¿Yacharankichu?

¿Ima tarikusqanmi sut’incharan Belsasar kausasqanta Babiloniapi rey kasqantapas?

ASKHA watakunan Bibliaq yachachisqanta mana creeq runakuna niranku: “Rey Belsasarmanta Daniel libropi willasqan runaqa manan jayk’aqpas kausaranchu”, nispa (Dan. 5:1). Paykunan nillarankutaq: “Chay rey kasqanmantaqa manan imatapas tarinkuraqchu”, nispa. 1854 watapin ichaqa manaña chayta niyta atirankuchu. ¿Imarayku?

Chay watapin Inglaterra nacionmanta embajador John Taylor, Ur sutiyoq raqay-raqay llaqtata jasp’isharan, chayqa tarikun Irak nacionpin. Chaypin jatun torre ukhupi tariran arcillamanta ruwasqa 10 centímetros sayayniyoq cilindrokunata. Chaypin qelqasqa tarikuran kay jina rimay: “Babiloniamanta rey Nabonido kuraj churin Belsasarpas unayta kausachunku”, nispa. Chaymi Bibliaq willasqanta mana creeq runakunapas “Belsasarqa manan karanchu” nispa manaña niyta atirankuchu.

Bibliaqa willallarantaqmi Belsasar rey kasqanta. Jinan Bibliaq willasqanta mana creeq runakuna mana chay nisqanta creerankuchu. Jujninmi karan William Talbot científico runa, payqa 1875 watapi jinan qelqaran: “Wakin runakunaña creenku papan Nabonidowan kuska Belsasar kamachikusqanta chaypas, chhayna kasqanmantaqa manan imallatapas tarikunchu”, nispa.

Ichaqa arcillamanta ruwasqa juj cilindrokunapin qelqasqa kasharan Belsasarpa papan rey Nabonidoqa askha watakuna waj nacionpi kashasqanmanta. ¿Pitaq rantipiri Babilonia nacionta kamachisharan? Encyclopaedia Britannica nisqan nin: “Nabonido waj nacionpi kashanankaman churin Belsasarta niran rantipi kamachikushananpaq, chaymi yaqa llapa soldadonkunapas makinpi kasharan”, nispa. Chay jinaqa Belsasarmi papan waj nacionpi kashanankama Babilonia nacionta kamachiran. Chaychá rimaykunata estudiaq arqueólogo Alan Millard niran: “Allinmi Daniel libropi Belsasarta rey nispa nikusqanqa”, nispa.

Diosta serviqkunan ichaqa mana iskayankuchu Daniel libro sut’illanta willasqanmanta Diospa yuyaychasqan kasqanmantapas, ¿imarayku? Daniel libro Bibliapi tarikusqanrayku, jinaspa askha partepi profeta Danielmanta rimasqanrayku ima (2 Tim. 3:16).