman mingai
‘Caicunataca shujtajcunata yachachi tucuipaj, alli pajtachijcunaman mingai’ (2 TIMOTEO 2:2)
CANTO 42 Y 53
1, 2. ¿Achca gentecunaca paicunapaj trabajomantaca ima shinataj sintirincuna?
ACHCA gentecunaca shuj alli trabajota charishpaca achca valishca shinami sintirincuna, mana cashpaca mana vali layami sintirincuna. Chaimantami huaquin llajtacunapica cunanlla rijsinacucushpaca “¿maipitaj trabajangui?” nishpa tapuncuna.
2 Bibliapica huaquin runacuna ima trabajota charishcatami parlan. Por ejemplo, Mateoca “impuestota japij” runami carca, Simonca ‘carata ñutujllata rurajmi’ carca, Lucasca “cꞌuyashca jambij doctor” nishcami carca (Mateo 10:3; Hechos 10:6; Colosenses 4:14). Shujtaj versocunapica huaquin runacuna Diosta servingapaj imata rurashcatami parlan. Yuyashun, Davidca reymi carca, Eliasca profetami carca, Pabloca apostolmi carca. Cai runacunaca Dios mingashcataca achca valishca shinatami ricurca. Ñucanchijpish Diospaj imata ruracushpaca valishca shinatami ricuna canchij.
3. ¿Imamantataj yuyajlla huauquicunaca shujtaj huauquicunaman yachachina can? (Jahuapi tiyaj dibujota ricui).
3 Diosta servishpaca cushillami sintirinchij. Chaimantami Diosta servingapaj imata rurachun mingajpipish alli rurasha ninchij. Huaquinpicarin chai trabajota achcata munashcamantami huañungacama chaita rurasha ninchij. Shinapish yuyajyashpaca ña mana achcata rurai tucunchijchu (Eclesiastés 1:4). ¿Yuyajllacunapajca imataj sinchi ricurin? Yuyashun. Cada punllami ashtahuan gentecunaman Diosmanta huillana canchij. Chaipajca chꞌican chꞌican aparatocunahuan, mushuj ayudacunahuanmi yachachina canchij. Chashna yachachinaca huaquin yuyajcunapajca sinchi layami ricurin (Lucas 5:39). Chashnallataj yuyajyashpaca imata rurangapajpish ña mana achca fuerzasta charincunachu (Proverbios 20:29). Chaimantami yuyajcunaca Jehová Diospaj pueblopi ashtahuan ayudachun qꞌuipa huiñaicunaman yachachina can (Salmo 71:18-ta leyipai).
4. ¿Huaquin ruraicunata minganaca imamantataj huaquinpica sinchi laya ricurin? (“¿Imamantataj huaquinpica minganaca sinchi ricurin?” cuadrota ricui).
4 Huaquin huauquicunaca Diospaj pueblopica chꞌican chꞌican ruraicunapimi ayudacuncuna. Shinapish chai ruraicunata qꞌuipa huiñaicunaman minganaca ¿imamantataj huaquinpica sinchi laya ricurin? (“Alli entendishunchij” nishca cuadrota ricui). Huaquincunaca ñuca laya mana rurai tucungachu nishpami yuyancuna. Shujtajcunaca chai trabajota achcata munashcamantami shujtajcunaman mana yachachisha nincuna. Chashnallataj yachachingapajca mana tiempota charinichu nincunami. Yuyaj huauquicuna manaraj imapi ayudachun mañajpica mana pꞌiñarishpami shuyana canchij.
5. ¿Cai temapica ima tapuicunamantataj yachashun?
5 Cai temapica cai tapuicunamantami yachashun: ¿Imamantataj yuyaj huauquicunaca qꞌuipa huiñai huauquicunaman yachachina can? ¿Ima shinataj chaita rurana can? (2 Timoteo 2:2). ¿Imamantataj qꞌuipa huiñai huauquicunaca mana pꞌiñarishpa, mana jatun tucushpa yuyaj huauquicunamanta yachana can? Callaringapajca rey David paipaj churi Salomonta ima shina ayudashcatami yachagrinchij.
DAVIDCA SALOMONTAMI AYUDARCA
6. a) ¿Davidca imatataj rurasha nirca? b) ¿Davidtaca Jehová Diosca imatataj nirca?
6 Davidtaca achca huatacunatami huañuchisha nishpa, catishpa purircacuna. Chaimantami Davidca pacatucushpa causarca. Qꞌuipaca rey tucushpaca shuj sumaj huasipimi causacurca. Shinallataj Diospaj shuj huasita shayachisha nircami. Chaimantami profeta Natantaca: “Riqui, ñucaca cedro caspicunahuan rurashca huasipimari causacuni. Mandaj Diospaj arcaca linsocunahuan shayachishca ucullapimari tiyacun” nircami. Chaimi Natanca Davidtaca: “Cambaj shungupi imallata yuyarishcataca chaita rurailla. Taita Diosca canhuanmari” nircami. Shinapish Natanca pandarishcami carca. Chaimi Diosca Davidtaca: “Ñuca causana huasitaca mana canchu shayachingui” nircami. Diosca Davidtaca bendiciashpa catishami nircami. Shinapish ‘cambaj churimi ñuca huasita huasichinga’ nircami. ¿Caita uyashpaca Davidca ima shinashi sintirishcanga? (1 Crónicas 17:1-4, 8, 11, 12; 29:1).
7. ¿Davidca llaquiricunapaj randica imatataj rurarca?
7 David mana huasichigrishcata yachashpaca llaquillachari sintirirca. Ña shayachishca qꞌuipaca Diospaj huasitaca gentecunaca Salomón rurashca huasi nishpami yuyarijcuna carca. Chaicunamanta llaquiricunapaj randica Davidca paipaj churitaca: “Ñuca huahualla, Mandaj Dios canta pai nishca shinallataj paipaj huasita can rurachunca Mandaj Diosca canhuan cashca cachun” nishpami animarca. Chaimantami Davidca fierrocunata, cobreta, orota, maderacunata tandachishpa ayudarca. Shinallataj trabajadorcunata chꞌican chꞌican ruraicunapi churashpami ayudarca (1 Crónicas 22:11, 14-16).
8. a) ¿Davidca SaIomonta ricushpaca imatataj yuyashca canga? b) ¿Salomonta Dios ayudanata crishpaca Davidca imatataj rurarca?
8 (1 Crónicas 22:5-ta leyipai). Davidca Diospaj huasi allita rurashca, sumaj cachunmi munarca. Pero Salomonca chairaj huambrarajmi carca. Chaimantami Davidca: ‘Ñuca churi Salomonca chairaj huambrarajmari, paica mana huasichi tucungachu’ nishpami yuyashca canga. Chashna jahuapish Salomonta Jehová Dios ayudanatami crirca. Chaimantami Diospaj huasita rurachunca paipaj churita tucuipi ayudarca.
CUSHICUSHPA SHUJTAJCUNATA YACHACHISHUNCHIJ
Qꞌuipa huiñaicuna ashtahuan ayudacujta ricushpaca cushillami sintirinchij. (Párrafo 9-ta ricui).
9. ¿Shujtajcunata cushilla yachachingapajca yuyajcunaca imatataj yuyarina can?
9 Jehová Dios mingashcata pajtachinami ashtahuan valishca can. Chaimantami shuj trabajota shujtaj huauqui rurachun saquina cajpica yuyaj huauquicunaca mana llaquirina can. Ashtahuanpish qꞌuipa huiñaicunaman yachachinallami can. Caita yuyashun: Huahuaraj cashpaca ñucanchij yaya ima shina tarpujtachari ricuj carcanchij. Ñucanchij ashtahuan huiñajpica yayaca ima shina tarpunatachari yachachij carca. Ña joven tucushpaca ñucanchijllatajchari allpata allichishpa tarpui callarircanchij. Shinapish ñucanchij yayaca alli tarpuchun nishpachari huaquin consejocunata cuj carca. Huaquinpica ñucanchij yayahuan turnashpachari tarpuj carcanchij. Shinapish ña ñucanchij yaya yuyajyajpica tarpungapajca casi tucuitachari ñucanchijlla ruraj carcanchij. ¿Chashna rurashcamanta yayaca pꞌiñarijchu carca? Mana. Ashtahuanpish yayaca ñuca churica ñami alli tarpunata yachan nishpachari cushilla caj carca. Chashnallatajmi qꞌuipa huiñaicunata yachachishcamanta ña paicunallataj chꞌican chꞌican ruraicunapi ayudajta ricushpaca, yuyaj huauquicunaca cushilla sintirina can.
10. ¿Moisesca shujtaj runacuna profeta shina huillai callarijpica imatataj nirca?
10 Diospaj pueblopi imata rurachun shujtajcunaman mingajpica mana envidianachu canchij. Chaipaj randica Moisés layami cana canchij (Números 11:24-29-ta leyipai). Israelitacunapurapica huaquin runacunaca profeta shinami huillai callarircacuna. Shinapish Josueca paicunata jarcasha nircami. Chaimi Moisesca Josuetaca: ‘¿Ñucalla profeta cachun nishpachu huañuricungui? Tucui israelcuna profeta cashpaca allichari canman. Mandaj Diosca tucui paicunapaj jahuapipish paipaj espirituta churashpachari alli canman’ nircami. ¿Moisesllachu profeta casha nirca? Mana. Ashtahuanpish tucuicuna profeta cachunmi munarca. Moisesca chai runacuna profetacuna laya huillachun Jehová Dios ayudacushcatami yacharca. ¿Ñucanchijca? ¿Shujtajcuna ashtahuan ruraicunata chasquijta ricushpaca ima shinataj sintirinchij?
11. ¿Shuj huauquica paipaj trabajota shujtaj huauquiman saquigricushpaca imatataj nirca?
11 Diospaj pueblopica huaquin huauquicunaca achca huatacunatami chꞌican chꞌican ruraicunapi tucui shunguhuan trabajashcacuna. Cai yuyaj huauquicunaca qꞌuipa huiñaicunaman trabajota ima shina runatami yachachishcacuna. Shuj ejemplota ricushun. Huauqui Piterca 70 huatacuna yallitami Jehová Diosta servirca. Chai tiempomantaca 35 huatacunatami Europapi tiyaj sucursalpi Departamento de Servicio nishcapi trabajarca. Achca huatacunata chaipi trabajashca cajpipish shujtaj huauquimi paipaj randi trabajagrirca. Paica Paul shutimi carca. Piterca paipaj trabajota ima shina ruranatami Paulman yachachishca carca. Shinapish ¿Piterca trabajota saquigrishcamanta llaquillachu carca? Mana. Piterca cashnami nirca: “Diospaj pueblopica ashtahuan ayudachunmi achca huauquicunata yachachishcacuna. Paicuna alli trabajacujta ricushpaca cushillami sintirini” nircami.
YUYAJ HUAUQUICUNATA RESPETASHUNCHIJ
12. ¿Roboammantaca imatataj yachanchij?
12 Salomón huañushca qꞌuipaca paipaj churi Roboammi (Rehoboam) rey tucurca. Roboamca alli reymi casha nirca. Paica imata ruranata yachangapajmi paita ashtahuan huatacunata charij runacunata consejocunata cuchun mañarca. Shinapish qꞌuipaca paicunata mana cazushpami paihuan igual huiñashca jovencunapaj consejocunata catirca. Paicunata cazushcamantaca llaquimi tucurca (2 Crónicas 10:6-11, 19). ¿Roboammantaca imatataj yachanchij? Ima consejota minishtishpaca ashtahuan huatacunata charijcunata, experienciatapish charijcunatami mañana canchij. Shinallataj paicunata allimi uyana canchij. Yuyajcunapaj consejocunata alli uyashpapish tucuita ñaupa laya rurana cashcataca mana yuyanachu canchij. Shinallataj jovencunaca yuyajcunapaj consejocunaca mana valingachu nishpaca mana yuyanachu canchij.
13. ¿Qꞌuipa huiñai huauquicunaca yuyaj huauquicunahuan trabajacushpaca imatataj rurana can?
13 Huaquinpica qꞌuipa huiñai huauquicunaca achca experienciata charij huauquicunapaj trabajotami ricushpa ayudancuna. Chashna cashcamantaca qꞌuipa huiñai huauquicunaca yuyaj huauquicunamantami alli yachana can. Huauqui Paulta cutin yuyarishun. Paimantaca párrafo 11-pimi parlarcanchij. Huauqui Paulca huauqui Piterpaj randi Betelpi huaquin huauquicunatami ricushpa ayudaj carca. Paulca cashnami nirca: “Huauqui Pitertami consejocunata mañaj carcani. Ñucahuan trabajajcunatapish chaillatataj rurachunmi nij carcani” nircami.
Timoteoman yachachingapajmi Pabloca tiempota surcurca
14. ¿Pablomantapish Timoteomantapish imatataj yachai tucunchij?
14 Pabloca Timoteomantaca ashtahuan huatacunatami charirca. Chashna cashpapish achca huatacunatami ishquindij trabajarcacuna (Filipenses 2:20-22-ta leyipai). Shuj cutinca Corinto llajtapi causaj huauquicunamanca Pabloca cashnami nirca: ‘Timoteotaca cancunapajmanmi cachani. Paica Mandaj Jesuspajta alli pajtachij, ñuca cꞌuyashca churimi. Paimi Cristohuan ñuca ima shina cashcata, tandanacushca crijcunaman maipipish ñuca ima shina yachachishcatapish cancunaman yuyachinga’ nircami (1 Corintios 4:17). Cai versocunapica Pablopish Timoteopish ishquindijpura ayudarijcuna cashcatami ricunchij. Timoteoman ‘Cristomanta yachachingapajmi’ Pabloca tiempota surcurca. Cutin Timoteoca Pablomanta alli yachajmi carca. Pabloca Timoteotaca achcatami cꞌuyarca, Corintopi causaj huauquicunatapish alli cuidanataca allimi yacharca. Ancianocunaca qꞌuipa huiñai huauquicuna congregacionpi ashtahuan ayudachunca Pablo layami yachachi tucun.
TUCUICUNAMI AYUDARINACUNA CANCHIJ
15. ¿Huaquin cambiocuna tiyajpica Romanos 12:3-5-pi nishca shinaca imatataj rurana canchij?
15 Diospaj puebloca punllantami mirashpa caticun. Chaimantami cambiocuna tiyashpa catinga. Cai cambiocunata ruranaca huaquinpica sinchichari ricuringa. Shinapish ¿imatataj rurana canchij? Mana ñucanchij munaicunallapi yuyanachu canchij. Chaipaj randica mana jatun tucushpami Dios mandashcataraj cazuna canchij. Chashna rurashpallami tandalla causashun. Roma llajtapi causaj huauquicunamanca Pabloca cashnami nirca: “Cancunapurapica, caishujta yalli cashcataca ama yuyaichijchu” nircami. Caita nishca qꞌuipaca congregacionpi tucuicuna igual cashcata yachachingapajmi cashna nirca: “Cuerpopica, achca miembrocunatami charinchij. Chashna cashpapish, mana tucui miembrocuna chaillatataj ruranata charinchu” nircami (Romanos 12:3-5).
Diospaj pueblopica tucuicunami Jehová Dios mandashcata cazusha ninchij
16. ¿Diospaj pueblopi tucuicuna tandalla cangapajca imatataj rurana canchij?
16 Diospaj pueblopica tucuicunami Jehová Dios mandashcata cazusha ninchij. Yuyaj huauquicunaca qꞌuipa huiñai huauquicunatami yachachina can. Shinallataj qꞌuipa huiñai huauquicunapish mana jatun tucushpami Diospaj pueblopica ashtahuan ayudana can. Cambiocuna tiyajpica cazadocunapish paicunapaj huarmicuna ayudajpica cushillami sintirincuna. Huarmicuna chashna ayudashpaca Bibliapi parlashca Priscila huarmi shinami canga. Priscilaca paipaj cusataca tucuipimi ayudarca (Hechos 18:2).
17. ¿Jesusca paita catijcunamanca imata rurachuntaj yachachirca?
17 Tucuicunami Jesusmanta yachai tucunchij. Paica shujtajcunaman yachachinatami munarca. Jesusca paita catijcuna gentecunaman huillashpa catina cashcatami yacharca. Paicuna pandarijlla cashcata yachashpapish Jesusca paicuna allita ruranatami crirca. Chaimantami ‘ñucata catijcunaca ñuca rurashcata yallitapishmi rurangacuna’ nirca (Juan 14:12). Jesusca tucui ladocunapi caj gentecunaman Diosmanta yachachichunmi paita catijcunamanca alli yachachirca. Chaimantami Jesusta catijcunaca pai mingashcataca alli rurarcacuna (Colosenses 1:23).
18. a) ¿Paraisopica imatataj rurashun? b) ¿Cunan punllacunapica imataj rurana canchij?
18 Jesús huañushca qꞌuipaca Jehovami causachirca. Causachishca qꞌuipaca ashtahuan trabajotami Jesusmanca curca. Shinallataj ‘poderyujcunapaj, mandanata charijcunapaj, poderhuan mandajcunapaj, jahuapimi Jesustaca mandachun churarca’ (Efesios 1:19-21). Armagedón manaraj chayamujpi Diosta cazushpa huañujpica paica paraisopimi ñucanchijta causachinga. Chaipica achca trabajocunatami rurashun. Chai trabajocunata rurashpami cushilla causashun. Chai punlla chayamungacamaca Diosmanta yachachishpami catina canchij. Shinaca yuyajcuna cashpapish qꞌuipa huiñaicuna cashpapish, Diospajta rurashpa causashunchij (1 Corintios 15:58, NM).